Kolonel Hans Oster POR TRET VAN N KANDIDAA T VOOR DE NOBELPRIJS We mei UITROEIINGSKAMPEN PROB MEER Verschil ARTILLERIE POLITIEK VERWIJDERD door corn: verhoeven BEWIJZEN SNEEUW „TRANSPORT" Historie iM&f* WnwCi*» MttmGl* ««.wet» mimGEM ft FUN Gil* NutNOlM -futtNctw finmciN fttUNCi* MKH*CIN «FUNGI» «HPCI» «FUNGI» «FUNGIH C«» MlMNGIF* «ItlNCI* «FUNGI* «FUNGI* ««UNGIN HKWeiH «RFNGf* «RFNGIN «RFMG»* MRFNGIN «RFNGIN «RFNGIN «R1NGI» MRFNGIH ffümoiw «ringi» «fungi» «fungi* «rfngi» «rfncin «fungi» «rfngi» riKmeiN t irfngin «fungi» firing t*MG«» «FUNGI» «FUNGI» tlKWCM «RING IFF «RFF4GIN «RFNGIN «RFNGIN «RFNGIN «RFNG1H «RFNGIN NRMCIN «RFNCIN MHtNCEM «FUNGI Mijn beste vriend. Het is nu werkelijk afgelopen. Er zijn geen tegen hevelen meer gegeven Het „zwijn" is weg gereden naar het westelijk front. Hef is nu werkelijk de finitief voorhij. Ik hoop dat we elkaar na de oorlog weer zullen ontmoeten..." Dat zei op de avond van 9 mei 1940 - vlak voordat de Duitse troepen de grenzen van Nederland en België overtrokken - Hans Oster in Berlijn aan majoor Sas. De Duitser gaf de Nederlandse militaire attaché zeer gede tailleerde en zeer nauwkeu rige inlichtingen. Hij had ook de Belgische attaché laten waarschuwen. Sas vertelde, opgewonden, via een open telefoonlijn aan zijn Haagse chefs dat „morgenvroeg bij het aanbreken van de dag" de Duitsers zonder oorlogs verklaring zouden aanval len. Dat bericht ontmoette over het algemeen ongeloof en schouder-ophalen bij die chefs. „Wij blijven tot onze laatste ademtocht de behoorlijke man nen waartoe wij in de kinder kamer en in onze soldaten- opleiding zijn gevormd Wat er ook gaat gebeuren' Wij zijn al leen bang voor Gods toorn, als wij niet eerlijk en met fatsoen onze plicht doen". Met die woorden nam Hans Oster vlak voor zijn dood afscheid van zijn zoon Achim. Het zijn twee uitspraken die de man tekenen. Die eigenlijk zijn hele achtergrond en inner lijke overtuiging bloot leggen. Zijn afschuw van het nationaal-socialisme en zijn vasthouden aan een militaire erecode zoals zij officieren die nog waien opgevoed in de geest van het keizerrijk van Bismarck en Wilhelm met de paplepel was ingegeven Maar ook. en bij Os ter was dat doorslaggevend ge weest. een mens die niet boog vooi het „Befehl 1st Befehl" Die ook wenste te leven en te hande len naar de normen van alge meen menselijk fatsoen die hem zoon van een predikant en een moeder van Engelse afkomst van kindsaf waren ingeprent. Oster was niet voorbestemd om een man te worden die zich tegen „het gezag" zou gaan ver zetten Hij was een gematigd en streng conservatie! man ln 1907 nam hij dienst bij de bereden ar tillerie Hij hield van paardrij den. Dat bepaalde zijn keuze. Hij vocht aan het westelijk front in de eerste wereldoorlog en bracht het tot officier van de ge nerale staf Hij bleef overeind bij de Duitse ineenstorting in 1918 Zijn trouw aan de keizer bleef rotsvast Zijn gevoelens van vriendschap voor Neder land waren daarvan het De weigering van koninj helimna de naar Nederland ge- ingin V irtand vluchte Wilhelm aan de Gealli eerden uit te leveren in 1919 maakte hem voorgoed tot een vriend van ons land Die gevoe lens van vriendschap werden nog sterker, toen Nederland Wilhelm asiel verleende Oster is nooit een meeloper geweest toen tiet nationaai- socialisme zich ui zijn land ging roeren Vooi en na de overname van de macht in Duitsland door Hitlei beschouwde hij de Oos tenrijkse korporaal als een ge vaarlijke avonturier die met al leen Duitsland, maai Europa en de hele wereld onheil zou bren gen heeds in 1929 werd Hans Oster inlichtingen-officier van de heichswehr Hij zette met de aanvaaiding van die benoeming de eerste stap op de lange weg die hem tenslotte naai de galg in Elossenburg zou voeren. zoon Achim Oster, «en ge pensioneerd generaal