?s
s®
S®
S®
J®
s®
5®
S®
S®
I
Visma te Rotterdam: dorado voor de sportvissers
wm
portret van
FRANSE AUTO'S
IN OPMARS
Tussen
de
Wielen
ROEPINGENZONDAG
BILLY GRAHAM: van
kruistocht naar dialoog?
>SSSSS$
PHILIPS
kleuren.
alingen
Op bezoek bij schilder Kees Yerwey
-leESlpJ
binnenland
buitenland
KVA
PK
URG
>ord)
54510
-2831
i die al een
ilips
dlemaal:
kleuren,
fte
winkel.
;eld kunt
abel
van de
grootbeeld
in, rustiger
van
"uon-
ii met uw
't alleen
ïrde
aarden.
ivraag
;ie.
en belang
en plezier
ite-
ïilips.
dankzij
>pde
aandelaar.
0)
0)
0)
c/)
0}
0)
0)
8)
0)
0)
Het weer
Bloeiende
krentenbomen
Hol van de leeuw
Ford Capri S:
zwart met goud
Mazda brengt
B 1600 Pickup
Duurder
I/RI.IOAG 18 APRIL 1975
Nederland en België tellen
samen, ruw geschat, twee mil
joen sportvissers. Voor hen en
degenen, die van plan zijn
sportvisser te worden, is er goed
nieuws: in de tentoonstellings-
I hallen van het Ahoy-complex te
Rotterdam wordt van 19 tot en
met 27 april voor de zevende
achtereenvolgende maal de
Visma" gehouden, een bekende
Internationale sportvisserijten-
toonstelling. waar tienduizen
den sportvissers worden ver
wacht. Deze expositie is dage
lijks geopend van 10.30 tot 17
uur en van 19 tot 22.30 uur; op
de zondagen 20 en 27 april van
10.30 tot 17 uur.
Een aantal stands, met name
I die van de overheid en van ver
enigingen. is louter op voorlich
ting ingericht. De (adspt-
rantlsportvisser kan verder zijn
licht opsteken bi) tal van stand
houders uit binnen- en buiten
land, die de nieuwste snufjes
voor het seizoen 1975 op het ge
bied van hengelsportmateriaal
presenteren. Naast een klein
simpel hengeltje vindt men er
negen meter lange hengels voor
de zeevisserij en voor een com
fortabele trek van „stek naar
stek" kan men zijn keuze doen
uit verschillende tentoonges
telde sportvisboten. De gehele
entreehal is in de stijl van de zo
genaamde „poldersloot" nage
bouwd, met brug en flora De ri
vierpolitie is present met een
stand, waarin de nieuwe ver
gunningen voor 1975 kunnen
worden verkregen en voorlich
ting wordt gegeven over de ver
gunningen in het algemeen en
het gebruik ervan De niet-
georganiseerde hengelaars - en
dat zijn er altijd nog zo'n
700.000 - kunnen horen welke
voordelen het geeft aangesloten
te zijn bij een hengelsportver
eniging
Er zijn buitenlandse stands,
met name van Oostenrijk en Ier
land. Het Nationaal Bureau
voor Toerisme uit Ierland prijst
Ierland aan als land van de hen
gelsport bij uitnemendheid, ver
toont films en heeft topper
cracks uit de wereld van de
sportvissers, als Brian Thorn-
berry, Brian Geraghty en John
Casey, die graag uitleg geven
van de mogelijkheden voor een
sportvisser in Ierland
Ook de aquanumliefhebber
komt aan zijn trekken. In tien
tallen grote aquaria worden
soorten getoond, die men thuis
kan verzorgen en kweken. De
sportvisser die het nog niet ver-
vloer van het complex te trek
ken. Uit Schotland staat er nl.
een zgn „simulator", een volle
dig werkende machine, die de
vangst van een 150 ponds haai
duidelijk nabootst aan de sport
visser, die in de „boot" gaat
Wat ook van belang is: men
kan de aulo eventueel rustig
thuis laten Al vele jaren bestaat
er een samenwerking tussen de
Visma-orgamsatieen de Neder
landse Spoorwegen, waarbij hel
3x reductiesysteem van de N S.
van toepassing is. De sportvisser
en beiangstelle
gund is een haai aan zijn stalen
lijn te hebben, kan op Visma '75
proberen er een uit de betonnen
van
en belangstellende kan op een
speciaal retour „uit en thuis"
met de trein naar Rotterdam, te
vens met de metro (de ingang
van Ahoy ligt bij het metrosta
tion Zuidplein) en ook de ten
toonstelling bezoeken. Op 65
stations in Nederland is dit
kaartje verkrijgbaar. Van de
vele attracties noemen wij nog
een casting-baan en een film
zaal en f 25.000,- aan prijzen.
