Nationale trots Abe Lenstra:
veel conflicten met de bond
HET PUBLIEK
EISTE ME
STEEDS TERUG"
Alfredo di Stefano geld
en reputatie verspeeld
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
55
SPORTSTERREN
Conflict
VAN WELEER
Avontuur
Frustratie
fi
(Van onze speciale verslaggeve
STAPHORST - "Als je macht hebt over de bal, dan
heb je ook macht over de tegenstander." Aan deze
voetbalfilosofie heeft Abe Lenstra zijn hele roem
rijke carrière vastgehouden. Hij kon dat gerust
doen want er waren vroeger en er zijn nu nog niet
veel voetballers die een vergelijk op technisch en
tactisch gebied met Abe Lenstra met succes zou
den kunnen doorstaan. Beroemd was zijn fenome
naal spelinzicht, bijna berucht was zijn stijfkop
pigheid die hem bij de voetbalbond dikwijls in
ongenade deed vallen en eveneens beroemd was
om zijn neiging geen pas meer te verzetten dan zijn
geweldige voetbalverstand het noodzakelijk acht
te. Al deze eigenschappen maakten van deze con
troversiële figuur een beroemdheid die zijn gelij
ken in de voetbalsport pas nu in Johann Cruyff en
Willem van Hanegem heeft gevonden. Abe, de
weerbarstige Fries was jarenlang het nationale
voetbalbezit waar nu nog met respect over wordt
gesproken en om wie na zijn afscheid van het Ne
derlands elftal nog jarenlang werd geroepen wan
neer Oranje eens een keer niet best draaide.
bezoekt regelmatig wedstrijden
van Go Ahead Eagles en van zijn
favoriete ploeg FC Twente.
Abe Lenstra kan en wil zich
niet losmaken van de sport die
hem van een Friese plattelands-
jongen tot een nationale vedette
verniet hoewel hij wel zijn be
denkingen heeft tegen de ont
wikkeling van de voetbalsport
van tegenwoordig. Bedenkingen
die hij op zijn bekende eerlijke
manier formuleert. Want Abe
Lenstra mag dan uiterlijk wel
veranderd zijn (de beroemde
weerbarstige kuif heeft plaats
moeten maken voor een hyper
modern kapsel die hem veel jon
ger doet lijken dan zijn 54 jaar),
zijn karakter is hetzelfde geble
ven
tweede klas van de KNVB
speelde. Met de ontwikkeling
van de voetballer Lenstra bra
ken ook de gouden tijden voor
Heerenveen aan. Lenstra was 16
jaar toen hij in het Noordelijk
elftal tegen Noord Duitsland
mee mocht spelen. Hij scoorde
vier doelpunten. Zijn naam was
doorgedrongen tot de selectie-
heren in Den Haag, maar het
duurde toch nog drie jaar voor
Abe voor zijn eerste interland in
aanmerking kwam. Heerenveen
was inmiddels naar de eerste
klas gepromoveerd.
„Het viel in die tijd niet mee
om als niet-westerling tot het
Nederlands elftal door te drin
gen. Het was dat ze niet om mijn
talent heen konden, anders had
ge
werden, maar we nebben nooit
geen stuiver ontvangen. We
hadden een penningmeester die
ging dood op een dubbeltje. Hij
betaalde nog liever uit eigen zak
dan geld uit de kas te pakken. In
Een man die in deze tijd met zijn
geweldige talenten miljoenen
had kunnen verdienen. Het te
kent echter de Friese nuchter
heid van Lenstra dat hij bij dit
soort zaken nooit lang stilstaat,
net zo min als hij nu nog treur!
over de door hem
profaanbiedingen uit het bui
tenland Abe Lenstra verkoos
maatschappelijke zekerheid in
het eigen land boven een riskant
profavontuur in het buitenland,
een keus waarvan hij zegt voor
geen cent spijt te hebben Abe
Lenstra is nu 54 jaar, is werk
zaam als topfunctionaris bi] de
Heineken brouwerij in Zwolle
en woont in een schitterend huis
m Staphorst. Kortom, de maat
schappelijke zekerheid die hij
verkoos heeft hij gekregen en
het is een duidelijke zaak dat de
voetballerij daar ook toe heeft
bijgedragen Hij staat overigens
nog middenin de voetbalsport.
