Honderd jaar geleden geboren
VAN HOREN EN ZIEN
mem
v o< >r
IEVEERSE
ONBEREND
radio
3BLIK
radio
televisie
Twee kanten
Baskische
Boottocht
ONTDEK DE VERSCHILLEN
inkenszand
issingen
6
'WOENSDAG 26 FEBRUARI! 975
Daar waar de Nivelle haar
bescheiden bijdrage aan de
Atlantische Oceaan afstaat,
tekent zich een klokgevel van
een deftig huis af tegen de
blauwe lucht. Het werd
vroeger het Hollandse huis
genoemd, maar tegenwoor
dig wordt het als het geboor
tehuis van Maurice Ravel
vermeld. De kade in het
vriendelijke Baskische vis
sersplaatsje Ciboure, dat ei
genlijk een geheel vormt met
het joyeuze Saint-Jean-de-
Luz, draagt al meer dan vij
fenveertig jaar de naam van
de componist van de Bolero.
Men mag wel aannemen dat
't het enorme succes van dat
werk is geweest dat de ge
meenteraad van Ciboure
bracht tot dat eerbewijs aan
de man die er op 7 maart 1875
werd geboren.
Ravel had toen al meer dan
dertig jaar gecomponeerd en
werken geschreven van de hoog
ste muzikale orde, zoals het
strijkkwartet, de Miroirs en de
pianosonatine, de opera L'heure
espagnole, het ballet Daphnis et
Chloé, La Valse en het sprook
jeszangspel L'enfant et les sorti
leges.
Voor het grote publiek zou de
Bolero, dat steeds maar rondd
raaiende mechaniek, die magi
sche vicieuze cirkel die tot het
einde der tijden zou kunnen du
ren als de meester-tovenaar via
een bevrijdende coda niet de
uitweg zou hebben gewezen. Het
is bekend dat bij de eerste uit
voering in 1928 zo'n Franse
dame riep: „Houdt de gek!",
waarop Ravel reageerde met
„Datisdeen'e' du het begrepen*
heeft!".
In de Bolero vindt men tw«.e
kanten van het Raveliaanse we
zen verenigd: zijn lust om zijn
publiek uit te dagen en zelf op
artistieke uitdagingen in te gaan
enerzijds en zijn technische be
drevenheid anderzijds. Het zijn
de eigenschappen die hij heeft
geërfd van zijn vader, de inge
nieur Joseph Ravel, die een paar
vindingen op het gebied van de
verbrandingsmotor op zijn
naam heeft staan.
Die vader kwam ook uit een
Zwitserse familie, wat een ver
klaring biedt voor Ravels zin
j,
voor precisie, zoals men dat kan
horen in het tikken van de klok
in zijn partituur voor de komi
sche opera L'Heure espagnole,
waarin een uurwerk van Zwit
serse makelij valt te herkennen.
En nog treffender - om dit as
pect van zijn persoonlijkheid af
te ronden - in zijn eigen uit
spraak bij het zien van zo'n
snuisterijvogeltje met een veer-
werk: „Ik voel z'n hart slaan"
Een speelgoedje dat de ver
binding legt naar de twee kwali
teiten die op z'n moeder, een
echte Baskische, teruggevoerd
kunnen worden: zijn neiging tot
exotisme en zijn gevoeligheid.
Snuisterijen - chinoiseries,
zoals de Fransen zeggen - z'n
huis in het bekoorlijke buiten
plaatsje Montfort-l'Amaury bij
Parijs stond er vol mee en dat
huis was trouwens een - terij
op zichzelf.
Exotisme dat men terugvindt
in zijn liederencyclus Sheher-
azade - het is trouwens opmer
kelijk dat z'n eerste, nimmer
uitgegeven symfonische werk
een ouverture Scheherazade
was - in de Madagaskaanse lie
deren, in de vleugjes jazz van
zijn sonate voor viool en cello of
het pianoconcert - terwijl de ge
voeligheid - natuurlijk nooit he
lemaal afwezig - zich op een
stil-makende wijze paart aan
zijn nauwkeurigheid in piano-
werken als Le tombeau de Cou-
perin, de sonatine of de Valses
nobles et sentimentales.
Rest nog een vijfde en mis
schien we! belangrijkste karak
teristiek: Ravel was een Bask.