De entreeprijs bedraagt f 3.50,
voor bejaarden en kinderen
2,50 Op woensdagmiddag ge
nieten de kinderen een extra re
ductie. Kortom: het dagje uit is
hier welbesteed. Wal voor 'n
weer het ook mag zijn
Over het weer gesproken:
„April doet wat-ie wil" Zeker
dit jaar De vorige week kon ik
in deze rubriek een kleine aan
wijzing geven voor een magni
fieke bloesemtocht door Zuid-
Beveland, waar de daarin aan
geduide bloesemdata (tot op he
den) aardig blijven kloppen
Anders is het gesteld in Anna
Paulowna, in de kop van
Noord-Holland. Daar had men
„Bloemendagen" georganiseerd
van 26 t/m 29 april Edoch
vrienden, misschien is er dan
een plaatselijk bloemetje te
plukken, de bloemen van de
Bloemendagen zijn er nog met.
De aanhoudende koude heeft de
organisatoren genoopt die
Bloemendagen uit te stellen. Ze
worden nu gehouden van 3 t/m 6
mei. De wandeltochten die tij
dens deze dagen worden gehou
den, zullen nu plaatsvinden op 3
en 4 mei. Inlichtingen hierover
geeft de VW Julianadorp-Den
Helder (tel. 02230-13597).
Om nog even bij de bloesem te
blijven: de krentenbomen staan
weer bijna in volle bloei. Nooit
van gehoord of nooit gezien?
Dan naarstig op naar Nijverdal.
een dorp in de Overijsselse ge
meente Hellendoorn. aan de
Kegge en aan de rijksweg van
Almelo naar Zwolle.
De WV Hellendoorn-
Nijverdal (Grotestraat 61, tel
05486-2729) heeft ook dit jaai
weer een prachtige tocht langs
deze bloeiende krentenbomen
uitgezet Vaak ziel men bloei
ende krentenbomen in een lange
strook langs de weg of hier er
daar tussen de houtwallen ol
langs een dichtbije of verre bos
rand Fraai en gevarieerd is hel
landschap Vele oude boerde
rijen roepen herinneringen op
aan hel verleden En veel klein
wild is er te zien, zoals hazen en
konijnen Voor een gulden is een
routekaart bi) de VVV te Nijver
dal verkrijgbaar Hel kantooi
van deze VVV is speciaal vooi
deze tocht op zondag geopend
van 12 tot 15 uur.
JAN KRIJN
ra Ieen pestkop
Ie
HAARLEM - Bij de voordeur bleek Kees Verwey 't achteraf al gezien te hebben: het puntje
van mijn neus was helemaal niets waard.
„Ik heb veel puntjes van neuzen geschilderd in mijn leven. God, wat een verschrikkelijke
puntjes al wel niet.... Alle mensen, dit is er weer zo één. Een zeldzaam dom puntje". En dan
zijn stoel een kwartslag van me afdraaiend: „Man, je deugt helemaal niet".
Leo Alberigs, de voortreffe
lijke directeur van het museum
Van Bommel-Van Dam in Venlo,
die onlangs 'n overzicht van
Verwey samenstelde, had me
voorspeld, dat 't misschien een
uur goed zou gaan. Dat vroeg of
laat de schilder Verwe.v - die de
zer dagen 75 jaar wordt - in zijn
verschrikkelijke houding als de
grootste pestkop die ooit gebo
ren werd, zou toeslaan.
Maar na een kwartier was't al
helemaal mis En wel precies
van af 't ogenblik, dat ik een
ballpoint en een opschrijfboekje
uit m'n tas heb gehaald. Van op
schrijven komt weldra ook niets
meer terecht, wanneer hij me na
tien regels vraagt, wat ik in
godsnaam nu eigenlijk op te
schrijven had.
