BEGROTING
VAN DEFENSIE
6,8 MILJARD
Gewestwet komt volgend jaar
Strengere selectie
bij bejaardenhuizen
Minimumloon extra omhoog
Ondanks dreiging economische wereldcrisis
toename binnenlandse bestedingen
Verdere daling winstmarges verwacht;
inkomensnivellering wordt voortgezet
Werkje
Boersma: Instituut
tegen stakingen
toon van
ig. Daarnaast
ïxtra korting
|t 12 jaar en
16 jaar.
)iedt keuze
ïre wijze te
ïdenen,
zijn vaak
filmij is daar
11) is
ifondsen.
(INGEN. HAARLEM.
I. UTRECHT. ZWOLLE.
Verbetering
DE INKOMSTEN EN UITGAVEN VAN DE STAAT
Duiseiiberg:
rente op
leningen en
hypotheken
blijft
aftrekbaar
BIJ TOTALE
HERZIENING
Kinderbijslag
Stopt op
ÜLiaar
Onvoldoende
Inflatie
Herstel
Overheid wil
Meer aandacht voor
oudere
CRM gaat
kindercentra
subsidiëren
Winsten
Presentiegelden v
•DE STEM
mij
Hermanus Boexstraat 9
Ind van 7 tot 9 uur
Ivoor Philips
Amro
|eg van
iarboekje of
andere
fertile 5,-
de zeer
fen te betalen)
der
jm ontvangen.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG De jaarlijkse
juurverhoging, die normaal op
1 april valt, is uitgesteld tot 1
j„li. Minister Gruyters (Volks
huisvesting) heeft daartoe be
sloten omdat per die datum ook
Jet nieuwe stelsel inzake het
huur- en subsidiebeleid moet
ingaan. Zijn plannen daarvoor
heeft Gruyters, zoals bekend,
onlangs in een nota uiteengezet.
De jaarlijkse huurverhoging
ga! voortaan acht procent be
dragen. Woningbouwcor
poraties en gemeenten die dat
onredelijk vinden voor wonin
gen ouder dan vijf jaar, mogen
bij de minister een gemotiveerd
verzoek indienen voor een
gematigder huurbijstelling.
Volgend jaar zullen 130.000
tot 135.000 woningen in aan-
30.000 rekent het kabinet op
particuliere bouw.
bouw genomen moeten worden.
Daarnaast moeten 20.000 wo
ningen een ingrijpende verbete
ring en 41.000 een minder in-
grijpende verbetering onder- telgen htllS
gaan. Overigens kan het rijk zelf
maximaal 44.000 nieuwe
woningwetwoningen en 02.500
nieuwe premiewoningen finan
cieren. Voor de overige ruim
Er wordt een nieuwe vorm van
subsidie ingevoerd: de locatie
subsidie, bedoeld voor gemeen
ten die te kampen hebben met
buitensporig hoge grondkosten.
Op de begroting is voor dit doel
113,2 miljoen gulden uit
getrokken (op een totaal budget
van 6,2 miljard).
De regering wil het eigen
woningbezit blijven stimuleren.
Er komt in verband met de hoge
rentestand een nieuwe vorm van
hypothecaire leningen, waarbij
(onder gemeentegarantie) een
vorm van oplopende annuïteit
wordt toegepast, als gevolg
waarvan de woningbezitter met
een relatief lage hypotheeklast
kan starten. Dit is speciaal inte
ressant voor jonge mensen, wier
inkomen nog zal groeien.
(Van onze
parlementaire redactie
DEN HAAG - Minister
Boersma (Sociale Zaken) is
niet tegen een extra verhoging
van het minimumloon (nu
1190,80). Via deze extra-
verhoging, waarover eerst de
SER moet adviseren, wordt de
achterstand van dit loon weg
gewerkt, die het heeft ten
opzichte van de laagste cao-
lonen, wanneer het alleen twee
keer per jaar wordt aangepast
aan de prijsstijgingen. In dit
geval wordt dan geen rekening
gehouden met in de cao's van
1973 voorkomende nivel
lerende elementen, waardoor
het minimumloon achterbleef.
