t? Film en illusie <1 EERST IN DE BOOT HEDEN EN VERLEDEN as toch lezen? in lezen, Iken met maakt. vrij I Ult ijdschrift oek reactie uit Zeeland op de toneelnota mager ota bene nieuw tijdschrift en herinneringen aan auteurs eindredactie I 5m. chootJ Al' riogelijkheden van de I teren. cron-gezelschap is van voor net vierde achte nde jaar op toernee In iel meer dan I50voor- voor rpim 18 000 5e theaterboot zal dit dan I 800 km afleggen lalen van centraal en el^nd. rongroep geeft niet at- ndvoorslellingen aan overdag bezoekt bij lolen in de plaatsen die De toernee is afge- begonnen in Walsall shire) <Jp 180 km ten van Londen en eindigt •op hel Regent's Canal fdstad. 'seley" legt iedere dag <ele kllumetersaf Hel elschap slaapl en eel en moet onderweg uizen openen en slui- cteurs verdienen met jjk hun brood, maar 't mooi weer is leiden {leven. KERKSTRAAT 3, project van kunstzinnige dingen in school gebouw Kerkstraat te Burgh Henk de Reus en Ineke Wandel brengen er nog 14 dagen werk van Lotte Broos, Ralph Souren en Peter Kantelberg. Daarna de groep Web en Kees de Kraker. VIJF Rotterdammers tot 4 au-, gustus in Bellfires Schouwzaal te Hapert. Houtsculpturen, et sen, schilderijen, aquarellen, zeefdrukken, multipels, teke ningen en keramiek van Rob Baard, Dies de Jonge, Carla Ka- pee, Henri van Nes en Diet Wiegman. WILTZ in Luxemburg heeft van 5 tot 25 juli het 23ste Inter nationale Theater- en Muziek festival Op 5 juli concert door Heidelbergs Kamerorkest met Handel; 12 juli openluchtspel met Shakespeares Vrolijke vrouwtjes van Windsor; 13 juli Bach-concert met Agnes Giebel; 19 juli Mozarts opera Die Ent- führung en op 25 juli Oscar Pe terson. HORTIFLORA in Antwerps Nachtegalenpark is gratis dage lijks te bezoeken van 10-20 uur. Alles over planten, struiken, tuinen etc. ALS DIE Stad eens ommeviel, heet de gedichtenbundel, die de Amsterdamse stadsdrukkerij heeft uitgegeven bij 700-jarig bestaan. Bloemlezing met o.a. werk van Potgieter, Ans Wortel, Van Vriesland, Gabr. Smit, Nico Scheepmaker, Ed Hoornik, Schierbeek, Campert, Teister. CHINESE papierknipsels en Landschapsaquarellen van I-Chao Chu zijn tot en met 31 augustus te bewonderen in het Westfries Museum te Hoorn. CÉCILE Dreesman exposeert haar naaldsculptuur in net ge meentehuis van Oisterwijk, terwijl er tevens een collectie devotie-antiek van verzamelaar Jan van Dijk te zien is; respec tievelijk tot en met 6 juli en tot en met 2 juli. INTERNATIONALE Zomera- cademie voor orgel, piano en klavecimbel van 14-26 juli a.s. m St.-Hubert (Belg. Luxem burg). Inlichtingen: Palais Ab- batüa, B 6900 te St.-Hubert. INTERNATIONALE Harp- week van 15-22 augustus in Eu ropahuis te Maastricht o.l.v. Phia Berghout en Maria Kor- chinska. BAYREUTH en de Wagner- Festspiele, dit jaar van 2 5 juli tot 28 augustus; o.a. vier Parsifal- uitvoeringen o.l.v. Horst Stein in enscenering van Wolfgang Wagner. INTERNATIONALE Muziek dagen in kader van Festival van Vlaanderen te Brugge van 26 juli tot 9 augustus. Thema: Van Monteverdi tot Mozart. Westrij den voor blokdwarsfluit en houtblazersensembles. Inlich tingen: C. Mansionstraat 30-B 8000 Brugge. De Hofzaal met op de voorgrond een keramiek kacheltje (19e eeuw) uit de tentoonstelling Potjeslatijn. Bent u een liefhebber van ke ramiek? Ga dan kijken naar de tentoonstelling FOTJES LA TIJN; een overzicht van ge- bruikskeramiek door de eeuwen heen in het Markiezenhof te Be rgen op