GRANDMA
MOSES
BLIJFT
BOEIEND
snst...
mbinatie
IER
Terug van....
dood-geweest
POËZIE
Nieuwe Vonnegut: bijna te virtuoos
Slordigheid, uw
naam is uitgeverij
iDE
UITGAVE MOOI KIJKBOEK SCHILDERES
s of autocoat
kunst
Qultuur
(EN SLUIS
Nog één keer Keetje Tippel
Slmca 1000 Rally» 1
1294 cc - 60 DIN pk - f7.795,*
Slmca 1100 Special
1294 cc - 75 DIN pk-f10.195.-(twee-
deuis)-f10£95.-(vieitieu(s)
Simca 1100 Commercial
laadruimte 1600 dm3 - max. laadvermo
gen 500 kg -f6.895,-
Grandma Moses werd creatief 101 jaar.
I
Slmca 1301/1501 Tourist SpacW
laadruimte 1550 dm3 - max. laadver
mogen 500 kg; 1301 S-m995.-:
150lS*111595f-
Matra Slmca Baghaera
3 zitplaatsen voorin -84 DIN pk-
f 19.495,-
CHRYSIEK
MATRA
-2035
72-1388
GRANDMA MOSES is een
naam, die voor velen een be
grip is geworden. Hoewel ze
uit het nieuws is verdwenen
en zelfs de Grandma Moses
Gallery van het Bennington
Museum in Vermont sedert
1972 is gesloten, blijven haar
schilderijen niet alleen di
rect als zeer persoonlijk her
kenbaar, maar geven ook
een beeld van Amerika zoals
i dat meestal hier niet gekend
wordt. Een boeiend beeld,
I waarover al veel geschreven
is en waarover eerder boe
ken zijn uitgegeven. Maar
minstens even boeiend is het
leven van deze vrouw, die
leefde van 1860 tot 1961, en
vooral de laatste twintig
jaar van haar leven wereld
beroemd werd om haar ar
tistieke produkten. Zij is een
typisch voorbeeld van een
mens, die haar ouder wor
den als het ware opving in
een creatief proces, waar
door zij haar levensdrift en
vitaliteit tot de leeftijd van
101 levensjaren opvoerde;
als een gelukkig mens.
OTTO KALLIR, die meer
dan twintig jaar in nauw con
tact met haar gestaan heeft
stelde een boek samen
GRANDMA MOSES dat als
een „gallerie" van haar leven
en werken voor velen een
welkom geschenk zal zijn. Dit
Abrams Artbook wordt in ons
land door Meulenhoff uitge-
brachi en kost f 125. Dat lijkt
vrij duur, maar relatief is dat
I niet zo; het boek bevat 253
grote afbeeldingen, waarvan
135 in kleur en 1203 documen-
j tatie-afbeeldingen. Buiten de
"raformatieve Engelse tekst om
is het fraai uitgegeven boek
vooral een kijkboek, dat ook
degenen, die de Engelse tekst
niet kunnen lezen veel genoe
gen kan schenken; jammer is
echter dat er geen samenvat
tende Nederlandse tekst bijge
daan is.
Her 360 pagina's (34x31 om)
tellende boek bestaat uit vijf
afdelingen: de beginperiode
van Anna Mary Robertson Mo
ses; groeiende erkenning
roem, een orcteniinig van haar
werk en een documentatie-ge-
deelte. Kalldr geeft veel histo
rische informatie, die zonder
wierook is, maar je wel con
fronteert met een bijzondere
vrouw. Een vrouw, die ver
trouwd met het boerenle
ven, dat ook zeker toen lang
niet altijd even mals is ge
weest, in haar spaarzame vrije
uren zonder veel pretenties
wat schilderde. Zij deed dat
vanuit haar eigen verbonden
heid met de natuur en haar
naaste omgeving- Zonder enige
scholing oopieerde zij prenten
om te ontdekken hoe het in
elkaar zat, maar de copy werd
iets nieuws omdat zij deze
weergaf vanuit haar eigen vi
sie; een visie, die geen morele
beoordeling, geen boodschap
over het goed en kwaad van
het boerenleven, de historie
e.d. inhield, maar eerder sprak
vam een bijna kosmische ver
bondenheid met haar omge
ving. Zo bon het gebeuren, dat
bij een plaatselijke feestelijke
tentoonstelling wèl haar ham
oekroond werd, maar haar
schilderijtjes niet opgemerkt
werden. Dat gebeurde pas op
haar oude dag toen een gale
riehouder er wel warm voor
liep-
De herwaardering voor de
zogenaamde naïeve schilder
kunst zal daar niet vreemd
aan zijn geweest; een waarde
ring, die tevens als tegenhanger
tegen allerlei a-vant-gardisti
sche stromingen in Amerika
kon fungeren- Die waardering
liep zo hoog op. dat zelfs pre
sidenten als Eisenhower (in
clusief Nixon toen) en Tru
man er warm voor liepen, niet
minder Rockefeller als gou
verneur van de staat New
York, die Grandma-Moses-da-
gen uitriep bij haar 100ste en
101ste verjaardag.
