EXTRA
Ont
Itali
r
4. Zeker
IIKm^MHMNHHHRMHRNRHRNNrmI
Robin Hood
vrij
Ult"
3, Pas
8. Geld
12. Laden
5. Groen
17. En verden
„hand in
puzzelt
TIPS VOOR DE GROTE TREK
Nog een paar nachtjes slapen
en voor 7 miljoen Nederlan
ders begint het vakantie-
avontuur 1975. Vooral na de
slechte zomer van 1974 zal
het eigen land wat minder in
trek zijn. Ook het aantal
landgenoten dat vliegend
naar verre oorden gaat zal
niet zo groot zijn als de reis
wereld heeft gehoopt. Als
voornaamste reden daarvoor
moeten de sterk gestegen
prijzen van vliegvakanties
worden gezien.
De auto, als vervoermiddel
naar het buitenland de laat
ste jaren toch al goed voor
zo'n 60-65%, zal deze zomer
nog sterker favoriet zijn.
Ook de touringcar gaat een
steeds grotere rol spelen
vooral voor wat oudere men
sen, terwijl de trein redelijk
in de belangstelling staat.
Voor alle buitenlandgangers
hebben we vandaag een
bundel informatie en tips
verzameld, bedoeld om de
vakantie te veraangenamen
danwel problemen zoveel
mogelijk te voorkomen.
Een te hoge temperatuur van
het koelwater en vapourlock
zijn vooral bij het rijden in de
bergen veel voorkomende moei
lijkheden.
Doe het volgende als het koel
water te heet is geworden: stop
op een veilige plaats uiterst
rechts van de weg; zet de motor
af; plaats de gevarendriehoek
minstens 30 meter achter de au
to; open de motorkap, wacht ze
ker een kwartier; draai na een
kwartier zeer voorzichtig (met
een doek of handschoen - geen
plastic) de radiateurdop in de
eerste stand zodat stoom kan
ontsnappen en wend daarbij uw
gezicht af; moet water worden
bijgevuld doe dit dan met lo
pende motor en vooral lang
zaam; is de radiateur geheel
leeggelopen en de motor over
verhit wacht dan minstens een
half uur alvorens de radiateur te
vullen, vul dan het koelsysteem
zeer langzaam tot ongeveer de
helft, start de motor en vul lang
zaam bij tot het juiste niveau.
NB voor het vullen van een ge
sloten koelsysteem dient men
het instructieboekje te raadple
gen.
Bij warm weer kan in de leidin
gen van de benzine-toevoer en
in de benzinepomp een dampbel
ontstaan die de benzine geheel
of gedeeltelijk afsluit (vapour
lock). Dit openbaart zich door
slecht lopen, uitvallen of niet
starten van de motor. In zo'n ge
val moet men de motor met
openstaande motorkap laten
afkoelen. Het afkoelingsproces
kan versneld worden door de
leidingen en de pomp met natte
doeken te bedekk»"
Elk jaar weer komen duizenden
Nederlanders tot de onaange
name ontdekking dat hun pas
poort is verlopen en derhalve
ongeldig voor het door hen te
bezoeken land. Dat geldt met
name voor Spanje waarvoor een
geldig paspoort is vereist.
Een paspoort dat minder
dan 5 jaar verlopen Is kan alleen
gebruikt worden voor reizen
naar België, Luxemburg,
West-Duitsland, Frankrijk,
Zwitserland, Oostenrijk en Ita
lië.
Voor alle andere landen is
een geldig paspoort vereist.
Men moet zijn paspoort al
tijd bij zich hebben, ook in Bel
gië (of een identiteitskaart).