Via alle publiciteitsmedia houdt
hij zich op de hoogte met de
ontwikkelingen van net voetbal
in binnen en buitenland en hij
Abe Lenstra meldde zich als
achtjarige jongetje aan bij het
Friese Heerenveen, de club
waaraan hij de prettigste herin
neringen bewaart. De jonge
Lenstra was bezeten van voet
bal. Geen moment liet hij voor
bij gaan om zijn balvaardigheid
te verhogen. Samen met zijn
broer Jan ging hij naar school
waarbij dan de hele dag lang een
bal van de ene kant van de weg
naar de andere werd geschoven.
Het talent van Abe bleef ook bij
de leiders van Heerenveen niet
onopgemerkt en als jochie van
14 jaar maakte hij zijn debuut in
het eerste van Heerenveen, een
vereniging die toendertijd in de
ik er zeker niet in gestaan". In
deze periode (1938), kreeg Abe
Lenstra zijn eerste aanbieding
voor het buitenland. Hij zat nog
op de HBS toen het Engelse
Huddersfield Town verzocht om
daar te komen spelen. Lenstra:
„Dat kon natuurlijk niet in die
tijd. Ik was achttien jaar en dan
zover van huis af. Ook in Neder
land hebben andere veremgin-
§en wel belangstelling voor me.
ie Quick Groningen bijvoorbe
eld. Maar als ik dat gedaan had,
hadden ze dat in Heeren veen als
landverraad beschouwd. Over
lopen naar de ergste vijand deed
je toen niet. Omdat ik Heeren
veen zo trouw bleef, dachten de
die periode was Heeremveen de
rijkste vereniging van Neder
land. We speelden met een ge
middelde van vijftienduizend
toeschouwersm Wanneer er be
slissingswedstrijden om het
kampioenschap van Nederland
werden zater er 23000 toe
schouwers op ons sportpark,
maar geld voor de spelers daar
werd niet over gesproken".
Verdiende Abe Lenstra bij
Heerenveen niet veel meer dan
een paar consumptiebonnen, bij
het Nederlands elftal werd nog
wel eens wat onder tafel door
geschoven, iets waar de Fries
spoedig achterkwam. „Ik had
nergens geen benul van. Het was
voor mij een grote eer om in het
Nederlands elftal te mogen spe
len De wondertent van VUC
waar de voorbereidingen wer
den gehouden en de donder-
speecnes van mentalcoach Karei
Lotsy waren voor mij de gewel
dige ervaringen. Ik dacht niet
aan centen. Tot ik na die eerste
wesstrijd tegen Joegoslavië een
declaratieformulier onder mijn
neus geduwd kreeg. Een al ou
dere speler pakte dat formulier
van mij af en zei: „Laat mij dat
maar eens voor jou invullen,
daar weet ik wel raad mee. Toen
kwamen er bedragen op te staan
die ik in geen honderd jaar had
durven invullen. Niets in verge
lijking met nu natuurlijk, maar
in ieder geval toch beduidend
meer dan de reiskosten die ik
had gemaakt. Vanaf dat moment
heb ik steeds mijn eigen zaken
goed kunnen regelen. Ik mocht
dan maar uit Friesland komen,
ik wist wel wat ik wilde"
De leiders van de bond zouden in
de toekomst aan den lijve on
dervinden wat Abe Lenstra
hiermee bedoelde. Talloos zijn
de conflicten die Abe met de
bondsleidere heeft uitgevochten
en soms over de meest onnozele
dingen. „Ik kon niet hebben dat
je van heren bondsbestuurders
moest zeggen dat het wit was
terwijl je met eigen ogen zag dat
het zwart was. Ik zei altijd pre
cies waar het op stond. Als er na
een bespreking werd gevraagd
of er iemand nog opmerkingen
had, werd automatisch mijn
kant uitgekeken. Meestal had ik
wel wat te zeggen en als de heren
dat niet beviel kon ik mijn spul
len pakken. Ik deed dat met een
gerust hart, want ik wist dat ze
(Van onze speciale verslaggever)
MADRID - Stelt u het zich eens voor. Johan Cruyff
wordt over tien jaar ontslagen als trainer van Volendam en
hij zit nog financieel aan de grond ook. Onmogelijk denkt
u. Daarvoor heeft Johan Cruyff teveel miljoenen verdiend
en bovendien wordt hij van wijze adviezen voorzien door
zakelijk adviseur, Cor Coster. Maar dat een dergelijk triest
geval toch mogelijk is, bewijst Di Stefano. De Blonde Pijl
die in zijn glorietijd miljoenen van zin spel heeft laten
genieten en er ook miljoenen mee heeft verdiend, en aan
vankelijk ook deskundig werd geadviseerd, is door ondes
kundige beleggingen zijn vele geld kwijt geraakt en als
trainer is hij een misluking geworden.