Bij alle onbewuste naïviteit
of primitiviteit kreeg zij
steeds meer een eigen signa
tuur, zodat je onmiddellijk
zegt: J>a, dat is een Grandima
Moses! Taferelen, waarop zij
op haar eigen manier vertel
lend bezig is op een manier, dat
het vaalt bijna „strip-verha
len" zijn. Het zijn dian ook
prenten waar je lang naar
kunt kijken, waarop je telkens
iets anders ontdekt en waar
van vooral een bepaalde sfeer
je in de ban kan krijgen.
Daarom is het boek van Kallir
iets waar je uren mee bezig
kunt zijn. Het zou b.v. in alle
bejaardentehuizen moeten lig
gen: misschien dat veel be
jaarde mensen, die nu met de
Busy Street (1952)
f.
-ówr';
-V.
Turkey in the Straw (1940)
armen over elkaar zitten te
wachten (waarop!) er een
stuk inspiratie mee opdoen
zonder nu direct een imitatie
er Moses te willen
Zij bezat bovendien,
als oudere, het gezonde gevoel
van relativiteit (geen fatalis
me), dat haar de waardering
die over haar werd uitgestort
niet wegwimpelde, maar met
een zelfbewuste nuchterheid
en verwondering liet onder-
ke 26 kade 2
De roman „Moeder nacht"
va:> de Amerikaanse auteur
Kurt Vonnegut jr. kan door
gaan voor een lichtvoetige
dubbelganger van de in alle
betekenissen grote roman van
W.F. Hermans. „De donkere
kamer van Damocles". Maar
terwijl Hermans ons met zijn
hoofdfiguur Osewoudt ont
roert. slaagt Vonnegut er op
z'n best in ons met zijn „held"
Howard W- Campbell jr. t<
boeien.
Die Campbell is een Duitst
toneelschrijver van Ameri
kaanse afkomst. In de nazitijd
leent hij zich als een van de
meest abjecte radiopropagan-
disteri voor het schrijven er
IMKtspreken van de afschuwe
lijkste antisemitische tek
sten. Tegelijkertijd echter le
vert hij hand- en spandiensten
aan de Amerikaanse inlichtin
gendienst door tijdens deze ra
diopraatjes door middel van
(ecodeerde pauzen, zuchten,
kuchjes en dergelijke medede
lingen ten behoeve van die
Amerikaanse spionage over te
brengen
In bedde rollen functioneert
Campbell volstrekt a-politiek:
hij interesseerd zich in wezen
voor geen enkele partij in het
conflict- Het enige wat hem
oelang inboezemt was ziijm
„Rijk vam twee mensen", het
bestaan met zijn vrouw Helga
Maar Helga overleeft de oor
log niet Campbell wel. De ge
heimzinnige Amerikaanse
agent die hem inpalmde voor
zijn dubbelrol, redt hem na
de oorlog het leven. Voor veel
nensen blijft hij immers de
man van de smerige nazipro-
>aganda om de eenvoudige re
ten dat zijn andere ik ge
doemd is geheim te blijven
En dan is er een klein groepje
idioten dlie hem juist om zijn
radiowerk vereren: dat zijn
Amerikaanse fascisten, van wie
er geen enkele normaal
blijkt.
Dank zij diezelfde geheim
zinnige spionageretatie wordt
Campbell voor een tweede
keer gered als hilj op het punt
staat door de Russische gehei
me dienst te worden ontvoerd
voor een schijnproces dat moet
aantonen dat de Verenigde
Staten oorlogsmisdadigers de
hand boven 't hoofd houden.