van de Duitse Huiideswetii. weet Ie ver tellen dal n vader in die laren een politieke opdracht bod Hij moest het legei op de hoogte houden van alle linkse saiueu- zweruigen ln en door dal werk echter kreeg tuj snel grote be langstelling vow hel doen en la ten van de uazi s. Dit zegt z ii bejaaide zoon er nu over „Terwijl de meeste Duitseis nog steeds meenden dat de nazi s mensen waren met vuile boorden, luid m n vader dóói dat de verv uiting niet op hield bij hun halsen Hij was Kolonel Hans Oster was 57 jaar toen hij - maandag 9 april 1945 - in het Beierse concen tratiekamp Elossenburg werd opgehangen. Een maand vóór de totale ineenstorting van Duitsland Daarmee bracht de BS een man om het leven die ongetwijfeld vele jaren een van de centrale figuren van het daadwerkelijk binnenlands verzet tegen Hitier en het nationaal-socialisme was ge weest. Een man die. naast z'n vriend admiraal Canaris, op een na de machtigste figuur van de Duitse contra spionagedienst was geweest. Een dienst, die hij algemeen- organisatorisch en admini stratief leidde. Zijn (heimelijk) verzet tegen Hitier begon hij, toen deze aan de macht kwam in 1933. De Westduitse jurist Ulrich Klug heeft Hans Oster nu voorgedragen voor de Nobel prijs voor de vrede Hij vindt dat het comité dat over de toe kenning van die prijs beslist de voortdurende pogingen van Oster om Hitier en zijn nazi's uit te schakelen en zo de vrede te herstellen dient te erkennen. Omdat daardoor niet alleen Oster en de moed van de wein igen die hem steunden wordt gewaardeerd Maar ook. om dat daardoor voor toekomstige generaties de nadruk wordt gevestigd opdt- morele normen die Oster nastreefde en vol gens welke Ihlj leefde. Want voor Oster Was het niet een voudig om tegen het staats hoofd in actie te komen. Dat heefl hem een ware strijd ge kost. Hij had, als beroepssol daat, immers geleerd dat hij te allen tijde aan dat staatshoofd gehoorzaamheid verschuldigd was. Hij koos uiteindelijk tegen dat staatshoofd, omdal hij zijn persoonlijke morele opvattingen zwaarder lief we gen. Wie was deze kolonel Hans Osier, die in 1940 herhaalde- lijk had bewezen een vriend van Nederland te zijn? Die in de maanden voorafgaande aan de Duitse inval in ons land meer dan eens z'n vriend, de Nederlandse militaire attaché in Berlijn - majoor Gijshertus Jacobus Sas had gewaar- schuwd voor de op handen zijnde Duitse overval. Waar schuwingen die in l)en Haag in de wind werden vsMgen. vooral onderteboven van zulke verdorven mannen als, bijvoor beeld, Roehm En hij was ook kapot van het bloedbad dat Hit ler liet aanrichten om van die verdorven mannen af te ko men Toen Hitler in 1933 Rijkskan- geltei werd, tiet Duitse opperbe vel meende hem te kunnen ge bruiken, kreeg Oster opdracht dossiers aan te leggen van Hit- Iers beulen in 1935 kwam de held van de zeeslag bij de Ealklarid-eilanden, admiraal Canaris, aan het hoofd van de inlichtingendienst der contra spionage te slaan Hans Oster was toen 47 jaar Een rustige, vriendelijke en correcte man met uiterst goede manieren Zijn chef, Canaris. werd spuedig zijn vriend Ze speelden tennis en Hans (Jstei een goed cellist, ver tolkte samen met Canaris'vrouw een begaatd violiste - kamermu ziek Himmlers veiligheidschef, Heydnch, speelde vaak mee. Canaris hoopte laatstgenoemde ais dubbelspion Ie kunnen ge bruiken. Lange gesprekken met zijn chet bevestigden de vriendschap en de overtuiging dat belden fel tegen Hitler en zijn bende wa ren Beiden organiseerden de militaire inlichtingendienst voortreffelijk. Ze moesten dat doen om de centrale posities te behouden die hen in staat stel den, het verzet voor te bereiden. In 1937 werd een beslissende stap gezet. De dienst richtte toen de afdeling Z op. Alle activitei ten van die dienst waren gericht op de verwijdering van de