voor Espagnol ging spelen,
werd hem dat kwalijk geno
men. Ook Raymundo Sappor-
to, de adviseur brak met Di
Stefano. Alfredo zou voortaan
zijn zaken zelf moeten behar
tigen. Maar zo fameus als hij
op het veld was geweest, zo on
ervaren en ondoordracht be
woog hij zich in het business
leven. Het gevolg was dat hij
tugezen alle contacten. Te
neinde raad keerde de Blonde
Pijl weer terug naar Madrid.
Sindsdien wacht de grote Al
fredo tevergeefs op een aan
bod. Hij doodt de tijd met het
bestuderen van boeken over
moderne trainingsmethoden,
en gaat naar de trainingen van
verschillende Spaanse clubs
kijken, om er van te leren. „Het
Op het toppunt van zijn
roem liet Alfredo dl Stefano in
zijn prachtige villa in een der
buitenwijken van Madrid een
grote zuil plaatsen met daarop
een marmeren bal Op de zuil
vlak onder de bal. werden de
woorden „Aan jou heb ik alles
te danken" gebeiteld Alfredo
opgegroeid in een der armoe
digste wijken van Buenos Ai
res was door zijn ongelooflijk
talent als voetballer een steen
rijk man geworden, beroemd
over de gehele wereld omdat
het de motor was van Real
Madrid, de „Koninklijke
ploeg" die zes jaar onklopbaar
van continent naar continent
reisde en voor die dagen een
fantastisch soort voetbal
speelde.
Alfredo toen al kalend was
op het veld een veelzijdig man.
Met een hart als een motor, een
gepolijste techniek een krach
tig schot in de benen, en her
sens die werkten met een snel
heid van een computer. Een
stijl van wereldformaat van
een niveau dat alleen verge
lijkbaar is met dat der aller
grootsten, Pele en Cruijff. Elf
jaar lang vierde hij bij Real
triomfen, liet zich tot Spanj
aard naturaliseren en werd ge-
ërd als een heilige. In de
tweede helft van de jaren zes
tig nam hij afscheid van de
voetbalsport om zich geheel te
wijden aan zijn zaak. Hij had
al zijn geld in ondernemingen
gestopt en dat ging goed, want
Raymundo Sapporto, pen
ningmeester van Real en te
vens bankdirecteur, gaf hem
wijze adviezen.
Het kwam echter tot een
breuk tussen Real en Di Stefa
no Alfredo was geen gemak
kelijk man Hij had tijdens zijn
loopbaan in de ogen van Real
vreemde dingen uitgehaald
Zo maakte hij ooit reclame
voor nylonkousen Hij liet zich
fotograferen met nylonkousen
aan die tot zijn kruis reikten
Zo verschenen de advertenties
in de krant Bij Real was men
hevig verontwaardigd, de ab
solute ster met dameskousen
en een Real-shirt gekleed, m
de kranten te zien afgebeeld
Zo lang als Alfredo de grote
Alfredo was, werden dit soort
zaken gelijmd
Maar toen hij officieel af
scheid nam van Real en daarna
bijna al zijn geld, al de peseta's
die hij verdiend had, verloor.
Alfredo werd daarop voetbal
trainer, zijn naam zou immers
al de deuren openen. Hij begon
als trainer van Eiche, maar dat
werd een fiasco. Ontluisterd
keerde Alfredo voor korte tijd
terug naar Argentinië, waar
hij zijn zelfvertrouwen her
won. Terug in Spanje, zijn
tweede vaderland, werd hij bij
Valencia benoemd en hij
voerde de club op sensationele
wijze naar het lands-
kampioenschap.
De terugslag liet niet lang o|
zich wachten. Na een ruzie me'
het bestuur van Valencia werd
hij op staande voet ontslagen
Vervolgens stortte hij zich en
kele maanden geleden in eet
Portugees avontuur. Hij moch
bij Sporting Lissabon veertR
dagen op proef komen trainen
Nog voor de 40 dagen verstre
ken waren, verbraken de Por-
grote verschil tussen het voet
bal van mijn tijd en het mo
derne voetbal, ligt in de ge
weldige conditionele vooruit
gang", zegt hij.
