m A& A Ik dacht dat het een grap was WAT MAG JE ZIEN BELUISTEREN WAARD ADRIAAN VENEMAEN DE CF 10.000: 99 99 mdsttheresij vrij Herman Broch: moedige pessimist ïkziekenhuls ËTISTE 5UDELIJKE \CHTEN Uit" oek bioscoopwet en filmopvoeding orm oek van blaasmuziek tot opera laat tuis plaats voor een lijk dienstverband. sanwezig de funktie in part-iim, irvullen biedt volgens de salarisnormen ekenhuisraad as worden gaarne verstrekt do» sheer C.G.J Starrenburg (t6|: worden gericht aan de dlrek#» Grote Kerkstraat 17 te Raams- seg- en verzorgingstehuis wij voor zo spoedig rl. en mnl.) nst in de leeftijd van ongeveer prettige werkkring n te komen. aan D J der Kindere east ilefoon 01600-23800 tsi 141 VERZORGINGSHUIS TREKEN 16 N VAN DORST 178 - Tel. 3655 3EVING 4 85 GÜNTHEK Borst exposeert tot en met 31 mei linoleum- en houtsneden in POC. Eindhoven .WAALSE Opera is vanavond om 20 uur te zien en te horen met Mozarts Don Giovanni in KVO, Antwerpen, zondagmiddag 11 mei om 15 uur De lustige We duwe dooi KVO JITSE Bakker exposeert bron- splastieken, tot 9 juni, in kunst hal De Hoge Hees, tussen Steense) en Eersel ^TWEEDE Muiti Media Mee ting op 12 mei in Mickery Am sterdam voor allen, die kunst zinnig bezig zijn (toneelspelers, schnjvers. ontwerpers, studen ten academies, critici etc Aan de orde o a De Toneelnota KEETJE Tippel, de film. heeft een nieuw einde gekregen Met deze handigheid hopen de ma kers de twee miljoen bezoekers nog een keer naar de film te krij gen EDINBURGH Festival van 24 augustus tot 13 september, met o.a. Daniël Barenboim met Nozze dl Figaro, The New York Philharmonic, The Israël Phil harmonic, Claudio Arrau, Ama- deus Quartet, Vesuvius Ensem ble, Serpent Players uit Zuid- Afrika, Nikolais Dance Theatre, exposities van Kandinsky, Ceri Richards etc (inf 21 Market Street Edinburgh EH1 1BW) MIME-festival in HOT, Den Haag, tweede helft mei met o.a Lindsay Kemp, Nola Rae en Alan Porter uit Londen, The Great Salt Lake Uni Troupe (USA), Pierre Byland en Phi- lippa Gaulier uit Parijs. «DE DRIE Kleine Zwijntjes, toneelstuk voor de kleineren, is elke woensdag om 15 uur en za terdag om 10 en 15 uur te zien bij Koninklijk Jeugdtheater Ant werpen (Tel 333525). VLAAMS Theater Festival, van 16 mei tot en met 11 juni in Arnhem, opera, cabaret, toneel, poppentheater, dans, volksmu ziek etc. Een prijzenkast hoeft Adriaan Venema niet aan te schaffen, met een girorekening kan hij volstaan Na jarenlang met af wisselend succes schrijven is met het winnen van de Louis Couperusprijs (f lil 0(1(1) de de finitieve erkenning gekomen. Over de inhoud van hel be kroonde manuscripl mag hij van zijn uitgever niets onthullen. „Nou zi» er toch geen verhaal in, dus dat valt alweer mee", zegt hij. Na anderhalf uur praten blijkt het met zijn zwijgzaam heid wel los te Iepen Dal krijg je met een goedlachse, gezellige prater als Venema. „Alle fouten die je als roman- schnjvei kunt maken, heb ik gemaakt", meldt hij met een verontschuldigende lach Zijn vroegere werk herleest hij nog regelmatig, je leert ervan Hel wordt gekenmerkt door een ze kere decadente inslag en een verregaande belangstelling voor Duitsland Titels als „Een sterf geval in Duitsland", „De zaak Krupp"en het toneelstuk „Mus- sert" zeggen voldoende Duits land trekt hem vanuil historisch oogpunt „Alles wat daar de laatste decennia is gebeurd is zo romantisch, het is een stuk thea ter" Zijn romanpersonen ge bruikte hij om een geschiedenis te vertellen, karakterontwikke ling is er daarom nauwelijks te zien Vandaar dat hij tot de ka rakterisering van zijn vroegere