133,32 kilometer op een liter benzine DOMINEE BUSKES 75 JAAR Scirocco: Snelle sportieve coupé Jet valt niet mee zoveel jaren een wilde jans te zijn" Tussen de wielen Auto-test binnenland Wereldrecord zuinig rijden Kritisch Op de keien Conflict Rood ^iet normnol Srhree vu Weerklank Scheldbrieven 30 Vrijdag 20 september 1974 Er zullen onderhand niet veel automobilisten meer zijn die er niet van op de hoogte zijn dat het roer bij Volkswagen volledig om is. Maakte VVV tot voor kort uitsluitend auto's met lucht- gekoelde, achteringeplaatste motoren en achterwielaan drijving, het is nu nog uit sluitend de kever die volgens dit concept wordt gebouwd. Sinds nu 37 weer vier jaren geleden Volkswagen de door NSU ontwikkelde K 70 uit bracht is het getij gekeerd. Weliswaar werden de 1600 en de 411-412-series nog enkele jaren volgens het ou de beproefde recept ge bouwd. maar tegelijkertijd werd een geheel nieuw pro gramma op stapel gezet met watergekoelde voorin ge plaatste motoren die de voor wielen aandrijven. Als eerste produkt van de nieuwe lijn kwam de Passat zijn opwachting maken, ge volgd door de Scirocco en de Golf en volgend jaar komt dan eindelijk de kleine VVV, een broertje van de nog deze maand ten doop te houden Audi 50. Zodat sinds de 412, de 1600 en de Karmann Gliia uit de produktie zijn geno men, het alleen de kever is die nog van het oude pro gramma resteert. En hoe lang nog? VW houdt weliswaar staande dat de kever nog geruime tijd geproduceerd zal worden, maar vroeg of laat zal liet publiek - ook in Amerika - toch gaan kiezen voor een modernere auto. Er zijn al heel wat woorden gewijd aan de achterstand die VW ten opzichte van zijn concurrenten heeft opgelopen door zo lang vast te houden aan de oude lijn- Het is na tuurlijk een feit dat de te ruggang van VW op de markt niet in de laatste plaats te wijten is aan het uitblijven van moderne wa gens terwijl de concurrentie het ene nieuwe en vaak fraai gelijnde model na het andere uitbracht. Sinds de komst van Rudolf Leiding als opperste baas van Wolfsburg is er echter in versneld tempo gewerkt aan de realisering van het nieu we gamma, waarmede be oogd wordt VW zijn leidende positie in de autobranche te rug te bezorgen. En het ziet er naar uit dat VW haid op weg is naar herstel. De Passat werd overal met enthousiasme begroet als zijnde de. eersteling van een ongetwijfeld succesvol pro gramma. Toen kwam de Sci rocco, eeii fraai gelijnde cou pé bedoeld als opvolger van de Karmann Gliia en even eens dit jaar deed de Golf zijn intrede waarvan kenners beweren dat het de beste auto is die VW ooit beeft gemaakt En van de kleine VW die volgend jaar komt kan men verwachten dat de ze - mits wat gunstig ge prijsd - wel eens de klap op de vuurpijl zou kunnen bete kenen. Zoveel is wel duidelijk: VW zal dan een kwartet uiterst moderne en fraai gelijnde wagens bezitten die heel wat voormalige VW-ri.iders in de verleiding zullen brengen te rug te keren tot hun oude, vaak eerste, liefde. Ben Visser, een research technicus van Shell is houder van liet wereldrecord zuinig rijden geworden. Met een op vele punten gewijzigde Opel uit 1959 legde hij tijdens een in Amerika gehouden zuinig- heidswedstrijd 133,32 kilo meter al' op één liter benzine en vestigde daarmee het we reldrecord. Natuurlijk erkent Visser dat dit resultaat voornamelijk te danken is aan het feit dat hij het een en ander aan de Opel had gesleuteld. „Maar zeker zo belangrijk was m'n rijstijl" voegt hij eraan toe. En noewel zijn tips om zui nig te rijden in