Daarom zijn juist zijn op Iberi
sche thema's geïnspireerde wer
ken, als de Rhapsodie espagnole,
de Bolero, de Habanera, het bril
jante Alborado del grazioso te
gelijkertijd zo Frans Het is be
kend dat Ravel z'n betrekkelijk
korte leven lang een voorliefde
NEDERLAND
NOS/NOT
9.15 Schooltelevisie.
NCRV
15.30 In de Soete Suikerbol.
15.55 Kijkdoos.
16.40 Emil, tv-serie.
17.05 Yama Hiko.de jageren Umi Hiko, de visser.
17.20 Emil, tv-serie.
TELEAC
18.15 Eenheid in eenheden - les 1.
NOS
18.45 Paulus de Boskabouter.
18.55 Journaal.
IKOR
19.05 Jouw beurt: Kastje kijken...
IKOR/KRO/RKK
19.35 Kenmerk: informatie over kerk en samen
leving.
NOS
20.00 Journaal.
KRO
20.20 Brandpunt.
20.40 Studio Vrij.
21.40 Tubular Bells: licht muziekprogramma.
22.10 Vader heeft een vriend: portret van een
situatie.
NOS
22.50 Journaal.
NEDERLAND II
NOS
18.45 Paulus de Boskabouter.
18.55 Journaal.
19 05 Van Gewest tot Gewest.
SOCUTERA
19.50 Het Leger des Hoils
NOS
20.00 Journaal.
P.P.
20.20 Partij van de Arbeid.
NOS
20.30 Nederlands Songfestival '75.
21.30 Panoramiek.
21.55 Studio Sport.
22.20 Den Haag vandaag.
22.35 Beeldspraak.
23.05 Journaal.
DUITSLAND I
voor een verblijf in zijn geboor
testreek heeft getoond De man
die met z'n kunstzinnige vrien
denkring in Parijs graag als een
volmaakte dandy uit de twinti
ger jaren poseerde, zette ginds
zonder enige aanstellerigheid -
welke hem trouwens vreemd
was - de Baskische pet op en
schoof de chistera om de hand
om een partijtje peloot te spelen.
Aan een van die vakanties in
Saint-Jean-de-Luz danken we
het Trio in a, waarin de gehele
doorschijnendheid van de Bas
kische hemel tot klank is gewor
den.
Dit jaar is dus ook Ravel-jaar.
Bij de vele jaren die wij in 1975
ouder worden is dit niet het
minst dierbare. Al was het maar
oindat Ravel een paar notities
aan ons land - waar hij ook als
dirigent vrij regelmatig optrad
heeft gewijd, waarin zowel zijn
belangstelling voor technieken,
zijn precisie en zijn gevoeligheid
zijn te herkennen. Zijn aanteke
ningen dateren uit 1905, toen hij
van vrienden een boottocht door
Nederland kreeg aangeboden
als troost voor het missen van de
Prix de Rome.
„Gisteren uitstapje naar
Alkmaar. Kaasmarkt begeleid
door een eeuwigdurend klok
kenspel Onderweg, een van de
prachtigste uitzichten. Een met
molens omzoomd meer. In de
velden molens tot aan de einder.
Waar men ook kijkt ziet men
slechts wieken draaien. Tens
lotte geloof je dat je zelf een au
tomaat bent bij het zien van dit
mechanische landschap" De
laatste zin van deze notities is
helaas een sinistere voorspelling
van het lijden in zijn laatste ja
ren geworden. Doelende op z'n
teleurstelling over de gemiste
onderscheiding schrijft hij: „U
weet hoe ik in staat ben de meest
verdrietige dingen te nemen, en,
bij God, er zijn erger zaken".
Nooit zal men weten wat Ra-
vel heeft doorgemaakt toen hij
niet meer in staat was de inval
len en gedachten die in hem
leefden in de notenbalken ge
stalte te geven. Het einde kwam,
na een hersenoperatie, in een
overgang van een diepe naar een
eeuwige slaap. Het was alsof
Ravel de klep van de vleugel
sloot, de deur achter zieh dicht
trok en geheel naar zijn aard be
scheiden en geruisloos heen-
ging.
JOOP BARTP
10.00 Journaal. 10.05 Actuali
teiten en muziek. 10.25 Dag
boek. 10.40 Internationale mu-
ziekshow. 11.10 Duits uit Oost
en West. 11.55 Internationale
muziekshow (vervolg). 12.20 Die
Umschau. 12.50 Persoverzicht.
