Boodschap voor heelalbewoners brabantia r m ■Weekhoofdprijzen -Weekprijzen- Actie gaat tweede helft in Feiten Titanenkarwei Luisteren Eindhoofdprijs: KLM-reis- [KL Ml Jaudetl puzzelactie/^ Roberto A. Bonifacio, hoofd afdeling boekpublicaties van het SCC: (Van onze ruimtevaartmedewerker) Er is een boodschap onderweg voor onze intelli gente medebewoners van het heelal. Maar het zal nog 24.000 jaar duren voor ze te bestemder plaatse is: in de bolvormige sterrenhoop M-13, een van de satellieten van ons melkwegstelsel. En nog eens 24.000 jaar zullen we daarna moeten wachten op een antwoord - als dat ooit komt. De boodschap werd kortgeleden uitgezonden door de grootste radiotelescoop ter wereld: een schotel van 300 meter middellijn, gelegen in een natuurlijke kom bij Arecibo op Puerto Rico. Het kosmische visitekaartje dat vanuit deze zender met lichtsnelheid het heelal in werd geslingerd, bevat in een notedop informatie over onze planeet en over de we zens die de grote telescoop hebben gebouwd en die zichzelf intelligent noemen. Bestaat er wel leven buiten de aarde? De veronderstelling lijkt op koffiedik-kijkerij. Maar er is meer dan koffiedik. Wie praat met mensen als dr. Keith Kven- volden, professor Peter van de Kamp en professor Alan Schwartz, raakt daar al snel van overtuigd. Kvenvolden is hoofd van de afdeling planetaire biologie op het NASA Ames Research Cen ter bij San Franciso, Van de Kamp is een sterrenkundige van Nederlandse afkomst die zijn leven wijdde aan het zoeken naar donkere begeleiders van sterren en Alan Schwartz tens lotte is professor in de exobiolo- gie, de wetenschap die het leven buiten de aarde tot onderwerp heeft. Hij zetelt in Nijmegen op een van de enkele leerstoelen exobiologie die de wereld k---nt. Vooral de laatste jaren zijn indrukwekkende feiten bekend geworden die erop wijzen dat het leven op vele plaatsen in het onmetelijke heelal welhaast tot ontwikkeling moet zijn geko men: Bij enkele sterren zijn donkere begeleiders ontdekt. Dit ver sterkt het idee dat sterren die omgeven worden door planeten waarschijnlijk een heel normaal verschijnsel zijn in het heelal. Kortgeleden zijn in de ruimte tussen de sterren via verfijnde onderzoektechnieken molecu len gevonden die als de voorlo pers kunnen worden beschouwd van de organische samenstellin gen die op de aarde tot het ont staan van leven leidden. Organische bestanddelen zijn gevonden in het inwendige van stepen uit de ruimte, meteorie ten. Voeg daarbij het feit dat het melkwegstelsel, waarvan onze zon met haar planeten deel uit maakt, minstens 200 miljard sterren (zonnen) telt, plus het feit dat er miljarden soortgelijke stelsels zijn en de conclusie ligt voor de hand dat leven waar schijnlijk overal zal ontstaan uit „dode materie" waar de om standigheden gunstig zijn Le vensvormen zullen in het heelal waarschijnlijk op grote schaal voorkomen. Tot voor enkele jaren werden in de sterrenkundige wereld felle debatten geleverd over de vraag: Is ons zonnestelsel - de zon en haar negen planeten - al dan niet een uitzondering in het heelal? Werden de planeten tegelijk met de zon gevormd uit een soort oer-nevel of werden ze ontrukt aan de zon door een toevallig passerende ster? In het laatste geval zou ons zonnestelsel een grote uitzondering zijn want het gebeurt uiterst zelden dat ster ren elkaar zo dicht passeren. Zijn planeten daarentegen het logisch gevolg van de normale ontwikkeling van sterren dan moet het heelal wemelen van met sterren omringde planeten. Het bewijsmateriaal voor deze laatste stelling.was moei lijk te bemachtigen. Sterren