Amerikanen somber over de economie VERKIEZINGEN IN NAMIBIË De westerse wereld vergrijst door de pil HET VEULEN OP DE VEEMARKT Wie helpt Sherlock Holmes ONDERZOEKJE VAN BREDASE JONGENS Een schilderij van confetti VERTROUWEN TRAAG Daling Roemenië qazzna dnissotho stem (Van onze correspondent) WASHINGTON De omsla gen van tal van tijdschriften illustreerden rond de jaarwis seling de pessimistische bui waarin Amerika aan het jaar 1975 is begonnen. Het is een goed seizoen voor onheilspro feten. „Time" benoemde ko ning Feisal tot „Man van het Jaar"; het maandblad „Com mentary" gaf professor Robert Tucker (internationale betrek kingen, Johns Hopkins Uni versity) de ruimte om te sug gereren dat het niet zo'n slecht idee zou zijn wanneer de Verenigde Staten geloof waardig zou dreigen met een. olie-oorlog; een ander blad vraagt zich bezorgd af of Amerika in 1975 nog fatsoen lijk Kerstmis kan vieren en de feestdagen zijn saai en somber geweest Het Amerikaanse leger werk lozen kruipt naar de 7 mil joen Er werden in 1974 dertig procent minder nieuwe auto's verkocht dan in het vooraf gaande jaar en tegen het eind van deze maand zal 40 procent van de werknemers in de au tomobielindustrie tijdelijk of langdurig zonder werk zijn. De invloed van de depressie in de auto-industrie wordt vrijwel oveiral gevoeld omdat een op de zes Amerikaanse werkers zijn baan direct of indirect aan de auto-industrie te danken heeft. De werkloosheid in de bouw is rond 14 procent en voor 1975 wordt een teruggang in de bouw buiten de woningsec tor van 14 tot 20 procent ver wacht. De staalindustrie staat er weinig beter op. Volgens een recente opiniepeiling van George Gallup ziet 72 procent van de Amerikaanse bevolking nog slechtere tijden aanbre ken. De pogingen van president Ford om de Amerikaanse bur ger moed te geven met econo misch herstelwerk zijn tot dusver bijzonder timide ge weest en hem wordt verweten dat hij „Nixonomie" bedrijft. Toen hij in augustus van het vorig jaar president werd had nij de goedkeuring van 71 procent van het volk, terwijl toen slechts 3 procent geen vertrouwen in hem had. Zijn populariteit zakte binnen vijf maanden tot het magere ni veau van 42 procent. Gerald Ford gaat een moeilijk Jaar tegemoet. Het Congres, dat op 14 jannari aan het werk gaat, is overwegend de mocratisch, terwijl de derük- WINDHOEK De bevol king van Ovamboland, het noordelijkste „Thuisland" van Namibië (zuidwest-Afrika) kan deze week zijn stem uit brengen in algemene verkie zingen, die van invloed kun nen zijn op de voorgenomen conferentie over de politieke toekomst van Namibië. De verkiezing komt anderhalf jaar na de eerste verkiezing in Ovamboland. Als gevolg van een boycot-oproep van de mi litante SWAPO (de bevrij dingsbeweging van Namibië) ging toen slechts 2,8 procent van de 350.000 Ovambo's naar de stembus. Officieel zijn de verkiezin gen bedoeld voor de aanwij zing van vertegenwoordigers van de Ovambo's naar die conferentie. De conferentie is belegd door de Nationale par tij de blanke partij, die in Namibië, evenals in Zuid-A- frika, aan de regering is. Er wordt m de hoofdstad Wind hoek druk gespeculeerd dat die bijeenkomst een of andere vorm van onafhankelijkheid of autonomie tot gevolg zou kun nen hebben. Namibië is een voormalig Duitse kolonie, die na de eerste wereldoorlog mandaatgebied van Zuid-Afri- ka werd. De algemene verga dering van de Verenigde Na ties en het Internationaal ge rechtshof hebben het bestuur van Zuid-Afrika over Namibië illegaal verklaard, maar Preto ria heeft die uitspraken gene geerd. Eind vorig jaar hield de Zuidafnkaanse premier Vor- ster een rede, waarin hij be langrijke ontwikkelingen voorspelde voor zuidelijk Af rika in het komende jaar. Waarnemers meenden dat hij toen, behalve op zijn initiatie ven inzake Rhodesie, ook doelde op Zuidwestafrika. Verschil Over de toekomstige politie ke ontwikkelingen bestaat een fundamenteel verschil van in zicht tussen de regerende