Amerikanen somber over de economie
VERKIEZINGEN IN NAMIBIË
De westerse wereld
vergrijst door de pil
HET VEULEN OP
DE VEEMARKT
Wie
helpt
Sherlock
Holmes
ONDERZOEKJE VAN
BREDASE JONGENS
Een
schilderij
van
confetti
VERTROUWEN
TRAAG
Daling
Roemenië
qazzna dnissotho
stem
(Van onze correspondent)
WASHINGTON De omsla
gen van tal van tijdschriften
illustreerden rond de jaarwis
seling de pessimistische bui
waarin Amerika aan het jaar
1975 is begonnen. Het is een
goed seizoen voor onheilspro
feten. „Time" benoemde ko
ning Feisal tot „Man van het
Jaar"; het maandblad „Com
mentary" gaf professor Robert
Tucker (internationale betrek
kingen, Johns Hopkins Uni
versity) de ruimte om te sug
gereren dat het niet zo'n
slecht idee zou zijn wanneer
de Verenigde Staten geloof
waardig zou dreigen met een.
olie-oorlog; een ander blad
vraagt zich bezorgd af of
Amerika in 1975 nog fatsoen
lijk Kerstmis kan vieren en
de feestdagen zijn saai en
somber geweest
Het Amerikaanse leger werk
lozen kruipt naar de 7 mil
joen Er werden in 1974 dertig
procent minder nieuwe auto's
verkocht dan in het vooraf
gaande jaar en tegen het eind
van deze maand zal 40 procent
van de werknemers in de au
tomobielindustrie tijdelijk of
langdurig zonder werk zijn.
De invloed van de depressie
in de auto-industrie wordt
vrijwel oveiral gevoeld omdat
een op de zes Amerikaanse
werkers zijn baan direct of
indirect aan de auto-industrie
te danken heeft.
De werkloosheid in de bouw
is rond 14 procent en voor
1975 wordt een teruggang in
de bouw buiten de woningsec
tor van 14 tot 20 procent ver
wacht. De staalindustrie staat
er weinig beter op. Volgens
een recente opiniepeiling van
George Gallup ziet 72 procent
van de Amerikaanse bevolking
nog slechtere tijden aanbre
ken.
De pogingen van president
Ford om de Amerikaanse bur
ger moed te geven met econo
misch herstelwerk zijn tot
dusver bijzonder timide ge
weest en hem wordt verweten
dat hij „Nixonomie" bedrijft.
Toen hij in augustus van het
vorig jaar president werd had
nij de goedkeuring van 71
procent van het volk, terwijl
toen slechts 3 procent geen
vertrouwen in hem had. Zijn
populariteit zakte binnen vijf
maanden tot het magere ni
veau van 42 procent.
Gerald Ford gaat een moeilijk
Jaar tegemoet. Het Congres,
dat op 14 jannari aan het
werk gaat, is overwegend de
mocratisch, terwijl de derük-
WINDHOEK De bevol
king van Ovamboland, het
noordelijkste „Thuisland" van
Namibië (zuidwest-Afrika)
kan deze week zijn stem uit
brengen in algemene verkie
zingen, die van invloed kun
nen zijn op de voorgenomen
conferentie over de politieke
toekomst van Namibië. De
verkiezing komt anderhalf
jaar na de eerste verkiezing in
Ovamboland. Als gevolg van
een boycot-oproep van de mi
litante SWAPO (de bevrij
dingsbeweging van Namibië)
ging toen slechts 2,8 procent
van de 350.000 Ovambo's naar
de stembus.
Officieel zijn de verkiezin
gen bedoeld voor de aanwij
zing van vertegenwoordigers
van de Ovambo's naar die
conferentie. De conferentie is
belegd door de Nationale par
tij de blanke partij, die in
Namibië, evenals in Zuid-A-
frika, aan de regering is. Er
wordt m de hoofdstad Wind
hoek druk gespeculeerd dat
die bijeenkomst een of andere
vorm van onafhankelijkheid of
autonomie tot gevolg zou kun
nen hebben. Namibië is een
voormalig Duitse kolonie, die
na de eerste wereldoorlog
mandaatgebied van Zuid-Afri-
ka werd. De algemene verga
dering van de Verenigde Na
ties en het Internationaal ge
rechtshof hebben het bestuur
van Zuid-Afrika over Namibië
illegaal verklaard, maar Preto
ria heeft die uitspraken gene
geerd. Eind vorig jaar hield de
Zuidafnkaanse premier Vor-
ster een rede, waarin hij be
langrijke ontwikkelingen
voorspelde voor zuidelijk Af
rika in het komende jaar.
Waarnemers meenden dat hij
toen, behalve op zijn initiatie
ven inzake Rhodesie, ook
doelde op Zuidwestafrika.
