FW5H
ram
au
Kleine Dieren
m m m m u
Tegelvloer
Beiers en
Middeleeuws
50
Aanslagautomaat
Finale
Interpolis
2.1
VOOR DE meeste mensen is het de
termineren van kleine dieren een
moeilijke zaak omdat ze nu eenmaal
niet precies weten wat 'n abdomen,
tarsen of dorso-ventraal afplatten is
Heel wat enthousiaste pogingen om
enigszins wegwijs te raken in de fasci -
nerende wereld van bijvoorbeeld de
insekten stranden op dit soort anato
mische problemen
Zomer en Keuning uit Wageningen
heeft dit probleem een heel eind opge
lost door de uitgave van een gids die
bijna helemaal uit foto's bestaat In
dit boekje staan 432 goede kleurenfo
to's en aan de hand daarvan kan bijna
iedereen wel uitvinden hoe een be
paald beestje heet en op welke manier
net leeft
Het vinden van namen en leefwijze
wordt nog eens extra vergemakkelijkt
doordat de verschillende diersoorten
niet systematisch bij elkaar zijn gezet,
maar volgens het gebied waarin ze
voorkomen In een bepaald hoofdstuk
staan dus met alle libellen zoals in de
eveneens zojuist verschenen rnsek-
tengids van Elsevier, maar alle klane
dieren die op struiken en leefbomen
voorkomen Die benaderingswijze is
ongetwijfeld minder wetenschappe
lijke maar we) veel gemakkelijker
Aansluitend op die series kleurenfo
to's wordt nog wat informatie gegeven
over de systematiek, de terminologie
en het fotograferen van kleine dieren,
maar deze hoofdstukken zijn te be-'
knopt om van veel betekenis te zijn.
Men kan bijvoorbeeld met in 3 blad
zijden uitleggen hoe macrofotografie
in z'n werk gaat.
Bij de kleurenfoto's van vlinders, ke
vers, mieren, weekdieren, garnalen,
spinnen, wespen, wormen, duizend
poten en al die andere kleine dieren
staan over het algemeen korte, maar
goede beschrijvingen van de desbe
treffende dieren en dat maakt de her
kenning bepaald eenvoudig Dat geldt
zeker niet voor de insektengids van
Elsevier die weer helemaal volgens de
klassieke methode is opgezet De meer
dan 1600 tekeningen geven weliswaar
een beter idee van de bouw en kleur
van de dieren dan de foto's in het
boekje van Zomer en Keuning, maar
de rangschikking volgens onderklas
sen en orders maakt het terugvinden
voor met-ingewijden bepaald met
gemakkelijk Elseviers insektengids is
schitterend verzorgd en is voor men
sen die zich beroepshalve of uit ver
gaande interesse veel met insekten be
zig houden ongetwijfeld erg bruik
baar, maar de leek heeft zonder twijfel
meer aan de natuurgids van Zomer en
Keuning.
De natuurgids Insekten en andere
Kleine Dieren kost 32 gulden 50 en is
uitgegeven in samenwerking met het
Wereld Natuurfonds De gids van El
sevier kost 45 gulden.
JAAP WILLEMS
HORIZONTAAL 1. schepsel.
4 glansmiddel 7 schraal
11 symbool «ooi neon. t2.
lintvormig weefsel. 14 be
nedenwindse n|de san een
schip. 15 voorzetsel. 17.
vensier. 19 dunne twijg. 21
decigram (afk.l. 22 zeevis.
24 kloostervoogd. 26. vra
gend voornaamwoord, 27.
anno passsto (alk.). 30 on
meetbaar getal. 31 voorzal-
tel. 32 bolvormige uitwas.
33 laatstgenoemde (afk.l,
35 plaats In Italitk. 37 le
venslucht, 39. muzieknoot
40 Iets verrichten 41 zl|rl-
vler Oonau. 42 muzieknoot.
43. Europese hoofdstad. 46
rivier In Nederland 48 getij,
49. flink. 50 persoonlijk
voornaamwoord. 52 mu
zieknoot. 53 de dato (alk
55. kleur. 58 inhoudsmaat.
61 bergweide. 63 klaai.64.
mannell|k persoon. 66 voor
leken. 69 voorzetsel. 70
symbool voor molybdeen.
