ELBRO
wiete
2
Goed voorbereid op vakantie
W£
Duizenden gastarbeiders in
België verwachten uitwijzing
Basf testauto met
gemengde brandstof
.Rivierenland' pleit
voor1evenwicht
Kirchentag 1975: Antwoord op de angst
rTEN
Hydropneumatische
vering voor
Mercedes 450 sel 6,9
kG
SCHERPE KRITIEK OP WILLEKEUR AMBTENAREN
BOEK VAN DE MAAND
OMOBIELEN
binnenland
buitenland
Mij
B.V.
CIERING
T H E E K
1EEUS
Geld
Drugs....
Paspoort
Verkeers
stremmingen
jbergen
OOM
•ZATERDAG 31 MEI 1975
DE STEM
luxe
luxe
luxe
luxe
22.500,-
26.500,-
25.500,-
29.500,-
18.500,-
23.500,-
19.500,-
19.500,-
20.500,-
24.500,-
19.500,-
24.500,-
luxe
■cil. de luxe 22-500,-
iering en inruil mogelijk.
ouwjaar
Km's
1975
3.600 km
1973
38.000 km
1973
33.000 km
1974
38.000 km
1972
60.000 km
1972
120.000 km
1974
40.000 km
1974
38.000 km
1972
60.000 km
1973
90.000 km
1971
125.000 km
1973
44.000 km
1970
125.000 km
1971
60.000 km
1971
56.000 km
1970
85.000 km
1973
60.000 km
1970
86.000 km
1974
40.000 km
1970
98.000 km
1971
68.000 km
1971
40.000 km
1972
48.000 km
1971
40.000 km
L
TEL. 5 92 11
9.00 uur 18.00
uur
10.00 uur 17.00
uur
8.30
uur 12.30
uur
jn kroon
linuten
a, Tuinzlgt, tel. 38079
P«ao»S
en
VOOR ELKE
3STEN I
)STEKI
10GÉLIJK.
p INLICHTINGEN
'ILLEMSTRAAT 13
-221 21
16 OF 319)
VAL - MARKT 5
- 3 56 66
01650-3 4812
De komende maanden zullen,
naar verwachting, zo'n 3.5 mil
joen Nederlanders op vakantie
in het buitenland gaan, van wie
meer dan twee miljoen met de
auto. Enkele tips. die het minis
terie van Buitenlandse Zaken
geeft, wil ik u beslist niet ont
houden.
Laat bij een buurman, een
vertrouwenspersoon of een fa
milielid in Nederland een lijstje
achter, waarop staan:
Naam van het ziekenfonds
waarbij u bent aangesloten, of
de naam met polisnummer van
uw verzekeringsmaatschappij
waarbij u tegen ziektekosten
bent verzekerd.
De naam van uw huisarts.
Uw reisroute en naam en tele
foonnummer waar u te bereiken
bent.
Het nummer van uw bank of gi
rorekening met een machtiging
tot het zo nodig opnemen van
geld.
Indien u onder medische be
handeling bent is het handig een
verklaring van uw arts mee te
nemen in het Frans, Duits of En
gels voor als u onverhoopt in het
buitenland hulp moet inroepen.
In een aantal landen mag
slechts een bepaald bedrag aan
eigen valuta of vreemd geld
worden in- of uitgevoerd. Zo
mag uit Spanje maar 3000 pese
tas worden uitgevoerd. Neemt
men meer Spaans geld mee over
de grens, dan wordt dit gezien
als deviezensmokkel.
In veel landen mag men wel in
Nederland uitgeschreven rei-
scheques in de betreffende
muntsoort uitvoeren. Als ban
ken of postkantoren staken, zo
dat u geen betaalcheques of gi
robetaalkaarten kunt inwisse
len, kunt u een beroep doen op
de Nederlandse ambassades of
consulaten Deze geven dan
geen voorschot, maar innen de
cheques tegen geld.
