COMMISSARIS J. A. BLAAUW,
JAGER OP MOORDENAARS:
ORDIGER
>ch
'diende
(dewerker
ïk.
School
meisje
gewurgd 4
in Rotterdam
IBELWERKERS
DIENDE
de st!
De Stem
:RLAND) B.V.
Commissaris verstre1. deze mededeling met voldoening maar zonder buiten
sporige ijdelheid. De muppel is niet zijn enige trofee. Verre van dat. Hij ligt op
een dressoir-achtige tafel langs een van de wanden in zijn werkvertrek, op
zijn beurt een onderdeel van wat interieur betreft een der droefgeestig-
ste politiebureaus van het vasteland. Door kale gele gangen regelmatig on
derbroken door saaie deuren die van een afgemat soort groene verf zijn voor
zien kom je in zijn werkvertrek en dat is dan een hele verademing. In zijn
kamer ligt tenminste tapijt en er staan comfortabele stoelen. De versiering
echter is geheel ontsproten aan het beroep van de bewoner. Op het al ge
noemde „dressoir" liggen behalve de dodelijke knuppel, twee politiehelmen
afkomstig uit respectievelijk Londen en Berlijn en verder een groot aantal
herinneringspenningen en plaquettes, evenzovele verwijzingen naar mijlpa
len uit het Teven van de nu 46-jarige commissaris.
VLAKBIJ OUDERLIJK HUIS
Ooor
John Roozen
Foto:
Ronald Sweering
14 ondorTÓS^H
wtyser negen gehoordWM
toonden. Bij de overige^
3prake van een lichte mat
minder goed horen
Vervat
i werken B V.
It uitbreiding van de werkzaamhe-
en in het bezit zijn van een rijbe-
Fokkerstraat 11. Reeuwijk. Tel.
tel 01653-2689
B.V. is importeur
ycasten, diepvriezers,
vaatwasautomaten,
elektrische huishou-
motoren
bedrijf en de daarmee gepaard
Ihe Dienst zoeken wij een
"Het gaat niet
in je kouwe
kleren zitten"
trkplaals
I die in staat is leiding te geven
Inde gevallen zelfstandig repa-
faten uit kan voeren,
pktro- en Koeltechniek is
kelijk.
pagazijn een
diploma
de uitgifte van onderdelen.
bevoorrading van onze mon-
hn zowel schriftelijke als
sagen.
omgeving van Oosterhout.
peken wij een
pktrotcchniek
behandeling van onderdelen
tien bestaan uit het ontpakken
|an de onderdelen.
verdere voorkomende werk-
lelenmagazijn.
Itatie kunt u richten t.a.v.
lelt.
LAND B.V.
4
\iken Oost"
3)
9111-
Dordrecht
nsttreding een
Vest-Brabant
pre opleiding in het bezit van
'of anti-roest middelen strekt
te richten aan de direktie.
b.v.
jsgrondstoffen
waar grondstoffen vot
rvaardigd
de binnenkomende goe-
ent af te wegen voor de
alsmede sociale voor
afspraak met de heer
v., Mijlweg 77, postbus
RU i i'ERDAM Een houten knuppel, donkerbruin gepolitoerd maar polsdik
en zeer wel geschikt om er iemand in een klap mee dood te slaan. Met sierlij ke
letters staat de naam van de eigenaar in het hout gebrand. Die eigenaar is J. A.
("John") Blaauw, commissaris van politie te Rotterdam, de hoogste recherche
man van de grootste havenstad ter wereld. De wapenstok is een souvenir.
„Een cadeautje van Kelley, de opvolger van Edgar Hoover als hoofd van de
F.B.I."
De meest recente penning, geval
ineen soorl barnsteen,dateert van
de moordzaak Gorkum waar twee
Grieken een rederindienswoning
neersloegen en doodstaken De
commissaris heeft in die affaire
nogal wat kritiek van vakbroeders
te verduren gehad Hij zou teveel
het publiek hebben ingeschakeld
bij het onderzoek. In de hoofd
straat van het stadje werd een win
kel-etalage gehuurd waarin de be
bloede kledingstukken van de ver
moedelijke daders werden uitge
stald „Mooi dat we daar de
beslissende lip op hebben binnen
gekregen" is het lakonieke com
mentaar van de commissaris op de
collegiale kritieken.
