r loe.-
V'H1:
i %-)
Oogstliulpactie
voor zuidwesten
Vakbeweging en
werkgevers nog
ver uit elkaar
Uitstel bouw
kerncentrales
sterk bepleit
Vandaag
Olie bedreigde
Oosterschelde
Vrouw (34)
in Drunen
vermoord
Westerterp ziet weinig in drankbussen
GEKLEMD
Een Kuip vol water
V. d. Stoel
Alleen WD steunt kabinetsplannen
Minister ontkent
martelen Augustin
reageert fel
op eisen
Amerikanen
t&vyjitr.
tou- Mt /3^//oa.
Met,
Sb/set-
/oo°/o UJoi,
bv-qujb,
kobalt.
fiJL
ptAU&bCMQL.
uikhtoopVo/ü
l/efHuj.
G?rviw<
pouftstto
toto*
Mt /ut?},'
Vcu
no faffe>
MtmLCpr)
Horecaf
Wrouw/Kwartet in
perscombinatie
EISEN: 3% MEER LOON EN
AARDGASPRIJSCOMPENSATIE
160 MENSEN
MOETEN WEG
G75
2,50 P^l
Zwaan
door auto
dwar
Waarschuwing
RAMP
Vier kinderen
1
BCteur: Dr. W A. J. M. Harkx
Oldredacteur: L. Leijendekker
wfactie- en administratie-adres:
ieuwstraat 9, Temeuzen, tel. (011501-79 20
luonnementspnjs
f 24,70 per kwartaal: 8,35 per maand.
i nummers 45 cent.
gironummer 1114111
Tn.v. Uitgeversmaatschappij De Stem B V,
^gigerstraat 16, Breda
VRIJE ZEEUW
WOENSDAG 23 OKTOBER 1974
27e jaargang No. 7492
Uitgeefster Uitgeversmaatschappij De Stem B.V
(Van een onzer verslaggevers)
I (joES De gewestelijke
raad 'an het landbouwschap
in Zeeland is bezig na te gaan,
o£ oogstmachines uit de akker-
bonwstreken in het noorden
des lands te hulp zouden kun-
n komen bij de door het bar
chte weer zeer verlate oogst
11 suikerbieten, bruine bo-
in, aardappelen en uien in
idwest-Nederland.
In publikaties in gewestelij-
1 landbouwbladen zal aan
de boeren in Groningen,
Besland en de IJsselmeerpol-
irs die het met het oogst
er wat minder slecht ge
loften hebben gevraagd
irden of ze voor dit doel
ihines beschikbaar willen
sllen. De gewestelijke raden
ii het landbouwschap in de
le gebieden zullen, op verzoek
van de Zeeuwse raad, voor die
Hkatie zorgen. Of het plan
r kan gaan, zal mede af-
igeu van de kosten van
port van de machines,
hoog die zullen zijn,
jtrdt nog onderzocht-
fensie zal gevraagd wor-
naar de mogelij tóieid de
ihines met behulp van mi-
■e colonnes naar zuidwest I
Ierland te verplaatsen
ie Zeeuwse gewestelijke
i hoopt dat er behalve ma
les ook mensen zullen ko-
i die ze kunnen bedienen
;ij boeren, hetzij landarbei-
af boerenzoons
ie directie voor de arbeids-
Irziening is zelfs medewer-
ig gevraagd voor het inzet-1
van werkloze arbeiders,
op vrijwillige basis bereid
tijdelijk de helpende hand
leden.
iet ministerie van Defensie
jelt zich enige tijd geleden
ireid verklaard te bezien
tn in militaire dienst zijn-
grariërs extra-ooigstverlof
worden gegeven. Op dit
ilik heeft zo'n extra-
oerlof nog weinig zin
It de Zeeuwse gewestelijke
maar zodra het beter
itweer wordt, wil de raad
graag een algemene ver
geling voor alle agrariërs
laats van het „van geval
geval bekijken" waarvan
fensie spreekt
"u het nog steeds regent,
er op de zuidwest-Neder-
akkers nog niet wor
den gewerkt en zelfs als het
op slag en definitief zou op.
houden met regenen, zou het
nog wel een week duren voor
dat dat wél kan. De Zeeuwse
gewestelijke raad zet haast
achter de actie in de hoop de
plannen rijp voor uitvoering te
hebben als de omstandigheden
eindelijk gunstig zijn voor do
oogst.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Van minis
ter Westerterp van Verkeer en
Waterstaat is weinig aanmoe
diging voor de nachtelijke
"borrelbussen" te verwach
ten.