Neem verder het grootste deel
van uw vakantiegeld in cheques
mee Als deze gestolen worden,
of verloren, kan in veel gevallen
uw rekening worden geblok
keerd Geld bent u kwijt en de
ambassades geven alleen een
voorschot voor een directe en
kele reis naar Nederland.
Volgens het ministerie van
Buitenlandse Zaken mag geen
Nederlander het nalaten een rei-
songevallenverzekenng af te
sluiten Dit geldt ook voor men
sen, die op grond van hun zie
kenfondsverzekering in een an
der land recht op medische hulp
hebben In veel gevallen zal een
gedeelte van deze kosten voor
eigen rekening komen. Boven
dien geven de reisongevallen-
verzekeringen in geval van over
lijden dekking tegen de kosten
van overbrenging van het stoffe
lijk overschot naar Nederland.
In Spanje bijvoorbeeld liggen
deze kosten rond de 7000 j^il-
<Jen. Hebt u zich vergeten te ver
zekeren dan kunt u dat in veel
gevallen ter plaatse of bij de
grens nog doen.
Op het ogenblik zitten onge
veer 250 Nederlanders in het
buitenland in de gevangenis we
gens het in bezit hebben van
drugs. Gevangenisstraffen van
meer dan vijf jaar zijn volgens
het ministerie van Buitenlandse
Zaken geen uitzondering. Dit
aantal neemt nog steeds toe.
Neem dus geen drugs mee.
Ook voor kleine hoeveelheden
kunnen vakantiegangers wor
den veroordeeld tot gevangenis
straffen.
Het ministerie raadt in dit
verband verder aan geen onbe
kenden mee over de grens te ne
men en zeker geen auto's voor
anderen naar Nederland te rij
den. Het zijn allemaal bekende
trucs.'aldus het ministerie, om
anderen de kastanjes uit het
vuur te laten halen Hetzelfde
geldt ook voor pornografie. En
kele getallen: in Algerije zitten
momenteel 15 Nederlanders m
de gevangenis wegens drugs, in
Zweden 5, in Frankrijk 16, in
Wes't-Duitsland 64, in Engeland
9 en in Spanje 35.
Voor veel landen heeft een
verlopen paspoort geen enkele
rechtsgeldigheid. Elk jaar ko
men duizenden vakantiegangers
tot deze onaangename ontdek
king, als zij bijvoorbeeld bij
Spanje de grens over willen. In
dat geval is de dichtsbijzijnde
(laats om een paspoort te ver
engen Parijs. Verder moet men
zijn paspoort altijd bij zich heb
ben, ook in België. In de Bene-
luxlanden is weliswaar geen
grenscontrole meer, maar men
kan ten allen tijde in België
worden aangehouden om de be
treffende papieren te tonen.
Een paspoort dat minder dan
vijf jaar verlopen is kan alleen
gebruikt worden voor een toe
ristische reis naar België,
Luxemburg, West-Duitsland,
Frankrijk, Zwitserland, Oosten
rijk en Italië. Voor alle andere
landen is een geldig paspoort
vereist.
Geef verder uw paspoort nooit
af. Elk jaar raken volgens het
ministerie van Buitenlandse
Zaken duizenden paspoorten
zoek Behalve slordigheid is dit
vaak ook het gevolg van het af
geven van het document aan bij
voorbeeld de houder van een
kampeerterrein. Deze vragen
vaak paspoorten als onderpand.
Dit is wettelijk verboden en de
houder blijft te allen tijde aan
sprakelijk voor zijn paspoort.
Ook veranderen in het pas
poort is verboden. Bij de grens
wordt het paspoort dan ïnge-
iTouden. Dit geldt ook voor pas
poorten, die bijvoorbeeld mee
zijn gegaan in de wasmachine en
die daardoor zijn beschadigd.
Als er „geknoeid" is met gege
vens zoals de leeftijd, wordt er
bovendien een proces-verbaal
opgemaakt.
