Zeeland en Brabant
moeten kiezen uit
vier mogelijkheden
ezetters consulaat willen naar Tel Aviv
Hanoi en VRli wijzen
vree les verzoek af
Buitengewoon verlof voor
[militairen in akkerbouw
iSSSSSj
Regering wil: terugdringing
van (korte) vrijheidsstraffen
Koninginnedag: onstabiel weer
12 gijzelaars
in Johannesburg
BINNEN
ZES WEKEN
Overvaller maakt
80 mille buil
KVA
PK
IURG
>ord)
154510
Kn u hebt
-Cola
:Ie echte
't Lijkt wel
rSve»"^chaPP« De Stem B'V"
Westerlerp wil Ooslersclielcle-
knoop -nel doorhakken
Jniversiteit
Èroiiingeii
ïzet
MIDDAGUUR
Onderzoek
samenwerking
KVO-NKOV
BLANKEN
CHINA WIL
HERENIGING
VAN KOREA
BOMBARDEMENT OP SAIGON
AANVAL
In Zeeland:
Eli' procent minder
woningen in
aanbouw
in eerste kwartaal
PER 1 MEI
Ook dieselolie
en petroleum
duurder
m- VV. A.J.M. Harkx
sk" L. Leijendekker
DINSDAG 29 APRIL 1975
allemaal
t is
van
is.
\ef-.lauruar-
EN
Tel 01620-2345'
10
)fdredacteur:
i en administratie-adres:
uwshaai a, Terneuzen, tel (01150) - 79 20
Kerstraat 16, Breda.
VRIJE ZEEUW
27e jaargang No. 7643
Uitgeefster Uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
(Van onze redactie)
binnenland)
DEN HAAG Minister
1 Vredeling van Defensie heeft
Iristeren Ingestemd met een
I verzoek van de minister van
I Landbouw om met direct»
I ingang buitengewoon verlof
|te verlenen aan dienstplichti-
I gen, die in het burgerleven
bij de akkerbouw zijn be
trokken. Het buitengewoon
verlof wordt verleend in
verband met de huidige ach
terstand bij zaai- en poot-
werkzaamheden ten gevolge
van het slechte weer van de
laatste maanden.
Het verlof, dat boven de
normale oogstverlofregeling
wordt gegeven aan boeren
zoons, landarbeiders en wer
kers in loonbedrijven, geldt
voor een periode van ten
hoogste zes dagen en blijft
tot 21 mei a.s. van kracht,
aldus gisteren de Legervoor-
lichUngsdienst. Voor üe tijd
dat die betrokkenen in de
akkerbouw werkzaam zijn,
worden geen militaire in
komsten uitbetaald. noch
worden „vrij vervoertjes"
verstrekt.
Deze regeling geldt niet
voor de dienstplichtigen die
cursussen volgen bij de op
leidingsinstituten, in het bui
tenland zijn gelegerd of voor
21 mei a.s. naar het buiten
land gaan voor oefeningen.
(Van onze redactie
binnenland)
DEN HAAG De regering
heeft de Tweede Kamer een
aantal voorstellen gedaan, die
moeten leiden tot het terug
dringen van (korte) vrijheids
straffen. Dit terugdringen
moet worden bewerkstelligd
dooi- het leggen van een
zwaarder accent op de geld
boeten.
Het voorstel omvat o.m.:
De rechter kan bepalen
dat een boete (van op zijn
mir.st 500 gulden) in termij
nen wordt betaald;
Het openen van de moge
lijkheid een boete eenvoudiger
te verhalen, namelijk via de
bank of de giro.
Beperking van de duur
van de vervangende hechtenis
(tot max. zes maanden). Het
is de bedoeling dat voor elke
25 gulden boete een dag ver
vangende hechtenis komt.
Voorgsteld wordt bij het niet-
betale.i van een boete tot 500
gulden de vervangende hech
tenis ten uitvoer te leggen.
Tenslotte is voorgesteld de
regeling voor het inner van
opgelegde boeten te wijzigen;
een eerste aanmaning' gaat
25 kosten en de tweede een-
vijfdf van het boetebedrag
met een minimum van 25 en
een maximum van 1.000.
'UID-AFRIKA GEEFT NIET TOE
GRONINGEN (ANP)
jandagnnddag om vijf uur
Ebben ongeveer driehonderd
■denten het academiegebouw
kit de rijksuniversiteit in
-oningen bezet.
