Boodschap voor heelalbewoners
brabantia
r
m
■Weekhoofdprijzen
-Weekprijzen-
Actie gaat
tweede
helft in
Feiten
Titanenkarwei
Luisteren
Eindhoofdprijs: KLM-reis-
[KL Ml
Jaudetl
puzzelactie/^
Roberto A. Bonifacio, hoofd afdeling
boekpublicaties van het SCC:
(Van onze ruimtevaartmedewerker)
Er is een boodschap onderweg voor onze intelli
gente medebewoners van het heelal. Maar het zal
nog 24.000 jaar duren voor ze te bestemder plaatse
is: in de bolvormige sterrenhoop M-13, een van de
satellieten van ons melkwegstelsel. En nog eens
24.000 jaar zullen we daarna moeten wachten op
een antwoord - als dat ooit komt.
De boodschap werd kortgeleden uitgezonden door de
grootste radiotelescoop ter wereld: een schotel van 300 meter
middellijn, gelegen in een natuurlijke kom bij Arecibo op
Puerto Rico. Het kosmische visitekaartje dat vanuit deze
zender met lichtsnelheid het heelal in werd geslingerd, bevat
in een notedop informatie over onze planeet en over de we
zens die de grote telescoop hebben gebouwd en die zichzelf
intelligent noemen.
Bestaat er wel leven buiten de
aarde? De veronderstelling lijkt
op koffiedik-kijkerij. Maar er is
meer dan koffiedik. Wie praat
met mensen als dr. Keith Kven-
volden, professor Peter van de
Kamp en professor Alan
Schwartz, raakt daar al snel van
overtuigd.
Kvenvolden is hoofd van de
afdeling planetaire biologie op
het NASA Ames Research Cen
ter bij San Franciso, Van de
Kamp is een sterrenkundige van
Nederlandse afkomst die zijn
leven wijdde aan het zoeken
naar donkere begeleiders van
sterren en Alan Schwartz tens
lotte is professor in de exobiolo-
gie, de wetenschap die het leven
buiten de aarde tot onderwerp
heeft. Hij zetelt in Nijmegen op
een van de enkele leerstoelen
exobiologie die de wereld k---nt.
Vooral de laatste jaren zijn
indrukwekkende feiten bekend
geworden die erop wijzen dat
het leven op vele plaatsen in het
onmetelijke heelal welhaast tot
ontwikkeling moet zijn geko
men:
Bij enkele sterren zijn donkere
begeleiders ontdekt. Dit ver
sterkt het idee dat sterren die
omgeven worden door planeten
waarschijnlijk een heel normaal
verschijnsel zijn in het heelal.
Kortgeleden zijn in de ruimte
tussen de sterren via verfijnde
onderzoektechnieken molecu
len gevonden die als de voorlo
pers kunnen worden beschouwd
van de organische samenstellin
gen die op de aarde tot het ont
staan van leven leidden.
Organische bestanddelen zijn
gevonden in het inwendige van
stepen uit de ruimte, meteorie
ten.
Voeg daarbij het feit dat het
melkwegstelsel, waarvan onze
zon met haar planeten deel uit
maakt, minstens 200 miljard
sterren (zonnen) telt, plus het
feit dat er miljarden soortgelijke
stelsels zijn en de conclusie ligt
voor de hand dat leven waar
schijnlijk overal zal ontstaan uit
„dode materie" waar de om
standigheden gunstig zijn Le
vensvormen zullen in het heelal
waarschijnlijk op grote schaal
voorkomen.
Tot voor enkele jaren werden
in de sterrenkundige wereld
felle debatten geleverd over de
vraag: Is ons zonnestelsel - de
zon en haar negen planeten - al
dan niet een uitzondering in het
heelal?
Werden de planeten tegelijk
met de zon gevormd uit een soort
oer-nevel of werden ze ontrukt
aan de zon door een toevallig
passerende ster? In het laatste
geval zou ons zonnestelsel een
grote uitzondering zijn want het
gebeurt uiterst zelden dat ster
ren elkaar zo dicht passeren.
Zijn planeten daarentegen het
logisch gevolg van de normale
ontwikkeling van sterren dan
moet het heelal wemelen van
met sterren omringde planeten.
