ZOMER IS OP DREEF
KEU aa H&EE»
VANDAAG DE
WINNAARS
Gematigd optimisme en een dosis
onzekerheid na „finale" in Helsinki
iorpe
„HUWELIJKSGOLF
OOST-WEST
NA 'HELSINKI'..."'
Nationale
stichting
mag speel-
casino's
organiseren
Afrikaanse landen
tegen uitstoting
van Israël uit VN
'oeit
Oneens met K VP-fractieleider
zat toch
in graan
Ontslagen
door daling
in verkoop
spuitbussen
Oosteuropeanen verwachten
Aantjes
Intentie
Schip in Doel
VRACHT Al 10
UIT WI L
KANTELT:
CHAUFFEUR
SPOOR I >S
Brit gewurgd
in Bijlmerflat
vogel
Weer Zeeuwse
dood
aan botulisme
i dan nog de sieraden die we
el vertonen bij speciale gele
heden. Daar deze onvervan-
ar zijn. liggen ze opgeborgen
■en safe.
ins bestuurslid de heerr Olys-
er heeft zich belast met de
dleiding. Na het overlijden
onze vorige rondleider, de
r J. Huijssen, liep het enkele
■n wat moeilijk, daar hier-
r geen vaste man was. Nu de
r Olyslager zich met deze
k heeft beiast, neemt het be-
k weer sterk toe, te meer daar
ïaar buiten veel bekendheid
de musea wordt gegeven.
n het museum wordt men ge-
ifronteerd met de leefwijze
i vroeger, dit is leerzaam en
■mt tevens een goede ont-
inning in het jachtige leven
deze tijd.
I>. J. OCGEL
ing is vastgesteld op 18 oktobo
s.
In de maanden augustus
ptember a.s. is er elke vrl'"?'.
avond van zeven tot haln>c"
m conditie-training voor
ampetitiespelers en de belnW
lellende recreatieve voller
Het bestuur van S.V.
terre" bestaat uit voorzitter
uylaert, secretaris J- !'.ro.ee J
enningmeester W. Wichicls
estuursleden E. Bone, VV-
indt, K. Laheyne en F.
Dank zij een subsidie van
emeente Axel en een bij" -
an supportersclub de Zwa
al in het komende half ja"1
racht worden de jeugd een
etere begeleiding te geve"^
un reiskosten naar de dw
aernooien zoveel ais mug
s, te drukken. eet
Indien de loterij een sU
vordt, kan in 1976 op dez
aanier worden doorgegaan-
Dr. W. A.J. M. Harkx
Jjfdrfcdacteur: L. Leijendekker
factie- en administratie-adres:
Kuvstraat D, Terneuzen, tel. (01150) - 79 20
■jiroiiummer 1114111
VRIJE ZEEUW
ZATERDAG 2 AUGUSTUS 1975
JZv Uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
^jgerstraat 16. Breda.
27e jaargang No. 1920
Uitgeefster Uitgeversmaatschappij De Stem B V.
(V'aa onze weerkundige
medewerker)
DE BILT Vooral tijdens
de weekends heeft deze zo
mer dikwijls teleurgesteld,
maar dit weekeinde zal veel
ion en een volop zomerse
teroreratuur geven.
Vrijdagnacht kwam liet in
Zuid- en Oost-Nederland tot
enkele verspreide onweers
buien, waarna tijdelijk iets
koelere lucht werd aange
voerd, maar het kwik is al
weer stijgend. Vandaag kan
de 25 graden in Zuidwest
Nederland wee» worden
overschreden; wellicht wordt
het zondag nog iets war
mer.
To' in de omgeving van
Parijs steeg de temperatuur
vrijdagmiddag tot 33 graden,
in Zuid-België tot 30 graden.
Het is waarschijnlijk, dat dit
fraaie, stabiele zomerweer
zich nog enige dagen zal we
len te handhaven.
Onweersstoringen van eni
ge betekenis zijn er boven
Frankrijk niet aanwezig en
ook uit de richting van de
oceaan of de Noordzee nade
ren voorlopig geen storings-
lronten.
Het aantal warme zomerse
dagen boven de 25 graden is
tot nu toe in deze zomer nog
iets beneden normaal, maar
kan met een weertype als nu
snel groter worden.