Zoom. Kan keramiek u niets schelen, ga dan toch naar HET MARKIEZENHOF, omdat dit gebouw in al zijn heerlijk heid de deuren voor u heeft openstaan. Zet dit op een van uw toerlijstjes in de vakantietijd en u zult er geen spijt van hebben. Bovendien treft u dan in een van de vele zalen nóg een expositie aan in het kader van het Monu mentenjaar: BOUWEN IN BE RGEN. Met of zonder beide aparte exposities als aanleiding zul t u het Markiezenhof aantref fen als een van de mooiste bouwwerken beneden de grote rivieren. De restauratie is een flink eind gevorderd en sedert '74 is weer een belangrijk deel klaar gekomen, dal nog te weinig mensen gezien hebben. Allereerst Potjeslatijn. Dat is een reizende tentoonstelling, georganiseerd door de Tentoon stellingsdienst van het Bureau van de Rijksinspecteur voor Roerende Monumenten (wat een mondvol!) en samengesteld door de kenner D.F. Lunsingh Scheurleer, die ook de catalogus (f 5) verzorgde. Ze bestaat uit een keuze van 200 stuks uit de 3000 delen tellende collectie Rust, die in '71 geschonken werd aan Het Prinsenhof te Delft. De tentoonstelling bevat keramiek uit West-Europa, China en Ja pan, waarbij de verbindingslij nen tussen de verschillende ge biedsdelen zijn aangegeven. In de catalogus zijn op een duide lijke manier de onderscheiden karakteristieken aangegeven, alsmede uiteenzettingen over de verschillende technieken van vormen, glazuren en bakken. Het is een erg interessante col lectie met veel mooie stukken, vanaf een bijna 2000 jaren oude klokbeker tot Nederlands aar dewerk uit het begin van de 20e eeuw. Nu de hang naar authen- tiekmateriaai weer groter wordt (plastic-moe als we worden) is het bovendien boeiend en gees tig te zien hoe veelvoudig het gebruik van aardewerk kan zijn. Het Chinees en Japans porselein wordt vooral gebracht in ver band met de import door de Oost Indische Compagnie en de in vloed, die er van uitging op b.v ons Delfts. Onder het Europese porselein spant Engeland de kroon (Worcester) al zijn ook Duitsland (Meissen), Frankrijk en Tsjecho-Slowakije verte genwoordigd. Onder het Neder; Bouwen in Bergen bevat veel oude tekeningen, foto's en an dere materiaal, dat vertelt over de rijke bouwkundige historie van Bergen op Zoom Ook het ambachtelijke aspect krijgt aandacht, onder meer door een kast oude schaven Op de bin nenplaats tref je oude bewerkte stenen aan Een uitvoerige tekst (viertalig) is voorhanden, die veel over de histonsche achter gronden vertelt Ook voor niet- inwoners van deze stad een zeer wetenswaardige tentoonstel ling. De beide exposities nemen twee zalen in beslag, maar de deuren staan open naar nog een tiental andere ruimten. Daar onder bevinden zich de vorig )aar klaar gekomen Hofzaal en Glymeszaaï! In de Hofzaal, nu fungerend als ruimte voor re cepties en concerten, kun je de befaamde Christoffelschouw van Keldermans bewonderen, alsmede een groot Vlaams wan dtapijt uit ae 16e eeuw. De daarboven gelegen Glymeszaal valt op door de plafondbeschil dering, een wandtapijt uit de 16e eeuw, schilderijen uit de 15e en 16eeeuw(o.a. van De Cock en Jan Breughel) en vitrines met fraai zilverwerk. Beide zalen ademen een geweldige sfeer. De L-vormige galerij met het opvallende spitsbogengewelf in zwaar hout bevat ook een aantal mooie oude schilderijen en houtsculpturen Via deze galerij kom je in de beide stijlkamers: de Theodoorkamer in de Louis 1 XVl-stijl en de Drabbe-kamer