Het bewijsmateriaal voor
deze laatste stelling.was moei
lijk te bemachtigen. Sterren
staan zo ver weg dat ze zelfs in
de sterkste kijker lichtpuntjes
blijven. En een eventueel om
zo'n ster draaiende minuscule
donkere planeet is al helemaal
niet te zien. De kwestie leek ech
ter helemaal niet zo hopeloos
voor prof. Peter van de Kamp, in
1901 geboren in Kampen. Ge
lukkig voor hem „prikte" hij
goed toen hij Barnards Ster, een
onooglijk sterretje dat astro-
misch gezien de buurman van de
zon is, uitkoos als zijn voor
naamste waarnemingsobject.
Toch duurde het 31 jaarVoor hij
kon aankondigen dat Barnards
Ster door op zijn minst twee
donkere begeleiders wordt om
cirkeld.
Van de Kamp hanteerde bij
dit titanenkarwei een „recept"
dat gebaseerd is op de aantrek-,
kingskrachten die hemellicha
men op elkaar uitoefenen. Het is
al vele jaren met succes toege
past op via de kijker niet als zo
danig herkenbare dubbelster
ren.
Er is nu reden om aan te ne
men dat er planeten te over zijn
in het heelal. Statistisch gespro
ken moet een aantal van die on
geziene werelden er ongeveer
uitzien zoals de aarde. Maar be
tekent dit dat daar leven zal ont
staan en tot ontplooiing zal ko
men? Is het leven het natuurlijk
gevolg van ontwikkelingen in
„dode" materie? De huidige we
tenschap beantwoordt deze be
langrijke vraag met een vol
mondig „ja".
Volgens prof. Schwartz is*le-
ven elders in het heelal „onver
mijdelijk". Dr. Keith Kvenvol
den blijkt het in zijn werkkamer
op het NASA centrum bij San
Francisco helemaal met hem
eens te zijn. Maar hij wordt
voorzichtiger als ik hem vraag
hoe die levensvormen er uit zou
den kunnen zien. Zullen er ook
Driehonderd meter is de
middellijn van 's werelds
grootste ruimteoor, het Are
cibo Observatory op Puerto
Rico.
op mensen lijkende intelligente
wezens op andere planeten wo
nen? Hij is daar niet zo positief
over. „Het blijft de vraag of dat
humanoïden zijn, mensachtige
wezens met een vorm zoals wij
die hebben. Ik denk zelfs dat het
antwoord nee is".
„Waarom?"
Kvenvolden: „Je kunt je na
tuurlijk gemakkelijk voorstel
len dat het leven ergens ont
stond in dezelfde of ongeveer
dezelfde uitgangssituatie als
hier: op een planeet die even
groot is als de aarde en die zich
op dezelfde afstand van een cen
trale ster beweegt. Voeg daarbij
nog een atmosfeer zoals die op
de oer-aarde, dezelfde energie
bronnen en uiteraard de be
kende wetten van de scheikun
de. Stel dat uit dit ingewikkelde
systeem een levend wezen te
voorschijn komt. Maar om dat
levende wezen zich te laten ont
wikkelen op precies dezelfde
manier als dat op aarde gebe
urde en zo te komen tot een men
sachtig wezen is nogal moeilijk.
Want zie je, de aarde heeft een
enorm ingewikkelde geschiede
nis achter de rug. Denk aan de
drift der continenten, die de
loop van de evolutie heeft beïn
vloed. Denk aan de klimatologi
sche condities. De ijstijden heb
ben een dramatische rol ge
speeld bij het ontstaan van men
sen uit de aapachtigen. Het lijkt
me niet verantwoord precies de
zelfde keten van gebeurtenissen
te verwachten op een andere
planeet".
De kansen dat we buitenaards
leven binnen ons bereik zullen
vinden lijken niet groot. Mis
schien dat de Amerikaanse
-Marslanders van het type Vi-
king, die in augustus van start
gaan, iets zullen vinden op de
rode planeet Mars. Maar dat zal
niet boven het niveau van bacte
riën of virussen uitkomen. En
die miljarden om andere sterren
draaiende planeten? De dichtst,
bijzijnde ster is zo ver van ons
verwijderd dat ze'
iij/i- /i- dat met een snelheid
van 300.000 kilometer per se
conde reist - er meer dan vier
jaar over doet om van die ster
naar hier te komen. Onze Apol-
lo's vliegen op topsnelheid 11 ki
lometer per seconde.