[cda - in gevaar
na brief arp-
verontrusten
Van onze speciale
verslaggever Jan Schils)
HELSINKI Oosleuropesc
delegatie-woordvoerders in
Helsinki hebben gisteravond
gezegd dat de altkoorden van
Helsinki betreffende familie
bezoek en het trouwen van
personen van het ene land met
die van het andere licht zullen
kunnen leiden tot een huwe-
lijksgolf. Verwacht wordt dal
als gevolg van de versoepeling
van de bepalingen terzake ve
le mensen die al jarenlang van
plan waren met elkaar te
trouwen in Oost en West dat
nu ook zullen gaan doen. Al
leen al in de Sovjet-Unie, zo
vernamen wij, zijn honderden
mannen en vrouwen, die met
buitenlanders, veelal Amerika
nen, willen trouwen. Ook In
Polen, nongarije en Tjecho-
Slowakije is een groot aantal
trouwlustigen, die naar hel
Westen willen. Van Oostduit-
se zijde werd het bezwaar ge
opperd, dat deze huwelijksgolf
geen dekmantel mag zijn om
hel land te ontvluchten en
eenmaal weg het huwelijk
weer te laten ontbinden. De
Oostduitse autoriteiten zijn
krachtig van plan om ua te
gaan of trouwlustigen een
schijnhuwelijk op het oog
hebben.
DROOG EN ZONNIG
Maximumtemperatuur:
21 graden (kust),
27 graden (land).
stad en streek
j Zomerhuisjes op Schou-
wen nog steeds twist
appel Pagina 3
binnen- en
buitenland
Vuil Haags huis werd
huisvuilberg Pagina 7
Bestuurders weten met
de toekomst geen raad
Pagina 8
Zomers Rome presen
teert dure wintermode
Pagina 9
sport
Ponsteen grijpt ook
kilometertitel Pagina 11
vrij-uit
De trieste autobiogratie
van een gehandicapt
auteur
Binnenschippers staan
°P scherp
peilingen
Portret van de man die
de Nederlandse Gene-
rale Staf vergeefs tegen
de Duitse inval waar
schuwde
kunst en cultuur
Amateurtoneelspelers
bereiden zicjr voor pp
Landjuweel ,j
piekerpoker
merijntje:
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG Het Christen-Dcraocrutisch Appel fe
deratie van KVP, ARP en CHU is opnieuw in gevaar.
In de kring van de ARP neemt men het niet dat het
CDA geen christelijke partij zou zijn, zoals door KVP.
lractieleider Andriessen in een interview met „Hervormd
Nederland'' is gezegd. Die uitspraak, dè reactie daarop
van ARP-fractieleider Aantjes (volledig oneens met An
driessen) en vooral ook het weerwoord daarop van de
vice-voorzitter van de ARP, drs. R. Ziilstr - hebben de
verontrusting in AR-kring aangewakkerd.
Naast deze opnieuw ople-
veifde discussie over de
grondslag van het CDA speelt
ook het advies van de Perma
nente Program Advies Com
missie (PP AC), dat omwille
van de eenheid binnen het
CDA desnoods gekozen moet
worden voor een oppositierol,
in de nieuwe moeilijkheden
een rol. De verontrusting heeft
een uitweg gevonden in een
brief van die 32 AR-leden
(onder wie vijf kamerleden,
De Boer, De Kwaadsteniet,
Beunier, Van Houwelingen en
oud-partijvoorzitter Berghuis),
gezonden hebben aan het par
tijbestuur. Initiatiefnemer is
het Tweede-Kamerlid Hans de
Boer.
In de brief wordt geëist, dat
duidelijk zal worden uitge
sproken, dat het CDA een
christelijke partij zal zijn.
Men keert zich tegen het vrij
blijvend karakter dat Andries
sen aan het CDA wil geven.
Men keert zich tegen zijn op
vatting, dat iedereen die het
met de politieke doelstellingen
van het CDA eens is, lid kan
worden en de partij kan ver
tegenwoordigen. Eveneens
wordt afstand genomen van
het standpunt, dat het CDA-
bestuur heeft ingenomen over
het advies van de PPAC.
waarin de oppositie wordt
aanbevolen boven het mede
verantwoordelijkheid dragen
voor het bestuur van liet
land.
Naar eerst nu blijkt is dit
standpunt van het CDA-be
stuur niet in eensgezindheid
aadvaard. De AR-vertegen-
woordiger in het CDA-bestuur
mevr. Var Leeuwen en de
Zeeuwse CH-vertegenwoordi-
ger gedeputeerde Raland
liebben uitdrukkelijk tegen
dat standpunt gestemd.
het politiek handelen. De
briefschrijvers vallen erover,
dat Andriessen in het inter
view met 'Hervormd Neder
land' verklaard heeft: „Voor
het woord christelijke politiek
ben ik han-g. Dat geeft zo'n
pretentie".
