COMMISSARIS J. A. BLAAUW, JAGER OP MOORDENAARS: ORDIGER >ch 'diende (dewerker ïk. School meisje gewurgd 4 in Rotterdam IBELWERKERS DIENDE de st! De Stem :RLAND) B.V. Commissaris verstre1. deze mededeling met voldoening maar zonder buiten sporige ijdelheid. De muppel is niet zijn enige trofee. Verre van dat. Hij ligt op een dressoir-achtige tafel langs een van de wanden in zijn werkvertrek, op zijn beurt een onderdeel van wat interieur betreft een der droefgeestig- ste politiebureaus van het vasteland. Door kale gele gangen regelmatig on derbroken door saaie deuren die van een afgemat soort groene verf zijn voor zien kom je in zijn werkvertrek en dat is dan een hele verademing. In zijn kamer ligt tenminste tapijt en er staan comfortabele stoelen. De versiering echter is geheel ontsproten aan het beroep van de bewoner. Op het al ge noemde „dressoir" liggen behalve de dodelijke knuppel, twee politiehelmen afkomstig uit respectievelijk Londen en Berlijn en verder een groot aantal herinneringspenningen en plaquettes, evenzovele verwijzingen naar mijlpa len uit het Teven van de nu 46-jarige commissaris. VLAKBIJ OUDERLIJK HUIS Ooor John Roozen Foto: Ronald Sweering 14 ondorTÓS^H wtyser negen gehoordWM toonden. Bij de overige^ 3prake van een lichte mat minder goed horen Vervat i werken B V. It uitbreiding van de werkzaamhe- en in het bezit zijn van een rijbe- Fokkerstraat 11. Reeuwijk. Tel. tel 01653-2689 B.V. is importeur ycasten, diepvriezers, vaatwasautomaten, elektrische huishou- motoren bedrijf en de daarmee gepaard Ihe Dienst zoeken wij een "Het gaat niet in je kouwe kleren zitten" trkplaals I die in staat is leiding te geven Inde gevallen zelfstandig repa- faten uit kan voeren, pktro- en Koeltechniek is kelijk. pagazijn een diploma de uitgifte van onderdelen. bevoorrading van onze mon- hn zowel schriftelijke als sagen. omgeving van Oosterhout. peken wij een pktrotcchniek behandeling van onderdelen tien bestaan uit het ontpakken |an de onderdelen. verdere voorkomende werk- lelenmagazijn. Itatie kunt u richten t.a.v. lelt. LAND B.V. 4 \iken Oost" 3) 9111- Dordrecht nsttreding een Vest-Brabant pre opleiding in het bezit van 'of anti-roest middelen strekt te richten aan de direktie. b.v. jsgrondstoffen waar grondstoffen vot rvaardigd de binnenkomende goe- ent af te wegen voor de alsmede sociale voor afspraak met de heer v., Mijlweg 77, postbus RU i i'ERDAM Een houten knuppel, donkerbruin gepolitoerd maar polsdik en zeer wel geschikt om er iemand in een klap mee dood te slaan. Met sierlij ke letters staat de naam van de eigenaar in het hout gebrand. Die eigenaar is J. A. ("John") Blaauw, commissaris van politie te Rotterdam, de hoogste recherche man van de grootste havenstad ter wereld. De wapenstok is een souvenir. „Een cadeautje van Kelley, de opvolger van Edgar Hoover als hoofd van de F.B.I." De meest recente penning, geval ineen soorl barnsteen,dateert van de moordzaak Gorkum waar twee Grieken een rederindienswoning neersloegen en doodstaken De commissaris heeft in die affaire nogal wat kritiek van vakbroeders te verduren gehad Hij zou teveel het publiek hebben ingeschakeld bij het onderzoek. In de hoofd straat van het stadje werd een win kel-etalage gehuurd waarin de be bloede kledingstukken van de ver moedelijke daders werden uitge stald „Mooi dat we daar de beslissende lip op hebben binnen gekregen" is het lakonieke com mentaar van de commissaris