Vertwijfeling
Na dat kwartier ben ik even
wel niet de enige, die in vertwij
feling is geraakt. Jeanne, Ver-
wev's ontzettend aardige vrouw,
protesteert hevig. Op de gang,
half woedend in een echtelijke
samenspraak: „Ik wil niet, dat je
deze jongen wegstuurt, zoals je
al die anderen hebt wegges
tuurd".
Maar Verwey heeft z'n ultima
tum gesteld: nog één kop koffie,
en desnoods - om de verhouding
met Jeanne een beetje te regelen
ook nog een pannekoek, iets
verderop aan het Spaarne Maar
na twee „zulke hemeltergende"
vragen geen enkel woord meer
over de schilderkunst Vals flui
tend draaft hij tussen de gang en
de kamer op en neer met schilde
rijen, die in de gang meer dan
dubbeldik tegen de muur staan
Zet ze binnen demonstratief op
tafel. Maar krijgt amper com
mentaar Een houding, die m'n
verblijf in het hol van de „Leeuw
van Haarlem" tot twee uren doet
rekken. En behalve koffie
schenkt Verwey later zelf ook
sherry in.
Oe koningin
Opeens is daar. uit de voor
raad in de gang, een portretstu
die van koningin Juliana, zo'n
'u!nt'8 Jaar kleden gemaakt
„We waren met z'n drteén op het
paleis uitgenodigd om haar te
portretteren. Aan de directeur
van de Rijksacademie - hij was
oen van de drie - vraagt ze onder
net poseren, z'n resultaat te to-
"en. „Maar meneer, zo'n var
kenssnuit heb ik hopelijk toch
"iet?" Dat vind ik leuk. dal ze
dat zei 'n Gewone vrouw, die
koningin van ons. Ze vond hel
leuk om zelf ook thee te schen
ken Nou ja. ze hadden alles wel
al voord'r klaar..."
Verwey zoekt tussen een sta
pel foto's het statieportret, dal
"u ln het Gouvernementsge
bouw in Paramaribo hangt Nog
hopeloos mopperend „Wal een
stomme lui wonen, daar in Arn
hem, jezes. wal een stommen k-
hen. Ja. hier heb je haar dan
weer. de koningin Ze ziel er an
ders uit he'' Kiopt ik heb haar
geschilderd met de neus van
wei eens heen willen, naar Suri
name. Om toch iets aan die neus
te doen".
Tussen de foto's dwarrelt 'n
briefje op tafel. Een reactie op
zijn medewerking aan een tv-
uitzending, kortgeleden, waarin
Verwey zich van 't begin tot het
einde gedragen heeft al een idi
oot. Blijkens een recensie uit een
krant, die hij honend bijvoegt.
De brief is van Do van Dalsum,
een van alle mensen onderhand,
waarmee Verwey gebrouilleerd
is. „Kees, de mate van verach
ting en hekel heeft mij ditmaal
niet kunnen weerhouden, je te
zeggen hoe ontzagwekkend ont
roerd ik je geestelijk formaat
toch vind..God zegen je, Do van
Dalsum".
„Die lui deugden ook niet. Als
je met een stelletje stumpers te
maken hebt, dan moet je gewoon
wat anders verzinnen Dat heb
ik in die uitzending gedaan".
We gaan naar boven. Naar het
beroemde atelier. Midden in het
17e eeuwse, pas gerestaureerde
huis, voert er een steile trap
heen. In feite aangedrukt tegen
een enorme binnenmuur van een
nog hislonscher pand. dat rond
1637 naar voren - naar het
Spaarne toe - werd uitgebreid.
Bijna boven, nog even haaks de
hoek om Op de wit gepleis
terde muur. op tasthoogte,
blauwe vinger en handafdruk
ken Het blauw dat Verwe.v niet
onder zijn nagels vandaan had
kunnen krijgen Het blauw van
zijn laatste schilderijen
En dan het „hol van de leeuw"
zoals Verwey alleen van dat ver
trok - het atelier - zegt. Een rari
teitenzolder van de eerste orde.
Een onbenoemde verscheiden
heid van voorwerpen. Maar we
zijn m een atel ter en spreken dus
liever van kleuren en vormen.