Aan die affaire waarbij hij betrok
ken werd als hoofd van het regi
onale recherche bijstandsteam
herinnert nu een fraaie plaquette
Een wat bevreemdende scalp in
het nuchtere politievak, ben je ge
neigd te constateren. Is dat gebrui
kelijk zulke penningen? ..Jawel,
dat doen we wel meer", is het on
verstoorde antwoord van de com
missaris. Elk vak heeft zijn eigen
charmante trekjes, blijkt nu wel.
de tragische bezigheden van de be
trokkenen ten spijt.
Commissaris Blaauw voert ons
vervolgens naar de tegenovergele
gen wand van zijn kamer waarop
een gigantisch prikbord tientallen
wapenschildjes en politie-souve-
nirs zijn bijeengehangen. Wapen
schildjes van het Nederlandse Ra-
venstein tot het Amerikaanse
Kansas City Een fraaie is die van
de Highway Patroll van Arkansas,
die er van getuigt dat John Blaauw
wel degelijk ineen van die gillende
met zwaailichten strooiendezwart-
/wit politiewagens heeft rondge
reden, waarmee Amerikaanse tv-
series zo aardig doorspekt zijn. Hij
heeft er een paar maanden stage
gedaan en er een geldig legitima
tiebewijs als sheriff van overge
houden Tussen die wapenschild
jes ineens een plechtige foto van ex -
president Nixon. genomen tijdens
een felicitatiespeech bij de uitrei
king van F B l -diploma's. Ook
commissaris Blaauw kreeg op die
dag zo'n oorkonde uitgereikt
Commissaris Blaauw is kortom
een breed georiënteerd politie
man. een man bovendien die in de
loop der jaren schik in het vak be
houden heeft
Als hij niet zo'n vriendelijken ont
spannen gezicht had, zou je zelfs de
vraag kunnen stellen of de betrek
kelijk jonge commissaris niet te
véél schik in het vak heeft. Of hij
anders gezegd een man is die het
jagen op misdadigers een soort
sport is gaan vinden, voor wie hel
Nederlandse jachtgebied te „tam
zou kunnen zijn.
Maar nee. de commissaris is een
gewoon huisvader, een man van
vlees en bloed die nog steeds in
elke ernstige misdaad de mensen
op de eersle plaats stelt Dadei zo
wel als slachtoffer
Maar hel denken over het lot van
de dader, zo laai hij onomwonden
weten, komt op de tweede plaals
De politie heeft nu eenmaal als
eerste taak „opsporen en voor ge
leiden". daar valt niet mee te mar
chanderen Ztjn taak rs het de da
der achter slot en grendel te krrj
gen, hoe snel ook ..slot en grendel'
volgens sommigen weer van bin
nen of van buiten geopend wor
den.
„Of er al of niet zwaarder gestraft
moet worden, of we zuiniger moe
.laracht gegeven
n orde te herstellen. Zij weigert
I mei de opstandelingen tv onder-
I handelen, maar heeft wel voort-
I durend contact met Samara Ma-
ROTTERDAM Tientallen ret
terdamse politie en v«ji dej
breid onderzoek fi
Wat bezielde de moordenaar
van het 15-jarige meisje Wil
Vervat in die vroege nacht van
7 op 8 september? Zal hij op
nieuw toeslaan als de politie er
niet in slaagt hem op te sporen?
En wanneer zal er licht komen
in „de zaak Brekelsveld" van
1963, eveneens in Rotterdam
spelend, waarbij een jonge
moeder met haar 7-jarig zoon
tje door een onbekende werd
afgeslacht?
Het zijn vragen die de Rotter
damse politie niet met rust la
ten. Er zijn moordzaken en
moordzaken. Wie najaren lang
getreiterd te zijn zijn vrouw in
razernij doodslaat, wordt wel
gegrepen. Wie bij een uit de
hand lopende café-ruzie naar
mes of pistool grijpt, blijft
meestal niet lang op vrije voe
ten. Maar er zijn onder de vele
|eurs van de Rot-
^zljn een uitge-
d op het IS-ja-
I
tegen de opsfl
moet voorberc
teren een „s!
ren" genoemd!
