n w Philips ontkent te zijn betrokken bij omkoping in Bolivië De duidelijke extra's van de grote voorraadpot Moccona. Prins Charles geen vrijmetselaar Nu al vier doden na behandeling in tandtechnisch instituut REGERING VAN BANZER DREIGT TE VALLEN Half juni krant over levensstijl \wering :ope~ :onncfilter LUNSCO] ÏMCIPADE NOG SLECHT BEZOCHT Gruyters: Openheid wil niet zeggen dat je met Jan en alleman praat Vrijwilligers moeten Bangladesj verlaten Ontmoeting Turkse en Griekse premiers in gevaar Waardiger gedenkteken bij Babi Yar Bruine Figuren Studiecommissie wil maatregelen tegen legbatterijen Doperwten njn Doperwten/ ielen fijn 70 Doperwten heijn binnenland buitenland Televisies United Brands Kerk Moccona, lekker pittige korrelkoffie van Douwe Egberts. RAAD VAN KERKEN Biljarten rbleken 'te littering angere levensduur ordeliger n onderhoud ta Bouw b.v. tbus 108 Hazerswuuae RMr,. Jefoon 01714 3056 )d'|k nge problemen als onver- I werd. mei een blikopener f raad strekt |en/fruit/bloemen, brood n gelden t m zaterdag mbiedingen gelden t.m pONDERDAG 22 MEI 1975 19 1HHHB (Van onze correspondent) BUENOS AIRES Behal ve de Gulf Oil zou ook het Nederlandse Philips-concern in de zestiger jaren betrok ken zijn geweest bij omko pingsaffaires in het Zuid- amerikaanse land Bolivië. De recente bekentenissen van Bet Noordamerikaanse Gulf- concern, dat men tijdens het Barrientos-bewind voor 460.000 dollar (toen ruim 1,3 miljoen gulden) aan steek penningen heeft uitgedeeld, beeft een golf van veront waardiging in het land te weeggebracht. Zelfs is het mogelijk dat het schandaal de val van het huidige be wind in Bolivië inluidt. Een van de betrokkenen in de omkopingsschandalen in Bolivië verzekerde tegen over onze correspondent, dat ook het Nederlandse con cern Philips zich in Bolivië op glad ijs zou hebben ge waagd. Philips liet in een commentaar op deze berich ten weten, dat ze volkomen onwaar zijn en elke grond missen. Tijdens het bewind van generaal René Barrientos Ortuno (1966-69). toen de om kooppogingen van Gulf Oil en Philips zouden hebben plaats gevonden, was de huidige pre sident van Bolivië generaal Hu- go Banzer, minister van on derwijs, terwijl toen ook mi nisterposten bekleden Rolando Prado (zwager van Banzei), generaal Carlos Alcoreza Me'- garejo (thans opperbevelheb ber van de stri id krachten) en Juan Lechin Suarez (thans eveneens minister). Volgens onze woordvoerder overhandigde het Nederlandse concern aan het Barrientos be wind een bedrag van 350 000 dollar voor het verkrijgen van bepaalde rechten. Het bedrag zou zijn overgemaakt aan de privé-serretaris en zwager van UTRECHT (ANP) De tweede dag van de emancipa- de. de manifestatie in het ka der van het jaar van de vrouw, in Utrecht is begonnen met een zeer laag bezoekers aantal. De voorlichting sprak van een teleurstellende op komst. Bij de informatiestand zei men het somber in te zien voor de komende drie weken. De emancipate duurt tot 8 ju ni. Toch was er enige hoop bij de infomiaitrices: „Misschien komen er 's avonds meer vrouwen omdat ze zich over dag niet kunnen vrijmaken" De themabijeenkomst over ..het wat en hoe van de eman- oiDatie" werd bezocht door welgeteld 24 mensen, onder wie vier mannen. De film ..het andere Bethlehem" over de SOS-kinderdorpen trok iets meer bezoeksters. Barrientos, Marcel Galindo Desondanks besloot het be wind de rechten niet aan Phi lips maar aan het Spaanse be drijf Inelee te verstrekken. In 1962 had, aldus onze infor mant. het