Geef uw paspoort nooit uit
handen; elk jaar raken er dui
zenden zoek Dat komt vaak
Het verdient aanbeveling een
lijstje achter te laten voor de
thuisblijvers, familie of vrien
den met de volgende gegevens:
reisroute en vakantie-adres
met telefoonnummer.naam
van het ziekenfonds of het po-
lisnr. van de ziekteverzekering
waarbij u bent aangesloten.
de naam van uw huisarts.
het nummer van uw bank- of
girorekening met een machti
ging voor het zo nodig opnemen
van geld.
naam en adres van de maat
schappij waarbij u een
reisongevallen- en/of bagage-
verzekering hebt afgesloten,
alsmede polisnummer en duur
van de verzekering.
door eigen slordigheid, maar
ook omdat het document „ver
dwijnt". Geef geen pas als on
derpand op een camping; dat is
verboden. De houder blijft al
tijd aansprakelijk voor zijn
paspoort
Verander niets in een pas;
dat is verboden. Is er geknoeid
met gegevens dan kan dat leiden
tot een verbaal.
Niemand zou op reis mogen
gaan zonder een reisverzeke
ring, ook als men in eigen land
blijft. Er is een categorie kosten
die - voor zover bekend - door
geen enkel ziekenfonds of parti
culiere ziektekostenverzekering
wordt gedekt, zoals:
extra reiskosten als de patiënt
naar Nederland wordt ver
voerd.
extra verblijfkosten als gevolg
van ongeval of ziekte, ook voor
gezinsleden.
- reiskosten na het uitvallen van
het eigen vervoermiddel,
extra reiskosten wanneer men
van vakantie wordt teruggeroe
pen als gevolg van overlijden of
ernstige ziekte van naaste ver
wanten.
Deze risico's kunnen door een
reisverzekering worden gedekt,
evenals de risico's van verlies,
diefstal enz. van reisbagage.
De WA-verzekering van de auto
kan voor een korte periode (b.v.
tijdens de vakantie) worden uit
gebreid tot een zgn. all risks-
dekking. Rijdt men met aan
hanger of caravan dan moet de
groene kaart door de verzeke
raar (tegen betaling van een ex
tra premie) worden voorzien
van de aanduiding AF, wat be
tekent dat ook de aanhanger of
caravan voor WA is verzekerd.
Wanneer is het vakantietijd in
Europa? Dat loopt sterk uiteen
al kan men grof gesproken zeg
gen: van half of eind juni tot
medio augustus.
Hieronder een overzicht van de
vakantieperioden in 8 Europese
landen:
Nederland: scholen van 20 juni -
16 augustus, bedrijven van 21
juni - 16 aug.
België: scholen van eind juni tot
begin sept.; bedrijven vooral in
juli en eerste helft aug.
West-Duitsland: scholen in
Baden-Württemberg van 3/7 tot
16/8, in Beieren van 24/7 - 10/9,
in Hessen van 19/6 - 2/8, in Nie-
dersachsen van 26/6 - 6/8 en in
Noordrijn-Westfalen van 17/7 -
30/8; voor het bedrijfsleven is er
geen vast vakantieschema, al
leen de auto-industrie gaat
merksgewijs op vakantie tussen
15/7 en 25/8.
Frankrijk: scholen van begin
juli tot half sept.; bedrijven
vooral vanaf 14 juli tot eind aug.
Oostenrijk: scholen in Wenen,
Neder-Oostenrijk en Burgen-
land van eind juni tot begin
sept., voor overige landsdelen
van le week juli tot 2e week
sept.; bedrijven kennen geen
bindende voorschriften.
Zwitserland: scholen van eind
juni tot eind aug.bedrijven tus
sen half juli en half aug.
Italië: scholen in augustus; geen
speciale periode voor de be-
drijfsvakanties, alleen de
bouwvak gaat in juli op vakan
tie.
Spanje: scholen van 13 juni tot
eind sept.bedrijven deels in ju
li, maar vooral in aug.
partijen ondertekenen de ei
gen verklaring van de toe
dracht.
treed niet ln discussie over de
schuldvraag, erken nooit
zelf schuldig te zijn.
iel direct, liefst telefonisch,
uw verzekeringsmij. op de
hoogte.
probeer nooit de zaak ter
plaatse te regelen.