„De greep naaM
2ich „Draken!
mende blank!
voormalige Pol
dotroepen, hall!
enkele uren nudT
Lissabon en h«
Zambiaanse hoi
een akkoord had|
dat voorziet u
guerrilla-oorlod
vestiging van tr
gering waarin tl
ventoon voert e
hankelijkheid t j
Radio Vrid
Niet alleen bd
lingen de rt^
herdoopten ifl
maar zii maa"
ter van het hoo
vliegveld. diA
andere sleyj
den voorjf
den i
gekred
geweldsdelicten altijd gevallen
die na enige tijd doodlopen. De
belangstelling bij het publiek
taant, nieuwe zaken eisen de
aandacht.
De politie maakt er zich min
der makkelijk van los. „Niet
dat je er wakker van ligt maar
het is wél zo dat je bij elke ar
restatie erop bedacht blijft.dat
je telkens weer denkt: „Hé, die
zaken lijken (een beetje) op el
kaar, zou misschien..."
Het is de ontboezeming van de
Rotterdamse recherche-com
missaris J A. Blaauw. een man
die herhaaldelijk in het nieuws
komt. omdat hij anders dan
sommige andere autoriteiten
oprecht van mening is dat
„het publiek" recht heeft op in
formatie over alles wat de poli
tie aangaat Maar dat niet al
leen. het publiek kan de politie
soms over het dode punt in een
onderzoek heen helpen. Dan
stromen er tientallen, honder
den tips binnen die allemaal
nauwgezet worden nagetrok
ken. Voor de buitenstaander
vaak moeilijk aan te voelen, ai
die pietepeuterige werkzaam
heden, die zo sterk afwijken
van wat politiehelden op de
beeldbuis doen. Wat een poli
tieman er zelf van denkt, hoe
hij. zoals dat tegenwoordig
heel „gemotiveerd" blijft bij
zijn werk, vertelde commissa
ris Blaauw.
dat soort problemen ligt niet op
mijn terrein", zegt hij „Daar zijn
andere mensen deskundigen op
hun gebied voor aangesteld
Hij hééft er natuurlijk wel zijn ge
dachten over Geeft ze liever nrel
bloot Natuurlijk is hel niei leuk
voor een agent die een verdachte
voor de officier heeft voorgeleid en
hem dan in de tram naar huis al
weer vroli jk mee terug ziet rijden
Zulke dingen gebeuren natuui lijk
wel Commissaris Blaauw ..Mijn
mensen worden er wel eens dooi
geprikkeld, dat is niet meer dan
menselijk, maai gefrustreerd ra
ken is er toch niet bi j dacht ik De
politieman moet zich ook weer niet
al te veel mei zijn taak identifice
ren
..We zijner niet om wraak uit teoe-
fenen maai om de samenleving te
beveiligen Een man die van
moord wordl verdacht moei je
zien te pakken te krijgen om te
voorkomen dat hij opnieuw loe
zou slaan Maai of hij daarna als
patiënt behandeld moei worden of
meer „oudtestamentisch" ge-
stralt. is een zaak van latere zorg
De politie heeft geen oordeel te ge
ven over het gevangeniswezen
maar commissaris Blauw heeft
persoonlijk wél een kanttekening
Zijns inziens moetje 'n volwassen
man niet voor 'n paar kwart
jes knijpers in elkaar laten zetten
terwi jl zijn gezin naar de bijstand
>n werk in de ge
vangenis mei een gewoon loon
houdt hel zelfrespect in sland en
daarmee de verhouding tussen de
gedetineerde en zijn gezin Maar
nogmaals, dal is denken aan zaken
van hel tweede plan De politie
moei allereerst misdaden zien te
voorkomen en daartoe behoort on-
dei meer hel hardnekkig jagen op
een onbekende moordenaai van
wie vall aan te nemen dat hij ooit
opnieuw zal toeslaan
Dat is de molm die achtei het zeer
uitgebreide onderzoek in de
„moordzaak Wil Vervat draait
Hel meisje werd in de nacht van 7
opKseptemhei hij het verlaten van
de metro in enkele seconden over
vallen en direct gewurgd .Dat zii
ons hel meeste dwars Zo'n man
doodt om t doden zelf Tenminste
dal is de meesi aannemelijke ver
klaring Hei ligt inch wel even au
ders dan bij iemand die in paniek
raakl als zijn slachloffei zich vei
zei of aan hel gillen slaal Deze
manzalweei toeslaan We moeien
hem daarom hebben koste wal
kosi
Vandaar dal nog aliijd 75 recher
cheurs bij de zaak betrokken zijn.
