Zweedse studenten radicaal burgerlijk Mitla- en Gidipas sleutelposities in Sin ai-woestijn Griezelig Juristen Overbelast Vertakt Eendracht DOOR CORK. VERHOEVEN Rok Betrekkelijk Controle Onhoudbaar LINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PE L NGEN PE L NGEN PE ÜNGEN PE LINGEN RE WNGEN RE jjggEN INGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PALINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN „PEILINGEN „PEILINGEN - PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILING EILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PfclllNGtr Het legertje van weledelgeleerde of weledelgestrenge werklozen breidt zich steeds meer uit. De academicus, die nog niet zo lang geleden na zijn studie de maatschappij instapte met de onwrikbare zekerheid, dat ergens een uitste kende baan op hem zat te wachten, moet nu niet al te ver baasd opkijken als de armen niet meer zo wijd voor hem open gaan. Want ook voor afgestudeer den gelden nu de onzekerheden die het lager ontwikkelde volk altijd hebben bedreigd: er is soms geen werk voor hem of haar, de doctorandus, meester, of ingenieurstitel ten spijt. De jongste cijfers zijn onthut send. Als de groei aan afgestu deerden zo doorgaat, telt Neder land rond 1980 25.000 werkloze academici en tien jaar later is er zelfs voor 120.000 afgestudeer den in hun eigen branche geen emplooi. Velen zullen -aldus premier Den Uyl- met een lagere functie en een dito geringer in komen genoegen moeten nemen. Op dit moment heeft Neder land al ongeveer 3000 werkloze titeldragers. Daarnaast zijn er zo om en nabij de 500 afgestu deerden die een Tijdelijke Ar- beids Plaats (TAP) bezetten, d.w.z. zij komen dan een half jaar in dienst bij de overheid of een daarmee gelijk te stellen in stelling, waarbij Sociale Zaken de volledige loonkosten voor zijn rekening neemt. In sommige gevallen kan deze TAP-termijn tot een jaar verlengd worden. Bedoeling van de TAP- regeiing is, dat de academicus vanuit een werkende positie kan solliciteren, hetgeen wel zo aan genaam is, omdat zijn arbeid spotentieel op peil blijft, het ar beidsritme niet afzakt, en de academicus zich ook geestelijk sterker voelt. heeft 3% geen werk en hetzelfde percentage geldt voor de peda gogen. De juristen, die in absolute aantal de hitparade leiden, blij ven percentueel bezien met 2,8% ver onder de top, hetgeen ten eerste aangeeft dat er veel juristen zijn, en ten tweede dat het verloop hieronder groot is, m.a.w een jurist blijft niet zo lang werkloos. Op dit ogenblik staan wat ab solute aantallen betreft de juris ten aan kop met 400 werkloze mannen, gevolgd door de socio logen met 240 man en de econo men met 220 man. Vervolgens heeft ons land 130 psychologen, 160 scheikundigen, 80 biologen, 80 werktuigbouwkundigen, 70 „letteren" en zo'n 100 artsen die nog geen emplooi hebben. Omdat het CBS nog niet he lemaal door schijnt te hebben, wat het Jaar van de Vrouw in houdt, worden de cijfers voor mannen en vrouwen gescheiden gehouden. Aan het vrouwelijke werklozenfront staan 120 juris ten, 70 bestudeersters van de let teren, 80 sociologen, 60 psycho logen en ongeveer 25 artsen. Ook andere studierichtingen hebben natuurlijk emplooi lozen, maar deze getallen zijn erg klein en veranderen het be eld nauwelijks. Nederland telt nu ongeveer 100.000 afgestu deerden, waarvan 8% der man nen werkloos is (Van de vrou wen is het percentage niet be kend het is maar een fractie van dat der mannen). Wie de werkloosheid onder academici in andere verhoudin gen wil zien, moet procenten hanteren. Dan springen de sociaal-wetenschappers er ne gatief uit met 7%, gevolgd door de psychologen met 5V2-6% en de wis- en natuurkundigen