Füh- rer. Het was de bedoeling van het tweetal eeh verbindingssys teem te ontwikkelen dal niet door de Geheime Staats-politie (Gestapo) kort worden opgerold en dat overal in het Rijk over aanhang en explosieven kon be schikken. Binnen een jaar hadden zij contacten met een groep gelijk gezinde militairen, zoals de stafchef generaal Ludwig Beek en een aantal burgers, zoals de gewezen burgemeester van Leipzig. Carl Goerdeler Oster werd hoe langer boe meer de man die de initiatieven nam. Canaris, die zeit met zo sterk meer gelooide ui de mogelijk heid Hitter te verwijderen bleef de figuur die z'n vrienden-m- het-verzet dekte. Voor de Duitse invasie van Tsjechoslowakije besloot Oster toe te slaan, Hitier gevangen te nemen en vooreen Volksgerecht te brengen. Dat vereiste een openlijke verklaring van Frank rijk en Groot-Brittannië dat zij de Tsjechen zouden helpen. Os ter maakte contact met het Britse ministerie van Buiten landse zaken. Churchill, toen een politieke balling binnen het Britse Lagerhuis, schreef een bemoedigende brief. Maar Chamberlain liet niets van zich horen. Het plan moest daardoor in de ijskast worden gestopt. Een nieuw plan werd gemaakt vlak voor de Duitse inval in Po len. Het mislukte, omdat Hitiers reis schema op het laatste mo ment werd gewijzigd Hans Os ter begon toen een hele reeks contacten te leggen met verte genwoordigers van landen die Hitier, naar zijn overtuiging, eén voor één zou aanvallen Juist die activiteiten hebben hem de haat van heel wat van zijn land genoten bezorgd. Ai zijn waar schuwingen over aanstaande invallen werden overal met on geloof ontvangen. Later maakte hij, via het Vatl- caan en de toenmalige paus, op nieuw contact met de Engelsen. De oorlog was toen al begonuen. Er werd een regeling ontworpen voor een vredes-overeen komst. Ook dat mislukte, omdat de Britten niet reageerden. Oster nam zo langzamerhand enorme risico's. De oorlog was in volle gang. De nazi's stonden op het toppunt van hun macht en ver keerden in een voortdurende overwinningsroes. Hij werd de spil van een hele reeks komplotten. Doei: Hitier gevangen nemen als hij het hoofdkwartier van de centrale Duitse legers in Smolensk be zocht. Hi tier kwam daar met zo'n sterke lijfwacht dat het plan niet uitgevoerd kon wor den. Hans Oster maakte achte reenvolgenscontact met de Brit ten via Dietrich Bonhoeffer die in Stockholm een vergadering van kerkelijke leiders bezocht (1942). In 1943 zorgde hij ervoor dat er een bom kon worden ge plaatst in het vliegtuig waarmee Hitler van Rusland naar Duits land vloog. Maar de bom van Britse makelijk explodeerde niet! Hij moest een dag later door Fabian von Schlabrendorff uit het toestel worden gehaald. Een nieuwe aanslag op Hitler in Berlijn moest worden afgelast, toen de Führer een parade vroe ger verliet. De ontstekeningen werden uit de twee bommen verwijderd. Hans Oster werd eind 1943 door de Gestapo op non-actief gezet. Hij was verdacht gewor den via een lid van zijn dienst, een zekere Schmidthuber - een zakenman - die geld over de Zwitserse grens bracht voor joodse vluchtelingen. Toen de Gestapo hem op het spoor was, ontkwam hij naar Merano in Ti- rol. Hij zond een code-telegram naar zijn dienst in München. Die had hem moeten redden via een antwoord dat hem in staat zou stellen op een geheime plaats diplomatieke papieren op te ha len, waarmee hij naar neutraal gebied kon ontkomen. Maar jaloerse collega's van de dienst beantwoordden dat code-telegram niet. Om Schmidthuber „te laten zwe ten", want hij had zich steeds beroemd op de vriendschap van Oster. De Gestapo sloeg toe. En Schmidthuber sloeg door. Oster redde zich, en de man via wie de Gestapo hem vond, door bluf. „Als jullie deze man arresteren, moet je mij ook te pakken ne men". Dat durfde de Gestapo niet. Maar het leidde