Hij zegt dat in antwoord op
vragen van het PvdA-Kamer-
lid drs. J- van der Doef, die
gepleit had voor een uitbrei
ding van het openbare vervoer
in de nachtelijke uren, wan
neer na 1 november 0,5 pro
mille alcohol in het bloed ai
voldoende zal zijn voor de
verplichte bloedproef.
Minister Westerterp gelooft
niet dat de belangstelling voor
nadhtelijke busdiensten na 1
november ao groot zal zijn dat
de kosten ervan zullen wor
den goedgemaakt. Wel is hij
bereid in een enkel geval de
extra bosten in de rijksver
goeding aan het openbare ver
voer te verdiconteren wanneer
er met nachtbussen wordt
geëxperimenteerd.
Wij tekenen hierbij aan dat
de maandagavond door minis
ter Van Agt geopende „drank-
lijn" van Kloosterzande naar
Sas van Gent (zowel via Hulst
en Axel ais via Terneuzen)
weliswaar door de ZVTM
wordt geëxploiteerd, maar met
een garantie van de horecabe
drijven in Kloosterzande.
Het bestuur van Horecaf be
reidt momenteel een eigen
voorlichtingscampagne voor
over de nieuwe alcdholwetge-
vimg. Daarnaast beraadt het
zich over een kort geding te
gen Veilig Verkeer Nederland
om de campagne „Weet je
wetje" te doen stoppen.
(zie ooik paigina 3).
DEN HAAG De 43-jarige
Haagse mevrouw X. Bosman
heeft maandag acht uur lang
met drie vingers geklemd ge
zeten tussen een opklapbed.
Dat gebeurde op haar kamer
bij het opmaken van het bed
's-middags rond drie uur. Van
de andere kamerbewoners in
het huis was niemand aanwe
zig.
Pas om elf uur 's avonds
kwam er een bewoner thuis,
die de politie waarschuwde-
Deze schakelde de brand
weer in, die de vrouw met een
ijzerzaag bevrijdde. Zij is op
genomen in een ziekenhuis
(Van onze sportredactie)
ROTTERDAM Feyenoord zai over 14 dagen met bange ge
voelens naar Barcelona afreizen. De Rotterdamse formatie kwam
in een „waterig" duel tegen de Spaanse kampioen niet verder
dan een 00-gelijkspeI.
De voortdurende regenval maakte niet alleen het veld zo goed
als onbespeelbaar, maar zorgde er ook voor dat de vuijt niet
volledig bezet was: „slechts" 50.00A toeschouwers. Hierboven
Cruyff en Kristensen in duel.
■IMSTERDAM (ANP) De
f*ad -ran bestuur van de Pers
combinatie NV en de directie
van BV de Christelijke Pers,
BBgeehter van Trouw-Kwar
tet, verwachten, dat spoedig
Overeenstemming zal worden
Bereikt over de toetreding
ran Trouw-Kwartet tot de
«rsoombinatie, he* concern,
"fottdet; andere Het Parool
en De Volkskrant uitgeeft.
De toetreding komt erop
neer. dat de exploitatie van
gouw-Kwartet volledig zal
overgenomen door de
oi natie. De zelfstan-
lein van de Trouw-Kwar-
«dactie wordt niet aangn-
ffar' de ongeveer 380 werk
ers die de Christelijke
nu m dienst heeft, zullen
zzu kunnen overgaan naar
■I Perscombinatie en haar
Iterondernemingen. De
®ge 160 waarvan 30
"te zullen binnen
laar moeten afvloeien
ae vakorganisaties is
Bvnnth c<??.taat opgenomen,
■i,re ng is momenteel
"cf sociaal plan
jr - Vest - Trui ''J
|1 UUR SERVICE
CUPER REINIGING
Iigd en ontvlekt 01 a
lolledig gereinigd-
IV
sbedfi'
Telefoon
lisch reinigingst)
IDA
tbtetuur1?CHEM <ANP) De
puurde,- van een VW-bestel-
Vree, gisterochtend
tussen CoP t2en hij r>jdende
sen Gonnchem en Lexmond
li zjyaan door de voorruit
njn hestelauto naar bin
■en zag vliegen.