De inspiratiebron vooreen laat
ste serie schilderijen met een
enorm formaat. Verwey wijst op
de stoel, waarop hij Lodewijk
van Deyssel schilderde Die over
de ontzagwekkende grote pha-
raokop tegen de muur, opmerk
te „Hij daar. hij kleurt alles wat
hier gebeurt" Verwey sleepte
later, tot aan de plaats waar van
Deyssels voeten gerust moeten
hebben, het karkas van een paf
ferige bromfiets Het raakte na
derhand, zoals alles in deze
ruimte. overwoekerd door
nieuwere vondsten. Als je de
hele zaak met een hars zou over
gieten. dan ligt daar op die zol
der aan het Spaarne de gaafste
inzending voor een tentoonstel
ling van nieuw realistische op
zet
Verwey...hei..„, moet u hier nou
iedere dag sto-h^hf-fen?". Ver
wey: „Neen!"
Hij keurt me goed voor een
derde gespreksronde. „Als u nou
verstand van schilderkunst
krijgt, dan laat ik u de collectie
van een van mijn verzamelaars
zien. De bankier Keunig. Die
woont hier. Dat soort mensen
kopen mijn werk. Prima, daar
leef ik van. In mijn musea heb
ben ze namelijk onder de kel
ders, nog 'n kelder gegraven
Voor Kees Verwey"
„Zeg, waarom vraagt u mij
niet om een anecdote, zoals al
die anderen. Ik hou van conver
seren. Hoe vindt u me nou? Ohh,
God. ben ik te pruimen? Daar
moet ik dan snel wat aan veran
deren"
De telefoon gaat. „Ik ga wel",
Verwey af Neemt de hoorn van
de haak. „Nee!!... Ontzettend, is
daar die afschuwelijke me
vrouw R aan de lijn? Bent u die
In de prille beginperiode van
de auto-industrie deed Henry
Ford de legendarisch gewor
den uitspraak dal hij wagens
kun leveren in alle gewenste
kleuren, als het maar zwart
was.
De reden dat de kleur zwart
in die tijd exclusief was hing
niet samen met de smaak van
het publiek maar was veel
meer een noodzaak, omdat an
dere kleuren langzamer
droogden en van minderwaar
dige kwaliteit waren.
Die tijd is lang verleden; de
technische ontwikkeling
maakte het al snel mogelijk
dat alle gewenste kleuren le
verbaar werden waa rbij er van
kwaliteitsverschil geen sprake
meer was.
Tegelijk met die ontwikke
ling daalde de belangstelling
van het publiek voor zwart ge
leidelijk. Om een voorbeeld te
noemen: van de 6 miljoen wa
gens die Ford Europa de laat
ste vijf jaar bouwde werden er
welgeteld 4.279 oftewel 1 op
1400 zwart gespoten.
Opvallend is echter dat de
vraag naar zwarte wagens vo
rig jaar ineens weer sterk
steeg; die was eens zo hoog als
in 1970 en dat is de reden dat
Ford een Capri S met zwart
koetswerk brengt.
De wagen is zowel van bui
ten als van binnen zwart, om
ook de bumpers in die kleur te
kunnen spuiten moest een spe
ciale techniek worden toege
past met o.a. plastic en nylon
teneinde beschadiging bij
parkeren te voorkomen. Een
zelfde behandeling was nodig
voor de deurkrukken, raam-
stijlen en uitlaat. Langs de zij
kanten werden gouden sier-
stnps aangebracht en ook de
omlijsting van radiateur en het
achterpaneel zijn van gouden
strips voorzien, terwijl ook de
spaken en het embleem goud
gekleurd zijn.
De prijs van deze zwart-
gouden Capri S met de 88 pk
1600 GT-motor is vastgesteld
op 16.924.
Het aandeel van de
Franse automerken in ons
land is, gemeten naar de
verkopen in 1974 vergele
ken met 1973, gestegen van
29,8 tot 32,5%. Deze geste
gen belangstelling voor de
Franse merken ging ten'
koste van het Duitse fabri
kaat dat van 34,7% in 1973
terugviel op 31,6% in 1974.
Ook de Britse merken zit
ten in de lift; hun mark
taandeel steeg van 5,6 in
1973 tot 7% in 1974.