13.00 Journaal. 16.15 Journaal.
16.20 Reisewege zur Kunst, in
formatieve serie 17 05 Kinder
programma 17.55 Journaal.
18.05 Michel aus Lönneberga,
tv-serie. 18.40 Actualiteiten.
19.20 Bridget en Bernie. 20 00
Journaal en weerbericht. 20.15
Demonstraties: Burgers bezet
ten Loodwerk-Bauplatz in
Marckolsheim. 21 00 Amuse
mentsmagazine. 21 45Tödliches
Ehrewort, tv-film. 22.45 Jour
naal, weerbericht en commen
taar.
DUITSLAND II
Vanavond vindt de finale van
het Nederlands Songfestival
plaats In een directe uitzending
vanuit het Jaarbeurs Congre
scentrum in Utrecht wordt het
liedje gekozen dat Nederland zal
vertegenwoordigen op het Eu
rovisie Songfestival in Stock
holm op 22 maart Vakmensen
hebben uit 45 liedjes de drie be
ste gekozen die vanavond ge
zongen worden door drie kandi
daten: Debbie, ooit bekend van
de hit „Everybody join hands",
Albert West (vertolker van oude
succesnummers zoals „Sealed
with a kiss" en „Put your head
on my shoulder") en de Twentse
groep Teach In („Fly away").
Willem Duys presenteert het
programma en Harry van Hoof
heeft de muzikale leiding (Ne
derland 2, 20.31 uur).
Vader heeft een vriend. Dat is
de titel van een programma dat
het portret schetst van moeilijke
gezinssituatie: een man is negen
jaar getrouwd, heeft twee kinde
ren en daarnaast een vaste rela
tie met een vriend. Er zijn in Ne
derland meer dan 100.000 ge
trouwde homofielen, aldus de
programmamakers. (Nederland
1, 22.10 uur).
De KRO zendt vanavond een
registratie uit van een optreden
van de snel opkomende Britse
musicus Mike Oldfield. die de ti
tel draagt van zijn eerste elpee
„Tubular bells" De 21-jarige
Oldfield die nu reeds miljonair
is, bespeelt diverse instrumen
ten en wordt begeleid door o.a
Mike Ratledge, Mick Taylor,
John Greaves en Fred Frith.
(Nederland 1, 21.40 uur).
Actualiteiten en muziek, 19 20
lm Auftrag von Madame, tv-
serie. 18 55 Herakles, verhalen.
19 00 Journaal. 19.30 Gevari
eerd toeristisch magazine. 20.15
Informatie en meningen uit het
economisch leven. 21.00 Jour
naal. 21.15 Cultureel magazine.
22.00 Heisskalt, klein tv-spel.
22.55 Journaal.
BELGIË (Nederl.)
16.30 Jevanjong, jeugdpro
gramma 17 45 Calimero. 17.50
Atelier 18 50 De apenplaneet,
science-fiction serie. 19 40 Me
dedelingen en weerbericht.
19 45 Journaal. 20.15 Paper
Moon, komische serie. 20.40 Met
het noodlot op stap, Engels tv-
spel, n.a.v de 100ste verjaardag
van de geboorte van Winston
Churchill. 21.55 Documentaire
n a.v de Egyptische kunstten
toonstelling in Brussel '22.35
Journaal met o m. Wetstraat
16.20 Gymnastiek 16.30 Kin
derprogramma. 17 00 Journaal.
17.10 Kinderprogramma. 17.40
BELGIË (Frans)
14 00 en 15 45 schooltelevisie.
16 45 Gevarieerd programma
voor de jeugd 18.55 Kinderpro
gramma 19 00 Christine, tv-
sene. 19 25 Regionaal nieuws
19 40 Konsumententips. 19 43
Weerbericht. 19 45 Journaal.
20.15 Jamily Life, sociaal dra
ma Vervolgens een discussie.
Aansluitend: Journaal.
HILVERSUM
TROS. 7 00 Nieuws. 7.02 (S)
Ontbijt-soos. (7.30 Nieuws. 7 41
Aktua. 8 30 Nieuws. 8.36-8.45
Gymnastiek voor de huis
vrouw) 9.00 (S) Wegwezen, met
tips voor trips. 9.30 Van heinde
en verre: licht muziekprogram
ma. 10.00 (S) Voor de kleuters
10.30 Nieuws. 10 33 (S) Sphmx:
programma voor de vrouw.