Verschil
Over de toekomstige politie
ke ontwikkelingen bestaat een
fundamenteel verschil van in
zicht tussen de regerende na-
sionale Partij en de SWAPO.
Pretoria volgt in Namibië een
zelfde politiek van „geschei-
ien ontwikkeling" als in eigen
land' het gebied is opgedeeld
in een „blank gedeelte" van
aanzienlijke omvang en
voorts in „thuislanden" voor
de afzonderlijke stammen. Die
thuislanden, waarvan Ovambo
land er een is, zouden geleide
lijk een steeds grotere mate
van autonomie kunnen ver
werven, evenals in Zuid-Afri
ka zelf. waar de thuislanden,
of bantoestans, als bijvoor
beeld Transkei. Ciskei. Zoe-
loeland en Vendaland uitein
delijk onafhankelijk zouden
kunnen worden.
Maar de SWAPO bestempelt
dh als een verdeel-en-heers
nolitiek. Deze beweging keert
zich fel tegen de versnippe
ring van Namibië In een groot
blank gebied en tien th-uislan
den De SWAPO verwacht dat
de voorgestelde conferentie zal
leiden tot een consolidatie van
de vensnipperingsplannen.
Daarom heeft deze organisatie
opgeroepen tot een boycot van
de verkiezing in Ovamboland,
die wordt gezien als een in
strument van de Zuidafrikaan-
se regeringspolitiek. De SWA
PO wil onmiddellijk onafhan
kelijkheid voor Namibië als
eenheidsstaat.
In Windhoek wordt ge
vreesd dat de boycot-oproep
wel eens opnieuw een zeer
lage opkomst tot gevolg zal
kunnen hebben. Dat zou de
geloofwaardigheid van de af
te vaardigen Ovamboleiders
naar de conferentie ernstig
aantasten. SWAPO zegt ze la
veel aanhang te hebben in
Ovamboland. Door de veran
deringen in het aangrenzende
Angola heeft de SWAPO de
laatste tijd meer armslag ge
kregen. SWAPO-leiders kun
nen eventueel hun over de
grens uitwijken bij moeilijk
heden met de autoriteiten.
Voor Pretoria wordt ook de
dreiging van een guerrilla,
met bases in Angola, reëler
naarmate Angola ziin onafhan
kelijkheid nadert. Een groot
deel van de SWAPO-top, on
der wie voorzitter David Me-
roro. zit overigens al sinds be
gin vorig jaar gevangen in
Windhoek. Om de bovoot te
gen te gaan heeft de hoofmi-
nister van Ovambola Chief Fi-
lemon Elifas, gewaarschuwd
dat krachtige maatregelen ge
nomen zullen worden tegen ie
dereen die kiezers verhindert
hun stem uit te brengen. Er
•zijn ook politieverstenkingen
aangevoerd om „intimidatie
van kieziers" te verhinderen.
Chierf Elifas heeft de bevol
king opgeroepen mee te doen
bij de aanwijzing van wettige
en ware vertegenwoordigers
van Ovambo. Hij verweet
Swapo uit te zijn op bloedver
gieten, het verdelen van het
volk en het verstoren van de
goede intermenselijke betrek
kingen.
Krachtens de thuisland-poli-
tie hebben Ovambo-ministers
oevoegdheden op zeven depar
tementen, waaronder Finan
cien, Onderwijs, Justitie en
Landbouw. Er zijn in totaal
111 kandidaten voor 42 zetels
in de wetgevende vergadering.
De verkiezing is maandag 13
Januari begonnen en duurt vijf
dagen, om ook de kiezers in
afgelegen gebieden gelegen
heid te geven naar de stembus
te komen. De wetgevende ver
gadering telt behalve de 42
gekozen leden ook 35 benoem
de leden, als verte-genwoordi-'
ger van de zeven stammen^
die samen de Ovade Ovamba
natie vormen. Aan de verkie
zing 'doet maar een georgnn-
seerde politieke groene ring
mee, de „onafhankeliikheids-
partij" van Chief Elifas.
wijze van de president wordt
bepaald door adviezen van
mannen die weinig belangstel
ling hebben voor de noden
van de kleine man. De demo
craten in het Congres hebben
een pafcket economische maat
regelen gereed liggen waarvan
de voornaamste een bevriezing
van lonen, prijzen, huren en
winsten is, gecombineerd met
een aanzienlijke belastingver
mindering, met name voor ge
zinnen met geringe inkomens
De meeste republikeinen be
schouwen zulk een drastische
ingreep als rampzalig.
