7 Andere Saigon:
van nachtclub
tot politiebureau
Spionage
in Chinese
restaurants
Het kostbare Eufraat-water
Invlo
word
Triomf m
De Witte
in Grote
Schelde-prijs
Progressie
Geschil tussen Syrië en Irak over legendarische rivier
binnenland
buitenland
I■BUBHÉ
De grootste nachtclub van Saigon onder het oude regime is het meest
luxueuze politiebureau onder het nieuwe.
Het is een van de veranderingen die voortdurend in Saigon plaats -
hebben terwijl de nieuwe regering meer vat op de zaak krijgt en zich de
contouren gaan aftekenen van het leven in het Zuid -Vietnam van de
toekomst.
Het verkeer in de hoofdstad is veel minder druk dan twee maanden
geleden en er gebeuren minder ongelukken. Maar slecht gereden wordt
er nog altijd en de verkeerslichten worden nog altijd meer gezien als
straatversiering dan als regelaars.
Militairen
Welgesteldheid
Ondoorgrondelijk
Jamani
Gorgon en
Szarmach
langdurig
geschorst
De nieuwe heersers in Saigon: tergrond leggen collega's de
Noordvietnamese soldaten zit- werking van een luchtdoelka-
ten op de stoep van het voorma- non uit aan voorbijgangers,
lige Majestichotel. Op de ach-
De resten van het kapitalisme schietklaar machinepistool I
worden opgeruimd. Een Viet- langs een met de grond gelijk
namese soldaat loopt met een gemaakt benzinestation.
SAIGON (UPI) - Het nachtlo
kaal Maxim's, waar zich de rij
ken van Saigon verpoosden en
hun keuze maakten uit tiental
len knappe „taxigirls", is nu het
belangrijke politiebureau voor
het hart van Saigon.
De dansvloer is parkeerplaats
voor motorfietsen geworden en
de foyer, waar men vroeger
moest wachten tot een tafeltje
vrij kwam, is nu de plaats waar
men de gewenste functionaris te
spreken krijgt.
Gevangenissen worden nog
steeds gebruikt, maar de be
ruchtste, vooral die in het
hoofdbureau van de rijkspolitie
waar politieke gevangenen wer
den gemarteld, zijn gesloten.
Misdadigers en verdachten
worden nu opgesloten in
schoongemaakte politiebu-
Gevangenen worden niet mis
handeld en ze krijgen te eten wat
de soldaten eten die als hun be
wakers optreden. In Saigon is
geen politie meer. De agenten
onder het vorige regime vlucht
ten op overgavedag 30 april en
zij zijn niet uitgenodigd terug te
keren.
De veiligheid berust bij de mi
litairen en de misdaad is merk
baar afgenomen sinds zij drie
roofovervallers in het openbaar
terechtstelden. Het militaire
comité dat de stad voorlopig be
stuurt, maakte vorige week be
kend dat berovingen op straat in
de afgelopen maand van 100 per
dag zijn afgenomen tot 20.
De corruptie is iets van het
verleden aan het worden. Het is
een van de dingen uit de tijd van
het oude regime die niet gemist
worden. De veranderingen die
het nieuwe bewind aanbrengt
worden weliswaar aangenomen,
maar niet altijd voetstoots.
Een voorbeeld vormen de
kranten. Daarvan zijn er nog
maar twee in Saigon, een Viet
namese en een Chinese. Vroeger
circuleerden er soms dertig en
de meeste publiceerden ver
volgverhalen om de oplage te
vergroten. De verhalen worden
gemist.
Een verandering die freer wel
wordt verwelkomd is het einde
van de inflatie. Het gebrek aan
in omloop zijnd geld veroor
zaakt door de sluiting van de
banken, heeft voor het eerst in
tien jaar veel doen dalen. Het in
flatiegemiddelde bedroeg in de
laatste twee jaar 65 procent.
Niemand denkt daar met plezier
aan terug.
Over vertoon van welgesteld
heid wordt in het nieuwe Saigon
gefronst, als men het al toelaat.
„U zult ervaren dat iedereen on
der de nieuwe regering vrijwel
gelijk is", verklaarde een rege
ringsfunctionaris.
Trouwpartijen, die dankbaar
voor vertoon van rijkdom wer
den aangegrepen, zijn nu uit den
boze. Verloofden wordt bij on
dertrouw aangeraden het feest
bescheiden te houden en „niet te
veel geld uit te geven".
