D)S
£715M
Steeds meer aandrang advocaat vroeg in te schakelen
wil geen
poltekijker
i'ij verhoor
Grootste club van dierenbeschermers wankelt
)NCIERGE
-HULST
I0STBURG
INGEN
larts
RTS-
ENTE
tschappij
gem N.V.
ZVTM
>TEN
ZATERDAG 11 JANUARI 1975
•DESTEI,
fATEERSTAAT
■kan te Middelburg wor-1
|en
ÏT
hnkelijk van leeftijd en
Isalarisgrenzen bi) aan-
- (21 |aar) tot rnaxl-
I per maand Diensttijd-
pximaal f 1635.- per
konen van de Dienstwo-
jntoor is verplicht Ver-
Inbesluit is van toepas-
lattende uitvoerige ge-
|rrichte werkzaamheden
i zenden aan de hoofd-
|irovinciale waterstaat in
delburg.
pBEDRIJF
hEN en RAMEN
JIE, HANGARS
len DEUREN
1140-2802)
puders van de ge-
sslngen;
I en derde lid van het
Ingen.
'inis, dat een aanvraag
ptgronding in een ge
pelde, gelegen in de
Vlissingen, is inge-
In, te Goes.
hag met bijbehorende
|uari 1975 tot en mei
neentesecretane van
limtelijke ordening,
fer gemeentesecreta-
au algemene zaken)
voormelde periode
In de inwilliging van de
|ij de hoofdingenieur-
jterstaat in de direktie
e Middelburg
lanuari 1975
|r en wethouders
burgemeester,
Ige. secretaris
Ir en wethouders
In.
pn Verschage.
loco-burgemeester
I secretaris
CORSTENS-
VERSCHUREN
KOOPT
Zat. 11 jan. mankanane'
lichte kleuren 8 popjes al Ie
kleuren 3 dieprood inten
sief mannen en poppen II
dieprood schimmel man
nen 10 puttersbastaards
15 p.st. Vogels brenger
Krabbend!jke 9.30-103!
uur, koffiehuis Stations'
weg 24, Goes 1130-12 J
uur, Opril Gr Markt (In
gang Vuilnisstr Middel
burg 1.30-2.00 uur Fa
Traas, K. Noordstr 27
Vlissingen 3-4 uur Luther-
huis Groenewoud 58.
ichoolopleiding gewenst
richten aan:
6, Goes
iet opname van
antoor te Draaibrug
jondentie-adres van
3r RTM
23, Zrerikzee
fl 00-3751
igen betreffende de
g en voor offertes voor
en, ongeregeld ver-
>7
De Nijmeegse hoofdcom
missaris van politie mr.
F. Perrick is ten strijde ge
trokken tegen de wijze
waarop in „Den Haag" ge-
nrobeerd wordt de advocaat
het recht te verlenen om het
verhoor van een verdachte
door de politie bij te wonen.
i Bedenkingen heeft hij bo
vendien tegen de aanwezig
heid überhaupt van advoca
ten in de verhoorkamers op
polti'ebureaus.
In het laatste nummer van
het Algemeen Tijdschrift
voor de Politie heeft de heer
i Perrick in zijn kwaliteit ais
hoofdredacteur van het blad
een „critisch bulletin" ge
schreven. Daarin constateert
hij dat de minister van
Justitie in zijn begroting
vc->r dit jaar melding maakt
van z'r verzoek aan de com
missie partiële herrien;ng
strafvordering om advies
I over he* toelaten van de
i raadsman bij het politiever-
j hoor. „De wet vraagt om na
dere interpretatie, eventueel
aanvullingen", aldus de mi-
I nister.
Dl zijn commentaar zegt de
heer Terrick dat het recht
I van de raadsman om politie
verhoren bij te wonen tot nu
toe vrijwel unaniem ontkend
is, a dat er geen behoefte
bestond aan nadere interpre
tatie of aanvulling. Hij vindt,
dat degener die dit veran
derd willen krijgen, zo eer
lijk moeten zijn dit direct te
zeggen, en zich niet te ver- I
schuilen achter zogenaamde
onzekerheden in de wet.
De heer Perrick meldt in
zijn bulletin dat er reeds een
ministeriële concept-circulai
re in omloop zou zijn, waarin
het recht van de advocaat
om alle politieverhoren bij te
wonen, verdisconteerd zou
zijn. Hij protesteert hierte
gen, Wijsi op de gevolgen van
dit 'echt voor de strijd tegen
de criminaliteit en bep'eit
tenslotte alarmering van de
publieke opinie.
Over deze kwestie, waarin
de oraktijk van de politie
man lijkt te botsen met de
verruiming van de rechten
van de verdachte, sprak onze
redacteur Hans van Leusden
met de Nijmeegse hoofdcom
missaris Perrick en met de
ex-landelijke voorzitter van
de longe Balie (vereniging
van advocaten), de Bredase
advocaat mr. Kousemaker.
