FINLAND NOG STI
- ONDANKS SUPERTOR -
IN SCHADUW SOVJET-UNIE
Leven zoeken op andere planeten
Overstromingen
in
Wat is
uw guldei
waard?
binnenland
buitenland
Anti -diefstal
Waan
scheepsbericht en
Abida vn Hamburg nr Gi-
braltar, Aclla 31 200 n Para
maribo nr Durban, Alkes 1 fc
Rio de Janeiro verw, Alkmaar
31 vn Oranjestad nr Laguaira,
Ameland 31 vn Shellhaven m
Stanlow, Anne Christba 3j
100 zw Kp. Villano, Ardiime.
des 31 100 z Cuba nr Houston,
Bat jan 31 in Suezkanaal nr
Dubai, Batu 31 6<XP w Buena
Ventura nr Papeete, Capisteria
1 ten anker Mina al ïiitial,
Cartago 3 1360 w bandsend nr
Bremerhaven, Chevron Madrid
31 170 z New Orleans nr
Freepoi t, Chevron The Htgue
31 te Purfleet, Chiriqul 31 40
niw Cristobal nr Tela, Dilm«
31 vn Frederica nr Europort,
Dulvendrecht 31 vn La Sptzia
nr Venetië, Esso Bonaire 31
200 zo Beira nr Auruba, fcso
Saba 31 60 w Cape Blanc nr
Kaapstad, Gardenia 31 vn
ami nr Kingston, Kara 31 W
Shellhaven nr rede Southed
Katwijk 31 870 no St.-Maartjn
nr Cristobal, Koslcia 30 e,
Singapore nr Lae, Kryptos jj
vn Curacao nr Bermuda,
Laarderkerk 31 v nSuez rt
Dubai, Leave Lloyd 31 vl
Rotterdam nr Duinkerken
Madison Lloyd 31 150 nni
Norfolk nr Auckland, Nedei
Lek 31 600 zo Bermuda nr
Duinkerken, Scherpendrecht 1
te Philadelphia verw, Sirara 1
vn Southampton nr Nickerie,
Straat Colombo 31vn Durban
nr Tanga, Straat Hobart 30 vn
Koksichang nr Hongkong,
Straat Honshu 30 vn Port Ke-
lang nr Port Louis, Straat Rio
31 vn Mombasa nr Osaka, Ta-
lamanca pass 1 Kaap Batteras
nr Albany, Trident Rotterdam
1 vn Amsterdam nr Le Havre,
Westerkerk 31 vn Singapore
nr Bangkok, Willemskerk 1 vn
Kobe nr Hongkong Zaankerk
1 In Panama Kanaal nr Gi
braltar, Zwijndredit 30 vn
Kawasaki nr Haypolnt.
NEW DELHI (UH) Bij
de zware overstromingen in
India zijn, volgens officiële
gegevens, tot dusver tenminste
54 mensen omgekomen. In to
taal hebben 40 miljoei mensen
van de watersnood tl lijden.
Duizenden plaatsen stean on
der water, waardoor wie hui
zen zijn vernield, Odkaan de
rijst- en juteoogst p veel
schade toegebracht. In de ko
mende dagen wordt gein ver
betering in de toestarfl ver
wacht.
DE produktie van de Neder
landse Philipsbedrijve» ln
1975 uitgedrukt in een prcen-
tage van manjarencapacitiit zal
naar verwacht ten onichte
van de produktie per 1 jaiuari
van dit jaar, met gemtdeld
ongeveer zes pet. dalei «Is
gevolg van verkort werkel
Am. dollar 2,602,70, Ei.
pond 5,57—5,87, Belg. fr. (101)
6,526,82, Duitse m. (10l)
101,25—104,25, Ital. 1%
(10.000 37,0040,50, Foi
esc. (100) 8,25—9,75, Carl
dollar 2,522,62, Franse 1
(100 59,0062,00, Zwit. tt
(100) 96,75—99,75 Zweeds*1
kr. (100) 59,75—62,75, Noors*
kr. (100) 47,50—50,50 Deense!
kr. (100) 42,7545,75, Oos-
tenr. sch. (100) 14,4914,79,
Spaanse pes, (100 4,454,75,
Griekse drachme (100) 8,09—
9,50, Finse mark (100) 68.75—
71,75, Joegoal. dinar (10®)
14,25—16,25.