Zo snel als de motorrijwielen
in Saigon verdwijnen als gevolg
van het gebrek aan. benzine, zo
Gaat u wel eens eten bij de
Chinees? Merkt u dan ook, dat
de ober steevast en ondoor
grondelijk rondhangt in uw
omgeving, ofschoon hij doet
alsof hij niets hoort? Of komt u
tot de vaststelling, dat hij echt
niet meeluistert en zelfs - de
ezel! - nooit in uw richting
kijkt, wat het bijbestellen van
gerechten of gewoon de vraag
of een flesje soyasaus ernstig
bemoeilijkt?
In Engeland is pas een boek
verschenen waarin iedereen
gewaarschuwd wordt voor de
Chinese eethuisjes van
Groot-Brittannië. Het zit daar
vol gele spionnen, zegt die
brok boeiende lectuur. Ten
minste 15 procent van de 1500
Chinese restaurants in
Groot-Brittannië wordt door
de spionagediensten van Rood
China gebruikt als luisterpos
ten. Dat schrijft Richard Dea
con, de auteur van „Een ge
schiedenis van de Chinese ge
heime dienst", een standaar
dwerk dat liefhebbers van
„eten bij de Chinees" zich voor
5,50 pond kunnen aanschaffen
in elke goede Britse boekhan
del.
Deacon beweert, dat Chi
nese kelners speciale belang
stelling vertonen voor indis
crete gesprekken over compu
ters en alles wat te maken heeft
met elektronika. Dit zijn uit
eraard de onderwerpen waar
over wij bij voorkeur conver
seren wanneer wij „Sweet and
sour pork" smullen en onhan
dig zitten te klungelen met
onze eetstokjes.
Richard Deacon schrijft histo
rische dingen. Hij is gewezen
chef van de buitenlandse re
dactie van de „Sunday Times",
een Londens zondagsblad dat
erg veel houdt van ophefma
kende enquêtes. Als je van zo'n
krant komt, ontdek je in een
handomdraai het hart van de
geheimzinnige oosterse spio-
nag edienst.
Supermarkten
Dit centrum bevindt zich in
Soho, zegt Deacon. Soho is
Londens oudste internationale
wijk. Ze was jarenlang over
wegend Frans en Italiaans ge
oriënteerd. Vandaag de dag
zijn de Chinezen echter mees
ter in een groot deel van het
rommelige Soho. In en rond
Gerrard Street, beter bekend
als de „Nieuwe China straat"
is een complete „Chinatown"
ontstaan. Richard Deacon zegt
in zijn boek: „Het Londense
hoofdkwartier van de Chinese
spionageorganisatie in Groot
Brittannië is zo goed als zeker
gevestigd in Gerrard Street.
Daar komen dagelijks per
luchtpost kranten aan uit
Hong Kong, die door het Chi
nese culturele en kunstcen
trum verspreid worden over
verschillende delen van Euro
pa".
Chinezen, die in België, Ne
derland, West-Duitsland en
Frankrijk wonen, komen naar
Gerrard Street om er aanko
pen te doen. De Londense Chi-
nezenstad telt nu ongeveer
70.000 inwoners, met eigen
supermarkten,winkels en on
telbare speelholen. Voor Chi
nese specialiteiten, boeken,
tijdschriften en zelfs gebruiks
voorwerpen, die je nergens
anders kunt kopen in West-
Europa, moet je in Soho we-
Deacon neemt aan, dat de
immigratie van Chinezen uit
Hong Kong en Zuidoostaziati-
sche landen in Groot-
Brittannië en Amerika de in
filtratie van Chinese commu
nistische spionnen grotelijks
vergemakkelijkt. Hij gelooft,
dat sommige Chinese restau
rants in Londen geëxploiteerd
worden door de Chinese rege
ring van Peking.
De oosterse verspieders
koesteren niet alleen grote be
langstelling voor de elektro
nentechniek en computers,
maar ook voor socialistische
en conservatieve lagerhuisle
den.
„Ze hebben een verbluffend
uitgebreid dossier aangelegd
over premier Wilson", beweert
Richard Deacon. Voorts zou
den ze confidentiële rapporten
bezitten over ten minste 15
vooraanstaande Labourleden,
die volgens Rood China ge
heime aanhangers en informa
teurs zijn van de Sovjet-Unie.