POLITIE
De hoer Perrick„Het wetboek is een evenwichtig geheel. Hierin
vindt het individu de garantiie dat hij niet helemaal het slachtoffer
wordt van het onderzoek. Artikel achtentwintig zegt dat de verdachte
zich mag laten bijstaan door een raadsman. Dit om te voorkomen dat hij
later zou kunnen aanvoeren niet over een behoorlijke verdediging te
hebben beschikt. De verdachte heeft, zoveel als het onderzoek toestaat,
gelegenheid zich met zijn raadsman in verbinding te stellen".
„En omgekeerd, de raads
man mag, voor zover mogelijk,
alle contacten hebben. Maar
dat wil niet zeggen dat hij bij
al het handelen van de over
heid aanwezig mag zijn. Tot
nu toe is dit ook door bijna
iedereen geaccepteerd. De wet
geeft heel precies aan, waar
de advocaat wel aanwezig mag
zijn, zoals het verhoor door de
rechter-commissaris, het ver
hoor dat betrekking heeft op
het in verzekering stellen van
de verdachte, de verhoren in
de aadkamer en bij huiszoe
king. Sinds de invoering van
het wetboek, vijftig jaar gele
den, heeft tot voor kort noodt
iemand eraan getwijfeld dat
de verdachte geen recht heeft
op bijstand van de raadsman
bij het politieverhoor".
„In 1955 werd artikel 50 van
het wetboek van Strafvorde
ring gewijzigd, waarin het
vrije contact tussen raadsman
en verdachte is geregeld. De
wijziging betekend een uit
breiding van dat vrije ver
keer, dat tot dan toe beperkt
v/as tot in verzekering gestel
de mensen. De Leidse profes
soren Duisterwinkel en Melai
en hun staf kwamen in hun
nieuwe boek over de strafvor
dering tot de conclusie dat de
advocaat ook bij het politie
verhoor zou moeten worden
toegelaten".
Waarom is hij tegen de aan
wezigheid van de advocaat bit
het polit everhoor? De heer
Perrick: „De politie zou daar
door in zijn mogelijkheden en
werk opnieuw worden be-
Derkt. Het zou een ernstige
belemmering zijn voor de po
litie. wanneer het wel gebeur
de. De politie heeft maximaal
zes uur de tijd om iemand te
verhoren. In die tijd moeten
we de zaak zoveel mogelijk
zien t< klaren. Als de advo
caat bij de verhoren zou zijn,
zouden we daar niet in sla
gen".
„Het is niet ondenkbaar dat
in dit land met z'n Coornhert-
liga in de nieuwe regeling toch
doorgaat", aldus de heer Per
rick. Hij benadrukt dat in dit
verband subtiele evenwichten
in toenemende mate worden
verstoord. Als voorbeeld
noemt hij de recent ingevoer
de verplichting dat de politie
aan het begin van ieder ver
hoor de verdachte erop dient
te wijzen dat hij niet tot ant
woorden verplicht is.
„Het wordt tijd dat wij, de
politie in ons werk een advo
caat krijgen toegewezen", al
dus de heer Perrick. Hij zegt
nog geen reacties te hebben
gekregen op zijn „critisch bul
letin". „Het past wel in de
huidige gedachtengang in ons
land om uitsluitend aandacht
te hebben voor de belangen van ren of de verdachte ln zijn
de verdachte en mi-nder voor waarde wordt gelaten, en of
die van de gemeenschap", zegt alle voorschriften in acht wor
de heer Perrick. den genomen".
„Bovendien gebeurt het nog
al eens dat een verdachte
vordt veroordeeld, alleen op
grond van het proces-verbi-al
van de politie. In de huidige
situatie is het voor een raads
man erg moeilijk om in dat
verbaal nuanceringen aan te
brengen. Daarom ook zal de
advocaat, wanneer die een
maal wel wordt toegelaten tot
het politieverhoor, niet passief
blijven, wanneer de verdachte
de draagwijdte van een be
paalde vraag van een politie
man n:et begrijpt. Kijk. bij
iemand die een moord heeft
gepleegd, ligt het allemaal
duidelijk. Maar het gaat juist
om r.e randgevallen, waarbij
duidelijke twijfels bestaan
over het aandeel, zo daar al
sprake van is, van de verdach-
Hij stelt tenslotte geen en
kel steekhoudend argument te
hebben gehoord, volgens wel
ke de advocaat wel tot de
politieverhoren toegelaten zou
moeten worden. De kritiek op
de politie, die blijkt uit een
representatief onderzoek van
het Criminologisch Instituut te
Groningen onder gedetineer
den (o.m. een op de drie ver
dachten voelt zich geïntimi
deerd door de polite tijdens
het verhoor) wijst de heer
Perrick van de hand.
