eheel eigen cultuur"
VAN HOREN EN ZIEN
1
tvlamingei
llicht
Belgische r Confrontatie met een
documentaire over problemen zuid-molukkers
izen
Kiki Dee in Top Pop
sie
VPIlO-radio
over Philips
radio
1UGBLIK
radio
televisie
Hansweert
NIET ZUIVER
CULTUUR
Lucinda
Indianen
ONTDEK DE VERSCHILLEN
O» WDFNSPAG 9 APRIL 1975
nog een heel vage, ligt
„U moet zich echter wel.
aliseren", aldus de bewir.-l
man, „dat er bij de totsta.
koming van een Nederla:.
Belgisch ziekenhuisverii'
wel weer gesleuteld zal r
ten worden aan het totale l
denbestand in de zuidelji
provincies".
En met dat laatste roerde
staatssecretaris nu juist
een teer punt aan, want «J
tevoren hadden enkele
kers nog grote vraagtekens'»
zet bij het beleid van de f
windsman ten aanzien van
terugbrengen van de beddi
capaciteit in de Nederla
ziekenhuizen.
Een gemiddelde capaciti
van vier bedden per 1000
woners, zoals in de structu;
nota gezondheidszorg voor i
toekomst staat aangegc
(momenteel zijn er zes bed)
per 1000 inwoners) achtte i
hoogst aanvechtbaar.
De heer Hendriks deel
daarop echter mee, dat
volgende week te verschijn,
wetensehappelij k rapport
uitwijzen, dat zelfs de capat
teit van vier promille voor
toekomst nog te hoog -
zijn.
NEDERLAND I
Rommelmarkt Zaterda.-
morgen is zowel te Hanswee:
Oost als te Hansweert-Ws
een inzameling gehouden v:
oude spullen voor een romree
markt, welke 's-middags we:
gehouden in het dorpshuis K.
Munk. Het doel van deze ronl
melmarkt was de kas te spek
ken van de volksdansverer:
ring Scaldis. De belangstel!::,
voor de rommelmarkt is
groot geweest en er zijn
artikelen verkocht.
In 't kort
DE Hilversumse recherch
heeft twee mannen aangeho.
den, die twee vrachtwagen
geluidsapparatuur ter waar
van f 90.000 hebben gestolen
Het zijn de 24-jarige W.V. e
de 17-j.arige B. van D. u
Hilversum,
IN het Californische Ora
Cove zijn vier leden van
familie in hun woning dot
schoten om het leven gebrad
Omtrent de dader van
moord tast de politie nog i:
het duister.
BRITSE pluimveehouders hei
ben gisteren verhinderd, da
een lading eieren uit Frans-
rijk in de haven Poole, aan c
Engelse zuidkust werd gelos.
De betogers die de kade had
den geblokkeerd waar
schip met eieren lag, wilde:
protesteren tegen de invoe:
van Finse eieren onder
prijs van de Britse eieren.
DE rechtbank in Rotterda-
heeft gevangenisstraffen var
vijf en vier jaar opgelegd aa'
drie Chinezen, die vorig jas:
december een gewapends
overval pleegden op een filiaal
van de RABO-bank in Rotter
dam-Ommoord.
DE Saoedi-Arablsche mlniste:
voor binnenlandse zaken Prins
Nais heeft meegedeeld dat aft
ln het koninkrijk gevangen
zittende politieke gevangenen
dat waren er 82. zijn vrijgela
ten.
Actievoerder Bijlsma mocht
vertellen dat op passief verzet
de gemeente reageerde met kei
harde knuppelaars. NCRV's
Hier en Nu meldde dat de ge
meente pas commentaar geeft
als de sioop voltooid is. Ik ben
er niet benieuwd naar. Het suc
ces dat een TROS Actua inter
viewer op maandagavond een
actievoerder met zijn actie toe
wenste heft weinig uitgehaald
De slag om de Nieuwmarkt is
definitief beslist alleen de ma
nier waarop zet je toch aan het
denken.