werk komt alseffectennajagenj, een dramatische opzet weinig diepgang en veel journalistieke invloeden Dertien jaar is hij werkzaam als journalist, be gonnen bij de Provinciale Zeeuwsche Courant en via de Gelderlander bij het KRO- programmablad Studio. Zijn nieuwe manuscript „Het leven een bries" noemt hij een breekpunt in zijn schrijver schap Het is een literair boek geworden en verre van drama tisch „Er gebeurt eigenlijk niks Het sterkste punt is het conse quent volhouden van de strakke eenheid Het gebeuren speelt zich af in twee uur, ongeveer de tijd die je nodig hebt om het boek te lezen Ik volg de hande ling op de voet Grofweg komt het erop neer dat een man uit het raam wil springen en hoe andere mensen dat proberen tegen te houden Het thema is een hand vat. het gaat uiteindelijk om de manier van schrijven, om de dia- logen Die mensen kletsen vol komen langs elkaar heen Ik laat hen zien in hun opperste lullig heid Belangrijk is de clou, er zit een heel verrassende wending aan het einde Het gegeven is overigens op de werkelijkheid gebaseerd" Veel boeken van Venema worden beheerst door het zelf moordthema, waar hij veel mee bezig is. De meeste roman hoofdpersonen maken er een einde aan, alleen Krupp wordt vermoord Hij typeert mensen die leven in de vage wanhoop van „wat moet ik nou toch?" Hij probeert zich in de denkwereld van die mensen in te leven om hun gedachten te verwoorden Als illustratie vertelt hij een passage uit zijn bekroonde ma nuscript waarin een vrouw niet begrijpt dat de man wil springen omdat ze pas geleden samen nog zo gelachen hebben om een tele visieshow „Zij gaat niet in op de motieven van die man, maar zeurt over de show Wat ik dui delijk probeer te maken is hoe die man handelt, zondei dat hij het zelf zegt Hij zou het ook niet eens uit kunnen leggen Vanzelfsprekend komen we te praten over de KRO-uitzending „Wil ik wel dood?". „Een rotuit- zending", zegt hij, „mensen hebben er niets aan Typisch het Panorama-effect, het was aan grijpend, nou en dan? Mijn ro man geeft in zekere zin een op lossing." Ik: „Het is mogelijk dat „Het leven, een bries" met overkomt als een literair werk, maar als keiharde realiteit" Venema „Dan moet je Eline Vere ook niet lezen, want dan zie je het ook allemaal niet meer zo zitten Je moet van goeden huize komen om te kunnen zeggen het is fictie" De titel van het ma nuscript is ontleend aan een uit spraak van Robbespiere Vlak voor zijn dood, op weg naar het schavot, sprak hij de woorden; Het leven is als een bries Mooi hoor, om dat op zo n moment te kunnen zeggen." „Een sterfgeval in Duitsland" is unaniem slecht en het „Proto- kol" unaniem goed door de pers ontvangen „Kritiek komt prima bij me over. daar heb ik totaal geen probleem mee" Hij geeft de cijfers van het aantal boeken dat verranzt is „Maar daar zul len ze nu wel ontzettend veel spijt van hebben." Veel positieve reacties heelt hij tot heden ontvangen nu een jury met klinkende namen una niem „Het teven, een bries" be kroonde. Dacht hij in eerste in stantie aan een practical joke, hij kan zich nu wapenen tegen de jaloezie van collega- schrijvers. Een reactie was: „Ik snap niet dat jij de prijs hebt gewonnen, je hebt toch geld ge noeg." Een schaterbui is het ge volg. Bladerend in het jaarverslag van de Nederlandse Bioscoop bond zie je de geschiedenis rond de filmkeuring (bioscoopwet) weer eens voor de zoveelste keer op een rijtje gezet. Vijftien jaar wordt er nu al gesleuteld aan de manier waarop opa Staat meent een oogje in het zeil te moeten houden op de plaatjes die zijn democratische