71. bergplaats. 73 symbool
voor osmium, 75 dwalen.
76. algemat, 77 gelijkmatig.
VERTICAAL. 1. deel van een
zin, 2 symbool voor zink, 3.
voordat. 4 schaapkameel. 5.
alinea (afk 6 van gerlne
lengte. 8. arctische zwemvo
gel. 9. persoonlek voor
naamwoord, 10 schrt|lll)n.
12 gewl|zlgda aansprake
lijkheid (alk I, 13 symbool
voornatrium. 16 rlvlarlnlta-
116. 18 verbrandingsrest. 20.
nomen nesclo (alk 21 dal
la (alk.), 23 voldoende go-
kookt. 25 zuigeling. 26 on
getemd. 28 oneerll|k wer
ken. 29 kwastje 31 neven,
34 bedaardheid. 35 schuch
ter. 36 wereldtaal. 37 Nd-
maal. 38 mei patrollen. 44.
kader. 45 oudnoors proza
werk. 47 grondweettel voor
borduurwerk, 51 toornig, 54.
breedvoerig, 66 Ipse fecit
(alk I, 57 par esemple
(alk 58 gebogen. 59 on
gaarne. 60 muzieknoot. 62.
lager Onderwl|s (alk 64.
vragend voornaamwoord. 65.
lengtemaat. 67 motorschip
(alk 68 bovendien. 70.
millimeter (alk.), 72 onde
rofficier (alk.), 74. tine anno
(alk).
Oplossing van
vorige week:
een twintigtal zetten later de partij.
Ook tegen Paul Germain was er
sprake van winst op langere termijn
in de stand na 22 zetten.
VOORLOPIG voor het laatste gaan
we nog eens in op het spel der senio
ren in het eerste infotec toernooi, om
daama aandacht te besteden naar de
prestaties der junioren in datzelfde
toernooi Nationaal meester Frans
Hermelink heeft weer gezorgd voor
spectaculaire part jen die het naspe
len terdege waard zijn Zijn score
van 11 punten uit evenveel partijen
mag dan wat matig uitgevallen zijn,
de manier waarop hij zijn partijen
opzet is aantrekkelijk en een uitda
ging voor zijn tegenstanders Wij
vertrouwen er dan ook op dat Her
melink zich via de halve finales weer
weet te plaatsen voor het persoonlijk
kampioenschap van Nederland
1976 Hieronder drie fragmenten uit
twee van zijn partijen uit het eerste
infotec toernooi
Jan de Ruiter plaatste met wit een
nogal dubieuze voorpost in het cen
trum die voor hem op de 20e zet pro
blemen opnep
Germain met wit aan zet speelde hier
de ogenschijnlijk slimme zet 28-22
waarna volgde (24-291) 33x24 (10-
15)45-40 (14-20)25x14 (9x29)39-33
(12-17) 33x24 (17x28) 38-33 of?
(28x39)43x34 (11-17)49-43 (17-22)
41-36 (22x31) 36x27 (6-111) 43-39
(11-17) 48-43 waarna de volgende
positie op het bord kwam.
Na 49-44 f volgde verrassend (22-
281, 23x21 (16x27) 31x22 (17x28)
33x22 (24x31) 36x27 (18-23) 43-38
(12-17!) 38-33 (17x28) 33x22 (8-12)
48-43 (12-17) 43-38 (17x28) 38-33
(13-19)33x22 (23-29)34x23 (19x17).