Daarom is op I april j.l. het
minimumloon extra opge
trokken met 2,5 procent.
Ook gaat de bewindsman de
Stichting van de Arbeid advies
vragen over een verlaging van
leeftijd, waarop men recht
heeft op het minimumloon (nu
23 jaar). Dit orgaan moet dan
tevens zijn visie geven over een
aanpassing van de percentages
van het minimum jeugdloon
aan een eventuele verlaging
van de leeftijdsgrens voor het
volwassen-minimumloon.
OPTIMISME VOOR KOMEND JAAR
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De werkloosheid zal in 1975 eerst blijven stijgen, maar
waarschijnlijk in een minder snel tempo dan dit jaar, mede doordat de
werkgelegenheid bij de overheid krachtig wordt uitgebreid (met 15.000 a
20.000 manjaren) dalen.
IN MILJOEN GULDEN (r'JKSAANDELL. ind. C0NJ.P0STEN)
(Van onze parlementaire
redactie
DEN HAAG - De rege
ring zal de aftrekbaarheid
van de rente-uitgaven in
de inkomstenbelasting
handhaven. Er komt op
dat punt geen wijziging in
het bestaande belasting
regime. Dat zegt minister
Duisenberg in zijn begro
ting. Over de kwestie
laaiden de gemoederen bij
het aantreden van het ka
binet Den Uyl op toen mi
nister Gruyters van
Volkshuisvesting en
Ruimtelijke Ordening er
gewag van maakte. Nu
zegt minister Duisenberg,
dat geheel los van fiscale
overwegingen, een beper
king van de aftrekbaar
heid van de hypotheek
rente ongewenste gevol
gen kan hebben op het
woningbeleid. „Een groep
potentiële kopers zou dan
niet meer bij machte zijn
ter verwerving van een
woning een hypothecaire
lening te sluiten". Wat
genuanceerder staat de
minister tegenover de af
trekbaarheid van rente op
leningen. Die liggen naar
zijn mening in de sfeer van
de inkomensbesteding.
Maar de regering vindt
toch ook hier een beper
king niet op zijn plaats is
vanwege het draagkracht
beginsel.
De werkloosheid zal waarschijnlijk een jaargemiddelde
van 155.000 bereiken tegen 140.000 in 1974 en 117.000 in
1973. De raming voor 1975 komt neer op een belangrijke
afzwakking van het huidige stijgingstempo van de werk
loosheid. Met alle voorbehoud zegt het centraal planbureau
dat zich later in 1975 enige daling in de werkloosheid zal
kunnen voordoen.
De stijging van het reëel vrij beschikbaar inkomen per werkne
mer zal groter zijn dan in 1974, namelijk 2,5 a 3 procent tegen 2
procent in 1974. Trekt men hiervan de incidentele loonstijging af,
dan is er een reële verbetering van twee procent.
Dit voorspelt het centraal
planbureau in zijn op prinsjes
dag gepubliceerde „Macro-
Economische verkenning 1975"
Het planbureau gaat uit van een
optimistische visie op de inter
nationale economische ontwik
kelingen, het gevaar van een in
zinking acht het planbureau
overigens groot, tenzij de over
heidsmaatregelen in de verschil
lende industrielanden op elkaar
worden afgestemd en er ade
quate financiering beschikbaar
komt voor de soms zeer grote te
korten, die zich op de betalings
balans van bepaalde zwakke in
dustrielanden voordoen en voor
de buitengewoon precaire posi
tie van de betalingsbalansen van
een aantal ontwikkelingslan
den. Daarbij komt dat vrijwel
overal de neiging tot afremming
van de conjunctuur aanwezig is,
dit uit vrees voor de inflatie.
Naarmate echter de inflatoire
krachten in de loop van 1975
verminderen als gevolg van de
dalende grondstoffenprijzen, en
naarmate de werkloosheid
stijgt, mag een geringere neiging
tot afremming worden ver
wacht.