met 4 Van de landbouwingenieurs Ongeveer 60% van de werk loze academici is jonger dan 30 jaar. En de situatie wordt steeds verontrustender. In de woorden van mr. C.A.L.M. van Esbroeck, projectleider van het Bureau Arbeidsvoorziening Academici: „De prognoses zijn alarmerend. In de toekomst zal het veel slech ter worden. Dan is een veelvoud van het huidige aantal werkloze academici te verwachten." Twee dagen na deze woorden komt een rapport uit, dat nog veel harder stelt dat de toekomst voor veel afgestudeerden er griezelig uitziet. De moraal kan dan ook zijn - aldus mr Van Esbroeck - dat men zich terdege moet afvragen óf men wel zal gaan studeren, en zo ja, wat de studierichting zal zijn. Want niets is frustrerender dan geen baan te kunnen vinden na een lange en moeizame studie. Tot in het jaar '69-'70 was er geen vuiltje aan de lucht. Ie mand studeerde af, en aan het einde van de regenboog stond de pot met goud in de vorm van een fraaie baan. Er was een tekort aan academici, maar toen kwam met de economische recessie - snel de klad er in. Slechts een enorme opleving van de indus trie en economie kan het getij doen keren. „Subjectief bekeken is werk loosheid, voor een timmerman natuurlijk even erg als voor een academicus", aldus mr. Van Es broeck, „maar beiden zijn moei lijk te vergelijken. Je kunt ook zeggen dat de werkloosheid ge democratiseerd is." Het Bureau Arbeidsvoorzie ning Academici is gevestigd aan de Volmerlaan 1 te Rijswijk, in het gebouw van het Directoraat Generaal voor de Arbeidsvoor ziening. Het bureau verschaft infor matie en bemiddelt, maar de fi losofie is wel dat de academicus zelf het meeste moet doen om tot werk te komen. Vroeger kon hij terecht bij een der 120 Gweste- lijke Arbeidsbureaus, maar die zijn nu overbelast. Als een werkloze academicus zich bij het bureau meldt, wordt hij ingeschreven. Vervolgens maakt men van hem een globaal profiel, en dit profiel gaat de computer in. Eens per week worden deze mensen „uitge draaid" tegen het vacature bestand. De informatie is bedoeld voor zowel werknemer als werkge ver. De werknemer, in dit geval de werkzoeker dus, krijgt een lijst met vacatures en de werk gever krijgt een voorraad pro- fiels opgestuurd. „En dan laten we het volledig aan de wijsheid van beide partijen over om tot elkaar te komen." Vervolgens bestaan er twee bladen „Vacant" en „Sollici tant", waarin „vraag en aan bod" vermeld staan. De bladen zijn kosteloos. Een werkgever die „Sollici tant" leest, kan hierdoor gesti muleerd worden iemand aan te nemen zonder dat hij aanvanke lijk hiertoe de bedoeling had. „Wij maken de latente vraag bij de werkgever wakker", aldus mr Van Esbroeck. Ook kent het bureau een vaca turebank, dat wil zeggen een over het land verspreid netwerk van 14 vacaturebanken die een samenvatting verschaffen van het aanbod. Hoewel 60% van de inge schreven afgestudeerde werklo zen binnen een halfjaar emplooi vindt, is het werk van het bureau verre van gemakkelijk. Niet al leen zijn de studies eindeloos vertakt, maar ook de grote be drijven stellen elk hun speci fieke eisen. „Een betonwerker in Groningen doet hetzelfde als Het aantal werkloze acade mici neemt toe De toekomst is zelfs zeer somber. Niet langer wacht aan het einde van de re genboog, in casu de lange studie, een pot met goud in de vorm van een mooie baan. Zelfs de werk loosheid is nu gedemocrati seerd. een betonwerker in Limburg, maar er is een groot verschil om maar wat te noemen tussen een socioloog voor marktonderzoek en een socioloog voor maat schappelijk werk". Als een academicus moeilijk plaatsbaar lijkt, kan hij na een half jaar in aanmerking komen voor de al eerder vermelde TAP-regeling