Toestaan politieke
partijen was fout
CDA IN
DE
SCHULD
tenties
agina vallen
md niet op
GOBLET
Francois©
Sagan
wordt
veertig
en geeft antwoord
Mevrouw Tatcher in was
Kranten in Amerika krimpen
PORTUGESE MINISTER VAN VOORLICHTING:
GIZIA
-I
extrazacht
WENNEKER
Toenemende neiging
tot uitstellen
van geboorten
KJ l O-overhemden Oost-Europa
wïft
tl
De CIA en de
Spionagecultus
J. P. van Praagprijs
voor
Simon Carmiggelt
JONGE JENEVER
binnenland
buitenland
IIIIMlIIMIIBI III lllfl'
[ireentrum Insaid"
isebaan 50
PARKET
en PERZEN
campina
IvertentieDankiL
een ikoon zegt genoeg
unieke ikonen-expositie markiezenhof
AANSLAG OP
ALGERIJNS
CONSULAAT
IN PARIJS
Protesten tegen
rapport Amnesty
International
Eesten Romeinse
legerplaats
gevonden
in Woerden
Beroemd
Bewondering
Lespeeld
Klaagzang (2)
Vietnam (3)
Vietnam (2)
elsevier actueel
VRIJDAG 11 APRIL 1975
11 19
(Van onze correspondent)
BRUSSEL Het Belgische
ministerw van defensie is be
gonnen met een onderzoek
naar de vraag of het NAVO-
land België 255.000 overhemden
voor Belgische militairen in
het: Oostblok mag laten ver
vaardigen in plaats van 200
Belgen met deze opdracht één
jaar lang werk te verschaffen
in eigen land. De Belgen zijn
niet bang dat de Oosteuropese
producent jeukpoeder in de
hemden zal doen, maar ze wil
len zekerheid over de vraag of
twee Nederlandse bedrijven
die aangeboden hebben het
karwei voor de Belgen op te
knappen en die éénderde
goedkoper zijn dan alle andere
inschrijvers, de overhemden
zelf produceren of deze laten,
vervaardigen in Polen of Oost-i
Duitsland. Alle bedrijven die
hebben ingeschreven voor de
aanbesteding, hebben van mi
nister van defensie Vanden
Boeynants een formulier ge
kregen waarop ze moeten in
vullen wat de oorsprong van
het materiaal is en waar de
overhemden worden vervaar
digd. De bedrijfsraad voor
textiel en kleding in België had
onlangs de minister getipt dat
de slimme Hollanders de op
dracht wel eens in Oost-Europa
zouden kunnen laten uitvoe
ren, omdat hun prijs zo bela
chelijk laag ligt. Geef de op
dracht dan liever aan een Bel
gisch bedrijf dan kan de Bel
gische fiscus nog altijd ervan
profiteren als ze in Oost-Euro
pa worden vervaardigd, aldus
hebben de Belgen nu gerede
neerd.
LISSABON (AP/REUTEK) De beweging van de strijd
krachten (MAF) in Portugal is ontevreden over de polUie-
keipartijeii. ,We zijn geschokt door hun partijtwisten", al
dus minister van voorlichting Jorge Correia Jesuino, in
een gesprek met buitenlandse journalisten.
Waarschijnlijk zal het ak
koord over het ontwerp tussen
de partijen en de strijdkrach
ten vandaag worden getekend.
In het ontwerp van de strijd
krachten is vastgelegd dat de
revolutionaire militaire raad,
die na de mislukte staatsgreep
van vorige maand is opgericht,
voor een periode van drie jaar
boven de burgerregering zal
staan.
In de Zuidportugese stad
Beja hebben 500 mensen een
vergadering van de centrum
linkse PPD verstoord en later
vernielingen aangericht in het
partijkantoor. De militaire au
toriteiten in Portugal hebben
gisteren een bekend Portugees
journalist, Nuno Rocha, vrijge
laten. Hij was aangehouden
voor ondervraging in verband
met de mislukte rechtse
staatsgreep van vorige maand.
Rocha was een van de ruim 30
mensen die woensdag voor on
dervraging werden aangehou
den.
De vraag of de MAF achter
af de toelating van politieke
partijen na de omwenteling
van 25 april ais een vergissing
beschouwt beantwoordde Je
suino, die tevens een vooraan
staand MAF-Iid is, bevestigend.