In 1974 bedraagt de produk-
tiestijging van het bedrijfsleven
als geheel 3,5 procent. Dit is
tiinde
verschillen zien. Dit houdt te
vens in, dat van een algemene
onderbezetting van het
produktie-apparaat met kan
worden gesproken Onder de ge
geven omstandigheden acht het
planbureau deze stijging van de
werkloosheid tot 3,5- procent
van de afhankelijke beroepsbe
volking „welhaast onvermijde
lijk". De conjuncturele compo
nent in de werkloosheid is
slechts van geringe omvang
De structurele werkloosheid
is reeds een aantal jaren sterk
gestegen en lijkt thans op een
niveau 120.000 te liggen. De
conclusie is, aldus het planbu
reau, dat een belangrijke ver
mindering van de geregistreerde
arbeidsreserve op korte termijn
door koopkrachtinjecties een il
lusie is. Veeleer is terugdringing
van de arbeidsreserve tot een
aanvaardbaar peil een proces
van: lange adem.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG - Minister Van Doorn (C.R.M.) bereidt maatre
gelen voor die beogen in de bejaardenhuizen voortaan alleen
nog bejaarden op te nemen, die verzorgingsbehoevend zijn en
dus niet meer thuis op zichzelf kunnen wonen. Dit zal o.m.
gebeuren door een strenger toelatingsbeleid.
Deze maatregel beoogt de bejaarden zolang mogelijk zelf
standig te laten zijn. Die thuis wonende bejaarden zullen dan
wel meer hulp nodig hebben. Die krijgen zij want er wordt
meer geld uitgetrokken voor gezinsverzorging. Aan de andere
kant wordt door een en ander ook een flinke bezuiniging
bereikt. De verminderde toeloop straks naar de bejaardente
huizen betekent dat er minder beroep op de bijstandswet
behoeft te worden gedaan.
min der dan de trend en, bij
voortgaande diepte-investe
ringen, dan ook onvoldoende om
het arbeidsaanbod op te vangen.
Loopt de werkloosheid daar
door in 1974 op tot 140.000 als
jaargemiddelde, wat 3,5 procent
is van de afhankelijke beroeps
bevolking, aan de andere kant
nemen ook de openstaande aan- s-,
vragen toe. Het planbureau te- vrlinStlg
kenl daarbij aan, dat de stijging
van de werkloodheid zich vooral
buiten de Randstad voordoet.
Naar de bedrijfstakken laat de
ontwikkeling van de produktie
en de financiële resultaten grote
De kosten van levensonder
houd zullen in 1975 naar ver
wachting 8.5 procent stijgen
tegen (waarschijnlijk) 9,5 pro
cent in 1974 Deze verlaging van
het inflatietempo kan worden
bereikt nu de inflatoire invloe
den uit het buitenland minder
worden en voorzover tevens de
loonstijging beneden die van
1974 blijft Het centraal planbu
reau is daarom uitgegaan van de
hypothese, dat de loonstijging in
1975 tot dertien procent kan
worden beperkt.
Het planbureau gaat er tevens
van uit, dat het prijspijl onver
anderd blijft.
ling in 1975 zal voortzetten. Het
algemene rendementpeil, voor
aftrek van belastingen, is in
1974 met 1 a 1,5 procent ge
daald.
Samenvattend komt de prog
nose van het centraal planbu
reau erop neer, dat ondanks het
onzekere en uitermate trage ver
loop van de internationale han
del niet behoeft te worden ge
vreesd vooreen inzinking van de
produktie. Tegenover de
zwakke buitenlandse vraag
staat namelijk in 1975 een sterk
aantrekkende binnenlandse
vraag, nadat deze gedurende de
afgelopen drie jaar weinig of
niet is gestegen. Deze herleving
van de binnenlandse vraag komt
tot stand onder invloed van het
expansieve beleid van de over
heid. Via verlaging van indirecte
belastingen, verhoging van in
komensoverdrachten aan ge
zinnen en sociale fondsen en via
de reeds in 1974 doorgevoerde
versoepelingen van het fiscale
investeringsregime door de toe
name van de particuliere beste
dingen. Deze accentverlegging
van buitenlandse naar binnen
landse vraag gaat vergezeld van
vermindering van het inflatie
tempo: de kosten van levenson
derhoud zullen in 1975 8,5 pro
cent stijgen tegen 9,5 in 1974.
