„Bij het werk op
de weg geen
tijd voor emotie
r>r>
WACHTMEESTER LUCIA (19):
Mentaliteit
Abortus
Mannen
vrij
uit
De 43-jarige mevrouw Over-
weel - „zeg maar Vie" - moeder
van 2 volwassen dochters, gaat
er voor zitten. Bladert in een
map vol pap perassen. Citeert uit
cursusmateriaal en talloze
krante- en tijdschriftartikelen.
„Nee, ik heb voor dit werk
geen opleiding gehad. Ben er
voor gevraagd Waarschijnlijk,
omdat ik al vele jaren erg actief
ben in de vrouwenbeweging van
het NKV. Ik ben voorzitster van
een Roosendaalse afdeling van
dat vakverbond. Ik houd echt
geen zwaarwichtige inleidin
gen. Begin meestal zo maar wat
te praten over zaken waarvan ik
weet dat mensen ermee bezig
sijn".
„Andere Ieideters volgen mis
schien wel een andere methode.
Het is opvallend, hoe gemakke
lijk die vrouwen, tuasen de 30 en
41 per avond, loskomen.
Ook is het fijn dat er jonge en
oudere vrouwen komen. Vrou
wen uit uiteenlopende milieus,
uit dorpen en grotere plaatsen.
Dat maakt de zaak erg leven-
vic heeft geconstateerd dat er
wel degelijk een verschil in op
vatting is over vele zaken tussen
de wat oudere vrouwen en de
jongere. „De jongere vrouwen
aanvaarden allerlei dingen van
deze tijd veel gemakkelijker.
Halen hun schouders op over
kwesties waarmee de oudere
vrouwen kennelijk nogal eens in
de maag zitten. Ja, dan is er toch
wel een verschil in inzicht tus
sen de generaties. Maar echt
geen kloof. Nee, dat beslist
met".
De meeste vrouwen nemen al
dat gepraat over emancipatie
nauwelijks ernstig. „Dat geldt
trouwens niet alleen voor die
plattelandsvrouwen. Ik heb dat
ook keer op keer in onze NKV-
vrouwenbeweging ervaren. Ze
vmden, en dat is ook mijn me
ning, dat er over die emancipatie
•en enorm» poespas wordt ge
maakt Radio, trievisie, kranten.
weekbladen. Ga maar door. Ie
dereen grijpt de kans om erdoor
op de voorgrond te komen, om
zijn of haar mening te geven".
„En bij dat alles wordt ge
woon maar over het hoofd ge
zien dat de gewone vrouwen -
veruit de meerderheid dus -
nauwelijks aan het woord ko
men. Over elitair gespro
ken
Het is in die bijeenkomsten
heel duidelijk dat plattelands
vrouwen over het algemeen niet
anders denken over dat alles dan
andere vrouwen. „Ze vinden al
dat gedoe met spandoeken en
kreten als „baas in eigen buik"
rommelig en getuigend van
weinig begrip voor wat er wer
kelijk nodig is. Man, bet is bij die
vrouwen helemaal geen punt dat
vrouwen en mannen die het
zelfde werk doen gelijk moeten
worden beloond. Dat spreekt
voor die vrouwen vanzelf. Maar
ze weten ook drommels goed dat
die vrouwenemancipatie - ze
gebruiken dat woord zelden -
een kwestie is van een verande
ring in mentaliteit".
„Dat het dus niet in een vloek
en een zucht gaat. Dat jongeren
allerlei veranderingen en nieu
wigheden wat gemakkelijker
nemen dan ouderen. En dat dat
juist duidt op het groeien van
een nieuw inzicht"
Het is ook duidelijk dat de
jongere generatie vrouwen over
het algemeen beter geschoold is
„Ik merk heel sterk in die ge
sprekken dat oudere vrouwen
graag willen inhalen wat ze 20 of
meer jaar geleden gemist heb
ben aan ontwikkeling, aan kan
sen. Dat ze echt wel mee willen
gaan in de veranderende samen
leving. Dat zij willen bijblij-
•A*.