Over blijft het opnemen van
contact via radiosignalen. Dat is
te doen door een smalle bundel
geconcentreerde radiostraling
uit te zenden. Maar naar welke
ster? In Puerto Rico heeft men
het risico dat er niemand luistert
zo klein mogelijk gemaakt door
uit te zenden naar een compacte
bolvormige sterrenhoop die ze
ker 500.000 „zonnen" omvat.
Maar het antwoord op onze
goedbedoelde boodschap zal in
elk geval tienduizenden jaren
uitblijven, als het al ooit komt.
Daarom is het minstens zo be
langrijk te gaan luisteren naar
wat intelligente wezens ergens
in de ruimte ons op dit moment
misschien proberen duidelijk te
maken. Daarvoor zijn grote
radio-oren nodig en budgetten
die het mogelijk maken deze
kostbare instrumenten jaren
achtereen in bedrijf te houden,
misschien zonder dat er duide
lijke winst uitkomt, zelfs niet in
wetenschappelijke zin. Zowel in
de Sovjet-Unie als in Amerika
zal dit soort passief onderzoek
in de nabije toekomst wel meer
kansen krijgen
Maar.... als we ooit een intelli
gente boodschap ontvangen,
moeten we dan antwoorden?
Schwartz: „Ik zou zeker aarze
len. Als onze ideeën over leven in
het heelal kloppen en het heelal
niet alleen barst van leven maar
ook van intelligent leven zijn we
zulke broekies dat we niet weten
welke gevaren ons misschien
bedreigen. We kunnen onmoge
lijk een idee hebben van het mo
gelijke ethische systeem of ge
dragspatroon van zo'n andere
beschaving. Er is natuurlijk een
belangrijk positief aspect: als ze
verder gevorderd zijn dan wij
zijn ze mogelijk ouderen hebben
ze kennelijk hun eigen vernieti
ging kunnen voorkomen, iets
dat wat ons betreft nog een open
vraag is. Van die gezichtshoek
uit kunnen we een hoop winnen
bij het opnemen van kontakt
Misschien is er een risico, maar
er is ook de mogelijkheid van
winst op filosofisch en ethisch
terrein".
PIET SMOLDERS
- -Xl:- -
mtmÊÊÊm
KLTTTTr
>y.
-
Oeze week beginnen we dan
met de tweede helft van onze
„Hand In Hand"-puzzelactle,
die in totaal 10 weken omvat.
Met welk resultaat de eerste
helft werd afgesloten Is nog
niet bekend, omdat de trek
king van puzzel nr. 5 pas vol
gende week woensdag
plaatsvindt. In elk geval staat
nu wel vast, dat er een zeer
behoorlijk netto-bedrag uit
deze actie tën goede zal kun
nen komen aan het sociale
communicatiecentrum van
Cor Lagerweij in Manilla, de
hoofdstad van de Filippijnen.
Voorwaarde is natuurlijk wel, dat
de puzzelliefhebbers in de le
zerskring van de Audetkranten
blijven meedoen zoals in de af
gelopen weken, of nog beter.
Een gemiddelde deelname van
tegen de 2% van het lezersbe
stand, zoals de afgelopen puz
zels te zien hebben gegeven, is
gezien het seizoen nog heel re
delijk, maar er mag wat ons be
treft nog best een schepje bo
venop worden gedaan Het doel,
steunverlening aan een uniek
ontwikkelingsproject in de Filip
pijnen, is alleszins een offertje
waard!
Inmiddels zullen de spelregels
voor deze puzzelronde u wel
duidelijk zijn, zeker bij de vaste
inzenders onder u. Door het
weekdiagram op de juiste wijze
in te vullen krijgt u de benodigde
letters voor de slagzin Deze
slagzin moet u vermelden op
een briefkaart, waarop u naast
de normale porto minimaal één
gulden (en maximaal 5 gulden)
aan geldige postzegels op de
adreszijde bijplakt. Wij blijven er
echter op aandringen, dat u in
dien mogelijk gebruik maakt van
de postgiro (slagzin onder Me
dedelingen), omdat de PTT bij
de inwisseling van overgeplakte
postzegels 10 aan onkosten in
mindering moet brengen. De
postgiro werkt wat dat betreft
gratis, zodat het rendement van
uw bijdrage dan niet wordt aan
getast.
„hand in hand"
w
■ff
TT
Tb
W
5o
z?