er wel toe dat Hans Oster als ambteloos burger naar z'n zuster in Leipzig werd gestuurd. De Gestapo bleef doorzoeken. Toen kwam de twintigste juli 1944, de dag van de mislukte bomaanslag op Hitier ln diens hoofdkwartier in Oost-Pruisen. Oster had daarmee niets te ma ken. Maar hij kende de voor naamste zamenzweerders heel goed. Vooral Stauffenberg. Toen Oster hoorde van de aanslaghij bezocht een kerkdienst toen het gebeurde, zei hij „die ondeu gende jongens". Hitier over leefde de aanslag. Maar de sa menzweerders voerden een deel van hun plannen uit. Onkundig van het feit dat de aanslag mis lukt was. Er kwam bij het hoof- kwartier in Dresden een open telegram, gezonden in opdracht van Goerdeler die het nieuwe Duitse staatshoofd moest wor den, waarin Oster werd be noemd tot de nieuwe hoge com missaris voor Saksen. Binnen enkele uren werd Oster gepakt. Zijn leven werd nog gespaard. Merkwaardig genoeg. Want zo'n tweehonderd anderen werden onmiddellijk en op de gruwe lijkste wijze ter dood gebracht. Hans Oster, zo hoopte Himmier, zou misschien in staat zijn de geallieerden te bewegen Duits land gunstige vredesvoorwaar den aan te bieden! Die opzet mislukte. En negen april 1945 werden Oster en Canaris opge hangen. Een van laatste, karakteris tieke daden van deze man was het opstelten en tekenen van een dokument waarin hij, geheet on- juist, verkiaaiden dat zijn verzet tegen Hitler zijn vrouw en zijn zoon van hem hadden ver vreemd. Hij hoopte zo beiden uit handen van de SB te houden. JACQUES LEVU Ergei.s las ik de zinsnede ,,het ?raf waarin hij begraven ligt". He constructie kwam mij enigs zins komisch voor. Een goede stilist zou, naar ik aanneem eenvoudig over „zijn graf" ge sproken hebben en het aan de fantasie van de lezer overlaten te bedenken wat de man daar uit voert. Er bleek sprake te zijn van het echte grafdat van alle an dere graven hierdoor verschilt, dat de man daar inderdaad ter aarde besteld is, terwijl die an dere graven alleen maar cenota- fev zijn. Het lijkt of dit zinnetje be vreemding wekt, omdat je in een graf alleen maar begraven kunt liggenEen graf is niets anders dan de plaats waar Iemand be graven ligt. Mededeling van dit feit is dus overbodig, omdat het in het voorafgaande opgesloten ligt. Een mededeling als „het jaar waarin hij geboren is" klinkt helemaal niet vreemd, omdat je in een jaar nog heel wat andere dingen kunt doen dan al leen maar geboren worden. „Het graf waarin hij begraven ligt" klinkt ongeveer even mer kwaardig als „het jaar waarin hij jarig is" Is het probleem hiermee opgelost? Wat vanzelfsprekend is, hoeft niet vermeld te worden. In een graf worden we begraven en elk jaar ztjn we jarig. Wat in het zelfstandig naamwoord al ge noemd is, hoeft in het werk woord van de betrekkelijke bij zin die daarop volgt, niet her haald te wordenwant dan krijg je zoiets als „bevroren ijs". Maar toch is een zinnetje als „de schrijfmachine waarmee hij schreef' veel minder bevreem dend, ofschoon met een schrijf machine redelijkerwijs niets anders gedaan kan worden dan schrijven. Een schrijfmachine is per definitie het instrument waarmee men schrijft. Het zin netje is niet veel minder gewoon dan „de hamer waarmee hij timmerde" of „de kleren die hij droeg". Ook hierin kan het werkwoord weggelaten worden en „de" vervangen door ,jel)n". Maar in „de boot waarmee hit overstak" is dat niet het geval. Die hoeft helemaal niet „zijn" boa* te zijn. Ook met het graf is dat trouwens niet Het geval Wat is dan het verschil? Bij de boot gaat het om een eenmalig feit, waardoor geen speciale re latie tot de boot ontstaat, zoals die m het bezittelijk voornaam woord wordt uitgedrukt. Bij een graf is dat wel net geval; het ia niet een voorwerp waarvan men even gebruik maakt Ook de schrijfmachine, de hamer en de kleren