nd over grens GEDEPUTEERDE BOERSMA OPTIMISTISCH OVER TOEKOMST ZEELAND I^ILd bier .u bosch Zeeland was dertig jaar geleden oorlogstoneel Rijssen wees Broom- «hemie af modebrillen met de beste glazen t Geen werkgelegenheidsprobleem tot jaren 80 in Midden-Zeeland; Zeeuwsch- Vlaanderen: moeilijker VMZ in brief: DAGBOEKEN GETUIGEN m stad streek iff s» M hk [ER DOOD OR BEKENDE RZAAK tellen Overzetcapaciteit veerdienst in komende maanden wat kleiner Regen Ontdek die heel bijzondere mantel... Rerncentrale spoedig weer in bedrijf COASTER MET KOPER VASTGEI OPEN POPFESTIVAL IN KRUIN iNGEN 2 I Donderdag 26 september 1974. 3 1 i I# "■i* [geschraapt. op zich moet nemen, is liet bekend. „Maar meest- I men wel tegen dit soort n verzekerd", zo zei de De Roos. een onzer verslaggevers) UISKIL In kringen de N-S.M. te Sluiskil en de Gezondheidsdienst dieren in Zeeland houdt zich op het ogenblik be- met het zoeken naar de soorzaak van een stier, igendom was van de heer Iurre te Sluiskil. Het dier op 23 augustus dood in wei gevonden. De wat selachtige dood van deze maanden oude stier werd ns de gisteren gehouden L. vergadering ter sprake acht door de heer HE uw uit Axel- aandringen van onder- de N.S.M. en de eigenaar de stier werd het beest onderzoek naar een labo- 'ium in Rotterdam ge- ,'d. Hier werd het onder- l op vergiftigingsver- nselen. Deze werden niet •genomen- >or de A-W.L., de N.S.M et waterschap Axeler Am- t werden monsters geno- uit een langs de wei lo- e sloot. Deze monsters be en behalve de normale eelheden stoffen niets on ers. De uitslag van de monsters was vrijwel tiek. ,-j heer H.P. Cysouw, M de raad van bestuur van AW.L- gelooft echter niet en normale doodsoorzaa heer Cysouw is in al tijd schade-taxateur van N.S.M De heer Cysouw- Zijn drie mogelijkheden- komt van de A W L., ■erzilting via het kanaa le lucht. Ik hoop dat ze h in vinden maar ik hen voor". herinnert eraan, dat zi elt 'aren geleden en*e tgelijke gevallen heb ;edaan. De heer Cy. i over een mogelijke ging van ae> dier wel i, maar d'e hangt hlI nog niet aan de S 'IE) komen" noemen on1 /ertentie op te moeite dan wel tijd* de weekse werkdagen 150 7920 of OU00 en wij zullen uw °P' erwerken. tra voor administratie- kening brengen. JAGBLAD DE STEM Vdvertentie-Afdeling (Van een onzer verslaggevers) MIDDELBURG De Vere niging Milieuhygiëne Zeeland (VMZ) heeft in een brief bur gemeester en wethouders en de gemeenteraad van Terneu zen erop attent gemaakt dat de gemeenteraad van Rijssen de vestiging van Broomchemie b.v. heeft afgewezen op mil- lieuhygiënische gronden. De VMZ zegt tot het schrij ven te zijn overgegaan, nu de vestiging van Broomchemie b.v. door de grondverkoop van het havenschap Terneuzen vaste vormen schijnt te heb ben aangenomen. De V.M-Z- zegt verder van de gemeente raad te verwachten wanneer ze beslist over de grondver koop. dat de raad zich bewust toont van de milieuhygiëni sche aspecten, die voortvloeien uit de vestiging van Broom chemie b-v. (Van een onzer verslaggevers) MIDDELBURG In de ko mende maanden zal op de veerdienst Kruiningen-Perk- polder slechts een dubbeldek ker in de vaart zijn. De ande re dubbeldekker is voor on derhoud uit de vaart genomen. Op deze veerdienstlijn zal nu de komende maanden een en- keldeksboot worden ingezet Deze enkeldekker heeft een geringere