Iden! pen Pas rond mei besluit over hogere snelheid Wleidooi voor welt veldbonen Fietsenkluis bij het station Westdoitse Bondsdag: Bader-Meinhofgroep steviger aanpakken Bols introduceert voorde liefhebbers: Cuba libre TEEN WERD DUIM Moskou ontkent toezeggingen over vrije emigratie Gleser moet Rusland uit Bols Vieux Grand Supérieur f ESTERTERP WACHT NOG OP ENKELE RAPPORTEN Beschaving is een warmgelopen machine solatie; Smartegeld voor nabestaanden van I slachtoffers Bloody Sunday Voor Haagse Post f 1,8 miljoen uit bedrijfsfonds mW'" I 11'f Vraagt u: G ISOLEREN binnenland buitenland 1 Russisch schip door Zweden vrijgegeven ^PPA en SUèDE SJES 185,- lSSEN 200.- :ers 105,- Cuir, alkoholvrij en kaloriearm bier Tegenspraak PAUS: eens eenpleziec... MV/èux. ëtrjnd'Supérieur. dezachte,smaakvolle vieux door JAN WINÏRAECKEN Bomaanslagen in Zuid-Afrika waarom geeft Marynen zomaar f 50.- weg? Wel, omdat we de introduktie HL 75-62 van deze spiksplinter- >t willen aanpakken, zodat profiteren. in december en januari! it uw winkelier ze (nog) zijn - dan bestelt hij ze I agen in huis. ijd! énige met een cheque uur die met steenwol gevuld a muur wordt niet verstoord teenwol gevuld is niet kan nmuur getransporteerd. kwaliteit: hoge isolatiewaar- rt geen vormveranderingen, IV, die hierin gespecialiseerd je opleiding. ::tfH postzegel) naar: Vrijdag 20 december 1974 LONDEN (UPI) De Brit I se regering zal bijna 42.000 i (250.000 gulden) aan I sinartegeld eren aan nabe staanden v— .ie 13 Noordierse burgers die bij rellen in Lon donderry in januari 1972 wer den doodgeschoten door Britse militairen. Het leger trad toen op tegen een demonstratie waarvoor geen toestemming was gegeven. De militairen zeiden dat i er eerst op hen was geschoten, l'it een onderzoek van de Brit- re regering bleek dat geen van de 13 slachtoffers wapens of I bommen bij zich had gehad. De Britse regering zegt nu dat het smartegeld wordt uit- eerd als „gebaar van goede [wil en verzoening", maar dat 1. de regering geen wettelijke [aansprakelijkheid aanvaardt, lat het leger wettig handei- de in zelfverdediging. De uit- gekeerde bedragen variëren van 250 pond tot 16.000 pond. „Bloody Sunday" een dag I waarop Noordierse katholie ken marsen voor gelijke bur gerrechten hielden was het bloedigste incident dat zicb de afgelopen vijf jaar voordeed in het door politieke en reli- I gieuzo twisten verscheurde I Noord-Ierland. I DE dirigent Willem Frederik |Bon zal ziin assistentschap bii Concertgebouworkest in [Amsterdam aan het eind van lït seizoen afsluiten. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Minister Westerterp (Verkeer en Water staat) is niet van plan al binnen een maand een besluit te nemen over verhoging van de maximum-snelheid van 100 kilometei pér uur op autowegen. Hij wacht nog op een aantal rapporten, die echter niet binnen drie maanden klaar zullen zijn. Pas daarna zal de bewindsman bekijken, of de maximum snelheid zal moeten worden herzien. Hijzelf ziet daar nu nog steeds geen enkele aanleiding toe. De cijfers over het aantal dodelijke ongelukken op autosnelwegen (veel min der dan vorig jaar) beves tigen zijn opvatting, dat de maximumsnelheid wel dege lijk werkt. Volgens hem houdt zeker 85 pror-->t van de auto- gebruikers z. aan de maxi mumsnelheid, met dien ver stande, dat deze groep niet boven de 108 kilometer per uur uitkomt Het controle-apparaat gaat ervan uit, dat een afwijking van tien procent mogelijk moet zijn wegens vaak on- STOCKHOLM Het Russi sche vrachtschip Wolga Balt 177, dat woensdag door de Zweedse kustwacht was opge bracht omdat het zich ophield in een deel van de kustwate ren dat tot militair terrein is bestempeld, heeft gisteren de reis iaar Tallin (Estland) kunnen voortzetten. De Zweedse autoriteiten gaven daarvoor toestemming na ver hoor van de kapitein en het doorzoeken van het schip. De kapitein zei dat slecht weer de reden van zijn verblijf in het bewuste gebied was. de polders van HALSTEREN het waterschap De Polders vanl bekend, dat de rekening 1 I 1975 ter inzage van belangI -cgelegd ten kantore van de waterschap Dorpsstraat 3 1 1 december 1974 tot 5 Ja I rgadering zal gehouden wordt®! 