Amro Bank juiat f6,56 ach
teruitging tol f 73,78 De
fteetalondmi handhaafden
in het algemeen dt vnande-
1 ijker tendens van de afge
lopen paw dagen door nog
icta verdar te kimmen ln
alle eec toren van de markt
blaat de handat beperkt
Op de lokale markt bleef he*
een trooeteloae bedoening,
waarbij de venchtUw n***
beide xijden vaak mum-
acuul waren De handel wee
aeer genng Een paar op-
merkeiipw wapen*"**
werden gplaewd door wM
kleinere kmdeen aoele Ver
enigde Handataondeme-
mingen Scbevaningen dia
f 50 en Nwratraaa dia t
etveg Voor bank Mandm
Gwia weid vergend
meer geboden op I 6668.
Meet no Hope weed f 1 ho-
ger verhandeld op f 17*
de giectacuiaire ontwikkn-
üng in bat midden van de
weefcw de vraag er nu duide
lijk UK. Aandelen EMB
werden 16.86 duurder op
f 16 an Nationaal Orondbe-
ut trok 11 aan tot f W,6*
Aan da widere kan* wna Van
-da Noord flnuP
met f 86 verlmaopf 666.
boen cün ovengmm l
f4 andw dia van
waak vnjdag h# Du*"
dook f W aaw I J66 Vwdm
verloor ACT f» an
VanOaèdwf lA6laru»
MTERDAQ 2 AUGUSTUS 1975
(Van onze correspondent)
ROME - De deze week in Rome gehouden modeshows van de nieuwe herfst- en
wintermode hebben aan een zijden draad gehangen. Al maanden lang vechten de tiental
len ateliermeisjes en naaistertjes voor hoger salaris, voor betere werkomstandigheden,
00or redelijke lunchpauzes en schonere ateliers.
De mode-ontwerpers bleven aanvankelijk doof voor de verlangens van hun medewerk
sters. VPe hebben al problemen genoeg aan ons hoofd, we weten nauwelijks hoe we het
boven water moeten houden was een reactie.
Maar de naaistertjes bleken niet langer bereid om voor gemiddeld 600 gulden in de
maand te blijven doorwerken. Vorige week - op het drukste moment van het seizoen -
legden zij hun naalden en spelden neer en begonnen een onverwachte staking.
Op dat moment bleek de Romeinse modewereld ineen te storten. Er werd al gesproken
van uitstel of afstel van de shows, hetgeen een economische ramp betekent zou hebben. Na
bijna twee dagen onderhandelen gaven de mode-ontwerpers toe: De omstandigheden
voor het atelierpersoneel zullen stukken beter worden. Met kunst en vliegwerk zijn
daarna de meeste collecties nog in elkaar gezet, maar op de meeste shows was duidelijk
nog een stukje chaos en slechte organisatie merkbaar.
Italiaanse mode
handhaaft zich
met veel moeite
(Van onze modemedewerk-
ster)
ROME - „Wel, als u de
collectie werkelijk mooi
vindt, zijn we gered en
kunnen we doorwerken".
De mooie prinses Irene Ga-
litzine sprak die woorden
na afloop van haar modes
how tegen enkele moder
edactrices die hun compli
menten maakten aan de
van oorsprong Russische
prinses, een van de belang
rijkste mode-ontwerpsters
in Italië, voor haar collec
tie.
Haar uitspraak geeft een
idee hoe moeilijk en hoe tra
gisch de situatie in de „haute
couture" is. In alle modecen
tra, maar in Italië in het bij
zonder. De Italiaanse mode-
en bontindustrie voert weinig
minder dan een keiharde strijd
om het bestaan. De prijzen, die
voor de exclusieve modellen
moeten worden betaald zijn
bijna exhorbitant hoog, maar
de Fashon-show must go on!