capaciteit, speciaal voor het vervoer van personen auto's. De enkeldekker vaart net als de dubbeldekker tus sen zes uur 's morgens en zes uur 's avonds op het hele uur vanaf Kruiningen en op het halve uur vanaf Perkpolder. Vooruitzichten voor vrijdag en zaterdag, opgesteld door het KNMI op woensdag te 18 uu. Perioden met regen of buien- Aanhoudend te koud voor de tijd van het jaar. Weersvooruitzichten in cijfers, gemiddeld over Nederland. Voor vrijdag, aantal uren zon tot 6, minimum tempera tuur omstreeks 8 graden, maximum temperatuur om streeks 14 graden. Kans op een droge periode van min stens 12 uur: 60 procent. Kans op een geheel droog etmaal: 20 procent- Voor zaterdag: aantal uren z°n, 1 tot 7, minimum tempe ratuur omstreeks 9 graden, maximum temperatuur om streeks 14 graden, kans op een droge periode van minstens 12 "ur: 60 procent, kans op een geheel droog etmaal: 20 pro cent. (Van een onzer verslaggevers) MIDDELBURG „Voor Midden-Zeeland zie ik tot de jaren 80 geen werkgelegen heidsproblemen. Even afgezien dan van soms een tijdelijke teruggang. In Zeeuwsch- Vlaanderen ligt het moeilijker. Maar ik zie wel voldoende perspectieven in de kanaal zone", aldus gedeputeerde mr. J. P. Boersma in een interview met De Stem. Aanleiding tot het gesprek was de vorige week verschenen miljoenennota en hetgeen minister Lub bers van Economische Zaken daarin bekend maakte over het toekomstige regionale be leid. (ADVERTENTIE) Op dit moment is onze kollektie mantels wel op z'n mooist...! En tussen al die fraaie mantels hangt zeker ook die éne, bijzondere mantel die helemaal bij u behoort. Stap daarom snel bij ons binnen. Ontdek dan hoe prettig het is vrij te kijken Vrij te passen en te kiezen. Zie die internationale kollektie mantels met heel veel allure- Heel mooi zijn b.v. die prachtige, engelse tweed mantels (vanaf 298.-). Of die mantels met royale kraag en manchetten vpn echt bont. Heel boeiend is die luxe suède-mantei van het huis Vico met zacht getint bont in groen, grijs, bruin of zwart (vanaf 998.-). Trots zijn wij ook op onze befaamde Rodex Llama-Curl mantels in lange en korte modellen (vanaf 529.-). Ja, er is heel veel nieuws in manteis- (Van een onzer verslaggevers) BORSSELE De kerncen trale in Borssele zal vermoe delijk zondag of maandag weer in bedrijf worden ge steld. De centrale ligt thans (ADVERTENTIE) geheel stil ook de reactor is afgeregeld, wegens manke menten aan de stoomleiding tussen de hoge- en lagedruk- turbine. In deze stoomleiding is een balg gescheurd, die nu door een nieuwe moet worden ver vangen. Een bestelling die in middels al is gedaan bij de betrokken fabriek. Wanneer de balg is aangebracht, kan weer worden begonnen met het opstarten van de centrale De stroomvoorziening in Zee land wordt thans op gang ge houden door alle andere (con ventionele) centrales van de PZEM, waarbij zelfs de kolen- gestookte eenheden in Vlissin- gen zijn ingeschakeld. Het te kort dat desondanks kan ont staan moet via de SEP van andere elektriciteitsmaatschap pijen betrokken worden. De aangekondigde stimule ringsregeling biedt voor Zee land wel enige perspectieven, vinur de heer Boersma. „Als we er goed op weten in te spelen, zullen we een wat soe pelere regeling krijgen voor de vestiging van bedrijven die goed zijn voor de structuur van Zeeland. Dit is een