De minister verdedigde de
samenwerking tussen MAF en
de 2 communistische partij,
maar zei dat de MAF de enige
e-hte vertegenwoordiger van
de volkswil is. „De communis
tische partij is gedisciplineerd
en werkt ijverig, bekwaam en
stipt", zei hij.
Omda' de andere partijen
niet efficiënt werken moeten
de. militairen wel op de com
munisten leunen bij het be
stuur van het land.
Volgens minister Jesuino
proberen de burgerlijke partij
en van de verkiezingscampag
ne een machtsstrijd tussen de
partijen te maken, terwijl ze
uiit het oog verliezen waar het
omsgaat. „Ze zouden gemeen
schappelijk moeten strijden
voor collectief geluk voor Por
tugal.; Wij zijn niet erg geluk
kig met de partijen. Uiterst
links v bestrijdt de MAF. De
andere partijen stemmen in
met de MAF. maar bestrijden
elkaar en vergeten waar het
om gaat".
De Portugese regering heeft
gisteren een ontwerp-grond
wet gepubliceerd, waarin de
strijdkrachten nagenoeg onbe
perkte bevoegdheden krijgen
in het landsbestuur. Het ont
werp is de politieke partijen
gepresenteerd als een docu
ment dat zij kunnen aannemen
of fbrwerpen.
Ijk N.Br.
(ADVERTENTIE)
m (Vervolg van pag. 1)
Voor die verdeelsleutel zijn
meerdere mogelijkheden. Ze
ker voor wat het verkiezings
tekort betreft zou er een be
roep kunnen worden gedaan
Oip de gekozen statenleden om
minsten, een deel(tje) voor
hun rekening te nemen. Voor
het overige zou het aantal sta
tenleden dat ieder der drie
partijen in de CD A-fractie
heeft de verdeelsleutel kunnen
zijn. Andere mogelijkheden
zijn .dat elk der partijen naar
(letterlijk) vermogen de
schuld meedraagt, of dat het
aantal zetels per partij in het
Brabantse CDA-bestuur norm
is Tenslotte zou het ledenbe
stand dat ieder der partijen in
Brabant heeft de verdeelsleu
tel^ bunnen zijn. Maar dat
blijkt een moeilijke zaak. Een
KVP-woordvoerder zegt ero
ver:!, „Daar kriie je bij de AR
en bii de CHU geen hoogte
van. In dit geval spreken ze
natuurlijk alleen maar over
betalende leden. En dan zijn
de 'cijfer, opeens heel anders
danl wanneer er ledentallen
genoemd worden, die de in
vloed van elke partij in het
CDA moeten bepalen".
van de Campina-kok
T.V.-Prikkers.
Belegen Campitia kaas, stukjes augurk of
tomaat, dobbelsteentjes ham, borrel-
worstjes, zilveruitjes, stukjes paprika,
halvo bolletjes gember, partjes mandarijn,
schijfjes sinaasappel of banaan
bigarreaux of noten.
Op lange prikkers worden afwisselend
dobbelsteentjes, Campina kaas enz. enz
geregen. Let bij het opsteken wel op
mooi contrasterende kleuren. Steek de
prikkers daarna in een mooie appel of
sinaasappel of kool.
6) ■*ex*»agtE5
UTRECHT (ANP) Op
het tweejaarlijks congres van
het humanistisch verbond
24 en 25 mei in Eindhoven
zal de „dr. J.P. van Praag-
prijs' aan Simon Carmiggelt
worden uitgereikt. Eerdere
prijswinnaars waren Amnesty
International en dr. A. Con-
standse.
De motivering: „Het gehele
werk van Carmiggelt heeft
aanzienlijk bijgedragen tot hu
manisering van de menselijke
betrekkingen: niet alleen door
de „Kronkels" waarin door
middel van een eigenaardige
humor de kwetsbare mens
zich staande houdt en weer
baar wordt, maar ook door
zijn opkomen voor de geeste
lijke vrijheid en eerbied voor
de menselijke waardigheid".