Tienduizenden werknemers
zijn afhankelijk van het voor
tbestaan van mode- en bon
tindustrie. Het failliseraent
van deze takken van industrie
zou in het economisch toch al
zwakke Italië een ramp bete
kenen.
Vandaar de opluchting bij
diverse mode-ontwerpers over
de gunstige reacties, al is het
aantal buitenlandse belang
stellenden (en kopers!) dit jaar
geringer dan andere jaren.
Gedurende de modeshows zelf
deze week in Rome gehouden -
was overigens weinig van die
moeilijke situatie te merken,
of het moest zijn dat mondaine
drankjes ontbraken en dat
Een avondjurk van wit-zijdev jersey. Laug, die dit model
ontwierp, completeerde zijn ontwerp met een lange eveneens
witte cape met capuchon.
elke overdaad in de entourage
vermeden werd. Maar de ge
bruikte stoffen en materialen
en de modellen zijn onvermin
derd duur gebleven.
Heel grappig - en praktisch -
is het, te zien dat dit jaar tal
van mode-ontwerpers ge
tracht hebben een anti
diefstal-campagne te voeren.
Zij ontwierpen tal van creaties
„met dubbele bodem". Op
straat lijkt het alsof de vrouw
in kwestie een eenvoudige
mantel draagt, of regenjas,
hooguit afgezet met bont
(vooral mink en vos). Geen
dracht om (bont)dieven aan te
trekken. Maar eenmaal ter be
stemder plaatse wordt de jas
gekeerd en kunnen de dames
vrijuit hun exclusieve, met
veel meer bont versierde crea
ties dragen en tonen.
Het praktische en mooie
gaan dit jaar hand in hand in
de herfst- en wintercollecties
van de Italiaanse mode
koningen.
De elegance van veel crea
ties is in noge mate te danken
aan de vos die veelvuldig
wordt toegepast: rond en op de
kragen, op de mouwen, aan de
zoom. Vrijwel altijd in de
zelfde- fraaie kleuren als de
stof van de mantels of de jur
ken zelf.
Om die vos zo goed mogelijk
te laten uitkomen, is het me
rendeel van de wintermantels
recht en van wol. Combinaties
en pakjes zijn ook dit seizoen
favoriet bij de Italianen. Met
jasjes tot op de heupen, in de
zelfde kleur als de jurk, maar
van lichter en verschillend fa
brikaat.
De namiddag- en cocktail-
kleding is hoofdzakelijk van
lichte jersey gemaakt. De
avondkleding vertoonde alle
gebruikelijke glamour en glit
tering met veel lage halslijnen
achter of voor.
De lengte is over de hele lijn
kniebedekkend, of zelfs tot op
kuithoogte.
Het is al veel vaker gezegd
dat de pantalon uit de haute
couture zou verdwijnen, dat de
tijd van de pantalons voorbij
was. Onzin! Jeanne d'Arc wist
al hoe praktisch ze kunnen
zijn Komende winter vo
lop broekpakken, broek-
jascomhinaties en zelfs zilve
ren avondpantalons.
De grote herfst- en winter
kleur is zwart, 's Avonds en 's
middags, maar ook voor de
ochtend. Onnodig te zeggen
dat veel creaties extra glans
krijgen met veel, uiteraard
Maritieri verwerkte in deze witte avond-japon witte nerts
vos. Een lange stola completeert deze glitterende avondjurk.
Voor cocktail-gelegenheden vooral ontwierp de Milanese
ontwerper Biki deze chiffon-fantasie in ciolet.
zwarte vos-versiering. Verder
grijs en beige en iets meer rood
dan vorige jaren.
De bijna twintig getoonde
collecties boden veel aantrek
kelijks. Fabiani's mantels en
pakjes waren, zoals gebruike
lijk. perfect van ontwerp en
afwerking. Capucci ontwierp
droom-mooie avondtoiletten
met prachtige ballonmouwen.