staan zo ver weg dat ze zelfs in de sterkste kijker lichtpuntjes blijven. En een eventueel om zo'n ster draaiende minuscule donkere planeet is al helemaal niet te zien. De kwestie leek ech ter helemaal niet zo hopeloos voor prof. Peter van de Kamp, in 1901 geboren in Kampen. Ge lukkig voor hem „prikte" hij goed toen hij Barnards Ster, een onooglijk sterretje dat astro- misch gezien de buurman van de zon is, uitkoos als zijn voor naamste waarnemingsobject. Toch duurde het 31 jaarVoor hij kon aankondigen dat Barnards Ster door op zijn minst twee donkere begeleiders wordt om cirkeld. Van de Kamp hanteerde bij dit titanenkarwei een „recept" dat gebaseerd is op de aantrek-, kingskrachten die hemellicha men op elkaar uitoefenen. Het is al vele jaren met succes toege past op via de kijker niet als zo danig herkenbare dubbelster ren. Er is nu reden om aan te ne men dat er planeten te over zijn in het heelal. Statistisch gespro ken moet een aantal van die on geziene werelden er ongeveer uitzien zoals de aarde. Maar be tekent dit dat daar leven zal ont staan en tot ontplooiing zal ko men? Is het leven het natuurlijk gevolg van ontwikkelingen in „dode" materie? De huidige we tenschap beantwoordt deze be langrijke vraag met een vol mondig „ja". Volgens prof. Schwartz is*le- ven elders in het heelal „onver mijdelijk". Dr. Keith Kvenvol den blijkt het in zijn werkkamer op het NASA centrum bij San Francisco helemaal met hem eens te zijn. Maar hij wordt voorzichtiger als ik hem vraag hoe die levensvormen er uit zou den kunnen zien. Zullen er ook Driehonderd meter is de middellijn van 's werelds grootste ruimteoor, het Are cibo Observatory op Puerto Rico. op mensen lijkende intelligente wezens op andere planeten wo nen? Hij is daar niet zo positief over. „Het blijft de vraag of dat humanoïden zijn, mensachtige wezens met een vorm zoals wij die hebben. Ik denk zelfs dat het antwoord nee is". „Waarom?" Kvenvolden: „Je kunt je na tuurlijk gemakkelijk voorstel len dat het leven ergens ont stond in dezelfde of ongeveer dezelfde uitgangssituatie als hier: op een planeet die even groot is als de aarde en die zich op dezelfde afstand van een cen trale ster beweegt. Voeg daarbij nog een atmosfeer zoals die op de oer-aarde, dezelfde energie bronnen en uiteraard de be kende wetten van de scheikun de. Stel dat uit dit ingewikkelde systeem een levend wezen te voorschijn komt. Maar om dat levende wezen zich te laten ont wikkelen op precies dezelfde manier als dat op aarde gebe urde en zo te komen tot een men sachtig wezen is nogal moeilijk. Want zie je, de aarde heeft een enorm ingewikkelde geschiede nis achter de rug. Denk aan de drift der continenten, die de loop van de evolutie heeft beïn vloed. Denk aan de klimatologi sche condities. De ijstijden heb ben een dramatische rol ge speeld bij het ontstaan van men sen uit de aapachtigen. Het lijkt me niet verantwoord precies de zelfde keten van gebeurtenissen te verwachten op een andere planeet". De kansen dat we buitenaards leven binnen ons bereik zullen vinden lijken niet groot. Mis schien dat de Amerikaanse -Marslanders van het type Vi- king, die in augustus van start gaan, iets zullen vinden op de rode planeet Mars. Maar dat zal niet boven het niveau van bacte riën of virussen uitkomen. En die miljarden om andere sterren draaiende planeten? De dichtst, bijzijnde ster is zo ver van ons verwijderd dat ze' iij/i- /i- dat met een snelheid van 300.000 kilometer per se conde reist - er meer dan vier jaar over doet om van die ster naar hier te komen. Onze Apol- lo's vliegen op