na- sionale Partij en de SWAPO. Pretoria volgt in Namibië een zelfde politiek van „geschei- ien ontwikkeling" als in eigen land' het gebied is opgedeeld in een „blank gedeelte" van aanzienlijke omvang en voorts in „thuislanden" voor de afzonderlijke stammen. Die thuislanden, waarvan Ovambo land er een is, zouden geleide lijk een steeds grotere mate van autonomie kunnen ver werven, evenals in Zuid-Afri ka zelf. waar de thuislanden, of bantoestans, als bijvoor beeld Transkei. Ciskei. Zoe- loeland en Vendaland uitein delijk onafhankelijk zouden kunnen worden. Maar de SWAPO bestempelt dh als een verdeel-en-heers nolitiek. Deze beweging keert zich fel tegen de versnippe ring van Namibië In een groot blank gebied en tien th-uislan den De SWAPO verwacht dat de voorgestelde conferentie zal leiden tot een consolidatie van de vensnipperingsplannen. Daarom heeft deze organisatie opgeroepen tot een boycot van de verkiezing in Ovamboland, die wordt gezien als een in strument van de Zuidafrikaan- se regeringspolitiek. De SWA PO wil onmiddellijk onafhan kelijkheid voor Namibië als eenheidsstaat. In Windhoek wordt ge vreesd dat de boycot-oproep wel eens opnieuw een zeer lage opkomst tot gevolg zal kunnen hebben. Dat zou de geloofwaardigheid van de af te vaardigen Ovamboleiders naar de conferentie ernstig aantasten. SWAPO zegt ze la veel aanhang te hebben in Ovamboland. Door de veran deringen in het aangrenzende Angola heeft de SWAPO de laatste tijd meer armslag ge kregen. SWAPO-leiders kun nen eventueel hun over de grens uitwijken bij moeilijk heden met de autoriteiten. Voor Pretoria wordt ook de dreiging van een guerrilla, met bases in Angola, reëler naarmate Angola ziin onafhan kelijkheid nadert. Een groot deel van de SWAPO-top, on der wie voorzitter David Me- roro. zit overigens al sinds be gin vorig jaar gevangen in Windhoek. Om de bovoot te gen te gaan heeft de hoofmi- nister van Ovambola Chief Fi- lemon Elifas, gewaarschuwd dat krachtige maatregelen ge nomen zullen worden tegen ie dereen die kiezers verhindert hun stem uit te brengen. Er •zijn ook politieverstenkingen aangevoerd om „intimidatie van kieziers" te verhinderen. Chierf Elifas heeft de bevol king opgeroepen mee te doen bij de aanwijzing van wettige en ware vertegenwoordigers van Ovambo. Hij verweet Swapo uit te zijn op bloedver gieten, het verdelen van het volk en het verstoren van de goede intermenselijke betrek kingen. Krachtens de thuisland-poli- tie hebben Ovambo-ministers oevoegdheden op zeven depar tementen, waaronder Finan cien, Onderwijs, Justitie en Landbouw. Er zijn in totaal 111 kandidaten voor 42 zetels in de wetgevende vergadering. De verkiezing is maandag 13 Januari begonnen en duurt vijf dagen, om ook de kiezers in afgelegen gebieden gelegen heid te geven naar de stembus te komen. De wetgevende ver gadering telt behalve de 42 gekozen leden ook 35 benoem de leden, als verte-genwoordi-' ger van de zeven stammen^ die samen de Ovade Ovamba natie vormen. Aan de verkie zing 'doet maar een georgnn- seerde politieke groene ring mee, de „onafhankeliikheids- partij" van Chief Elifas. wijze van de president wordt bepaald door adviezen van mannen die weinig belangstel ling hebben voor de noden van de kleine man. De demo craten in het Congres hebben een pafcket economische maat regelen gereed liggen waarvan de voornaamste een bevriezing van lonen, prijzen, huren en winsten is, gecombineerd met een aanzienlijke belastingver mindering, met name voor ge zinnen met geringe inkomens De meeste republikeinen be schouwen zulk een drastische ingreep als rampzalig. De weinig overtuigende poli tiek van Gerald Ford en de gestaag toenemende economi sche ellende brengen onheils profeten er toe president Ford in de rol te plaatsen van de ongelukkige Herbert Hoo ver, die over de grote depressie presideerde. In tegenstelling tot het begin van de dertiger jaren springen er echter geen aandelenmakelaars van wol kenkrabbers en worden er