Deze en nog veel meer gege
vens - bijvoorbeeld afwijkende
voorschriften en hoe te handelen
bij een aanrijding, kunt u vinden
in het handzame, duidelijke
ANWB-handboek „ANBW '75",
dat zo juist als vierde in een
reeks van de persen is versche
nen.
Tot slot nog even de gebruike
lijke verkeersstremmingen,
waarvan we ook dit weekeinde
nog niet vrij zijn. Wanneer ei
genlijk wel, zou je je af gaan
vragen Enfin, hier zijn ze voor
zover het de wegen in zuid-oost
Nederland betreft:
Op de autoweg Breda-
Rotterdam moet het verkeer
juist noordelijk van de van Brie-
nenoordbrug te Rotterdam re
kening houden met een rijbaan
versmalling. Op dezelfde auto
weg moet het verkeer ter hoogte
van Hendrik Ido Ambacht op 2
juni van 07.00 uur tot 15.30 uur
en van 19.30 tot de volgende
morgen 06 00 uur (3 juni) reke
ning houden met vertraging in
verband met werkzaamheden
Verder moet het verkeer ter
hoogte van de Moerdijkbrug re
kening houden met vertraging
Van 3 t/m 5 juni is i.v.m. werk
zaamheden tussen 08.00 uur en
15.30 uur voor het verkeer in
elke rijrichting slechts één rij
strook beschikbaar.
Op de autoweg Breda-
Gorinchem moet het verkeer in
de richting Gorinchem op dins
dag 3 juni en woensdag 4 juni
1975 rekening houden met ver
traging i,v.m. werkzaamheden.
Op de weg van Rotterdam
naar Goes moet het verkeer op
de Haringvlietbrug rekening
houden met een rijbaanversmal-
ling in beide richtingen.
Op de autoweg Vlissingen-
Goes wordt op werkdagen tus
sen Souburg en Nieuwland werk
uitgevoerd waarbij regelmatig
vrachtauto's in- en uitvoegen
tussen het rijdende verkeer Er
is een inhaalverbod en een snel
heidsbeperking tot 70 km/u in
gesteld.
Tevens moet het verkeer in be
ide richtingen op het wegvak
Goes-Bergen op Zoom ter
hoogte van de afslag Verseke,
rekening houden met rijbaan
verleggingen, waardoor vertra
ging kan ontstaan. Ter plaatse is
een snelheidsbeperking tot 50
km/u en een inhaalverbod inge
steld.
Ook tussen Bergen op Zoom
en Rilland-Bath moet het ver
keer op deze weg rekening hou
den met een rijbaanverlegging
Op de weg Roosendaal-Breda
moet het verkeer tussen Roos
endaal en Etten-Leur rekening
houden met twee rijbaapver-
smallingen.
JAN KRIJN
(Van onze correspondent)
BRUSSEL - Negen Belgi
sche actiegroepen die zicb
bezighouden met de belan
gen van de buitenlandse
werknemers in dat land heb
ben geprotesteerd tegen de
willekeur waarmee ambte
naren van bet ministerie van
arbeid kunnen beslissen over
het verblijf en de uitwijzing
van gastarbeiders in België.
De Belgische regering heeft
vorig jaar bepaald dat alle bui
tenlandse werknemers zicb
moesten laten inschrijven (de
Belgen noemen dat „regularise
ren") om na te gaan in hoeverre
zij woon- en werkgelegenheid
zouden kunnen krijgen.
De maatregel was speciaal
bedoeld om de klandestiene gas-
tarbeiders te bereiken. Naar
schatting verblijven in België 'n
60 000 zogenaamde klandes
tiene gastarbeiders, van wie de
meeste komen uit de landen van
de Middellandse Zee. Een groot
aantal van hen woont in sloppon
in Brussel Van de tot nog toe
tienduizend ingediende aanvra
gen voor een verblijf- en werk
vergunning in België zijn er
maar liefst vijfduizend gewei
gerd, zonder opgave van rede
nen. In Luik kregen verreweg de
meeste gastarbeiders toestem
ming om in het land te blijven,
terwijl bijvoorbeeld het grootste
percentage weiaerinven in Ant
werpen ligt.