Nederlandse concern ook al geprobeerd functiona rissen van de toen regerende MNR-partij om te kopen voor een bedrag van een half mil joen dollar. Het bedrag zou toen namens het Nederlandse bedrijf door Jorge Vasquez, een bekende persoonlijkheid in de Boliviaanse hoofdstad, zijn aangeboden aan een van de naaste medewerkers van de toenmalige president Victor Paz Estenssoro. Volgens onze woordvoerder wilde het Nederlandse bedrijf in ruil voor dit bedrag gedu rende een aantal jaren het verkoopmonopolie van televi sies verkrijgen. Voorts zou in ruil rijn aangeboden de bouw van tv-studio's en gebouwen en de gratis voorbereiding van technici in Nederland. Deze omkooppoging ging volgens hem niet door omdat de toen malige president „in het ge heel niets positiefs zag" in de invoering van de televisie in het overwegend straatarme Bolivië. Zoals al gemeld ont kent Philips de juistheid van deze beschuldigingen. Bij het huidige omkopings schandaal wordt in Bolivië vooralsnog alleen de naam van de Gulf Oil genoemd. Het is niet aan te nemen, zo merkte' een woordvoerder van dit con cern op, dat Gulf zich beter of slechter gedraagt dan de meeste anidere internationale concerns. Wel is het merk waardig dat Gulf het schan daal erkent en het zelfs met openbare bekentenissen aan het rollen heeft gebracht. De onthullingsgolf begon in april jl. met de United Brands (ex-United Fruits), die met bekentenissen kwam aandra gen over omkoping in Hondu ras. De vergie dat die bekente nissen tot doel hadden de Uni ted Brands vijandig gezinde militaire regering te vervan gen door bevriende militairen (wat gebeurde), is niet te be wijzen. Nog twijfelachtiger is de versie dat de Gulf-bekente- nissen tot doel hadden een ja ren geleden toegezegde scha deloosstelling van ruim 50 miljoen dollar los te peuteren. Gulf heeft dit bedrag van Bo livië tegoed in verband met de nationalisatie van de Gulf-ei- gendommen in Bolivië in 1969 kort na de dood van Barrien tos Hoe het ook zij, de bekente nissen hebben in het continent onverwacht felle én vijandige reacties opgeleverd. In Peru nationaliseerde dezer dagen de vooruitstrevende militaire re gering alle Gulf-bezittingen. De nieuwe, vrij rechtse mili taire regering iD Honduras dreigt ook met de onteigening van de United Brands door te zullen gaan. In Bolivië lijkt de Gulf definitief zijn schadeloos stelling van ruim 50 miljoen dollar niet uitgekeerd te krij gen. Terwijl van regeringszijde in Bolivië de afgelopen week te genstrijdige verklaringen over de Gulf-bekentenissen werden afgelegd, is onder de bevol king een algemene veront waardiging ontstaan. De ka tholieke kerk en vakbonden verweten de Gulf „unfair ge drag" door alleen de naam van Barrientos te noemen. „Het is laf iemand te beschuldigen die zioh niet kan verdedigen," al dus de teneur van de diverse communiqués (begin 1969 kwam Barrientos om het leven toen door nooit opgehelderde redenen zijn helicopter -een geschenk van de Gulf- neer stortte). Vrij algemeen wordt nu geëist aan de huidige Boli viaanse regering, die voor een goed deel uit ex-aanhangcr van Barrientos bestaat, dat zij aan de Noordamerikaanse re gering en de Gulf volledige opheldering vraagt, inclusief de bekendmaking van de na men van alle medeplichtigen in de omkopingsaffaire. U^ltECHT (ANP) „O- penheid wil niet zeggen dat je nu maar met Jan en alleman praat. Openheid wil zeggen dat je daar, waar je je beleid hoort te verdedigen, dat open hartig doet, zonder feiten ach ter te houden, zonder