5 in het Dorpskoffiehuis 'e I uur. nber 1974 De voorzitter K.C.J. van we# De secretaris M. Kosterman9_ van fabrikant yerkelijk lager in prijs - Teterinscn i, hoH< Comcefstraat AMSTERDAM (ANP) |A1 tien jaar lang worden er I ia Nederland vrijwel geen Iveldbonen meer geteeld, Ittaar in de huidige eiwitsi- ituatie zou de verdere ont- I wikkeling van dit akker- Icauwprodukt toch de volle I aandacht moeten hebben I an onze kwekers en akkpr- I Mincers. Dit betoogde drs. W. van der Zander, al- Kttieen directeur van Cebe- r'-Handelsraad, gisteren in e 'ergadering in Amster- 1(n' waar deze landbouw coöperatie haar 75-iarig I «aan vierde. a?',' Van der Zander ver lui» ni?' dat Hij het aanbe- |ii;,r;.n artikel zelf in de winkel II" Jaren geleden heeft het Ij, kweekbedrijf van Cebe- |L.,tr e«n nieuw ras van 1 bram'k» Maar eigenlijk lo2 jr5 «over te spreken. de Europese Commissie de uitbreiding van de veldbo- nenteelt in de Gemeenscnap heeft aanbevolen doch daar voor in Nederland niet veel gehoor heeft gevonden. Veldbonen. legde de heer Var. der Zander uit, zouden als eiwitbronnen de sojabonen kunnen vervangen. Ze bevat ten namelijk ongeveer 30 pro cent ruw eiwit dat, evenals dat van soja, relatief rijk is aan het voor de voeding van mens en dier belangrijke ani- mozuur lysine. Deskundigen van Cebeco-Handelsraad me nen dat men op geschikte gronden een gemiddelde op brengst van 4,5 tot 5 ton veld bonen per hectare zou kunnen halen. Men kan het gewas met de maaidorser oogsten. Dank zij verbeterde teelttechnieken is de oogstzekerheid de laatste jaren redelijk. Er zijn nog an dere voordelen, zoals geringe stikstofbehoefte en goede in pasbaarheid in het werksche ma van een akkerbouwbe- drijf. (Zie ook elders in deze krant) nauwkeurige snelheidsmeters in de auto's. Overigens kan men, als men bijvoorbeeld 106 kilometer per uur rijdt, toch wel een bekeuring krijgen. Volgens sommige berichten, wil de regering overwegen, de speling van 10 kilometer als richtlijn aan te wijzen, met andere woorden: officieel blijft de snelheid tot 1-00 kilo meter per uur beperkt, maar men krijgt pas een bekeuring als men boven de 110 kilome ter per uur rijdt. Een officiële verhoging van de maximum snelheid tot 110 kilometer per uur zou onmiddellijk tot ge volg hebben dat de meeste automobilisten 120 kilometer per uur zouden gaan rijden. MONTREAL (AP) De 18-jarige Paul Des- jardins uit het Frans-Ca- nadese Val d'Or heeft sinds woensdag weer een duim aan zijn rech terhand. Hij kent hem nog van vroeger, als de grote teen van zijn rech tervoet. In juni raakte Desjar- dins met zijn hand be klemd tussen de ketting en het kamrad van zijn fiets. De duim was zo ernstig beschadigd dat hij moest worden geam puteerd. Op 6 december nam een team van zeven chirurgen de teen van zijn rechtervoet weg en transplanteerde deze naar Desjardlns' rechter hand. Op de plaats waar zijn grote teen heeft gezeten, vertoont Desiardins' voet nog een stompje, zodat hij in het lopen en het bewaren van zijn even wicht minimaal wordt gehinderd. (ADVERTENTIE) Op de N.S.