De negen actiegroepen zeggen
over bewijzen te beschikken dat
de ambtenaren, belast met de
regularisering, volkomen wille
keurig tewerk gaan en dat het
bovendien honderd procent
verwerpelijk is dat een beroep
tegen uitwijzing door dezelfde
ambtenaren moet worden be
handeld. In 95% van de beroe
pen volgt dan ook afwijzing We
liswaar kunnen de gastarbei
ders in laatste mstantie ook nog
terecht bij de Raad van State
maar in dat geval volgt een pro
cedure die meestal een jaar kan
aanslepen In die tussentijd
kunnen de betrokkenen van de
ene dag op de andere over de
grens worden gezet.
De negen actiegroepen bewe
ren over inlichtingen te be
schikken dat de ambtenaren van
hogerhand de raad hebben ge
kregen zoveel mogelijk buiten
landers over de grens te zetten in
verband met de slechte werkge
legenheidssituatie. Zij doen een
beroep op de regering om de res
terende aanvragen niet langer
door de ambtenaren maar door
een onafhankelijke instantie te
laten behandelen. De publieke
opinie in België is naar de me
ning van de actiegroepen tegen
de buitenlandse werknemers
opgeruid en dat terwijl de bui
tenlanders jaren geleden als het
ware werden gesmeekt om als
jeblieft in België te komen wer
ken De negen actiegroepen vin
den dan ook dat het beleid
tegenover de buitenlanders
drastisch moet worden gewij
zigd en dat zij in ieder geval de
meest elementaire rechten moe
ten bezitten.
De Polo, de nieuwste Volkswagen zal in ons land in standaarduitvoering f 9193 kosten en de prijs
van de Polo L is vastgesteld op f 9848
Tevens is een pakket extra's verkrijgbaar bestaande uil een elektrisch verwarmde achterruit, een
zwaardere accu en staalgordelradiaalbanden, de meerprijs van dit pakket is 360.
BASF test momenteel een VW
Scirocco waarvan de motor ge
bruik maakt van een samenges
telde brandstof, bestaande uit
benzine, water en methanol.
Bij deze test wordt alleen dan
aan de motor een methanol-
watermengsel toegevoegd als
een hoger octaangehalte nood
zakelijk is, b.v bij het accelere
ren en bij het rijden op topsnel
heid Door deze, naar behoefte
automatisch toegevoegde, dose
ring van het methanol-
watermengsel wordt in de motor
van de testwagen een brandsto-
fluchtmengsel gevormd met een
klopbestendigheid die als het
ware „op maat" is gemaakt.
Het is voor het eerst dat in de
praktijk een auto wordt be
proefd die met twee - gescheiden
toegevoerde - energiebronnen
wordt aangedreven. De test
heeft o.a. tot doel de loodver-
bindingen als antiklopmiddel in
benzine te elimineren en gelijk
tijdig wordt het milieuvervui
lende stikstofoxide (N02) tot de
helft teruggebracht
Buiten afe inbouw van een
tweede brandstoftank en een ex
tra pomp zijn aan de Scirocco
geen wezenlijke technische wij
zigingen aangebracht, daar de
Scirocco van nuisuit is uitgerust
met een registercarburateur met
twee gescheiden vlotterkamers,
waardoor enerzijds de benzine
en anderzijds het aanvullende
methanol-watermengsel kan
worden toegevoerd Dit mengsel
wordt dan via de acceleratie-
pomp en de tweede carburateur-
trap, die automatisch in wer
king treedt, aan het mengsel van
brandstof en lucht toegevoegd.
