Dertig procent meer vrouwen,
29 °/o meer mannen werkloos
Journalisten bereiden
zich voor op actie voor
vijfdaagse werkweek
Komende bezoek
aan
evaar
(NIP
Zorgen bij recherche over milde
van verdachten
behandeling
VRAAG NAAR ARBEIDSKRACHTEN DAALT
efficiency
beurs
Defensieministers wachten
eindrapport experts
op
TELEFUNKEN
sdienst
Betty Ford gaat goed vooruit
'J2
Syn ode-ad v
dwingend voor paus
Phantom
neergestort
8 tm 16 oktober
Ook NCRV besteedt
aandacht aan
..Geven voor leven"
sneeuwman
Vondeling
kwaad op
Kamerleden
REL OM KERNWAPENS
Algemene
beschouwingen:
23 sprekers
CO-OP HOLLAND:
BELANGSTELLING
VOOR DE GRUYTER
OPVOLGLNG STARFLGHTER
Toneelgroep
en
binnenland
buitenland
1MMHM*
Militaire parade
in Oost-Berlijn
ONTMOETING
GISCARD - FORD
Hotelketen van
KLM en
Golden Tulip
Hotels
BRABANT
VERTROUWEN BLIJFT
OORDEEL
Het testbeeld is
beeldig in kleur.
kleurentelevisie.
DINSDAG 8 OKTOBER 1974
irde SPD-
bteld;
nis van de
aranderen
ng even-
ling waar-
n premie-
[jrijk deel
o;
6%.
fit dan uw
de heer
Zaken.
X
f
BIELEFELD (UPI) Kort
na vertrek vam de basis Span-
dahlem is een Phantom-stras f-
jager van de Amerikaanse
luchtmacht in Duitsland bij
Bielefeld-Jöllenbecik in de
lucht ontploft. Beide inzitten-
iden zijn om het leven geko
men
De brokstukken van do
straaljager kwamen op een
terecht, waarin een 42-
i Jarige huisvrouw en haar
cochtertje van anderhalf om-
I kwamen.
OOST-BERLIJN (DPA)'
feestelijkheden ter gele
genheid van het 25-jarig be-
van de Duitse Demoera-
.sche Republiek zijn maandag
iin Oost-Berlijn voortgezet mei,
een grote militaire parade
i uur lang trokken eenhe-
van het Oostduitse volks-
er langs de tribune met on-
meer de Russische partij -
eider Breznjev en de Oost
Duitse partijleider Krioh Ho-
necker.
DEN HAAG (ANP) De
Nederlandse Vereniging van
[Journalisten (NVJ) heeft haar
achterban in een brief opge
roepen zich voor te bereiden
gerichte actie (sfciptheidsac-
fiies), als de werkgevers
(NDP) het thans ter tafel lig
gende tussenvoorstel van de
STVJ bij de cao-onderhandelin-
niet aanvaarden. „Als een
atste concessie" heeft de
NVJ voorgesteld een studie
commissie van NDP ei NVJ
te stellen, mits de NDP het
principe erkent van invoering
van de vijfdaagse werkweek
[voor journalisten.
Tot dusver hebben de werk
gevers geweigerd dit principe
te erkennen- De journalisten-
Tvereniging heeft de vijfdaagse
werkweek tot voornaamste eis
Ifeemaakt bij de onderhandelin
gen over de cao, die op 1
Januari j.l. had moeten in
gaan.
Het belangrijkste onderwerp
[wan de studie zal zijn: hoe kan
pe vijfdaagse werkweek in de
praktijk worden georganiseerd
op welke termijn, aldus de
7J- Als de NDP het principe
van de vijfdaagse werkweek
niet erkent, moet de NDP de
«budie zelf maar verrichten,
neent de journalistenvakbond.
is echter niet van plan
[lang te wachten op de resulta
ten van zon eenzijdig onder-
ek „want onze eisen liggen
tafel en blijven daar lig-
Een woordvoerder van de
verkgevers (NDP) verklaarde
"esgevraagd dat de NVJ de
NFDP heeft geschreven dat.