Dc Uidenten besloten met
k-ote 'er -heid van stem-
nen tot een i «zetting tot dins-
lag vier uur om hun
intrekking van het wets-
itwerp Posthumus, kracht
Jjj te zetten. Dit ontwerp op
de herstructuerin-g van het
■tenschappeiijk onderwijs
in behandeling in de Ka-
NA ZON WEER BEWOL
KING MET PLAATSELIJK
REGEN
Aan de kust tot krachtig
toenemende wind uit
zuid tot zuidwest.
Maximumtemperatuur:
Vijftien graden.
STAD EN STREEK
Ziekenfondsen willen
aan ziekenhuisfusie mee
betalen Pagina 3
BINNEN- EN
BUITENLAND
Een glaasje water kost
lang niet overal
hetzelfde Pagina 9
Nieuwe knuppel in het
schoollokaal Pagina 11
SPORT
Wielrenner Theo
Verschueren moet
I stoppen Pagina 13
I Oranjeronde sterk bezet
Pagina 16
RADIO EN TELEVISIE
Verjaardagshulde aan
I Koningin op tv
Pagina 7
MERIJN
Johannesburg:
Kaap-stad
(Van onze redactie buitenland)
JOHANNESBURG De Zuidafrikaanse regering zal
onder geen omstandigheden toegeven aan de eisen die de
bezetters van het Israëlische consulaat in Johannesburg
stellen. Volgens de Zuidafrikaanse min. Kruger (justitie)
eisten de bezetters, die waarschijnlijk 12 gijzelaars hebben,
vannacht een helicopter die lien naar een vliegveld brengt,
vanwaar ze een El Al-toestel willen nemen voor een v'ncht
naar Tel Aviv
ke winkelstraat het vuur werd
geopend op de straat, waar tij
dens het lunchuur erg veel
mensen lopen. Plassen bloed op
straat gaven aan waar de tal
rijke gewonden vielen die later
met ambulances werden afge
voerd.
Het is nog een raadsel hoe
de bezetters het consulaat
een van de strengst bewaakte
gebouwen in Johannesburg
konden binnenkomen. Op de
vijfde verdieping staan gewa
pende bewakers buiten de kan
toren van het consulaat en in
de gang staan ook gewapende
agenten. Alle bezoekers moe
ten een elektronisch oog passe
ren dat metaal registreert, ver
volgans moeten t «zoekers
nog door drie kogelvrije kamers
lopen voor ze de consulaire
kantoren kunnen binnengaan.
Het gebouw is zes verdiepingen
hoog. Op de andere verdiepin
gen zijn andere kantoren en
winkels. De Zuidafrikaanse po
litie vermoedt dat de overval
lers het gebouw al in het week
end zijn binnengedrongen en
bij bet begin van de werktijd,
maandag om 13.00 uur, de me
rendeels vrouwelijke perso
neelsleden hebben gegijzeld.
Daarbij zijn kennelijk gewon
den gevallen. Zonder enige aan
wijsbare reden openden de be
zetiers toen in het wilde wog
het vuur op passanten in de
straat.
IIMW '- IT.,.
De bezetters, waarsciüjnlijk
drie Japanners en drie Liba-
nezen, willen een helicopter
die 20 mensen kan vervoeren.
.Maar zo n groot toestel is niet
beschikbaar. Ze eisen ook dat
de Israëlische ambassadeur in
Zuid-Afrika, Unna, ongewa
pend het consulaat binnen
komt voor onderhandelingen.
Maai deze heeft opdracht uit
Tel Aviv niet naar binnen te
gaan.
Volgens de correspondent
van de Israëlische tv heeft de
Israëlische regering Zuid-Afri-
ka de vrije hand gelaten bij
het oplossen van de gijzeling,
die tot middernacht aan twee
mensen het leven had gekost
en waarbij 32 gewonden wa
ren gevallen. Premier Vorster
zei later in het parlement dat
eventuele eisen niet in over
weging zouden worden geno
men.
Ben joodse arts, diie in het
cunsul-a-at werd toegelaten om
gewonden te verzorgen, ver
telde de politie over de wal
kie-talkie dat de bezetters ook
twee kinderen hebben gegij
zeld, die ze voor het raam
hielden wanneer ze schoten
afvuurden. De arts vnoeg om
morfine, water en bloed. Zijn
gesprek met de politie werd
afgebroken toen hij vertelde
dat de bezetters handgranaten
hadden vastgebonden aan de
gegijzelden.