of voor een loon- suppletie-regeling. Hoewel cijfers hierover niet bekend zijn, is het duidelijk dat er bij de werkloze academici ontzaglijk veel talent braak ligt, en dat een dure opleiding geen rendement krijgt. Maar ook in het persoonlijke vlak doen zich problemen voor. De academicus die niet verzeild wil raken in het drijfzand van permanente werkloosheid, is geneigd minder gekwalificeerd werk te doen tegen een geringer inkomen, omdat hij dan een krachtiger basis heeft om vanuit te solliciteren. De status aan een voltooide universitaire studie verbonden, is al lang onder mijnd en de bedrijven zijn budget-bewust geworden. Een Het is maar de vraag of eend racht altijd macht maakt Ik denk, dat dit alleen het geval is, als er onder een leiding een lijn getrokken moet worden tegen een vijand, en dat is een zeld zame situatie Als honderd men sen tegelijk en eendrachtig door één deur willen, komt er nie mand doorheenals ze een voor een gaan, is er geen probleem. Onderlinge gelijkheid, één lijn trekken en al die dingen die met eendracht te maken hebben, zijn in beslissende gevallen vaker een bron van onmacht en ellende dan van macht. Bijna alles waaraan als voorwaarde een eendrachtig optreden verbon den is, blijkt niet te verwezenlij ken te zijn, alleen te formuleren. Allicht zal er overal vrede zijn, als iedereen ophoudt met oorlog. Het is weinig reëel een eend rachtig optreden te formuleren als voorwaarde voor succes Is dat erg vreemd en onlo gisch, dat ik mij, juist in het nauwelijks geopende en toch al tot cliché vermalen jaar van de vrouw telkens weer afvraag wat die eendracht te betekenen heeft in allerlei idealen en frustraties daarvan? Ik heb het vermoeden dat eendracht, als voorwaarde geformuleerd, een kolossaal ob stakel is voor alles wat op eman cipatie lijkt. Al die bewegingen die dromen van één groot front waarin alle vrouwen eendrach tig - onder één leiding? strij den, lijken eerder verlammings verschijnselen dan iets doelma tigs en eerder een collectief ge koesterde machteloosheid aan macht Als er voor vrouwen nog iets te emanciperen valt behalve op het gebied van collectieve re gelingen als een gelijke belo ning, zullen zij eerder minder goede HTS'er kan bijvoorbeeld veel van het werk van een aca demicus doen, en is goedkoper. En een interessante vraag doet zich voor, die steeds meer ter discussie wordt gesteld. Moeten wij het begrip Werk niet met andere ogen gaan bekijken? Is het werk wel dat enige zalig makende dat bepaalt wat we zijn? Zo wordt in het blad „Inter mediair" de suggestie gedaan, om de beschikbare arbeid splaatsen te delen door het aan tal academici. Dat betekent dat men bijvoorbeeld niet automa tisch moet uitgaan van een werkweek van 5, maar van bij voorbeeld 4 en later zelfs van 3 dagen. De vrijkomende vrije tijd is dan met bedoeld om te treu ren, maar ter ontplooiing van het gezin en persoonlijkheid. Een andere suggestie voor het probleem van de werkloze aca demici is in hetzelfde „Interme diair" te vinden, namelijk een pleidooi vooreen leerlingenstel sel voor academici. Dit stelsel zou de vaak frustrerende over gangsperiode tussen studie en eerste baan kunnen overbrug gen. De vraag doet zich ook voor, of de overheid de huidige studie-vorm moet continueren. Is het niet beter de opleiding op de breedte te concentreren, in plaats van op de diepte, zodat men meer mens wordt, en bo vendien gemakkelijker kan overschakelen' JAN KOESEN STOCKHOLM (AP) - Kort geknipt en gestoken in stemmig tweed laat de eertijds radicale Zweedse student zich met zijn stropdas aan de worgpaal der burgerlijkheid binden. Gedaan is het met wapperende manen en kleurige tee-shirts. Als er nog resten zijn van een revolutionair elan dragen die in elk geval het zelfde pak als de hoogleraar. Tactiek of mentaliteitsveran dering?