Een heel ander geluid laat
mr. Kousemaker horen: „De
politieman die een verdachte
naar behoren verhoort, hoeft
helemaal niet bang te zijn.
wanneer daar een raadsman
bij is. Onze taak tijdens het
politieverhoor is, te controle-
te in een misdrijf'.
De heer Kousemaker wijst
op de Amerikaanse situatie.
„Daar is het proces-verbaal
van de politie nietig, wanneer
aan de verdachte vóór diens
verhoor niet is gevraagd of hij
de hulp wil van een advocaat.
Hier gaan wij in Nederland
ook naar toe. Dat vind ik een
juiste ontwikkeling. Waar we
nu over praten is een van de
laatste barrières op weg naar
het recht van de verdachte".
Het verzet in politie-kring
legen het toelaten van de ad
vocaat bij het politieverhoor
vindt de heer Kousemaker wel
begrijpelijk. „Het betekent
een inbreuk op de werkwijze
van de politie. En de aanwe
zigheid van een vreemde zal
ongetwijfeld psychisch rem
mend werken. Maar dat is",
aldus de heer Kousemaker,
„een kwestie van even wen
nen, en daarna kan het sys
teem goed werken. Het uitein
delijke doel is dat het verhoor
pas dan mag beginnen, wan
neer de raadsman er bij is. Bij
deze dingen moet je uitgaan
van het fatsoen van advocaat
en politie".
Het evenwicht in het hele
strafrecht-gebeuren, dat vol
gens de heer Perrick zo sub
tiel aanwezig is, ontbreekt
naai de mening van de heer
Kousemaker voor een belang
rijk deel „Je ziet het in de
rechtzaal waar de officier van
Justitie vlak bij de rechter zit,
terwijl de verdediger ergens
in de zaal staat. In het hele
vooronderzoek heeft de offi
cier tal van machtsmiddelen,
terwijl de raadsman in die fa
se nauwelijks iets kan doen in
het belang van de verdachte",
aldus de heer Kousemaker.
Toelichting van de advocaat
bij het verhoor is daarom,
naar zijn mening, een goede
zaak.
Het ministerie vam Justitie
was, desgevraagd, niet bereid
een nadere toelichting te ge
ven op de materie. Dat over
deze zaak ook in de wetgeven
de sfeer onduidelijkheid be
staat bleek uit het Tweede
Kamer-debat in 1973 over de
nieuwe regeling van de voor
lopige hechtenis, waarbij de
munster een en ander als
volgt samenvatte:
"....het feit dat de verdachte
wordt verhoord op het mo
ment dat de raadsman zich
aanmeldt op het politiebureau,
is geen reden om de raadsman
niet tot de verdachte toe te
laten en de raadsman verre te
houden van het verhoor. Ik
herhaal echter dat de politie
niet op de komst van de
raadsman behoeft te wachten
om een verdachte te horen".
HANS VAN LEUSDEN
,.W
Nacht in Surrey, Engeland. Op een duistere landweg
loopt een op hol geslagen paard onder een auto. De die
renarts, die ontboden is om de knol af te maken, bereikt
de plaats van het ongeval 40 minuten voor de aankomst
van de ambulance, die de zwaargewonde chauffeur van
de verongelukte wagen naar een ziekenhuis moet bren
gen.
In Engeland komt de mens
wel meer op de tweede plaats
De Engelse „Royai Society for
the Prevention of Cruelty to
Animals" in niet voor niets de
grootste veren'ging van de
wereld voor dierenbescher
ming. Ze bestaat precies 150
jaar, telt 55.000 leden en heeft
een laarlijks inkomen van
miljoen pond.
Vroeger was de RSPCA eer
van Groot-Britanniës meest
gerespecteerde instellingen
Vandaag de dag staat ze even
wel bloot aan scherpe kritiek
Eindeloze interne twisten en
opzienbarende extravaganties
zijn daar de oorzaak van. Er is
een onderzoek ingesteld, waar
door deze vereniging voor die
renbescherming helemaal ir
haar vuile hemd gezet werd
De kosten van dit onderzoek
dat ze zelf gewild had, be
droegen '.owat 20 000 oond. N;
bijna een jaar snuffelen in dr
zaken van de RSPCA publi
ceerde een drieledige commis
sie, onder het "oorzitterscha-
van de advocaat Charles Spar
row, een rapport van 80 pagi
na's en met 38 adviezen. Een
daarvan luidde Zet jullie
voorzitter aan de deur.