in de Louis IV-stijl. De Vestin- I zaal (zolderverdieping) bevat een groot aantal voorwerpen uit Bergens historie als vestingstad. Daar is vorig jaar een grote ma quette (in storende kast) - kopie van een statsmaquette uit 1747 - bi jgekomr rtverder tref je daar een oudheidkamer aan met een verzameling verrukkelijke snuisterijen en een zolder met Bergse potterie. lands porselein treffen we werk uit Loosdrecht, Den Haag, Ouder- en Nieuwer Amstel, Re- gout e.a. Ik heb deze Inventaris nog maar weer eens opgenoemd, omdat je telkens merkt hoe weinig mensen (relatief dan) op de hoogte zijn van dit geweldige complex van het Markiezenhof. Alle deuren staan dagelijks van 14-17 uur open, bovendien maandag tot en met vrijdag van 10-12 uur. Bouwen in Bergen blijft tot en met 31 augustus en Potjeslatijn tot en met 27 juli te zien. Alles een bezoek waard. HENKEGBERS HOLLANDS MAANDBLAD-331/332: „En nu is ook nog Solzjenitsyn, met de commerciële uitbuiting van zijn Arkhipelag GULag 1918- 1956, een internationale bestsel lerauteur geworden Naar ge vreesd moet worden om ver keerde redenen", aldus Fr. Bokshoorn in „Russische kam pen van Bernard Shawzeniet- zien tot Alexander Solzjenit syn". In „Over de wetenschap pelijkheid van het wetenschap pelijk onderwijs", schrijft K. Kolthoff o.m.: „Het begrip „we tenschappelijkheid" wordt ten onzent vaak omgeven met een aureool van waarheid en onaan vechtbaarheid, wetenschappe lijk onderzoek vereenzelvigd met onafhankelijkheid en objec tiviteit". A.C. Maas zegt: „Aller lei veranderingen zullen buiten de macht van mensen om gebeu ren" inzijn bijdrage „Desamen- leving veranderen". W. Idema behandelt een beroemd Tang gedicht en proza-bijdragen werden verder geleverd door J. Peereboom, Judy van Emmerik, Guus Kuijer, Bernard Sijtsma, en Josje D'Haes. Poëzie van Sjef van Esch en Sjoerd Dijkstra. (HM, postbus 180, Den Haag). Wie iets meer over de achter gronden van de zogenaamde animatiefilm wil weten moet de komende tijd (tot 17 augustus) in TURNHOUT gaan kijken. In de Warande is een erg aardige tentoonstelling ANIMA- geschiedenis en techniek van de animatiefilm - vergezeld van een uitgebreid programma van films uit velerlei landen. Ook voor kinderen is Anima een aan trekkelijke gebeurtenis. Boven dien kunt u dan eens kennis ma ken met De Warande ais cultu reel centrum, dat er zijn mag en waarvan we nog iets kunnen le ren. Anima, je reinste ziel was de titel van een boek, dat vorig jaar verscheen. Anima betekent ziel. Bij de zogenaamde animatiefilm worden beelden, die uit zichzelf niet bewegen op een technische manier bezield, zodat ze gaan bewegen. De illussie van de be weging wordt opgeroepen door gebruik te maken van een snelle wisseling van stilstaande beel den en de nawerking van het netvlies op ons oog. De meest bekende technieken zijn de teken- en poppenfilms. Een animatiefilm kan zonder ca mera (bewegingsfasen direct op filmband tekenen of krassen) of met de camera (beeld na beeld opname) gemaakt worden. Het aantal technieken is langzamer hand eindeloos geworden tot de computeranimatie toe. Daarvan en van de geschiedenis van het ontstaan geeft Anima een goed beeld aan de hand van veel oor spronkelijk materiaal. Boven dien is er een goede catalogus (Bfr. 100), die voorzien van fo tomateriaal uitvoerig daarover vertelt. Na de bewegende poppen en de toverlantaarn was het de Belg Plateau, die als speelgoed de Fantascoop