-stations in Bilt hoven, Nunspeet en Ermelo is gisteren een proef gestart met de z.g. „fietsenkluis", een pri meur voor Nederland. De bedoeling is de treinrei ziger de gelegenheid te bieden zijn fiets veilig in de niet bewaakte stalling achter te la ten Ook in bewaakte stallin gen zullen fietsenkluizen wor den beproefd. Hier wordt de mogelijkheid bezien of deze kluizen vervanging kunnen bieden voor het bewaken in zeer vrc en zeer late uren. die vaak onrendabel zijn en waarvoor moeilijk personeel is te vinden. De werking van fietsenklui zen komt overeen met de alom bekende bagagekluizen. Na plaatsing van de fiets in de kluis, kan deze na lnworp van het verschuldigde bedrag .twee kwartjes voor een dag en f 1,- voor twee dagen) worden afgesloten, waarna de reiziger de sleutel meeneemt. De tarieven zijn gelijk aan die van de bewaakte stallingen. DEN HAAG (ANP) Mi nister Van Doorn (CRM) heeft aan het weekblad de Haagse Post f 1,8 miljoen aan finan ciële steun toegezegd uit het bedrijfsfonds voor de pers. De minister volgt hiermee het ad vies van het bedrijfsfonds dat donderdag is gepubliceerd. Over de aanvragen van de weekbladen De Nieuwe Linie en de Groene Amsterdammer is nog geen beslissing genomen men. Het bedrijfsfonds over legt no-g met de bladen. De steun aan HP heeft de vorm van een krediet tegen een vas te rente van negen procent. Het bedrijfsfonds heeft tot de f 1,8 miljoen geadviseerd me de op grond van het reorgani satieplan, dat voor HP is inge diend. Vice-voorzitter W. Klinken- ber van de Nederlandse Ver eniging van Journalisten heeft zijn voldoening uitgesproken over de steunmaatregelen die nu voor de Haagse Post zijn genomen. Hij meende echter dat er in de voorwaarden ook enkele „adders onder het gras zitten", met name het bedrag van f 600.000,- dat afhankelijk wordt gesteld van het be drijfsresultaat in 1975. „Dat betekent", aldus de heer Klin kenberg, „dat eenderde van het hele bedrag afhankelijk wordt gemaakt van het be drijfsresultaat in het eerste jaar. Ik heb hier toch wei sterk de indruk dat er poten onder de stoel, die wordt aan geboden, worden wegge zaagd". MOSKOU (Reuter, DPA) De Sovjet-Unie heeft verklaard aan de Verenigde Staten geen enkele toezegging te heb ben gedaan inzage een ver lichting van de emigratie-Pro cedure. Ze verwacht deson danks wel dat de Amerikaanse beperkingen op de handel met Rusland onvoorwaardelijk zul len worden opgeheven. Dit blijkt uft een verklaring van het officiële persbureau Tass en de vrijgave van een zeven weken oude brief van Andrej Gromyko aan zijn Amerikaan se collega Henry Kissinger. De tekst van de brief werd woensdag, eveneens door Tuss, gepubliceerd. Gromyko's brief is geda teerd op 26 oktober toen de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken in Moskou verbleef. De publikatie komt nadat vijf dagen geleden de Amerikaanse senaat instemde met het verlenen van de meest begunstigingsclausule aan de Sovjet-Unie, hetgeen betekent dat allerlei handels beperkingen worden opgehe ven. Gromyko ging onder meer in op de uitwisseling van brie ven tussen Henry Kissinger en de Amerikaanse senator Henry Jaokson waarin werd gesugge reerd dat met name de Russi sche joden meer vrijheid zou den krijgen te emigreren. Hij schreef dat Russische uiteen zettingen van de standpunten van het Kremlin terzake in Amerika het karakter hadden gekregen van een soort van toezegging en bijna zelfs van verplichtingen van onze kant over de procedure voor het vertrek van Russische burgers uit de Sovjet-Unie. Er werden zelfs enkele cijfers genoemd betreffende het veronderstelde aantal van die burgers en de verwachte toename van dit aantal in vergelijking