SÈ*i
„Vrouwen van boeren en tuinders - platte -
landsvrouwen - zijn doodnuchtere mensen.
Niet zo 'n wonder! Er wordt vaak al te gemakke -
lijk uit het oog verloren dat juist déze vrouwen
bijna allemaal werken. In de bedrijven van hun
mannen. Ze maken over die emancipatie van de
vrouw niet zo veel woorden vuil. Vinden het
allemaal een sterk opgejutte zaak. En, laten we
'ns heel eerlijk zijn, is het dat ook eigenlijk niet?
Opgejut door allerlei publiciteitsmedia, door
mensen vrouwen én mannen - die er ,,wel wat
in zienof die er economisch echt niet slechter
van worden
Die plattelandsvrouwen den
ken over bepaalde zaken toch
wel wat anders dan vrouwen uit
de stad „Ze benaderen ber
paalde vraagstukken gewoon
anders. We hebben gepraat over
abortus. Toen merkte ik ineens,
ik ben een stadsmens, dat die
i Mevrouw Vic Overweel.
vrouwen uit agrarische bedrij
ven veel dichter bij de natuur
staan; ze over zo'n onderwerp
gemakkelijk praten. We hadden
er een priester bij. De eerste
reactie was vrijwel eenstemmig
„abortus is moord". Maar dar
komt er ineens iemand en dit
vraagt: „Alles goed en wel maai
is abortus nou erger dan - later
weten dat je in een gezin onge
wenst bent?" Dan zit je meteer
midden in de discussie over ge
boortenregeling, ongewenste
zwangerschap, voorbehoeds
Wachtmeester Lucia Dirksen met mentor en Porsche
(Van een onzer verslagge
vers)
DRIEBERGEN - Weg
gedoken in de ruime witte
bontkraag, een vervaar
lijke stofbril op de helm,
zit Lucia Dirksen (19) in
het kuipje van haar
oranje-witte Porsche.
Geen geintje zo van „ik
zou ook wel eens achter
het stuur van zo'n ding
willen zitten", maar ge
woon beroepshalve. Sinds
een maand draait de
wachtmeester Dirksen
mee in de Autosnelweg
surveillance van de Alge
mene Verkeersdienst in
Driebergen.
y
Klein, tenger, jong en
ook nog vrouw, geen com
binatie voor het harde vak
waarin meeste! forse
wachtmeesters plegen te
opereren. Snelheidsma
niakken aanhouden, on
deugdelijke wagens van
de weg halen, dronken
rijders ertoe brengen de
sleutels af te staan en - als
het zo uitkomt - gangsters
in gestolen wagens klem
rijden.
Akkoord, het is het jaar
van de vrouw, maar hoe
komt Lucia er zelf toe?
„Gewoon, ik houd van au
torijden", zegt ze met een
licht Fries accent en een
piterst laconiek grijnsje.
Zelf bestuurt zij een
eenvoudige Fiat 850 en
dat is elke dag een over
stapje. „Ik moet telkens
uitkijken dat ik mijn Fiat
niet een te hoog toerental
laat maken".
Lucia is samen met acht
andere meisjes begin dit
jaar bij de Rijkspolitie
aangesteld. Het jaar van
de vrouw heeft daar over
igens weinig mee te ma
ken. „We kwamen ruim
een jaar geleden al op de
opleiding. U zou het eer
der andersom kunnen
stellen. Het officiële uit
roepen van het jaar van de
vrouw is pas mogelijk ge
worden nu meer en meer
in de praktijk blijkt dat
vrouwen net zo goed als
mannen geschikt zijn voor
bepaalde, „typisch man
nelijke" beroepen." Is ze
niet bang voor confronta
tie met grote bloedige on
gelukken op de grote we
gen? „En verpleegsters
dan?"zo vraagt ze. En
dan: „Nou ja, we zien wel.