Ongetwijfeld de mooiste col
lectie was die van Lancetti.
Zijn avondcreaties leken gete
kend voor de vrouwen van
sheiks, het leken modellen uit
en voor Duizend en een
Nacht". De regenboog werd
bijna flets vergeleken bij de
kleurenpracht in deze collec
ties. Veel avondtoiletten, rijk
versierd met jade, rijnsteen en
paillettes, gecompleteerd met
tulband.
Ze leken te mooi om waar te
zijn in deze dagen, tenminste
zeker in Rome
SUSAN VADNAY, FRANS
WUNANDS
(Van onze correspondent)
HELSINKI - Onbewust heb
ben vele Finnen gistermorgen,
toen de Russische partijleider
Leonid Breznjev op de Europese
Veiligheidsconferentie in Hel
sinki zijn redevoering uitsprak
die door radio en televisie inte
graal werd uitgezonden, aan het
verleden gedacht, waarin de
zelfde Russen vele malen ge
poogd hebben van Finland een
stukje Rusland te maken. Dat
het huidige Finland als een neu
trale staat onder de bescher
ming van een speciaal vriend
schapsverdrag met de Sowjet-
Unie heeft het veel te danken
aan wijlen maarschalk Manner-
heim.
Naar hem is ook de brede bou
levard genoemd waaraan de
Finlandia-hal ligt waar nu de
Europese supertop wordt ge
houden, de Mannerheimminfie.
Ofschoon de Finnen de indruk
maken geen speciale afkeer
meer te hebben van de Russen,
de eeuwenlang traditionele
vijand uit het oosten, zijn zij in
wezen bepaald niet Russisch ge
zind. Natuurlijk is het land ver
deeld in diverse stromingen en is
er een belangrijke pro-
Russische groepering. Maar
zelfs onder hen zijn er velen diep
in hun hart toch niet zo warmlo-
pend voor Iwan. De afkeer tegen
de Russen wordt niet ingegeven
omdat Finnen hen als commu
nist of bolsjewist zien. Ook al in
de tijd van de tsaren beschouw
den de Finnen de Russen als hun
voornaamste vijanden.
Voor de Finnen zijn de Russen
gewoon de Russat of Venalaai-
set, een barbaars volk uit de
dorre steppen die het bij tijd en
wijle gemunt hadden op de
vrijheid van de Finnen. Voor de
Finnen waren het eenvoudigweg
onbeschaafde horden uit het
oosten die hun land en huis ver
woestten, de mannen ver
moordden en vrouwen en kinde
ren als slaven wegvoerden.
Dat spelletje begon reeds
eeuwen geleden en heeft zich tot
in het begin van de jaren veertig
herhaald. Zij het dan in een mo
derne vorm met afschuwelijke
luchtbombardementen, tanks
lagen en infantiegevechten. In
deze strijd tegen de traditionele
vijand uit het oosten heeft met
name generaal Mannerheim een
beslissende rol gespeeld. Als
jong generaal was hij in de jaren
1938 voorzitter van de Finse de
fensieraad. Evenals Stalin ver
wachtte Mannerheim dat Hitier
op een goede dag na de inval in
Polen weldra ook wel een aanval
op de Sowjet-Unie zou gaan
doen. Stalin zette Estland, Let
land en Litauen onder druk om
dat de Duitse opmars via deze
Baltische landen werd ver
wacht. Maar ook Zuid-Finland
was als opmarsgebied zeer aan
trekkelijk voor de Duitsers.
Generaal Mannerheim voor
zag dit gevaar en gaf de Finse
regering de raad samen met de
Russen naar een oplossing te
streven om niet het gevaar te lo
pen later voor nog grotere pro
blemen te worden gezet.