De bezetters hadden eerst ge
dreigd het gebouw om 18.00 uur
op te blazen als de Israëlische
ambassadeur niet naar het ge
bouw zou komen. Maar aan dat
dreigement was geen uitvoering
gegeven.
De bezetting begon rond het
middaguur, toen vanuit het
consulaatsgebouw in een druk
(Van onze redactie
binnenland)
DEN HAAG Het goed
functioneren van de organisa
tie in het midden- en kleinbe
drijf hangt nauw samen met
de mate waarin de drie cen
trale organisaties van onderne
mers in het midden- en klein
bedrijf tot samenwerking be
reid zijn.
Het Koninklijke Verbond
van Ondernemers en het Ne
derlands Katholiek Ondeme-
mersverbond hebben bestuurs-
delegaties gevormd die in het
begin van dit jaar begonnen
zijr. met een onderzoek naar
de mogelijkheden voor zo'n
nauwere samenwerking. Dit
heeft de voorzitter van het
KVO, mt. A. Geurtsen, maan
dag gezegd in zijn jaarrede
waarmee hij het congres van
zijn verbond in Den Haag cen
traal heeft geopend. Het Ne
derlands Christelijk Onderne-
mersverbond heeft gemeend
zich op dit moment om princi
piële redenen van deelneming
I 1->r nthouden.
I (Zie ook elders in dit blad)
Volgens niet-bevestigde be
richten zijn de bezetters mo
gelijk Japanners en Libane-zen.
In Johannesburg woont een
vrij grote Libanese gemeen
schap. Libanezen en Japanners
worden in Zuid-Af ri-ka als
„blanken" beschouwd en kun
nen het land gemakkelijk in-
en uitreizen. Andere Arabie
ren hebben speciale visa nodig.
By wijze van voorzorgsmaat
regel is een grote hal waar een
voorjaarsbeurs werd gehouden
ontruimd. Het gebouw ligt op
anderhalve km van het consu
laat. Er waren 2500 bezoekers.
De stadswijk waarin het con
sulaat staat is afgegrendeld.
Een woordvoerder van de
Palestijnse bevrijdingsorgani
satie (PLO) in Beiroet weiger
de maandag commentaar te ge
ven op de overval. Ook het
Volksfront voor de Bevrijding
van Palestina en het Volks
front-algemeen opperbevel
konden geen mededelingen
doen.
PEKING (Reuter, FPI)
China en Noord-Korea hebben
gisteren aangedrongen op de
opheffing van het „zogenaam
de opperbevel van de Verenig
de Naties voor Korea" en te
rugtrekking van alle Ameri
kaanse troepen uit Zuid-Korea.
In een communiqué ter af
sluiting van het bezoek van de
Noordkoreaanse president Kim
II Soerag aa-n Pelting herhaalt
China zijn steun voor de here
niginig van Korea, maar be
klemtoont tevens dat het pro
ces vreedzaam moet verlopen.
„De Chinese ondertekenaars
bevestigen hun vastbeTaden
steun aan het Koreaanse volk
in hun rechtvaardige strijd
voor de onafhankelijke en
vreedzame hereniging van het
vaderland".
Een van de gegijzelde vrouwen in het Israëlisch consulaat moest in het begin van
de gijzeling het contact met de politie op straat onderhouden via een raam.
(Van onze redactie
buitenland)
SAIGON - PARIJS On
danks een dringende oproep
van Frankrijk onmiddellijk
vredesonderhandelingen te be
ginnen, hebben Noord-Viet-
nam en de Voorlopige Revolu-
tioaire Begerig (VRR) gis
teren het verzoek om vrede
van de nieuwe Zuidvietname-
se president Duong van Minh
afgewezen. Tegelijkertijd
werd de militaire druk op Sai
gon groter.
Op de vraag van journalis
ten of de voorwaarden, vastge
legd in de verklaring van de
VRR van 26 april, vervuld
zijn door de verkiezing tot
Zuidvietnamees staatshoofd van
„Grote Minh" en diens voorstel
vredesonderhandelingen te be
ginnen, antwoordde de Noord-
vietnamese ambassadeur in
Parijs Vo van Sung: „Geen
sprake van", Sung en de VRR-
vertegenwoordiger in Parijs
Van Ba, waren door de Franse
minister van buitenlandse za
ken Sauvarn argues ontbo
den.