bedacht, een toe stel, waarvan een ronde schijf met zestien randgleuven (zes tien beelden per seconde is de norm voor de bewegingsillusie) het eerste „echte" bewegende beeld opriep; dat was in 1832. Al deze dingen zijn in Turnhout te zien: bv toneelpoppen uit Thai land, de polyorama, de fanta scoop, de zoötroop etcetera. De geschiedenis van de ani matiefilm zelf wordt toegelicht met foto's en veel origineel te kenwerk van en over figuren als Stuart Blackton, Winsor McCay, Emil Cohl, Starevitch en natuurlijk Disney; verder o.a. Mac Laren, Paul Grimault, de grote Jiri Trnka, Richard Wil- ams, Raoul Servais en vele an deren, waarbij uit ons land Pijlsma, Toonder en Geesink niet vergeten worden. Maar waarschijnlijk zeggen deze na men de meeste bezoekers niet zoveel. Het materiaal spreekt voor zich. De filmtechnische kanten worden apart belicht door mid del van bijv. animatiefilms, montages, ontwerptekeningen, animatie van voorwerpen, pixi- latie, het speldenscherm van Alexeieff, de poedertechniek van de Ansorges, het chemische procédé en de computerfilm (Pe ter Foldes). Alles bij elkaar een zeer interessante en instructieve expositie, waar veel te zien is. Je Boeken, die ik wel mee op va kantie zou willen nemen als ik ze nog niet gelezen had. Misschien zit er iets voor u bij. Van HANS KONING (sberger) verscheen onlangs een zeer poëtisch boek je; een vertaling van zijn uit '61 stammend A walk with love and death: IN LIEFDE EN DOOD (uitg. Meulenhoff Biblio f 19,50). Het fijn uitgegeven boekje bevat de geschiedenis van een jongeman op weg van Parijs naar Oxford. Hij raakt daarbij verzeild in de perikelen van de boerenopstand in het lie de France in het midden van de 14e eeuw. Te midden van de bloedige avonturen bloeit de liefde van deze student en Clau dia, dwars door alle klassever- schillen heen, die mede aanlei ding waren tot deze strijd. Hans Koningsberger verstaat in dit boekje de kunst om het leven sgevoel van die tijd en van alle tijden te vatten in een geschie denis, die je met gevoelens van grote verstilling kan pakken Fascinerend geschreven. Van MARNIX GUSEN wer den vier eerder verschenen ver halen in één omnibus gevat: Mijn vriend de moordenaar; Al lengs, gelijk de spin; De dias pora «n De crote eoH Pan. met daaraan nog toegevoegd het af zonderlijke verhaal Mi chia- mamo Mimi. Omdat Gijsen vo rig jaar de Prijs der Nederlandse Letteren kreeg is de aandacht' waarschijnlijk weer wat meer et pi vorm, dan de inhoud. Echt iets voor vakantiedagen. Mogelijk dat het verhaal „De perikelen van Bergen op Zoom" voor sommigen aanleiding is om het op hem gevallen en was een tweede druk van deze omnibus: VERZAMELDE VERHALEN (uitg. Nijgh Van Ditmar/Meu- lenhoff - 25,-) gerechtvaar digd. Giisen is vooral een groot •n erudiet verteller. waarbij boek te kopen, al bieden de ruim 400 pagina's ongetwijfeld ook anderen veel leesgenot, zoals dal zo mooi beet. De nieuwe verhalenbundel van WILLY LAUWENS: KRIS TAL BITTERHEID (uite Ntwk Van Ditmar - 17,90) heb "ik persoonlijk met méér genoegen gelezen dan zijn vorige „Verrek Martelaar" In het titelverhaal geeft Lauwens een soort van te rugblik op zijn schrijversbes taan: „Ik zat tot over mijn oren in een existentiële ontevreden heid". Dat is ook zo'n beetje het klimaat, dat zijn andere verha len bepaalt. Het zijn overigens zeer menselijke verhalen. Over een kantoorklerk bij een verze keringsmaatschappij; over