Zwart heeft een schijf gewonnen, en
Dit spel moet Hermelink reeds op de
23e zet voor ogen gestaan hebben,
wat een behoorlijke prestatie is Als
volgt maakte zwart er een eind aan,
(17-221)30-25(22x31)43-38 (19x30)
35x24 (31-36) 34-30 (21-27) 32x21
(16x27)40-35 (26-31)37x26 (36-41)
38-33 (23-29) 42-37 (29x38) 37x46
(38-42) 46-41 (15-20)24x15 (42-47)
41-36 (5-10!) 15x4 (18-22) 4x18
(22x13). Wit geeft het op
JAN EDINK
IK HAD het enkele weken geleden op
deze plaats al over drastische veran
dering van de muren, ditmaal eens een
blik op de vloer Ais u nu eens iets
anders wilt dan altijd maar die ge
wone vloerbedekking neem dan een
tegelvloer Niet alleen is het grote
voordeel dat u voor altijd af bent van
vernieuwing, maar iets natuurlijks
verveelt nu eenmaal nooit En iemand
met een beetje durf kan het zelf doen
Zelfs met gewone tegelhjm
U kan het natuurlijk ook moeilijker
maken en uw hele vloer ui een dikke
laag cement leggen - vooral nodig
voor b v splijttegels die een verschil
lende dikte hebben - maar voor b v
een eenvoudige plavuizensoort is lijm
goed bruikbaar Wel moet u erop let
ten dal uw ondergrond stof- en vetvrij
is Wanneer u een houten ondergrond
heeft is het tegelleggen ook mogelijk,
maar dan moet u er wel voor zorgen
dat uw vloer niet alleen volkomen
recht is. maar ook sterk genoeg om het
zware gewicht te dragen.
U begint met de grond wat vochtig te
maken en de plinten te verwijderen.
Ook moet u een aantal strookjes hard
board zagen die u tussen de tegels legt
om overal dezelfde voegbreedte te
krijgen' (die straks wordt opgevuld
met cement) Vervolgens schaft u een
goede lijmsoort aan (bouwlijm op
Kunststofbasis, dat met water worat
aangemengd wat makkelijk te ver
werken is) en u gaat aan de slag.
Met een lijmkam strijkt u de lijm ro
yaal op de vloer uit voor de eerste rij
(denk aan het hardboardrandje)en leg
de tegels er op. De volgende rij hal
verwege beginnen in verband met de
verspringende voeg enzovoort Na een
aantal rijen controleren of de hele
zaak recht ligt. Laat de hardboard
niet te lang liggen want anders krijgt u
die er niet meer uit.
Na ongeveer een dag is de hele boel
beloopbaar en kunt u met het in was
sen beginnen verhouding 1 cement, 4
zand De vloer kunt u daarna reinigen
met doeken en kranten en alle moge
lijke reinigingsmiddelen. Over de
enorme keuze van tegels en de speci
fieke problemen een volgende maal.
HANS VELDHUIS
SEDERT 1903 viert de hele stad
Landshut in Beieren (nu een dikke
55 000 inwoners en zwaar overscha
duwd door MUnchenjelkedne jaar de
zogenaamde Landshuter Hochzeit
Dan wordt door zo'n 1500 medespe
lers uit de stad en alle lagen der bevol
king de bruiloft van de laatste Beierse
hertog, die op de vestingsburcht bo
ven in de stad resideerde gevierd Her
tog Albrecht de Rijke (van Beieren-
Landshut) huwde in 1475 met de
Poolse koningsdochter Jadwiga, dat
verduitst Hedwig werd Die bruiloft is
de geschiedenis ingegaan als het laat
ste echte hoofse feest, dat negen dagen
duurde, enorme sommen verslond,
maar toppunt van culturele verfijning
was De echte toernooien, zoals na
dien nooit meer in deze omvang opge
zet werden, vonden bij deze bruiloft
plaats De laatste dansen, de hoofse
Basse Dances door Poolse maagde
kens, werden in oogverblindende cos-
tuums opgevoerd De keizer zelf was
aanwezig en wie uit de adel van het
oude Heilige Roomse Rijk van Duitse
Naties met aanwezig was, kan nadien
meedoen aan de „culturele harakiri",
want men telde niet meer mee Lands
hut herdenkt sedert 1903 dit feest.