Neem het grootste deel van het
vakantiegeld mee in de vorm
van girobetaalkaarten of bank
cheques. Worden deze gestolen
of raken ze verloren dan kan uw
rekening in veel gevallen wor
den geblokkeerd. Geld dat ge
stolen wordt of verloren raakt
bent u zonder meer kwijt. De
ambassades geven alleen een
voorschot voor een directe en
kele reis naar Nederland.
Andere zaken het lieve geldje
betreffende zijn:
in bepaalde landen mag
slechts een zeker bedrag aan ei
gen valuta of vreemd geld wor
den in- en uitgevoerd. Uit
Spanje mag slechts een bedrag
van 3000 pesetas worden uitge
voerd. Ook Italië kent voor
schriften t.a.v. in- en uitvoer
van lires. Raadpleeg het hand
boek van de ANWB.
vindt in het vakantieland een
staking plaats van postkantoren
en/of landen zodat u geen geld
kunt wisselen of cheques kunt
innen dan kunt u een beroep
doen op de Ned. ambassades of
consulaten.
Deze geven geen voorschot,
maar innen de cheques tegen
baar geld.
streepte voertuigen). Alleen
Touring Wegenhulp helpt gra
tis.
Duitsland: ADAC-
Strassenwacht, ook bereikbaar
via praatpalen langs de Auto
bahnen (gratis hulp); voor
sleepdiensten van de ADAC-
Strassendienst moet betaald
worden.
Frankrijk: Touring Secours
Routier (gratis hulp)
Oostenrijk: Wegenwacht van de
OeAMTC, zusterclub van de
ANWB (van 8-20 uur gratis
hulp).
Spanje: Auxilio de Carretera
langs alle grote wegen (voor
hulp moet altijd betaald wor
den)
Zwitserland: Wegenwacht van
Touring Club Suisse (gratis
hulp)
Italië: Hulpdienst van de ACI
die tot tweemaal gratis hulp ver
leent aan mensen die een Carta
Carburante e Turestica (ver
krijgbaar aan de grens) bezit
ten; belt men op voor hulp dan
betaalt men overdag 2200 lire, 's
nachts 3300 lire.
N.B. Gratis hulpt geldt alleen
voor ANWB-leden met IRK.
't Is niet te hopen dat het u over
komt, maar de mogelijkheid is
aanwezig dat u tijdens uw va
kantie ziek wordt en/of medi
sche hulp nodig hebt.
Het is goed te weten dat ver
plicht verzekerden (en veelal
ook bejaarden en vrijw. verze
kerden) in de EEG-landen en in
Spanje dezelfde rechten op me
dische hulp hebben als de inwo
ners van die landen. Men moet
echter een E-II1 verklaring aan
het ziekenfonds in Nederland
vragen. Dat recht op medische
hulp hebben verplicht verze
kerden ook in Griekenland, Ma
rokko, Portugal, Turkije en Joe
goslavië. Ook hier zijn formulie
ren van het fonds nodig.
Bij de Ziekenfondsen zijn over
dit onderwerp voorlichtings
blaadjes verkrijgbaar.
Hoewel aan de grenzen van een
aantal landen geen controle
meer plaatsvindt op de aanwe
zigheid van de groene kaart
voor het motorvoertuig, ver
dient het aanbeveling dit docu
ment toch mee te nemen op reis
naar het buitenland. Bij een
schade in het buitenland moet
men n.l. kunnen aantonen ver
zekerd te zijn, bovendien staan
op die groene kaart alle noodza
kelijke gegevens waardoor een
vlotte afwerking kan worden
bevorderd.
Groene kaart dus meenemen.
Wat te doen bij een (natuurlijk
onverhoopte) aanrijding in het
buitenland?
Noteer alle gegevens van de
tegenpartij zoals zijn naam en
adres, kenteken van de auto,
naam en adres van zijn verzeke
ringsmij, polisnummer en/of
gegevens van de groene kaart.