duide lijke winstpunt", stelt de ge deputeerde. Hij wijst er echter tevens op, dat naar zijn in druk dit beleidsvoornemen van de regering Den Uyl reeds is voorbereid door eerdere ka binetten. Een ander belangrijk punt voor Zeeland vormen volgens de heer Boersma de ruimere middelen die ter beschikking komen voor de openluchtre creatie. De projecten, die reeds in de pen zaten voor ontwikkeling van het Veeree Meer en het Grevelingenmeer, kunnen nu wellicht wat vlot ter ter hand worden genomen. Het uitvoeren van deze wer ken is volgens de heer Boers ma interessant met het oog op de werkgelegenheid. Het effect van de openluchtrecreatie zelf op de werkgelegenheid is be perkter- Wellicht dat dit effect in de loop der tijd iets groter zal worden. Zoals in hel gehele land is ook de bouwsector in Zeeland momenteel minder rooskleurig- Maar juist hierover is mr. Boersma toch niet pessimis tisch. „Ik verwacht binnen één tot twee jaar een verschuiving naar de utiliteitsbouw. Ik noem u slechts de plannen van Hoechst ein DOW-chemical Van deze uitbreidingsplannen zal een grote impuls uitgaan voor de bouwnijverheid. Of de woningbouwsector hiervan zal meeprofiteren, weet ik niet". Naar verwachting van de heer Boersma zal de stimule ringsregeling van minister Lubbers zich niet gaan uit strekken tot de vroegere sti muleringskernen. Naar zijn mening zullen in Zeeland met name de havensehapsgebieden en de Kanaalzone in Zeeuwsch-Vlaanderen hiervan gaan profiteren. Sahouwen-Duiveland, Tho- !en en St.-Philipsland blijven volgens de heer Boersma moeilijke gebieden. Hij vindt dat de regering voor deze ge bieden de normale premiere geling zou moeten toepassen voor wat betreft schone indus trie. De heer Boersma voelt wel voor een beleid dat erop is gericht om deze gebieden te bewaren all* open ruimte. ..Maar als je ten behoeve van deze open ruimte de bevolking daar vering wilt houden, moet daar tegenover toch wel een extra subridie staan voor voorzieningen, die men nor- maai bii dat verin "p bevol kingsaantal n'et zou krijgen aldus de beer Boersma. (ADVERTENTIE) Konstanz 327 min 1, Rlïein- felden 211 min 5, Plittersdorf W3 plug 6, Maxau 391 plus 11, rlochingen 124 plus 5, Mann- aeim 192 min 6. Steinbach 118 P'us 4, Mainz 203 min 8, Bin- 8en 85 min 5. Kaub 124 min 3, Trier 248 plus 22, Koblenz 138 "hn 4, Keulen 81 min 5, Ruhr- 237 plus 3, Lobith 365 W«s 1. Pannerdense Kop 842 ™n 1, Nijmegen 672 plus 1, Usselkop 819 min 2, Eefde Hssel 354 onv, Deventer 237 2, Monsin 5456 plus 6. Borgharen 3866 plus 66, Bel- teld 1092 min 2, Grave bene den de Sluis 502 plus 2. Morgen, vrijdag 27 septem ber: bergen op Zoom 0.48 en 13.23 nansweert 12.18 («neuzen 11.49 Missingen 11 23 en 23.53 "bmeidinge 0 38 en 13 13 optiek De bril gaat tegenwoordig steeds meer met de mode mee. Een goede zaak, want de bril bepaalt mede uw uiterlijk. Maar wat is nu ei genlijk een echte bril? Een rek vol monturen is nog geen rek vol brillen. Alleen de vakkundige opticien is in staat in het door u gekozen montuur op de juiste wijze 2 glazen te slijpen. Daarvoor moet hij grondig zijn opgeleid. Korte Nieuwstraat 3 Hulst, tel. 01140 - 2327 Noordstraat 43 Terneuzen, tel. 01150 - 4677 In de herfst van 1944, nu precies 30 jaar geleden, was het liefelijke landje van Cadzand toneel van een heftige strijd tussen de Duitse