Het vertrouwen ln de NAVO
ls niet groot maar veel PvdA-
ers schrikken ervoor terug om
de NAVO te verlaten. Dat was
de conclusie aan het begin van
de VPRO-uitzending „De PvdA
op zoek naar de vrede".
Twee essentiële zaken die in
de vorige aflevering opgewor
pen werden: de geloofwaardig
heid van de NAVO-beginselen
en ontspanningspolitiek op ba
sis van militair machtsvertoon,
werden niet uitgewerkt. Als ih
zie hier alle ammandementen
administratief verwerkt wor
den vraag ik me af waar ik ei
genlijk naar zit te kijken. In
formatie, ho maar, en dat ia
toch het minste dat je had mo
gen verwachten van een pro
gramma dat een aanzet moet
zijn voor fundamentele discus
sie. Alle rode vlaggen ten spijt-
JOHAN DIEPSTRATEN
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA - Zij praten moeilijk over hun film, Maartje van
der Heyden en Mary ilehuat. Al' en toe maken ze een gebaar
ran machteloosheid of doet de verontwaardiging hun zinnen
Stokken.
Maartje, in een poging om uit te leggen wat zij voelt,
verzucht: „liet is ook zo ontzettend complex, weet je".
En Mary: „Onze film is in feite een druppel op een gloei
ende plaat. Hel hele probleem ligt veel dieper"
Mary Ilehuat (33) en Maartje
van der lleyden (24, dochter van
ISjef) zijn nog onder de indruk
van de ervaringen die zij opde-
tijdens de opnamen voor
i,Tussen Oost en West", een 40
ziet een superwesterse inrich
ting. Kleuren-t.v. Alles. En
daartussen een oude moeder,
nog in klederdracht, die alleen
maar Maleis spreekt, nok al is ze
.„iussc. v.. ..va. w.. vijfentwintig jaar hier. En... tul
i minuten durende documentaire de telefoon toe. Ifaar is een vlag
de problemen van de opgeschilderd en op de muur
staat K.M.S. (Repuhlik Maluku
Selatan-red.). Naast een fotu
van de vermoorde president van
de R.M.S., dr. Somoukil".
- Maartje: „Het vasthouden
aan die cultuur is zo sterk, aan-
pver de problemen van
Zuidmnlukkers in Nederland.
\nderhalve maand lang filmden
[zij in de Zuidmolukse buurt in
Breda, ten noorden van de Til-
burgseweg, waar 700 Molukkers
I hun eigen gemeenschap hebben.
Uit vier uur durend filmmateri-
aal werd de documentaire sa-
nengesteld die op 14 april via
Nederland II wordt uitgezon-
|den.
„Tussen Oost en West" heeft
en beeld van de moeilijkheden
van de familie Latumaenssa aan
de Rottumstraat. Moeilijkheden
die volgens Mary en Maartje
kenmerkend zijn voor veel van
de35 000 Zuidmolukkersin Ne-
grijpend gewoon. Ilet is één fa
milie, een grote hechte gemeen
schap".
Nederland heeft de Zuidmo-
lukkers laten stikken, vinden
Mary en Maartje. Dat moet nu
maar eens duidelijk gezegd
worden, zonder „er nog verder
omheen te praten". „Tussen
Oost en West" bevat een duide
lijke politieke visie, wat voor
CRM aanleiding was zich van de
erland De vader* een oud- -pnidiiktie te distantiëren. De
NIL-militair die plotseling uit subsidie blijft gehandhaafd,
maar officieel wil CRM niets
I dienst werd ontslagen. De moe
der: een wat ouderwetse, reli-
rteuze vrouw die lijdt aan
heimwee naar haar land. De
kinderen Rubin en Mary zitten
nog op school waar zij te kam-
[pen hebben met een taalachter
stand. De ouderen, Jan en Jopie,
Iwerken op kantoor en fabriek,
Iwaar zij zich weinig op hun
jrplaats voelen, maar ze hebben
geen keus. Taalachterstand en
huidskleur maken werkzoeken
noeilijk.