ontlenen hun bioqrafi. sch.e betekenis of hun waarde, als bv relikwie, aan een langdu. ng gebruik. Maar waarom is dan „het graf waarin hij begraven ligt" vreemder dan „de schrijfma chine waarmee hij schreef' af „het bed waarin hij sliep"? Zelfs de bevreemding zelf wordt na bevreemdend, omdat zij zich nestelt in dingen die hetzelfde lijken te zijn. Zou misschien de actieve keuze er iets mee te ma ken hebben? Bedden, kleren, schrijfmachines en hamers wor. den gekozen. „Het bed waarin hij sliep" klinkt gewoon, omdat het iets zegt over hem en zijn keuze - en wellicht omdat je ln een bed nog allerlei andere din gen kunt doen. „Het graf waarin hij begraven ligt" zegt niets over hem. ,JHet bed waarin hij stierf kan weer heel goed door de be ugel, ook al heeft dat waar schijnlijk niets met keuze te ma ken, terwijl „het sterfbed waarin hij stierf even vreemd is ah „het graf waarin hij begraven ligt". Waarschijnlijk is het toch de herhaling en de al te opval lende tautologie die in deze zin. nen irriteert, maar ik denk, dat die irritatie versterkt wordt door de ervaring van volstrekte passiviteit in het ene voorbeeld en dat ze afgezwakt wordt door de ervaring van actieve betrok kenheid in het voorbeeld van de schrijfmachine. Ome allergie voor passiviteit, denk ik, speelt ons ook parten in de grammate ca. Chileense junta is 2000 gevangenen „kwijt" SANTIAGO DE CHILE - Bestaan er uitroeiingskam pen in Chili? Wat is er gebe urd met veie honderden ge arresteerde gevangenen die nu plotseling door de spe ciale junta-politie (DINA) als vermist of gezocht wor den opgegeven? Waarom is nog nooit iemand vanuit spe ciale DINA-kampen in on toegankelijke streken terug gekomen? Dese vragen hadden familie leden van de nog steeds groei ende groep „verdwenen gevan genen" willen stellen aan de commissie van de Verenigde Na ties die van 19 tot 28 juli ean ondersoek had moeten instellen naar de behandelingen van de gevangenen en de naleving van de mensenrechten in Chili. „Nee", zei juntaleider gene raal Augusto Pinochet op het laatste moment, „die commissie komt Chili niet in". Hij trok de objectiviteit van de commissie in twijfel en sprak van een com plot van het internationaal communisme om Chili in dis- crediet te brengen. Vorig jaar om deze tijd be zocht een commissie van de Or ganisatie van Amerikaanse Sta ten (OAS) Chili. Alhoewel de commissie was samengesteld uit vertegenwoordigers van omrin gende dictaturen kwam er een vernietigend rapport over de na leving van de mensenrechten in Chili uit de bus. Eind juni jl. bracht ik zelf een bezoek van een week aan Chili. Uit de gesprek ken met advocaten, geestelijken en familieleden van gevangenen kwam unaniem de mening naar voren: vergeleken bii vorig jaar s de situatie verslechterd. De Chileense junta had zich de afgelopen maanden voorbe reid op de komst van de VN- commissie. Het martelen went officieel verboden verklaard en de schuldigen zouden worden vervolgd, waar in de praktijk niets van terechtkwam, maar zo moet de junta gedacht hebben het is toch leuk ais je zo'n offi ciële verklaring aan een VN- commissie kunt overhandigen. Ook werden installaties can ver scheidene (officiële) gevangen kampen, waaraan de commissie een bezoek zou brengen, opgek napt en verhumamseerd. Het grote probleem waarmee de junta zat, waren de ongeveer tweeduizend „vermiste gevan- Smen". De berg getuigenver- artngen over martelingen was daarbij slechts een klein pro bleem Die kun je deels ontken nen of toeschrijven aan „exces sen" of „geïsoleerde gevallen" en misschien zelfs deels ..weer leggen door verklaringen van te intimideren gevangenen. Maar hoe verdwenen gevange nen te verklaren? De beruchte DINA-politie heeft in een serie geheime do cumenten, waarvan tk er een ter inzage heb gehad, geprobeerd aan de junta