geen banken bestormd. Je Amerikaanse burger heeft bo vendien nog voldoende ver trouwen in de dollar om af te den van een massale vlucht in goud, dat nu voor het eerst na veertig jaar weer vrijelijk in de Verenigde Staten kan wor den gekocht. Toen Gerald Ford op 9 augus tus van het vorig jaar presi dent werd beloofde hij plech tig het zwaar gesdhonden ver trouwen in het presidentschap te herstellen. De eerste vijf maanden van zijn bewind wa ren alles behalve indrukwek kend en de overgang van een Nixonbewind naar een Ford regering verloopt traag. Tij dens zijn ski- en werkvakan tie in Colorado heeft Ford vol gens zijn perschef dagelijks vijf dagbladen gelezen. Voor zover hij het nog niet wist moet hem duidelijk zijn ge worden dat hij spijkers met koppen moet slaan om niet even onpopulair te worden als ziin voorganger in het Witte Huis. BERT VAN VELZEN BONN (ANP) Tegen het jaar 2000 zal de westerse wereld voor een zeer groot gedeelte door mensen van middelbare leeftijd en ouder worden bewoond Ei zul len dan meer gepensioneerden dan jonge mensen zijn. Het revolutionaire gistingsproces van de jeugd zal tot het verleden behoren. Muziek, leefwijzen, kunst, politiek zullen dan worden gedicteerd door de conservatieve smaak van ouderen. Dat zijn de consequenties van de anti-zwangerschaps- pil, zeggen Duitse sociolo gen aan het begin van 1975, door de Verenigde Naties verheven tot „het jaar van de vrouw". Terwijl in Afrika, Azië en de derde wereld in het alge meen de bevolkingsexplosie onverminderd voortduurt is in de westerse landen, de communistische wereld en Japan de trend naar vergrij zing van de bevolking al be gonnen. Voor de eerste keer in 130 jaar staat in West- Duitsland het geboortencijfer „rood". Uit officiële cijfers blijkt dat in de laatste drie jaar in de Bondsrepubliek meer mensen zijn overleden dan er geboren werden. In 1973 was het sterftecij fer 11,8 per duizend tegen een geboortencijfer van 10,3 Prognoses voor 1974 voor spellen een verdere daling van het geboortencijfer met \P procent. Als dit proces voortzet zal de bevolking van West- Duitsland rond de eeuwwis seling geslonken ziin van Cf huidige 62 miljoen tot .r7 riljoen Al tegen 1985 zullen er ln de Bondsrepubliek meer grootvaders zijn dan klein kinderen en meer gepensio neerden dan minderjari gen. De Duitsers nemen een be langrijke plaati in waar het de beperking van het kinder tal en het tegengaan van zwangerschap betreft. Maar dezelfde ontwikkeling is gaande in zowel Oost-Euro pa al- West-Europa, in het protestantse Zweden en in het katholieke Frankrijk, in het communistische Oost- Duitsland net zo goed als in het kapitalistische West- Duitsland. De geboorten- en sterftecijfers naderen elkaar momenteel in fers naderen momenteel in de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie, evenals in Ja pan en in Zwitserland. Dat betekent een stilstaande en verouderende bevolking. So ciologen geloven dat de in vloed daarvan op de toe komst van de wereldbevol king en op het uiteindelijke lot van de Westerse bescha ving veel beslissender zal zijn dan de atoombom, de energiecrisis of de verove ring van de ruimte. Een afenemende bevolking zal een radicale verandering teweegbrengen in de stellin gen waarop bijvoorbeeld eco nomen hun plannen voor de toekomst bouwen. In plaats van het huidige tekort aan woningen en scholen zal er een overschot zijn Er zullen minder energie en voedsel nodig zijn Er zutler mindei verkende mensen ziin om degenen die te oud zijn om te werken te onderbonden Verzekerin "sexnerts hebben berekend dat de premips voor de sociale verzekerin gen met viiftia orocent om boog rullen moeten De eerst» gevolgen van de daling vnn bet aantal ge boorten ziin in West-Duits- land reeds waarneembaar. Ir. de laatste jaren zijn tal var kraamklinieken gesloten. V«- rig jaar werden slechts 258.000 kinderwagens n w„ndelwagens verkocht veertig procent minder dar zes jaar geleden. Veel vroed vrouwen hebben