topsnelheid 11 ki lometer per seconde. Over blijft het opnemen van contact via radiosignalen. Dat is te doen door een smalle bundel geconcentreerde radiostraling uit te zenden. Maar naar welke ster? In Puerto Rico heeft men het risico dat er niemand luistert zo klein mogelijk gemaakt door uit te zenden naar een compacte bolvormige sterrenhoop die ze ker 500.000 „zonnen" omvat. Maar het antwoord op onze goedbedoelde boodschap zal in elk geval tienduizenden jaren uitblijven, als het al ooit komt. Daarom is het minstens zo be langrijk te gaan luisteren naar wat intelligente wezens ergens in de ruimte ons op dit moment misschien proberen duidelijk te maken. Daarvoor zijn grote radio-oren nodig en budgetten die het mogelijk maken deze kostbare instrumenten jaren achtereen in bedrijf te houden, misschien zonder dat er duide lijke winst uitkomt, zelfs niet in wetenschappelijke zin. Zowel in de Sovjet-Unie als in Amerika zal dit soort passief onderzoek in de nabije toekomst wel meer kansen krijgen Maar.... als we ooit een intelli gente boodschap ontvangen, moeten we dan antwoorden? Schwartz: „Ik zou zeker aarze len. Als onze ideeën over leven in het heelal kloppen en het heelal niet alleen barst van leven maar ook van intelligent leven zijn we zulke broekies dat we niet weten welke gevaren ons misschien bedreigen. We kunnen onmoge lijk een idee hebben van het mo gelijke ethische systeem of ge dragspatroon van zo'n andere beschaving. Er is natuurlijk een belangrijk positief aspect: als ze verder gevorderd zijn dan wij zijn ze mogelijk ouderen hebben ze kennelijk hun eigen vernieti ging kunnen voorkomen, iets dat wat ons betreft nog een open vraag is. Van die gezichtshoek uit kunnen we een hoop winnen bij het opnemen van kontakt Misschien is er een risico, maar er is ook de mogelijkheid van winst op filosofisch en ethisch terrein". PIET SMOLDERS - -Xl:- - mtmÊÊÊm KLTTTTr >y. - Oeze week beginnen we dan met de tweede helft van onze „Hand In Hand"-puzzelactle, die in totaal 10 weken omvat. Met welk resultaat de eerste helft werd afgesloten Is nog niet bekend, omdat de trek king van puzzel nr. 5 pas vol gende week woensdag plaatsvindt. In elk geval staat nu wel vast, dat er een zeer behoorlijk netto-bedrag uit deze actie tën goede zal kun nen komen aan het sociale communicatiecentrum van Cor Lagerweij in Manilla, de hoofdstad van de Filippijnen. Voorwaarde is natuurlijk wel, dat de puzzelliefhebbers in de le zerskring van de Audetkranten blijven meedoen zoals in de af gelopen weken, of nog beter. Een gemiddelde deelname van tegen de 2% van het lezersbe stand, zoals de afgelopen puz zels te zien hebben gegeven, is gezien het seizoen nog heel re delijk, maar er mag wat ons be treft nog best een schepje bo venop worden gedaan Het doel, steunverlening aan een uniek ontwikkelingsproject in de Filip pijnen, is alleszins een offertje waard! Inmiddels zullen de spelregels voor deze puzzelronde u wel duidelijk zijn, zeker bij de vaste inzenders onder u. Door het weekdiagram op de juiste wijze in te vullen krijgt u de benodigde letters voor de slagzin Deze slagzin moet u vermelden op een briefkaart, waarop u naast de normale porto minimaal één gulden (en maximaal 5 gulden) aan geldige postzegels op de adreszijde bijplakt. Wij blijven er echter op aandringen, dat u in dien mogelijk gebruik maakt van de postgiro (slagzin onder Me dedelingen), omdat de PTT bij de inwisseling van overgeplakte postzegels 10 aan onkosten in mindering moet brengen. De postgiro werkt wat dat betreft gratis, zodat het rendement van uw bijdrage dan niet