Dat is het werk van een jon
ger zusje van zijn omgekomen
vrouw dat verliefd op hem is
geworden dat althans over
tuigend speelt en dat als
agente voor de Russen werkt.
Ook zijn beste vriend uit zijn
na-oorlogs kluizenaarsbestaan
olijkt de hand te hebben ge
had in die intriige.
Campbell walgt tenslotte
van het leven en van zichzelf
en besluit zich vrijwillig aan
te geven voor een berechting
naar het model van Eichmann
door de Israëliërs. Zijn myste
rieuze oontaetman van de
Amerikaanse spionage poogt
hem dan opnieuw te behoeden
■■■■■■■■■■■■■■■■■a
gaan. Haar creativiteit was
vooral en op de eerste plaats
een bron vain leven voor haar
zelf; als anderen er ook wat
aan hadden was dat meegeno
men. Zo zitten aan de presen
tatie van d!it mooie boekwerk
allerlei facetten, waarvan we
er hier maar enkele ter oriën
tatie genoemd hebben, die de
attentie voor deze uitgave ad
rechtvaardigen.
HENK EGBERS
door zich als getuiige bloot te
geven. Maar Campbell ziet
daar vrijwillig van af, wat
zijn ondergang onvermijdelijk
maakt.
Ook dlit werkje van Vonne
gut i« voortreffelijk geschre
ven. Men kan het bijna niet
uit handen leggen, maar dat
toch meer door de knappe
compositie met haar goed ge
doseerde spanning dan door de
min of meer terloopse filoso
fieën omtrent de zin van het
menselijk bestaan. Als het de
auteur er om te doen is ge
weest ons de absurditeit daar
van duidelijk te maken, heeft
hij. naar ons gevoel zijr doel
net voorbij geschoten door een
al te virtuoze schrijftech
mek-
JOOP BARTMAN
Kurt Vonnegut jr.: Moeder
nacht, roman. Vertaald door
Frits Lancel. Meulenhoff, Am
sterdam. f 18,50)
Sinds de vain afkomst
Vlaamse schrijfster Frangoise
Mallet-Joris op jeugdige leef
tijd ze was toen voor in die
twintig haar toen enig
schandaal verwekkende eerste
romen „Le rempart des bé-
guines" (De begijnen-
ourcht) publiceerde, heeft ze
zich ontpopt als een stabiele
en veelzijdige auteur, die hee!
wat meer is dan een vervaair-
digster van ..damesromans".
Ook haar jongste boek, „Le
jeu diu souterrain", thans in
het Nederlands verschenen on
der de titel „Onderaards spel",
is de moeite vam het lezen
waard- zelfs als men niet erg
overtuigd raakt van het gege
ven. Een schrijver, die meer
succes heeft met journalistiek
dan met litteratuur, wil hèt
ooek-van-zijn-leven schrijven
over een man die ergens in
Bretagne twaalf jaar iang zijn
tijd verdoet met het graven
naar een schat of een of ander
archeologisch geheim. Bei'de
ondernemingen, zowel de ro
man als de schatgraverij, mis
lukken- In ruil daarvoor her
vindt de schrijver de liefde van
zijn echtgenote. Of die ont
wikkeling nu helemaal klopt
met de psychologische ontle
dingen die mevrouw Mallet
eraan verbindt, is dunkt ons de
vraag. Overigens is ze zeer
bedreven in het typeren van
de karakters, vooral in de bij
figuren, waarvan ze er een
twintigtal neerzet.
Onze bezwaren gaan uit naar
die manier waarop het boek in
Nederland is uitgegeven- Een
tamelijk middelmatige verta
ling, maar weinig dingen zijn
zo moeilijk als het overeen
komstig de oorspronkelijke
kwaliteiten, weergeven van
een litterair werk in een ande
re taal. Een dikke stijlfout
lijkt ons echter dat er het hele
boek door over die „Hema"
wordt gesproken de rest
van deze typisch Parijse histo
rie wordt niet vernederlandst
om op de laatste bladzijde
ineens terug te vallen op „Pris-
unic". Naar het einde toe
wordt trouwens het aantal zet
fouten steeds groter en op het
omslag werd de cédille in de
voornaam van de schrijfster
vergeten- Allemaal slordighe
den die kenmerkend zijn voor
de minachting die de grote
Nederlandse uitgeverijen in
toenemende mate voor hun af
nemers koesteren-
JOOP BARTMAN
Frangoise Mallet-Joris: On
deraards spel. Vertaling door
C.P. Heering-Moorman. A.W.
