AJN OPA „DOOR DE EEUWEN TROUW" Kwarteeuw op de bres voor Ambon enten ti dl Noorse fjorden vol overbodige tankers mimi! Annuleringen Alternatieven Zelfbediening Weinig kans Merkwaardig Gesprek n een ruime instap ren mogelijk maakt lopen zowel het kor- portier als het linker net dak ter bevorde- toegankelijkheid. De t een brede midden- daa rentegen smalle :n die het dak dragen, de dode hoek naar tinimaal kon uitval- de middenstij) is in olbeugel die samen dragende carrosserie constructie vormt, .merika geldende vei- n is meer dan vol- :eninR gehouden. iard uitvoering kost ons land 18 985. wenst een X of een verkrijgbaar waar- jen kan worden afge- le verlangens van de koper. De levering begint medio maart. voor de winnaar is ig verzorgd weekend r in Assen. iderland organiseert Motorweekend wed de titel De Beste van Nedei land. at het erom wie het achterwiel van een otor kan demonte- teren Er zijn prijzen *00, 250 en 100. Vorige week liep bij Verolme op Rozenburg de Shell- tanker „Lepton" van stapel. De champagnefles, uiteenspat tend op de gigantische boeg, vormde een witbruisende, fees telijke rozet waarop het schip - zoals dat heet - „statig van de helling gleed". Een beetje terecht was de feestelijkheid wel want de Nederlandse scheepsbouw bereikte met de „Lepton" wederom een gedenkwaardige mijlpaal. Met haar 320.000 ton was de „Lepton" het grootste schip dat ooit op een Nederlandse werf werd gebouwd. Maar van de andere kanteen Shell-man ver klaarde na de feestelijke tewa terlating dat de „Lepton" niet gebouwd zou zijn als Shell „al les tevoren had geweten". Met andere woorden: de „Lepton" is al overbodig nog voor zij is afge bouwd. Dat is wel eens anders ge weest. In de jaren zestig en in de eerste jaren van deze decade - ruwweg gezegd, in de periode tussen de Zesdaagse en Grote- Verzoendag-oorlogen in - kon den er niet genoeg tankers wor den gebouwd. De oliestroom rond Kaap de Goede Hoop werd dikker en dikker. De tankvaart was een continubedrijf gewor den met af- en aanvliegende en elkaar aflossende bemanningen. Al sinds er olie wordt geboord, is de tanker een belangrijk schip In de tweede wereldoor log drong de tanker zich naar voren in de rangen van zeesche pen tot naast het beroemde Liberty-schip. Tankers en Liberty-schepen droegen net zoveel bij aan de overwinning van de geallieerden als alle Amerikaanse, Britse en Cana dese soldaten bij elkaar. Maar pas na de tweede werel doorlog, toen net als elders in de wereld ook in het Midden- Oosten de macht van het Westen aftakelde en het vitale Suez- kanaal eerst werd genationali seerd door een „vijandig ge zind" Egypte en vervolgens - in de Zesdaagse oorlog van 1967 - dichtging, pas toen nam de tan ker zijn spectaculaire sprong voorwaarts. De supertanker kwam, de mammoettanker volgde en op de tekentafels ver schenen al de contouren van de super-mammoettanker. De halfmiljoentonner werd zelfs werkelijkheid. In Frank rijk heeft Shell er een paar op stapel staan en op zee bevinden zich al de Globtik-tankers „London" en „Tokyo", die met hun 483.939 ton nu de grootste schepen ter wereld zijn. Hoewel Shell nog vorige week heeft verklaard geen bouwopd rachten te annuleren, houdt net maritiem opinieblad „Zeewe zen" het er op dat aan het supertanker-tijdperk een einde is gekomen. „Meer dan ooit is het thans zonneklaar", aldus het blad, „dat het tijdperk van de zeer grote tankers, de Very Large Crude Carriers (VLCC) en de Ultra Large Crude Carriers (ULCC) voorlopig tot het