een man, die op 70-jarige leeftijd zijn ervaringen m beide werel doorlogen vertelt; de verhalen van een kroegbaas etc. Er speelt door zijn geschiedenissen een soort ironische spot met de reali teit, zoals die zich uiterlijk aan >ns voordoet. De ironie camou fleert dan het onvermogen om ioor te stoten tot de kem Maai lat is een zeer herkenbare hou ling, zoals ook de mensen in zijr verhalen van vlees en bloed zijn Sterk beeldend weet hij situa nes waarmee we allen gecon fronteerd worden in boeiend ge schreven verhalen te vangen. Wie van KURT VONNEGU1 Jr. houdt moet zeker meenemen ONTBIJT VOOR KAMPIOE NEN (oorspr. Breakfast of Champions - uitg. Meulenhoff rru V,„t ven bij zijn vijftigste verjaardag. Het boek is plezierig en onple zierig tegelijk. Eén grote bittere ironie op de maatschappij, waarin de menselijke soort zich gemanoeuvreerd heeft. Het is de kunst van Vonnegut om kritiek te spuien, waarbij je het woord „kritiek" niet -kunt gebruiken; om bitter te zijn, zonder dat het woord „bitter" op zijn plaats is; kortom een soort humor, dat een ontwapenende naïviteit bezit en toch niet naïef is. Dwayne Hoover - de automagnaat Kilgore Trout - de „Vonnegut- auteur" - en vele anderen staan model bij zijn omzwervingen door het hedendaagse Amerika waarbij de fictie dreigende rea liteit is en de realiteit een waan zinnige fictie lijkt „De appel was een populaire vrucht, dieei zo uitzag", noteert en tekent (hei boek staat vol zelfgemaakts krabbels) hij voor het nages lacht Praktisch alle heden daagse maatschappelijke, cul turele, sociologische en moge lijke andere verschijnselen worden door hem nomen. Het is geen verstikkend boek; geen boek om in te stikken van het lachen. Het opent je waarschijnlijk de ogen om ver stomd om je heen te kijken. Iets wat in de vakantie zeer zinvol kan zijn. Een erg aardig en wat nostal gisch boek is van P. STEINZ: ONVOLTOOID (uitg. Nijgh Van Ditmar - 15,-)! De titel is letterlijk te nemen, omdat de au teur, kunstkenner, kunstcriticus en verzamelaar in '71 overleed en met in staat is geweest dit boek te voltooien Het is het le vensverhaal van Amadeus Ri- naldt, dat hij vertelt tijdens het poseren bij een portretschilder Het maakt de inaruk sterk auto biografisch gekleurd te zijn Het vernaai is buitengewoon beel dend en sfeervol verteld Vanai zijn jeugdjaren tn een domi neesgezin en vakanties in hel Bredase Mastbos tot zijn vriend schap met Elvira en haar dood vertelt Steinz doodgewone her kenbare menselijke dingen waarbij herinneringen aan bijv aan Pulchn, Alberdingk Thijm e.d. het verhaal persoonlijk kleuren Het is proeven aan een voorbije tijd aan de hand van een goed verteller Bij de vele commentaren op de tuneelnoia van CRM is er nu ook een gevoegd van de sectie Thea ter en Letteren van de Zeeuwse Culturele Raad. Deze is nogal mager. In grote lijnen wordt de nota onderschreven. Dat de to neelgezelschappen aan banden worden gelegd wordt noodzake lijk geacht Naar aanleiding van Proloog wordt de centralistische tendens niet afgekeurd. Tens lotte wordt erop gewezen, dat Zeeland niet buiten de boot mag vallen. Dan zal nodig zijn, dat de cul turele raad concrete voorstellen doet over het functioneren van Zeeland in het totale beleid. Daarbij zou het wenselijk zijn rekening te houden met de grote financiële offers, die andere provincies in het verleden voor het beroepstoneel al gebracht hebben en waarvan Zeeland en kel