De importeur van Mazda
begeeft zich met dit Japanse
merk nu ook op de markt voor
bedrijfswagens en wel door de
introductie van de Mazda B
1600 Pickup. Het is een lichte
bedrijfswagen met een ruime
cabine en daarachter een open
laadbak. De wagen wordt
aangedreven door een 1600 cc
viercilinder benzinemotor met
bovenliggende nokkenas. De
beschikbare vloeroppervlakte
is 1,91 meter lang en 1,46 me
ter breed.
Evenals de Mazda perso
nenwagens is ook de Pickup
voorzien van een gescheiden
remsysteem en er is veel aan
dacht besteed aan het comfort
van chauffeur en bijrijder. De
wagen wordt standaard gele
verd met een voorruit van ge
laagd glas.
De prijs is vastgesteld op
9635,- incl. BTW en een spe
ciale huif met buizenframe
kan als extra worden bijgele-
Onderstaand staatje geeft
een compleet overzicht, waar
bij het eerste cijfer betrekking
heeft op een percentage voor
1974 en het tweede voor dat
van 1973.
1. Frankrijk 32,5 29,8
2. West-Duitsland31,6 34,7
3. Japan 11,6 11,4
4. Italië 8,1 8,3
5 Engeland 7,0 5,6
6. Nederland 5,0 5,4
7. Zweden 1,3 1,7
8. Spanje 1,0 1,4
9 Rusland 0,8 0,6
10. Ver Staten 0,4 0,2
11. Tsj.Slowakije 0,4 0,5
Opnieuw heeft een aantal
importeurs zich genoodzaakt
gezien prijsverhogingen aan te
kondigen. Het betreft BMW,
Peugeot, Ford en Simca/Sun-
beam.
De BMW's zijn gemiddeld
met 3,8% in prijs gestegen De
goedkoopste BMW, de 1502,
kost nu 12.992, de duurste,
de 3,0 CSI, komt op 47.734.
Een aantal Peugeots is even
eens in prijs gestegen en wel
met 2-4%; niet in prijs ver
hoogd zijn de 104 GL en de 504
L. De nieuwe prijzen van en
kele typen zijn 104 L 9795,
204 sedan f 11.495, 304 sedan
12.595, 504 L diesel
18 195 en 504 GL 16.595.
Ford heeft de prijzen van de
Taunus en Capri-modellen
met 3% verhoogd. De goed
koopste Taunus, de 2-deurs
1300, kost nu 11.043, de
duurste, de 2300 GXL
6-cilinder coupé, staat geno
teerd voor 16.843 en voorde
goedkoopste Capri moet nu
13.125 worden betaald.
De prijzen van Simca. Sun
beam en Matra Bagheera mo
dellen zijn met gemiddeld 4%
verhoogd Enkele nieuwe prij
zen zijn: Simca 1000 LS
7.295, Simca 1100 LS
9395, Chrysler 2-liter
16.495, Matra Simca Bag
heera f 20.795, Sunbeam 1300
super 9395 en Sunbeam
1600 GLS 11.795
Kees Verwey
afschuwelijke mevrouw R.? Ja,
rustig maar, ik roep mijn vrouw
al....". Toch watonrustig door de
reactie van Jeanne Verwey, die
verontwaardigd aan komt snel
len: „Ze is geloof ik spinnijdig"
En tot haar roepend: „We drin
ken hierboven sherry hoor We
praten wat met elkaar. Heel rus
tig allemaal"
Waarom moet dat allemaal zo,
meneer Verwey? Kees Verwey
,,'n Zekere voorkeur voor sa
disme Hou 't daar maar op En
ach. ik lastig? Ik hoef helemaal
niet lastig te zijn. Die naam heb
ik al"
Later, beneden in de tuin,
tegen een fotograaf, die een
schilderij voor hem moet komen
fotograferen. „Pardon? In kleur
zegt u? Jullie kunnen niet eens
zwart-wit foto's maken Laat
het daar dan maar bij" De foto
graaf protesteert heel even.