verle den behoort. Zij zullen de ge schiedenisboeken ingaan als de merkwaardige produkten uit een tijd, waarin nog een opti maal nut kon worden getrokken van de schaalvergroting in de tankvaart". Tot zover „Zeewe zen". i De geboorte van een supertanker. De „Rudolph Peterson" loopt uan stapel bij Verolme (1971). dat meer dan 12 miljoen ton of wel ruim 5 procent, van de 220 miljoen ton tellende wereld- tankervloot werkeloos ligt bij gebrek aan vracht. Het zwaarst getroffen worden de particuliere tanker-reders die op kortlopende contracten varen. Dat zijn vooral Noorse reders. Volgens het persbureau Associated Press ligt een kwart van de Noorse tankervloot (31 schepen, samen 4 miljoen ton) leeg in de Noorse fjorden en er komen elke dag schepen bij. In de Perzische Golf zou 3 miljoen ton aan tankercapaciteit op or ders liggen te wachten. Frappant is dat een van Noorwegens grootste onafhan kelijke tankerreders, Halmar vReksten, uit de „business" is ge stapt. Hij annuleerde reeds ge plaatste opdrachten bij de Noorse Akerscfieepsbouwin- dustrie voor de bouw van sche pen van 400.000 ton en werd scheepsbouwer in plaats van re der. Tenslotte is er een rapport van het Londense makelaarsbureau E. A. Gibson Ltd, dat becijferd heeft dat begin februari in totaal 8,4 miljoen ton aan ankercapa citeit, in bestelling bij diverse werven, was geannuleerd of van bestemming veranderd, sinds het uitbreken van de oliecrisis. Het blad „Zeewezen" echter komt op een nog hoger tonnage door ook onbevestigde berich ten over annuleringen in de be cijfering te betrekken. De uit komst zou dan 12,6 miljoen ton zijn. Het ineenstorten van de bouwmarkt zal te recht veel meer mensen uit hun slaap houden dan het in elkaar zakken van de tankermarkt. Toch is er meer aan de hand dan alleen maar een gebrek aan olievracht. Velen spreken al van het einde van de mammoet -tanker, een verschijnsel op de Zeven Zeeën dat, na de ramp met de ,,Torrey Canyonbij de Scilly Eilanden, velen nachtmerries bezorgde. Het ziet er naar uit dat de halfmiljoentonners of groter, die bij een ongeluk een half continent zouden hebben besmeurd, nooit meer van de tekenplanken zullen komen. De wal keert het schip. Letterlijk bijna. Het internationale vakblad „Gas and Oil Journal" schreef maandag dat meer dan 180 tan kers - merendeels schepen van meer dan 200.000 ton - in de af gelopen weken zijn opgelegd. Het blad ziet geen tekenen die wijzen op betere vooruitzichten voor de tanker-reders. Eerder is het tegendeel te verwachten, al dus „Gas and Oil Journal". Lloyds, de Londense alleswe ter op scheepvaartgebied, schat Minder kwetsbaar tot nu toe zijn de tankervloten die verbon den zijn aan de grote oliemaat schappijen of die op langlo pende contracten van soms wel 25 jaar, varen. Toch is het ook daar geen rozegeur en mane schijn. Shell zegt zelf dat som mige schepen niet besteld zou den zijn geweest als men de hui dige ontwikkeling tijdig had zien aankomen en ook de tan kers van de oliemaatschappijen varen halve kracht of liggen voor de havens te wachten om gelost te worden. De ineenstorting van de tan kermarkt heeft natuurlijk acute oorzaken. De oliebezuinigingen in de geïndustrialiseerde we reld. Het minder verbruik door de industrie als gevolg van de recessie in de industrielanden, de buitengewoon zachte winter op het noordelijk halfrond en de gigantische voorraden olie die als gevolg van deze factoren overal liggen opgeslagen en een wereldwijd gebrek aan olie opslagcapaciteit