11.45 (S) Café-chantant: liedjes
en muziek uit de goede oude tijd.
12.26 Mededelingen t.b.v. land
en tuinbouw 12.30 Nieuws
12.41 Aktua-magazine. 13.15 (S)
Sport na sport: sportpro
gramma voor de jeugd. 13.45 (S)
Urker Zangers en Kapel van de
Koninklijke Luchtmacht 14.15
(S) Route A. gevarieerd pro
gramma, 15.30 Nieuws 15.33 (S)
After sesjun: licht muziekpro
gramma NCRV: 16.00 Her
vormde middagdienst 16.20 (S)
Klanksnoer: klassieke muziek
17 00 (S) Joost, seriehoorspel
(19) OVERHEIDSVOORLICH
TING: 17 20 Nederland en de
derde wereld, programma van
de voorlichtingsdienst ontwik
kelingssamenwerking NCRV
17 30 Nieuws 17.32 (S) Hier en
Nu 18.00 (S) Bandstand. 18.30
Nieuws. 18 41 Kunst- en vlieg
werk: informatie over actuele
tentoonstellingen. 18.46 (S) Met
uw instemming- het lied van de
week. 19 00 (S) Populaire klas
sieken door Nederlandse radio
orkesten. 19 30 Theologische
etherleergang TROS: 20.00 (S)
Close-up: licht muziekpro
gramma. 22.30 Nieuws. 22 40
Aktua. 23 00 (S) Coulissen:
kunstmagazine. 23.55 Nieuws.
HILVERSUM II
VARA: 7 00 Nieuws. 7.11 Och
tendgymnastiek. 7.20 (S) In de
Roode Cirkel: actualiteiten,
achtergronden, commentaren
en muziek. (8.00-8.11 Nieuws).
9 00 (S) Licht orkest met zangs-
olisten. 9.35 Waterstanden. 9 40
Schoolradio. 10 00 (S) Radio
weekblad. 11 00 Nieuws. NOS:
11.03 Bopthema's en Swingses-
sions: oude jazz. 11.30 Spiegel
van Duitsland. VARA: 12.00
Zundert-Centraal: recht
streekse gesprekken. 13 00
Nieuws. 13.11 Dingen van de
dag. 13.25 (S) Stiefmoeder Aar
de, hoorspelserie - deel 6. 17 05
(S) Tea for two: lichte melo
dieuze muziek. RVU: 17 35 Een
man, een man; Een vrouw, een
vrpuw. 17.55 Mededelingen.
18.00 Nieuws. 18 11 Dingen van
de dag. PP.: 18.20 Uitzending
van de Communistische Partij
van Nederland. VARA; 18.30 (S)
Tony van Verre ontmoet Wim
Wama. 18 55 (S) Brassband Ma
gazine. NOS: 19 40 Openbaar
Kunstbezoek 19.50 Den Haag
vandaag 20 00 Nieuws. 20.05
(S) Woensdagavond Muziekma-
gazine 22.10 En Toch. gesprek
ovei het gesprek (IV) EO: 22.40
Woord der waarheid: theologie
naar de Heilige Schrift 22.55
Klankbord. 23 05 (S) Postlu-
dium klassiek muziekpro
gramma (gr 23.45 (S) Buenas
Nuevas: een uitzending in de
Spaanse taal voor Spaanse gas
tarbeiders. 23.55 Nieuws.
HILVERSUM lil
leder heel üur nieuws.
KRO: 7.02 (S) Drie op je bo
terham. 9 03 (S) Pep op drie.
11 03 (S) Drie draait op verzoek.
12 03 (S) Drie tussen de middag,
met o a. Raden maar.. 14.03 (S)
Popkontakt de Theo Stokkink
Show 16.03 (S) De Hitmeesters:
de Vincent van Engelen show.
NOS: 18 02 Joost mag niet eten.
19.02 (S) Drie loopt achter, met
om 19.30 Paardekoersen. 20.02
(S) Woensdagavondshow: sport
en actualiteiten. 0.02 (S) Metro's
Midnight Music met solisten,
licht trio en Metropole Orkest.