feite niets nieuws zijn geven we ze hieronder toch weer met de gedachte „baat het niet, schaden doet het zeker niet" - Stationair draaien om de motor warm te laten lopen of wanneer u op iemand wacht is een regelrechte verspilling van benzine; rijdt altijd zo gauw en verstandig mogelijk weg zodra de motor loopt. - Zet altijd de motor af als u enkele minuten moet stil staan, bijvoorbeeld bij spoor wegovergangen, open brug gen, opstoppingen etc. - Probeer soepel weg te rij den, trek kalm op en voer geleidelijk uw snelheid op, schakel steeds op en terug op het juiste moment. - Als u uw gaspedaal telkens als u gas geeft te snel in drukt. spuit u teveel benzine in de motor; plaats een ge wone badspons onder liet gaspedaal dit verandert niets aan de prestaties van de au to, maar zorgt er wel voor dat iet gasgeven gelijkmati ger verloopt, waardoor u benzine bespaart. - Vermeerder rustig vaart en rem gelijkmatig af; krachtig remmen betekent veel ener gie verspillen, waarvoor de motor moet werken en men heeft ook weer benzine no dig om op gang te komen; houdt behoorlijk atstand tot voorliggers. - Neem tijdig gas terug wan neer u een bocht nadert zo dat u niet midden in de bocht behoeft te remmen; door remmen en gas geven zo veel mogelijk te vermij den wordt benzine gespaard. - Laten de omstandigheden dat toe. rijdt dan met liet gaspedaal in eenzelfde stand in heuvelachtig gebied: wat u heuvelopwaarts aan snel heid inboet wordt heuvelaf waarts weer ruimschoots goed gemaakt: zo rijdend wordt oenzine bespaard. - Verstoor de stroomlijn van uw auto niet; hoe meer luchtweerstand hoe meer benzine wordt verbruikt; plaats bagage in de auto in- plaats van op liet dak; ver wijder de imperiaal wanneer deze niet gebruikt wordt. Hoge snelheden betekenen benzineverspilling; bij vrij wel iedere auto is liet ver bruik het gunstigst bij een si.elneid van ongeveer 80 ki lometer per uur; langzamer rijden dan 80 km. per uur geeft geen besparing omdat de brandstof die u daaraan overhoudt opgebruikt wordt door dc langzaam draaiende motor en versnellingsbak; sneller rijden dan 80 km. kost ook extra benzine door de sterk toenemende lucht weerstand Tot zover Ben. En nu maar kijken hoe ver wij het met onze niet aangenaste auto op eén litertje brengen. Dominee J. J.Buskes is maan dag 16 september 75 jaar ge worden. Twee uitgeverijen hebben zijn 75ste verjaardag aangegrepen om de activitei ten van de rebelse Amster damse dominee nog eens on der de aandacht te brengen. Bij Zomer en Keuning ver scheen het boek „Dwarslig gers", ondertitel „Nonconfor misten op de levensweg van ds. J. J. Buskes" 16,90), waarin diverse auteurs dé le vens belichten van een der tigtal personen, de grote in vloed gehad hebben op het le ven en denken van dominee Buskes. Onder hen: Martin Luther King, H. M. van Randwijk, Karl Barth, Bey ers Naudé en Fedde Schurer. Uitgeverij Ten Iïave presen teerde diezelfde dag de bun del „Droom en protest" 14,50), een door ds- Buskes zelf verzorgde selectie „ge tuigenissen uit een halve eeuw van strijd", bestaande uit preken, artikelen en toe spraken. Wim Wennekes zocht ds. Buskes op en sprak met hem over hoe het voelt een dwarsligger te zijn. De SCIROCCO TS (links op de foto) en de SCIROCCO L Standaard bij de TS; dubbele halogeen koplampen en aan de zijkant sierlijsten met rubber profiel, bij de SCIROCCO en de SCIROCCO L royale breedband koplampen. De Scirocco TS vandaag on derwerp van onze Autotest, stond tien dagen tot onze be schikking en dank zij een buitenlandse dienstreis