bezetters en de bevrijders. Axel herdacht een week geleden zijn 30-jarige bevrijdingsdag. Dit oude stadje was al bevrijd, toen West-Zeeuwsch- Vlaanderen in die jaren nog gescheiden van de rest van Zeeuwsch-Vlaanderen door de Braakman nog door de hel moest. De aflevering van ons Zeeuws Dag boek gaat nu eens over echte dagboeken. Ervaringen, opgetekend door een aantal burgers in de frontlinie waarin plaatsen als Aardenburg, Oostburg en Breskens gelegen waren. De oorspronkelijke teksten van deze dagboeken, en nog andere verslagen uit deze oorlogsperiode, zijn opgeno men in het Herdenkingsjaar- boek Bevrijding 1944 van de Heemkundige Kring West- Zeeuwsch-Vlaanderen, waar uit wij geput hebben- De drie dagboekauteurs woonden allen in Aarden burg en zij tekenden hun ervaringen op in geschriften, die thans onder berusting zijn bij het plaatselijke ge meentebestuur. Het waren mevrouw Pieternella de Feij- ter-Dieleman en de heren Ja cobus Rosseel (de huidige president-kerkvoogd van de Nederlands Hervormde Kerk) en A.l- Catsman. Er zijn natuurlijk - ook in deze streek - nog meer men sen geweest die aantekening maakten van oorlogsgebeur tenissen. Om het echter wat overzichtelijker te maken hebben we -gekozen voor één gemeente, en dan nog niet de gehele gevechtsperiode maar zo maar van 23 septem- br tot en met 27 september 1944. 23 SEPTEMBER J.R. (J- Rosseel): Vannacht om kwart voor twaalf wer den de eerste granaten op Aardenburig afgeschoten. Een ervan kwam op de zuidzijde van ons huis terecht, aan de achterkant juist op de goot van de vliering. We sliepen allen op zolder en kwamen met de schrik vrij. Het was een vreselijk ogenblik- Er was nogal wat schade: Op andere plaatsen is er ook veel schade. Er is één dode- Veel mensen trekken nu naar den buiten om te sla pen. De getroffen persoon is Abraham Risseeuw, gepensi oneerd onderwijzer uit Schoondijke, die hier geëva cueerd was. Ook 's morgens om halfzeven is er weer granaatvu-ur. P- de F. (Pieternella de Feijter-Dieleman): Oostburg is gebombardeerd, het brand de erg; later bleek dat de Markt uitgebrand was. De zaken van Bonte, Hontelez, Belderok en de Beurs waren getroffen- Er was maar één slachtoffer gevallen. Dezelfde dag werd Aardenburg be schoten. Er waren enkele slachtoffers. Er kwamen weer 20 soldaten van de pantserafweer- Ze moesten weer bij ons koken en ze maakten van die grote put ten in de wei, bunkers en één-mansputten. Het was een troep van belang. Toen moes ten weer alle mensen bij de weermacht werken. A.C. (A-ICatsiman)In de nacht van vrijdag op zater dag barst de eerste beschie ting van Aardenburg los. On der de morgen om halfzeven opnieuw een beschieting. Het wordt nu menens. Als we opstaan en 't dorp in gaan hor-en we dat de vrouw van Rudolf Lampo, Babbetje Moens, wonende aan de zuid kant van de Sint-Baafskerk, een 50 meter van ons huis, gewond is en nog een jonge man ook. Erger was het in de Landstraat. Hier was in het huis van Alida van Hal een familielid uit Schoondijke, de 68-jarige Abraham Ris seeuw, dodelijk getroffen. Nog slechts enkele dagen te voren was hij bij mij op het evacuatiebureau geweest om zijn papieren in te leveren. Eerst uit Schoondijke geëe- vacueerd naar Sint-Kruis en toen op die ongelukkige za terdag vandaar geëvacueerd naai' Aardenburg om daar de dood te vinden. De