Elke drie jaar wordt het historisch
dunnetjes overgedaan Niet vanwege
het toerisme, want de hotelene is er
helemaal met op berekend en de Beie
ren zeggen, dat anders een Schwein-
shaxe toch maar 10 mark in plaats van
OttTSCHt Bl.NDZSPOST
JUNOWW*» IKX.WWU1I:.
nu 6.50 dm gaat kosten Doe) is de
verbroedering van hoog tot laag te
vieren, historisch bewustzijn te kwe
ken en de trots op de goedbewaarde
stad vast te leggen Het stadsbestuur
beweert dat wat elders klakkeloos
wordt weggegooid of afgebroken in
Landshut bewaard is gebleven, mede
dank zij deze feesten In 1968 was de
laatste Landshutter Hochzeit, omdat
de hele scenerie en costumerie ver
brandde Nu wordt er weer gevierd, 3
weken lang van 21 juni tot 13 juli Al
les is al uitverkocht, want een keizers-
costuum kost vandaag de dag 5000
DM De Duitse ontwerper Beat Kno
blauch (al bekend van het magnifieke
Franse oog) heeft een zegel ontwor
pen, waarbij uit het Turnierbuch van
hertog Willem IV van Beieren (Staats
bibliotheek München) een voorbeeld
van twee strijdende ridders is geko
zen Een feèneke zegel, een tippenlik-
kend Beiers slot van de Middeleeuwen
in fraaie kleuren. Toch maar naar
Landshut gaan om die Schweinshaxe
te eten en de zegel met het stempel van
de stad te knjgen Dat is hoofse phila-
telie.
HARRY KOLKS
OPLOSSING: «e «Z - qi
Welke tak van sport wordt hier
bedreven?
a boksen
b ijshockey
c. rugby
Prins Bemhard
In gesprek met
a Indira Ghandl
b Goida Meir
c mevrouw Sa-
dat
De charmante
langhange in
het midden is
een
a. cocker spa
niel
b Ierse setter
c. tekkel
ER ZIJN de laatste jaren nogal wat
„aanslagautomaten" bij de sportvis
ser geïntroduceerd Geen enkele vol
deed echter aan de gestelde eisen En
kele jaren geleden nog werd zo'n ap
paraatje geshowd op de hengelsport
tentoonstelling „Visma" in de Ahoy-
hal in Rotterdam Dit exemplaar trok
enorm veel belangstelling en kwam
uiteraard in de verkoop De hoop dat
de aanslagautomaat de markt stor
menderhand zou veroveren, blijkt
echter ijdel Om de doodeenvoudige
reden het voldeed niet. De Handel
sonderneming „Petrus" uit Ooster
hout, Noord-Brabant introduceerde
een dezer dagen echter een Duitse
aanslagautomaat - die na door ons te
zijn getest - verrassend goede resulta
ten boekte Het apparaat is heel een
voudig geconstrueerd en gemakkelijk
op de hengel te monteren En het
voornaamste het werkt! Het enige
wat de „Petrus"-aanslagautomaat
vraagt is een noga] stugge topactie
Dan heeft hii zijn volle rendement
Een dunne, slappe top. heeft niet de
kracht de lichtmetalen hevel over te
halen, zodat de top met kracht kan
terugzwiepen Gemonteerd op een
stevige karperhengel voldeed de
WH-aanslagautomaat echter aan alle
wensen De constructie is simpel te
monteren Er zijn twee soorten aan
slagautomaten Een kleine voor hen
gels met een middellijn tot 2 centime
ter, de grotere versie voor hengels met
een doorsnede groter dan 2 centi me
ter Voor de sportvisser die met meer
dan één hengel pleegt te vissen is dit
De WH-aanslagautomaat in ontspan
nen toestand De werktng u - met een
stugge hengeltop - uitstekend.
apparaatjeeen uitkomst Hoedikwijls
komt het met voor dat men net te laat
is om de hengel - die m de steun staat -
op te halen De WH-aanslagautomaat
maakt het de sportvisser een stuk ge
makkelijker Na het inschakelen van
het apparaat kan men met een gerust
hart met een andere hengel wat klein
goed gaan vangen De automaat doet
de rest Schakelt men de automaat uit
dan kan de hengel normaal gebruikt
worden De aanslagautomaat kan op
de hengel gemonteeerd blijven zonder
last te veroorzaken voor de visser Het
apparaat is licht en reageert op de
minste aanbeet De prijs van deze au
tomaat is 34.75 voor de kleine en
38.50 voor de grotere versie. De
WH-aanslagautomaat kan besteld
worden door overmaking van het ver
schuldigde bedrag op giro 3345861,
t.n.v Handelsonderneming Petrus,
Oosterhout, Noord-Brabant.