De Franse minister verzocht
hen dringend akkoord te gaan
met politiek overleg op zeer
korte termijn. Van Ba ant
woordde na het onderhoud dat
iedereen die de ,,k-.vost ie-Viet
nam wil regelen eerst de
VRR-voorwaarden moet nako
men". Die zijn: terugtrekking
san -alle Amerikanen uit Zuid
Vietnam en verdwijning van
de regering in Saigon en haar
oorlogsapparaat.
Leiders van beide fracties in
de Amerikaanse senaat he-bben
aangedrongen op sluiting van
de Amerikaanse ambassade in
Saigon op zo kort. mogelijke
termijn en een zo spoedig mo
gelijke evacuatie van alle
Amerikanen. Ma-ar president
Ford heeft hiertoe no-g geen
opdracht gegeven. Wel is in
middels begonnen met het
verbranden van diverse dos
siers in Saigon. Er bevinden'
zich nog 954 Amerikanen in
Vietnam. De (132.000) Zuid-
vietnamese vluchtelingen die
naar de V.S. zijn of worden
gebracht, zullen waarschijnlijk
op drie militaire bases worden
ondergebracht. Tot dusver zijn
reedt: 4-0.000 mensen uit Zuid-
Vietnam geëvacueerd.
Algemeen wordt een dezer
dagen een grote aanval op Sai
gon verwacht. Troepen van de
VRR zijn al doorgedrongen tot
in de buitenwijken van de
Zuidvietnamese hoofdstad,
waar zij uren lang een brug
bezet hielden
In Saigon is ook grote ver
warring ontstaan door een
bombardement dat werd uitge
voerd door vliegtuigen van
.Amerikaanse makelij op de
luchthaven Tran Son Nuth en
het presidentiële paleis van
„Grote Minh", kort nadat deze
aan de VRR een vredesoproep
had gericht. Op Tran Son
Nuth werden 11 militaire toe
stellen vernield. Volgens Ame
rikaanse kringen zou het een
actie zijn geweest van d ïssi-
dente leden van de Zuidviet
namese luchtmacht. Omdat de
actie samenviel met de instal
latie van de nieuwe president
werd net niet uitgesloten ge
acht dat de aanval bedoeld
was als een waarschuwing v-an
militaire voorstanders van een
harde lijn aan het adres van
Grote Minh om niet te capitu
leren.
Volgens de radarwa-amemin-
gen evenwel kwamen de
straaljagers van Phan Rang.
een basis aan de kust in Mid
den-Vietnam. Deze basis werd
twee weken geleden door de
regeringstroepen ontruimd,
Oud-premier Nguyen Cao Ky
gaf daarom als zijn menin-g
dat de toesteilen in Da N-ang
buitgemaakte jagers waren die
door VER-piloten werden ge-
Vlogen.
In Saigon zijn gisteren ook
veel raketten neergekomen.
Terwijl er voortdurend ge
weervuur werd gehoord.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Eind maart
waren er 104.583 woningen in
Nederland in aanbouw. Dat is
23 procent minder dan een
Jaar geleden en zelfs 35 pet.
minder dan eind maart 1973.
In vergelijking met eind
maart van het vorige jaar wa
ren er eind maart van dit jaar
22 pet. minder woningwetwo
ningen, 19 pet. minder premie
woningen en 32 pet. minder
ongesubsidieerde woningen in
aanbouw.
In de afgelopen 12 maanden
werden 110.080 nieuwe wonin
gen in aanbouw genomen: 15
pet. minder dan in het vooraf
gaande jaar en 30 pet. minder
dan in het jaar (laarvoor.
In Zeeland word in het eer
ste kwartaal van dit jaar lie-
gonnen met de bouw van 802
woningen, of 11 pet. minder
dan in het eerste kwartaal van
het vorige jaar. Voltooid wer
den 870 woningen of 11 pet-
meer en er waren eind maart
2.907 woningen in aanbouw
ofwel 19 pet. minder dan eind
ma-art 1974.
I (Van een onzer
verslaggevers)
DEN HAAG De minis
ter van Verkeer en Water
staat, drs. T. Westerterp,
heeft de provinciale bestu
ren van Zeeland en Noord-
Brabant vandaag verzocht
vóór half juni een keuze te
maken uit de vier alterna
tieven die de vorig jaar in
gestelde Commissie Compar
timentering Oosterschelde
in - haar thans verschenen
rapport over de indeling van
deze zee-arm heeft aangege
ven
(Van onze redactie
binnenland)
DEN HAAG Per 1 mei
zullen niet alleen de maxi
mum-gebruikersprijzen van
benzine en middeldestillaten
worden verlïoogd (super-ben
zine stijgt met 1-6 cent en
wordt 99,8 cent per liter en
gewone benzine met 1,4 tot
97,2 cent).