Bruna en Zoon, Utrecht-Ant-
werpen f 14,90).
Willy Sneeuw: Shangri-la
(Uitg. Albatros en Vanhyfte-de
Coninck)
In een beknopte biografie
zegt Willy Sneeuw dat hij zel
den poëzie leest. Dat is dan
ook duidelijk te merken aan
zijn gedichten:
rond je verdoofde ogen
je bloedende blozende blik
ken bevend
rook verstart ruimtelijk
stil tot staal-
Met dit stoort alliteratie-di
arree vult Sneeuw zijn bun
del. Lariekoek.
Bert Kooyman: Rode ge
dichten (Opwenteling, f
4,50)
"slechts goedkeurend ge
knor
verblindt zijn verdobbelde
zinnen
terwijl ontferming in zijn
jagend
bloed mettertijd als vergif
wordt verdonkeremaand".
Ik maak me altijd vrolijk
met diit soort poëten-prullaria.
Hoe krijg je het in hemels
naam verzonnen, vraag je je
af. In de 28 gedichten trof ik
geen enkele regel aan die de
moeite van het citeren waard
is. En dat wil heel wat zeg
gen.
Maria van der Steen:
Kwelwater. (Opwenteling, f
4,50).
Toen ik de regel: „Ik huiver
van eenzaamheid" las, wist ik
al voldoende. Ja hoor, een ge
dicht eindigt zo:
pijn?
nee, zó zou je het niet kun
nen noemen
't is meer
een ongeneeslijke
onveranderlijke
onoplosbare
onvolledigheid.
Ik Iron, mijn ogen ook niet
geloven, maar echt, het staat
er- Aan mij is het niet be-
JOHAN DIEPSTRATEN
Een boek, dat de rationele
sceptici onder ons en dat
zijn, er heel wat ma air moei
lijk zullen accepteren is ge
schreven door J-B. DELA-
COUR: OVER DE DREMPEL
VAN DE DOOD (oorspr. Aus
dem Jenseiits zurück - uitg.
Anikh - Hermens - f 19-50).
Simpel gezegd bevat het een
aantal getuigenissen van men
sen, die dood waren en iin het
leven terugkeerden en daarna
vertelden wat ze „aan de an
dere kant van het Leven" er-
vaarden. Opvallend daarbij is,
dat hun ervaringen allen spre
ken van een terugverlangen
maar die situatie en dat ze
geen begrip meer kunnen op
brengen vooi de „normale"
angst voor de dood.
Het grote vraagstuk, dat in
dit boek aan de orde komt is
eigenlijk: wat is dat: dood?
Het boek zegt duidelijk ook
in de ondertiteling al dat
het om klinische doden gaat;
met andere woorden: om men
sen, die volgens de huidige
medische wetenschappelijke
kennis als dood moeten wor
den beschouwd. En zoals be
kend verschuiven daarbij nog
steeds de grenzen. Het vraag
stuk rond de euthanasie heeft
dit probleem b.v. ook weer
eens actueel gemaakt. In dit
geschrift worden herhaaldelijk
uitspraken aangehaald van
hersenspeeialisten, psycholo
gen, psychiaters, artsen en
professoren, die zich met dit
vraagstuk bezighouden. En dat
zijn er heel wat. Er wordt op
dit terrein ook meer geëxperi
menteerd, dan de meeste men
sen wel eens denken- Het
boek bezit voldoende body om
wat kennis te nemen van het
geen er op dit terrein gebeurt.