De weinig overtuigende poli
tiek van Gerald Ford en de
gestaag toenemende economi
sche ellende brengen onheils
profeten er toe president
Ford in de rol te plaatsen van
de ongelukkige Herbert Hoo
ver, die over de grote depressie
presideerde. In tegenstelling
tot het begin van de dertiger
jaren springen er echter geen
aandelenmakelaars van wol
kenkrabbers en worden er
geen banken bestormd. Je
Amerikaanse burger heeft bo
vendien nog voldoende ver
trouwen in de dollar om af te
den van een massale vlucht in
goud, dat nu voor het eerst na
veertig jaar weer vrijelijk in
de Verenigde Staten kan wor
den gekocht.
Toen Gerald Ford op 9 augus
tus van het vorig jaar presi
dent werd beloofde hij plech
tig het zwaar gesdhonden ver
trouwen in het presidentschap
te herstellen. De eerste vijf
maanden van zijn bewind wa
ren alles behalve indrukwek
kend en de overgang van een
Nixonbewind naar een Ford
regering verloopt traag. Tij
dens zijn ski- en werkvakan
tie in Colorado heeft Ford vol
gens zijn perschef dagelijks
vijf dagbladen gelezen. Voor
zover hij het nog niet wist
moet hem duidelijk zijn ge
worden dat hij spijkers met
koppen moet slaan om niet
even onpopulair te worden als
ziin voorganger in het Witte
Huis.
BERT VAN VELZEN
BONN (ANP) Tegen het jaar 2000 zal de westerse
wereld voor een zeer groot gedeelte door mensen van
middelbare leeftijd en ouder worden bewoond Ei zul
len dan meer gepensioneerden dan jonge mensen zijn.
Het revolutionaire gistingsproces van de jeugd zal tot
het verleden behoren. Muziek, leefwijzen, kunst, politiek
zullen dan worden gedicteerd door de conservatieve
smaak van ouderen.
Dat zijn de consequenties
van de anti-zwangerschaps-
pil, zeggen Duitse sociolo
gen aan het begin van 1975,
door de Verenigde Naties
verheven tot „het jaar van
de vrouw".
Terwijl in Afrika, Azië en
de derde wereld in het alge
meen de bevolkingsexplosie
onverminderd voortduurt is
in de westerse landen, de
communistische wereld en
Japan de trend naar vergrij
zing van de bevolking al be
gonnen. Voor de eerste keer
in 130 jaar staat in West-
Duitsland het geboortencijfer
„rood". Uit officiële cijfers
blijkt dat in de laatste drie
jaar in de Bondsrepubliek
meer mensen zijn overleden
dan er geboren werden.
In 1973 was het sterftecij
fer 11,8 per duizend tegen
een geboortencijfer van 10,3
Prognoses voor 1974 voor
spellen een verdere daling
van het geboortencijfer met
\P procent.
Als dit proces voortzet zal
de bevolking van West-
Duitsland rond de eeuwwis
seling geslonken ziin van Cf
huidige 62 miljoen tot .r7
riljoen
Al tegen 1985 zullen er ln
de Bondsrepubliek meer
grootvaders zijn dan klein
kinderen en meer gepensio
neerden dan minderjari
gen.
De Duitsers nemen een be
langrijke plaati in waar het
de beperking van het kinder
tal en het tegengaan van
zwangerschap betreft. Maar
dezelfde ontwikkeling is
gaande in zowel Oost-Euro
pa al- West-Europa, in het
protestantse Zweden en in
het katholieke Frankrijk, in
het communistische Oost-
Duitsland net zo goed als in
het kapitalistische West-
Duitsland.
De geboorten- en sterftecijfers
naderen elkaar momenteel in
fers naderen momenteel in
de Verenigde Staten en de
Sovjet-Unie, evenals in Ja
pan en in Zwitserland. Dat
betekent een stilstaande en
verouderende bevolking. So
ciologen geloven dat de in
vloed daarvan op de toe
komst van de wereldbevol
king en op het uiteindelijke
lot van de Westerse bescha
ving veel beslissender zal
zijn dan de atoombom, de
energiecrisis of de verove
ring van de ruimte.
Een afenemende bevolking
zal een radicale verandering
teweegbrengen in de stellin
gen waarop bijvoorbeeld eco
nomen hun plannen voor de
toekomst bouwen. In plaats
van het huidige tekort aan
woningen en scholen zal er
een overschot zijn Er zullen
minder energie en voedsel
nodig zijn Er zutler mindei
verkende mensen ziin om
degenen die te oud zijn om
te werken te onderbonden
Verzekerin "sexnerts hebben
berekend dat de premips
voor de sociale verzekerin
gen met viiftia orocent om
boog rullen moeten
De eerst» gevolgen van de
daling vnn bet aantal ge
boorten ziin in West-Duits-
land reeds waarneembaar. Ir.
de laatste jaren zijn tal var
kraamklinieken gesloten. V«-
rig jaar werden slechts
258.000 kinderwagens n
w„ndelwagens verkocht
veertig procent minder dar
zes jaar geleden. Veel vroed
vrouwen hebben geen (lag-
taai- meer. Het is ironisch
dat sommigen worden her
schoold als adviseuse voor ge-
boortenbeperking. Bedrijven
die zich hebben gespeciali
seerd 'n het maken van kin
derkleding zien hun omzet
gestaag dalen. Een fabrikanl
van babyvoeding, die zich
gecon 'onteerd ziet met een
dalende verkoop merktt
grimmig op: „We zullen 't
moeten dwingen babyvoe
ding te eten tot ze een jaar
of drie zijn".