op de collegiale kritieken. Aan die affaire waarbij hij betrok ken werd als hoofd van het regi onale recherche bijstandsteam herinnert nu een fraaie plaquette Een wat bevreemdende scalp in het nuchtere politievak, ben je ge neigd te constateren. Is dat gebrui kelijk zulke penningen? ..Jawel, dat doen we wel meer", is het on verstoorde antwoord van de com missaris. Elk vak heeft zijn eigen charmante trekjes, blijkt nu wel. de tragische bezigheden van de be trokkenen ten spijt. Commissaris Blaauw voert ons vervolgens naar de tegenovergele gen wand van zijn kamer waarop een gigantisch prikbord tientallen wapenschildjes en politie-souve- nirs zijn bijeengehangen. Wapen schildjes van het Nederlandse Ra- venstein tot het Amerikaanse Kansas City Een fraaie is die van de Highway Patroll van Arkansas, die er van getuigt dat John Blaauw wel degelijk ineen van die gillende met zwaailichten strooiendezwart- /wit politiewagens heeft rondge reden, waarmee Amerikaanse tv- series zo aardig doorspekt zijn. Hij heeft er een paar maanden stage gedaan en er een geldig legitima tiebewijs als sheriff van overge houden Tussen die wapenschild jes ineens een plechtige foto van ex - president Nixon. genomen tijdens een felicitatiespeech bij de uitrei king van F B l -diploma's. Ook commissaris Blaauw kreeg op die dag zo'n oorkonde uitgereikt Commissaris Blaauw is kortom een breed georiënteerd politie man. een man bovendien die in de loop der jaren schik in het vak be houden heeft Als hij niet zo'n vriendelijken ont spannen gezicht had, zou je zelfs de vraag kunnen stellen of de betrek kelijk jonge commissaris niet te véél schik in het vak heeft. Of hij anders gezegd een man is die het jagen op misdadigers een soort sport is gaan vinden, voor wie hel Nederlandse jachtgebied te „tam zou kunnen zijn. Maar nee. de commissaris is een gewoon huisvader, een man van vlees en bloed die nog steeds in elke ernstige misdaad de mensen op de eersle plaats stelt Dadei zo wel als slachtoffer Maar hel denken over het lot van de dader, zo laai hij onomwonden weten, komt op de tweede plaals De politie heeft nu eenmaal als eerste taak „opsporen en voor ge leiden". daar valt niet mee te mar chanderen Ztjn taak rs het de da der achter slot en grendel te krrj gen, hoe snel ook ..slot en grendel' volgens sommigen weer van bin nen of van buiten geopend wor den. „Of er al of niet zwaarder gestraft moet worden, of we zuiniger moe .laracht gegeven n orde te herstellen. Zij weigert I mei de opstandelingen tv onder- I handelen, maar heeft wel voort- I durend contact met Samara Ma- ROTTERDAM Tientallen ret terdamse politie en v«ji dej breid onderzoek fi Wat bezielde de moordenaar van het 15-jarige meisje Wil Vervat in die vroege nacht van 7 op 8 september? Zal hij op nieuw toeslaan als de politie er niet in slaagt hem op te sporen? En wanneer zal er licht komen in „de zaak Brekelsveld" van 1963, eveneens in Rotterdam spelend, waarbij een jonge moeder met haar 7-jarig zoon tje door een onbekende werd afgeslacht? Het zijn vragen die de Rotter damse politie niet met rust la ten. Er zijn moordzaken en moordzaken. Wie najaren lang getreiterd te zijn zijn vrouw in razernij doodslaat, wordt wel gegrepen. Wie bij een uit de hand lopende café-ruzie naar mes of pistool grijpt, blijft meestal niet lang op vrije voe ten. Maar er zijn onder de vele |eurs van de Rot- ^zljn een uitge- d op het IS-ja- I tegen de