In Finland brak intussen een
politieke storm los. Velen ver
weten Mannerheim min of meer
hoogverraad en premier Erkko
weigerde ieder contact met de
Russen zoals Mannerheim had
voorgesteld. Maanden verstre
ken. Intussen sloten Moskou,
Estland en Letland bijstands
verdragen ingeval van een
Duitse inval en tenslotte stelde
Stalin de Finnen ook voor een
keuze: geef ons een groot deel
van de Karelische landengte
door de Fins-Russische grens en
zoveel tientallen kilometers
noordwaards te verleggen in ruil
waarvoor de Sowjet-Unie een
tweemaal zo groot gebied in
Sowjet-Karelie bereid was aan
de Finnen af te staan. Verder
wilde Moskou ook de haven van
Petsamo in ruil voor opnieuw
een twee keer zo groot gebied
van de Sowjet-Unie. De Finse
regering rekte de onderhande
lingen zolang mogelijk, maar
achtte de Russische voorstellen
tenslotte onaanvaardbaar. Sta
lin en zijn minister van buiten
landse zaken Molotov waren
woedend. En het gevolg was een
Sowjet-inval die zou leiden tot
een uiterst bloedige Fins-
Russische winteroorlog die voor
wat de Finnen betreft werd ge
leid door generaal Mannerheim.
Vele steden waaronder Helsinki
werden grotendeels door
Sowjet-bombardementen ver
nield en er vielen duizenden do
den onder de burgerbevolking.
Maar het door de Russen waar
deloos geachte Finse leger hield
stand en de Mannerheim-linie
op het Karelise schiereiland
werd nimmer doorbroken.
De Russen hebben zich in die
dagen erg misrekend over de al-
loop van hun Finse avontuur. Ze
waren in de waan dat het land
hen als de bevrijders zou hegroe-
ten nu Hitier op de achtergrond
dreigde. Ze werden in die me
ning nog gesterkt door het feit
dat de inmiddels in Finland ge
vormde communistische tegen
regering alle Russische gebied-
seisen had ingewilligd. Uit deze
tijd loen de Finnen met alle mo
gelijke middelen tegen de Rus
sen vochten stamt ook het onder
vuur nemen van tanks met fles
sen benzine, die later de naam
Molotov-cocktails zouden krij
gen.
De Finnen hielden ruim drie
maanden stand tegen de nume
riek veel sterkere vijand, maar
toen als gevolg van de strenge
winter de Botnische Golf dicht-
vroor kwamen de Russen achter
de Mannerheim-linie over het
ijs, zodat deze linie in één klap
waardeloos werd. Het gevolg
was de kapituiatie van Finland
en het toegeven aan alle Russi
sche gebiedseisen
ln deze dagen herinnert een
Finse krant aan de woorden van
president Riti van Finland, on
geveer 35 jaar geleden uitge
sproken: „Onze grootste opgave
is het de druk vanuit het oosten
te verlichten, opdat de komende
generaties verzekerd kunnen
zijn van een gelukkiger leven.
Alleen dat is de opzet van onze
oorlogsvoering".
Nu, 35 jaar later, mag men
concluderen dat de Finse strijd
niet voor niets is geweest, ook al
heeft de Sowjet-Unie grote ge
bieden van Finland gean
nexeerd en geeft de
Finiandiserings-politiek Mos
kou een bepaalde invloed in het
land.
En terwijl de tijden zijn ver
anderd en ook Finland deel
heeft genomen aan de moderni
sering van de maatschappij in
alle mogelijke vormen, zijn
eeuwenoude liederen die de
vijand uit het Oosten tot onder
werp hebben nog steeds in trek.
Een ervan hoorden wij gistere
navond Het luidde vrij vertaald
alsdus: „Spleetogig is de vijand
die plunderend door het land
trekt Zijn kleren van vellen, zijn
schoenen van touw Hij ver
moordde mijn vader, maakte
mijn moeder tot slavin, Hij ver
brandde ons huis en dat van de
buren. Ik vluchtte naar het dak
van het laatste tot ook dat in
vlammen opging".
De Finse president Kekkonen (r.ontving deze week de
groten der aarde. Links de Portugese president Da Costa
Gomez.