berichten over de Ca nadezen zijn niet moedge vend. Het schiet niet op en we beginnen te merken dat het hun tactiek is om uit tientallen kanonnen te schie ten om zo de Duitsers te verdrijven. We kunnen dit niet begrijpen- Behalve en kele „Feldigendarmeri' is er zo goed als geen Duitser in het dorp. De districtscom mandant van de O.D. vindt nog niemand bereid de Braak man over te zwemmen om aan de Canadezen te vragen de nutteloze beschieting te staken, maar men zag deze dappere boodschapper voor een spion aan en pas later bleek wie hij was- 24 SEPTEMBER JR.: Koud en guur weer, buiig. Een erg woelige nacht van schieten en vliegtuigen. Wederom zijn er granaten gevallen en huizen bescha digd. We kunnen geen radio berichten meer opvangen. Hoe de toestand op het ogen blik is weten we niet meer. A. C.De eerste nacht die we reeds vanaf de avond in de kelder doorbrengen. De afgelopen nacht had al te duidelijk getoond dat het ge vaar dichtbij was- Het bleek een goed idee, want reeds om halftien barstte het eer ste giranaatwuur los. 's Mor gens bleek dat er geen doden of gewonden waren maar wel zeer veel huizen waren be schadigd. Later zouden we niet meer nagaan welke hui zen beschadigd waren, maar wel welke er ongedeerd wa ren afgekomen. In enkele schuilkelders zoeken we naar gewonden, maar gelukkig is er alleen maar stoffelijike schade- 25 SEPTEMBER J.R.: Vannacht en vooral in de vroege morgen is Aarden burg weer hevig beschoten. Er is één dode en verschei dene gewonden- Als men door de straten Loopt ziet men niets dan kapotte hui zen. De mensen slapen in de kelders of vluchten naar den buiten- Op de Markt en in de Weststraat ligt het vol glas scherven, kapotte raimen en stukken van daken. A.C.: Met enkele mensen stonden we voor het huis met mevrouw Der Weduwen te praten toen opeens een akelig gefluit boven onze hoofden klonk, direct ge volgd door een ontzettende knal. Ik wierp me neer, sprong direct weer op en rende naar de voordeur. Nog voor ik die berekite een tweede knal, toen was ik in de gang- Het was dus ook overdag niet meer veilig op straat en van nu af aan werd het moeilijk op straat te gaan, daar elk ogenblik een granaat kon komen aanvlie gen. Om half tien opnieuw een beschieting. Ds- Tiemens was juist op straat in de Weststraat en moest zich neerwerpen. Een eindje ver der werd Jos van Leeuwe getroffen en een oude man. Jacobus van Hal. Jos wilde juist die oude man waar schuwen, toen hijzelf getrof fen werd zeer ernstig. Bin nen korte tijd stierf hij- Hij was juist bij mij geweest om te vragen om ingeschakeld te worden bij de centrale keu ken, omdat hij dan vrijge steld werd van het werken voor de Duitsers. Uit het ene gevaar gered moest hii op een andere wijze het Wen laten. De kerk van Aardenburg, illustratie uit het herden kingsboek over de bevrijding 1944 van de Heemkundige Kring West-Zeeuwsch-Vlaanderen. 