De Zuidmolukkers kwamen
Ivijfentwintig jaar geleden naar
Nederland in de hoop na een
paar maanden weer weg te kun
nen Het liep allemaal anders,
ie Molukkers die na de vorming
an de Indonesische eenheids
staat en de daarop volgende on
afhankelijkheidsproclamatie in
1950 naar ons land kwamen, zit
ten er nog. Tegen hun zin, zegt
Mary Hehuat, zelf Zuidmoluk-
ker
Steeds vaker wordt er dan ook
via krant, radio en t.v. melding
gemaakt van conflicten. Uitge
breide reportages en documen
taires behandelden het pro
bleem, maar volgens Mary en
Maartje niet op de goeie manier
„In de meeste reportages ko
men de Zuidmolukkers er toch
altijd negatief uit. Het geeft ook
geen natuurgetrouw beeld wan
neer je zomaar plompverloren
met je camera een wijk binnen
stapt. Dan komen bij de mensen
emoties los en wordt alles in het
extreme getrokken. En als je dat
gaat filmen denkt iedereen dat
Zuidmolukkers vechtjassen zijn
en WW-lopers, maar dat is geen
zuiver beeld".
De belangrijkste en ingrij
pendste ervaring die Maartje
van der Heyden en Mary Hehuat
van het filmen in de Bredase
Zuidmolukse buurt hebben
overgehouden is de confrontatie
met de geheel eigen cultuur die
behouden is gebleven, ook na al
die jaren in den vreemde.
Voor Mary Ilehuat betekende
die confrontatie een stuk her
kenning. Ontroering ook. Hij
vertelt: „Je komt hij mensen. Je
met de documentaire te maken
hebben. Het is niet geworden
wat het ministerie verwacht
had.
Mary en Maartje vinden het
best. De oorspronkelijke titel
voor de documentaire „Geef mij
de Molukken maar" moesten zij
weliswaar veranderen in hel
neutralere „Tussen Oost en
West" maar verder konden zij
hun gang gaan.
Dit betekent een benadering
van het Molukken-probleem
vanuit de politieke hoek. De op
lossing wordt niet gezocht in de
sociaal-culturele sfeer. „Dat
doet men al genoeg", zegt Mary.
„Wat zijn sjoelbakken en club
huizen voor de Zuidmolukse be
volking? De jongere generatie
heeft groot gelijk dat ze zich niet
langér rustig houdt. Dat is al ge
noeg gebeurd".
Maartje: „Het heeft me ont
zettend veel gedaan. Het klinkt
lullig om te zeggen: ik voel me
een van hen. Maar, ook de ma
nier waarop ze belazerd zijn. Ik
vind dal er naar hen geluisterd
moet worden. De essentie wordt
ontweken".
NOS/NOT
09.15 Schooltelevisie.
KRO
15.30 Wat heet oud? Ppro-
gramma voor en over de
ouder wordende mens.
16.15 De rode autobus.
17.00 Wickie de Viking.
NOS
18.45 Paulus de Boskabouter.
18.55 Journaal.
19.05 Van Gewest tot Gewest.
SOCUTERA
19.50 Vrijwilligers over Ver
pleegkunde.
NOS
20.00 Journaal.
P.P.
20.20 Gereformeerd Politiek
Verbond.
NOS
20.30 De verloren dochter, tv-
spel.
21.20 Werkwinkel.
21.45 Panoramiek.
22.00 Studio Sport.
22.30 Den Haag vandaag.
22.45 Studio Sport met W.K.
IJshockey.
23.40 Journaal.
10.25 Parabel.
10.35 Duits uit Oost en West.
11.20 Muziekprogramma rond
Catharine Valente.
12.20 Die Umschau.
12.50 Persoverzicht.
13.00 Journaal.
16.15 Journaal.
16.20 Reportage.
17.05 Finse kinderfilm.
17.55 Journaal.
20.00 Journaal en weerbericht.
20.15 Actuele documentatie.
21.00 Caharetprogramma.
21.50 Talk-show.
22.50 Journaal, weerbericht en
commentaar.