Ik denk dat het niet is dat
je het niet merkt wanneer
je eenmaal aan het werk
bent".
Haar mentor, wachtmees
ter Foppen, met wie ze
voorlopig samen de dien
sten draait, vult aan: „Je
hebt geen tijd om emoties
te laten werken. Je bent er
als politieman bij, en dan
verwacht het publiek dat
je op de juiste manier op
treedt. Op den duur raak
je trouwens gehard, al
blijven ongelukken met
kinderen je altijd schok
ken".
Hoe vindt hij het om
met een vrouwelijke col
lega aan de weg te zitten?
„Kijk, ze doet gewoon het
werk dat een man ook zou
doen, dus in de praktijk is
er geen verschil".
Maar alles moet geleerd
worden. Iemand die pas
een paar maanden op een
Porsche rijdt, wordt wel
een beetje ontzien. Maar
dat geldt ook voor jonge
mannelijke wachtmees
ters. Overigens blijkt Lu
cia een uitstekend auto-
mobiliste.Haar Porsche-
aantekening op het poii-
tierijbewijs haalde ze met
groot gemak. „Beter dan
sommige van de jongens
hier", zoals haar chef te
vreden opmerkt.
Heeft Lucia nu de spits
afgebeten, dat wil nog
niet zeggen dat we voor
taan op de autowegen veel
vrouwelijke agenten zul
len ontmoeten. Van de ne
gen meisjes die bij de
Rijkspolitie in dienst zijn
gekomen (de gemeentepo
litie werkt al jaren met
vrouwen) zijn er acht op
de Rijkspolitieposten her
en der in de dorpen te
rechtgekomen. „Maar als
een meisje het wil en ze
kan het ook, dan is ze wel
kom", aldus de Rijkspoli
tie. Gebleken is intussen,
dat het publiek goed op
Lucia reageert. „Het valt
niet eens op, dat een
vrouw de auto bestuurt",
aldus wachtmeester Fop
pen, „en dat is toch ook
eigenlijk normaal, niet?"
middelen. Ook over die zaken
hebben jongere vrouwen een
wat minder afwijzende opvat
ting dan de oudere".
Ze lacht. Vertelt, met zicht
baar genoegen, over de opmer
king van een vrouw op zo'n bij
eenkomst. Die stelde ineens dai
m de hele discussie over de abor
tus gemakshalve meestal eet
fase maar wordt vergeten. Dai
mensen met verantwoordelijk
heidsgevoel het in deze tijd niei
meer tot zwangerschap hoeven
te laten komen. Dat juist dat feit
veel meer in de aandacht zou
moeten komen.
„Daarmee hadden we het me
teen over het gebruik van voor
behoedsmiddelen, van de pil"
„Het werd mij duidelijk dal
jonge vrouwtjes daarovei
weinig- problemen hebben Die
zitten veel meer bij oudere
vrouwen, moeders, die het vrese
lijk vinden om hun dochters van
14 of 15 jaar te moeten zeggen
dat ze de pil maar moeten ge
bruiken. Niet om dat oudere
dochters aan te raden. Maai
wanneer moet je zo'n jong
meiske voor de pil naar de dok
ter sturen? Dat is een vraag
waarmee die moeders zitte"
Ook trouwens met het probleem
hoe je als moeder moet reageren
op een abortus die een dochtei
heeft ondergaan of wil laten
toepassen En men vergisse zich
niet! Dat zijn echt niet allemaal
vrouwen die nog naar de kerk
gaan".
Het begrip emancipatie word!
in de gesprekken van alle kanten
dekeken „En dan zegt in df
abortus-discussie ineens een
wat oudere vrouw „Ik zie als
emancipatie ook dat men een
meisje of getrouwde vrouw dit
abortus heeft laten plegen niet
met de vinger nawijst" Nou
daar word je dan toch wel even
stil van. Dan blijkt dat zulke ge
sprekken iets losmaken".