- Wie zal het zeggen, feit is dat de Maoistische studenten groepering kort geleden bij het jaarlijkse diner avondkleding verplicht stelde. In dit land, ooit als eerste op de bres voor vrije sex, vrouwen rechten en andere progressieve desiderata, lijkt de golfbewe ging terug te slaan naar geza pigheid en burgerdom. Smoking of geen smoking, voor de Maoisten en andere linkse groeperingen lijkt de slag op het studiefront voorlopig ver loren. Het voorzitterschap van de nationale Zweedse studen- tenbond is in handen van een conservatief en volgens insiders is Zweden daarmee het enige land in West-Europa, waar links in de studentenwereld niet lan ger domineert. Mgar ook op andere terreinen blijkt dat de burgerlijke bas tions alle stormlopen uit de ja- ren zestig verrassend goed heb ben doorstaan Het huwelijk is terug. Het Zweedse bureau voor de statistiek meldde na een lange periode van teruggang, dat er het afgelopen jaar weer meer huwelijken zijn gesloten en dat er de leeftijd der trouw lustigen weer lager wordt - de zelfde trend als in de veertiger jaren. Terwijl de jonge Zweed zich hult in het pak der vaderen, heeft zijn vriendin de rok her ontdekt en broekpak of jeans af gezworen. Sexuele promiscuï teit lijkt minder aantrekkelijk geworden en parallel daarmee is het aantal geregistreerde Gonorrhoe-gevallcn in de afge lopen vier jaar met éenderde ge daald. Uit de statistiek blijkt dat het gebruik van hard drugs is ge daald of tenminste gelijk geble ven en als er nog marihuana of hasjiesj wordt gerookt, praat de Zweedse jeugd er nier meer over In Stockholm zijn nog slecht twee studentencommunes over en het fenomeen demon strant lijkt meer en meer met dat van dorpsidioot samen te vallen. Hans Lowbeer. kanselier van de gezamenlijke Zweedse uni versiteiten, bevestigt volmondig dat de student er tegenwoordig een heel ander levenspatroon op nahoudt. „De stijl van leven is merkbaar veranderd Er zijn veel stabielere'verhoudingen op het persoonlijke vlak en ei wordt veel minder snel van partner gewisseld" AJs verklaring hanteert Low beer de „slingertheorie" waarbij een kapitaalkrachtige, open maatschappij zich tussen uiter sten heen pn weer beweegt, die alle op hun punt als „modern" ervaren worden Maar Einar Fryden, de 26- jange studentenvoorzitter, stelt dat de jeugd in het van de wieg tot het graf verzekerde Zweden haar aspiraties met kan verwe zenlijken. Volgens Fryden. die twee jaar geleden bij de alge mene verkiezingen kandidaat voor de conservatieven was, heeft het radicalisme zichzelf overleefd omdat het geen prak tisch antwoord formuleerde op studieproblematiek, het vinden van een baan en bevrediging in het dagelijkse leven. De betrokkenen zelf zijn niel zonder meer bereid het etiket „nieuw-conservatief" op hun veranderde levenspatroon te la ten plakken. Ze wijzen erop dat het woord in de Zweedse con text trouwens zeer betrekkelijk is. Sommigen stellen dat jongc- dan meer eendrachtig moeten opereren Het eerste waarvan vrouwen zich zouden moeten emancipe ren, als ik dat allemaal zo maar mag zeggen, is die eeuwig con spirerende, in onmogelijke eendracht steun zoekende, één lijn trekkende en haar seksege noten naar de ogen ziende vrouw. Het lijkt soms wel of een vrouw nooit iets mag willen zonder het voor of namens alle vrouwen te willen. Maar van de andere kant maa ze ook nauwe lijks nog iets willen wat vooralle vrouwen al vrij gewoon is. De consequentie is, dat bij elke stap eigenlijk alle vrouwen mee zou den moeten om die stap toch vooral weer acceptabel te ma ken, niet in de