Verder:
namen en adressen noteren
van eventuele getuigen,
ander bewijsmateriaal verza
melen (maak foto's ter
plaatse)
maak een schets van de toe
dracht in de taal die beide
partijen machtig zijn; beide
Ook in 1975 kunnen gestrande
of met pech kampende wegge
bruikers die in het bezit zijn van
een internationale reis- en kre
dietbrief (IRK) een beroep doen
op de ANWB-Alarmcentrale en
haar steunpunten in Zwitser
land (Mendrisio), Spanje (Bar
celona) en Frankrijk (Lyon).
Daarnaast is er in veel landen
Wegenwachthulp België: Tou
ring Wegenhulp of Touring Se
cours (gele voertuigen), Kon Au
tomobielclub van België (rode
auto's) en Vlaamse Automobi-
listenbond( geel-zwart ge-
Voordat u de deur achter u
dichttrekt is het zaak een aantal
handelingen te verrichten (of na
te laten) wanneer het huis on
bewoond achterblijft
1. laat de gordijnen open om
niet de indruk te wekken dat
het huis leegstaat hetgeen
inbrekers kan aantrekken;
hang om dezelfde reden ook
geen briefje aan de deur met
„afwezig tot
2. geef de huissleutel af bij de
buren; laat ook uw
vakantie-adres achter;
3. sluit alle ramen; sluit ook
water, gas en licht af;
4. tref voorzieningen voor de
kamerplanten;
5. zorg dat de huisdieren on
derdak of verzorgd zijn;
6 laat geen ladders, trapjes of
stoelen in de tuin staan.
7 laat geen etensresten achter
(ook niet in de koelkast die
immers niet werkt als gevolg
van afsluiten van elektra);
t. vergeet niet de huissleutel
bij u te steken, leg geen sleu
tels onder de deurmat of het
rooster.
controleer alvorens te ver
trekken of u alle reisdocu
menten bij u hebt.
Iedereen weet dat een auto maar
een beperkt draagvermogen
heeft. Raadpleeg het instructie
boekje. Als vuistregel geldt een
maximum van 350 kg voor een
vierpersoonswagen.
Nog een paar tips:
gebruik zo min mogelijk
koffers, omdat deze veel
ruimte innemen; tassen en
plunjezakken laten zich veel
gemakkelijker wegstoppen.
berg zware bagage zo diep
en zo laag mogelijk in de
kofferruimte zonder dat de
bagage kan gaan schuiven;
leg nooit losse voorwerpen
onder de stoelen.
veranker bagage op een im
periaal degelijk, gebruik een
dekzeil (geen plastic) dat
ruim 2x het oppervlak van
de imperiaal heeft en beves
tig dat met een spin of met
touwen.
een imperiaal kan niet on
beperkt worden beladen;
voor kleine auto's is het
maximum 30-50 kg en voor
grote wagens 50-75 kg.
Verkeersinformatie in het bui
tenland kan nuttig zijn. Veelal
kan men die telefonisch inwin
nen, veelal zijn er radio-
ui tzendingen.
België: telefoon rijkswacht
Brussel, 02-640.10.00, toestel
201 of 244.
W. Duitsland: telefoon ADAC
München, 089-222222; radio
alle D. zenders geven geregeld
verkeersinformatie; in Hessen
en Beieren wordt langs de Au
tobahnen op borden aangege
ven op welke golflengten men
kan afstemmen.
Frankrijk: Radio France Inter
(1829 m.) geeft zo nodig elk uur
verkeersinformatie in Duits,
Engels, Italiaans; telefoon: Tou
ring Club Parijs 01-7046030.
Zwitserland: telefoon nr. 163
(zonder kengetal)
Oostenrijk: telefoon OeAMTC
Wenen 0222-72997 of Tonband
0222-1590 (dag en nacht).
Menigeen breekt zich het hoofd
over de vraag: wat mag ik van de
vakantiereis mee naar huis ne
men zonder dat ik invoerrech
ten moet betalen Komt men te
rug uit een EEG-land dan mag
men tot een bedrag van ƒ450
aan goederen vrij invoeren en
uit een ander land ter waarde
van 90.
Belastingvrij, op vliegvelden of
in vliegtuigen gekochte goede
ren, mogen een bedrag van 90
niet overschrijden. Alle bedra
gen gelden per volwassen per
soon.