kindertjes mo gen zien. Meestal is een wet een bevestiging achteraf van een ge dragspatroon van de grootste gemene deler van de bevolking. Hoe is dat gedragspatroon op dit moment? De meeste mensen huldigen de opvatting: we maken zelf wel uit, wat we willen zien en wat niet. Er zijn ons in het verleden zoveel oogkleppen voorgebon den, dat we nu wel eens „wat" willen zien. Daar wordt handig op ingespeeld en iedereen tip pelt b.v. naar Tippel. Anderen verzinnen trucs om de be staande wet te ontduiken en bieden het „nog nooit geziene" aan in zogenaamde besloten omgevingen. Twee dingen wreken zich bij het huidige aanbod: de door braak uit een taboe-opvoeding in het verleden en het gebrek aan film-opvoeding bij het on derwijs, dat een beoordeling van wat wel en wat niet nog moeilijk maakt. Bevoogding via wettelijk geregeld toezicht zal daar nau welijks verbetering in brengen. Zeker niet wanneer een burge meester het recht behoudt in te grijpen. De man zit ook met zijn eigen opvoeding. Maar eerlijk gezegd: die bepaling werkt nauwelijks. Daarom weg ermee (Visser/Voogd hebben dat al voorgesteld). Wanneer er mogelijkheden geschapen worden om film di recter bij het onderwijs te be trekken en er organen komen, die met een zekere objectiviteit informatie geven over films zou de hele bioscoopwet kunnen verdwijnen. Je krijgt de indruk dat er nu al jaren aan die wet gesleuteld wordt zonder die ge noemde (en mogelijk uitgebrei de) context. Voorlopig zal mis schien nog een overgangswet nodig zijn. Er ligt een redelijk voorstel van de Adviescommis sie. Zedelijkheidswetgeving. Wanneer wordt de knoop door gehakt? En wat gebeurt er daarna met de filmopvoeding? „Waarom besmeurt de artiest voor de tv zijn image?. In toene mende mate worden de tv amu sementsprogramma's beheerst door artiesten welke geen feite lijke vocale of instrumentale prestatie plegen doch zich be perken tot het produceren van JOHAN DIEPSTRATEN Dal kunst, creativiteit, ex pressie - of hoe het allemaal ook mag heten - iets te maken kun nen hebben mei de genezing van de zieke mens. wordt steeds meei duidelijk „Toch hebben de meeste opleidingen tot thera peuten op dil terrein nog teveel te maken met het aanleren van technieken; het geestelijke as pect en daardoor ook de medis che kant krijgen nog te weinig aandacht." Eva Mees- Christeller. die dit zegt, is daarom enkele jaren geleden begonnen met een opleiding kunstzinnige therapie op basis van de Anthroposofie en de richtlijnen, die de vader van deze zijtak van de theosophie Rudolf Steiner ook op dit terrein heeft gegeven Een driejarige opleiding in De Wervel in Drie bergen, die een toenemende be langstelling krijgt. Een 20-tal cursisten is aan het boetseren, een menselijke fi guur telkens in andere houdin gen en toegewerkt naar hei thema „ontmoeting' „Iemand die depressief is beschikt ovei weinig innerlijke kracht om een verkoos deze „eenzijdigheid" niet Opgegroeid in een joods- lutherse omgeving mei een moe der. die als persoonlijke leerling van Jung, veel op had met het boeddhisme kwam ze in contact mei een veelzijdige geestelijke wereld In Italië, opeen nonnen school werd ze enthousiast voor het rooms-katholicisme Maar in Nieuw-Zeeland kwam ze in contact met de Anthroposofie Ze ging naai Dornach (Zwitser- ware mensenliefde ontstaan. Gedachten, die op dit moment steeds meer mensen aanspreken, getuige bv het streven naar op richting van zogenaamde Vrije scholen op veel plaatsen Deze zijn op Steiners principes geba seerd. Ook Eva Christeller raakte geboeid door deze ge dachten en door