Onderzoek Mazda
en GM
van wankelmotor
Toyo Kogyo in Japan (fabri
kant van Mazda) en de Ameri
kaanse fabriek Genera) Motors
hebben een contract getekend
voor een gezamenlijke ontwik
keling van de wankelmotor
Nadat GM onlangs nog mede
deelde geen heil te zien in een
verdere ontwikkeling van deze
motor, zijn de positieve eigen
schappen met name op het ge
bied van de milieu
vriendelijkheid thans toch van
doorslaggevende aard geweest
om het onderzoek weer op te
nemen.
,In de 450 S klasse heeft
Daimler-Benz een nieuwe wa
gen uitgebracht waarop voor het
eerst door deze fabriek een hyd-
ropneumatisch veersysteem
wordt toegepast, een gasveer-
systeem met een hydraulische
niveauregeling.
Het wagengewicht wordt ge
dragen door vier veerelementen
die tevens de functie van schok-
brekers vervullen Deze veer
elementen bestaan uit een tele-
scopische schokdemper en een
veerdrukmembraamkamer die
door een leiding zijn verbonden.
Om het wagenniveau constant te
houden wordt het olievolume in
de veerelementen via een cen
traal drukreservoir vergroot of
verkleind Twee niveaurege
laars voor en achter regelen via
dwarsstabilisatoren automa
tisch het niveau van de wagen.
Met deze nieuwe constructie in
combinatie met de speciale ver
ankering van de achteras voor
het opvangen van acceleratie-
en remmomenten, alsmede het
anti-duik remeffect van de
vooras, heeft de fabriek zowel de
rijeigenschappen als het rijcom-
fort opnieuw aanzienlijk opge
voerd.
De nieuwe 450 kan worden
beschouwd als het absolute
topmodel van de S-klasse De
motor is een verdere ontwikke
ling van de 6,3 liter met een cy-
lindennhoud van 6834 cm3 en
levert een vermogen van 286
dinpk bij 4250 omw /min Een
nieuw mechanisch geregeld in-
spuitsysteem doseert de brand
stof met behulp van een lineair
werkende luchtschuif en voert
de brandstof continu naar de
verstuivers, die daarbij alleen
voor de inspuiting en verstui
ving behoeven te zorgen
De carrosserie en het inteneur
van de 450 SEL 6.9 verschillen
op enkele essentiële punten van
de overige typen m ae S klasse.
Zo bevat de wagen airconditio
ning. warmtewerend glas. cen
trale vergrendeling, elektrische
bediening van de zijruiten, ve-
loursbekleding. 4 hoofdsteunen
en 4 gordels met oprolautoma-
ten. achtemntverwarming en
koplampwissers Olieverversen
is slechts om de 15 000 km no
dig
Nog niet bekend is wanneer
deze nieuwe Mercedes in ons
land geleverd kan worden en
evenmin wat de prijs zal zijn.
(Van onze redactie
binnenland)
DEN HAAG—Als boek van de
maand is eepresesenteerd „Ri-
vierenlantr'. In tekst en foto's
van Jan van de Kam één pleidooi
voor behoud van het evenwich
tig cultuurlandschap in het ge
bied van Rijn, Maas, Waal en
Ussel.
Eerder schreef en beelde Jan
van Kam over de Wadden en de
Delta. In zijn nieuwe werk
schrijft hij met kennis en liefde
over de historie van ons rivie
rengebied, over de betekenis van
dit gebied voor mens, dier en
plant en over de velerlei bedrei-
tpngen die het rivierengebied
door natuur en mens heeft on
dervonden en nog ondervindt
Van Dè Kam doet dat op een
prettig leesbare manier, een
voudig en duidelijk. Zijn woor
den worden ondersteund door
zeer veel prachtige foto's van
inog artistiek peil
„Rivierenland" is het eerste
boek, sinds Jac. P. Thijsse's Ver-
kadealbum in 1937 dat zo volle
dig aandacht geeft aan een
uniek gebied. Van Kam
schrijft:„Terugzien op het rivie
rengebied uit Thijsse's album
kan niet zonder weemoed, want
het landschap is er in de laatste
veertig jaar niet beter op gewor
den De activiteiten van de mens
hadden zich daarvoor beperkt
tot strikt noodzakelijke ingre
pen. Het rivierenland wordt nu
echter overal aangetast door al
te krachtdadig menselijk ingrij
pen. Daardoor dreigen we niet
alleen prachtige natuurgebie
den te verliezen, het hele even
wichtige cultuurlandschap
staat op het spel".