Uit EEG-landen mogen 300 si
garetten of 75 sigaren vrij wor
den ingevoerd en anderhalve li
ter sterke drank. Uit niet EEG-
landen 200 sigaretten of 50 siga
ren en 1 liter drank.
In Italië geldt van 1 juni t/m 27
september de zomertijd; het is
er 1 uur later dan bij ons. Tot
oktober geldt in Spanje de zo
mertijd en ook daar is het 1 uur
later
y JraWsM»
door het verstrekken van benzi
nebonnen. Tegen inlevering
daarvan aan de pomp betaalt
men (vaak aanzienlijk) minder
dan de officiële prijs.
BULGARIJE: bonnen aan de
grenskantoren; GRIEKEN
LAND: eveneens aan de grens,
verder bij kantoren van de
ELPA en van de Nat Bank;
ITALIË: in Nederland bij de
AMRO, ABN en Rabobanken, in
Italië bij de grenskantoren van
de ENI en de ACI-
automobielclub; POLEN: bij de
Orbiskantoren en die van de au
tomobielclub PZM; ROEME
NIE: bij de kantoren van Capas-
ti; TSJECHO-SLOWAIUJE: In
verschillende grensplaatsen en
bij kantoren van Tuzex.
In Griekenland is het twee uur
later dan in Nederland.
In Engeland is de zomertijd ge
lijk aan onze tijd.
Verschillende Europese landen
helpen de buitenlandse
automobilist-vakantieganger
zijn vakantiebudget te drukken
Natuurlijk Is de auto ln opti
male conditie gebracht door een
grote onderhoudsbeurt. Door de
zware omstandigheden (bela
ding, lange afstanden, bergtra-
jekten) worden in de vakantie
immers hogere eisen gesteld aan
het voertuig (en zijn bestuur
der). Met het oog daarop hier
onder nog een aantal tips voor
onderweg:
1. houd op smalle pas- en bergr
wegen goed rechts;
2. op smalle bergwegen hec'
stijgend verkeer voorrang op
dalend verkeer; ook postbussen
gaan voor;
3. tijdig terugschakelen is zowel
geboden bij stijgen als bij dalen
om resp. oververhitting van de
motor en voortdurend remmen
te vermijden;
4. móet men bij het afdalen
remmen dan is af en toe kort en
betrekkelijk fors remmen beter
dan langdurig de rem slepend
houden levensgevaarlijk);
auto's met automaat moeten in
„low" of in het bergvacuüm
worden geschakeld;
5. met het oog op de koeling ver
dient het aanbeveling bij korte
stops de motor niet af te zetten;
6. in de bergen moet de snelheid
zó geregeld worden dat men
binnen de helft van de zichtaf
stand kan stoppen, hetgeen bij
bochten „kruipen" kan beteke
nen;
7. bij twijfel niet Inhalen geldt
zeker in de bergen; stijgend ver
keer heeft een lange inhaal weg
nodig;
8. maak gebruik van uitwijk!»
yens in de bergen om ruimte 1
maken voor snellere (en minde*
zwaar beladen) wagens;
9. breng bij parkeren in de ber
gen eenvoudige beveiligingen
aan: auto in de versnelling en
handrem vast natuurlijk, maar
daarnaast blokken of stenen
voor of achter de wielen en/of de
auto iets schuin plaatsen;
10. parkeer nooit op plaatsen
waar vallend gesteente (let op
borden of brokken rots) kan
worden verwacht;
11. ln de bergen zijn weinig ben
zinestations, zodat tijdige
aanvulling van de voorraad en
meenemen van een vol reserve
blik aanbeveling verdient;
12. houd u aan de voorgeschre
ven maximum-snelheden uit
een oogpunt van verkeersvei
ligheid en om uw lieve vakan-
tiegeldje te sparen;
13. denk eraan dat het wegdek
in tunnels of onder viaducten
nat/glad kan zijn, ontsteek in
tunnels het dimlicht en zet de
zonnebril af;
14. steekt een vrachtwagen
chauffeur op een bergtrajekt
vier vingers op dan betekent dit
dat er achter hem nog meer
zware wagens komen;
15. maak als uw geringe snel-
heidsbereik (als gevolg van
zware belading of het trekken
van een aanhanger) daartoe
aanleiding geeft zoveel mogelijk
gebruik van de kruipsporen.