de medicus Mees, die in Scheveningen een bloeiende praktijk had en die zij in Dornach ontmoette. Zij Mees, typfsch Nederlands Dat „typisch Mees" kon ontstaan gedurende de tien jaar, dat haar man directeur-geneesheer was van de Anthroposofische kliniek De Maretak in Driebergen, waar zij de kunstzinnige therapie voor haar rekening nam De heer Mees, van wiens hand bv enkele jaren geleden het opvallende boek Levende Metalen ver scheen, is inmiddels een over de gehele wereld gevraagde ïnlei- de mensen te leren bewuster te leven Zij vindt de methodes van de moderne psychologie (o.a sensitivity-trainingen) te rigo- reus „Je kunt daarbij het res pect voor een ander verliezen Wij proberen - in tegenstelling tot het „hier-en-nu" beleven - het heden, verleden en toekomst te verenigen in één ritmisch ge beuren. We geloven in idealen, ja, maar niet in illusies. Waar- rechtopstaande figuur goed uit zijn vingers te krijgen De cur sist moet dit zelf ervaren De kans op evenwicht/balans in zijn eigen leven moet groot zijn wil hij therapeutisch werkzaam kunnen zijn", zegl Eva Mees We raken in discussie over de bete kenis van hel lichaam „Nee, wij zeggen niet dat wij het lichaam zijn, maar dal wij een lichaam hebben De reïncarnatie ge dachte is een van onze centrale uitgangspunten Evan Mees is langzamerhand toegegroeid naar het geven van deze cursus kunstzinnige thera pie Ze stamt uit Zwitserland, woonde ook nog in Italië en Nieuw Zeeland Behalve schil deren en b'ietseren. was muziek een van haar favoriete expres sievormen Ze studeerde muziek in Londen en Parijs (o a bij Hnnneger-viool en compositie), maakte deel uit van het eerste radio-strijkkwartet in Nieuw Zeeland en stond aan de basis van het eerste symfonie-orkest in dat werelddeel Een solistische loopbaan leek voor haar weggelegd, maar ze land) om in hel door Steiner in 1916 gestichte Goetheanum of Freie Hochschule fiir Geistes- wissenschaf! zichzelf te over tuigen van de zinvolheid van Steiners leer Er is geen tegen stelling tussen stol en geest, al les is eén, zegt hij o a We moeten streven naar een hogere harmo nie, een welbewuste synthese van denken, voelen en willen van wetenschap kunst en reli gie Uit deze harmonie kan de trouwden en Eva Mees ging mu siceren bij het Haagse Kediclentie-orkest - ook solis tisch - gaf radioconcerten etc Zelf ging zij zich bekwamen in de richting van de kunstzinnige therapie volgens Steiners prin cipes bij het Duitse instituut van Frau dr Hauschka „Ja en nee", zegl zij van De Wervel „Het is niet helemaal een Hauschka- ïnstituut met zijn Duitse karak tertrekken Hier is het typisch der/docent om de denkbeelden van de anthroposofische ge neeswijze over te dragen Op het moment van ons gesprek zit hij in Engeland Ondankszijn 72 ja ren treft hij veel jonge mensen onderzijn gehoor Eva Mees was vooral geboeid door de mogelijkheden om haar muzikale wereld met de medis che en anthroposofische wereld te integreren, om op die manier heid, Schoonheid en Goedheid blijven onze idealen In 1968 kwam de vraag van twee kunstenaars om een oplei ding volgens de impulsen, die Rudolf Steiner in zijn philosofi- sche en pedagogische werken gegeven heeft ten aanzien van kunst en geneeskunde Dat was het begin van De Wervel, als tweejarige cursus. Er werd be gonnen met 12 leerlingen. In ja nuari van dit jaar lagen er vijftig aanvragen, waarvan er dertig geaccepteerd werden Er zijn 22 docenten (pedagogen, psycholo gen, artsen en kunstenaars) werkzaam tijdens de twee volle dagen in de week, waarop de cursus wordt gegeven Studen ten (psychologie/pedagogie), verpleegsters, kunstenaars, mensen van sociale academies uit Nederland en België (een meisje uit Brabant maakte me attent op deze cursus) vormen de bevolking van het instituut. Het huis van het echtpaar Mees aan de Kon Wilhelminalaan 2a in Driebergen, werd daarvoor ge leidelijk uitgebouwd „Maar we zitten nu aan de grenzen van onze rooilijnen en portemonna- ïe Nëe. er is geen rijkssubsidie; liever blijven we zelfstandig" Telefoon „Nee, geen cursisten onder de 20 jaar", zegt Eva Mees „Het is te verantwoorde lijk werk Je dient eerst wel enige ervaring te hebben. Voor september zitten we vol" Tegen mij „De afgestudeerde cursis ten werken.privé en in alle mo gelijke inrichtingen. Ook in creatieve centra begint men nu interesse te krijgen voor men sen, die hier de opleiding ge volgd hebben De openheid van directies van tehuizen ten aan zien van onze cursisten wordt steeds groter Anthroposofie is geen vies woord meer Ook in de Vereniging van Creatieve en Expressieve Therapie (met zo n 2000 leden) staat men zeer open voor het werk, dat ik doe Vanuit mijn werk m De Mare tak weet ik, ken ik de heilzame invloed ervan op de patiënten (dat zijn we allemaal meer of minder) Als passieve patiënt ervaar je weer scheppend bezig te kunnen zijn. over ziekte wordt niet meer gesproken, het werkt sociaal door op de ge meenschap van desbetreffende huis etc Onze cursisten vallen daarbij niet uit het team, het be gint langzamerhand een voor deel te worden als je in De Wer vel bent geweest. Niet vanuit driften, niet van uit een godenwereld, niet vanuit klakkeloos overnemen uit oos terse filosofieën wordt gewerkt aan de genezende kracht door middel van kunstzinnige ex pressie, maar vanuit je intiemste wezenskern, zonder enige pre tentie of doel of prestatie, vanuit het punt waarin men helemaal eerlijk zichzelf is", aldus Eva Mees. HENK EGBERS De Oostenrijkse schrijver HERMANN BROCH is in Ne derland niet erg bekend gewor den Toch wordl zijn werk op éen lijn gesteld met dat van een Proust een Kafka of een Joyce Laatstgenoemde was trouwens "tel Broch bevriend en dank zij Joyce Werd Broch die jood was ia de Duitse inval in Oostenrijk Ul' Jtet concentratiekamp be- vrt)d De van oorsprong inge meur en fabrikant die pas om feeks zijn vijfenveertigste be gon te schrijven vestigde zich oaarna in de Verenigde Staten waai hij na een wetenschappe "Jke loopbaan op taalkundig er- Psychologisch gebied in 1951 overleed Van Broch is nu een bundeltje novellen en schetsen in Neder landse vertaling verschenen on der de verzameltitel VROUWEN (mtg. De Arbeiderspers I L9 50) Wie onder die aandui- van Europa na de door de Eerste ding een reeks verhalen onder de Wereldoorlog veroorzaakte ma- gemeenschappehjke noemer teriële en mentale ontreddering, van romantiek en erotiek denkt maar bovenal zijn weelderig aan te treffen zal zich bedrogen taalgebruik voelen ln zeei beknopte vorm heeft Broch de eigenschappen van zijn omvangrijke romans hier samengeperst de twijfel en onzekerheid over de toekomst Men zou Broch een romanti cus kunnen noemen orrfdi hij lyrische natuurbeschrijvingen veelvuldig in zijn werk ver weeft, maar hij hanteert dat element veel minder om stem ming te maken dan om door middel van soms abrupte over gangen het in elkaar vloeien van de binnen- en de buitenwereld te suggereren Daardoor breekt hij ook met de traditionele ver teltraditie en zijn „Vrouwen" staan dan ook veel meer model vooi de ondergang van een tijd perk dan voor hun eigen bele venissen Maar zelfs dan nog, zoals in de laatste novelle „Ophelia", waarin