(Vim «te correspondent)
washington u de dans
Apollo en Sojoez is het voor-
afgelopen met de
'"rHuans-Ruasuicbe samen-
ketking ia nr ruimtevaart.
r™4* htt publiekelijk toe te
«aan zowel de Verenigde
Sovjet-Unie intue-
«ten eikeer via ntuntesutel-
le bespioneren. Ameri-
satellieten kunnen een
J"*"* fotograferen op het
•te Plein en Russische kunnen
""testveesl een zwerte reef
lTTT mimte ontdekken op
•w dak van bet Witte Hulk
utH*! Apollo-programma is af-
Maai dat betekent met
i? 06 ruimtevaart voorlo
og mets mee, liever, valt
l HO), protesecu in de
EST" ruimtevaartwe-
hZ ?P c,IrecteuJ tiet
DUnJf um V0ÜI a<! studie der
uum 36 Cornell Univet-
ruum. adviseur van het
mtevaartinstituut NAS a
heeft de komende ontwikkeling
in de ruimtevaart op een rijtje
gezet:
Het volgend jaar zal er een
Amerikaanse „Viking" op de
planeet Mars landen om daar de
eerste poging in de geschiedenis
der mensheid te ondernemen om
buiten de aarde naar levende or
ganismen te zoeken.
Tegen het jaar 2000 zal op de
planeet Jupitei gezocht worden
naai organische moleculen, die
de bouwstenen voor het leven
zijn Volgens sommige geleerden
is het zeei waarschijnlijk dat die
organische moleculen op Jupiter
aanwezig zijn.
tri 1979 en 1980 zuilen er
Manner-expeditiesnaai Jupiter
en Saturrius worden onderno
men vooi een grondige vernen-
niug van die planeten
Volgens Cari Sagan is het zeer
wel mogelijk dat ei rond het jaar
2000 een onbemande interstel
laire expeditie op touw wordt
gezel buiten ons eigen zonnes
telsel. Het eerste ruimtevehikel
dat aan ons zonnestelsel ont
snapt is de Pioneer 10, die op 20
maart 1972 gelanceerd werd. De
Pioneer passeerde Jupiter in
1973 en zal in 1987, vijftien jaar
na de lancering, uit het zonnes
telsel vliegen. De Pioneer is een
van de snelste objecten die ooit
de ruimte zijn ingeschoten,
maar het zal toch ruim 80.000
jaar duren voordat de Pioneer de
dichtstbijzijnde ster zou kunnen
bereiken.
Leven ais op onze aarde is vol
gens Sagan op andere planeten
niet alleen mogelijk, maar zelfs
onvermijdelijk
Dit jaar worth vrij druk in de
Amerikaanse 'ruimtevaart. Er
staan 28 lanceringen op het pro
gramma. Na ae Apollo-Sojoez-
expeditie, die Amerika 250 mil
joen dollai heett gekost zullen er
voorlopig geeri ruimtevaarders
meer op pad gaan. Het wordt in
dat opzicht pa» weer druk tegen
1980 Voor aejiunntependei die
naai de aaide'ais een vliegtuig
kan worden teruggevlogen, zal
45 miljard dollar worden uitge
trokken. Voor dat geld kunnen
tussen 1980 en rond 1995 zo'n
725 vluchten met de pendel
worden gemaakt.
Volgens Carl Sagan zijn be
mande vluchten nauwelijks no
dig. Van de maanlandingen door
de Amerikaanse astronauten
heett de wetenschap niets ge
leefd dat niet via onbemande
vluchten mogelijk zou zijn ge
weest. Mg ar tjei doel van de
maanbezoeken van de Ameri
kaanse astronauten was ut de
eerste plaats politiek en met we
tenschappelijk.
Bemande expedities verder
dan de maan worden te duur.
Een bemande expeditie naar
Mars bijvoorbeeld, zou rond 10
miljard dollar vergen. De astro
nauten zouden bovendien te
rugkeren met miljarden micro
ben die onbekende ziekten zou
den kunnen veroorzaken en het
noodzakelijk zouden maken de
astronauten wellicht jarenlang
in quarantaine te houden. Het
maanoppervlak steriliseert
zichzelf door de enorme koude
in de maannachten en de grote
hitte overdag en ook door radi
oactieve straling.