Het boek van de maand -
vanaf 5 juni in de boekhandel
verkrijgbaar - biedt alles om
vele bewust te maken van de
schoonheid van het rivierenge
bied en daardoor de overtuiging
te geven, dat al dit schoons zo
ongeschonden mogelijk behou
den moet blijven
Op uitnodiging van de Evan
gelische Kerk in Hessen-Nassau
zal van 11 tot 15 juni a.s. de zes
tiende Duitse Evangelische
Kerkendag in de oude rijksstad
Frankfort worden gehouden.
Deze kerkelijke manifestatie,
die eens in de twee jaar wordt
gehouden, heeft alom bekend
heid verkregen onder de naam
Kirchentag, de aanduiding, die
we in het vervolg dan ook willen
gebruiken.
Het thema van Kirchentag
1975 „in angst... en zie, wij le
ven", is ontleend aan het 6e
hoofdstuk van de tweede brief
aan de Corinthiërs, waarvoor
men wel even de Duitse verta
ling moet opslaan: dan leest men
in vers 4: „in Angsten.. en in
vers 9: und, siehe, wir leben".
Dit thema heeft uiteraard een
geschiedenis. Toen vorig jaar dc
voorbereidingen werden getrof
fen voor Kirchentag 1975 er
naar een thema werd gezocht
stond een vrouwelijke psycho
loog op en zei: „Kies het thema
angst, want dat is het waar alle
mensen onder lijden".
Voordat we nader ingaan op
wat de bezoekers uit alle delen
van de wereld - Nederland was
tot heden toe het best vertegen
woordigd - te wachten staat,
kan het dienstig zijn over de ge
schiedenis van de Kirchentag
iets te vertellen En dan valt on
vermijdelijk de naam van Rein-
old von Thadden-Tneflaff, die
zich meer dan 25 jaar geleden
geroepen voelde tot het beleggen
van deze tweejaarlijkse ontmoe
ting, ook wel genoemd „het
grote openbare forum van chris
tenen, die daar hun engagement
voor de zaak van het geloof do
cumenteren, hun viervoudige
problemen in en met de wereld
bespreken en zich op velerlei
wijzen als een lerende, zingende
en biddende gemeenschap kun
nen uiten"
Cel
Het is eigenlijk verbazing
wekkend, dat uitgerekend Von
Thadden de bouwmeester van
de Kirchentag is geweest Wie
hem kent, weet dat hij een hekel
heeft aan het groteske en een
aversie tegen bijeenkomsten van
meer dan vijftig mensen. Maar
hij is wel geïnteresseerd in men
sen en wil alles doen om met hen
in aanraking te komen. Hij is een
zoon van een grootgrondbezit
ter; maar zijn ouders hebben
hem vroeg voorbereid op een
moeilijk leven. Als elfjarige jon
gen werd hij naar een gezin ge
stuurd, waarvan de vader ge
vangenbewaarder was. In de
dienstwoning was nauwelijks
ruimte voor het grote gezin
Reinold kreeg daarom als
nachtverblijf een cel toegewe
zen. Hij beleefde twee jaar van
grote vriendschap met de ge
vangenen. Deze ervaring is hem
35 jaar later, toen hij in Russi
sche gevangenschap raakte,
goed te pas gekomen.