terwijl er op sommige dagen wel
mei 240 man is gewerkt Zoals mei
het huis-aan-huis-onderzoek
waarbij ruim 13.000 woningen
werden bezocht
Voor de buitenstaander een „wat
overtrokken-' inzet aan personeel.
maar wie de overwegingen van de
commissaris volgl kan die inzei ge
makkelijk billijken Ronduit geeft
hij loe dat de kansen op succes met
de dag slinken „Jawel hoor' zo
geeft hij vriendelijk loe. „hel is
zoeken naar een speld in een hooi
berg Maar een sterke magneet
haalt die speld er toch wel uit
De inzet van zoveel mankracht is
alleen mogelijk doordal wij hiei
een nog altijd laag aantal-gewelds-
fnisdrtjven kennen „In Chicago
waren er indal jaar dat ik er'was in
die éne stad al 865 moorden geregi
streerd Wal de meesien echter
niet weten is het hoge percentage
dal opgelost wordt, zo'n 85van de
zaken komt rond
„Als je dan op.Schiphol landt, denk
je wel eens. wal maken weons hiei
druk om stijgende cnmirialileil
Na een paai weken verdwijnt dal
gevoel weei Slachtoffers zijn
noon statistieken, hel zijn telkens
weei mensen mei een eigen ach
tergrond met een eigen leven dal
beschadigd ol lolaal vernield
wordt
.Het gaai je mei in je kouwe kle
ren zitten Mei de jaren krijg je
wel routine maai je raaki nooit
echt afgestompt Integendeel' al
dus commissaris Blaauw en hij il
lustreer! dal met eigen ondervin
ding „Mijn eerste vermoorde kind
„kreeg ik toen ik nog geen vadei
was Nu heb ik zelf twee kinderen
Dat moet je uit je hoofd zetten als
je zo'n verdachte gaat verhoren
Die man moet volledig over zijn
wettelijk gegarandeerde rechten
kunnen beschikken al zou je hem
soms wel kunnen aanvliegen..."
Nu, als commissaris wordt hij zel
den of nooit meer mei de dader zelf
geconfronteerd, maai hij kan het
nog best aanvoelen als één van zijn
mensen het te kwaad krijgt Ten
slotte hepft hij zelf de hele leer
school doorlopen.
In 1950 begonnen als „gewoon
agent met het fietsje de havenwij
ken in" heeft hij hei vak opstraal
geleerd Hel geeft een speciale
band met zijn mensen maar ook
een zekere vaderlijke strengheid
Als ze klagen over „zware diens
ten" denk ik wel eens aan mijn ei
gen tijd op mi jn fietsje zonder ver
lichting in je eentje op oorlogspad
Nu zijn ze mei zijn tweeën en kun
nen „effen naar de wagen lopen
om assistentie te bellen zodra het
een beetje uit de hand loopt
Er is tijdens zij n carrière t rou wens
aan weerskanten wal veranderd in
Nederland üok aan dekanl van de
..onderwereld' is er sprake van
technische verbeteringen en
schaalvergroting
„In 1970 hebben we in héél Rotter
dam niet een geval van heroine ge
had in 1973 vingen we 25 kiloende
hasj gaat met honderden kilos
naai de vuilverbranding toe
„Kostbare vuurtjes zijn dal
Ter illustratie pakt commissaris
Blaauw een minuscuul medicijn
flesje uit zijn bureaula Op de bo
dem van het flesje een laagje kol
reis Rietsuiker lijkt het heroine is
hei Voor zo n 10 000 gulden han
del maai ik sluii mijn bureau s
avonds goed af zegl hl] de opko
mende begeerte in onze ogen le
zend
Een discussie over de verschillen
tussen hard en softdrugs gaal hij
echter uit de weg Als man van de
praktijk vindt hij het allemaal nog
al theoretisch gepraat Ook hier
spelen zijn Amerikaanse bevin
dingen mee j
„In Washington alleen al zijn zo'n
15.000 verslaafden aan hard drugs
Van hen heeft zo'n 2% vast werk
Dagelijks hebben ze voor 25 dollar
'aan „spul" nodig Gevolg diefstal
len en naarmate de nood stijgt
steeds brutere overvallen De
commissaris ziet in sombere buien
deze toekomst ook voor ons land
weggelegd Een ander toenemend
probleem onderkent hij in het
steeds meer vanzelfsprekend wor
dende wapenbezit bij wetsovertre
ders. Ze hebben bijna allemaal
zo'n ding als statussymbool op zak
Hel begint er meedat zeer meezit
ten op te scheppen aan de bar maat
hei eindigt met schieten waai an
ders de zaak bij enkele klappen be
perkt zou zijn gebleven."