die in de testperiode viel kon deze sportieve coupé tot zijn maxi mum vermogen worden gere den. En dat was zonder meer een plezierige ervaring, want de Scirocco paart snelheid en kracht aan een voortreffelij ke wegligging, met een meer dan uitstekend remsysteem en een gezien de prestaties uitzonderlijk laag benzine verbruik dat gedurende de testrit van 2200 kilometer gemiddeld 1 liter op 12,8 ki lometer bedroeg. De 1,5 liter motor ontwikkelt 85 dinpk bij 5800 omw. per min., is dwars vooringeplaatst en heeft een vijfmaal gelager de krukas. De motor werd eerder gebruikt In de Audi 80 en in dc Passat en heeft derhalve geen last van kin derziekten. Zijn top ligt op 175 km. per uur, hij accele reert van 0 naar 100 km. in 11 seconden en ook boven de 100 km is de trekkracht in de vierde versnelling zeer goed. Gewoon een erg fijne motor- Het schakelen met het korte pookje is soepel a Ia VIV-bakken, met korte sla gen en hoewel veel schake len niet nodig is zal de doorsnee berijder van de Scirocco de pook vaak ter hand nemen om de flitsende acceleratie ten volle te be nutten. Dc besturing zelfcorrigeren de stuurinrichting) is licht en direct, zeer licht zelfs voor een voorwielaangedre- ven wagen die gewoonlijk bij lage snelheden zwaar stuurt. Het weggedrag is zonder meer voortreffelijk, de wagen ligt als een rots blok op de weg, vertoont geen zweem van windgevoe ligheid. Dc vering is aan de harde kant, levert op een grote weg met normaal wegdek geen problemen op. maar op kasseien en boswegen komen de oneffenheden tamelijk bonkig over. Een sportcoupc moet echter tamelijk hard geveerd zijn en maar weinig bezitters Zuilen, zoals wij, met de Scirocco door de bos sen gaan karren. Het remsysteem met gesehei den circuits en bekrachtiger, schijven op de vóór- en trommels op de achterwielen, geeft in geen enkel opzicht aanleiding tot een kritische noot. Gewoon uitstekend, ook na herhaalde remmanoeuvres bleef de wagen kaarsrecht in het spoor. De bediening is erg eenvoudig, vergt totaal geen gewenning en het com fort staat op een hoog peil. De motor maakt weinig la waai, al neemt dat uiteraard met de snelheid wel toe. Het wind- en bandengeruis von den we echter bij hoge snel heden wel wat hinderlijk. De zit voorin is vorstelijk in semi-kuipstoelen met ver lengde rug en met royale been- en hoofdruimte. Ach terin is de ruimte aanzienlijk minder, maar we hebben dan ook te maken met een 2plus2 coupé dié niet bedoeld is voor liet vervoer (over lange afstanden) van vier volwas senen. Het dashboard is fraai uitgevoerd met de klokken overzichtelijk gerangschikt en alle knoppen en handels mooi onder handbereik. Ver lichting en signalering geven geen aanleiding tot opmer kingen, de verwarming heb ben we niet uitgebrobeerd, maar dc ventilatie werkt be hoorlijk. Het zicht rondom is goed, al zorgen de brede raamstijlen voor een forse dode hoek en is het achteruitzicht beperkt. Over de afwerking niets dan lof. die is volgens het aloude beproefde VW-coneept en dientengevolge van grote klasse. De bagageruimte is aardig royaal en kan nog worden vergroot door de achterbank neer te klappen, de koffer is via de opklapba re achterdeur goed bereik baar- Behalve het dashboard kastje vindt men links en rechts onder het instrumen- tenpanee) nog een afleg- plankje en er rijn kleine op bergruimten in de console op de tunnel. De draaicircel van de Sciroc co is 9,80 meter, de tank heeft een inhoud van 45 liter. Grote aandacht is besteed aan de veiligheid. In passief opzicht verdient de passa gierscel vermelding met aan de voor- en achterkant kreu- kelzones, een gunstig ge plaatste brandstoftank, een door kruiskoppeling onder broken stuurkolom die niet in het interieur kan door dringen en een energie-ab sorberend stuurwiel, terwijl uiteraard alle bedieningsor ganen flexibel zijn uitge voerd. De Scirocco is be schikbaar in 7 versies met drie motoren, met de geteste TS als topmodel. De prijs van de Scirocco TS met 85 pk motor bedraagt 15.120.