In het blad van de ARP van
deze week wordt er nog een
schepje bovenop gedaan, wan
neer de redactie van 'Neder
landse Gedachten' eerlijk
schrijft: „Wij betreuren het
dat Andriessen zich tot deze
uitspraak heeft laten verlei
den. Niet alleen omdat hij
daarmee een voortreffelijke
term in diskrediet heeft ge
bracht maar vooral omdat hij
een hardnekkig misverstand
daarmee nog eens heeft ver
sterkt. Immers christelijke po
litiek is geen pretentie. Iedere
anti-revolutionair had hem
kunnen vertellen dat het een
intentie is".
(Vervolg op pag. 7)
in de brief van de 32 ver
ontrusten wordt dit standpunt
nu „etisch onaanvaardbaar"
genoemd. De briefschrijvers
zeggen dat „deze benadering
niet de onze" is. Naar hun
opvatting dient een christelij
ke politieke partij vanuit haar
verantwoordelijkheid tot een
geheel andere opvatting te ko
men. In de brief wordt her
haalde malen fractieleider
Aantjes bijgevallen in zijn af
wijzende houding ten opzichte
van de opvattingen van An
driessen en het standpunt van
bet CDA-bestuur. De brief
moet dan ook gezien worden
als een opvallende steun voor
de politieke leider van de
ARP die voor het CDA in de
opvattingen van Andriessen
niets voelt.
In de brief wordt er op
gewezen dat op de conferentie
van de drie partijen in Woud-
schoten het evangelie werd
aanvaard als grondslag van
UTRECHT (ANP) Boxal
Nederland b.v. in Veenendaal
heeft aangekondigd, dat er 76
personeelsleden van de 360
moeten worden ontslagen Eni
ge tijd geleden zijn als 41
werknemers afgevloeid. De
ontslagen zijn volgrrn Boxal
noodzakelijk omdat de ver
koop van spuitbussen aanzien
lijk is gedaald.
De heer J.L. van Vuuren
districtsbestuurder van de In
dustriebond CNV, zei vrijdag
dat de omzet van Boxal in de
Benelux sinds de anti-campag
ne tegen spuitbussen is begon
nen (in verband met de moge
lijke aantasting van de ozon
laag in de atmosfeer door het
drijfgas freon - red.) tot 50
procent van de normale pro-
duktie is teruggelopen.
Landelijk blijkt er ook spra
ken te zijn van een daling in
de verkoon van spuitbussen.
Men schat (voorzichtig) 20
pet., terwijl de markt vorig
jaar nog groeide.
DEN HAAG (ANP) De
Nationale Stichting tot Exploi
tatie van Casinospelen in Ne
derland komt als enige gega
digde in aanmerking voor het
v'rlenen van een vergunning
voor het organiseren van
speelcasino's De raad voor de
casinospelen heeft dit de
staatssecreatris van economi
sche zaken jusitie geadviseerd.
Er waren aanvankelijk
43 -gegadigden, waarvan eer
dertig hun aanmelding hebben
ingetrokken of verder niets
van zich hebben laten horen,
nadat bekend geworden was
geworden, dat de g®hele winst
van de op te richten speelcasi
no's naar de schatkist van het
rijk zal vloeien.
Van de dertien overgebleven
gegadigden kan alleen de nati
onale stichting voldoende ze
kerheid geven voor een ex-
ploitatiezoals de wet beoogt-
meent de raad voor de casi
nospelen. Vice-voorzitter van
de Nationale Stichting is de
heer G.L.W. Sliepen, directeur
van de VW-West-Brabant.
)e Stem-prijsvraag „Ken uw streek", waarmee we de
lezer vier weken lang voor soms moeilijke opgaven
hebben gesteld, blijkt enorm te zijn aangeslagen. Hon-
tierden invullijsten werden ons toegezonden. Uiteraard
heeft liet nogal wat tijd gekost om het kaf van hel
koren te scheiden, maar nu zijn we dan toch zo ver.
De namen van de prijswinnaars vindt men vandaag
op pagina 3. evenals dtj juiste oplossing van de prijs
vraag.
-De Nederlandse premier
lijkt hier in de vergaderzaal
te Helsinki op z'n minst een
dringende waarschuwing te
richten aan het adres van de
Amerikaanse president Ford.
Waarover het ging blijft een
zaak voor ieders fantasie,
maar het ziet ernaar uit dat
Ford de opmerking van Den
Uyl ter harte neemt.