DUITSLAND II
Nieuws. 17 32 (S) Hier en nu.
18 00 (S) Kapel van de Konin
klijke Luchtmacht. 18 30
Nieuws. 18 41 Kunst- en vlieg
werk: informatie over actuele
tentoonstellingen 18 46 (S) Met
uw instemming het lied van de
week. 19 00 (S) Populaire klas
sieken door het Radio Filhar
monisch Orkest. 19 30 Theologi-
scheelherleergang TROS 20 00
(S) Close-up: licht muziekpro
gramma. 21 15 Uit de pers 21.30
(S) Specialiteiten la carte: mu
zikaal verzoekplalenprogram-
ma. 22.30 Nieuws 22 40 Aktua.
23 00 (S) Coulissen: woensdaga
vondmagazine. 23.55-24.00
Nieuws.
NEDERLAND II
TELEAC
18.15 Eenheid in eenheden, les
7.
NOS
18.45 Paulus de Boskabouter.
18.55 Journaal.
IKOR
19.05 Als je toch in de buurt
bent (2), filmische reisre
portage.
IKOR- KRO/RKK
19.30 Kenmerk.
NOS
20.00 Journaal
AVRO
20.21 Televizier Magazine.
20.40 Amsterdam 700, tv-spel.
21.50 De opkomst van de Russi
sche Marine, documen
taire film.
NOS
22.40 Journaal.
DUITSLAND I
10.00 Journaal.
10.05 Actualiteiten en muziek.
16.20 Wij leren zwemmen.
16.30 Kinderprogramma.
17.00 Journaal.
17.10 Artiesten uit de gehele
wereld.
17.40 Actualiteiten en muziek.
18.20 Mordkommission: Zahl-
tag, misdaadfilm.
18.55 Verhalen uil de geschie
denis: Heracles.
19.00 Journaal.
19.30 Documentaire film over
Groenland.
20.15 Informatie en meningen
uit hef economisch leven.
21.00 Journaal.
21.15 Cultureel magazine.
22.00 Die Bettwurst, komische
dialoog.
23.15 Journaal.
HILVERSUM II
BELGIË (Nederl.)
15.15 Wielrennen.
17.00 Jeugdprogramma.
18.15 Paulus de Boskabouter.
18.20 Atelier.
19.15 Coronation Street, tv-
sene.
19.30 Voetbal: Leeds United-
CF Barcelona.
20.15 Journaal.
20.30 Voetbal: tweede helft.
21.15 Einde.
21.50 Fundamenten:
tweede rapport
Club van Rome.
22.40 Journaal.
het
van de
VARA: 7 00 Nieuws. 7 11 Och
tendgymnastiek. 7.20 (S) In de
Roode Cirkel: nieuwspro
gramma met muziek. (8 00
Nieuws.) 9 00 (S) Licht orkest
met zangsolisten 9 35 Water
standen. 9 40 Schoolradio. 10 00
(S) Radioweekblad. NOS: 11.00
Nieuws. 11.03 Bopthema's en
Swingsessions jazz uit de jaren
1935-1955. 11.30 Spiegel van
Duitsland. VARA: 12 00 Meppel
- Centraal: gesprekken. 13.00
Nieuws. 13.11 Dingen van de
dag. 13.25 (S) Een middagje
Stoomradio: een programma vol
goede jeugdherinneringen.
16.00 Nieuws. 16.03 (S) Stief
moeder Aarde, senehoorspel
(12). 17.10 (S) Amusementsmu
ziek. R.V.U.: 17.35 Wij voor on
szelf en zij voor ons allen?: pro
ject over ontwikkelingssamen
werking. VARA: 17 55 Medede
lingen. 18.00 Nieuws. 18.11
Dingen van de dag O P.: 18 20
Communistische Partij van Ne
derland VARA: 18.30 (S) Ge
sprek. 18.55 (S) Brassband Ma
gazine. NOS: 19 40 Openbaar
Kunstbezoek. 19 50 Den Haag
vandaag. 20.00 Nieuws. 20 05
(S) Woensdagavond Muziekma-
gazine. 22.10 En Toch....: Am
nesty International. EO: 22.40
Woord der Waarheid. 22.55
Klankbord 23 05 (S) Postlu-
dium: klassiek muziekpro
gramma. 23.55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM III
Ieder heel uur nieuws.