ogen van de man die speelt geen enkele rol, die is er eenvoudig niet - maar in de ogen van de soort, het monster lijke wezen, dat ik nu maar on eerbiedig het Wijf zal noemen. Het Wijf is de tiranniserende mythe van de vrouwelijke eend racht en solidariteit, het neutra liserende en uniformerende element in de onderlinge con currentie, de ingebouwde garan tie tegen een te ver gaande per soonlijke ontplooiing en dus ook een rem op elke vooruitgang. Het Wijf schrijft clubjes, blaad jes, mode en cosmetica voor, al lemaal dingen die de vrouw uni formeren en degraderen tot een vertegenwoordigster van haar sekse Het kan daarin optreden als een priesteres van kneuterige middelmatigheid of als een furie van de strijd, het kan alles ter sprake brengen en tot in details regelendat doet er allemaal niet toe, want de enige functie van dit fenomeen is de club bij een en dus op haar plaats te houden. Aan elk been komt het blok van eendracht en soortge lijkheid te hangen, zodat weg vliegen uitgesloten ts. Waarschijnlijk is dat Wijf en haar domme eendracht het enige ten opzichte waarvan vrouwen zich moeten emanciperen. Als ze het gezamenlijk doen en uit naam van de emancipatie iets lachwekkends als het jaar van de vrouw accepteren, plechtig geopend door de priesteressen van de soortelijkheid, is er geen schijn van kans dat er ooit iets van terecht komt. Het enige wat er dan gebeurt is, dat al die men sen die tegelijk door de deur wil len, omdat ze haast hebben of omdat de zaak in brand staat, binnen blijven en terecht steeds zenuwachtiger worden. Of ie mand, die het eeuwige gezeur over emancipatie beu, het zei: „Die wijven maken elkaar hard- stikke gek." ren, net zoals ze steeds jonger met sex vertrouwd raken, steeds eerder andere specifieke doelen willen verwezenlijken zich b.v. liever druk maken over hun ei gen carrière dan over minder tastbare zaken, zoals de apart heid in Zuid-Afrika. Johanna Supo ziet zichzelf als een meisje dat gekozen heeft voor een praktischer kijk op het leven Ze studeerde Germaanse literatuur en deed dat goed toen ze plotseling een sterk gevoel van vervreemding ervoer Ze stopte en ging in de verpleging „Is dat conservatief?' vraagt ze.„Dat weet ik nog zo net niet Wat ik wel weet is dat mijn vrienden en ik al dat gedemon- streer en gedonder van de afge lopen jaren volkomen uit de tijd vinden Ik heb geen vriendinnen die al getrouwd zijn, maar som migen hebben wel een balletje opgegooid bij hun partner Een paar jaar geleden zou een ge sprek over het huwelijk volko men ondenkbaar zijn geweest' Vanzelfsprekend zijn ei ook Zweden die de conservatieve trend met in dank aanne men Voor jeugleiders- en studenten-decanen betekent het een terugkeer naar egoïsme, een vlucht uit de maatschappelijke werkelijkheid en een ontkennen van verantwoordelijkheid (Van onze redactie buitenland) TEL AVIV - Het ziet er nu toch werkelijk naar uit dat de verdeel- en heerserige stap- voor-stap naar de vrede- politiek van de Amerikaanse minister Kissinger tot een tweede troepenscheidingsak koord tussen Israël en Egypte zal leiden. Een officieel niet- aanvalsverdrag zal er niet ko men tussen de twee landen, maar Kissinger zal na zijn op 7 maart beginnende nieuwe be middelingspoging wel twee ge tekende documenten mee naar Washington nemen. De Ameri kanen zouden de „bewakers" worden van de gelijkluidende beloften van Cairo en Tel Aviv geen militaire acties tegen el kaar te ondernemen. Vooral de Israeli's hebben een moeizame weg afgelegd om ak koord te kunnen gaan met de re geling van Kissinger, omdat ze de strategisch belangrijke Mitla- en Gidipassen in de (be zette) Sinaï-woestijn moeten opgeven, terwijl ook de olie bronnen