Maar ook tn de confrontatie met de
politie wordt steeds vaker het pis
tool getrokken Van de andere
kant. als een agent zijn wapen ge
bruikt „valt de hele club. van pers
tot Tweede Kamer' over hem
heen In die verhoudingen gezien
vindt commissaris Blaauw dan ook
dat de Nederlandse agent zich (en
opzichte van het wapengebruik
voorbeeldig en beheerst opstelt al
„vreet het bij de mensen die het
dagelijkse werk moeten doen wel
eens Vanuit een sludeerkarriPi
ziel dp problematiek van hel wa
pengeweld er anders uit dan ineen
donker steegje
Vont de risico's die de .gewone
agent loopt, isdan bovendien het
salaris nog met eens zo geweldig Ie
noemen Hei is niel slecht hoor
maai het zou wel wal beter kun
nen Zeker als |e m de toekomst
nog gekwalificeerde mensen vooi
dn beroep warm wilt kunnen ma
ken
Natuurlijk een agent kan het. zo
als ook commissaris Blaauw hel
presteerde tot commissaris bren
gen Daarin verschilt het politie
vak wel wat van bijvoorbeeld de
carrière-opbouw bit de krijgs
macht Maar dan moet je wel vee)
zelfstudie en wilskracht opbren
gen nóést je gewone en lochal psy
chisch belastende werk Doorsto-
COMMISSARIS
BLAAUW
...op de stropdas prijkt een
echte „sheriff-ster"...
ten in de hiërarchie blijft natuur
lijk een droom van elke begin
nende agent maar voor de
arbeidsverhoudingen is zo'n ambi
tie niet meer een bepalende zaak
gebleven De hiërarchie is ook bij
de politie in de schijnwerper van
de democratisering komen staan.
Zeker in Rotterdam Tijdens ons
gesprek komen jonge agenten en
rechercheurs vrijwel „zonder
kloppen" binnenkeutelen en zelfs
een in het vak vergrijsde adjudant
die frisdranken en kranten komt
brengen beweegt zich losjes door
het vertrek van zijn hoogste baas.
Het ts een be wijs meer nog dan
de welwillende verklaringen die
de commissaris in de loop van het
gesprek geuit heeft dat team
werk en menselijke verhoudingen
de werksfeer bepalen „Alleen op
diemaniei kun je van mensen ver
wachten dat ze met echte inzet een
dienstje draaien dal langer dan 24
uur blijkt uit te lopen."
Die inzet is hard nodig De resulta
ten van hel onderzoek worden ook
aan de „hele ploeg "toegeschreven
„Het is nooit zo dat „ikeen zaak
oplos, het is altijd wij", aldus ten
slotte commissaris Blaauw. alle
triomfantelijke souvenirs in zijn
weikkamer daarmee tot „Spiele
rei" verkleinend „Ook over die
moordzaak in Gorkum schreven
de kranten weer dat „commissaris
Blaauw de zaak rond had gekre
gen In werkelijkheid heb ik de
verdachten noon in levende lijve
gezien Ik kreeg hun foto's van
opzij genomen de volgende dag
op mijn bureau