Het is toch helemaal niet zo
gek om jezelf vragen te stel
len over de dood. nu voor
velen begrippen als hemel,
hel. vagevuur overboord zijn
gezet; er gepraat wordt over
„het iets" dat er dan wel moet
king met de prostitutie. In
1942 stierf zij in Brussel als
grande dame. Op latere leef
tijd schreef zij een aantal au
tobiografische boeken, waar
van Wim Zaal nu ongeveer
het derde deel voor heruitgave
in het Nederlands (Neel Doff
schreef in het Frans) in aan
merking liet komën. Het zal
vooral de simpele verteltrant
zijn, die zoveel mensen aan
spreekt. Ook de nostalgie zal
een woordje meespreken, al
zal niemand terug verlangen
naar de omstandigheden waar
over Neel Doff vertelt. De los
se anekdotes die zij verhaalt
hebben ogenschijnlijk niets
met elkaar te maken, maar
wanneer je ze achter elkaar
leest, komt er toch de rode
draad te voorschijn van haar
leven. Het titelverhaal: De
avond, dat Mina mij meenam
(naar een bordeel) is waar
schijnlijk een commerciële
keuze, want voor mij had het
bijvoorbeeld ook mogen heten
Mijn broer Dirk, omdat de
toch wel wat ontroerende ver
'talen, die Neel Doff over hem
/ertelt bijvoorbeeld een vee'
ïwaarder accent hebben. Je
eest in dit boek over jood
\msterdam (waar zij dien
-.tertje was), over haar jeugd
lid in Brussel etc.; een aller
->elabberdste tijd, waarover z
ngenlijk met een zekere ont
roerende mildheid weet te
schrijven, zodat ook dit boek
een klein menselijk historisch
documentje is geworden.
H. E.
Neel Doff
NEEL DOFF: DE AVONk
DAT MINA MIJ MEENAM
(uitg. Meulenhoff - f 14,50).
Terwijl in deze dagen ge
werkt wordt aan de film
Keetje Tippel, gebaseerd op
eerder uitgegeven boeken var
Neel Doff, verscheen het laat
ste deeltje, dat aan deze her
ontdekte schrijfster besteed
wordt. Ook voor dit boekje
was het Wim Zaal, die de
vertalingen verzorgde van eei
aantal losse schetsen en verba
len, waarin Neel Doff autobio
grafisch vertelt over haai
jeugd. Zoals bekend groeide
Neel Doff op in Amsterdam
en kwam onder zeer armoedi
ge omstandigheden in aanra-
zijn; de een zweert bij reïn
carnatie-gedachten en de an
der verwerpt dit etc. Het is
zeer actueel en bovendien
wordt het in ieder mensenle
ven toch een keer actueel; je
kunt er niet omheen.
Het boek speelt een beetje
in op de sensatie misschien,
omdat er doodservaringen" in
vertelt worden van nogal be
kende figuren, zoals een Char
les Aznavour, Curd Jürgens,
de Griekse koning Paul, de
ballerina Janiine Charrat e-d.,
maar er komen ook een Viet-
nam-soldaat, de bekende ge
hangene van het Rode Plein
e.d- aan de orde.
Er zijn mensen bij, die na
b.v. 48 graden koorts (garant
voor een klinische dood) weer
in het leven terugkeerden; een
man die in Ar rifca drie keer
de stroom door zijn lijf kreeg
op de beruchte elektrische
stoel; kortom mensen waarvan
de wetenschap zegt: hij-zij is
dood; we zijn aan een begra
fenis toe. In de wetenschap
worden allerlei technieken
ontwikkeld, die mensen van
die doodslijn wisten af te ha
len. Waren ze er wel over
heen? Waar ligt de grens?
Waar deze mensen ook ge
weest mogen zijn, allen vertel
len van bijzondere ervaringen,
die je niet in twijfel hoeft te
trekken. De open vraag blijft
natuurlijk: waar ligt de bron
van die ervaringen? Is het al
leen maar een biologisch te
verklaren afwijking in de her
sencellen (die het eerste afster
ven) of was (is) er méér? Het
boek biedt uiteraard geen op
lossing, maar dieelt alleen een
aantal ervaringen mee, die op
recht overkomen en die je nog
weer eens bewust maken van
het feit, dat de dood niet dood
te zwijgen is en dat er toch
een aantal mysteries blijven,
die meer om een visionair
dan om een logisch weten
schappelijk antwoord vra
gen.
H.E.
O Johan van der Woude
Johan van der Woude: de
stenen tafel (uitg. Nijgh en
van Ditmar f 18,90)
De in 1906 te Groningen ge
boren auteur Johan van der
Woude blijft produktief. Ver
schenen de laatste tijd twee
studies vam zijn hand over de
schilder Johan Mekkink en de
schrijfster Maria Dermout,
vroeger lag zijn accent meer
op het schrijven van romans
met h^torische achtergronden.