veroorzaken. Door dit alles zijn de vracht tarieven naar beneden getui meld en werden vooral de onaf hankelijke reders uit de markt geprijsd. In Nederland (Rotterdam is 's werelds gróótste opslagplaats van ruwe olie en olieproaukten) ligt ongeveer 30 procent meer ruwe olie opgeslagen dan in 1973 en ruim tien procent meer olieprodukten. Tegelijkertijd bleef de Nederlandse oliecon sumptie ver beneden die van 1973 (in november 1974 onge veer 260.000 ton of 12,5 pro cent). Er is echter meer aan de hand. Op de eerste plaats zijn er de olie-exportlanden die bezig zijn met het stichten van eigen tan kervloten. Daarnaast is ook al merkbaar dat overal in de we reld „vergeten" energie opwek kende brandstoffen, zoals steenkool, en jongere zoals aardgas in snel toenemende mate (weer) worden gebruikt. Bovendien ziet het er naar uit dat de dikke oliestroom van de afgelopen periode, die uit de Perzische Golf gulpte, om Kaap de Goede Hoop heen draaide om tenslotte West-Europa binnen te stromen, in de komende jaren toch wat van zijn monopolis tisch overwicht zal verliezen terwijl er tegelijkertijd kleinere, maar talrijke nieuwe oliestro men ontstaan, alles bijeen een dusdanig gesplitst beeld vor mend dat schaalvergroting er geen vat op krijgt. Vandaar de verwachting dat de mammoet tanker zijn tijd alweer bijna heeft gehad. Blijkens de jongste berichten, onder meer van de OPEC- conferentie in Algiers deze week, zijn de OPEC-landen zich ervan bewust dat hun monopo liepositie onder druk komt te staan zonder dat er overigens sprake van zou zijn dat de hui dige OPEC-landen hun domine rende rol in de olieproduktie zouden verliezen. Geen mens ge looft dat, maar de activiteiten elders in de wereld knagen wél aan de huidige machtspositie van de OPEC-landen. Dit Ara bische realisme - zij het wat ver sluierd geformuleerd - staat in tegenstelling tot de onderschat ting die men in het westen waarneemt als het gaat om al ternatieve energiebronnen, met inbegrip van de uit zee gewon nen olie en aardags Toch is het niet kinderachtig wat op dit gebied geleidelijk zichtbaar ïs geworden in het af gelopen jaar. Praktisch elke week worden ergens ter wereld „veelbelovende" olievondsten gemeld. In de Noordzee, voor de kust van Labrador, voor de kust van Columbia en Venezuela, in Siberië en Patagonië, in Canada en in de Noordcninese provincie Holoengtsjan. Naar schatting geven de grote oliemaatschappijen op het ogenblik tien miljard gulden per jaar uit voor het zoeken naar olie en aardgas buiten de olielanden in het Midden-Oosten. Hoe de onafhankelijke tanker-rederijen moeten inspe len op deze nieuwe ontwikke ling, valt niet te voorzien. Het voorbeeld van de Arabieren die, nu ze het voor het zeggen heb ben, hun eigen tankervloten vormen en dat van de Amerika nen die een all-American" vloot van middelgrote tankers bouwen voor het vervoer van de Alaska-olie uit de pijplijn bij Valdez naar de raffinaderijen in Californië; deze autarkische voorbeelden beloven niet veel goeds voor de onafhankelijke reder. Trouwens, Noorwegen zal te zijner tijd de Noorse reders ook wel voorrang geven als de olie van de Noordzeevelden Staffjord (3 miljard barrels) en Ekofisk in grote hoeveelheden naar het vasteland moet. Deze zelfbedieningstenden sen van de olieproducenten, groot en klein, alsmede de gelei delijke spreiding van energie bronnen over de hele wereld be reiken wat bezorgde toeschou wers aan de wal niet lukte: zij stoppen de opmars van de mi- lieubedreigende