aanvaarding van het
|vporstel om een studie te ma-
het noodzakelijk is dat de
vijfdaagse werkweek wordt
ingevoerd met de nieuwe cao,
die per 1 januari 1974 had
moeten inigaan. Die voorwaar
de lijkt voor de werkgevers
onaanvaardbaar. Eerst zou
precies moeten worden nage
gaan wat er structureel fout
zit met de overmatige werktij
den en wat incidenteel. Pas op
grond van zp'n studie zou men
kunnen vaststellen wat voor
maatregelen getroffen moeten
worden. De NDP verwerpt
dan ook het NVJ-standpunt
om bij voorbaat al een vijf
daagse werkweek te eisen,
zonder dat daarbij andere' as
pecten als de huidige compen
satieregelingen worden be
trokken.
De invoering in één keer
van de vijfdaagse werkweek
zou vo.or de werkgevers onmo
gelijk zijn, omdat het teveel
geld zou kosten, aldus de
NDP-woordvoerder. Een en-
quete heeft uitgewezen dat de
vijfdaagse werkweek tien tot
vijftien pet meer journalisten
zou vergen-
(ADVERTENTIE)
dagelijks geopend van 10-17 uur
maandag 14 en dinsdag 15 oktober
ookvan 19.30-22.3p uur
zondag gesloten
toegang f. 5.-
amsterdam «IR
PARIJS (UPI) De presi
denten Valéry Giscard d'Es-
tain? van rankrijk en Gerald
Ford van de Verenigde Staten
zulien elkaar van 14 tot 16
december ontmoeten op het
Franse eiland Martinique ii>
het Caraïbische gebied.
Negen dagen voor „Martini
que" zal Valéry Giscard d'Es-
taing in Parijs gastheer zijn
geweest voor de Sovjetrussi-
sche partijleider Leonid
Breznjev
(Van onze redactie
binnenland4
UTRECHT Aan de actie
j „Geven voor leven" van het
Koningin Wilhelmina Fonds
gaat ook de NCRV eind no-
vember aandacht besteden.
Als puzzelactie loopt „Geven
voor leven" ail enikele weken
een groot aantal dagbladen
o. De Stem. De opbrengst is
stemd voor de bestrijding
kanker bij jeugdigen- Op
129 november zal de opbrengst
van een groots opgezette inza
melingsactie tijdens een fees
telijke tv-uitzenddng vanuit
Haagse Congresgebouw
ekend gemaakt worden. Via
radio is de NCRV 24 uiur in
1de lucht dankzij KRO en Avro
die zendtijd hebben afgestaan
of geruild.
VATICAANSTAD (CIO)
De adviezen of aanbevelingen,
welke de bisschoppensynode
zeker aan de paus zal geven,
zijn van zo'n gewicht en van
zo'n grote betekenis, dat de
paus ze eenvoudigweg niet
aan de kant zal kunnen schui
ven- Aldus kardinaal König
van Wenen, een van de drie
gedelegeerde voorzitters van
de bisschoppensynode, in een
verklaring voor de Westduitse
televisie. Kardinaal König
wees er op, dat hij ook niet
verwacht, dat de paus zo iets
zal doen. In het verleden
heeft hij dat ook met ge
daan.
Kardinaal Köniiig sprak als
zijn verwachting uit, dat de
paus als uiteindelijk verant
woordelijke zich zeer ernstig
met de adviezen of aanbeve
lingen van de synode zal bezig
houden. Hij merkt dat nu
reeds in de verscheidene ge
sprekken, welke hij sedert het
begin van de synode met de
paus heeft gevoerd. De paus
wordt door de synode op bij
zonder uitdrukkelijke wijze
met de problem er van de
kerk in de landen geconfron
teerd, aldus de Weense kardi
naal, die erbij opmerkt, dat
deze confrontatie nauwelijks
ooit zo scherp is geweest-
Over de bisschoppensynode
zelf verklaarde kardinaal
König, dat deze een „hardere"
week tegemoet gaat. Op het
ogenblik zijn de ruim 200 bis
schoppen in de 1-2 taalgroepen
bezig om de rapportages over
de problemen der plaatselijke
berken op een rijtje te zetten
en de hoofdlijnen eruit te ha
len. In haar tweede periode,
die deze week begint, zullen
de bisschoppen daaruit de no
dige theologische gevolgtrek
kingen moeten maken- Bete
kenis en taak van de bisschop
pensynode vatte kardinaal
König samen in drie punten:
wereldwijde wederzij dse in
formatie, adviescollege voor de
paus en wanneer de paus
ermee akkoord gaat ook
beslissende instantie voor do
universele kerk.