de zaak te manipuleren". Deze uitspraak is afkomstig van drs. J. P. A. Gruijters, minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, in een van de eerste vraagge- SDrekken na een lange tijd waarin de minister de pers niet te woord wi-lide staan, in het blad „Volkshuisvesting" van het Nederlands Christelijk Instituut voor Volkshuisves ting. In het interview zegt de mi nister dat hij persoonlijk nog steeds niet gemotiveerd is om met de pers te praten. „De perscontacten komen tot stand omdat men er mij op gewezen heeft dat in zo'n moeilijke si tuatie ais waarin men in de bouw zit, het nodig is dat het publiek voorlichting krijgt", aldus de minister, die eens zelfs journalist is geweest. In zijn visie moet openheid tot uiting komen in een vol strekt open informatie naar de Tweede en Eerste Kamer, en ook „in de bereidheid om met belangengroepen, met actie groepen overleg te plegen, om je beleid bij belanghebbenden toe te lichten. Daarin heeft de pers volgens mij een dienende functie, die ze niet goed ver vult", zo zegt de heer Gruij ters. Hij erkent dat een aan hem toegeschreven uitspraak over aftrekbaarheid van de rente destijds aanleiding is geweest om met de pers te breken, „maar die uitspraak is noodt door mij gedaan". DEN HAAG (ANP) Twee Nederlandse ontwikke lingssamenwerkers moeten op korte termijn Bangladesj ver laten. Het zijn Arnold Holle- man (44) en Hans de Gier (23) die beiden vanaf april 1973 in Bangladesj werken. De heer Holleman was teamleider en Hans de Gier verzorgde het onderhoud van medische appa ratuur. Waarom zij het land moeten verlaten was bij het ministerie van Buitenlandse Zaken nog niet bekend. In Bangladesj werkt rau alleen nqg de assis tent taamleidster meg. Van Oven vóór de Stichting Neder landse Qntwikkelingssamen- werkers. Eerder dit jaar werd de Ne derlander Hans Bolkenstein uitgewezen op verdenking van spionage. ATHENE (DPA) De ont moeting tussen de Griekse premier, Karamaniis, en zijn Turkse ambtgenoot, Demirel, in de periode van de NAVO- topconferentie in Brussel eind deze maand, waarbij op een doorbraak tot oplossing van de kwestie-Cyprus gehoopt wordt, is door een vraagge sprek van Demirel met ,.Le Monde" in gevaar gekomen. Dit is van welingelichte zij de in Athene vernomen Griekse regeringskringen noemden de horuiding van De mirel gevaarlijk, onverzoenlijk en tegenstrijdig. Zij was in tegenspraak met de inspannin gen van Ankara een dialoog op hoog niveau met Grieken land in te leiden. Demirel had in het vraagge sprek met het Franse dagblad gezegd dat de Grieken de si tuatie op Cyprus als een vol dongen feit moesten aanvaar den. HET opstellen van een advies over de bejaardenverzekering door de Ziekenfondsraad is uitgesteliHet was de bedoe ling, dat het advies vandaag zou worden geformuleerd, maar de commissie verzeker den van de raad, die het con cept moet opstellen, is er nog niet uit. Op zijn vroegst komt dat advies eind juni. (ADVERTENTIE) 750522 Grote voorraadpot, dus voordelig. In glazen stopfles die de aroma vasthoudt. 