Mensen die hem nog wt
Jens ontmoeten, zeggen da-
Alfredo erg gefrustreerd is. Hi
kan het niet langer verwerker
dat hij zo aan lager wal is ge
raakt en zelfs niet meer word:
lewaardeerd. De sport waarii
lij eens de koning was. Ir
Madrid gaan de geruchten dai
Alfredo voor goed naar zijn
geboorteland Argentinië zou'
willen terugkeren als hij daar
'Xrndscoach zou kunnen wor-
len. Maar de Argentijnse
oetbalbond heeft het (voorlo
og) laten afweten. Intussen zit
\lfredo in Madrid en wacht op
uitere tijden en denkt vol nos-
lalgie terug aan de mooie da
gen van weleer.
JEAN NELISSEN
Abe Lenstra: „Ik lag steeds in conflict met de leiders van de
bond. Slechts door mijn talent werd ik iedere keer weer voor
het Nederlands elftal gekozen. (Foto Johan van Gurp.)
Alfredo di Stefano: Reputatie en geld verspeeld.
me nodig hadden en dat het pu
bliek me zou terugeisen. Zoals
die ene keer toen de bondsvoor
zitter na een training kwam
binnengestapt en vertelde dat
van ieder f 37,50 zou worden
ingehouden omdat er shirts,
kousen en trainingspakken wa
ren gestolen. Ik wist wel wie dat
deden, maar die mensen verra
den dat zou ik nooit van mijn
leven doen. Maar betalen voor
spullen die ik niet had gehad,
daar had ik ook niet veel zin in.
Ik stond dus op en zei: „Ik vind
het best, maar houd er wel reke
ning mee dat ik dan wel voor
f 37,50 aan spullen meeneem. Ik
ga niet voor een ander betalen.
Nadat ik dat gezegd had kon ik
weer opstappen. Naderhand heb
ik echter toch gelijk gekregen".
Abe Lenstra lag ook nogal
eens met de bondsverantwoor-
delijken overhoop omdat hij an
dere sporten dan voetbal te in
tensief beoefendeLenstra was
Nederlands kampioen schaat
sen op de korte baan, hij
schaakte lang niet slecht,
speelde een partij biljart met een
gemiddelde boven de 25 en liep
de honderd meter in 10,9 xecon-
den. „Hoe de mensen er steeds
bijkwamen dat ik een luie en
langzame voetballer was begrijp
ik niet. Ik was de snelste voet
baller van Nederland. Ik had er
alleen het schurft aan om te lo
pen wanneer het niet nodig was.
Daarom maakte ik misschien
een trage indruk. Ik heb van de
KNAU een aanbieding gehad
om in de selectieploeg voor de
honderd meter te komen. Die
10,9 seconden liep ik namelijk
op een grasbaan". Waar men bij
de bond vooral niet over te spre
ken was, waren zijn activiteiten
op de schaats. De medische ex
perts hielden hem steeds voor
dat veelvuldig gebruik van de
lange beenspieren voor een
voetballer funest was. Lenstra
lachte de bezwaren echter
steeds weg. „Wanneer de winter
voorbij was, speelde ik op zijn
sterkst. Conditioneel lag ik dan
mijlen op de anderen voor. Me
dische begeleiding is goed, maar
het moet niet overdreven wor
den, zoals bijvoorbeeld in deze
tijd. Wanneer er maar iets is dan
staat er een dokter voor ze klaar
en ik heb nog nooit zoveel ge
blesseerden gezien. Ik was nooit
geblesseerd. Dan mogen ze stel
len dat het voetbal veel harder is
geworden, nou daar ben ik het
ook niet mee eens. Geloof maar
dat er vroeger ook flinke opdon
ders werden uitgedeeld. Maar
het voornaamste bezwaar vmd
ik dat tegenwoordig teveel het
accent op conditie en te weinig
op voetbal wordt gelegd. Ik blijf
erbij dat als je de baas bent over
de bal dat je dan ook baas blijft
over de tegenstander, daar kan
een harde speler niets aan ver
helpen. Ik ben heus niet jaloers
dat er tegenwoordig door die
knapen goed wordt verdiend en
sommigen verdienen het nog
ook. Er zijn er echter bij die geld
moeten brengen in plaats dat, ze
een grote smak geld verdienen,
7.o slecht spelen die".Goed leren
biljarten heeft Abe Lenstra in de
leriode dat de selectiegroep van
iet Nederlands elftal in het
ilympisch Stadion trainde. De
■ge uren die hij dan in Amster-
am moest doorbrengen, bracht
ij dan door bij Piet Jacobs, in
'c dagen een fameus biljarter
Alle voetballers zijn dol op bil-
arten en kaarten. Bij Heeren
een was dat ook het geval Toen
■ve eens een keertje van een wed
strijd terugkwamen werd er in
Harderwijk aangelegd We ver
drongen elkaar om als eerste bij
het biljart te zijn. Ik had het
eerst een keu te pakken We zijn
daar ongeveer een half uur ge
weest. Toen we vertrokken was
ik nog steeds aan stoot en de an
deren hadden alleen hun keu
maar mogen vasthouden".