mammoettan ker. Of is dat te veel gezegd? Met het olie-dom zijn wel vaker vreemde dingen gebeurd. WIM KOCK Vlotor Duo Kwis kan elgenomen door ne- het gaat bij deze door gtjens geleide kwis, ip motorgebied en op van de actualiteit, innende paar is een 500 gulden beschik- d. -Motorweekend is op 20 maart geopend ;ot 17.00 en van 19.00 ur, op vrijdag 21 en maart van 10 00 tot n 19 00 tot 22.00 uur ig23 maart van 10.00 ur De toegangsprijs 5 per persoon. ederen toe te laten, n door haar vastges- principiële bezwa- er gevoelsbezwaren die vertrouwd zijn de, die vele geliefde t vroegere bundels die onwennig staan nieuwe woorden en melodieën Sommi- •ns voorstanders van ving, hebben moeite 1 trekjes in teksten ;elen zitten op een rij in een boom", „En ote Bach, die mag de ig'len slaan de lieve Of biologische onge- als„En Lutherzingt lan" en „Al dwalen dode af tot over 't zetfouten ontkomt Psalm 137 vers I Sion leeft is zonder vel bedoeld zijn. wie i leeft Wie bereid is mate van zelfover- lief te nemen, ra kennis te nemen van oekencentrum, Den geven werkje „Uit de van het Liedboek". M. MEELDIJK lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll De Stichting Door De Eeuwen Trouw bestaat 2 5 jaar. Ze is een kwarteeuw geleden opgericht door de Eindhovenaar Herman Coenradi en een aantal geestverwanten. Om In donesische minderheids groepen te helpen het hun oij verdrag toegekende recht op zelfbeschikking waar te maken als zij dat wensen. Aan de geboorte van de Stichting ging, in 1949, iets vooraf. Neder land was toen druk bezig met vertegenwoordigers van de naar zelfstandig heid strevende groepen (Van een onzer redacteuren) EINDHOVEN - „Niets zou ons, bestuur van de nu 25-jarige ..Stichting Door De Eeuwen Trouw", liever zijn dan onze or ganisatie op te heffen. Gewoon, omdat er recht gedaan is. Aan de Zuidmolukkers, altijd nog zo'n 20.000 in ons land, en de bevol king van West-Papua, het voormalige Nederlands Nieuw Guinea. Wij begrijpen best dat ons land dat recht op zelfbe schikking niet kan afdwingen. Maar wat ons land wél kan doen ls j fi?waar het te pas komt en redelijk is, ook internationaal, keer op keer duidelijk maken dat er met Indonesië verdragen zijn gesloten waarin dat recht is erkend. Dat zelfbeschikking één van de voorwaarden is geweest, waarop Nederland de soeverein iteit over Nederlands-Indië overdroeg aan de Indonesische regering En later die van West-Papua ook". Geen nostalgie bij de stichting en haar aanhang, zo'n 10 000 mensen in ons land Geen ver langen naar „die goede oude tijd van het koloniale rijk in de tro- Een „Kom nou", zegt de heer Ue Vries. „Ik ben de enige in ons 'uur die in Indonesië is ge weest. Van 1945 tot 1948 als ka pitein van het eerste bataljon uit Nederlands-Indië te onderhandelen over de overdracht van de soever einiteit. Vertegenwoordi gers van Indonesische minderheidsgroepen die in ons land waren, werden plotseling niet meer toe gelaten tot de Ronde Tafel Conferentie. Zij deden een beroep op ons volk om ervoor te zorgen dat de minderheden in Indonesië niet aan hun lot zouden woTden overgelaten. Die oproep leidde in 1950 tot de stichting van „Door De Eeuwen Trouw". stoottroepen. Heb toen grote bewondering gekregen voor de trouw, vasthoudendheid en het bijna-Nederlander voelen van de Zuidmolukse militairen van het Koninklijk Nederlands In disch Leger. Dat heeft me toen emotioneel enorm gepakt. Maar de andere bestuursleden, allen zijn veel jonger dan ik, kennen het land niet