(Zie ook elders in dit blad)
De echtgenoten van de
Amerikaanse president Ford
werpt hier een bal om aan
te tonen dat zij haar rech
terarm al weer aardig kan
gebruiken. Mevrouw Ford
onderging een operatie we
gens borstkanker, waarbij
een borst werd afgezet. Op
de achtergrond geheel links
dr. William Fouty, die d«
operatie uitvoerde.
Mevrouw Ford gaat goed
vooruit.
AMSTELVEEN (ANP)
Golden Tulip Hotels Holland
en de KLM hebben in princi
pe besloten tot de oprichting
van een nieuwe maatschappij
onder de naam Golden Tulip
Worldwide Hotels B.V. Doel
van deze maatschappij is een
internationale hotelketen bui'
ten Nederland tot stand te
brengen in alle 74 landen,
waarop de KLM vliegt.
KATMANDOE (AFP)
De verschrikkelijke
sneeuwman bestaat. De
19-jarige vrouwelijke
„sjerpa" Lapka Doma
heeft hem in juli per
soonlijk ontmoet.
Het gebeurde aan de
voet van de Mount Ever
est, waar Lapka Doma
haar tien jaks hoedde-
De verschrikkelijke
sneeuwman overviel haar
van achter en gooide
haar drie meter weg.
Gelukkig kwam ze in
een vijver terecht. De
„Yeti" verslond vijf
jaks, de helft van Lapka
Doma's kudde.
De politie, die door
Lapka Doma gewaar
schuwd was. vond vijf
jakskeletten en twijfelt
dan ook niet aan de
waarheid van het ver
haal.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG In de
eerste acht maanden van
dit jaar is het aantal werk
loze manhen 29 procent ho
ger dan in dezelfde periode
van 1973. Bij de vrouwen is
dat zelfs 30 procent. Daar
mee is het aantal werklozen
gestegen tot 158.600. Dat is
een stijging in de maand
september met 2300 perso
nen.
Een lichte daling in de
werkloosheid onder de man
nen trad in september op in
de provincies Groningen
Overijssel, Gelderland, Utrecht
en Zeeland. In de overige pro
vincies steeg de werkloosheid
Het aantal openstaande vaca
tures voor mannen steeg in
lichte mate in Zeeland-
In alle andere provincies
daalde de vraag naar mannen
vrij sterk. Voor de vrouwen
was dat in alle provincies het
geval. Naar beroepsgroepen
ingedeeld is het opvallend dat
het vacaturebestand vooral bij
metaalarbeiders is teruggelo
pen in de maand september.
Opvallend is ook dat sinds
1973 de werkloosheid regio
naal minder gelijkmatig ge
spreid is. Boven het gemiddel
de groeitempo liggen Gronin
gen (alleen vrouwen). Fries
land, Drente, Gelderland,
Noord-Brabant (mannen) en
Limburg. De twee laatste pro
vincies nemen alleen al wat
de mannen betreft voor 31,3
prorent en wat de vrouwen
betreft voor 29,7 procent aan
deel in de landelijke werk
loosheid.