bij Aboe Rodeis aan de Egyptenaren moeten worden te ruggegeven. Dat laatste doet nog de minste pijn, ondanks het feit dat Israël tot 50 procent van zijn eigen olievoorziening uit deze Egyptische bronnen haalt. De sjah van Perzië heeft zich tegenover Kissinger garant ge steld de olievoorziening van Is raël op peil te houden, terwijl Israëlische deskundigen hebben berekend dat in 1985 deze olie bronnen droog heeft Israël zeer veel hoofdbre kens gekost Zonder enige over drijving kan gesteld worden dat degene die deze passen onder controle heeft, de controle over de gehele Sinaï-woestijn heeft In Israël wordt gezegd dat de passen een verdedigingslinie voor Israël zelf vormen Zowel de Mitla- als de Gidi pas liggen tegenover het Suez- kanaal en vormen inderdaad de sleutel tot controle aangezien iedere succesvolle opmars in de Sinai via deze passen zal moeten lopen. Het omringende gebied van zand in het noorden en be- rgen in het zuiden is te moeilijk om een doorbraak daar enigi kans van slagen te bieden Di passen, waarvan de Mitla. ri< meest zuidelijke is, liggen 16 kn< uit elkaar De Mitla ligt 32 kn ten oosten van het Suez-kanaai en de Gidi 48 kin. in een gehio ten zuiden van het Bittermeer Het zijn geen passen, zoals wi die in Europa kennen, boven oj hoge bergen, waar je alleei maai via haarspeldboehtei kunt komen Ze liggen in eet haast vriendelijk heuvelachtig gebied en ei leiden asfaltweger naai toe De wrakken van tanks kanonnen en voertuigen langs die wegen vertellen het verhaal van de prijs die Israël heeft moe ten betalen voor het veroveren van de passen en Egypte voor het verdedigen ervan. Militair gezien bieden Mitla en Gidi op zijn minst drie be langrijke strategische voorde len ze kunnen met een kleine strijdmacht worden verdedigd, ze bieden de mogelijkheid op rukkende tanks geconcentreerd onder vuur te nemen en ze zijn uitstekende observatieposten „We kunnen", zo heeft de Israë lische brigade-generaal Jacob Evan gezegd, „in geval van oor log met een betrekkelijk kleine strijdmacht standhouden tot een ander deel van het leger ge mobiliseerd is' Het is begrijpelijk dat Israël maar moeizaam deze sleutels tot veilige grenzen (heeft) wil(len) opgeven. Ter illustratie: voor dc zesdaagse oorlog van 1967 stond het Egyptische leger op 10 km van de Israëlische Rode Zeeha ven Eilath, 50 km van Beersheba en 65 km van Tel Aviv. Nu Israël de Sinaï-woestijn nog vrijwel geheel in handen heeft, zijn die afstanden resp. 230, 245 en 290 km: uit Israëlisch oogpunt be zien aanmerkelijk veiliger gren zen. Meer en meer echter is het be zet houden van veroverd Ara bisch gebied voor Israël politiek gezien een onhoudbare zaak geworden. De Israëlische rege ring lijkt nu door Kissinger zo danig te zijn „bewerkt" dat het klimaat er rijp voor is de passen af te staan, inclusief de zeer kostbare verdedigingsinstalla ties die er in de afgelopen jaren zijn gebouwd. Maar, aldus de Is raëlische regering, „het risico is alleen verantwoord wanneer Eg.vpte bereid is de mogelijk heid van oorlog uit te sluiten en zich te bezinnen op vrede als een geleidelijk proces van geven en nemen". De Egyptische handreiking bestaat hierin dat de twee pas sen zullen worden overgenomen door de VN-vredesmacht, die na het eerste troepenscheidingsak- koord ook al een buffer vormt tussen de Israëlische en Egypti sche troepen in de Sinaï- woestijn. Hoe de Arabische bondgeno ten van Egypte op een dergelijk eenzijdig akkoord tussen Cairo en Tel Aviv zullen reageren is weer een (heel) ander verhaal. E.L. 'tikken langs de weg i m Mitla en Gidi-pussen hei eprhnnl "11de strijd nm de

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1975 | | pagina 28