Ook de prijzen van huis
brandolie. dieselolie en petro
leum stijgen met 1,4 cent per
liter.
Deze wijzigingen zijn een
gevolg van stijgingen van de
m arktnoteringen en van de ge
middelde dollarkoers in de af
gelopen weken.
Aan onze abonnees en
adverteerders
Op 30 april (koninginne
dag) en 5 mei (herden
king van de bevrijding)
zal De Stem normaal ver-
'schijnen.
Onze kantoren zullen op
die dagen echter geslo
ten zijn.
DE DIRECTIE.
(Van onze weerkundige
medewerker)
DE BILT West-Europa
ligt momenteel in vrij warme
lucht zoals de aprilmaand wei
nig te zien gegeven heeft. In
Brabant en Limburg steeg het
kwik gistermiddag tot rond 20
graden, een temperatuur die
mogelijk ook vandaag nog
wordt bereikt. Er is echter een
front mei wat regen of enkele
buien via Engeland onder
weg.
Dit front hanigt samen met
een stormdepressie die van
Noord-Schotland langzaam
naar Noorwegen trekt. Achter
deze depressie wordt koude
lucht over IJsland en Schot
land naar de Noord-zee ge
voerd. Deze belangrijk koelere
lucht van 12 a 14 graden zal
woensdag óns land hebben be
reikt zodat het koninginne
feest met wat minder fraai
april v eer gepaard zal gaan.
Er is een kans op enkele
buien en in ieder geval een
lagere temperatuur.
De compartimentering in
vakken verdelen van de
Ooslerschelde zal nodig zijn
als de regering inderdaad be
sluit de zeearm half-open te
houden. De Raad van de Wa
terstaat zal eind september
zijn advies gereed moeten heb
ben, terwijl ook de rijksplano
logische commissie haar licht
over de vier keuzemogelijkhe
den moet laten schijnen.
Minister Westerterp zet er
vaart achter. Hij deelt tenmin-
sti mee dat het definitieve
kabinetsbesluit nog dit jaar
moet worden genomen.
Dné' van de vief door de
commissie opgesomde alterna
tieven zijn gebaseerd op de
aanleg van een P-hilipsdam
tussen Sint-Philipsland en de
Grevelingendam en een oes-
terdam, vlak ten westen van
de Schel de-Rijn-verbinding in
het oostelijk deel van het Oos-
terseheldefbekjcen. Het vierde
alternatief wordt gevormd
door de aanleg van een schei-
dingsdam in de lengterichting
van het Volkerak in plaats
van een Philipsdam. Die laat
ste mogelijkheid valt volgens
de commissie echter automa
tisch af door de hoge kosten,
meer dan 1,1 miljard gulden.
Daar staat echter tegenover
dat de goedkoopste twee op
lossingen een kanaal bij
Krabbendijke dan wel een
verbreed kanaal door Zuid-Be
veland nauwelijks op tijd
voor 1985 gereed kunnen zijn.
Dat gel-dt trou-wens ook voor
het alternatief kanaal bij Ril
land.
Daarbij valf op dat het
Waardekanaal als toegang tot
een eventueel Reimerswaalplan
van de baan lijkt.
De Commissie Compartimen
tering Oostersolielde iieeft van
elke mogelijkheid bekeken hoe
het staat met de scheepvaart,
de waterhuishouding, het mi
lieu, de planologie, de techni
sche uitvoering en de kos
ten
Ten aanzien van de scheep
vaart lijken een kanaal bij
Krabbendijke of het verbrede
kanaal door Zuid-Beveland
het gunstigst, hoe-wel bij het
laatste nog bekeken moet wor
den of een open verbinding bij
de Volkeraksluizen mogelijk
is. De aansluiting van een
eventueel kanaal bij Rilland
op de Westerchelde is erg
moeilijk-
(vervolg op pag. 3)
(Van onze redactie
binnenland)
HAARLEM Een ongeveer
30-jarige man heeft gistermor
gen bij een overval op de
Rabo-bank in Haarlem 78.900
gulden buitgemaakt.
Hij is er vandoor gegaan in
een vermoedelijk gestolen
volkswagen. De politie
heeft nog geen spoor van hem
gevonden.
Toen de man het kantoor
binnenkwam, waren er twee
bedienden achter de balie en
drie man publiek aanwezig.
Do -valler dreigde met een
stengun.