In Noord-Brabant waren
eind september 19.484 mannen
werkloos, wat een percentage
geeft van 4,6 procent. De pro
vincie telde 5163 werkloze
vrouwen (3,6 procent). Zoals
gewoonlijk vindt men i,n Bra
bant de grootste werkloosheid
onder de bouwvakkers (hijna
7300). Daarna volgt het han-
deis- en kantoorpersoneel
(2677 werklozen), op de voet
gevolgd door de metaal (2554
werklozen
(Van onze parlemen
taire redactiet
DEN HAAG Tweede Ka
mervoorzitter dr. A- Vondeling
is kwaad op een aantal kamer
leden, omdat zij vragen, die ze
hadden willen stellen aan de
regering, aan journalisten heb
ben doorgegeven op het mo
ment dat ze nog niet formeel
warer ingediend.
Daardoor stonden deze vra
gen in de kranten op een mo
ment dat de kamervoorzitter
ze nog niet had goedgekeurd.
Tot overmaat van „ramp" ging
het hier om vragen, die hij
uiteindelijk ook niet zou goed
keuren, zodat deze kranten ge
wag maakten van kamervra
gen die niet bestas".
Het sterkst de aandacht
trokken de vragen die het
Tweede Kamerlid mej. Nel
Barendrecht (PvdA) had wil
len stellen aan minister Boers-
ma (Sociale Zaken) over de
invoering van een wettelijke
werk- en rustti j d-enregel ing
voor journalisten. Om onbe
kende redenen heeft kamer
voorzitter Vondeling deze vra
gen niet voor doorzending
naar de regering goedge
keurd.
Het betrokken kamerlid had
in het weekeinde enkele jour
nalisten op de hoogte gesteld
van haar plan tot vragen stel
len, waardoor er in sommige
kranten artikelen over versche
nen, uitgerekend op 't moment
dat voorzitter Vondeling be
sloot de vragen niet aan de
regering door te zenden
(Van onze redactie buitenland)
TOKIO In Japan is gisteren grote politieke beroering
ontstaan over de verklaring van een Amerikaanse admi
raal in ruste, dat schepen van de Amerikaanse marine
kernwapens meevoeren tijdens bezoeken aan Japanse ha
vens.
In regeringskringen werd gevreesd dat de affaire van
invloed zou kunnen zijn op het komende bezoek van pre
sident Gerald Ford aan Japan en zou kunnen leiden tot
anti-Amerikaanse betogingen.
President Eisenhower in zijn tijd werd in 1960 gedwon
gen van een bezoek aan Japan af te zien, naar aanleiding
vait heftige anti-Amerikaanse betogingen tegen de ver
nieuwing van het Amerikaans-Japanse verdrag van vriend
schap.
Premier Kakuel Tanaka riep maandag zijn naaste me
dewerkers en functionarissen van het ministerie van Bui
tenlandse Zaken bij zich om zich te beraden over even
tuele acties van de politieke oppositie en linkse organi
saties.
De gewraakte verklaring was door admiraal-b.d. Gene
Larocque, voormalig commandant van de Amerikaanse ze
vende vloot, afgelegd ten overstaan van een congrescom
missie in Washington. Hij zei toen dat Amerikaanse mari
neschepen die Japanse havens aandeden, niet eerst hun
kernwapens uitlaadden.
Een jonge zeeman van het Amerikaanse vliegdekschip
Midway had eerder voor een krijgsraad in Japan in augus
tus gezegd dat de Midway kernwapens aan boord had tij
dens bezoeken aan Japanse havens. De zittingen van de
krijgsraad werden toen ijlings afgebroken.
De kabinetschef van premier Tanaka zei gisteren na
overleg met zijn chef dat Japan de Verenigde Staten bleef
vertrouwen. Hij zei dat over de zaak geen overleg vooraf
met de Japanse regering had plaatsgehad, maar dat de
Verenigde Staten ervan op de hoogte waren dat het beleid
van Japan is geen kernwapens te bezitten noch in het land
toe te laten.
Krachtens het Japans-Amerikaanse veiligheidsverdrag
moeten de Verenigde Staten Japan raadplegen alvorens
kernwapens in het land in te voeren.
De kabinetschef wees erop dat de plaats van kernwapens
een officieel geheim is en dat Japan niet elk Amerikaans
oorlogsschip kan controleren dat in Japanse havens af
meert.