■pi zwaan verliet de auto
KLAK5terruit van <!e auto
viel dood neer.
(Van onze soc- econ. redactie)
DEN HAAG De kansen
op een centraal loonakkoord
voor 1975 zijn gisteren niet
vergroot. Er bestaan nog grote
tegenstellingen tussen onder
nemers (werkgevers, midden
stand, boeren en tuinders) en
vakbeweging. De geschilpun
ten spitsen zich toe op de eis
van NVV, NKV en CNV, dat
volgend jaar de lonen bij het
begin van de nieuwe cao's ge
middeld met 3% omhoog moe
ten en dat er prijscompensatie
voor het duurdere aardgas
moet komen. De ondernemers,
en met name de middenstand,
zijn daar fel tegen. Van de
looneis verwachten de kleine
zelfstandigen, dat zwakke be
drijven het loodje gaan leggen.
Volgende week woensdag
wordt het overleg voortge
zet.
Andere essentiële punten,
waarover ondernemers en
werknemers gisteren tijdens
het beraad over een centraal
akkoord in het topoverlegor-
gaan van het bedrijfsleven
(Stichting van de Arbeid)
geen overeenstemming hebben
iiereikt, zijn de volgende vak-
bewegingswensen
een volledige procentuele
compensatie voor de gestegen
prijzen in de lonen met een
minimum van f 175,- per pro-
oent prijsstijging.
de betaling van de „start"-
loonsverhoging voor de helft
in centen (vast bedrag) en
procenten-
Inwilliging van de eis, dat
de lonen bij het afsluiten van
nieuwe cao's met 3% omhoog
moeten betekent volgens de
ondernemers een loonkosten
stijging van 15%. Gezien de
weinig rooskleuirge economi
sche situatie en de sombere
verwachtingen over de toe
komst vinden zij, dat de stij
ging van de loonkosten (lonen
plus sociale premies) niet
meer mag bedragen dan 13%
in 19S5, zoals ook het Centra»'
Planbureau heeft berekend-
De vakbeweging wil via een
„start"-loonsverhoging van 3%
de verbetering van de koop
kracht voor de „gemiddelde"
werknemers met 2(6 a 3%
veilig stellen. Voorzitter Kok
van het overlegorgaan van
NVV, NKV en CNV verwacht
van deze eis, dat de loonkos
tenstijging slechts 13 V2 zal
•bedragen.
De 'NW-voorman waar
schuwde er uitdrukkelijk
voor, dat de vakcentrales geen
enkele behoefte hebben aian
een „langdurig schimmenspel".
Hij vindt de tijd dringen, om
dat er op korte termijn onder
handelingen over nieuwe cao'i
voor de bedrijfstakken en on
dernemingen moeten begin
nen.
In een poging de tegenstel
lingen te overbruggen gaat o.a.
een groep loondeskundigen
van werkgevers en werkne
mers in samenwerking met
medewerkers van het Planbu
reau de gevolgen na van de
wensen van de vakbeweging,
o.a- hoe groot de loonkosten
stijging in 1975 wordt.
Beide partijen toonden zich
gisteren echter niet erg opti
mistisch over de kansen voor
een centraal akkoord.
De kwestie of er wel of
geen compensatie voor het
duurdere gas moet worden ge
geven, is zowel voor onderne
mers als voor werknemers een
hard punt- De werkgevers
hebben gisteren herhaald, dat
een compensatie voor de hoge
re prijs voo-r het aard,gas niet
juist is. Zij zien Hie verhoging
als een verhoging van de indi
recte belastingen en menen,
dat het daarom buiten een
prijscompensatie moeit vallen
Volgens de vakbeweging kun
nen de gevolgen van het duur
dere gas niet worden losge
maakt uit h,et hele wensen
pakket tot arbeidsvoorwaair-
denverl -etering.
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG Terwijl op Het Binnenhof een aantal
anti-Kalkar-spandoeken hing te verregenen (de erbij ho
rende demonstranten hadden ijlings een droog heenkomen
gezocht in de kamergebouwen) heeft de regering gisteren
vooral vanuit „het eigen kamp" een stroom van kritiek
over zich heen gekregen inzake haar plannen tot de bouw
van kerncentrales. De fracties van PvdA en D'66 pleitten
voor uitstel, PPR-woordvoerder L. Jansen was uiteraard
zonder meer tegen de bouw van zulke centrales.