Er is gepraat over de vraag, of
mannen meer rechten hebben
dan vrouwen Of een getrouwde
vrouw haar meisjesnaam kan en
moet blijven gebruiken, of ze
bijvoorbeeld - een wasmachine
kan kopen zonder toestemming
van haar man.
„Die vrouwen gaan over dai
alles wikken en wegen Ze leren
van elkaar, luisteren naar ande
ren, krijgen sociale contacten
Juist die ontbreken vaak vooi
vrouwen die de hele dag in haai
gezin en in bedrijven bezig zijn"
V;c denkt even na Zegt dan
Weet u, die plattelandsvrou
wen zijn als regel veel meer ge
émancipeerd dan de vrouwen
van werknemers Ze delen de
zorgen over de bedrijfsresulta
ten. Hebben hun mannen per
manent om zich heen. Dat is zo
op het platteland En ze geven
grif toe dat fijn te vinden Ge
woon, omdat ze daardoor steed:
op de man kunnen terugvallen
Omdat beslissingen steeds sa
men genomen worden Ze zier
neel goed dat volledige gelijk
held van mannen en vrouwer
niet kan bestaan We) menen z<
dat mannen en vrouwen gelij
kwaardig aan elkaai dienen te
zijn".
Vic heeft ook geconstateerd
dat deze plattelandsvrouwen
scherp beseffen dat ze nog
steeds in een mannen
maatschappij moeten leven Dat
ervaren ze elke dag opnieuw
Ook in de kerk. „Ze zeggen on
omwonden dat het een man
vrouw maatschappij moet wor
den en dat die gelijkstelling
overal dient te worden doorge
trokken. Maar nogmaals Dat
moet, zo vinden ze, geleidelijk
gebeuren".
Heel moeilijk hebben de
meeste vrouwen het, zo blijkt
keer op keer, met de grotere
openheid die in de gezinnen is
gekomen Met de grote vrijheid
die kinderen, vooral jongere
kinderen, eisen Ook met de sek
suele voorlichting die op scholen
wordt gegeven Heel wat vrou
wen vinden dat die kant noch
wal raakt en voorbijgaat aan het
wezen van de seksuele beleving
voor de menselijke ontplooiing
en geestelijke groei „Dat spre
ken ze uit ook. Jongere en ou-
iere vrouwen denken daarover
''rij gelijk".
Meestal worden geen diep
gaande zaken op ingewikkelde
manier ter sprake gebracht Men
doet dat in huis-tuin-en-
keuken-woorden Gemoedelijk
.Dat heeft bij mij de opvatting
versterkt dat vaak heel eenvou
dige menselijke zaken veei te
zwaar, veel te omslachtig en veel
te geleerd aan mensen worden
voorgeschoteld Vrije sex, mo
dern huwelijksleven, kunstma
tige bevruchting als in een hu
welijk de man onvruchtbaar is.
We hebben er over gepraat
Man, tk had me op allerlei filoso
fieën voorbereid. Niks ervan.
.WV» MVJViU. I'IAÖ CUdll,
Daar wordt doodnuchter over
gepraat. Een mooi voorbeeld.
Over die K I Zegt ineens een
jong vrouwtje: „Nou. ik zou dat
liever doen dan te weten dat m'n
man met een andere vrouw in
bed kruipt" Het hele diepzin
nige probleem plotseling op een
gewoon menselijk niveau ge
bracht. Krijgt dan meteen een
veel simpeler dimensie"
Het gebeurt maar zelden dat
men op de bijeenkomsten met
pasklare antwoorden komt Op
de meeste problemen hebben de
vrouwen die niet. „Maar hebben
andere ze wel? Laten we nou
even eerlijk blijven En dat is
ook het nut van zo'n gespreks
groep Gewoon durven consta
teren dat er heel veel is waarop
men het antwoord schuldig
moet blijven Wat een genot zou
het zijn als al die knappe men
sen, al die mensen die alles zo
goed weten, dat ook eens zouden
durven erkennen Dat zou ze
heel wat menselijker na
ken
JACQUES LEVU