Gouverneur Boengo Tsoeda van de prefectuur Kanagawa
zei dat als Larocque's verklaring juist was, alle Ameri
kaanse schepen die kernwapens kunnen vervoeren, ge
weerd zouden moeten worden uit de Amerikaanse marine
basis in Yokosoeka ten zuidwesten van Tokio.
Merijn wist niet (hij w&et
trouwens wel meer ni<et), dat
hij Merijn was. Echt waar.
Vandaar.
DEN HAAG (ANP) Op
één na alle fractievoorzitters
uit de Tweede Kamer hebben
zich laten inschrijven voor de
algemene politieke en finan
ciële beschouwingen. Dit jaar
lijks terugkerend. Kamerdebat
over het regeringsbeleid vangt
vandaag aan en duurt vport
tot en met vrijdag. De fractie
voorzitter van de RKPN, de
heer Beuker, heeft zich tot op
heden niet laten inschrijven
op de sprekerslijst, die in to
taal 23 namen vermeldt.
(Van onze redactie
binnenland)
UTRECHT De directie
van Co-Op Holland B.V., over
koepelend orgaan van zes coö
peraties die zijn overgebleven
na de ineenstorting van Co-Op
Nederland, heeft een brief ge
schreven aan de directie van
De Gruyter, onderdeel van het
SHY-concern, waarin zij mee
deelt graag te willen onder
handelen over een eventuele
overneming van een aantal
winkels van De Gruyter.
Co-Op Marketing heeft de
brief geschreven, omdat uit
recente publicaties duidelijk is
geworden, dat ook dit jaar de
bedrijfsresultaten van De
Gruyter teleurstellend blijven.
De heer B. Roetert. directeur
van Co-Op Gelderland, zei dat
Co-Op Holland de brief had
doen uitgaan om zich tijdig
kandidaat te stellen voor het
overnemen van de winkels,
vöordat het te laat wa»
(Van onze redactie buitenland)
BRUSSEL De ministers van Defensie van Nederland,
België en Denemarken en Noorwegen, die zich giezamen-
lijk beraden over de aankoop van een nieuw gevechts
vliegtuig, dat de verouderde Starfighter mr.4 vervan
gen, komen in december opnieuw bijeen.
De Noorse minister van Defensie, Fostervoll, verklaarde
maandag, na afloop van een bijeenkomst van de vier ministers
in het Brusselse Egmontpaleis, dat gehoopt wordt dat de des
kundigen in december hun eindrapport gereed hebben.
De zogeheten stuurgroep
van deskundigen (onder lei
ding van de Noorse generaal-
majoor S. Hamre) beschikt
nog niet over alle benodigde
gegevens. Er zijn bijvoorbeeld
nog geen antwoorden binnen
op schriftelijke vragen die aan
ae Verenigde Staten gesteld
zijn.
Niemand heeft maandag
aangedrongen, aldus de Noorse
minister, op het hemen van
een besluit dat alle vier de
landen in ieder geval hetzelf
de gevechtsvliegtuig kiezen
als opvolger van de Starfigh
ter- De mogelijkheid dat elk
van de vier zijn eigen weg
gaat bij de keuze van een
nieuw loestel blijft dus nog
open.
De vier ministers en hun
experts waren maandag in
Brussel bijeen op uitnodiging
van hun Belgische collega,
Paul vain den Boeynants, voor
een waardeoordeel over de be
zoeken die ze gebracht hebben
aan Frankrijk, Zweden en de
Verenigde Staten.
Over de miljoenen-aankoop
zal in Nederland en België
(ons land heeft 102 nieuwe
vliegtuigen nodig en België
116) begin volgend jaar een
besluit vollen. De Noren en
Dene-n hebben iets langer de
tijd voor een besluit omdat ze
„j ongere" Starf ighters bezit
ten
(ADVERTENTIE)
ZUTPHEN Volgens mi
nister Van Agt van Justitie
leven bij ambtenaren van de
recherche zorgen en soms zelfs
grieven over de behandeling
van verdachten. Sommigen
menen dat de verdachten in
de watten wordt gelegd. Sinds
kort moet iedere ambtenaar
het verhoor openen met de
kennisgeving aan de verdachte
dat hij niet behoeft te ant
woorden. De raadsman van
een verdachte ioopt niet zel
den in de eerste fase van het
onderzoek de politic voor de
voeten. Gedetineerden of ver
oordeelden worden vaak te
snel weer op vrije voeten ge
steld. aldus enkele van de zor
gen die minister Van Agt be
luisterd zegt te hebben bij re
cherchepersoneel.