opsfl moet voorberc teren een „s! ren" genoemd! „De greep naaM 2ich „Draken! mende blank! voormalige Pol dotroepen, hall! enkele uren nudT Lissabon en h« Zambiaanse hoi een akkoord had| dat voorziet u guerrilla-oorlod vestiging van tr gering waarin tl ventoon voert e hankelijkheid t j Radio Vrid Niet alleen bd lingen de rt^ herdoopten ifl maar zii maa" ter van het hoo vliegveld. diA andere sleyj den voorjf den i gekred geweldsdelicten altijd gevallen die na enige tijd doodlopen. De belangstelling bij het publiek taant, nieuwe zaken eisen de aandacht. De politie maakt er zich min der makkelijk van los. „Niet dat je er wakker van ligt maar het is wél zo dat je bij elke ar restatie erop bedacht blijft.dat je telkens weer denkt: „Hé, die zaken lijken (een beetje) op el kaar, zou misschien..." Het is de ontboezeming van de Rotterdamse recherche-com missaris J A. Blaauw. een man die herhaaldelijk in het nieuws komt. omdat hij anders dan sommige andere autoriteiten oprecht van mening is dat „het publiek" recht heeft op in formatie over alles wat de poli tie aangaat Maar dat niet al leen. het publiek kan de politie soms over het dode punt in een onderzoek heen helpen. Dan stromen er tientallen, honder den tips binnen die allemaal nauwgezet worden nagetrok ken. Voor de buitenstaander vaak moeilijk aan te voelen, ai die pietepeuterige werkzaam heden, die zo sterk afwijken van wat politiehelden op de beeldbuis doen. Wat een poli tieman er zelf van denkt, hoe hij. zoals dat tegenwoordig heel „gemotiveerd" blijft bij zijn werk, vertelde commissa ris Blaauw. dat soort problemen ligt niet op mijn terrein", zegt hij „Daar zijn andere mensen deskundigen op hun gebied voor aangesteld Hij hééft er natuurlijk wel zijn ge dachten over Geeft ze liever nrel bloot Natuurlijk is hel niei leuk voor een agent die een verdachte voor de officier heeft voorgeleid en hem dan in de tram naar huis al weer vroli jk mee terug ziet rijden Zulke dingen gebeuren natuui lijk wel Commissaris Blaauw ..Mijn mensen worden er wel eens dooi geprikkeld, dat is niet meer dan menselijk, maai gefrustreerd ra ken is er toch niet bi j dacht ik De politieman moet zich ook weer niet al te veel mei zijn taak identifice ren ..We zijner niet om wraak uit teoe- fenen maai om de samenleving te beveiligen Een man die van moord wordl verdacht moei je zien te pakken te krijgen om te voorkomen dat hij opnieuw loe zou slaan Maai of hij daarna als patiënt behandeld moei worden of meer „oudtestamentisch" ge- stralt. is een zaak van latere zorg De politie heeft geen oordeel te ge ven over het gevangeniswezen maar commissaris Blauw heeft persoonlijk wél een kanttekening Zijns inziens moetje 'n volwassen man niet voor 'n paar kwart jes knijpers in elkaar laten zetten terwi jl zijn gezin naar de bijstand >n werk in de ge vangenis mei een gewoon loon houdt hel zelfrespect in sland en daarmee de verhouding tussen de gedetineerde en zijn gezin Maar nogmaals, dal is denken aan zaken van hel tweede plan De politie moei allereerst misdaden zien te voorkomen en daartoe behoort on- dei meer hel hardnekkig jagen op een onbekende moordenaai van wie vall aan te nemen dat hij ooit opnieuw zal toeslaan Dat is de molm die achtei het zeer uitgebreide onderzoek in de „moordzaak Wil Vervat draait Hel meisje werd in de nacht van 7 opKseptemhei hij het verlaten van de metro in enkele seconden over vallen en direct gewurgd .Dat zii