wordt aan getast. „hand in hand" w ■ff TT Tb W 5o z? A. Sinkyo projector - B.V. Transcontinenta B. Volaut. koffiezetapparaat - Inventum C. Sankyo dlgltaalklok - B. V. Transcontinenta O. Tosti-Ijzer - Wegenbouw, Dldam E. Keukenmachine - Wegenbouw, Didam 17 3Z 35 3y z? XÖ$ 1 3 LP'a naar keuze - Eminent Orgels 2 Infraphll-lamp - Wegenbouw. Didam 3 Transistor-batterij wandklok- Mercator Drent 4 Allessnijder - Brabantia 5 Lektuurbak - Brabantia 6 Mini-boiler v. d. auto - Unison 7 Mini-boiler v. d. auto - Unison heet water voM MINI-BOILER 8 Snoerloos scheerapparaat - Mercator Drent 9 Theelichtje Brabantia 10 Medicijnkastje - Brabantia 11 Haardroger - Wegenbouw, Di dam 12 Kantelprullebak - Wegen bouw, Didam 13 Wandbusopener - Brabantia 14 Senoritas sigaren - Willem II 15 Senoritas sigaren - Willem II. 4 i 6 Zl 10 O De vergunning voor deze puzzelactie ten bate van de Stichting Little Philip pines (hulp aan een communicatie- centnjm in de Filippijnen) is verieend door de Staatssecretaris van Justitie bij besluit van 7 april 1975, nr. L.O. 750/008/015. HORIZONTAAL: 1 buitenmuur van een huis: 4 spraakklank: 7 streling; 9 boksterm (atk 11 hoofdstad van Drenthe; 13 lidwoord. 14 rustig; 1Ï liefdegod, 18 op erewoord (afk 1# vader; 20 straat (atk.). 21 gereed. 23 titanium (afk 24 uranium (afk26 razernij, 28 bond. vereniging; 30 voorzetsel, 31 alvorens; 35 kiloliter (alk.). 37 roem; 39 adellijk persoon; 40 stelen. VERTICAAL: 1 malle dwaze: 2 Verenigde Naties (afk 3 verbinding; 4 vragend voor naamwoord; 5 Oostelijk Flevoland (afk 8 meisje. 8 verbrandingsresten. 10 onder andere (afk); II werelddeel, 12 om uit te drinken 13 muzieknoot. 15 kansspel; 17 plaatsnaam in Utrecht. 22 volk. 24 tijdseenheid, 25 verdelen. 27 persoonlijk voornaam woord; 29 ego; 32 watering; 33 daar; 34 vroeger; 38 muzieknoot 38 vice versa De grote eindhoofdprijs Is een tiendaagse, tweeper soons vliegreis Amsterdam - Manilla v.v. per KLM. In de eerste helft van oktober 1975. Een tiendaags „uit stapje" naar de Filippijnen waar U gastvrij onthaald zult worden door het ..Social Cummunlcatlons Cen ter", waarvoor deze actie wordt gevoerd. In de komende weken zullen geleldell|k meer entre prijzen bekend worden ge- meakt. In elk gevel. bll|f meedoen, want het gaat etreke om het aantal lettere F (van Flllppl|nenl). Elke week zijn er in totaal 20 weekhoofdprijzen en weekprij zen te winnen Maar daarnaast kunt u alvast mikken op één van de grote extra-prijzen en eind- hoofdprijzen, waarmee deze puzzelactie bekroond zal wor den De grote topper is een 10- daagse vliegreis voor twee per sonen naar Manilla. Om voor deze prijzen in aanmerking te komen, moet u straks bij puzzel nr. 10 het juiste aantal letters F uit de oplossingen opgeven, zoals dat ook is gevraagd na puzzel nr. 5. Dat is voor u een stimulans om te blijven meedoen en elke week de letters F op te sparen. Verder zullen na puzzel nr 10 ook weer geldprijzen van 200,- beschikbaar zijn, afhan kelijk van de bedragen die u ex tra overplakt of -gireert. De oplossing van deze week- puzzel moet uiterlijk dinsdag 10 juni in ons bezit zijn. Ons adres is: Oe Stom, Postbus 704, Nijmegen. Giro 33.77.704. De prijswinnaars van deze weekpuzzel zullen weer gepu bliceerd worden op de zaterdag r>a de trekkingsdatum, dus in de krant van 14 juni a.s. Wij zullen u regelmatig op de hoogte houden van de tussenstanden in de op brengst die zoals bekend zal worden toevertrouwd aan de Stichting Little Philippines, het Nederlandse „thuisfront" van ontwikkelingspionier Cor La gerweij. Aangezien administratie en trekkingen van deze