- en in de eenvou digste uitvoering met 50 pk motor is de prijs 12.887.-. Het zijn die prijzen die in feite ons enige bezwaar te gen deze sportcoupé vormen, al krijgt men voor rijn geld natuurlijk wel een fraai ge lijnde, pittige, compleet uit geruste en uitstekend afge werkte auto. Haarlem, Hilversum, Leiden, I lem-SchalkwijkLeidsenhaa appa coat met gewatteerd» ng. In bottle, d.-bruin, en naturel. AI: 36/44 Vertelt U dat verhaal eens van de tamme en de wilde ganzen? Dominee J. J. Bus kes, oud en vermoeid, springt - blij verrast - op merkelijk kwiek op. Voor een van de propvolle boe kenkasten in zjjn kleine werkkamer: „Nee, nee, nee- ja, hier heb ik het". Terug in rijn stoei, met het boek (van Kierkegaard) op schoot, begint hij hortend en stotend voor te lezen. Over de tamme ganzen, die iedere zondag opnieuw naar de kerk waggelden, de preek beluisterden, daarna weer te rug waggelden naar huis, zon der echter ooit in praktijk te brengen wat de gans op de preekstoel hen voorgehouden had: sla je vleugels uit en vlieg. •Vervolgens over de wilde gans die wel vloog, maar daardoor de kritiek op z'n hals haalde van zijn tamme confraters- Het boek dichtklappend; „Het valt niet mee, hoor. Zoveel jaren een wilde gans te zijn- Je komt daardoor in een toch wel moeilijk te verwerken Isolement- Maar ik heb het nooit anders gewild en ge kund Als kind al niet"- „We hadden een fijn, gerefor meerd gezin. Maar wat me al vroeg tegenstond was, dat als je van gereformeerde huize was. d'at je dam automatisch politiek gezien bij de anti revolutionairen hoorde- En dat je, ook al automatisch, een christelijke school op gerefor meerde grondsl-ag diende te bezoeken En wie werkte, die, dat hoorde zo, was lid van de christelijke vakvereniging, het werkliedenverbond Patrimoni um". „Nee, vader had er mets op tegen dat ik al jong naar rode 'prekers ging luisteren- Hij zei wel altijd; „Luister, maar luister kritisch"- Dat hèb itk gedaan. ma-ar dat heeft min of meer tot gevolg gehad dat ik ds jongetje in een heel moei lijke positie kwam te staan- Ik was echt, uit overtuiging, ge lwig, maar tegelijikertijd voel de ik me enorm aangetrokken door de leidende figuren uit de rode beweging, die in die tijd of onkerkelijk óf zelfs an ti-kerkelijke godsloochenaars waren. Om daar als jongetje tussenin te staan, nee dat is "iet makkelijk. Op die mo menten heb ik al heel slerk gevoeld hoe geïsoleerd je kunt 'aken als je gewetensvol de tem van je hart volgt". Dominee Buskes denk ik- Wanneer je het on- gustig zou wiLien voorstellen, aan zeg ik: ik zai wel een jongetje geweest zijn, dat al tijd in de contramine was, steeds weer tegen de draad in- Erg primair reagerend, dus di rect zeggen als je een wantoe stand zag: h-oe is dat -in GODSnaiam mogelijk- De meeste andere kinderen von den het heel normaal, omdat ze er nu eenmaal mee opge groeid waren. Ze wisten niet beter. Maar als ik bijvoorbeeld naar de steenfabrieken van mijn ooms ging, langs d-e Vaartse Rijn, en ik zag daar zwangere vrouwen tot de dag voor de bevalling stenen sjou wen-.