Verwev tegen hem „Dat vind ik
nou leuk. maar daar staat er een,
die is de hele ochtend al niet op
de kast te krijgen"
KOOS TUITJER
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG Zondag wordt
in de r.k. kerk over de gehele we
reld roepingenzondag gehouden
om de aandacht van de katho
lieken te vestigen op het kerke
lijk ambt en het religieuze leven.
In ons land legt de interdioce
sane stichting voor kerkelijke
roeping, die onder leiding staat
van bisschop Th. Zwartkruis
van Haarlem, dit jaar extra de
nadruk op de roeping tot het re
ligieuze leven.
Hiertoe werd een speciale li
turgie ontworpen, die in 6500
exemplaren werd verspreid on
der alle pastores, behalve in het
bisdom Roermond, omdat mgr
Gijsen theologische bezwaren
had tegen de tekst.
Er zijn momenteel ongeveer
40.000 Nederlandse religieuzen,
vooral zusters en verder broe
ders en paters Van hen werken
er 10 000 in de missie De aan
was is gering, hoewel uit onder
zoek blijkt dat de belangstelling
voor de kleine religieuze ge
meenschappen, die veelal de
grote kloosters vervangen, toe
neemt
Het aantal diocesane priesters
is sedert 1965 tot 1974 met 20
procent gedaald tot 3340, terwijl
het aantal paters met 16 procent
afnam tot 7849 De hele wereld
telt volgens cijfers van h«t Vati-
caan 343 329 priesters.
Volgens een recent rapport
van het Katholiek Sociaal Ker
kelijk Instituut te Den Haag
schijnt het dieptepunt voorbij.
Het aantal priesterwijdingen in
ons land. dat in 1972 slechts 27
bedroeg, is daarna enigszins
toegenomen.
Er zijn nu ruim duizend r.k.
theologiestudenten, die veelal
willen werken als pastoraal
werker of als katecheet. Het
aantal dat kiest voor het celiba-
taire priesterschap is gering.
Afstoffen
Verwev luistert er niet naar
Wat anderen me vragen is, -
Stoft u hier af' Op n stoel ligt
half verscholen 'n boek van
Harry Mulish, waarin hij het
atelJer beschreef
„Nou komt er nog wat van die
vraag9' - „Welke vraag, meneer
Verwey'*" - „Over dat stoffen
natniH'HiH" - Ohh Vlpnppr
Bijbelkenners zullen zich de
spreekwijze herinneren, ont
leend aan het boek Samuël
(10:11 en 19:24): Is Saul ook on
der de profeten? Welnu, sommi
gen vragen zich dit ook af ten
aanzien van de Amerikaanse
evangelist Billy Graham, zij hel
met een kleine, maar niet onbe
langrijke aanvulling: is Graham
ook onder de profeten van de oe
cumene?
Wij willen die vraag aan de
orde stellen, nu Billy Graham,
net terug van campagnes in Ko
rea en Brazilië van 24 juli tot 2
augustus in de Brusselse Eeuw
feestpaleizen en het Heizei Sta
dion zijn Eurofest '75 wil gaan
houden Het gaat hem ditmaal
om jonge mensen, die grondige
vragen stellen, het getuigenis
voor Christus in de wereld ge
loofwaardig willen maken en
streven naar een volwassen
christelijke levensstijl.
Tot de genodigden van dit
jeugdcongres behoren een
kleine vijftienduizend jongelui
uit het verscheurde Noord-
lerland. zowel katholieke ais
protestantse deelnemers Ze zul
len de in zeven talen vertolkte
bijbelstudies volgen onder lei
ding van bisschop Kivengere uil
Uganda en de evangelist Luis
Palau uit Mexico Ook uil
Zuid-Amerika. Korea en Singa
pore komen jonge gasten De
vraag, die er aan de orde wordt
gesteld, is niet ben je protestant
of katholiek maar heb je een
persoonlijk geloof en wat doe je
ermee'' Billy Graham zelf zegt.
dal de aanleiding l ol dit congres
zijn recente ontmoeting is me'
de schrijver Solzjenitsyn
Hoe zal Nederland op deze
campagne reageren' Bi| hel vo
rige bezoek van dl Graham
heeft te onzent de Evangelisch.