hiervoor „verkla ringen" aan de hand te doen die zo ongeloofwaardig zijn, en waartegen aan de andere kant (Van onze correspondent) Het Chileense tijdschrift „El Telex" eist in zijn juli-nummer de „onmiddellijke vrijheid" can de Duitse oorlogsmisdadiger Rudolf Hess. Het tijdschrift, woordvoerder van de meest rechtse sectoren in de Chileense strijdkrachten, biedt de m Be rlijn opgesloten oorlogsmidadi- ger „politiek asiel" aan in Chili. „El Telex" eist voorts de on middellijke vrijlating van de overige nog vastzittende oor logsmisdadigers in Nederland en andere Europese landen, waar ze vol; erst slechte behandeling onder gaan. Het tijdschrift baseert zijn ei sen „op grond van de interna tionale campagne voor vrijla ting van politieke gevangenen m Chili en op grond van de rechten van de mens." ire Europese landen, echtgenote wiei volgens het tijdschrift ren erkend tegei i half verlamd' een uit- ambassade? wt op de VN-commissie zoveel door familieleden verzamelde bewij zen lagen te wachten, dat de junta waarschijnlijk op grond hiervan op het laatste moment besloot de commissie te weren. Om de DINA-verklaringen te ondersteunen begon in Chili een maand voor de geplande komst van de VN-commissie een pers campagne waarin melding werd gemaakt van het oprukken van gewapende Chilenen vanuit Ar gentinië naar Chili. Het ver meende invasieleger sou be staan uit 2000 eerder naar Ar gentinië uitgeweken Chilenen (2000 is toevallig ook het aantal vermiste gevangenen). Volgens de Chileense krant „La Segunda" sou die Informa tie eijn verstrekt door Argen tijnse autoriteiten, maar in Ar gentinië noemt men ak bron Chileense radiostations. De Ar gentijnse autoriteiten stelden desondanks een ondersoek in en ontkenden vervolgens het be staan van gewapende groepen Chilenen in d« door de junta ge noemde gebieden. De Argen tijnse gendarmerie ontzenuwde sells volledig de Chileense cam pagne door er op Ie wijzen dal in nel betreffende gebied (ter hoogte van Talen) op dit tijdstip van hei jaar geen mens hei be sneeuwde Aadesgehetgte kun doorkruisen. Deze weerlegging van de Chi leense campagne wordt in Chiii verzwegen De duid van een ka pitein in Taiea begin juni. werd toegeschreven aan de guerril la's, die - en daar werd voortdu rend op gehamerd - bestaan uit personen die door familieleden ais vermist worden opgegeven (overigens werd de kapitein vermoedelijk met doodgescho ten maar pleegde hij zelfmoord nadat frauduleuze handalingen aan hel licht waien gekomen). Op 25 juni meldt ,Xa Segun- da" de arrestaties van 25 guer rilla's m Talcs en dat zich daar onder verschalden# personen bevinden dis ais vermist waren opgegeven en „waar naai inter nationale organisatie» hard nekkig reclameren up grond van de Rechten van ds Mens" Na- i men zijn evenwel nog steeds niet bekend gemaakt. Onder de familieleden van de ongeveer 2000 „verdwenen ge vangenen heeft deze campagne en het uiteindelijk toch niet toe laten van de VN-commiasie de vrees doen toenemen, dat de vermiste familieleden in ge heime DINA-kampen zijn ver' moord Wat is er gebeurd met de „verdwenen gevangenen" Ed win van Vurich Altamirano en echtgenote wier arrestaties wa ren erkend tegenover de Engelse ambassade? Waar is de archi tect® Ida Vera Almarza die vol gens publicaties in de Chileense Kranten na een vuurgevecht In haar eigen huis werd gearres teerd in november jl Wat iser gebeurd met Maria Ramirei Gallego en haar zwager die 30 november Jl. werden gearres teerd toen ze een familielid te- zochten in het (offictéle) gevan genkamp „Tres Alamos Tweehonderdzeventig gede tailleerde verklaringen over even zovele „verdwenen gevan genen" lagen in Santiago te wachten op de VN-commissie. In het gehele land bestaan er zo'n tweeduizend van dergelijke gevallen en er komen nog voor tdurend nieuwe „vermiste