Titanus, de grootste maan van
Saturnus, is de opwindendste
maan die de wetenschap kent.
Deze maan heeft een dichte at
mosfeer en dikke lagen roodach
tige wolken. De atmosfeer be
staat uit waterstof en methaan
en het is mogelijk, aldus Carl
Sagan, dat zich over het gehele
oppervlak organische stoffen
bevinden. Jupiter is in een aan
tal opzichten vergelijkbaar met
de aarde toen daarop leven be
gon te ontstaan zo'n vier miljard
jaar geleden.
W as het de moeite waard om 2
of 3 miljard dollar per jaar uit te
geven voor het ruimte
onderzoek? Het onbemande deel
van de ruimtevaart heeft ge
middeld 300 miljoen dollar per
jaar gekost. Het is volgens Sa
gan meer dan de moeite waard
meer dan 2 miljard dollar per
jaar aan de ruimte te verslinge
ren. Alleen al op het gebied van
de meteorologie, de weersvoor
spelling, zijn enorme vorderin
gen gemaakt die miljarden kun
nen besparen.
Emigratie naar andere plane
ten is voor minstens 1666 eeu
wen uitgesloten. Het is volgens
Sagan niet uitgesloten dat het
milieu van Venus ot Mars leef
baar kan worden gemaakt voor
aardmensen. Dat zou alleen zo'n
166.066 jaar kunnen vergen. De
atmosteer van Venus bijvoorbe
eld bestaat voor een goed deel
uit kooldioxyde. Daardoor ont
staat er «en broeikas-effect Hel
is er zeer heel ea er mi vrijwel
geen zuurstof Sagan heett ge
suggereerd dat er algen, die in de
atmosteer van Venus kunnen
groeien, in de wolkenlagen wor
den gezaaid. Door fotosynthese
kan ar zuurstof uit du annuel eer
van kooldioxyde worden losge
maakt Het broeikas-effect zou
daa afnemen, het oppervlak
koeler worden en water zoo «p
het oppervlak kunnen gaan
condenseren.
Emigratie naar Venus of Mars
ligt dus in de zeer verre toe
komst. Maar Gerard O'Neill,
professor in de natuurweten
schap aan de universiteit van
Princeton, ziet al op korte ter
mijn echte satellietsteden m de
ruimte, ongeveei halverwege de
aarde en de maan Tussen 1989
en 1974 zijn er op de universiteit
van Princeton studies verricht
die de mugelijkneid suggereren
om tussen 14 en 25 )uai van nu
permanente vestigingen te bou
wen op een tnaaiiomloop die
evenvei van de aarde ligt als de
maan
Op dat cirkelpad rond de
maan. L 5, schijnt de zon door
lopend en dat betekent dat zon
nekracht kan worden aange
wend voor energie, vooi het
groeien van oogsten, voor de
vouding van een lichte industrie
en voor het verschaften van
warmte zondei vervuiling
up L o is de zwaai tekracm
nul. De maan zou kunnen wor
den uitgemijnd van grondstof
fen die met zonnekracht naar de
vestiging m de ruimte gunnen
worden gelanceerd Volgens de
Prmceton-studie kan de eerste
vestiging in de ruimte werk ver
schaffen aan lU.Otkl personen.
er kan, m de satellietstad tussen
de aarde en de maan, een perfect
klimaat geregeld worden. Er
kunnen bomen en bloemen
groeien, er kunnen vogels flui
ten en vissen zwemmen Door
een trage rotatie kan hetzelfde
zwaartekracht-effect worden
bereikt dat we hier op aarde
kennen.
er is op L 5 duizenden malen
meer ruimte als op aarde Hel is
een fascinerend project Er zou
den op de satellietsteden in de
ruimte zelts uiteenlopende rege
ringsvormen kunnen worden
uitgeprobeerd Over 25 jaar kan
er al een draaien, zegt Gerard
O Nelli