ons hel meeste dwars Zo'n man doodt om t doden zelf Tenminste dal is de meesi aannemelijke ver klaring Hei ligt inch wel even au ders dan bij iemand die in paniek raakl als zijn slachloffei zich vei zei of aan hel gillen slaal Deze manzalweei toeslaan We moeien hem daarom hebben koste wal kosi Vandaar dal nog aliijd 75 recher cheurs bij de zaak betrokken zijn. terwijl er op sommige dagen wel mei 240 man is gewerkt Zoals mei het huis-aan-huis-onderzoek waarbij ruim 13.000 woningen werden bezocht Voor de buitenstaander een „wat overtrokken-' inzet aan personeel. maar wie de overwegingen van de commissaris volgl kan die inzei ge makkelijk billijken Ronduit geeft hij loe dat de kansen op succes met de dag slinken „Jawel hoor' zo geeft hij vriendelijk loe. „hel is zoeken naar een speld in een hooi berg Maar een sterke magneet haalt die speld er toch wel uit De inzet van zoveel mankracht is alleen mogelijk doordal wij hiei een nog altijd laag aantal-gewelds- fnisdrtjven kennen „In Chicago waren er indal jaar dat ik er'was in die éne stad al 865 moorden geregi streerd Wal de meesien echter niet weten is het hoge percentage dal opgelost wordt, zo'n 85van de zaken komt rond „Als je dan op.Schiphol landt, denk je wel eens. wal maken weons hiei druk om stijgende cnmirialileil Na een paai weken verdwijnt dal gevoel weei Slachtoffers zijn noon statistieken, hel zijn telkens weei mensen mei een eigen ach tergrond met een eigen leven dal beschadigd ol lolaal vernield wordt .Het gaai je mei in je kouwe kle ren zitten Mei de jaren krijg je wel routine maai je raaki nooit echt afgestompt Integendeel' al dus commissaris Blaauw en hij il lustreer! dal met eigen ondervin ding „Mijn eerste vermoorde kind „kreeg ik toen ik nog geen vadei was Nu heb ik zelf twee kinderen Dat moet je uit je hoofd zetten als je zo'n verdachte gaat verhoren Die man moet volledig over zijn wettelijk gegarandeerde rechten kunnen beschikken al zou je hem soms wel kunnen aanvliegen..." Nu, als commissaris wordt hij zel den of nooit meer mei de dader zelf geconfronteerd, maai hij kan het nog best aanvoelen als één van zijn mensen het te kwaad krijgt Ten slotte hepft hij zelf de hele leer school doorlopen. In 1950 begonnen als „gewoon agent met het fietsje de havenwij ken in" heeft hij hei vak opstraal geleerd Hel geeft een speciale band met zijn mensen maar ook een zekere vaderlijke strengheid Als ze klagen over „zware diens ten" denk ik wel eens aan mijn ei gen tijd op mi jn fietsje zonder ver lichting in je eentje op oorlogspad Nu zijn ze mei zijn tweeën en kun nen „effen naar de wagen lopen om assistentie te bellen zodra het een beetje uit de hand loopt Er is tijdens zij n carrière t rou wens aan weerskanten wal veranderd in Nederland üok aan dekanl van de ..onderwereld' is er sprake van technische verbeteringen en schaalvergroting „In 1970 hebben we in héél Rotter dam niet een geval van heroine ge had in 1973 vingen we 25 kiloende hasj gaat met honderden kilos naai de vuilverbranding toe „Kostbare vuurtjes zijn dal Ter illustratie pakt commissaris Blaauw een minuscuul medicijn flesje uit zijn bureaula Op de bo dem van het flesje een laagje kol reis Rietsuiker lijkt het heroine is hei Voor zo n 10 000 gulden han del maai ik sluii mijn bureau s avonds goed af zegl hl] de opko mende begeerte in onze ogen le zend Een discussie over de verschillen tussen hard en softdrugs gaal hij echter uit de