JEAN BRANDTS
DOOR DE dood van Paul Keres heeft
de schaakwereld een zeer groot ver
lies geleden De Estlander. geboren
op 7 januari 1916, openbaarde zijn
talent in de Landenwedstnjden te
Warschau (1935) en sedertdien
snelde hij van succes naar succes Hij
won het AVRO-toemooi (1938)
waardoor hem het recht toeviel, met
Aljechin een match om de hoogste
titel te spelen De toenmalige we
reldkampioen hield de boot echter
doelbewust af en Keres moest wach
ten tot na de tweede wereldoorlog
Ettelijke malen is Keres toen heel
dicht bij het uitdagerschap geweest
maar de Kroon op zijn carrière heeft
hij nooit kunnen zetten Toch wordt
hij algemeen als een van de grootste
schakers van deze tijd beschouwd en
lange tijd was hij in feite ook wel de
sterkste Keres was een beminnelijke
persoonlijkheid en hij gold als een
toonbeeld van sportiviteit Hij
klaagde nooit en bleef altijd volko
men in evenwicht, bij winst of bij
verlies Te zijner nagedachtenis een
partij, gespeeld in het Interzonale
toernooi te Göteborg 1955 Voor het
commentaar is gebruik gemaakt van
de aantekeningen van Keres tn zijn
voortreffelijke boek „AusgewAhlte
Par ti en".
Wit P Keres
Zwart B Spassky
Dame-indische verdediging
1. d2-d4. Pg8-r6. 2. c2-c4, e7-e6. 3.
Pgl -f3. b7-b6, 4. e2-e3. Lc8-b7, 5.
Lfl-d3, Lf8-e7, 8 0-0.0-0,7 b2-b3,
d7 -d5, 8. Lrl-b2, Pb8-d7, 9 Pbl-c3.
c7-c5 (Beter was Pe4 gevolgd door
f5). 10. Ddl-e2, d5xc4 (Ook hier was
Pe4 beter). II. b3xc4, Dd8-c7, 12.
Tal -dl, Ta8-d8 (Dit vindt Keres een
regelrechte fout want nu volgt met
grote kracht 13. d4-d5! a7-a6 (Of
exd5, cxd5, Pxd5, Pxd5, Lxd5,
Lxh7+, Kxh7, Txd5, Pf6. Tg5' met
sterke aanval) 14. d5xe6. f7xe6. 15.
Pf3-g5, Dr7-c6, 16. f2-f4, h7-h6, 17.
Pg5-f3, Dc6-c7 (Zwarts enige kans
op tegenspel gezien de dreigende
aanval is het doorzetten van e6-e5)
18. Pf3-h4, Le7-d6 (Op direct eb
komt sterk Pf5) 19. Ld3-bl, Tf8-e8,
20. De2-f2, Pd7-f8, 21. Df2-g3, Pf6-
h5, 22. Dg3-h3, Ph5-f6, 23. Ph4-g6.
e6-e5, 24. Pc3-d5, Lb7xd5, 25.
f4xe5t, Ld6xe5 (Lxc4?, exf6!, Lxfl.
Txfl met winnende aanval). 26.
Pg6xe5 (Geeft zwart weer mogelijk
heden, die hij na het veel dwingender
Lxe5! met zou hebben gekregen),
Ld5-e6. 27. Dh3-g3. Td8xdl, 28.
Tflxdl, b6-b5, 29. Tdl-fl, Pf6-d7?