(ADVERTENTIE)
het Centraal Bureau voor CourantenpublicjJ^™
(ADVERTENTIE)
daarom nodigen wij u uit te komen kijken,
dan kunt u het zelf ervaren. En mocht onverhoopt
blijken, dat u die taal nog niet verstaat, doen wij u
het hoe en waarom van ikonen uit de doeken.
Er is een omvangrijke kollektie russische en griekse
ikonen (16-19de eeuw) en fraai lithurgisch zilver.
In het Markiezenhof komt u het fijne van ikonen
te weten (u kunt ze trouwens ook kopen).
22 maart t/m 19 mei - Bergen op Zoom, Steenbergsestraat 6.
Dag. 10-5 uur, zon./feestd. 12-5 uur. - Toegang f. 2,- en f. 1,-
DEN HAAG (ANP) On
der de gehuwden in ons land
is sedert een aantal jaren een
toenemende neiging te bespeu
ren de geboorten uit te stellen,
aldus drs. J.C. van den Brekel,
hoofd van de afdeling bevol
kingsstatistieken van het CBS
in een beschouwing in het
maandschrift van het CBS
ovei de demografie van Ne
derland in 1974.
Deze neiging treedt op naast
de tendens tot het kleiner
worden van het gemiddeld
kindertal per gezin en een wat
groter wordende bewust ge
wilde kinderloosheid.
Het uitstellen van de ge
boorten leidt op een zeker mo
ment tot een zekere inhaal en
het effect van deze inhaal is
nu mogelijk merkbaar gewor
den in, een omslag van de
geboortedaling voor eerste en
tweede kinderen. In de eerste
helft van het vorige jaar was
al een geleidelijke verminde
ring van de daling van de
geboorten van eerste en twee
de kinderen merkbaar en in
de tweede helft van het jaar
was er in het geheel geen
daling meer, maar vond een
stijging plaats.
Behalve door een mogelijk
„inhalen" van geboortenuitstel
kan deze ontwikkeling ook
veroorzaakt zijn door het „in
halen" van huwelijksuitstel.
De daling van de geboorte van
eerste kinderen in de afgelo
pen jaren is namelijk voor een
deel veroorzaakt door een
sterke teruggang van het aan
tal zogenaamde gedwongen
huwelijken. De veronderstel
ling, dat de toeneming van
de geboorten van eerste kin
deren in de tweede helft van
1974 mede het gevolg kan zijn
van een zeker inhaaleffect,
wordt in ze-kere zin onder
steund door de ontwikkeling
van het aantal gesloten huwe
lijken. Er werden in 1974 on
geveer tweeduizend meer hu
welijken gesloten dan in
1973.
Over het geheel genomen is
in het afgelopen jaar de Ne
derlandse bevolking wat ster
ker gegroeid dan in 1973, na
dat de aanwas sedert 1970
jaarlijks kleiner was gewor
den.
Aan het artikel valt verder
te ontlenen, dat de nataliteit
in de afgelopen jaren in, West-
Europa nergens zo snel i, te
ruggelopen als In ons land.
Ook het sterftecijfer per 1.000
inwoners is nergens in West-
Europa zo laag als in ons
land.
PARIJS (DPA) Onbe
kenden hebben donderdagoch
tend, enkele uren voor het
vertrek van president Valery
Giscard d'Estaing naar Alge
rije. een springstofaanslag ge
pleegd op het Algerijnse con
sulaat-generaal in Parijs.
De springstoflading ontplof
te onder een vrachtauto, die
op zeer korte afstand van het
consulaatsgcbouw stond. Een
man liep lichte verwondingen
op. De verantwoordelijkheid
voor de aanslag is opgeëist
door de club Charles Martel.
JERUZALEM (Reuter)
Israëlische regeringsfunctiona
rissen hebben gisteren de
juistheid van een rapport van
„Amnesty International' aan
gevochten, waarin zowel Israël
als Svrië worden betirht van
het slecht behandelen van hun
gevangenen in de oktoheroor-
log van 1973.
Volgens de Israëlische amb
tenaren zou de commissie van
„Amnesty International" wel
bewust gestreefd hebben naar
een kunstmatig evenwicht in
haar verslag. Daardoor zouden
Syrische beschuldigingen als
gezaghebbende zijn be
schouwd, terwijl de uitspraken
van Israëlische gevangenen
met een korreltje zout zijn
genomen.