Ervan uitgaand, dat de nomi
nale loonstijging beperkt blijft
tot 13 procent is een initiële
loonstijging van anderhalf pro
cent mogelijk. Dat wil zeggen:
voor de werknemer met mini
mum loon is de verbetering ruim
3 procent, voor de brutolonen
van 15.000 tot 17.250 is de ver
betering 3 procent, voor de bru
tolonen van 19.500 (modale
werknemer) 2,5 3 procent, voor
de lonen vap 39.000 gulden per
jaar is de verbetering 1 a 1,5 pro
cent en voor de lonen van 78.000
gulden 1 procent. De verklei
ning van de inkomensverschil
len, die in 1974 plaatsvindt, gaat
in 1975 dus door
De rendementen van de be
drijven, die op de binnenlandse
markt zijn gericht, zullen, na de
daling m 1974, onder druk
blijven staan. De investeringen
van het bedrijfsleven zullen een
herstel te zien geven. Neder
lands externe positie blijft
krachtig: het overschot op de be
talingsbalans, dat in 1974 3 mil
jard zal bedragen, zal in 1975
stijgen tot 4,25 miljard gulden.
Het exportvolume is dit jaar ge
stegen Bij het feit, dat de Nede
rlandse exporteurs hun interna
tionale merkaandeel handha
ven, tekent het planbureau aan,
dat het onzeker is, in hoeverre de
voor Nederland gunstige facto
ren in de internationale handel
duurzaam of tijdelijk van aard
zijn. Zeker is in ieder geval, dat
de Nederlandse export de afge
lopen jaren niet onbelangrijk
heeft kunnen profiteren van el
ders bestaande capaciteitste
korten. wat het beeld dus heeft
geflatteerd.
Bij de inkomensverbetering
tekent het planbureau aan, dat
in 1974 vooral het inkomen van
niet-actieve bevolkingsgroepen
reëel, sterk toeneemt in verhou
ding tot de andere groepen, pe
reële verbetering voor de niet
actieve groepen bedraagt dit
jaar tien procent. In schril con
trast hiermede staat de inko
mensontwikkeling van zelf
standigen en N V 's, die reëel
tien procent achteruitgaan in
1974
DEN HAAG. - Minister Vredeling (Defensie) houdt er nu
al ernstig rekening mee dat zijn plannen tot vermindering
van de vredessterkte van de landmacht volgend jaar in de
ijskast moeten.
Zijn aanvankelijk optimismej(in
de onlangs verschenen defen
sienota) over een goed verloop
van de Oost- IVestgesprekken
over wederzijdse troepenver
mindering heeft hij laten varen.
Hij voegt daar in de Memorie
van Toelichting op zijn begro
ting nog aan toe. dat ook bij een
vlot verloop van die besprekin-
J;en de plannen voor 1975 wel-
icbt niet of niet volledig verwe
zenlijkt kunnen worden.
Zodra daarover meer zekerheid
bestaat zal er een aanvullende
begroting worden ingediend van
46 miljoen gulden Ook zonder
die aanvullende (personeels-)-
uitgaven is de defensiebegroting
voor volgend jaar vrij aanzien
lijk hoger uitgevallen dan in de
defensienota werd voorspeld.
Totaal wil het ministerie 6,8 mil
jard uitgeven, een half miljard
meer dan in de nota werd ver
wacht
Met dat herstructureringspro
gramma wordt volgend jaar ge
start. In eerste instantie wordt
alleen een groepshoofdkwartier
teruggetrokken uit Duitsland.
Terugtrekking van de raketten,
die op Nederlandse vliegbases
worden opgesteld, vindt pas la
ter plaats.
De (Nederlandse) troepen
macht in Suriname zal met in
gang van 1976 opgeheven wor
den. Vooruitlopend op Surina-
mes onafhankelijkheid zullen in
1975 al geen - Surinaamse
dienstplichtigen bij dit Neder
landse legeronderdeel worden
ingelijfd. Ook zal geen extra
personeel meer vanuit Neder
land naar de TRIS worden ge
zonden.
iVan onze parlementaire
redactie
DEN HAAG - In het kader
an een algehele herziening van
.k'nderbijslagregeling zijn
Minister Boersma en staatsse-
Metaris Mertens (Sociale Za-
van plan het recht op bij
tte laten ophouden voor Idn-
eien die 18 jaar zijn geworden.