De Britten maken zich altijd
heel druk over de mogelijkheid
van industriële spionage, die
hun land ernstige financiële en
economische verliezen kan
kosten. Of de Chinezen derge
lijke informatie bemachtigen
via hun kleine eethuisjes, die
steeds populairder worden
naarmate het avondje uit in
een gewoon restaurant voor
tdurend meer kost, is een an
dere kwestie. Dat de meeste
Chinese kelners spionnen zijn,
klinkt nogal onwaarschijnlijk,
omdat ze zelden behoorlijk
Engels spreken of verstaan.
Als je in Soho de proef op de
som wil nemen en dus navraag
doet, bekijken de Chinezen je
niet alleen ondoorgrondelijk,
maar op de koop toe stomver
baasd. Ze halen er een woor
denboek bij om te achterhalen
wat „spion" betekent. Daarna
ontkennen ze alles. Zegt David
Tsjan, de baas van het Lido-
restaurant: „Ik geloof er niets
van. Mijn restaurant wordt be
slist niet gebruikt als luister
post. De mensen praten hier
zelfs niet over politiek en com
puters. Het kan hun geen fluit
schelen".
Thomas Tsoei, die een win
kel heeft van Chinese kunst en
fraai handwerk, beweert dat
het allemaal onzin is.
„Trouwens", zegt hij, „Hoe
kan je weten datje te doen hebt
met een spion? Ik weet niet
eens hoe een spion eruit ziet".
Volgens „A history of Chi
nese secret Service" ziet hij er
ondoorgrondelijk uit, Thomas.
En hij is niet weg te slaan van
je tafel, ook al trekt hij een ge
zicht alsof hij niets begrijpt
van wat je vertelt....
snel komt de fiets op en zo duur
wordt hij. De grootste verander-
intg die de regimewisseling in
Zuid-Vietnam met zich heeft
meegebracht, is misschien wel
het uit zijn ivoren toren komen
van het bewind.
De vorige presidenten van
Zuid-Vietnam hielden zich op
afstand en werden tegen hun
onderdanen beschermd door
wegversperringen, soldaten en
prikkeldraad rondom het presi
dentiële paleis.
Nu zijn er geen prikkeldraad
versperringen of barricades
meer en alleen maar twee
schildwachten aan de poort.
Wanneer de nieuwe leiders rei
zen, reizen ze zoals iedereen.
Nguyen Huu Tho, een van de
twee belangrijkste mannen in
het nieuwe regime, woonde vo
rige week een dansuitvoering bij
en zat tusseq het publiek zonder
dat „gorilla's" te bekennen wa
ren. Toen de voorstelling was
afgelopen verliet hij de zaal in
de queue, handen schuddend en
praatjes makend. Buitengeko
men stapte hij in zijn wagen en
reed in de file huiswaarts.
BEIROET (ANP) - Het na veel
geharrewar door Syrië genomen
besluit meer water van de Euf-
raat door te laten om de door de
waterschaarste getroffen boe
ren in Irak te helpen komt voor
hen te laat in het seizoen.
De Iraakse minister van irri
gatie, Makram Talbani, ver
klaarde dat zeventig procent
van de gewassen op de Iraakse
akkers als verloren kan worden
beschouwd doordat Syrië tot
dusver een groot gedeelte van
het door de Eufraat stromende
water met de bijna voltooide
Tabqa-dam tegenhoudt.
Syrië zegde vorige week toe
meer water door te laten. Het
deed dat in antwoord op bemid
delingspogingen van Saoedi-
Arabië om een regeling te tref
fen in de kwestie van het door
beide landen opgeëiste aandeel
van het rivierwater.
Talbani verklaarde dat uit
rapporten van deskundigen van
o.a. de Wereldbank blijkt dat
Syrië nog steeds meer dan de
helft van het Iraakse aandeel
van het Eufraatwater tegen
houdt.
De Eufraatcrisis tussen de
twee landen heeft geleid tot een
serie maatregelen en tegen
maatregelen door Bagdad en
Damascus, zoals de sluiting van
het Syrische luchtruim voor
Iraakse vliegtuigen en van de
handelscentra in de twee hoofd
steden.
Het geschil is vooral zo scherp
geworden door de politieke riva
liteit tussen de twee Baathrege-
ringsleiders in Syrië en Irak.
Nadat Damascus had aange
kondigd het Iraakse aandeel van
het rivierwater te vergroten
schreef het Iraakse regerings
blad El Thawra dat dit besluit
bewijst dat Syrië verschil maakt
tussen het Iraakse volk en zijn
leiders.