-nee, dan kreeg ik altijd zo'n gevoel van: dat is toch niet normaal?" Die ooms, beste brave, vrome mensen hoor Wanneer een van de knechten ziek was, gingen ze bijvoorbeeld altijd op bezoek met een schaaltje eieren- Maar zodra het een paar weken duurde, die ziek te, dian werd zo'n knecht de keien opgeschopt Kijk, en daar stond ik steeds weer vreemd van te kijken"- Had U al vroeger haar op de tanden? Hij: „Jaja, haha- Al vrij jong ben ik in vergaderingen vra gen gaan stellen, als U dat bedoelt. Niet omdat ik zo graag onrust wilde zaaien waar rust was, maar ik vond nu eenmaal dat wanneer je ergens van overtuigd was, dat je die overtuiging dan ook zonder schromen en dralen moes' uitdragen". Hij is groot geworden in de Rechtse jodenbuurt, een ech te volkswijk „met neie beroer te sociale toestanden"- Vader handelaar in tweedehands rneubelen, later meubelmaker- In vroegere interviews ver hit Buskes steeds weer op nieuw hoe hij daar in de vuurt kinderen in alkoofjes op •jterven zag liggen, tbc. en Jjte het hem aangreep dat daar niets aan gedaan werd. ••haar ben ik rood geworden", uat Buskes er in al die inter views steeds weer op volgen- •aar er waren er zoveel die j toestanden zagen en toch js de Utrechtse jodenbuurt la- [?r Seen kweekschool voor "dkse rakkers gebleken Er m°«t dus meer zijn. Nominee Buskus schutterig lo pend cle lange tanden ortthlo- Tend. Je oogjes samengekne- __,n: ..Het zal ook wel aan Jn karakter gelegen hebben, Ik zal 14 of 15 geweest zijn, toen ik eens 'n keer het con flict zócht, om te kijken hoe dar uit zou pakken- Op een zondagmorgen heb ik toen heel uitdagend tegen mijn va der gezegd, dat ik geen zin had om mee naar de kerk te gaan. Niet zozeer, omdat ik echt geen zin had, maar ik was benieuwd hoe er op gere ageerd zou worden- Ik had eignlij-k gedacht dat vader zou zeggen. „Wat? Niks daar van Jij mot mee" Maar vader zei: „Wat zeg ie me nou? Heb jij geen zin?" Ik zei' „Nee. ik heb geen zin"- „Nou", zei va der ..als jij geen zin hebt, dnn MAG ie niet eens mee". En daar stond ik"- Giebelend: „Toen viel m'n he le protest als een kaartenhuis in elkaar- Niet zo leuk, eigen lijk Want ik had op dat mo ment best voet bij stuk willen houden om te kijken hoe dat zou nitnakken" II sohrilft in Uw boek „Droom en protest" ergens: „Het pro test is een schreeuw tegen een goddeloze wereld". Dat „god deloze" klinkt uit de mond van een dominee altijd zo hel- en-verdoemenis-achtig. Hij: „Oh neeec, zo'n type ben ik nooit geweest. Nee, dat moet u anders begrijpen- Ik bedoel, en nu ga ik hier maar geen theologische beschouwin gen zitten houden, dat ik dat goddeloze altijd gezien heb als „onmenselijk"- Wie goddeloos is, geeft vaak tegelijkertijd dc mensheid prijs"- Maar wat geldt die schreeuw dan? Hij: „Die onmenselijkheid, DIE val ik aan- Daar kom ik tegenop. Als ik zie in hoeveel kerken met de mond wordt beleden wat niet in de prak tijk wordt gebracht, dan zeg ik, als een echte dwarsligger: Wat een vertoning! Ik kan nu eenmaal geen onrecht zien en ik kan het nóg minder hebben, dat het onmenselijke in de wereld notabene door allerlei kerkelijke leiders in de we reld ook nog eens een godde lijke sanctie krijgt"- Maar nu de gevolg-en: U stelt u menselijk op, maar het re sultaat is voornamelijk een heftige reactie, onbegrip en isolement. Hij: „Jawel, dat is zo- Maar tegelijkertijd vind je ook weerklank bij sommigen, ook buiten de kerk". Dan nog- Hij: „Ja, je ziet dat er wan trouwen tegen je gezaaid wordt in eigen kring: dat je positie er niet gemakkelijker op wordt: je ziet