de gemoedstoestand wordt geschetst van een tussen plicht en neiging aarzelende (onge vrouw stelt de schrijvei zelf zich op als een Hamlet waarin elke ervaring reflectie is geworden Hij besluit „Het is dikwijls alsof je je hele leven erop gericht hebt je zelf verras singen te bereiden, je verbaasd of verschrikt te tonen voor iets dat je zelf hebt veroorzaakt En tenslotte geloof je er zelf in Zo ongeveer gaat het eigenlijk al tijd als je een verhaal bedenkt of muziek componeert je vat een plan op en laat je dan toch door wat komt verrassen" Bijzonder mooi zijn ook de schetsen „Hanna Wiedling' waarin een indrukwekkende parallel wordt opgebouwd tus sen de ondergang van Duitsland W 'V. in 1918 en het t roos tel oze'hüwe- lijk van de hoofdpersoon, en „Barbara", dat veel mee.r is dan de banale regels van de inleiding tot de bundel doenVeronderstel- len Broch is namelijk veel te veel een beschouwer van de sa menleving om ereen criticus van te kunnen zijn hij registreert feiten en omstandigheden, ver schijnselen en figuren om ze te transporteren naar een hoger plan In de schets over de com munistische kinderarts Barbara vertolk! Broch wel het eeuwige conflict tussen de verlangens van het individu en de eisen van de samenleving, maar hij uit geen voorkeur, laat staan be denkingen Er zullen lezers zijn die Broch verwijten dat hij weinig uitzicht Iaat op een betere wereld Hij behoort tot de moedigen die durven te erkennen dat het men selijk lot eenzaamheid, falen en ondergang inhoudt. JOOP BARTMAN bewegingen welke voor de kij kers de indruk moeten wekken, dat men daadwerkelijk op treedt. Mochten een beperkte tijd geleden deze shows zich be perken tot de zogenaamde plug-programma's tussen zeven en acht uur; opmerkelijk is dat deze de werkelijke amusement sprogramma's meer en meer gaan vervangen. Wij hebben de indruk dat het kijkerspubliek hierop niet onverdeeld gunstig reageert. Zolang er echter geen reacties bij de omroepen bin nenkomen welke tot een leden verlies lijden, zal hierin geen verandering worden gebracht. Wel heeft een dergelijke presta tie tot gevolg, dat de artiest ge degradeerd wordt tot een na- aper van zijn produkt.... Het is duidelijk, dat het niet meer ge bruik maken van geluidsbanden van derden een verruiming van werkgelegenheid betekent voor de musici welke nu reeds is aan getast en verder bedreigd wordt door commerciële banden (met grammofoonplatenmaatschap pijen, red.). Daardoor gooit men zijn eigen ruiten in door het ver lies van werkgelegenheid voor radio en tv. Het is de hoogste tijd dat deze vicieuze cirkel wordt doorbroken". Golden Brass - Music of the 16th and 17th centuries from England. Italy and Germany The Philip Jones Brass Ensem ble (Argo ZRG 717). De Angelsaksische landen hebben een eeuwenoude traditie van zogeheten brass-muziek: koperblaasmuziek. Niet voor niets immers heten koperblaas- ensembles ook in Nederland brass-bands - het is wat onge woon om daar - in Nederland althans - iets anders onder te verstaan dan grote fanfare achtige gezelschappen (dikwijls in functie van de heilsverkondi- ging door het Leger des Heils). Maar dat is toch een wat erg be perkte opvatting, zoals deze grammofoonplaat weer eens duidelijk maakt. Het Philip Jo nes Brass Ensemble bestaat al vanaf 1951 en heeft sindsdien baanbrekend werk verricht op het gebied van de kamermuziek voor koperblazers. Niet alleen uit het grijs verleden, maar ook eigentijdse kamermuziek. Het gezelschap heeft zich een inter nationale reputatie opgebouwd, zodanig zelfs, dat verschillende componisten muziek