Ook de christen-democrati
sche fracties, die ditmaal eens
gezind optraden, stelden zich
erg aarzelend op en wilden
een afwegingsproces. Eigenlijk
kreeg het kabinet alleen steun
van de WD-fractie, die zich
bij monde van mi. F. Porthei-
ne voorstander verklaarde van
het plan om vanaf 1976 drie
kerncentrales erbij te gaan
bouwen.
Opvallend in de eerste ron
de van het kamerdebat over
de kernenergienota was, dat
de woordvoerders van PvdA
en D'66 (respectievelijk A.
Voortman en dr. J. Terlouiw)
vanuit een verschillende bena
dering tot dezelfde conclusie
kwamen. Voortman pleitte
voor een diepgaande en gede
gen studie, die vanzelf tot uit
stel zal leiden, „want In een
paar jaar doe je zoiets niet".
Terlouw stelde zich op het
standpunt dat «r zonder meer
een bezinnin-gsperiode van een
jaar of vijf moet komen
Een diepgaande studie naar
de veiligheidsaspecten, aldus
Voortman, is te meer van be
lang omdat er ook de opzet
van een rampenorganisatie in
betrokken rr> et worden. Een
dergelijke organisatie moet de
gevolgen van het eerste grote
reactoronigeluk goed kunnen
opvangen. Want daarover hoe
ven geen twijfels te bestaan,
aldus Voortman: dat grote on
geluk komt een keer, al is het
over tienduizend jaar. Ook
pleitte hij nadrukkelijk voor
oplossingen ter beveiliging
van het radio-actief afval.
Voortman stelde de regering
een motie in het vooruitzicht
als er van haar kant geen
positieve opstelling komt tegen
over de eisen van de PvdA
met betrekking tot de studie,
waaraan als belanghebbenden
DEN HAAG (ANP) Vol
gens minister Van der Stoel
(buitenlandse zaken) wordt de
Nederlander Ronald Augustin
in de gevangenis in Neder-
Saksen niet gemarteld door
geluidsisolatie.
In antwoord op vragen van
kamerleden antwoordt hij dat
in de cel van Augustin gelui
den van buiten kunnen wor
den opgevangen en dat Augus
tin een radio heeft in zijn
cel.
(Zie ook elders in deze
krant)
niet alleen vertegenwoordigers
van de elektriciteitsmaat
schappijen moeten werken
Wat "de Nederlandse deelne
ming in Kalkar (de snelle
kweekreactor) betreft vroeg
Voortman om heroverweging,
speciaal met betrekking tot de
deelneming van de tweede
fase. Terlouw (D'66) ging dui
delijk nog een stapje verder:
in zijn visie moet Kalkar ge
woon worden afgeschreven.
DS'70 diende een motie in
waarin wordt gevraagd de
speciale Kalkarheffing via de
elektriciteitsrekening onge
daan te maken.
REGEN
Zwaar bewolkt. Op de
meeste plaatsen regen.
Matige tot krachtige aan
de kust tot storm aan
wakkerende noordelijke
wind. Maximumtempe
raturen rond 9 graden-
STAD EN STREEK
Kamerlid wil Ooster-
schelderijkdom tentoon
stellen. Pagina 3
Prostituées verlaten Ter-
neuzen bij wijziging al
gemene politieverorde
ning. Pagina 5
FINANCIëN EN
ECONOMIE
Economisch klimaat in
Europa dit najaar ver-
BINNEN- EN
BUITENLAND
Zware crisis tijdens bis
schoppensynode te Ro
me. Pagina 11
Rock en roll en nozems
tartten het gezag.
Pagina 13
KLEINE STEM
Boeken kopen In de kin
derboekenweek.
Pagina 16
KADIO EN TELEVISIE
Labourregering gaat de
omroep hervormen.
Pagina 17
(Van een onzer verslaggevers)
WEMELDINGE Het heeft
maar weinig gescheeld of de
Oosterschelde was gisteren be
vuild door honderden tonnen
zware stookolie. Die dreiging
ontstond als gevolg van een
aanvaring ter hoogte van de
Vondelingenplaat tussen de
Westduitse met loog geladen
Rheintank 9 1121 ton en de
Nederlandse met 700 ton
stookolie geladen Bituma 4.