mensen nij dig worden- Soms zelfs om jou uit de kerk wegblijven- En dat kan je soms een tijd lang verbitteren, nog opstandi ger maken- Moedeloos, ook wel. Het heelt soms het gevaar dat je denkt: zal ik me er maar bij neerleggen; ermee ophouden?" De reacties waren soms zeer fel. Hij: „Ja, wat wil je? Lieve hemel! Scms scheldbrieven, telefoontjes. Bijvoorbeeld toen ik tekeer ging tegen politione le acties van Nederland in In donesië. Nou, wat je dan aan nijdige reacties krijgt, dat is niet mis. Elsevier schreef, dat ik cte verachting van heel Ne derland verdiende"- Hoe verwerkt u dat soort re acties? Hij „Ach, in de loop der ja ren wen je eraan"- Maar voor je zover bent? Hij' ..Dan is het ERG BE ROERD Vooral omdat de strijd door mijn tegenstanders niet altijd op een even edel niveau gestreden is Dat soort dingen roept hartstochten bii je op, die toch ooik niet goed zijn"- „Ik heb echt wel eens momen ten gehad, dat ik helemaal moedeloos geworden was. Niet in de zin van: en nu ga ik toegeven, maar wel van-„ eh.— hoe moet dit nu verder? Dus dat ik dacht: zal ilk er maar mee uitscheiden"- „Ja, inderdaad, ik ben een paar beer in mijn leven flink overspannen geweest. Hartin farcten gehad. Maar dat is niets om medelijden mee te hebben- Dat is met het vak gegeven, zeg ik altijd maar". „En natuurlijk, ik ben ook maar een mens, ik heb ook wel eens momenten gehad, dat mijn tegenstanders me zó on heus behandeld hadden, dat ilk bij m'n vro-uw eens lekker ging zitten uithuilen- Daar ge neer ik me niet voor, niks. Ik vind: tranen moet je op be paalde momenten laten lopen, daar zijn ze voor". „Ook wanneer, zoals me vorig jaar gebeurd is, je vrouw in eens wegvalt- Daar heb ik het heel erg moeilijk mee gehad Sommigen zijn dan gelijk bang, dat je geloof weg is Anderen zeggen: Je zult het wel heerlijk vinden dat ze nu in de hemel is- Maar daar zeg ik dan toch op: Ik had d'r lie ver hier op aarde gehouden"- „De eerste maanden na haar dood zat iik hier helemaal al leen en toen heb ik echt wel momenten gehad, dat ik hier in m'n eentje wat zat te hui len. Omdat ik het gevoel had van: je hebt nu nog wel een huis, maar geen thuis meer Bijna vjftig jaar getrouwd en vijf jaar verloofd, dat is het grootste stuk van je leven"- „Ik heb nu gelukkig weer een hulp waar ik goed mee kan opschieten. Jaja, daar moet je nog reuze mee oppassen. Als je ze op een afstand houdt, zeg gen ze: die dominee valt ook niet mee. En ben je te vriende lijk, dan zeggen ze: hij legt 't met d'r aan. Maar ik MOEST een hulp hebben- Ik ging me zelf op het laatst helemaal verwaarlozen- 's Ochtends stond ik op, naim een boter ham met een glaasje water- Warm eten, nauwelijks nog Dus dat ging niet meer"- Dominee Buskes, 75 jaar. Sta tistisch gesproken zou de dood een dezer dagen kunnen toe slaan. Hij: „Ik zit er niet op te wachten, ai heb ik wel toen mijn vrouw pas dood was, mo menten gehad, dat ik dacht: ik wou dat we samen gegaan wa ren- Veertien dagen geleden had ik weei erg veel last van m'n hart. Toen dacht ik: nu gaat het mis en misschien is dat ook maar het beste. Maar toen ik weer opgeknapt was dacht ik: Nee, laten we nog maai even verder gaan- D'r is nog een hoop te doen"- WIM WENNEKES en omstreken IOOPS BV 74, tel. 01621^3650 en 3/ ën~omstreken i „,4 Oudenbosch - J_e!l iï-| streken .,55 1655 - Hoofdstr. 178 te1 3^- en omstrïk ént Bergen op Zoomj e n'omgevTng 1 Roosendaal 'e'- appa coat ïeroalteerde ng. vart, naturel, en d.-bruin. /48

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1974 | | pagina 13