160 Gulle koppen pittige korrelkoffie, geurig tot het laatste kopje. Altijd 40 waardepunten voorwaarde- volle geschenken. Roodmerk 200 gram Q^Q 75 DO 09/2 (Van onze correspondent) LONDEN Kroonprins Charles (25) van Groot-Brii- tannië weigert vrijmetselaar te worden. Hij trekt zich niets aan van de eeuwenoude traditie, die wil, dat de man nelijke leden van het Britse koninklijk huis toetreden tot de vrijmetselaarsorde zodra ze 21 jaar zijn. Ofschoon de kroonprins onder sterke druk staat sinds hij meerderjarig werd, is tot nu toe niemand erin geslaagd hem te doen afzien van rijn oorspronkelijke beslissing, dat hij geen lid wenst te worden van geheime vereni gingen. Als hij volhardt ui zijn weigering, zal Groot- Brittannië voor het eerst sinds eeuwen een koning kunnen krijgen, die niet het titulaire hoofd is van de Britse vrijmetselarij. Aangezien de vrijmetse laars erg gesteld rijn op tra ditie, hopen zij de kroon prins nog tijdig van mening te doen veranderen. Zijn moeder, die nochtans als vrouw niet kan deelnemen aan vrijmetselaarsriten, is ti tulair hoofd van de Britse vrijmetselaarsorde. Zij worfit de beschermster van het am bacht genoemd. Haar gemaal, prins Philip, is als vrijmetselaar lid van de exclusieve marineloge. De „broeders" van die afdeling vormen de elite van de Brit se oorlogsvloot. Het is een openbaar geheim, dat prins Philip niet veel houdt van de vrijmetselarij. Alle andere mannelijke le den van de Britse koninklij ke familie, onder wie de her tog van Kent, een neef van prins Charles, bekleden be langrijke posities in de vrij- metseïaarsorde. Het enige wat Charles erover wil zeg gen is: „Als ik ooit toetreed, word ik lid van de lucht machtloge". De 50-jarige stuntman Mike Costello, bekend als Blondini, neemt even rust tussen het graven van zijn eigen „graf" door in het Bel le Vue Leisure Park in Man chester. Volgende week wil hij zich onder de grond laten stoppen om het daar min stens 100 dagen vol te hou den. MOSKOU (REUTER) Bij- Babi Yar, een ravijn in de buurt van Kiev waar in de Tweede Wereldoorlog 200.000 Russische burgers, van wie de helft jood, door de nazi's wer den vermoord, zal de stenen gedenkplaat die er nu ligt, worden vervangen door een herdenkingscomplex van 8 hectare, zo heeft een directie lid van het persbureau Novosti aan de pers meegedeeld. De aanleg van het complex moet voltooid zijn tegen 29 september, 34-ste verjaardag van de eerste executies. Joden in de Sowjet-Unie en in het buitenland rijn Babi Yar gaan beschouwen als een symbool van de onwiil van de Sowjeto- verheid, openlijk te erkennen dia-t Duitse wreedheden voor namelijk tegen, joden wairen gericht. (Van een onzer verslaggevers) UTRECHT Half juni, bij voorkeur in de kerkdiensten van zondag 15 juni, zal onder de leden van alle kerken in Nederland op ruime schaal de informatiekrant „Nieuws is anders - Verandering van stijl doet leven" worden verspreid. Ze werd samengesteld door de Werkgroep Nieuwe Levensstijl van de Raad van Kerken. Binnen veertien dagen zal deze informatiekrant een vouwblad van vier pagina's in de kleuren zwart en groen - ter kennismaking worden toe gestuurd aan alle kerkeraden en parochieleden in het land, vergezeld van een aanbeve lend schrijven van de leiding vam het betrokken kerkgenoot schap en het verzoek om de nodige exemplaren voor de (ADVERTENTIE) lekkere drop van Langenberg verspreiding te bestellen. Met de verspreiding van de ze krant wordt de eerste fase afgesloten van het grote bezin ningsproces onder de christe nen op een nieuwe levensstijl, waartoe de beleidsconferentie van de kerken in november in Lunteren heeft opgeroepen. De tweede fase start in sep tember van dit jaar, de maand van de opening van het parle ment. Deze maand is gekozen om die bereidheid van de indi viduele christen te symbolise ren om niet alleen zijn eigen levensstijl te vernieuwen, maar ook de politieke maatre gelen te steunen die noodzake lijk zijn om een