De Bituma kreeg een flink
gat in het voorschip aan bak
boordzijde en begon, te zinken.
Dankzij vooral de snelle hulp
die de sleepboten „Anjo" van
Muller en „Walrus" van Van
der Tak boden, kon de olie
tanker op de Vondelingenplaat
aan de grond worden gezet.
Een gelukkige omstandigheid
was ook dat het gat ni-et in
het gedeelte zit waar de afzon
derlijke olietanks van de Bitu
ma 4 zich bevinden. Daardoor
raakte de tanker slechts een
zeer geringe hoeveelheid van
zijn lading kwijt.
Een groot deel van het dek
van de Bituna kwam eohter
onder een dikke stookoliebril
te zitten. Het voorschip lag
vrijwel geheel onder water.
De bergers hebben bij het
dichten van het gat in de Bi
tuma 4 onder meer gebruik
gemaakt van een matras van
eén van de opvarenden van de
Bituma. Gistermiddag was de
toestand van de Bituma zoda
nig dat Muller goede verwach
tingen had het schip te kun
nen behouden. De aan de
grond gezette binnentanker le
vert geen gevaar op voor het
scheepvaartverkeer. De Rhein
tank kon met avernij aan de
voorsteven naar Dordrecht
doorvaren voor een nader on
derzoek op de werf.
Gisteren is Muller uit Ter-
neuzen, de gehele dag bezig
geweest de stookolie uit de
Bituma 4 over te pompen in
cte door Muller gecharterde
binnentanker tanker Alhena.
Gisteravond zou de Bituma
naar Wemeldinge worden ge
sleept.
De juiste toedracht van de
aanvanig is nog niet bekend.
Het Duitse schip was op weg
naar Keulen terwijl de Bituma
van Rotterdam onderweg was
naar Vilvoorde bij Brussel. Bij
de aanvaring boorde één van
de boegankers van de Rhein
tank 9 zich in het voorschip
van de Bituma. De seheepsbot-
sing gebeurde gisterochtend
om kwart voor vier op een
paar mijl ten westen van We
meldinge. Er gebeurde geen
persoonlijke ongelukken.
Hier probeert men het gat in de aangevaren tanker te dichten met behulp van een
matras.
DRUNEN (ANP) In haar
woning in Drunen (N.-Br.is
gistermorgen het stoffelij k
overschot aangetroffen van de
34-jarige Arnoldina Klaassen.
De politie constateerde dat een
tot nu toe onbekende dader
met een zwaar voorwerp de
vrouw het hoofd had ingesla
gen.
De vrouw die vijf jaar gele
den van haar echtgenoot is
gescheiden, woonde samen
met haar vier kinderen. Deze
kinderen, die thans bij hun
oma (haar moeder) zijn on
dergebracht. werden gisteren
geheel overstuur in de wondn»
aangetroffen.
Een team van 15 recher
cheurs uit Den Bosch is met
de zaak bezig Men speurt
naar een witte Volkswagen
Kever met het kenteken 92-89
PG, waarmee de dader kenne
lijk (vermoedelijk naar Bel
gië) is gevlucht- De Volkswa
gen behoorde aan de vrouw.
(ADVERTENTIE)
mantelspecialist
Breda, Ginnekenstraat 29'
DEN HAAG (ANP) Mi
nister Van der Stoel is „diep
teleurgesteld en bezorgd" over
de „harde en weinig construc
tieve houding" die de Ameri
kaanse delegatie naar de Ne
derlands-Amerikaanse Iucht-
vaartonderhandeUngen heeft
ingenomen-
Deze week worden in Den
Haag luchtvaartbesprekingen
gehouden met de Verenigde
Staten. De Amerikanen eisen,
zo heeft een woordvoerder van
het ministerie van Verkeer en
Waterstaat meegedeeld, een
..zeer vergaande beperking"
van de KLM op bestemmingen
in de Verenigde Staten.
Luchtvaartonderhandelin
gen plegen doorgaans „hard"
te worden gevoerd; vooral in
het beginstadium stellen de
onderhandelaars zeer hoge ei
sen Maar dat een minister
zich, één dag na het begin van
onderhandelingen op ambtelijk
niveau, in dermate scherpe be
woordingen uitlaat, is onge
bruikelijk.