voor de groep hebben geschreven. Op deze opname staan drie geografisch bepaalde barokke minzieken: Italiaanse, Duitse en Engelse barokmuziek. Muziek van het bekende karakter, wat groepen als I Musici zo „in" hebben gemaakt. Maar wat een ontdekking is het om deze mu ziek door zulke superieure bla zers te horen spelen. Vijf trom petten, acht trombones, een hoorn en een tuba zijn gecombi neerd tot een prachtig klankge heel, dat zijn basis vindt in een perfecte beheersing van de techniek en een groot gevoel voor muzikaliteit. Een plaat, die iedereen, die ook maar iets geeft om blaasmuziek - en dat zijn er in deze streken nogal wat - zou moeten beluisteren. Chandos Anthems - The choir of King's College, Cambridge. The Academy of St Martin-in- thc-fields. (Argo ZRG 766). Hoe kan het anders, dat een plgat met de vermaarde Chan dos Anthems van Georg Fried- rich Handel gezongen door zo'n beroemd koor en een nog be roemder orkest, een kleinood is geworden De hoge verwachtin gen die een combinatie van deze coryfeeën wekt worden op deze plaat helemaal ingelost. Een prachtige plaat. The Chandos Anthems zijn vermoedelijk ge schreven in opdracht van James Brydges, hertog van Chandos. De man, die kennelijk bulkte van het geld liet in het begin van de achttiende eeuw een woning bouwen met daaraan een huis kapel, die een nabootsing werd van de Chapel Royal. De hertog hield er een eigen muzieken- semble op na, eyenals een huis koor, die samen de erediensten in de kapel verzorgden, maar ook bijdroegen tot een gezellige sfeer tijdens de maaltijden. Uit eraard liet een dergelijk welges teld man ook regelmatig muzie kwerken schrijven om zijn ge zelschap aan het werk te houden (en ongetwijfeld ook om beken den en vrienden te overtroeven). Zo zijn zeer veel indrukwek kende composities tot stand ge komen. De opname van twee van de elf Chandos Anthems (I will magnify thee en In the Lord put I my trust) is, zoals gezegd magni fiek. De lof op beide gezelschap pen is al zo vaak gezongen, dat daaraan niets hoeft te worden toegevoegd. Oberon - Carl Maria von We ber. (DGG Privilege (2 LP) 2726 052). De opera Oberon van Carl Maria von Weber wordt nooit opgevoerd. Dat is niet, omdat de muziek niet aantrekkelijk zon zijn - integendeel. Maar ais speel- en kijkstuk is het niets, om het tmaar recht-toe-recht- aan te zeggen. De handeling hangt ais los zand aan elkaar; de tekst is onbenullig. Nu zijn de vroeg-Romantische verhalen van Duitse scribenten door de meet heen genomen niet om te pruimen, overladen als ze zijn met bolle symboliek. Als er dan ook nog een archeoloog een opera-libretto van maakt (in dit geval James Robinson Pkanché) en daarbij uitgaat van het idee, dat je je niets moet aantrekken van de bedoelingen van de schrijver en een paar sprookjes gaat vertellen dan kan iedereen nagaan dat het resultaat niet meer om te pruimen is. Gelukkig trekken componisten zich weinig aan van goede of slechte libretto's: ze schrijven muziek en daar gaat het ook in de opera nog steeds in de eerste plaats om. Vandaar, dat een opname van een opera dikwijls heel wat meer te genieten is dan een uit voering op het podium. In dit geval is dat zeker zo. Vooral om dat de bezetting op deze opname (hel gaat om een heruitgave van een opname uit 1971) van de hoogste klasse is: Birgit Nilsson, Julia Hamari, Placido Domingo, Hermann Prey, Donald Grohe, koor en orkest van de Beierse radio onder dirigent Rafael Ku- belik. Beter kan niet. HANS LUTZ eindredactie henk egbers

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1975 | | pagina 23