A. Sinkyo projector - B.V. Transcontinenta
B. Volaut. koffiezetapparaat - Inventum
C. Sankyo dlgltaalklok - B. V. Transcontinenta
O. Tosti-Ijzer - Wegenbouw, Dldam
E. Keukenmachine - Wegenbouw, Didam
17
3Z
35
3y
z?
XÖ$
1 3 LP'a naar keuze - Eminent
Orgels
2 Infraphll-lamp - Wegenbouw.
Didam
3 Transistor-batterij wandklok-
Mercator Drent
4 Allessnijder - Brabantia
5 Lektuurbak - Brabantia
6 Mini-boiler v. d. auto - Unison
7 Mini-boiler v. d. auto - Unison
heet water
voM
MINI-BOILER
8 Snoerloos scheerapparaat -
Mercator Drent
9 Theelichtje Brabantia
10 Medicijnkastje - Brabantia
11 Haardroger - Wegenbouw, Di
dam
12 Kantelprullebak - Wegen
bouw, Didam
13 Wandbusopener - Brabantia
14 Senoritas sigaren - Willem II
15 Senoritas sigaren - Willem II.
4
i
6
Zl
10
O
De vergunning voor deze puzzelactie
ten bate van de Stichting Little Philip
pines (hulp aan een communicatie-
centnjm in de Filippijnen) is verieend
door de Staatssecretaris van Justitie
bij besluit van 7 april 1975, nr. L.O.
750/008/015.
HORIZONTAAL: 1 buitenmuur van een huis: 4 spraakklank: 7 streling; 9 boksterm (atk
11 hoofdstad van Drenthe; 13 lidwoord. 14 rustig; 1Ï liefdegod, 18 op erewoord (afk 1#
vader; 20 straat (atk.). 21 gereed. 23 titanium (afk 24 uranium (afk26 razernij, 28
bond. vereniging; 30 voorzetsel, 31 alvorens; 35 kiloliter (alk.). 37 roem; 39 adellijk
persoon; 40 stelen.
VERTICAAL: 1 malle dwaze: 2 Verenigde Naties (afk 3 verbinding; 4 vragend voor
naamwoord; 5 Oostelijk Flevoland (afk 8 meisje. 8 verbrandingsresten. 10 onder
andere (afk); II werelddeel, 12 om uit te drinken 13 muzieknoot. 15 kansspel; 17
plaatsnaam in Utrecht. 22 volk. 24 tijdseenheid, 25 verdelen. 27 persoonlijk voornaam
woord; 29 ego; 32 watering; 33 daar; 34 vroeger; 38 muzieknoot 38 vice versa
De grote eindhoofdprijs Is een tiendaagse, tweeper
soons vliegreis Amsterdam - Manilla v.v. per KLM. In
de eerste helft van oktober 1975. Een tiendaags „uit
stapje" naar de Filippijnen waar U gastvrij onthaald
zult worden door het ..Social Cummunlcatlons Cen
ter", waarvoor deze actie wordt gevoerd.
In de komende weken zullen geleldell|k meer entre prijzen bekend worden ge-
meakt. In elk gevel. bll|f meedoen, want het gaat etreke om het aantal lettere F (van
Flllppl|nenl).
Elke week zijn er in totaal 20
weekhoofdprijzen en weekprij
zen te winnen Maar daarnaast
kunt u alvast mikken op één van
de grote extra-prijzen en eind-
hoofdprijzen, waarmee deze
puzzelactie bekroond zal wor
den De grote topper is een 10-
daagse vliegreis voor twee per
sonen naar Manilla. Om voor
deze prijzen in aanmerking te
komen, moet u straks bij puzzel
nr. 10 het juiste aantal letters F
uit de oplossingen opgeven,
zoals dat ook is gevraagd na
puzzel nr. 5. Dat is voor u een
stimulans om te blijven meedoen
en elke week de letters F op te
sparen. Verder zullen na puzzel
nr 10 ook weer geldprijzen van
200,- beschikbaar zijn, afhan
kelijk van de bedragen die u ex
tra overplakt of -gireert.
De oplossing van deze week-
puzzel moet uiterlijk dinsdag 10
juni in ons bezit zijn.
Ons adres is:
Oe Stom, Postbus 704, Nijmegen.
Giro 33.77.704.