Later onderging hij de goede
invloed van de christelijke stu
dentenbeweging, waar hij ont
dekte, dat een formeel lidmaat
schap van de kerk en een
plichtmatig kerkbezoek geen
garantie vormen voor een bloei
end geestelijk leven. Hij gaf zich
in die tijd aan de bijbelstudie
samen met anderen. In de CSB
maakte hij kennis met de „uni
versele kerk" en had vertrouwe
lijke omgang met figuren van
wereldformaat.
Verzet
Maar het grootst bleef zijn
verlangen naar een levend chris
telijk geloof. Hij nam actief deel
aan het verzet tegen Hitier van
uit de Duitse Belijdenisbewe-
ging Deze beweging bestond uit
broederraden, voor wie vast
stond, dat „God in het heden
leeft en spreekt". Tegen de valse
profeten van een „Duits chris
tendom" beleden ze hun loyali
teit voor hun gekruisigde Heei
en begonnen in 1935 „protes
tantse weken" te organiseren,
waarvan Von Thadden de leider
werd
Vooral hier ging Von Thadden
het belang inzien van het
trainen van leken in een per
soonlijk getuigenis en verant
woordelijkheidsbesef voor men
sen binnen en buiten de kerk.
Tijdens zijn gevangenschap in
Rusland leerde Von Thadden
samen met hen, die zich gaven
voor bijbelstudie, gemeen
schappelijke zang en gebed
Hier legde hij in feite de basis
voor zijn latere werk, dat gericht
was op de verbreiding van het
evangelie onder christenen en
niet-christenen, vromen en ra
tionalisten, nazi-fanatici en
communistische agitatoren. La
ter heeft hij als officiële verte
genwoordiger van de Wereld
raad van Kerken bij zijn bezoe
ken aan Duitse gevangenissen,
maar ook in Frankrijk, België,
Italië, Egypte en Noord-Afrika
van zijn ervaringen mogen pro
fiteren.
Zijn zorg voor de activering
van de leek bracht hem na zijn
officiële kerk en zijn werk als
een bijdrage tot de opbouw van
die kerk Van hem is geen pro
gram te verwachten voor de op
lossing van nationale of interna
tionale problemen dan wel van
politieke of ideologische ver
schillen De Kirchentag, waar
van hij van het begin af het in
ternationale karakter heeft on
derstreept, moet alle mensen
hun verantwoordelijkheid voor
de kerk duidelijk maken in de
sfeer van de hedendaagse we
reld.
onderwerpen zijn
zoals voorheen vasti
niet meer
(steld door
de leiding van de Kirchentag,
maar voortgekomen uit de groe
pen zelf
Aan de gesprekken nemen ook
mensen deel als de katholieke
theoloog Hans Küng (mogelijk
heden van Godservaring in onze
tijd) en prof Ernst Simon uit Je
ruzalem (angst en vertrouwen).
Palestijnen en Israëliërs zullen
spreken over Mijn vrijheid -
jouw vrijheid
In de kerkdiensten gaan pre-
Wereldomvattend
Wat nu de organisatie van de
komende Kirchentag betreft: er
zijn vier grote werkgroepen, die
aansprakelijk zijn voor het
voorbereidende deel Ze hebben
samen gezocht naar de geeste
lijke vragen, die door de ont
wikkeling in de afgelopen jaren
zijn gerezen. Wereldproblemen
vragen een wereldomvattende
aanpak!
Men zal door bijbelstudie en
gebed in kleine bijeenkomsten
en grote godsdienstoefeningen
het antwoord trachten te vinden
dikanten en geestelijken voor
•rken Tot degei
die daar zullen spreken, beho
uit allerlei kerk
Geneefse tijd terug naar zijn ge
boorteland, waar nij in 1949 de
eerste Kirchentag organiseerde
Zijn ideaal was (en is nog
steedk), dat de leek de essentiële
vertaler zou zijn van de christe
lijke boodschap op het slagveld
van de wereld, geestelijk voor
bereid om in het openbaar zijn
geloof te belijden en gereed tot
actieve dienst in het Teven van
alledag en in dat van de kerke
lijke gemeenschap.