1.02 (S) Take it easy. 2 02 De
Meurders Methode TROS: 6.02
Drie op je boterham.
BRUSSEL (Nederl.)
12.00. Nieuws, mededelingen
en SOS-berichten. 13.00 Nieuws
en weerbericht. 13.10 Actuali
teiten. 13.25 Buitenlands perso
verzicht. 13.30 Cultureel maga
zine. (14.00 Nieuws). 15.00
Nieuws. 15.03 Gevarieerd pro
gramma met informatie. (16.00
Nieuws). 16.30 Lichte muziek,
verkeerstips en informatie.
(17.00 en 18 60 Nieuws. 18.15
Sport) 18 30 Humanistisch
Verbond 19 00 Nieuws en
weerbericht. 19.10 Actualitei
ten. 19.30 Taalwenken. 19.33
Muzikaal programma. 20.30
Nieuws. 20 33 Muzikaal maga
zine. 22 00 Nieuws en loterij uit
slagen 22.15 Strip-avond. '"ie.
(23.00 Nieuws) 23.40.
.mep fiq juejd qi ImapjoOA ui uiebj g
i-iooa j3a3s uea 1JOU 'U1EB.i ui utip.100 l Isjqoaj u3r)js,I00lpS
9 :ja3aAua,rjsjooqos uea iooa q Isiqoej A\noj uea apuie j,
1 uiBBr>jBp ui duiB[ 9 'si)ui| sinq puBjijBp g 'uappiui sinqijEpj
instellers-duo Bos - Pas-
Ginteravond was Judith
duidelijk de domste van
ee.
ider spannend maar een
aantrekkelijker was od.
ndere net de zevende Cie
>rg bijvoorbeeld. In het
elpunt stond wethouder
de Koster, geen docto-
s maar dat hoeft ook
eraardigst was de over-
naar Popeye. Via de ti-
a van de vorige Culem-
uitzending, gefilmd van-
Coster's huiskamer werd
lieuwe tekenfilm ingezet,
ie opnames hè'', zei Kos-
ig en daarin moet ik hem
geven. Het camerawerk
Tochem van Dirk is meer
■dkwerk
op ik niks voor", kreeg
vleeus-werkloze over zijn
et te horen van een Sik
collega In Berichten uit
imenleving was een min-
ïg te zien van pogingen
Vleeus te boycotten bi
ns. „Meeus gaat toch
de kloten, als hij jullie
emt en ook als hij jullie
aanneemt", was een
je van redeneren van een
ns-chauffeur. Daar kan
t tegenop.
ke van Oekel blijft goed
een glimlach, maar meer
iet. Raar vind ik het, dat
nd over de gratis recla-
ts valt Die dominee met
kletspraat moest maar
een eigen show krijgen,
u echt leuk zijn.,
JOHAN DIEPSTRATEN-
aggevers)
i
schip liggen ze nu al ge-
eer. Van wat eens robuus-
een mijnenveger en een
'ergebleven dan een wrak-
angetaste planken en bal-
er twijfel menig zilt ver
enaar (s) van de schceps-
#p keer op raadsels. Ten-
r In de richting van een
;k de laatste eigenaar van
id van Katseveer zullen
n. Bij Rijkswaterstaat
men: „Zolang ze de
epvaart niet in de weg
laten we het maar
lU-ki®svereniging De
/ereniging Borsele van de
T houdt op vrijdag 28 fe-
ri haar jaarvergadering ia
dienstgebouw van de N.h.
in Heinkenszand aanvang
l uur. De heer H. Evers-
zal spreken over de ont-
lelingen van het CDA op
elijk, provinciaal en ge-
ïtelijk niveau en over ac-
provinciale en gemeente
politiek. Vertoond zal
len de kleurenfilm „Er
nog Zeeuwen".
uiting Met ingang van
ïsdag 26 februari wordt
iprit President Roosevelt-
in Vlissingen afgesloten
alle verkeer. De maatre-
houdt verband met de
izaamheden in het kader
de uitvoering van de Del-
rken. Het verkeer van en
de boulevards moet nu
nik maken van de oprit
iu Hasselaarstraat. Een en
r wordt door borden aan-
ven.
ben je aan het
ijitkustenv
(Töm.Wiskei Die kerel is misschien
S normei ver'.
LUCKY
LUKE
De
grootvorst
SUSKE EN
WISKE:
De
poezelige
poes