WOERDEN fANP) Een
team archeologen van de ka
tholieke universiteit Nijmegen,
onder leiding van prof. dr.
Joh. K. Haalebos, heeft bij
opgravingen op het terrein
van de kazerne in Woerden
vondsten gedaan, die er op
wijzen dat op deze plaats rond
het begin van onze jaartelling
een Romeinse legerplaats
heeft gelegen.
De kazerne in het centrum
van Woerden wordt tot poli
tiebureau verbouwd. Enkele
maanden geleden werd op dit
terrein ook reeds een aantal
voorwerpen uit de Romeinse
tijd gevonden.
Tot nu toe heeft men dak
pannen, stempels, aardewerk,
slingerkogels en munten onge-
graven. Deze wijzen volgens
bet archeologisch team op een
Romeinse legerplaats van het
zogenaamde „castellen" type.
De legerplaats zou uit nlu-smi-
nus 69 na Christus dateren.
(Van onze correspondent)
PARIJS
„Ik draag mijn legende als
een sluiertje... Dat délicieuze
ea een beetje primaire mas
ker beantwoordt bij mij aan
evidente smaken: snelheid,
de zee, middernacht, alles
wat schittert, alies wat zwart
is, alles wat verloren kan
worden en wat dus helpt
zichzelf te hervinden..."
„Ik ben een soort voedings
waar geworden, een ding:
het verschijnsel Sagan, de
mythe Sagan...en ik schaam
de me voor mezelf. Ik ging
de restaurants met gebogen
hoofd binnen; als ik herkend
werd, was ik ontzet."
Het zijn twee uitspraken uit
het jongste boek van Fran-
goise Sagan, dat eigenlijk
een boek over Frangoise Sa
gan is, omdat het samenge
steld is uit de antwoorden
die zij in meer dan tachtig
Interviews gegeven heeft. En
het is (natuurlijk) een van
do beste, zo niet hèt beste
boek van Sagan. Het heet
„Réponses" (Antwoorden")
en bevat haar uitspraken
over twintig jaren, het leest
minstens even vlot, is zeker
méér boeiend dan al haar
andere boeken.
Mei achttien Jaar was zij be
roemd. Als gevolg van haar
eerste roman „Bonjour Tris-
tesse" die in 85 talen ver
taald werd en van vandaag
op morgen werd zij steen
rijk. En een legende, de le
gende die zij „als een sluier
tje" draagt. Zij leefde in
nachtclubs, speelzalen (zij
had alle Franse speelzalen
strikte opdracht gegeven
haar de toegang te weigeren,
waarop zij in het buitenland
ging gokken), pijlsnelle
sportwagens, op de voorpagi
na's (vooral als zij trouwde),
veelvoudig miljonaire maar
voortdurend op de rand van
het failliet met daar tussen
door en min of meer bijkom
stig een literaire loopbaan
die prikkelde, ergernis gaf
en verblindde.
In „Réponses" spreekt zij
over mensen, geld, genoegen,
liefde, jaloersheid, haar
jeugd, mensen en over het
leven als zodanig, waarvan
zij vaak denkt dat het „een
enige redding en uitweg is
afschuwelijke grap" is, en de
„een gedegen gevoel voor
humor". En zij „haat mensen
die zichzelf au sérieux ne
men."
Toen zij van vandaag op
morgen een „ster" werd, bij
na als in de film, stond zij
voor de keuze „een schan
daalacteur of een buger
meisje". „In leite was ik
noch het één, noch het ander
en mijn enige uitweg was te
doen wat ik zelf graag wilde.
Aangezien ik van excessen
houd, ging ik verder en ver
der."
Francois Mauriac (voor wie
zij een zekere bewondering
had) noemde haar „ene char
mant monstertje" en dat
heeft ze hem niet vergeven,
want „ik was noch charmant
noch een monstertje. Ik was
een jong meisje zoals vele
andere. Ik hield van het le
ven, van lachen, dansen,
vrienden, muziek en lezen,
hetgeen zeer gewoon is".
Maar zij heeft steeds een
laaiende haat gekoesterd
voor televisie en alles wat
daarmee in verhand staat.