geprofitec-d heeft -e moet eerst in de boot gaan zitten voordat je eruit kunt vallen. Weer een nieuw tijdschrift De tijd lijkt er rijp voor. Het heet PRANA. Het begrip „prana" wordt in verband gebracht met de ademhalingstechniek bij de yoga, maar staat eigenlijk voor alles wat we proberen te vangen door de westerse uitdrukking „psychische energie". De redac tie van het driemaandelijkse tijdschrift prof. Henri van Praag, dr. Tonny Kurpershoek-Schcrft en Hein Steenhouwer, verantwoordt in het introductienummer: „De materie strekt zich uit over twee hoofdgebieden: geestelijke ver ruiming en grensgebieden der wetenschappen. In beide geval len gaat het om een ruimer kos misch inzicht, om een synthese tussen gebieden van theorie en praktijk, cultuur en natuur, leer en leven. Oost en West en vele andere tegendelen, die in de verhouding van informatie en energie tot elkaar staan". Het tijdschrift, waarvan in september het eerste nummer gaat verschijnen ziet er goed uit Hoewel groter van formaat doel de hele opmaaksfeer denken aan het tijdschrift Bres, waarmee het inhoudelijk ook wei wat verwantschap heeft. Er worden reeds 35 medewerkers genoemd, voor onderwerpen als zen, yoga, China, kabbalah, bijbelvorsing, christologie, parapsychologie, ufo's, acupunctuur, folklore, mystiek, para fysiologie, tantra. ontdekt er ook, dat de animatie film al veel verder is dan alleen maar de teken- en poppenfilm Ook voor wetenschappelijke en educatieve doeleinden wordt deze techniek nu veel toegepast. Bij de expositie is ook een filmzaal waar het een en ander te beleven is. Op de zondagmor gens is in juli telkens van 10-12 uur een uitvoerig programma van korte films: op 20 juli met films uit Bulgarije, op 27 juli uit Nederland, op 3° augustus uit Tsjechoslowakije en op 10 au gustus uit Canada. Op de zater dagmiddagen om 15.00 uur zijn er kinderprogramma's en verder liggen er een 25-tal korte films, die gedraaid worden bij groeps bezoek en op momenten als daar bij een grote groep mensen be hoefte aan is én de technicus aanwezig is. Deze tentoonstelling, die dit jaar eerder te zien was in mu seum Sterckshof te Deurne bmegt u, via materiaal uit Be lgië, Canada, Duitse Bondsre publiek, Frankrijk, Groot Bri- tanniè, Japan, Nederland, Tsje choslowakije, Verenigde Staten, Joegoslavië en Zwitserland, dichter bij een medium waar we erg vertrouwd mee zijn maar waarvan we misschien nog te weinig weten om het goed te kunnen waarderen. H.E. den uit Brussel nog over is" als inleiding op haar boekje: MIJN HERINNERINGEN AAN E. DU PERRON (uitg. Nijgh Van Ditmar 14,50). Aardige per soonlijke herinneringen aan de auteur, die zijn land van her komst (Indonesië) niet te boven kwam. Het zijn vooral anecdo tes, die kenmerkend zijn voor de tijd, die de Greshoffs samen met hem in Brussel hebben doorge bracht. o Kosmische energie (prana) volgens oud taoistisch hand boek literatuur etc. etc. Daaronder bevinden zich bv. Ch. Poncé, prof Theo de Kruyff, prof. W. Tenhaeff, J. Weverbergh, prof. dr. Vrijlandt, Nel Noordzij, prof. Wolfgang Bauer, prof. G. Quis- pel, prof. J. Weima. De artikelen van dit eerste nummerop proef zijn doorgaans kort, informatief en begrijpelijk geschreven, al wordt wel veron dersteld dat men enigszins thuis is in de terminologie, gebezigd in deze wereld. Een greep uit de inhoud: D. Hoekstra over Feni- cische sporen in Nederland en Quis|>el over woorden van Jezus, bewaard in