John S. Hobhouse, een 63-
jarige zakenman uit Bath,
werd tot voorzitter gekozen in
1969. Voor de commissie van
advies stond het vast, dat on
der Hobhouse heel de dieren
bescherming misgelopen was.
Zelfs de 206 inspecteurs van
de RSCPA waren ontevreden
Ze zeiden, dat hun vereniging
een betere behandeling over
had voor dieren dan voor haar
eigen personeel. Ofschoon dit
een verheugende vaststelling
was voor de Britse (ronden er
katten, vond de vaste staf hel
geen lolletje. De inspecteurs
krijgen zes maanden instructie,
vaarna ze negen tot elf uur
oer dag moeten werken voor
een weekloon van gemiddeld
minder dan 25 pond. Ze mo
gen echter ook gebruik maken
van een kosteloze woning en
een bestelwagen van de
RSPCA. Daar kunnen ze zelfs
in de vakantie mee rijden.
De lage lonen van de in
specteurs contrasteren scherp
met sommige andere uitgaven
van de Britse vereniging voor
dierenbescherming. Afgelopen
jaar werd door de RSPCA bij
voorbeeld 40.490 pond gespen
deerd aan de installatie en he'
gebruik van radiotelefoons in
de wagens van haar inspec
leurs. Maar zelfs in dichtbe
•ectoren. zoals centraaLonden
teurs. Maar zelfs in dichtbe
volkte sectoren, zoals Centraal
Londen, waar het bestuur die
apparatuur onontbeerlijk vond.
worden de inspecteurs slechts
een of twee keer in de maand
per radio opgeroepen voor
speodge vallen.
Sinds de publicatie van het
rapport ovêr het wanbeheer,
de domme vergissingen en de
energieverspilling - allemaal
typisch Engelse fouten - ziet
het er naar uit, dat de radiote"
lefoons uit de bestelwagen:
rullen vliegen.
In Liverpool liet de vereni
ging voor dierenbescherming
nieuwe kennels bouwen voot
verlaten blaffers. Heel dat
hondenhuis is bekleed met
Italiaans marmer, dat het ge
bouw een bijzonder fraai er
bijna luxueus aanzien schenkt
ln de stad wordt hel dan ook
niet zonder ironie „Het Waf-
vaf-Hilton" genoemd.
Honderden leden van de
RSPCA zijn evenwel van oor
deel, dat hun vereniging veel
te weinig doet voor het wel
zijn van honden en katten Op
een van de openbare zittingen
van de commissie van advies
kreeg de voorzitter een dode
kat cadeau, die hem gepresen
teerd werd door een heel boze
vrouiw. Er werd veel kritiek
uitgebracht op inspecteurs, die
zich niet naar behoren hadden
gekweten van hun taak. Som
mige inspecteurs hebben zelfs
getuigd voor de verdediging in
processen over dierenmishan
deling. Iedereen vond dat een
aanfluiting van hun edele op-
'raeht.
Volgens de critici bestaa'
het bestuur van de RSPCA uil
„40 heren en dames en 6 des
kundigen". Er is ruzie geweest
omdat in het bestuur veel ja
gers zitten. Vooral de iacht oj
vossen worden gelaakt door En
gelse dierenvrienden, die he-.i
trouwens een „bloedsport"
noemen. Zij kunnen het niet
velen, dat de koninklijke fa
milie op jacht gaat Om die
reden is het altijd een beetje
gek geweest, dat de Britse
vereniging voor dierenbescher
ming onder de hoge hoede
staat van jageres Elizabeth
2.
Een andere bron van onge
noegen was de overeenkomst
tussen de RSPCA een be
kende firma van voer voor
dieren Dit akkoord öracht de
RSPCA bijna 40 010 pond op
Sommige mensen reloofrien
echter, dat le betrokken firma
walvisvlee* verwerkt in haar
orodukten. Zij vonden het on
gepast, dat de verenig-ns voor
liereribescherming zaken deed
net dergelijke lui.
Nog een doorn in het oog
van vele Britse dierenvrienden
is het feit, dat de RSPCA
duizenden honden en katten
afmaakt. In 1972 waren liet er
288.788, terwijl voor slechts
81.714 verlaten poezen en hon
den nieuwe meesters gevon-
len werden.
De RSPCA heeft meer dan
500 000 pond uitgegeven aan
een luxueus nieuw hoofdkwar
tier te Horsham in Sussex.
Voor veriaten d;erer had ze in
d;ezelfde oeriode slechts
(7 000 Dond over Ze leeft van
contributies, inzamelingen, ou-
ie legeten en investeringen,
tie bijna 6 milioen waard zijn.
In dit land van excentrieke
dierenvrienden vindt deze
liefdadige 'nstelting het niet
gemakkelijk meer om alles
naar ieders zin te doen.
mmm
■u+wflWiMB
zeHHHI