16. houd onder alle omstandig
heden ruim afstand, zeker bij
file-vorming;
17. vermijd dat de kinderen
gaan „jengelen" door minstens
elke twee uur gedurende een
kwartier te stoppen;
18. overschat u zelf niet door te
grote dagafstanden af te leggen;
een maximum van 5-600 km.
moet worden aangeraden;
19 stop bij voorkeur op een rus
tige plaats, verlaat de auto, doe
wat aan beweging, eet lichte
maaltijden, drink niet te veel
noch te koud;
20. laat het dag en nacht door
rijden over aan de dwazen, die
als ze al heelhuids aankomen
ter plaatse de „gewonnen"
tijd toch met slapen moeten in
halen.
I
(Van on
ROME - Het afgi
veertig ontvoeringe
pleegd zijn, meer ve:
als FIAT in zijn bes
„Er blijken verbi
Italië te wonen dan
een Romeinse krant
aan de orde van de c
worden lopen snel O]
Met zwart geld? Het
haast wel, in elk geval slai
gedupeerde familielede
vrijwel steeds in om 0|
termijn de miljoenen i
contanten te vinden. In ee
tal ontvoeringsgevallen p
bijna een soort leed verma
weer 'n op het oog arme f
diep in de verstopte buide
tasten om vader, moeder
broer of neef vrij te kop
diezelfde Romeinse krant
gesproken over 'n „vage s
thie voor deze tak van mist
Alsof de ontvoerders het v«
van Robin Hood laten her
omdat ze bijvoorbeeld bel
f Ontduikers grijpen en s
aten betalen. Er is al gezei
de belastinginspecteurs m
langstelling de namen lez<
al degenen die in de afgi
jaren hoge lossommen O)
ebben gelegd.
Zeker in een land als
moet de belastingdienst
zover ze niet chaotisch
knoop zit vanwege stakii
vindingrijk zijn. Zo is o<
weerd dat belastini
ln smoking de gala-pre
van de Scala in Milaan bij
om hun cliënten een aan:
bezorgen, onder meer geb
op de hoeveelheid juwel
op die avonden gedrager
den.
Kortgeleden heef» e
Philippines, het f
front" van Cor I
een brochure uit
werk van het i
tiecentrum, waarvo
puzzelactie wordt
Daaruit blijkt, dat I
Filippijnen een un
vult op het gebied vi
de bevolking, van k
en bewustmaking,
ontwlkkallngslande|
voorwaarden zl|n oi
nen werken aan de tj
holland.
Uit de brochure blijf
Initiatief met zware
paard gaat. De aide
en research (D&RF
planning op publicit
en filmgebied uitdokti
een jaarlijks salarisb
zo'n 350.000 gulc
produktie-aldellngen
deels kunnen bedrui
misbare staf van exte
afhankelijk. De Sticht
nes in Nederland is j
dit specifieke denkw
len, en onze Audet
een eerste financiële
Vandaag de ne
aflevering, op één r
weer De deelname b
op peil. Kennelijk spi
..goede" doei toch ve
zeiaars bij de 5 Au
Ongetwijfeld komen
weekpuzzel weer ve
zendingen binnen, b
van deze aflevenng
sturen en wei naar h<
De Stem, Postbus
Giro 33.77.704.
Indien U gebruik ma
kaart, moeten er ai
geldige postzegels ti
nimaal één gulden e
den worden bijgepls
male porto. Wij heb
dat U indien mogel
van de postgiro (slai
delingen).
Op deze pagina ma
kennis met de grote
die na de tiende puz
Wie daarvoor in aa
men, moet alle letter
zeis goed raden en