De beschuldigingen van Irak,
dat Syrië zoveel water voor
zichzelf behoudt dat het bestaan
van 3,5 miljoen Irakezen gevaar
loopt, dateren van enkelen
maanden terug. Damascus ver
dedigde zich door te zeggen dat
de naam aan het historische Me-
sopotamië, dat „land tussen de
rivieren" betekent. Het vraag
stuk hoe het water over de ri-
vierstaten verdeelt dient te wor
den is niet nieuw en in de afge
lopen tien jaar zijn er onderzoe-
het niet meer water tegenhoudt
dan waar het recht op heeft.
De Eufraat ontspringt in de
bergen van oostelijk Turkije,
stroomt ruim 1.400 kilometer
verder het noordoosten van Sy
rië binnen en loopt vervolgens
door de laagvlakten van Syrië,
waar zij eens de hangende
tuinen van Babylon van water
voorzag.
kingen verricht om vast te stel
den hoeveel ieder land zou moe
ten krijgen.
Maar Syrië en Irak hebben
zich niet naar de uitkomsten van
deze onderzoekingen gericht en
herhaalde pogingen om een
permanente oplossing te vinden
zijn steeds mislukt.
Samen met de oostelijker Het was tenslotte de Sa'oeai-
stromende Tigris gaf de Eufraat Arabische minister van olieza
ken, Achmed Jamani, die er in
slaagde iets te bemiddelen dat
op een regeling lijkt. Saoedi-
Arabië zal met deze bemidde
ling doorgaan tot een totale op
lossing voor het geschil is be
reikt, zo verklaarde Jamani in
Riad.
De Syrische minister voor
kwesties inzake de Eufraat,
Soebhi Kahalah, en diens
Iraakse ambtgenoot voor irriga
tie, Makram Talbani, zijn het
echter grondig oneens over de
hoeveelheid water die Irak zegt
op lange termijn nodig te heb
ben.
Voordat de dam werd ge
bouwd, zegt minister Talbani,
gebruikte Irak ongeveer 19 mil
jard kubieke meter per jaar. Zijn
land is bereid met minder ge
noegen te nemen en acht 14 mil
jard kubieke meter redelijk. Het
zal dan nog een aanzienlijk ka
pitaal moeten steken in de ver
andering van irrigatiewerken
om de verminderde watertoe-
vloed op te vangen.
Deze berekeningen zijn vol
gens Talbani erop gebaseerd dat
Syrië ongeveer 17 miljard ku
bieke meter per jaar uit Turkije
krijgt, dat ook al dammen in de
rivier heeft gebouwd. Als de wa
tertoevoer beneden dit cijfer
zakt dan zal Irak het verlies ne
men en als het erboven komt
mag Syrië zeventig procent van
het meerdere houden, aldus de
Iraakse bewindsman.
De Syrische minister Kahalah
is het daar niet mee eens. Naar
zijn mening is het onjuist te
denken in termen van watervo
lumen. De enige eerlijke manier
is dat de twee landen de be
schikbare hoeveelheid in be
paalde hoeveelheden verdelen,
zegt hij.
Volgens Kahalah is de tor
vloed van water uit Turkije io
het laatste hydrologische jaar
(oktober-april) gedaald tot acht
miljard kubieke meter, vergele
ken met een gemiddelde over dt
afgelopen 35 jaar van 17 mil
jard. Deze daling heelt ziel
voorgedaan sinds de voltooiing
van de Kebam-dam in Turkije.
Bijna tweederde van het in
deze periode door Syrië ontvan
gen water is naar Irak gegaan,
zegt Kahalah. Hij stelt dat hel
water van de Eufraat voor Syrië
veel belangrijker is dan voor
Irak als men rekening houdt mei
de eigen bronnen van water
voorziening.
Naast de Eufraat heeft Syrië
slechts een reserve van 3,5 mil
jard kubieke meter water, de
ondergrondse voorraden meege
rekend. Hiertegenover staateer
eigen reserve van Irak van
miljard kubieke meter, waarvan
een gedeelte gebruikt zou kun
nen worden om de lagere op
brengst uit de Eufraat te com
penseren, aldus de Syrische mi
nister.
Kahalah wijpt in dit verbi
op het met Rilssische steun in
aanleg zijnde kanaal tussen hJ
Thartharmeer en de Eufraat, d
dit jaar gereedkomt.
Minister Talbani stelt h'el
echter tegenover dat dit project
geen oplossing biedt voor w
verminderde toevloed van hel
water van de Eufraat, althans
niet voor de komende tien J
Het water van het Thartharmeer
is namelijk erg zout.