nieuwe le vensstijl in de samenleving gestalte te geven. Die tweede fase zal bestaan ln bezinning in plaatselijke or ganen en werkgroepen. De landelijke werkgroep zait die bezinning in de plaatselijke werkgroepen ondersteunen door om de twee maanden via de landelijke media en de kerkelijk kanalen gerichte in- farmatieteverspreid en.Dez informatie zal gegroepeerd rijn rond een vijftal thema's: consumptiepatronen, productie consumptiepatronen, produktie en werkgelegenheid, arme en rijke landen, vrije tijd en ar beidsethos. minderheidsgroe peringen in onze samenleving. In de „vrije" maand tussen twee onderwerpen zullen de vragen worden „opgepakt", die rond het laatste thema zijn gerezen. paoier uw pen Brieven voor deze rubriek moeten met volledige naam en adres worden onderfekend. Bij publikafte zullen deze vermeld worden. Slechts bij hoge uit zondering zal van deze regel worden afgeweken. Naam en adres zijn dan bij de redactie bekend. Publikatie van brie ven (verkort of onverkort) betekent niet dat de redactie het in alle gevallen eens is met inhoud, c.q. strekking. In uw blad van vorige week kwam die kop voor: „Zeeuwse biljartcup voor bejaarden Goes". Ais lid van de bejaar den biljartclub „De Beste" Terneuzen hebben wij voor dit kampioenschap geen uitnodi ging ontvangen. Daarom vin den wij de boventdtel ln uw blad cmjuist. Met de spelers waarover we thans beschikken geloof ik niet diat er in Zee land een bejaardenbiljartclub is die ons kan verslaan, als we wedstrijden zouden spelen naar 20 beurten. Het is na tuurlijk heel wat anders, als er gespeeld wordt in handicap. Hierdoor is mevr. A. Harinck- Schaalje uit Goes de Zeeuwse dames biljart kampioene 1974 geworden, terwijl toch de sterkste speelster van de da mes uit Terneuzen komt n.l. mevr. Joke v. Tiel-Breure die hieraan heeft deelgenomen maar ln handicap meer dan de helft van de te maken caram boles moest voorgeven aan de overige deelneemsters. TERNEUZEN P. FREIJSER DEN HAAG (ANP) De studiecommissie „Intensieve Veehouderij" van de Neder landse Vereniging tot Bescher ming van Dieren vindt het no dig dat er wettelijke maatre gelen komen om het gebruik van zogeheten legbatterijen in hun huidige vorm onmogelijk te maken Het legbatterijsys teem schiet naar de mening van de commissie tekort om dat de kippen er te weinig ruimte in hebben, omdat er geen bodembedekking in de legbatterijen is, omdat er geen legnesten in zitten en omdat een zitstok ontbreekt. Die conclusies staan in een rapport van de studiecommis sie „Intensieve Veehouderij". Door maatregelen voor het welzijn van de Nederlandse legkippen in legbatterijen, zal de prijs van eieren met ten hoog9te anderhalf tot twee pet behoeven te stijgen. Zo'n prijsstijging voor eie ren vindt de commissie voor de consument geen bezwaar omdat in de laatste tien tot vijftien jaar de prijzen van eieren nauwelijks zijn geste gen, in tegenstelling tot ande re kosten van het huishoudbud get. De prijsstijging is er niet geweest omdat de produktie van eieren steeds goedkoper kon gebeuren, maar de kippen hebben daarvan voor een be langrijk deel het gelag be taald, aldus de studiecommis sie. In een legbatterij zitten de kippen met vier of vijf bij elkaar in hokken van veertig bij vijftig centimeter in etages boven eLkaar. In het rapport zegt de commissie er niet blind voor te zijn dat de prijs verhoging van eieren in ver band met zulke maatregelen invloed kan hebben op de con currentiepositie ten opzichte van het buitenland. UTRECHT (ANP) Met het overlijden van de 27-jarige mevr. G. M. van Delden uit Meppel, dinsdag, is het aantal sterfgevallen onder mensen die zich hadden laten behan delen in een tandtechnisch in stituut opgelopen tot vier. Zo als gemeld, is de vrouw niet meer bijgekomen nadat zij in een Rotterdams instituut voor het trekken van haar gebit onder narcose was gebracht. De Nederlandse maatschap pij tot bevordering der tand heelkunde voert al een jaren lange strijd tegen dergelijke instituten. Maar tot dusver met weinig succes. De Schie- damse tandarts J. H. Cornelis- se, adviseur van het landelijk bestuur en lid van de commis sie ter bestrijding van die on bevoegde uitoefening dier tandheelkunde van de maat schappij, zegt desgevraagd dat de onbevoegde uitoefening van de tandheelkunde nog hoogtij viert, met name in Rotterdam en Amsterdam. Het tekox-t aam tandartsen bevordert de beunhazerij en de overheid knijpt volgens hem gemakkelijk een oogje dicht. De wet op de tandheel kundige inrichtingen maakt het bestaan van dergelijke in stituten trouwens mogelijk. Maar volgens de heer Corne- lisse vertoont deze wet zoveel mazen, dat controle vrijwel ondoenlijk is. „Zo'n instituut is gewoon een markt, waar men met bus sen tegelijk naar toe gaat. Men weet niet door wie men vvordt behandeld. Door die anonimiteit is het bijzonder moeilijk, om onbevoegden te grijpen. Daarvoor moeten zij namelijk op heterdaad worden betrapt en met naam en toe naam bekend rijn", aldus de lieer Comelisse. De patiënten worden gelokt door folders en advertenties, een vorm van reclame, die overigens in strijd is met de regels voor de aanprijzing van genees- en verbandmidde len. De tandtechnici die de insti tuten meestal leiden, doem vol gens da heer Cornelisse „alles wat bij de wet verboden is". Het enige wat ze mogen doen, is gebitten repareren, maar ze doen veel meer. „Ook het trekken van tanden en kiezen gebeurt dikwijls door onbe voegden" Aan de instituten is doorgaans wel een arts of een tandarts vèrbonden, maar die werken soms op vier of meer adressen. „En ze kunnen toch moeilijk overal tegelijk zijn", stelt de heer Cornelisse, „Ze fungeren voornamelijk als dekmantel" Volgens hem gaat het deze artsen zuiver om het niet onaanzienlijke financiële gewin. Het „onbevoegd uitoefenen" is geen misdrijf, maar een overtreding. De maximum straf, een boete van 1000, wordt zelden gegeven. Het enige risico voor de betrokke nen is dat de patiënt die zich benadeeld voelt, een civiele procedure aanspant om een schadevergoeding te eisen. Maar om iemand die onbe voegd medische handelingen verricht voor de rechter te kunnen brengen is de mede werking van de patiënt nodig en die weet vooral in de grote instituten helemaal niet. wie er onder de witte jas zit. Het indammen van illegale praktijken van dergelijke in stituten is tot dusver volgens de heer Cornelisse een lijdens weg gebleken, temeer daar de overheid niet of nauwelijks ingrijpt. Er staat nu een nieu we wet op de uitoefening van de geneeskunde op stapel, die zowel op artsen als op tand artsen van toepassing zal zijn. en die naar zijn mening wel enige verbetering inhoudt omdat hij concreter is zodat patiënten minder gemakkelijk kunnen worden misleid. In België zijn tandtechnische in stituten wettelijk verboden. Het gevolg daarvan is, dat er ook veel Belgen naar Rotter dam komen voor een behande ling in een van de daar welig tierende instituten.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1975 | | pagina 19