Daarom heeft de recherche
behoefte aan verklaringen en
toelichtingen, die onder meer
kunnen worden verkregen op
de maamdaig geopende recher
cheschool, zo zei d'e minister
bij de opening van het gebou
wencomplex van de recher
cheschool en kadensohiool in
Zutphen door zijn collega van
Binnenlandse Zaken, mr- Da
Gaay Fortman.
Deze verklaarde dat het de
plicht van. de land&overheid is
de politie de middelen te ver
schaffen die in deze tijd nodig
zijn. Zo zal moeten worden
gezorgd voor uitbreiding van
het personeel en het materieel.
Daarnaast moet ook grote aan
dacht worden geschonken aan
de kwalitatieve aspecten van
het politiewerk en het vergro
ten van de vakbekwaamheid.
Bovendien moet een politie
functionaris op de hoogte zijn
van en inzicht hebben in de
maatschappelijke ontwikkelin
gen. aldus minister De Gaay
Fortman.
„Naarmate gewelddaden toe
nemen en illegaal wapenbezit
steeds meer aandacht vraagt,
neemt ook het tegen de politie
uitgeoefende geweld toe- Als
het politievak ooit al zeker
heid bood, de laatste jaren is
dat geenszins het geval meer",
zo zei minister Van Ajgt nos.
.J
En dan hebben we 't
nog n*et eens over de
programma's gehad.
Laat u óók meeslepen
door de werkelijk
magnifieke kleuren van
Telefunken t.v. met het
unieke en nimmer falende
Telefunken PAL-systeem.
Wij weten wel zeker
dat uw winkelier u graag
de Telefunken kleuren-
t.v. 's zal demonstreren.
Zelfs als er alleen maar
een tesljpeeld is.
In 't kort
IN het weekeinde zijn to
Tandjong Karang op Zuid-Su-
matra twee jonge mensen pos
tuum in de echt verbonden,
zo bericht het persagentschap
Antara. De jongen en het
meisje waren vijf dagen voor
hun huwelijk bij een vliegtuig
ongeluk om het leven geko
men.
IN Israël is maandag oud-
presiident Zalman Sjazair met
staaitseer ter aardie besteld.
Sjazar - dii-e in mei 1973 aftrad
- overleed zaterdag, een dag
voor zijn 85-ste verjaardag. De
begrafenis op die berg Herzl
boven Jeruzalem werd bijge
woond dooi- premier Rabin, de
ministers en oud-premier Gol-
da Meir
IN Angola is de pairtij van
de Angolese eenheid opge
richt, zo heeft radio Stem van
de vrijheid in Lissabon maan
dag bekendgemaakt- De nieu
we partij wil één front vor
men met de bevrijdingsbewe
gingen in Angola, zo werd ge
zegd.
(Van onze redactie
binnenland).
AMSTERDAM Het be
stuur en de directie van de
stichting The Family hebben
besloten het gezelschap per 1
december op te heffen
Na kennis te hebben geno
men van de uitgebreide be
sprekingen en analyses binnen
de groep, is het bestuur tot de
conclusie gekomen, dat per
soonlijke en artistieke ziens
wijzen van alle betrokkenen
tot onoplosbare problemen
hebben geleid, die onverenig
baar bleken te zijn met de
onvermijdelijke produktie-
dwang. Aldus wordt medege
deeld in een communique.
Het tot iedere prijs in stand
houden van dit gezelschap zou
tot „artistiek onverantwoorde
resultaten" leiden, zo verkla
ren bestuur en directie. De tot
1 december aangegane ver
plichtingen van het gezelschap
zullen worden nagekomen.