Rudolf Stumpf, voorzitter
van de bond van speelgoed
winkeliers klaagde: „In 19"-
werden 50 000 kinderen min
der geboren en in 19"
60.000. We komen nu op slat
110 000 nieuwe klanten te
kort".
Tot dusver lijker de geïn
dustrialiseerde landen in oost
en »vest zich nog niet
zorgen te maken over de da
ling van het geboorten-aan
tal, behalve Roemenië, dat
de anti-zwangerschapspil eD
abortus heef verboden.
In ^est-Duitsland is on
langs echter gebleken dat
wel methoden te vinden zij"
om het geboortencijfer om
hoog te jagen als dat nodie
modi* blijken Tiidens de
oliecrisis var. de vorige win
ter stelden sommige landen
een zondagsriiverbod voor
auto's in. Het kan toeval zijn
maar precies negen maanden
later vertoonde htivnorheeli
in West-Dnïtsland de curve
van de gebonrt«m«sfitïstieli
een opmerkelijke stijging-
die inmiddels weer is ver
dwenen.
De afgelopen week hebben we nog stapels carnavals-
tekeningen binnengekregen. We zijn druk bezig met het
uitzoeken van de beste werken. In de camavalskrant, die
vlak voor carnaval verschijnt zul je kunnen zien of jouw
ontwerp een plaatsje heeft gekregen.
■jatp ap si
'jSBBjp puBqjawioaj op ut nojs SP 3TP 'V rannmtti ubj*i
eindredactie
rieja van aart
„Als ik eens voor je zorgen kon,
Je hele leven lang,
Wat zou je dan gelukkig zijn,
En nooit voor iemand bang
Bij kou, een fijne, -warme stal,
En zomers in de wei.
Ook draven met mij op je rug,
In 't bos, en op de hei
Ik zou je nooit of nimmer slaan,
Maar praten, keer op keer,
En was je heus eens Stout geweest,
Je deedt het nimmer weer
Als jij op je bestemming bent,
Een baas hebt, dan hoop ik,
Dat je net zo lief en vrolijk kijkt,
Als op dit ogenblik
ELLY VAN OMMEN
Mare v. d. Kammen uit Breda schreef ons, dat hij Stef Hinfelaar,
die ook in Breda woont, een blad in 'het water heeft gelegd.
Daarna hebben ze er een lamp boven gehouden en ze zagen toen
het volgende: witte insekten, rup3espoor, zwevende insëkter.,
dubbel rond ding.
De tekening hierboven is een gedeelte v an een groot werkstuk van Micha Sameel.
Jongens en meisjes, die ook dergelijke onderzoekjes doen kunnen
contact opnemen met de twee jongens. Hun adressen zijn: Mare
v. d. Kammen, "Weilustlaan 22, Breda, telefoon 01600 - 43099 en
Sief Hinfelaar, Wi'lderen 285, Bredla, telefoon 01600 - 30730.
Degene, die deze tekening heeft gemaakt heeft haar of zijn naam er wel achterop ge
zet, maar niemand hier kon hem lezen. Omdat we de tekening goed vonden hebben wi
er toch maar een plaatsje voor gemaakt.
De detective, die je op de
tekening hiernaast ziet heeft
een moeilijke opdracht. Hij
moet er namelijk achter zien
te komen wie van de drie
mannen de gezochte dief is.
De sneeuw helpt hem een eind
op weg. De dief heeft hierin
voetsporen en het spoor van
een paraplu of stok achterge
laten. Weten jullie van
welke van de drie mannen, de
sporen zijn? De oplossing staat
ergens anders op deze pagina.
Voor het maken van dit con-
fettischilderij heb je behalve
confetti een stuk karton, lijm
en een potlood nodig.
Maak op het stuk karton een
tekening. Zorg ervoor, dat je
geen ai te kleine vakken te
kent, want dat maakt het
plakken moeilijk. Je kunt ook
een voorstelling maken, die
uit één vlak bestaat, zoals op
het voorbeeld hiernaast.
Vervolgens smeer je de te
kening in met lijm. Als je ver
schillende kleuren wil maken
moet je het vlak na vlak doen.
Dan strooi je de confetti op de
tekening. Als de lijm is opge
droogd kun je nog losse con
fetti zo van het karton schud
den en Is je schilderij klaar.