(Van onze speciale
verslaggever Jan Schils)
HELSINKI Met gematigd
optimistische toekomstver
wachtingen. maar tegelijker
tijd met een zekere dosis on
zekerheid over diezelfde toe-
BINNEN twee weken za! de
Surinaamse regering een defi
nitieve beslissing nemen over
de voorstellen tot samenwer
king die de KLM aan de Suri
naamse regering voor de Suri
naamse luchtvanrtmaatschapoii
SLM heeft gedaan voor het
onderhouden van de dienst
Amsterdam - Paramaribo.
(Van onze red. buitenland)
KAMPALA Een res»lutie
die pleitte voor Israels uitsto
ting uit de Verenigde Naties
en die was voorgelegd aan de
topconferentie van de Organi
satie van Afrikaanse eenheid
in de Oegandese hoofdstad
Kampala, heeft het gisteren
niet gehaald. Na een kleine elf
uur verhit debat konden de
staatshoofden of hun vertegen
woordigers van 46 landen, het
alleen maar eens worden over
een vaag en weinigzeggend
amendement dat onder meer
de mogelijkheid bevat van
eventuele beroving van Israel
van het V.N.-lidmaatsvliap.
Zaïre liet weten dat het
vierkant tegen zowel de oor
spronkelijke resolutie als het
amendement was Ghana, Sier
ra Leone, Senegal en Liberia
verklaarden dat zij geen dui
delijk omlijnde instructie van
hun staatshoofden 'Hadden die
door afwezigheid het amende
ment niet konden accepte
ren.
Op een gegeven moment, al
dus gedelegeerden, vroeg pre
sident Ide Amin van Oeganda
de Egyptische delegatie op de
man af' of zij uitstoting van
Israël uit de Verenigde Naties
zou steunen. Egypte zou heb
ben geantwoord dat het dit
niet zou doen. Daarop zou liet
zijn gekomen tot verhitte
woordenwisseling tussen Ga-
daffi en Mohamed Riad, advi
seur buitenland van president
Sadat van Egypte. Gadaffi
scheen zich met name te heb
ben geërgerd aan het feit dat
Oadat voor het debat over het
Midden-Oosten de topconfe
rentie had verlaten.
De sieutelclausule in het
amendement luidt: „...vraagt
alle lid-staten van de OAE de
meest afdoende besluiten te
nemen om de in de Verenigde
Naties en hun nevenorganisa
ties op Israël uitgeoefende
druk te vergroten, de moge
lijkheid van eventuele bero
ving van het lidmaatschap van
deze organen inbegrepen". He(
amendement werd eenstemmig
aangenomen, maar vervolgens
deponeerden de vijf landen of
ficieel hun voorbehoud.
Israëlisch officiële kringen
hebben hun voldoening uitge
sproken over de afwijzing van
de Arabische resolutie.
komst hebben de 35 staats
hoofden en regeringsleiders,
hun ministers van buitenland
se zaken en omvangrijke dele
gaties gisteravond afscheid ge
nomen van de „finale" van de
Europese Veiligheidsconferen
tie die de afgelopen drie da
gen in Helsinki is gehouden.
Terwijl de uiterst strenge vei
ligheidsmaatregelen nog enke
le dagen van kracht zullen
zijn - onder meer omdat een
aantal prominente staatslieden
vandaag nog contacten met
elkaar zuilen hebben, zoals
president Ford cn partijleider
Breznjev zetten de 35 hoog
ste vertegenwoordigers van
evenzovele Europese landen
en die van Canada en de Ver
enigde Staten, alsmede de mi
nisters van buitenlandse zaken
gistermiddag hun handteke
ning onder een reeks docu
menten die onder meer de on
afhankelijkheid en het recht
op zelfbeschikking van alle
Europese landen- de onschend
baarheid van hum grenzen en
het vrij verkeer van personen,
ideeën en informatie moeten
garanderen.
Maar nog voor de conferentie
gisteren tegen de avond ein
digde was liet duidelijk dat
niet alle landen van plan zijn
zich bij de anngegegane af
spraken. die elke dwingende
wettelijke basis missen, wen
sen neer te leggen. Zo ver
klaarde de Turkse premier
Demirei dat de Turkse invai
od Cyprus en de bezetting van
bijna de helft van liet eiland
niet in striid is met de afspra
ken van Helsinki, omdat An
kara slechts de verdrukte Tur
ken op Cyprus te hulp is ge
komen. En de Portugese presi
dent Da Costa Gomez weiger
de iedere informatie over de
situatie in zijn land terwijl hij
tevens met geen woord wilde
onthullen hoe de nieuwe Por
tugese regering, die donderdag
werd gevormd, er uit zal zien.