KRO 7 02 (S) Drie op je boter
ham 9 03 Pep-op-drie 11.03 (S)
Drie draait op verzoek. 12.03 (S)
Drie tussen de middag: pauze
programma met o a de quiz Ra
den maar.... 14.03 Pop-kontakt:
De Theo Stokkinkshow. 16.03
De Hitmeesters De Vincent van
Engelenshow. NOS: 18 03 De
Vacaturebank. 18 10 Joost mag
met eten. 19.02 (S) Drie loopt
achter, met om 19 30 Paarde-
koersen. 20.02 (S) Woensdaga
vondshow: sport en actualitei
ten. (22 30 Effectentips.) 0.02 (S)
Metro's Midnight Music, met di
verse solisten, licht instrumen
taal trio en het Metropole Or
kest. 1 02 (S) Take it easy. 2.02
De Meurders Methode. TROS:
6.02-7.00 Drie op je boterham.
BELGIË (Nederl.)
12.00 Nieuws en SOS-
berichten. 13.00 Nieuws en
weerberichten. 13.10 Actualitei
ten. 13.25 Buitenlands perso
verzicht. 13.30 Spiegel van
kunst en cultuur. (14.00
Nieuws.) 15 00 Nieuws, (tussen
15.00 en 18.00 rechtstreekse re-
portageflitsen van de wieler
wedstrijd Gent-Wevelgem.)
15.03 Gevarieerd programma
met informatie. (16 00 Nieuws.)
16.30 Lichte muziek en verkeer-
stips. (17.00 en 18 00 Nieuws.
18 15 Sport.) 18.30 Lekenmo-
raal en -filosofie. 19 00 Nieuws
en weerbericht. 19 10 Actuali
teiten. 19 30 Taalwenken. 19.33
Muzikaal programma met groe
ten en informatie. 20.30 Nieuws.
20.33 Gevarieerd muzikaal pro
gramma. 22 00 Nieuws. 22 15
Gevarieerd programma. (23.00
Nieuws.) 23.40-23.45 Nieuws.
BELGIE
(Frans)
(Van onze RTV-redactie)
HILVERSUM - De VPRO-
radio zendt deze maand een
groot aantal programma's over
het Philips-concern uit. Opna
men werden gemaakt in ver
schillende vestigingen in ons
land (onder meer Eindhoven.
Nijmegen, Drachten, Heerlen en
Stadskanaal) en in België, Italië
en Indonesië).
Op 11 april zal in het pro
gramma „Embargo" worden in
gegaan op het sociale beleid van
Philips Een week later behan
delt deze rubriek het multina
tionale karakter Op 25 april zal
de slotuitzending rechtstreek:
vanuit Eindhoven worden uit
gezonden. Alle VPRO-
radinprogramma's staan die dag
in het leken van Philips.
•Het Britse zangeresje Kiki Dee tijdens haar optreden in het
programma „Top Pop" dat de Avro op 11 april op het scherm
zal brengen.
Lucinda en de lotoseter, Mar-
nix Gijsen; Salamander, her
druk, 4,90
Dit boek van een van de
meest vooraanstaande Belgi
sche auteurs, Mamix Gijsen.
bevat zeer veel autobiografische
gegevens. Hoofdpersoon is eer.
Belgische leraar klassieke talen,
die na de oorlog last krijgt van
levensmoeheid. Als gedele
geerde van de Verenigde Naties
maakte hij een tocht door Ame
rika, waaop hij Lucinda ont
moet. Deze vrouw geeft hem
nieuwe inspiratie en leven
smoed. j} v
•De laatste grens, Anthony van
Kampen; uitg. Van Ilolkema en
Warendorf, 17,90
In „De llatste grens" be
schrijft Anthony van Kampen
zijn avontuurlijke tocht „door
de groene hel naar de uitster
vende Indianen van Amazonas".