met voorgaande jaren". Gromyko liet er in zijn brief dan ook geen twijfel over bestaan. „Ik moet u rond uit zeggen, zo schreef hij dat bovengenoemde zaken, inclu sief de correspondentie tussen u en senator Jackson, een ver tekend beeld geven van ons standpunt evenals van datgene wat wij Amerika vertelden. Bij het op uw verzoek verdui delijken van de huidige stand van zaken onderstreepten wij dat de betrokken kwestie vol ledig tot de interne competen tie van ons land behoort. We waarschuwden dat we in deze zaak strikt conform onze hui dige wetgeving hadden gehan deld en zullen handelen". In de verklaring van Tass wordt het standpunt dat Gro myko in zijn brief vastlegde in andere bewoordingen her haald. Tass zegt dat het ver binden van voorwaarden over de emigratie van Russisiche burgers aan het handelsver- drag met Moskou, zoals door het Amerikaanse congres werd beoogd, „in directe tegen spraak zou zijn met de duide lijke verplichtingen die beide partijen zijn aangegaan in het kader van het Russisch-Ame- rikaanse handelsakkoord van 1972. Dit akkoord voorziet in een onvoorwaardelijke beëin diging van de discriminerende wetgeving tegen de Sovjet- Unie". En het Russische persbureau vervolgt: ,.Tass heeft de be voegdheid te verklaren dat leidende kringen van de Sov jet-Unie ronduit ais onaan vaardbaar verwerpen alle po gingen, vanwaar ze ook mogen komen, zich te mengen in in terne zaken die volledig vallen onder de zorg van de Russi sche staat en niemand anders. De enige basis waarop de Rus- sische-Amerikaanse betrek kingen, met name die op com mercieel en economisch ge bied, met succes kunnen wor den gebouwd is volledige ge lijkheid van partijen en niet- inmenging in eikaars interne zaken". Minister Kissinger liet de Amerikaanse senaat op 3 de cember inderdaad weten dat de Sovjet-Unie zich op geen enkele wijze had verplicht tot een vrije emigratie van Russi sche joden. Als hij zou ver klaren dat er een formeel ak koord tussen de twee regerin gen over de kwestie zou be staan zou die verklaring on middellijk door de Russische regering worden tegengespro ken. MOSKOU (DPA) Na en kele dagen verhoord te zijn door de Russische veiligheids dienst (KGB) is de Moskouse kunstverzamelaar Alexander Gleser aangezegd nog deze maand een aanvraag voor ver trek uit de Sovjet-Unie in te dienen. Naar Gleser gisteren desgevraagd meedeelde, had men hem te verstaan gegeven dat hij als een „ideologische vijand van de Sovjet-Unie' wordt beschouwd. Tijdens de verhoren was op niet mis te verstane wijze dud- cierij'k gemaakt dat er voldoen de bewijsmateriaal voorhan den was om wegens „anitt Ruissisdhe propaganda" tegen huin op te treden. Op een pers conferentie in zijn woning zei Glieser dat het bedoelde be wijsmateriaal een verzameling van door hem geschreden en nog niet gepubliceerde gedich ten was. Een medewerker van de KGB had hem meegedeeld van zijn superieuren nog niet de opdracht te hebben gehad „rigoureuze maatregelen" te gen Gleser te nemen. VATICAANSTAD (UPI) In een boodschap ter gelegen heid van Wereldvredesdag op 1 januari a.s., zei paus Paulus VI gisteren, dat de huidige be schaving met haar atoombom men en gebrek aan liefde, een warmgelopen machine lijkt die elk ogenblik kan ontplof fen en de wereld ruïneren. „De realiteit leert ons", al dus de paus, „dat er weer iets niet goed functioneert in onze wereld. De machinerie heeft een fout en zou kunnen explo deren en een onbeschrijflijke ramp over de wereld brengen. Wij zeglgen „fout" en niet „ge mis", de fout van het gemis aan spiritualiteit". Er zijn volgens de paus wel spirituele krachten voor vreedzame ontwikkeling