Omroep zich van de primeui
van eeri flinke vingei in de pay
der publiciteii eri zelfs van d.
nazorg verzekerd Het ziét ei
ditmaal niel naar uit. sedert
bladen als Getrouw (Internatio
nale Raad van Christelijke Ker
ken. tegenhanger van de We-
rpWraaH tiail Ifoplronl r»n nnlralo
reformatorische tijdschriften de
heer Graham onder schot heb
ben genomen terzake van zijn
bereidheid het gesprek te ope
nen met de Wereldraad In hel
andere kamp zijn de beschuldi
gingen tegen de hofprediker van
Nixon opgehouden Maar voor
dat we nader ingaan op de vraag
of met het komende Eurofest'75
een verschuiving van waarde
ring voor deze onmiskenbaar ta
lentvolle man waar te nemen zal
zijn, eerst een blik in de historie
Jonge bekeerling
De nu 57-jarige William
Franklin Graham heeft op 16-
jange leeftijd een verandering
in zijn geestelijk leven doorge
maakt tengevolge van een diep
gaande ervaring van Christus
tijdens een kerkelijke samen
komst In de drie jaren, die op
deze bekering volgden, groeide
bij hem het verlangen om hei
evangelie uit te dragen ln die
tijd eerst als scholier, later als
student - trad hij al in hel open
baar op Na een opleiding bij het
Bijbelinstituut in Florida stu
deerde hij aan hel Wheaton Col
lege (Illinois), een studie die
haar bekroning vond in zijn
promotie tot doctor in de godge
leerdheid Verschillende univer
siteiten hebben hem laler een
eredoctoraat verleend
Zijn pastorale loopbaan be
gon in 1944 bij de Baplistenge-
meenschap. in de VS de grootste
protestantse gelootsgemeen
schap Daarnaasl gaf hij leiding
aan hel intussen ook bij ons br
«end geworden werk van Voutl.
for Christ Maai hij voelde zich
ook geroepen om zich te blijven
bezighouden mei de studenten
tn 1952 koos Graham voor hel
zwervend bestaan van de werel
devangelist
De tijd van de campagnes en
kruistochten was aangebroken
De eerste was in 1948 te Los An
geles Ze leidde tot de stichting
van de Billy Graham Evangelis
tic Association Zijn vermaard
heid bereikte ook ons wereld
deel. vooral toen Graham enkele
jaren later dagenlang in hei be
roemde Harrmgay te Londen
optrad voor de volle arena die
plaats biedt aan 12 000 bezoe
kers Vele Nederlanders ligt
Grahams optreden in de sta
dions van Rotterdam en Am
sterdam in het midden van de
jaren vijftig nog vers in hel ge
heugen
Het evangelisatiewerk be
reikte een hoogtepunt in de
Aziatische landen, waar Gra
ham oog in oog kwam te staan
met de nood van ontheemden en
uitgestotenen In Zuid-India
naar de boodschap luisteren,
aangemoedigd door lutherse, or
thodoxe en katholieke geestelij
ken.
Grahams
boodschap
Een karakteristiek te geven
van dit door vriend en vijand er
kende talent is niet eenvoudig
Als je aan Graham denkt, hoor je
hem bezwerend uitroepen: „The
Bible says..." En dal is onmis
kenbaar 's mans uitgangspunt
wat de bijbel ervan zegt En de
boodschap van de bijbel laat
zich niet vereenzelvigen met een
ideologie, onverschillig of die
van links of rechts komt On
danks de hoge bezoekcijfers van
zijn kruistochten, blijft hij de
trok hij 5011 DIK) mensen tijdens
bijeenkomsten m Kottayan
Predikanten en priesters, mis
sionarissen en zendelingen von
den hier elkaar in de samen wei
king voor de ontredderden Ook
communistische jeugdorganisa
ties loonden belangstelling en
velen kwamen tol een beslissing
Premiei Nehru die een enorm,
bijbelkennis bleek te bezitten
toonde zich een promotor van dc
onderneming
De campagne in Japan, eind
1967 heeft geleld tot een grol.
loenainevan hel kerkbezoek bij
Ie christelijke gemeenten in To
kio ln Joego-Slavié wachit.