weg Als man van de praktijk vindt hij het allemaal nog al theoretisch gepraat Ook hier spelen zijn Amerikaanse bevin dingen mee j „In Washington alleen al zijn zo'n 15.000 verslaafden aan hard drugs Van hen heeft zo'n 2% vast werk Dagelijks hebben ze voor 25 dollar 'aan „spul" nodig Gevolg diefstal len en naarmate de nood stijgt steeds brutere overvallen De commissaris ziet in sombere buien deze toekomst ook voor ons land weggelegd Een ander toenemend probleem onderkent hij in het steeds meer vanzelfsprekend wor dende wapenbezit bij wetsovertre ders. Ze hebben bijna allemaal zo'n ding als statussymbool op zak Hel begint er meedat zeer meezit ten op te scheppen aan de bar maat hei eindigt met schieten waai an ders de zaak bij enkele klappen be perkt zou zijn gebleven." Maar ook tn de confrontatie met de politie wordt steeds vaker het pis tool getrokken Van de andere kant. als een agent zijn wapen ge bruikt „valt de hele club. van pers tot Tweede Kamer' over hem heen In die verhoudingen gezien vindt commissaris Blaauw dan ook dat de Nederlandse agent zich (en opzichte van het wapengebruik voorbeeldig en beheerst opstelt al „vreet het bij de mensen die het dagelijkse werk moeten doen wel eens Vanuit een sludeerkarriPi ziel dp problematiek van hel wa pengeweld er anders uit dan ineen donker steegje Vont de risico's die de .gewone agent loopt, isdan bovendien het salaris nog met eens zo geweldig Ie noemen Hei is niel slecht hoor maai het zou wel wal beter kun nen Zeker als |e m de toekomst nog gekwalificeerde mensen vooi dn beroep warm wilt kunnen ma ken Natuurlijk een agent kan het. zo als ook commissaris Blaauw hel presteerde tot commissaris bren gen Daarin verschilt het politie vak wel wat van bijvoorbeeld de carrière-opbouw bit de krijgs macht Maar dan moet je wel vee) zelfstudie en wilskracht opbren gen nóést je gewone en lochal psy chisch belastende werk Doorsto- COMMISSARIS BLAAUW ...op de stropdas prijkt een echte „sheriff-ster"... ten in de hiërarchie blijft natuur lijk een droom van elke begin nende agent maar voor de arbeidsverhoudingen is zo'n ambi tie niet meer een bepalende zaak gebleven De hiërarchie is ook bij de politie in de schijnwerper van de democratisering komen staan. Zeker in Rotterdam Tijdens ons gesprek komen jonge agenten en rechercheurs vrijwel „zonder kloppen" binnenkeutelen en zelfs een in het vak vergrijsde adjudant die frisdranken en kranten komt brengen beweegt zich losjes door het vertrek van zijn hoogste baas. Het ts een be wijs meer nog dan de welwillende verklaringen die de commissaris in de loop van het gesprek geuit heeft dat team werk en menselijke verhoudingen de werksfeer bepalen „Alleen op diemaniei kun je van mensen ver wachten dat ze met echte inzet een dienstje draaien dal langer dan 24 uur blijkt uit te lopen." Die inzet is hard nodig De resulta ten van hel onderzoek worden ook aan de „hele ploeg "toegeschreven „Het is nooit zo dat „ikeen zaak oplos, het is altijd wij", aldus ten slotte commissaris Blaauw. alle triomfantelijke souvenirs in zijn weikkamer daarmee tot „Spiele rei" verkleinend „Ook over die moordzaak in Gorkum schreven de kranten weer dat „commissaris Blaauw de zaak rond had gekre gen In werkelijkheid heb ik de verdachten noon in levende lijve gezien Ik kreeg hun foto's van opzij genomen de volgende dag op mijn bureau

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1975 | | pagina 19