In dit boek valt hij ten dele
terug op zijn vroegere werk
door een herdruk van zijn no
vellen Een Hollands binnen
huisje (1937), Nowisons meta
morphose (1938) en Het veer
(1934) te verbinden met een
nieuw verhaal (80 pagina's
van de 170 pagina's): De ste
nen tafel. Ogenschijnlijk vier
verhalen die niets met elkaar
van doen hebben. Wat ze
evenwel met elkaar verbindt
is de thematiek. De mensen,
die erin voorkomen zijn allen
figuren, die tobben met de zin
van hun leven, opgeroepen
door vreemde, soms hallicune-
rende situaties, die toch ver
bonden blijven met wat wij
voor realiteit aanzien. Van der
Woude hanteert daarbij een
gedegen, misschien wat ouder
wets, proza, waarvan de afge
wogen zinnen je de sfeer goed
laten ondergaan. Hij loopt
daarbij op de grens tussen
droom en werkelijkheid,
waarbij de droom als realiteit
en de realiteit als droom erva
ren wordt. Best een fijn boek
je om mijmerend in te le-
Willem Brakman: Het zwart
uit de mond van Madame Bo-
vary (uitg. Querido f 15,90).
Willem Brakman, die als
arts in Enschede in 1961 debu
teerde met een Winterreis
heeft nu zijn vijfde roman ge
schreven- Werd zijn eerste ro
man al bekroond mat de Van
der Hoogtprijs, zijn laatste is
zeker niet minder al zullen de
prijzen hem nu niet om de oren
vliegen. Het lijkt er wel o.p
dat Brakman nu zelf vleugel
tjes gekregen heeft, want zijn
schrijftrant is, ondanks de
sterke melancholie die toch iri
het verhaal steekt, zo lichtvoe
tig geworden, dat er in de
loop der jaren een andere
Brakman als auteur ge
groeid is. Nu zal lang niet
iedereen, die dit boek ter
hand neemt, Flauberts boek
over Madame Bovary kennen
en zullen daardoor een aantal
toespelingen je ontgaan; Brak
man ent nl. zijn hoofdpersoon
in deze roman op het thema
van dit boek uit de wereldlite
ratuur- Die hoofdpersoon is
een leraar, die niet van kinde
ren houdt, maar wel voortdu
rend op zoek is naar de Grote
Liefde; een man vol schijnba
re contradicties. Zijn confron
taties met een aantal vrouwen
doen meer denken aan Don
Quichotte dan aan Don Juan;
zijn hunkering naar de Totale
Mens blijft een Verlangen. Hij
probeert te leven met iets, dat
noodit gebeurt. De frustaties
van het Idealisme! De gebeur
tenissen, die zich grotendeels
afspelen in Noord-Frankrijk
(B ou vary- pel gr image) en op
een waddeneiland zijn met
een grote luciditeit soms
barstend van de adjectieven
beschreven; erg fijn om te le
zen.
Aldous Huxley: Nonnen aan
de lunch (uitg. Contant-f.
15,50;.
Een zestal verhalen, in een
vertaling van M. Mok, in de
9erie Hu x l ey - pub likaties van
Contact. Verhalen over harken
en intellectuele snobs om de
kwalificatie te gebruiken, die
Huxley zelf geeft aan de Janet
in zijn eerste verhaal: De
glimlach van de Mona Lisa.
Deze bundel is een keuze uit
The selected short stories,
stammend uit 1957- Thema
tisch hebben deze korte verha
len weinig om het lijf, maar
het is vooral de ongemeen
knappe wijze waarop Huxley
situaties en personen tekent,
die het lezen tot een proeven
maken Huxley keuvelt een
beetje in deze verhagen, maar
doet dat op een zeer erudiete
manier (en diat wil hij ook
wel weten), zodat de onbedua-
denste gebeurtenissen er een
dimensie bij krijgen. Het titel
verhaal1 gaat bv over een En
gelse journaliste (juffrouw
Penny), die Huxley haar erva
ringen ii een Duits zieken bis
vertelt waar een" haar verple
gende non met een man de
'ïort opgaat uit een soort van
chrisfce ijk na astenliefde-m otief
Zo'n verhaal zit geraffineerd
;n elkaar en doet h,Dt als t:tel-
/ernaal natuurlijk ook wel
goed. Het portret, de jonge
Vrchimedes. De rustkuur en
ie familie Claxton zijn op an
dere titeis di° een andere zij*
de tonen va.n deze Brave New
World auteur.
4