Zij betreurt dat iedereen
haar als een karikatuur-hel
din beschouwde: „Het enige
waarover ze spraken was
geld, auto's, whisky en ik
ontving drie tot vier scheld
brieven per week." Zij geeft
toe dat ze bijgedragen heeft
tot het ontstaan van deze le
gende, maar „elke keer als
ik een nieuw boek schreef,
hoopte ik dat zij over litera
tuur zouden spreken. Maar
neen, elke keer hadden ze
liet over mijn bankreke
ning."
„Ik heb miljoenen erdoor ge
draaid. Hoe? Ik weet het
niet. Het leven... Ik heb niets
gekocht, ik heb geen gevoel
voor bezit. Al mijn investe
ringen waren geweldig: sche
pen die zonken en de vaste
vloerbekledingen van mijn
flats die voortdurend vervan
gen moesten worden." „Ik
heb ook veel gespeeld. Ik
had een hypotheek op mijn
huis genomen en op een ge
geven ogenblik had ik geen
cent meer op de bank." - „Ik
weet echt niet of de mensen
zich eraan geërgerd hebben
dat ik zoveel geld verdiende
ol' eraan dat ik het allemaal
over de balk gooide. Ik heb
de indruk dat als ik er
snack-bars voor de oude dag
voor gekocht had, ze veel
minder geschandaliseerd ge
weest zouden zijn. Ik geel er
niet om geld te hebben, op te
potten. Ik heb niet het min
ste ontzag voor geld, behalve
dat het in onze samenleving
een verdedigingsmiddel en
de vrijheid betekent."
„Tegenwoordig leef ik dank
zij mijn uitgever, Henri
Flammarion, goed van mijn
pen. Hij onderhoudt me, hij
houdt me in leven en als een
boek gaat, betaal ik hem te
rug. Ze hebben me mijn che
queboekje afgenomen omdat
ik de hele tijd aan iedereen
geld uitdeelde en ik in
„geidmoeilijkheden" kwam.
Nu hebben ze me iemand
gegeven die alles voor me
betaalt: prei, de autoverzeke
ring en het huis. Als ik een
gil geef, sturen ze me dui
zend frank zakgeld."
Dit jaar wordt zij 40. „Bon-
Jour Tristesse", waar het al
lemaal mee begon, ligt meer
dan twintig jaar terug en zij
heeft de indruk dat zij in die
tijd „bevorderd is van een
letterkundig sterretje tot ie
mand die schrijven kan."
Eu „schrijven blijft voor mij
iets wat uitermate vernede
rend is. Ik zou er graag zeker
van zijn dat ik een goed
boek geschreven heb of
schrijf. Maar ik ben er niet
zeker van."
JAN DRUMMEN
Francise Sagan „Réponses
1954-1974".
Uitg. Jean-Jacques Pauvert,
Paris.
papier
iw pen
Brieven voor deze rubriek moefefi
met volledige naam en adre» worden
ondertekend Bi| publikatie zullen deze
vermeld worden. Slechts bij hoge uit
zondering zal van deae regel worden
afgeweken Naam en adres zijn den bl|
de redactie bekend. Publikatle van brie
ven (verkort of onverkort) betekent nleC
dat de redactie het In alle gevallen
eens la met Inhoud, e-q. strekkin#.
Keetje loopt geweldig goed
Keetje is in trek. Keetje
brengt miljoenen op, 'n stuk
Nederland zoekt drek. Neder
land was conservatief en
„dus" niet tolerant. Werd door
enkelen gecensureerd, véél
mocht niet in de krant. De
krant tonode ons het spiegel
beeld van het 't menselijk ge
drag: Wij maken wel voor jul
lie uit, ,,wat mag"!
Wat mag of niet mag, beste
vrienden, dat zegt (terecht)
me, mijn geweten...
Geen lariekoek, geen larie
koek!
Ik mag volwassen, nu zélf
mondig heten!