De prijswinnaars van deze
weekpuzzel zullen weer gepu
bliceerd worden op de zaterdag
r>a de trekkingsdatum, dus in de
krant van 14 juni a.s. Wij zullen u
regelmatig op de hoogte houden
van de tussenstanden in de op
brengst die zoals bekend zal
worden toevertrouwd aan de
Stichting Little Philippines, het
Nederlandse „thuisfront" van
ontwikkelingspionier Cor La
gerweij.
Aangezien administratie en trekkingen van
deze actie in Nijmegen geconcentreerd zijn.
hebben alle deelnemende Audet-bladen
een tijdelijk postbus- en gironummer te Nl|-
megen verkregen. Oe puzzeldeelnemers
gelieven daarmee rekening te houden in hun
adretseringenl
De trekking wordt wekelijks verricht door
notaris mr C A Appelboom te Nijmegen,
bij wie ook de oplossingen en het daarin
voorkomende aantal letters F zijn gede
poneerd Over de uitslag kan niet worden
gecorrespondeerd of getelefoneerd
9 Ons hervormingspro
gramma staat of valt met
de vraag, of wij de men
sen op de onderste trede
van de maatschappelijke
ladder bereiken.
Om deze mensen te bereiken is een
communicatieprogramma nodig." Al
dus een uitspraak van Jose Rono,
secretaris-generaal van het ministerie
voor sociale ontwikkeling, tijdens een
van onze discussiebijeenkomsten
over hervormingen en communicatie.
In zijn functie is Rono lid van het Filip
pijnse kabinet. In de Filippijnen liggen
32.000 dorpen (barrio's), waarin twee
derde van de nationale bevolking
woont. In het verleden zijn juist de bar
rio's de ideologische slagvelden van
de communisten geweest. Hier wilden
zij de grote massa op hun hand krijgen
Wijlen president Magsaysay heeft
deze pogingen succesvol weten te ver
ijdelen door ernst te maken met zaken
als dorpsontwikkeling en verbetering
van de levensomstandigheden op het
platteland. Het ministerie van Rono
probeert deze ontwikkeling voort te
zetten.
„Maar werkelijke veranderingen in
onze samenleving kunnen slechts
plaats vinden, wanneer het volk werke
lijk gelooft in de noodzaak en bereid is
tot actieve deelname", aldus Rono.
Ons werk, het werk van het SCC. is op
deze twee aspecten gericht.
Met andere woorden, in de Filippijnen
moet een programma van bewustma
king van de grond komen. Daaraan
doet het SCC mee. Maar hoe kan de
bevolking tot serieuze actie worden
aangespoord, wanneer hun dorps
hoofd of hun burgemeester corrupt is?
Wat moeten zij doen, wanneer zij het
slachtoffer zijn van grootgrondbezit
ters, die elke wet aan hun laars lappen
en hen uitbuiten? Hoe kunnen de
mensen in de barrio's ertoe gebracht
worden, dat zij de ware oorzaken van
hun situatie doorzien en bereid zijn tot
actie?
Secretaris-generaal Rono en zijn staf
hebben met ons, de leiders van het
SCC, daarover gesproken. Een van de
communicatievormen, die uit deze ge-
dachtenwisseling naar voren kwamen,
is een nieuwe SCC-plan, namelijk de
.story primer", eenvoudige stripverha
len over allerlei maatschappelijke za
ken.
Het is een serie geïllustreerde verha
len over een gemeenschappelijk on
derwerp. Dit plan wordt nu, in samen
werking met het ministerie voor sociale
ontwikkeling, verder uitgewerkt. Op
deze manier heeft het SCC al verschil
lende initiatieven in ontwikkeling Dit is
het eerste, waarin regering en SCC
elkaar gevonden hebben.
In een land als het onze vereist elk
ontwikkelingsproject veel zorg en
voorbereiding Met dergelijke aspec
ten bent u wellicht minder bekend in
Nederland. U hebt de meeste etappes
op de weg naar een menswaardige
samenleving met gelijke kansen voor
elke burger al afgelegd, terwijl wij pas
aan het begin staan Elke stap. die ge
zet wordt op het pad van de vooruit
gang, wekt echter nieuwe hoop in de
harten van honderdduizenden in de
barrio's.
Het „Social Communications Center",
waarvoor u in Nederland nu puzzelt,
wil deze hoop levendig houden Moge
uw actie slagen, opdat het SCC een i
actieve motor kan blijven in de moei
zame strijd om de kloot tussen rijk en
arm, tussen u en ons, te overbruggen.
Hartelijk Dank.