(Dit had zwart een zet eerder kunnen
doen want nu wordt hij het slachtof
fer van een briljante combinatie Hij
had een van de twee paarden naar h7
moeten spelen) 30. Dg3xg7 1! Door
dit verrassende dame-offer wint wit
een stuk Op Kg8xg7, 31. Pe5xd7
Kg7-g8, 32. Pd7-f6+ Kg8-f7 (Na
Kg7 of Kh8 wint Pxe8 nog eenvou
diger) 33. Pf6-d5+, Kf7-g8. 34
Pd5xc7 is het uit Zwart geeft zich
direct na het dame-offer gewonnen
CONSTANT ORBAAN
HET ZIT er weer voor een jaar op
het geweldig populaire Interpolis-
bndgetoemooi om het open paren-
kampioenschap van Nederland
8000 Bridgers verschenen er enkele
maanden geleden voor aan de start,
waarvan tenslotte 56 paren overble
ven die in Tilburg onlangs de eind
strijd afwikkelden Met een over
winning voor het Amsterdamse
Meesterklassepaar Förch-Smt,
maar ditmaal ook met erg leuke re
sultaten voor spelers uit Zuid-
Nederland Coehorst-Raven (Til
burg) brachten het tot de 3e plaats,
hun stadsgenoten v d. Ven-Vlak tot
de 9e Limburg was vertegenwoor
digt met de dames v d Haar-Bensen
(Heerlen) en de heren Beljaars-
Ramakers (Stramproy-Weert) en
Jaspers-V Asten (Blerick) Eén van
de leukste spellen dat ik in deze 42
partijen tellende finale tegenkwam,
was dit
Zuid gever, OW kwetsbaar. Duide
lijk is. dat zuid zowe) schoppen als
harten zal bieden, de westelijke
tegenspeler zéker de ruitens laat ho
ren - maar vanwege de kwetsbaar
heid met te hoog kan gaan - en dat
NZ redelijkerwijze tenslotte vier
schoppen zullen bereiken Misschien
wel gedoubleerd door west Waar.
mee moet west tegen vier schoppen
uitkomen' Het beste en eenvoudig
ste lijkt, om met troefaas te begin
nen Hierna „ziet" west de tafel
(noord) en moet beslissen wat hij
verder zal doen Weet u het? Inder
daad, West moet met in de wacht
kamer gaan zitten door b v klaver te
spelen als hij dét doet gaat op
noords klaver A en H de twee verlie
zen ruitens van zuid weg West moet
dus in slag 2 ruitenaas pakken, en
dan (b v ruiten naspelen Hierna
kan west wél gaan zitten wachten
hij zal nl twee hartenslagen knjgen
en dal betekent één down Niet zó
moeilijk tegenspel - gehoord het
bieden - maar het werd op die mooie
bndgezondag toch diverse malen
gemist'
HW FILARSKI
Tafel
Tegenspeler
A
V H B 7
A V B 6 4 3
4» 6 4 2
V
4»
V 4 3
8 5 4
9 7 2
A H B 8
N
W O
Z
Spelleider Gèén
V 10 9
H B 10 9 8 7
A V 10 6 3
H 8
6 5 2 4
9 2 V
10 5 4
7 5 34"
- Ill—I
2...
L.
2..
3-
1-1
2-
3-1
(Van onze spor
tredactie)
BREDA - Ook
nu weer kreeg
onze sportredac
tie talloze tele
foontjes van men
sen die belangstel
lend informeer
den wanneer de
grote kaart van de
ronde van Frank
rijk in de krant
zou verschijnen.
Het betreft hier
meestal lezers die
hun vakantie in
Frankrijk aan de
band van het rou
teschema willen
vaststellen of ver
tegenwoordigers
van bedrijven die
hun totopot ad
ministratief op
poten willen zet
ten. Zoals altijd is
De Stem graag be
reid om aan de
verzoeken van de
vele wielerlief-
hebbers in ons ge
bied te voldoen.
De kaart van dit
jaar is zodanig
opgezet dat wan
neer u deze be
waart u steeds een
compleet beeld
van alle rit-
uitslagen bij de
hand hebt want
naast het route-
schema staan er
ook vakken voor
de uitslagen van
de 24 etappes
vermeld.
Zoals u ziet
start de Tour 26
juni in Charleroi
met een proloog
van 6 kilometer en
eindigl hij zondag
20 juli in Parijs.
Daar op de
Champs Elysées
zal na 22 slopende
etappes blijken of
Joop Zoetemelk
de verwachtingen
dat hij Eddy
Merekx zal over
vleugelen gestand
heeft gedaan en of
de jonge Itali
aanse garde in
derdaad van die
kwaliteit is zoals
wordt beweerd
Uiteraard is De
Stem in de Tour
met een eigen ver
slaggever aanwe
zig. zonder weer
ga. Jeao Nelissen
is de man die u uit
Frankrijk zal be
richten over dit
wielerspektakel
I.J
1-1
1 2-
I 3-
12.
3.
1.
3.
2.
3.
1.
2.