We kopen citroenen - lusten
met meer 'n knol,
Met vriendelijke groet aan
de heer v.d. PoL
OOSTERHOUT G.J. ROOS
Ook mevrouw Tatcher, nieuwe leider van de Engelse Conservatieve Partij, krijgt een
plaatsje in het Wassenbeeldenmuseum van Madame Tussaud. Beeldhouwer Jean Fraser.
meet haar hoofd op.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON Als gevolg
van de stijgende produktiekos-
ten bestuiten steeds meer
Amerikaanse dagbladen hun
bladspiegel in te krimpen- Bij
een flink aantal kranten zijn
de pagina's twee en een halve
centimeter smaller geworden
en wordt er van acht smalle
kolommen overgegaan naar
zes brede. Daarmee wordt be
zuinigd op de papierprijs, die
in sommige gedeelten van
Amerika in de afgelopen twee
jaar met rond 44 procent is
toegenomen.
In juni zullen 8 van de 31
dagbladen die dbor de Knight-
Rider groep worden uitgege
ven gaan krimpen. Daarmee
zal met miljoenen per jaar
worden bezuinigd. Ook de
New York Times overweegt
een inkrimping van de blad
spiegel. Volgens voorzichtige
schattingen verslindt de New
York Times 2,4 miljoen kilo
meter krantepapier per jaar-
In december van het vorig
jaar besloot de Los Angeles
Times twee en een halve cen
timeter van de breedte van de
pagina's af te schaven en van
8 naar 6 kolommen over te
gaan. De Los Angeles Times
denkt in die marge rond 4,2
miljoen dollar per jaar te kun
nen besparen. Op de grotere
breedte van de kolommen kan
„zuiniger" worden gezet, zodat
het verlies aan nieuwsruimte
te verwaarlozen is.
Merijn, altijd goed voor een
serieuze overweging, lach of
glimlach, schreef terzake de
tragiek van Vietnam (adoptie
weesjes door Amerikanen)
een stukje waarmee ik 't hele
maal niet eens kan zijn.
Merijn tovert president Fora
van Amerika als de grote boe
man ie voorschijn en insinu
eert dat hij liever golft en
skiet in plaats het Vietnam-
vraagstuik te heipen oplossen.
Heelt een man dan alle pi u-
blemen die zich in Indo-China
voordoen in de hand? Geen
woorü rept Merijn over de
communistische agressie die
tienduizenden Vietnamezen op
ae vlucht doet slaan. Komt
hun angst niet voort uit eerde
re confrontaties die zij met de
communisten hadden? Ik pre
tendeer geen kenner van net
complexe Indo-China-vraag-
stuk te zijn maar een persoon
verantwoordelijk stellen voor
dit wereldprobleem lijkt me
even naïef als zeggen dat God
slecht is omdat hij deze we
reld gemaakt heeft. Derde we
reld, Midden-Oosten. Vietnam
en vul het rijtje aan zajn pro
blemen waarvoor de mensheid
sunuldig en verantwoordelij k
is. Dit afwentelen op een man
is onsportief en laf en spruit
voort uit 'n angstmechanisme 'n
evenzeer ingewikkeld als tra
gisch probleem niet te kunnen
overzien. Bovendien ontbreekt
het besef hieraan medeschul
dig te zijn.
BREDA
RINIE MAAS
Wie „Brandpunt" zat. 6 april
punt" van zaterdag 6 april
heeft gezien met de heren De
Koster en R. ter Beek, zal niet
aan de indruk hebben kunnen
ontkomen dat ter Beek duide
lijk Hanoi zat te koesteren,
als ware het een onschuldig
wicht. Onze Hanoi-vriend zat
het kennelijk niet lekker dat
De Koster hem lik op stuk
gaf. Ik zou willen adviseren
dat Ter Beek en de zijnen in
Hanoi gaan wonen of in een
of andere communistische
„heilstaat". Met lieden als hij
worden wij als het ware voor
de wolven gegooid.
RUCPHEN
R. DE GIER.
(ADVERTENTIE)
Voor het eerst in de Amerikaanse
geschiedenis trachtte de regering een
boek te verbieden nog vóór het
geschreven was: De CIA en de
Spionagecultus van ex-CIA-medewerker
Victor Marchetti en Buitenlandse Zaken-
ambtenaar John Marks. Meer dan de
helft van de door de CIA geschrapte
339(1) passages werden, op bevel van
de federale rechter, toch gepubliceerd.
Deze vindt u vet gedrukt in De CIA M
de Spionagecultus, 416 onthullende
bladzijden over de binnen- en
buitenlandse activiteiten van deze
wereldomspannende geheime dienst,
voor ƒ24,50 bij elke boekhandel.