Delegaties uit Irak en Syr® I
zijn naar Turkije geweest o®
over de waterkwestie te prat
maar daarbij is geen regeling",;
stand gekomen. Turkije heer'
momenteel twee stuwdamm®1
in de rivier en is van p^an er
een aan te leggen.
WOENSDAG 30 JULI 1975
HILVERSUM (ANP) - Van
het toenemend aantal afkortin-
oen dat de internationale ten-
niswereld beheerst, ILTF, WCT,
WTT, WTA, IP A en ATP is het
-aak vooral de laatste nauwlet
tend in het oog te houden. De
ATP staat voor „Association of
Tennis Professionals", de vak
bond van spelers die het racket
zwaaien om den brode. De A1P
bestaat in september drie jaar en
heeft zich in de vrij korte pe
riode van werkzaamheid een be
langrijke plaats aan de onder
handelingstafel verworven. Het
is nu al zo dat een belangrijk
toernooi zonder tussenkomst
van de ATP ondenkbaar is. De
spelers worden als machtsgroep
geaccepteerd, zij beslissen mee
over het eigen wel en wee.
Een voorbeeld: de plaatsing
voor de ILTF-toernooien in de
reeks van de Commercial Union
Grand Prix geschiedt nog uit
sluitend op basis van een door de
computer samengestelde rang
lijst. Daarop komen ook niet-
leden van de spelersvakbond
voor. De bekende dwarsligger
Jimmy Connors wil van de ATP
j niets weten, doch kan uiteraard
niet worden genegeerd en zo zijn
er veel meer. Wie lid wil worden
van de ATP moet kunnen bogen
op zekere resultaten. Voor Rolf
Thung ging in 1974 de deur open
na zijn zege op John Alexander
tijdens het WCT-toernooi in
Rotterdam en zijn prestaties op
Wimbledon, waar hij twee ron-
j den overleefde en ondermeer
won van de halve finalist van het
jaar ervoor, de Amerikaan Alex
j Mayer. Om lid te worden betaalt
een speler een „toegangsprijs"
van 400 dollar (1000 gulden),
ANTWERPEN (Belga) - De
Belg Ronald de Witte heeft gis
teren in Antwerpen de Grote
Schelde-prijs, een wegwedstrijd
over 246 kilometer, gewonnen.
De Witte kwam na 5 uur en 42
minuten door de finish. De
Westduitser Dietrich Thurau
eindigde op de tweede plaats.
Jan van Katwijk was met een
elfde positie de beste Nederlan
der.
De Witte slaagde er pas kort
voor het einde in weg te komen.
Hij kreeg Raleighrenner Thurau
mee aan zijn wiel en een eind
sprint moest de beslissing bren-
gen. Thurau zette de sprint aan,
maar was tegen de Belgische
rassprinter kansloos.
Uitslag: 1. De Witte (Bel) 246
kilometer in 5 uur en 42 minu
ten, 2. Thurau (WDL) z.t., 3
I Maertens :Bel) op 11 seconden,
4. Roger de Vlaeminck (Bel) z.t.,
5. Verbeeck (Bel) z.t., 6. Deme-
yer (Bel) z.t., 7. Abelshausen
(Bel) z.t., 8. Van Looy (Bel) z.t., 9.
Van de Wiele (Bel) z.t., 10. De
Cauwer (Bel) z.t., 11. Jan van
Katwijk (Ned) z.t., 19. Smit
(Ned) z.t., 25. Pronk (Ned) z.t,
WARSCHAU (AFP) - Jerry
Gordon en Andrej Szarmach
lullen op 10 september niet met
net nationale Poolse elftal spe
len tegen Nederland in de
voorronde-wedstrijd van het
toernooi om het Europees kam
pioenschap voor landenploegen
in Warschau.
Volgens kranten in Warschau
zijn heide spelers zwaar gestraft
door de Poolse bond naar aan
leiding van hun slechte houding,
ais gevolg van overvloedig
drankgebruik, tijdens de trein
reis van Parijs naar Warschau.
Het Poolse team was op teru
greis van een toernee door
frankrijk. Gorgon (26), 31 keer
international, is voor zijn leven
geschorst voor wedstrijden voor
net nationale team en zes maan
den voor zijn ploeg Gornik
^•abrze. Smarmach, vijfvoudig
international, is voor zes jaar
voor het Poolse elftal geschorst.
Het bestuur van Zabrze, dat
door de bond verantwoordelijk
wordt gesteld voor het gedrag
van zijn spelers, heeft het ver-
Dod gekregen om tot het einde
an het jaar wedstrijden in het
ointenland te snelen.