In de periode na de oorlog begon
de grote trek van Nederlandse
voetballers naar het buitenland
waar ze voor hun voetballen be
taald werden. Faas Wilkes,
Frans de Munck, Kees Rijvers,
Bertus de Harder en Bram Appel
waren enkele van de bekendste
namen die hun heil in het bui
tenland zochten. Uiteraard
werd er ook aan Abe Lenstra ge
trokken, maar de Fries was niet
eerder van plan weg te gaan dan
voor een erg goed contract. „Ik
had een goede baan en die wilde
ik niet zomaar opgeven..Ik heb
bijvoorbeeld nooit kunnen be
grijpen dat een zo groot voetbal
ler als Wilkes voor 57.000 gul
den naar Internazionale in Mi
laan vertrok. Bij mii moest er
heel wat meer op tafel komen.
Dat gebeurde ook, maar deson
danks ging het niet door. Fioren-
tina wilde mij hebben voor een
bedrag van 975.000 gulden, dat
was voor die tijd een absoluut
record. Daarvoor ging ik zelfs
door de knieën.
Ik bedong echter dat ik het
handgeld ineens wilde hebben.
Dat wilden die Italianen niet
doen, ook de helft wilden ze niet
betalen en voor een ton deed ik
het niet. Ik had toen zoveel wan
trouwen gekregen in al die pro
faanbiedingen dat ik tenslotte
zelfs een blanco cheque die de
Franse ploeg Nice mij stuurde
weigerde te tekenen. Ik had het
bedrag zelf mogen invullen,
maar ik vertrouwde het zaakje
niet".
Desondanks ging Abe Lenstra
op een profaanbieaing in en dat
op een leeftijd waarbij de
tegenwoordige betaalde voet
ballers nauwelijks nog aan het
bedrijven van topvoetbal dur
ven denken. Toen de KNVB ein
delijk overging tot de invoering
van het betaalde voetbal, stapte
Abe op 34-jarige leeftijd over
van Heerenveen naar Ensche-
dese Boys. Ook voor het Neder
lands elftal bleef hij zijn nut be
houden.
Toen hij 39 was, werd hij voor de
laatste maal in Oranje gekozen,
hiermee een briljante carrière
van 47 interlands afsluitend
Aan deze laatste fase in Oranje
heeft hij veel plezierige herrine-
ringen overgehouden omdat hij
toen dikwijls speelde met Rij
vers en Wilkes, voetballers die
ook met een groot inzicht waren
begiftigd. „Het gouden binnen-
trio" was niet voor niets de
naam van deze drie. Abe beëen-
digde zijn carrière bij Ensche-
dese Boys toen hij 43 was.
Daarna voetbalde hit enige tijd
bij Tubantie en bij de Twentse
afdelingsclub SOS. „Daar had
ik na een week al spijt van. Een
vriend had het me gevraagd en
voor de gein stemde ik toe. Maar
iedereen in die afdeling wilde
uiteraard de beroemde Lenstra
uitschakelen. En dan dat voet
bal. Wie het hardst naar voren
kon schieten was de beste. Daar
was ik gauw van genezen, even
als ik dat spoedig was van
trainer zijn. Ik heb nooit be
taalde trainer willen worden. De
risico's van dat vak zijn mij te
groot. Maar ik wilde wel mijn
ervaring op amateurs overbren
gen. Wat een toestanden ik daar
heb meegemaakt. Vooral met
bestuurders valt niet te werken.
Zij vinden zichzelf belangrijker
dan de jongens die op het veld
staan. De lol was er voor mij
gauw af en ik ben ook met
trainen gekapt. Nu gaan mijn
vrouw en ik nog naar veel spor
tevenementen. Af en toe voetbal
ik wel eens een wedstrijd en wij
tennissen allebei. Vervelen doen
we ons beslist niet, ons hele le
ven zal altijd wel met sport ge
vuld blijver
I5ARRY VERMEULEN
I
j