aan het werk, „maar wij durven zeggen dat meer gedaan meet worden". (ADVERTENTIE) IB0\v° onze correspondent) De Westduitse mL? heeft gisteren met I lp!,,; "e stemmen haar goed- I !otm„n? gehecht aan een bij- Jh rechtspleging, die op I vin eling van de leden I rii„ Baader-Meinhof-bewe- ItMis ?erd- toegesneden. Vol- I aiknL. nieuwc wet kunnen lltar al van de verdedi- I heer Wor(ien uitgesloten, wan- I v,„i,U er alleen maar van I bare s wor|len, aan de straf- I chiste ?en van de anar" luien "rte hebben deelgeno- Itok. I uitsluiting wordt IC;0„ ,r°kken' wanneer er de I jJte verdenking bestaat, I ian medewerking verlenen I lin»en 'eü!fe strafbare hande- 1 linkse' de leden van de I p-i. Hoep vanuit de gevan- I v°oriiereiden, of wan neer zij ervan verdacht wor den de veiligheid in de gevan genis in gevaar te brengen. De nieuwe wet maakt het boven dien mogelijk de processen te gen de anarchisten ook bij hun afwezigheid te voeren, wanneer zij zichzelf, bijvoor beeld door hun huidige hon gerstaking, ongeschikt ge maakt hebben om deze bij te wonen. Hoewel de CDU voor de nieu we wet stemde, beschouwde zij deze slechts als een mini male oplossing en de bepalin gen als sterk ontoereikend. In de Bondsdag deelde haar woordvoerder gisteren mee, dat zij nieuwe initiatieven zal nemen, om de rechtspleging tegen de anarchisten te ver scherpen. In brede juridische kringen is er intussen fel verzet tegen de nieuwe bepalingen gerezen, omdat men ze voor een demo cratische rechtsstaat als over bodig beschouwt en alle ver dachten hierdoor benadeelt kunnen worden. Men rede neert hier, dat ook de advoka- ten alleen maar schuldig of onschuldig kunnen zijn, dan zijn zij ai dan niet strafbaar, maar op verdenking alleen het niet gerechtvaardigd maat regelen te nemen. In politieke kringen wordt er ook op gewezen, dat Duitsland door het invoeren van een bij zondere rechtspleging in het derde rijk zeer belast is en daarom onaangename herinne ringen worden opgeroepen. In anedere landen, waar men ook met het verschijnsel van anarchisme te maken heeft acht men de bestaande wetgeving voldoende om dit te bestrij den. De Duitsers, zo merkt men hier in bepaalde kringen op, wekken met de speciale wetgeving de indruk, dat zij maar weinig vertrouwen in hun democratisch bestel heb ben. Ook de grote haast, waar mee het wetsontwerp in enke le dagen tijds door de parle mentaire organen gejaagd werd, is aanleiding tot kritiek. In dit verband wijst men op een overeenkomst met Frank rijk, waardoor oorlogsgevange nen aan dit land uitgeleverd kunnen worden. Deze overeen komst werd al enige jaren ge leden ondertekend, maar kon door regelrechte sabotage in de Bondsdag nog geen wet worden. De Bondsrepubliek zal zich bovendien het verwijt moeten laten welgevallyen, waarom processen tegen oorlogsmisda digers abrupt werden beëin digd, wanneer deze met een attest van de dokter versche nen. Veroordeelden mochten zelfs met een dergelijk attest de gevangenis verlaten. Een ander bedenkelijk symp toom is het tenslotte, dat de volksvertegenwoordigers zich hebben laten leiden door de vrees onder de bevolking de indruk te wekken, alsof zij in de bestrijding van de anar chisten niet tot het uiterste bereid zijn te gaan. Nu heeft kennelijk alleen maar de volkshysterie hen aangespoord tot maatregelen, die men voor de rechtspleging in een demo cratische staat niet nodig heeft. fylëV/MK- 1 15 Men deelde mij dezer dagen per drukwerk mee, dat Fidel Gastros' Cuba open is voor toeristen. Cuba is van God verlaten, maar Hij heelt het vooraf wel drie maal gezegend. Een rode bloem waar de blauwe zee een krans van wit schuim omheeei