Hij onderneemt die reis met mis
sionaris Jan de Vries, bekend
van zijn werk voor lepralijders
Deze begeleidt hem met veel
kennis van zaken naar Amazo
nas op de grens van Brazilië en
Colombia. Het is Van Kampens
derde boek over de situatie in de
binnenlanden van Brazilië, na
„Het land dat God vergat" en
„Geschonden Eldorado". Van
Kampen beschrijft op de hem
bekende „romantisch-
journalistieke" manier ondei
meer een ritueel festijn op de
Berg van de Regenboog Het
boek is verlucht met vele foto's
van pater Jan de Vries.
D.V.
(ADVERTENTIE)
De KRO-t.v. zendt vanmid
dag (15.30, Nederland 1) het
tweede deel van een serie van
drie programma's uit onder de
titel „Wat heet ud". Deze serie
van en over de ouder wordende
mens kwam tot stand in samen
werking met de Nederlandse
Federatie voor Bejaarden. Deze
keer staat het onderwerp pen
sionering centraal.
Op Nederland 2 (21.50 uur)
een BBC-documentaire over de
Russische marine. De Neder
landse Manne Voorlichtings
dienst verstrekte aanvullende
beelden. De Russische marine is
momenteel de snelst groeiende
zeemacht ter wereld. In deze do
cumentaire gaat Harry Hastings
niet alleen in op de Russische
oorlogsvloot, maar ook op de
ontwikkeling van de visserij-
vloot, de oceanografische
research-vloot, de koopvaardij
vloot en een uniek flottielje van
meer dan vijftig veiligheids- en
toezichthoudende vaartuigen
De opbouw van de Russische
manne is in handen van Serget
Gorsjkov.
15.15 Eurovisie wielrennen.
17.60 Jeugdprogramma.
18.25 Jeugdmagazine.
18.55 Voor de kleintjes.
19.00 Arpad, de zigeuner, tv-
serie.
19.25 Regionaal nieuws.
19.40 Consumententips.
19.43 Weerbericht.
19.45 Journaal.
20.25 Piste, circusprogramma.
21.25 Programma over de
vrouw.
22.40 Journaal.
HILVERSUM I
TROS: 7.00 Nieuws. 7.02 (S)
Ontbijt-Soos. (7.30 Nieuws, 7.41
Aktua, 8.30 Nieuws en 8.36-8 45
Gymnastiek voor de huis
vrouw 9.00 (S) Wegwezen: tips
voor trips. 9.30 Van heinde en
verre: licht muziekprogramma.
10.00 (S) Kaboutertijd. 10.30
Nieuws. 10.33 (S) Sphinx: pro
gramma voor de vrouw 11.45
(S) Café-Chantant: liedjes en
muziek uit de goede oude tijd.
12.26 Mededelingen t b v land
en tuinbouw. 12.30 Nieuws
12.41 Aktua-magazine, met om
ca. 13.00 Sportnieuws en
interviews. 13 15 (S) Sport na
sport: sportprogramma voor de
jeugd. 13 45 (S) Mannenkoor
14.15 (S) Route-A: gevarieerd
programma. 15.30 Nieuws.
15 33 (S) After Sesjun: licht mu
ziekprogramma NCRV: 16 00
Hervormde middagdienst. 16.20
(S) Klanksnoer: klassieke mu
ziek (gr). 16.55 (S) De magische
cirkel, hoorspel OVERHEIDS
VOORLICHTING: 17.20 Terza
ke' uitzending door het ministe
rie van CRM. NCRV: 17.30
ua,\oqs>|ui| j33oa :ueui apua3
-3q uajjappuRJis 'siqaa.1 ijaoq :sjqaa.i hjom :j3)bm ui auiep
iui>pq uHui apuado| ijau uappiui auisp uue 'sjjuu lapnouas
J3ao sjaoppueq :ueui apuaSSq (aoA :aajeAv ujueui >(aojquiaA\2