Von Thadden ziét de Kirchen
tag in nauwe verbinding met .1
en doorgeven, vasthoudend aan
Gods beloften en met anderen
samen in geloof en in evangeli
sche vrijheid vooruit grijpend
op de door de Heer beloofde toe
komst.
Elk van de vier werkgroepen
neemt een onderdeel van het
hoofdthema voor haar rekening
1. de mens tussen zelfstandig
heid en overgave; 2. de mens tus
sen veiligheid en vrijheid; 3. de
mens tussen macht en machte
loosheid; 4. de mens tussen con
servatisme en verandering n.
degenen,
ïoren
dr. A H van den Heuvel,
secretaris-generaal van de Ne
derlands Hervormde Kerk en dr.
Philip Potter, secretaris van de
Wereldraad van Kerken.
Prof dr Kurt Sontheimer, de
huidige president van de Kir
chentag, zegl in het laatste
nummer van het maandorgaan
Evangelische Kommentare, het
met toevallig te achten, dat het
thema „angst en leven" aan de
orde wordl gesteld in een stad,
waarin de vormen der bedrei-
nvan het mens zijn in de in-
nële massamaatschappij
bijzonder virulent is De Kir
chentag wil de angstaanjagende
verschijningen in onze wereld
lokaliseren, ze analiseren en zo
mogelijk met de blik op het
Evangelie over de therapie
spreken En voor alles wil de
Kirchentag een vergadering van
evangelische christenen in
Duitsland zijn en het bewijs le
veren van de doorwerkende
kracht van het geestelijk leven
binnen en buiten de kerken.
Voor de geëngageerden binnen
en de critici buiten biedt de Kir
chentag op optimale wijze de
mogelijkheid de verscheidene
stromingen, nchtingen en ten-
denzen in het leven van de
Evangelische Kerk te leren ken
nen. Zijn kracht ligt in de leken
beweging, die hij altijd heeft
rijn
Het heeft de Kirchentag in
zijn 25-jang bestaan niet aan
kritiek ontbroken Er is bezwaar
gemaakt tegen het karakter van
massaregie naar .geolied Duits
recept' en ook tegen een hier en
daar opduikend intellectualis
me De jeugd kreeg wel eens een
te groot aandeel en nam na de
vinger de hele hand. Uien de Kir
chentag met demonstraties
werd opgeluisterd.
Ook is er protest gerezen in
zake een vermeend eenzijdige
politiek en maatschappelijk en-
aismede het plura-
isme van de Kirchentag en het
optreden van radicale theologen
als Dorothee Sölle Dit zijn met
name de bezwaren van de Belij
denisbeweging in de Evangeli
sche Kerk. bekend als „Kein an-
deres Evangelium".
Deze groep, aan het hoofd
waarvan de Tübinger professor
Peter Beyerhaus staat, wordt
ook in Nederlandse persorganen
beschuldigd van fundamenta
lisme, een aantijging, die ons
even onverdiend voorkomt als
de bewering, dal Dorothee SOI le
een communiste zou zijn Van
Nederlandse zijde kwam voorts
het bezwaar tegen de nogal uit
bundige „liturgische nacht tij
dens de vorige Kirchentag.
Misschien heeft Von Thadden
deze kritiek voorzien, toen hij
enkele jaren geleden in het En
gelse blad Christian Comment
schreef „Niemand weet of de
Kirchentag zal blijven leven.
Dat hangt geheel en alleen af
van Gods soevereine wil, of Hij
dit zijn instrument nog langer
wil gebruiken of niet Maar zo
lang Hij ons de gelegenheid ge
eft om gehoorzaam te zijn aan
zijn wil, zullen wij deze verant
woordelijkheid in zijn dienst op
onze schouders blijven nemen
M MEELDIJK