Na de conferentie zei Da Cos
ta Gomez dat Helsinki niet het
recht gaf aan de overige Euro
pese landen om zich in de
Portugese binnenlandse aange
legenheden te mengen. Dat
was dus een duidelijke afwij
zing van onder meer de kri
tiek van Nederland om de dic
tatoriale neigingen van de hui
dige militaire machthebbers in
Lissabon. In conferentiekrin
gen was men zeer ongerust
over de evolutie in Portugal
en speciaal over du mogelijk
heid dat daar sooedig een bur
geroorlog zal uitbreken.
(Vervolg op pag. 7)
(Van onze «orrespondent)
GENT Vrijdagochtend
vroeg is een vrachtauto met
aanhanger van de Nederlandse
iirina Wieland uit Axe' op de
Kennedybaan te Gent gekan
teld. De vrachtauto kwam in
een sloot terecht en de lading
karton werd ever het gehele
wegdek verspreid.
Spoedig Was dc politie ter
plaatse, maar groot was de
verwondering, toen nergens de
chauffeur van de tientonner te
bespeuren wei Zelfs na dc
middag was men de man nog
niet op het spoor kunnen ko
men. Vermoed wordt dat hij
in paniek is weggevlucht na
het ongeval. De oorzaak van
dit ongeval is nog niet duide
lijk, maar wordt in verband
met een zwaar onweer, dat
's nachts boven Gent losbrak.
De bestuurder moet de 22-jari-
ge G.R. uit Kloosterzande zijn.
MIDDELBURG Niet gif
tig gas van een schoonmaak
middel voor scheepsruimen
maar liet giftige gas fosfine
van de stof fostoxine. waar
mee het graan in liet schip
was behandeld, heeft geleid
tot de dood van de twee
schipperskinderen begin deze
week in het Belgische Doel.
Dr. A. Adriaanse, inspecteur
voor de hygiëne voor het mi
lieu in Zeeland en dr. S. Lelie,
de Zeeuwse geneeskundig in
specteur van de volksgezond
heid. deelden donderdagmid
dag tijdens een persconferen
tie mee dat dc giftige stof
afkomstig was van het middel,
waarmee het ruim van het
scliip was schoongemaakt. Bel
de heren hebben waarschijn
lijk verkeerde conclusies ge
trokken uit mededelingen van
Belgische collega's, want prol.
dr. A. Heyndrickx te Gent, die
het toxicologisch onderzoek
voor zijn rekening heeft geno
men, verklaarde gisteravond
dat het middel fostoxine niet
als schoonmaakmiddel is ge
bruikt, maar als preparaat oin
het graan te beschermen tegen
insecten.
„Fostoxine wordt in tablet-
vorm in het graan gestopt.
Door vochtigheid en warmte
ontstaat er dan een gas, dat in
het graan moet inwerken. Dit
is een zeer giftig gas, dat on
geveer acht dagen werkzaam
blijft. De schipper wist niets
van dat gevaar af en heeft
zijn kinderen in dat graan la
ten spelen. Die hebben toen
dat gas binnengekregen," al
dus prof. I^evndrickx.
AMSTERDAM (ANP) De
29-jarige Amsterdammer II.
van E. (zonder beroep) wordt
er van verdacht gisternacht
zijn 26-jarige Engelse vriend
l'.C.J. Lawrence In hun wo
ning in een flatgebouw in de
Bijlmermeer door wurging om
liet leven te hebben gebracht.
De man ls aangehouden.
(Van een onzer verslaggevers)
HULST Een van de vijf
onderzochte dode vogels uit
het land van Saeftiughe bleek
met zekerheid te zijn gestor
ven aan botulisme. Onderzocht
wordt nog van welk type dit
virus is.
Bij twee vogels bleek na de
onderzoekingen deze week de
mogelijkheid van een botulis-
me-vergiftiging aanwezig. Een
van de vijf vogels bleek te
zijn gestorven aan tuberculose.
Over de doodsoorzaak van een
andere vogel kon men nog
niets zeggen.
Dat deelde gisteren prof.
Hoekstra mee, die zich in een
laboratorium van hst Dierge
neeskundig Instituut te Doorn
met het onderzoeken van dode
vogels bezighoudt.
Het lijkt me een „mengel
moesje van doodsoorzaken", zo
verklaarde hij Hij wees nog
eens nadrukkelijk op de nood
zaak om kadavers wan dode
vogels uit de weg te ruimen of
ter onderzoek op te sturen.