Zij willen dit doen in samen-
"ang met de te ontwerpen stu-
we-hnancieringsregeling en het
wetsontwerp volksverzekering
teeidsongeschiktheid (die per
'976 in werkmg gaat tre-
In het huidige systeem kan
en voor studerende kinderen
ti,Vei?18 Jaar ook nog kinderbij-
j fj krijgen, die dan vaak hét
oubbele van de normale bijslag-
dragen beloopt.
De bewindslieden van Sociale
«en staan een algehele her-
'ening voor, waarmee zij ook
y^en de verschillen in aan
dien tussen zelfstandigen en
erknemers op te heffen Dit
vooral voor zelfstandigen
belang zijn.
(Van onze parlement, redakteur)
DEN HAAG - Kindercentra,
waaronder begrepen kinder
dagverblijven en peuterspeelza
len, zullen met ingang van het
volgend jaar door CRM gesubsi
dieerd worden Het kabinet is
hiermee afgestapt van het
standpunt van zijn voorgangers
dat voor deze activiteit geen
rijksgelden beschikbaar gesteld
konden worden
Er zijn naar schatting 1650
kindercentra, waarvan 113 kin
derdagverblijven In de provin
cie Gelderland is een regionaal
consulent aangesteld. Minister
Van Doorn heeft de bedoeling
t.z.t. een wetsontwerp inzake
kindercentra in te dienen
De externe positie van Neder-
land büjft in 1975 gunstig Voor- fóntfQÜNjl WCrklOZP
speld wordt een overschot op de
betalingsbalans van 4,25 mil
jard tegen drie miljard in 1974
Hierin is begrepen een bijdrage
van het aardgas, die „toevallig"
even groot is als de stijging van
het betalingsbalansoverschot,
namelijk 1,25 miljar'' gulden.
De particuliere con tie zal
waarschijnlijk meei ,en dan
in 1974, namelijk mei 1 legen 3
procent en dat betekent, dat de
invoer groter zal worden Daar
staat echter tegenover, dat de
ruilvoet zal verbeteren met 2 a 3
procent als gevolg van een da
ling van de grondstoffenprijzen.
De produktie-toeneming zal m
1975 bijna 4 procent bedragen,
wat niet voldoende zal zijn voor
de handhavmg van het peil van
de werkgelegenheid Daar
tegenover neemt ook het ar
beidsaanbod nauwelijks toe
Uitbreiding van de leerplicht en
vooral ook afvloeiing van ou
dere werknemers naar de w a.o.
blijven van invloed
Het planbureau signaleert,
dat de winstmarges van de op de
binnenlandse afzet gerichte be
drijven als gevolg van het
strakke prijsbeleid over het ge
heel genomen in 1974 zijn ge
daald en verwacht dat deze da-
DEN HAAG - De regering wil
de positie van de oudere, lang
durig werklozen verbeteren
door langere tijd een werkloos
heidsuitkering uit te betalen aan
oudere werklozen, die na hun
ontslag niet meer een baan kun
nen vinden. De SER (Sociaal
Economische Raad) moet het
kabinet hierover adviseren. Mi
nister Boersma en staatsscreta-
ris Mertens (beiden Sociale Za
ken) zijn er voor, dat deze groep
werklozen in zulke gevallen een
werkloosheidsuitkering te ge
ven tot aan hun 65-jarige leef
tijd.
Daarnaast kan volgend jaar
de premie voor de aow/aww een
half procent lager uitvallen door
een verhoging van de rijks
bijdrage aan het algemeen
ouderdomsfonds met 520 mil
joen gulden extra Deze extra
verhoging is bedoeld als verlich
ting van de sociale premiedruk
Het besteedbaar inkomen van
werknemers en zelfstandigen
neemt erdoor toe.
In totaal bedraagt de begro
ting van Sociale Zaken volgend
jaar 3,7 miljard, ruim 332 mil
joen meer dan dit jaar
DEN HAAG - Minister Boersma (Sociale Zaken) wil over
mogelijkheden beschikken om arbeidsconflicten op te lossen.