Grahams leam een welkom var
hel stadsbestuur vari Zagreb
Ondanks de minimale publici
teit kwamen tienduizenden, van
wie velen dagenlang onderweg,
nadruk leggen op de beslissing
van de individuele mens en op
het gebed als essentieel onder
deel van het nieuwe leven In
Christus
Als er iets karakteristieks isin
Grahams methodiek, dan is hel
zekei de zorgvolle begeleiding
van mensen, die gevolg hebben
gegeven aan de oproep om naai
voren te komen en te kiezen vooi
Christus De foflowup is geheei
in handen van speciaal daarvooi
getrainde mensen, woonachtig
in hel bewerkte gebied En dn
alles binnen de context van d.
kerken lei plaatse Wan! Gra
barn streeft naai een voortdu
rende coöperatie tussen de
teams die hij achterlaat en de
predikanten en priesters, die be
reid zijn de pastorale begelei
ding voort te zetten
Billv Graham heeft veel
tegenstanders Zelfs afgezien
van een flink percentage van lij
ders aan beroepsnavijei beslaal
er nog een groot aanlal ambts
broeders. die om hei mild le zeg
gen zich niet kunnen verenigen
mei het optreden van de evange
list Felle kritiek moest hij des
tijds verdragen vanwege zijn als
vertrouwelijk gekwalificeerde
verhouding met Nixon Hij zou
zelfs diens bezoek aan China
hebben verdedigd Maai zo
zeggen anderen in Grahams le
ven is geen Watergate1 Billy's
campagnes en evangelisatie
acties vinden anderen zijn
niet relevant gezien de noden
van deze lijd Hij simplificeert
de toestand van de samenleving
De bekende verlalei van dc
bijbel in gangbaar Engels. .1 B
Phillips stelt daal tegenovei
dal de Heei zelf de gew.xinte
bad theoretische problemen lot
-en persoonlijk probleem le ma
«en dal dooi liefde, wijsheiden
begrip wordt opgelost Graham
«leedl zich le goed en velen heb
ben hel le kwaad ovei zijn mooie
woningen zipi contact mei film
sterren Zijn old-lime religion
UI) wt|/e van tegenstelling is niet
naai de mode Giahams predi
king is le methodistisch, te
rechtlijnig, te eenvoudig Zijn
bekeerlingen zijn slachtoffers
van emotie En de schrijver J B
Priestley denkt, dal het ai lemaal
niet veel kwaad kan. met veel
goeds doet en met meer dan de
zoveelste show is.
Intussen voltrekt zich een ver
schuiving van de kritiek. De be
schuldigingen over Grahams
bestrijding van het commu
nisme en de secularisatie zijn
langzamerhand verstomd De
tijd dat hij geen medewerking
van oecumenisch gezinden tole
reerde. schijnt voorbij. BiU\
Graham zei vong jaar op het
congres van de „evangelicals te
Lausanne, dat er grote sociale
consequenties verbonden zijn
aan de prediking van het evan
gelie Hij koos voor de broeder in
nood en voor sociale gerechtig
heid en piötesieerde er tegen dat
hel geld. dal bestemd had moe
ten worden voor hulp. wordt ge
bruikt voor wapens Wel hield
Graham staande, dat destructu-
ren pas veranderen als de men
selijke natuur verandert.
Nu heefi hem dan een uitno
diging bereikt van de Wereld
raad voor de eerstvolgende as
semblee in Nairobi Grahams
tegenstanders, met namedie van
Maclntire s Internationale Raad
van Christelijke Kerken, laten
hem vallen Vele Baptistenge-
meemen in Noord Carolina en
Virginia doen desgelijks. Gra
ham. zo zegl men. vertegen
woordigt nu de nteuw-
evangelische corhpromisopvat-
tingen dooi verbindingen aan le
gaan mei oecumemsten. moder
nisten en ritualisten Het wordl
hem bijzondei kwalijk genomen
dal hij zijn bekeerlingen ver
wijst naai de kerk waarvan zij
eens lid waren d.xn doop of con
firmatie „Zijn campagnes be
vorderen alzo de afvallige oe
cumenische kerk waarovei
Openbaringen 17 spreekt"
Is hel waar. dal Billy Graham
de gevangene van de oecumene
is of kunnen we hem zien als een
representant van een krachtige
stroom binnen de kerken, die er
op gericht is om op de kruistoch
ten de dialoog te laten volgen?
De toekomst zal hel leren.
M. MEELDIJK