geen (lag- taai- meer. Het is ironisch dat sommigen worden her schoold als adviseuse voor ge- boortenbeperking. Bedrijven die zich hebben gespeciali seerd 'n het maken van kin derkleding zien hun omzet gestaag dalen. Een fabrikanl van babyvoeding, die zich gecon 'onteerd ziet met een dalende verkoop merktt grimmig op: „We zullen 't moeten dwingen babyvoe ding te eten tot ze een jaar of drie zijn". Rudolf Stumpf, voorzitter van de bond van speelgoed winkeliers klaagde: „In 19"- werden 50 000 kinderen min der geboren en in 19" 60.000. We komen nu op slat 110 000 nieuwe klanten te kort". Tot dusver lijker de geïn dustrialiseerde landen in oost en »vest zich nog niet zorgen te maken over de da ling van het geboorten-aan tal, behalve Roemenië, dat de anti-zwangerschapspil eD abortus heef verboden. In ^est-Duitsland is on langs echter gebleken dat wel methoden te vinden zij" om het geboortencijfer om hoog te jagen als dat nodie modi* blijken Tiidens de oliecrisis var. de vorige win ter stelden sommige landen een zondagsriiverbod voor auto's in. Het kan toeval zijn maar precies negen maanden later vertoonde htivnorheeli in West-Dnïtsland de curve van de gebonrt«m«sfitïstieli een opmerkelijke stijging- die inmiddels weer is ver dwenen. De afgelopen week hebben we nog stapels carnavals- tekeningen binnengekregen. We zijn druk bezig met het uitzoeken van de beste werken. In de camavalskrant, die vlak voor carnaval verschijnt zul je kunnen zien of jouw ontwerp een plaatsje heeft gekregen. ■jatp ap si 'jSBBjp puBqjawioaj op ut nojs SP 3TP 'V rannmtti ubj*i eindredactie rieja van aart „Als ik eens voor je zorgen kon, Je hele leven lang, Wat zou je dan gelukkig zijn, En nooit voor iemand bang Bij kou, een fijne, -warme stal, En zomers in de wei. Ook draven met mij op je rug, In 't bos, en op de hei Ik zou je nooit of nimmer slaan, Maar praten, keer op keer, En was je heus eens Stout geweest, Je deedt het nimmer weer Als jij op je bestemming bent, Een baas hebt, dan hoop ik, Dat je net zo lief en vrolijk kijkt, Als op dit ogenblik ELLY VAN OMMEN Mare v. d. Kammen uit Breda schreef ons, dat hij Stef Hinfelaar, die ook in Breda woont, een blad in 'het water heeft gelegd. Daarna hebben ze er een lamp boven gehouden en ze zagen toen het volgende: witte insekten, rup3espoor, zwevende insëkter., dubbel rond ding. De tekening hierboven is een gedeelte v an een groot werkstuk van Micha Sameel. Jongens en meisjes, die ook dergelijke onderzoekjes doen kunnen contact opnemen met de twee jongens. Hun adressen zijn: Mare v. d. Kammen, "Weilustlaan 22, Breda, telefoon 01600 - 43099 en Sief Hinfelaar, Wi'lderen 285, Bredla, telefoon 01600 - 30730. Degene, die deze tekening heeft gemaakt heeft haar of zijn naam er wel achterop ge zet, maar niemand hier kon hem lezen. Omdat we de tekening goed vonden hebben wi er toch maar een plaatsje voor gemaakt. De detective, die je op de tekening hiernaast ziet heeft een moeilijke opdracht. Hij moet er namelijk achter zien te komen wie van de drie mannen de gezochte dief is. De sneeuw helpt hem een eind op weg. De dief heeft hierin voetsporen en het spoor van een paraplu of stok achterge laten. Weten jullie van welke van de drie mannen, de sporen zijn? De oplossing staat ergens anders op deze pagina. Voor het maken van dit con- fettischilderij heb je behalve confetti een stuk karton, lijm en een potlood nodig. Maak op het stuk karton een tekening. Zorg ervoor, dat je geen ai te kleine vakken te kent, want dat maakt het plakken moeilijk. Je kunt ook een voorstelling maken, die uit één vlak bestaat, zoals op het voorbeeld hiernaast. Vervolgens smeer je de te kening in met lijm. Als je ver schillende kleuren wil maken moet je het vlak na vlak doen. Dan strooi je de confetti op de tekening. Als de lijm is opge droogd kun je nog losse con fetti zo van het karton schud den en Is je schilderij klaar.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1975 | | pagina 12