actie in Nijmegen geconcentreerd zijn. hebben alle deelnemende Audet-bladen een tijdelijk postbus- en gironummer te Nl|- megen verkregen. Oe puzzeldeelnemers gelieven daarmee rekening te houden in hun adretseringenl De trekking wordt wekelijks verricht door notaris mr C A Appelboom te Nijmegen, bij wie ook de oplossingen en het daarin voorkomende aantal letters F zijn gede poneerd Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd of getelefoneerd 9 Ons hervormingspro gramma staat of valt met de vraag, of wij de men sen op de onderste trede van de maatschappelijke ladder bereiken. Om deze mensen te bereiken is een communicatieprogramma nodig." Al dus een uitspraak van Jose Rono, secretaris-generaal van het ministerie voor sociale ontwikkeling, tijdens een van onze discussiebijeenkomsten over hervormingen en communicatie. In zijn functie is Rono lid van het Filip pijnse kabinet. In de Filippijnen liggen 32.000 dorpen (barrio's), waarin twee derde van de nationale bevolking woont. In het verleden zijn juist de bar rio's de ideologische slagvelden van de communisten geweest. Hier wilden zij de grote massa op hun hand krijgen Wijlen president Magsaysay heeft deze pogingen succesvol weten te ver ijdelen door ernst te maken met zaken als dorpsontwikkeling en verbetering van de levensomstandigheden op het platteland. Het ministerie van Rono probeert deze ontwikkeling voort te zetten. „Maar werkelijke veranderingen in onze samenleving kunnen slechts plaats vinden, wanneer het volk werke lijk gelooft in de noodzaak en bereid is tot actieve deelname", aldus Rono. Ons werk, het werk van het SCC. is op deze twee aspecten gericht. Met andere woorden, in de Filippijnen moet een programma van bewustma king van de grond komen. Daaraan doet het SCC mee. Maar hoe kan de bevolking tot serieuze actie worden aangespoord, wanneer hun dorps hoofd of hun burgemeester corrupt is? Wat moeten zij doen, wanneer zij het slachtoffer zijn van grootgrondbezit ters, die elke wet aan hun laars lappen en hen uitbuiten? Hoe kunnen de mensen in de barrio's ertoe gebracht worden, dat zij de ware oorzaken van hun situatie doorzien en bereid zijn tot actie? Secretaris-generaal Rono en zijn staf hebben met ons, de leiders van het SCC, daarover gesproken. Een van de communicatievormen, die uit deze ge- dachtenwisseling naar voren kwamen, is een nieuwe SCC-plan, namelijk de .story primer", eenvoudige stripverha len over allerlei maatschappelijke za ken. Het is een serie geïllustreerde verha len over een gemeenschappelijk on derwerp. Dit plan wordt nu, in samen werking met het ministerie voor sociale ontwikkeling, verder uitgewerkt. Op deze manier heeft het SCC al verschil lende initiatieven in ontwikkeling Dit is het eerste, waarin regering en SCC elkaar gevonden hebben. In een land als het onze vereist elk ontwikkelingsproject veel zorg en voorbereiding Met dergelijke aspec ten bent u wellicht minder bekend in Nederland. U hebt de meeste etappes op de weg naar een menswaardige samenleving met gelijke kansen voor elke burger al afgelegd, terwijl wij pas aan het begin staan Elke stap. die ge zet wordt op het pad van de vooruit gang, wekt echter nieuwe hoop in de harten van honderdduizenden in de barrio's. Het „Social Communications Center", waarvoor u in Nederland nu puzzelt, wil deze hoop levendig houden Moge uw actie slagen, opdat het SCC een i actieve motor kan blijven in de moei zame strijd om de kloot tussen rijk en arm, tussen u en ons, te overbruggen. Hartelijk Dank.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1975 | | pagina 26