eens. Nee, het gaat ons om een eerlijke en op recht gebaseerde behandeling van die minderheidsgroepen uit dat land die zelfbeschikking willen. En die eisen gelden vandaag- de-dag nog net zo als vlak na de oorlog" De Stichting weet heel goed, zo vertelt de heer De Vries (56), dat de huidige internationale verhoudingen de kans op zelfbe schikking voor de Zuidmoluk kers tot vrijwel niets reduceren. „Maar die mensen hier geloven er vast in Wij kloppen ze niet op de rug en stimuleren dat gevoel niet. Wij zeggen niet tegen ze dat ze vol moeten houden. Maar het is een bevolkingsgroep-in- ballingschap, met een regering- in-ballingschap. Hun zaak lijkt hopeloos. Maar daarom is hij niet onrechtvaardig. In de stuk ken van de Ronde Tafel Confe rentie is het zelfbeschikkings recht, ook dank zij de aandrang van Door De Eeuwen Trouw, er kend. Wij vinden dat dat ons land verplichtingen oplegt. Waarbij er bij ons niemand is die ook maar even denkt aan het herstel van de Nederlandse soe vereiniteit over dat land". Hij wijst erop dat 25 jaar gele den de Stichting in het leven is geroepen om het recht op zelfbe schikking van de Zuid- Molukkers te waarborgen. „Nu óók 25 jaar geleden is de Repu bliek der Zuid-Molukken uitge roepen". Door De Eeuwen Trouw heeft daarmee niets te maken gehad. Maar onze ban den met die Zuidmolukkers in ons land zijn hecht. We hebben in die tijd verschillende missies naar dat gebied bekostigd. We sturen, via missie en zending, veel goederen naar die eilanden. We voelen ons daartoe verplicht. Hebben clubs in Londen, de Verenigde Staten, Australië en contacten in vele andere landen. We proberen steeds weer, ook internationaal, te wijzen op het zelfbeschikkingsrecht van de Zuidmolukkers" Met nadruk stelt de heer De Vries dat de Stichting geen en kel contact wenst of heeft met extreme groepen in de Zuidmo lukse samenleving in ons land. „Wij geloven dat hun optreden de zaak van de Zuidmolukkers erg veel schade toebrengt. Dat juist die jongeren in die groepen gevaar lopen in buitenlands ter roristisch vaarwater terecht te komen". Ook dat is een reden om de gematigde groep, ir. Manusama - de president-in-ballingschap - en z'n duizenden aanhangers in ons land, niet in de steek te laten. Hun strijd is vrij uitzicht loos. „Maar je kunt nooit we tenAls wij het nu in de steek laten, is de kans groot dat veel jongeren een prooi worden voor die kleine groep die geweld wil gebruiken. Dat zou vreselijk zijn". De heer De Vries, een vlot cau seur en joviale man-van-de- wereld, vertelt eigenlijk niet veel te snappen van de onaange daanheid waarmee veel Neder landers de Zuidmolukkers en Papuas in de steek laten. „In ons parlement besteedt men einde loos veel aandacht aan de vrij heidsstrijd van talloze volken in de wereld. Terecht. Actiegroe pen zetten ons land keer op keer op stelten voor, om maar wat te noemen, Vietnam, Biafra, Zuid-Afrika, Angola. Noemt u maar op. Terecht. Maar waarom maakt men zich dan niet druk om bevolkingsgroepen uit het voormalige Nederlands-Indië die voor zichzelf dat zelfde recht vragen? Daarbij gesteund door bepalingen in de verdragen. En waarbij het ook nog gaat om mensen die recht hebben op onze hulp en steun, omdat er met hen historische banden be staan". Hij onderstreept dat Door De Eeuwen Trouw met betrekking tot de kansen van de Zuidmo lukkers op zelfbestuur voor hun stamland geen enkele illusie koestert. „Ik weet dat hetgebied der Zuid-Molukken op het ogenblik het meest achtergeble ven deel van