onze bibliotheken zonder dat se in de bijbel voor komen. Hetty Draayer over het begrip „Hara" en het werk van Dürckheim; Weverbergh schrijft over ufo's; Schaafsma is op zoek naar God en Van Praag bespreekt recente reïncarnatie-onderzoeken. Dr Tonny Kurpershoek beschrijft de boeddhistische Middenweg, hindoe Murldnye steil overwin ning tegenover lijden en verdei aandacht voor het Indianenop. per hoofd Seatle en zijn rede uit 1855. Functies van onze hersen helften, Chinese symboliek: hel Pentagram, de Meta-realisten zijn nog enkele andere onder werpen die iets zeggen van de veelzijdige inhoud. Dit tijdschrift „voor geeste lijke verruiming en randgebie den der wetenschappen" wordt uitgegeven door Ank-Hermes (Mensstr. 17, Deventer), gaal 32,- per jaar kosten (vier nummers) en kost los 11.50 Alleen dit introductienummer kost 5.- De boeken en boekjes, die be kende figuren over zichzelf en andere „groten" - mede ondet druk van uilgevers - gaan schrijven nemen hand over hand toe. Het garandeert niet steeds een goed boek. Meestal is het „wel aardig" Zo tcitreef ATY GRESHOFF, de weduwe van d< auteur Jan Greshoff: O E. du Perron Drie hoofdstukjes, waarvan het eerste vooral gaat over bet ontstaan van bet contact en de gezamenlijke activiteiten van Jan Greshoff en Du Perron (o.a. Forum). Het tweede beschrijft het bijna legendarische Gistoux, waar hij woondeen de macabere sfeer, die er hing. En in het derde hoofdstuk wordt de rol van het meisje Simone en Eddy's leven pijnlijk menselijk vertelt. „Hij kon zich niet aanpassen aan een bestaan zoals dat voor hem ge worden was", zo besluit Aty Greshoff. Hoewel dit boekje weinig toevoegt aan de literaire plaats van Du Perron is het een zeer menselijk geschrift, dat zijn tragische leven nader karakteri seert „Gulzig en gul en driftig" noemt de 87-jarige A. ROL LAND HOLST Du Perron in zijn herinneringen, getiteld: IN DEN VERLEDEN TIJD (uiig. Boelen-Bezige Bij 19.50). In deze wat exclusieve uitgave (2560 exemplaren, waarvan 110 gebonden en gesigneerd), haalt hij herinneringen op aan o.a. J.C. Bloem. Greshoff, Ter Braak, Leopold, Van Deyssel, Gorter, Van Eeden, Achterberg, tevens zijn opgenomen zijn in memo- riams aan Gorter, J.C. Bloem, Nijhoff en Matthijs Vermeulen. Stillis! als Roland Holst is, le verde dit een wel wat ander ge aard boekje op dan dat van Aty Greshoff. In zijn berinnering aan Gres hoff lees je bv. de zinsnede: „....maar al te vaak komt de vriendschap in het gedrang van de begeerte, de vleselijke lusten, om nog maar te zwijgen van de vleselijke onlusten" Aardig is het dan voor Aty Greshoff als hij schrijft: „Veel huwelijken van kunstenaars heb ik van dichtbij voor mij zien afspelen, maar ik weet er geen, die hel huwelijk tussen hem en zijn vrouw in gave zuiverheid evenaarde en zeker A. Roland Holst niet overtrof" Vanuit een voor bije levensstijl grasduint Roland Holst in zijn verleden over „mensen die door hun gaven of enkel door bun aanwezigheid tot deonmisharen. de onvervan- gbaren gerekend moeten wor den" Daartoe rekent hij per soonlijk mei name „de firma Du Perron en Ter Kraak" Niet kri tiekloos. maat mild en soms spitsvondig vertel! hij persoon lijke zaken, die niel meer zoveel toevoegen aan genoemde au teurs. maai vaak wel interessant zijn voor de beeldvorming van een voorbije literaire generatie en voor A Roland Holst zelf.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1975 | | pagina 17