legt. Het mooiste en boeiend ste eiland van mijn leven. Volk en vaderland zo arm als een kerkrattenkoning, maar duizend keer rijker daa voor heen. Bruin, blank en zwart loopt rank en recht. De meis jes en vrouwen omdat ze dén ken een slagroomtaart, de jon gens en mannen omdat ze wé ten de gouden kroon der vrij heid op het hoofd te dragen. Gek, het jonge Cubaanse vrouwvolk draagt lange broe ken met de rits van achteren op het gat. En ze barsten er allemaal bijna uit ook. Bijna. Ook gek, dat het geld wel haast niets waard is. Ze zullen de toerist na hem uitgeschud te hebben ook nog wel vlooi en, maar het binnenlands ge bruik van het geld mag geen naam hebben. Wat wil je, alles op de bon en dan nog mond jesmaat. Geen grond te koop, geen aandelen, geen goud, geen auto, geen vreemde valu ta, helemaal niets te koop. Geen huur. Geen belasting. Gratis vervoer in bussen die dan wel altijd pas morgen vertrekken. De zon aan de he mel. de ritsen op het gat. Wat wil je dan met je geld? Pak vast. Zo nu en dan wordt er in een uit vervlogen tijden overgebleven bar in Habana - Hemingway zat altijd in dié stoel- koffie geschonken. Cu baanse koffie is het absolute einde van alle koffies. Espres so. Zwart als de nacht, heet als de liefde en zo zoet als je zelf wil, want suiker maken de Cubanen zelf eo zetten hem daarna op de bon. maar dat geldt niet voor die ene rotkeer dat er in een bar een rondje espresso draait. Goed, de koffieman zet de kopjes netjes in het gelid in rijen vati vier op de marmeren schenktafel. Achter elk rijtje van vier gaan ook vier aan staande koffiedrinkers staan. Dt man die voorop staat be taalt Niet veel, maar hij be taalt en kijkt niet om. Geld speelt geen rol. De koffieman gaart in één handige beweging alle muntjes in een koekjes trommel bijeen en geeft voor zover de voorraad strekt nog een rondje van het huis. Vrolijke Fransen hoeven daarom niet naar Cuba te gaan. Bloemetjes buiten zetten is er niet bij, want die staan al buiten. Dag en nacht. Zo mer en winter. Eerst worden ze door de zon gekust. Dan heet gebeten. Maar elke mor gen ook weer door de dauw gelikt. Cuba is een hemel, een drooggelegde hemel voor asce ten in vakantieretraite. Als je nu heel echt eens wat anders wil, dan pas mag je naar Cuba gaan. Je proeft het politieke experiment. Je ziet het door de zon gebruinde communis me. Je beleeft de revolutie. Mogelijk zie je Fidel Castro voorbij rijden in zijn jeep. Misschien zie je hem ergens in de campagne aan een kamp vuur zitten. Met een havana in z'n mond. Zowaar als ik het schrijf. Als je vanuit de bergen nog de zee kunt zien en de bran ding. en als dat in de latere namiddag is als de zon moe gebrand maar nog warm haar stralen schuin neerlegt over land en zee. dan is Cuba op z'n mooist. Don wordt bet rood van de hloemen Moeddonker en de lucht dienhlauw. Dan kon »e hef best de gieren zien als ze in traagste gliivlurht bon 1tt"M hi]l„f onvoeren. Ze s„ii„ii,rAn herseliriiven OTT- ta I TTvleugels tril len niet. mof hun vleugels slaan 7ii niet. s'tvonia on Cnha voel ie de re^on van Co«r die Tiet eiland rnl-len heoff iZaod. waar Ve—+e1 me „iel daf htj nU in hei „In-!*- Miami W'OOnt. KAAPSTAD (ANP) Een reeks van bomaanslagen op te genstanders van de apartheid in Zuid-Afrika houdt, op het ogenblik de Zuidafrikaanse oolitie bezig. Tot dusver is geen der bommen nog tot ont ploffing gekomen. Zij werden steeds tijdig ontdekt. De laatste aanslag werd be gin deze week gepleegd op de Nnghkaanse St -Georgekathe- draa] in Kaapstad. Ook hie* kon do hom tijdig worden ver wijderd

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1974 | | pagina 15