ge vangenen" bij. Zo nu en dan lekken er wat interne informaties uit over de DINA-activiteiten. Door de on ganiaatievorm van de DINA we ten maar een heel weinig leden wat precies hun DINA met de ïogsmisdadigere. öok boten ter i Talon gevangenen doet. De activitei ten van de meeste agenten blij ven beperkt tot arrestaties, deel van het transport en martelin gen in de DlNA-onderkomensin Santiago Daarna verdwijnen deze nu „vermiste gevangenen'' en voer zover men heeft kunnen nagaan, zijn velen afgevoerd naar ontoe gankelijke DINA-kampen, zoals die ui het woestijngebied in de noordelijke provincie Antofa- gaste id in de driehonderd kilo meter ten zuiden van Santiago gelegen „Coionia Digmdao een gebied afgeKtaan aan de Duitse gemeenschap en al jaren- gevtu Ook l hoogte van Taicahuano zouden als DINA-kampen zijn inge richt Ünder de duizenden Chilenen die de ai gelopen 22 maanden door de junta zijn jjearreswe™ en daarna niet als vermist »)r opgegeven, bevindt er zich niet één die een tijdelijk verblijf heeft doorgebracht in de ge noemde DINA-kampen Getui gen zijn er dus niet De hoop® de door de junta geboycotte VN-commiseie wat van de waarheid had kunnen achterha len, at nu ook vervlogen. Voor de duizenden familiele den die van bijna twee eveluat 19 ai bijlui twee jaar aast I»' i gevangenen" •P®"' de tijdens weg kW allerlei tneianttes voort, rot te* lang? Tm dm na de val vm junta, auale «tok na de val es* Naai-Duitsland, de vell»«l[ waarheid aaa hel Ifcht komt" JOB gCHl WN' Sc (Van ee Het gaat niet nenvaart. Haar joen ton en veru onvoldoende we rugslag, fors tei tie, heeft ook de dat, terwijl er v van een over-cs nenscheepvaart Er is, natuurlijk, o wat er precies met d landse binnenscheepv zeer belangrijke exp en dus deviezen-ve: sector - aan de hand over die studies eind z begin zeventiger jar liefst negentien rappe schenen. Om een heel haal, de stapel studie dertig centimeter hoo houden: onze binnenv een tekort aan grote, schepen. Dat is een v langrijkste conclusies structuur-onderzoek, nenvaart heeft, aldus rapport in oktober J overschot aan kleine derde schepen. Boven een grote versnippert aanbod van vracht. En een uitspraak die waarom op dit momei zenden Nederlandse schippers op scherp s grote versnippering v zal met name tot uitii bij een opheffing van c dige vrachtverdeling. Welnu, dat dreigt nu gebeuren, die opheffii Tweede Kamer 28 auj wetsontwerp dat da gaat aannemen. H schippers-eigenaars - 6.500 en er zijn zo'n rijen - vrezen dat zij 1 zullen leggen, als die van de bini scheepvaart-markt ko vallen. In de vooroorlogse c zat ook die binnensc in de knel. Er is toen, ii maatregel genomen or der geval voor te zorg particuliere onderni want dat zijn die s eigenaars - zoveel mo; deel kregen van de aa vrachten. Er kwam ee op de „evenredige vra ling". Die wordt gerea zo'n 35 schippersbeu zijn overheidsinstelli: leid door ambtenaren, en vervoerder moete binnenlandse activit die beurzen laten lc schipper mag dus niet UTRECHT - Het 1970 tot nu teruggc kwart van het tota werken door om op men moet er geen wc het aantal doden en nog altijd op ruim maar niet te spreken haast krijgen en ste Machinist Joop Ja .weet waar hij over prt 34 jaar bij het spoor e die tijd vier ongelukkt delijke afloop meegen "iet te noemen aantal den en ontelbare botsingen. Iedere moet er op rekenen d z n loopbaan mee c teerd wordt. „Het pf aan. Je weet dat je schuld hebt maar in ten,kun je er niet gauj maken". Toch moet aldus machinist Jan ermee bezig blijft wo if ,®n dan maak brokken. We zijn eer met hem meegereden i8Ct Utrecht-Leiden sen hoe het nou is z bok uitziend over 1 Verschillende keren u6 uuen fluitsignaal n hebben gezien wai bujken spelende kind die-ver van huis-ter

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1975 | | pagina 14