26 SEPTEMBER J.R-: Vannacht is er op Aardenburg weer allerhe vigst geschoten. De strook die het ergst getroffen is is het oostelijk deel tussen het Driebekje, de Bogaardstraat en de Markt- Ook het stad huis heeft voltreffers gekre gen. Vanmiddag was er een hevige luchtaanval op de Duitse kanonnen die in de Oude Stad staan. Een burger werd daarbij gewond en een onbekend aantal soldaten. Vandaag zijn we naar onze boerderij aan de Herenweg gevlucht. Er zijn daar wel 50 vluchtelingen. In die omge ving zijn ook meer dan 100 granaten gevallen en 2 paar den en een koe gedood- Iede re dag ga ik nog naar Aar denburg kijken. A-C.: 's Middags komen wagens van Sluis en Retran- chement zout halen. De voer lui zijn altijd verbaasd als ze de verwoesting van Aarden- burg zien. In hun woonplaat sen is nog niets gebeurd. La ter zou dat anders worden en vooral Sluis zou veel te lij den hebben- In de middag komt ds. Evers van Zuidzan- de om te spreken over eva cuatie. In Zuidzande kunnen nog wel een 1 000 mensen plaatsvinden en daar is het „veilig". Ook dat zou binnen enkele daigen een illusie blij ken te zijn. Clement Jonck- heere uit Eede, geëvacueerd aan de Paardenmarkt wordt gewond en naar Oostburg ge voerd. Daar hij ziekelijk is vrezen we voor hem. Enkele dagen later is hij dan ook gestorven. Weer een oor logsslachtoffer. 27 SEPTEMBER P. de F-D.: Het water kwam zo hoog dat het bij Free (Willemsen) tot aan zijn huis kwam. Ze gingen een dijk rond zijn huis leg gen- De soldaten van de brug kwamen vragen om paarden en wagens te gebruiken. Ze zouden om een barak rijden naar Cadzand en dat gebeur de ook. J.R-: Vandaag is er niet op Aardenburg geschoten. Toch is alles in volle oorlogstoe stand. Me nmerkt niets van verandering- We zijn van al le nieuws verstoken. A.C-: In de loop van de morgen komen ze om zout uit Zuidzande en Oostburg en horen we van de brand op de Markt in Oostburg. Op weg naar het pakhuis pas seert ons een wagen met een zwaar gewonde vrouw uit Den Biezen. Ook zij is spoe dig overleden. Terwijl we aan het laden zijn komt er een aanval van vliegmachi nes en moeten we ons in het zout verbergen. We missen ook erg de radioberichten. Maar ds- Tiemens heeft een „kristalletje". Hij heeft daar mee al geruime tijd berich ten kunnen ontvangen. Zo- horen we 's avonds om 815 uur door de Oranjezender van de nederlaag bij Arn hem. Een erge tegenslag. We horen dat het in Holland hoe langer hoe benauwder wordt met de voedselvoorziening, maar we kunnen het geluk kig overgeven In Gods hand- Eindredactie Rein van der Hehn (Van onze correspondent) WEMELDINGE In het Brabantse vaarwater op de OOsterschelde is in de nacht van dinsdag op woensdag de Nederlandse 450 ton metende coaster Trijntje, geladen met 400 ton koper vastgelopen. Het schip was onderweg van Antwerpen naar Rotterdam. Een poging door sleepboten vain W- Muller uit Terneuzen om het schip vlot te trekken is in eerste instantie mislukt. In de loop van deze nacht zou men trachten met de sleepbo ten Rilland, Nieuwland en Walrus het schip vlot te trek ken. (Van onze correspondent) KRUININGEN Zaterdag zal in Ons Dorpshuis te Krui ningen een popfestival plaats vinden. Doel van dit festival is, de medewerkende popgroe pen die tevens de organisators zjjn, meer bekendheid te geven. De opbrengst is be stemd om de instuif te Krui ningen nieuw leven in te bla zen. De deelnemende groepen zijn: Ulysses S. Grant uit Waarde, Hury Road uit Krab- bendijke, Atlantic uit Kruinin gen en Seesaw uit Schore. Het wordt een gevarieerd pro gramma, temeer waar de ver schillende groepen naast een eigen sound ook Folk, „Easy Listening Music", Blues en Country and Back ten gehore brengen. De zaal zal open zijn

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1974 | | pagina 3