Indonesië is Dat individueel teruggekeerde ge zinnen er in bittere armoede moeten leven. Ik weet ook dat het heel, heel moeilijk zal zijn voor jonge Zuidmolukkers die het land nooit gezien hebben - ze zijn hier geboren en opge groeid - onder heel primitieve omstandigheden daar te gaan leven. Ze zijn welvaart gewend in ons land, en sociale omstan digheden die men daar niet kent. Maar ik weet ook dat ze deson Zuidmolukkers vechtend danks massaal terug willen. Dat ze hier proberen zo goed moge lijk opgeleid te worden om daar te kunnen helpen aan de op bouw. Een illusie? Mogelijk. Maar mogen ze zelf uitmaken wat ze willen? En mogen ze dan wel rekenen op grootscheepse hulp van Nederland dat ver plichtingen aan ze heeft? Nee, ik kan die mensen niet in de steek laten. Straks, 25 april, hebben die Zuidmolukkers weer hun samenkomst in Den Haag. Op de verjaardag van hun Re publiek. Als ik daar kom, staat iedereen op en zingen duizenden hunner hun vrijheidslied. Ik word daar koud van Ik besef dan heel sterk dat wij van de Stichting de enige zijn in ons land die ze niet hebben verge ten. Hij kijkt even strak voor zich Vraagt dan waarom de Neder landse regering nooit heeft ge probeerd te komen tot een ge sprek met de Zuidmolukse regenng-in-ballingschap. de Indonesische regering en haar zelf „Dat betekent geen erken ning van de republiek der Zuid-Molukken Het betekent alleen maar dat wij het pro bleem officieel wensen te zien en dat we in goed overleg willen proberen iets te doen. Desnoods via een gemengde studiegroep die eens gaat bekijken, of er op lossingen zijn .Ik geloof zeker dat zo iets voor die mensen van enorme betekenis zou zijn". De heer De Vries vindt de kan sen voor de Papuas uit West- Irian op zelfstandigheid heel wat groter dan van de Zuidmo lukkers. De Papuas uit dat land die een zelfstandige republiek willen, samen met het veel beter ontwikkelde voormalige Aus tralische deel van het reusach tige eiland, zijn geen Maleiers. „Het zijn negroïden Zij beheer sen een groot deel van West- Irian. Vechten onder leiding van hun president Rumkoren voor tdurend tegen Indonesische troepen Een aantal Afrikaanse landen toont toenemende be langstelling voor het broeder volk op het eiland dat vecht voor onafhankelijkheid Er worden op het ogenblik intensieve be sprekingen gevoerd door Pa puas in ons land, zo'n 40, en be langstellenden om het zelfbe schikkingsrecht te verwerkelij ken." Het zit er in dat enkele Afri kaanse landen de kwestie inter nationaal aan de orde gaan stel len. „Als het dan maar weer geen politieke prestigezaak gaat worden. Voor ons van Door De Eeuwen Trouw gaat het om het toepassen van een erkend recht. Ook voor de Papuas zou Neder land officieel heel wat kunnen doen om een gesprek daarover op gang te brengen". Een kwarteeuw Door De Eeuwen Trouw gaat de Stich ting sober herdenken Om, zoals de heer De Vries zegt, de zaak van de Zuidmolukkers en de Pa puas nog eens onder de aan dacht te brengen. „Niet om zich zelf op de voorgrond te schui ven. Maar om het principe van het zelfbeschikkingsrecht van 2 minderheidsgroepen die ons his torisch na staan en wier lot wij hebben bepaald toen we de soe vereiniteit over het voormalige Nederlands-Indië overdroegen. Wij vinden dat ons land, ons volk, voor dat lot mede verantwoordelijk is En dat we daarom moeten proberen die mensen te helpen en te laten voe len dat wij ze met in de steek laten". JL.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1975 | | pagina 21