Een speciaal instituut, dat door het bedrijfsleven in het leven
wordt geroepen, kan hierbij een belangrijke rol vervullen voor
het vergaren van informatie overeen dreigend arbeidsgeschil
en door een eventuele bemiddelings- of verzoeningspoging.
Deze suggestie doet de bewindsman in zijn begroting voor
1975. Daarnaast blijft drs. Boersma er voorstander van, aatde
werknemers bij onvermijdelijke arbeidsconflicten middelen
moeten hebben, waarmee zij kunnen opkomen voor hun rech
ten. Het als uiterste middel hanteren van het stakingsrecht
vindt de minister een erkend strijdmiddel
Vredeling haast zich met vette
letters te verduidelijken, dat
voor de eigenlijke delensietaak
5,5 miljard beschikbaar moet Op
komen De overige 1,3 miljard 1
(achttien procent van de uitga
ven) is voor niet specifieke ver- i 1 -
dedigingstaken, die onder d^- CtóKtnCltClt
fensie vallen, zoals het loodswe-
zen. De stijging met een half mil
jard ten opzichte van de nota is
een gevolg van salaris- en prijs
stijgingen.
(Van onze parlementaire
redacteur)
Minister Vredeling onthult
dat de terugtrekking van vijf
squadrons geleide raketten van
het type Hawk uit de Duitse
verdedigingsgordel intussen af
hankelijk is gesteld van het
tempo waarin de overblijvende
Hawk-squadrons worden ver
beterd Dit gebeurt overeen
komstig een eerder gemaakte af
spraak met de NAVO-partners.
DEN HAAG. De centrale
overheid voelt het „als een ge
mis", dat zij geen goedkeurings
bevoegdheid heeft inzake pro
duktie, transport en distributie
en prijsvorming van elektrici
teit. Op welke wijze de overheid
zich die bevoegdheid wil toeëi-
genen wordt uiteengezet in de
ènergienota die binnenkort ver
schijnt. Dit zegt minister Lub
bers in zijn begroting.
(Van onze parlementaire redac
tie)
DEN HAAG - De structuur
schets voor een nieuwe bestuur
lijke indeling van ons land zal
zeer binnenkort worden gepu
bliceerd. Dat belooft minister
De Gaay Fortman van Binnen
landse Zaken in de toelichting
op zijn begroting voor het ko
mende jaar Invoering van ge
westen vindt hij in ieder geval
voor een aantal delen van ons
land noodzakelijk. De inhoud
van die gewesten zal worden ge
regeld door een gewestwet, die
in de loop van het komende jaar
bij de Tweede Kamer zal worden
ingediend.
Veel wetgevende arbeid zal er
verder worden verricht op het
punt van de grondwetsherzie
ning De minister verwacht, dat
deze herziening zal worden ver
deeld over 30 tot 40 wetsont
werpen. Daarbij zal voorrang
worden gegeven aan het vast
leggen van de grondrechten van
de burgers.
Vernieuwingen komen er ook op
het terrein van het kiesrecht. De
minister heeft aan de kiesraad
een advies gevraagd over de in
voering van een rechtstreekse
verkiezing van de Eerste Kamer
door alle kiesgerechtigde bur
gers in plaats van door de leden
van de Provinciale Staten.
Binnenkort is voorts een
wetsvoorstel te verwachten tot
wijziging van de gemeentewet,
waardoor gemeenteraadsleden
een vaste jaarvergoeding zullen
gaan krijgen in plaats van de tot
nu toe geldende presentiegelden
per bijgewoonde vergadering.
Voor de zoveelste maal wordt in
de begroting verder aangekon
digd. dal er een wetsvoorstel op
komst is tot wijziging van het
huidige systeem van koninklijke
onderscheid ingen.
De gemeenten zullen het vol
gend jaar kunnen rekenen op
120 miljoen extra ter verbete
ring van hun financiële toe
stand Bovendien zullen de ver
goedingen aan de gemeente ten
behoeve van het lager onderwijs
met 32,5 miljoen gulden worden
verhoogd.