IN JERUZALEM Bisschop van wapensmokkel beschuldigd Oprichting bedrijfsfonds voor de pers deze maand verv/acht tot KONINGIN EN PRINS IN FINLAND Journalisten akkoord Tuinbouw: niet beschermen door dik en dun Rotterdam wil compensatie van rijk voor Goed sparen is: hoge rente en betere I voorwaarden. DUIKVLUCHT VAN KLM TYPEREND VOOR ZIEKTEBEELD BURGERLUCHTVAART olkstuinders willen meer vaste grond onder de voeten A' met model- redactiestatuut Derde gespreks ronde over toekomst Mozambique daar blijftn mens gezond bij! Evan Lan schot binnenland buitenland EEG-TOP commentaar Verbitterd gevecht Stroom van Surinamers SMOKKEL JACHT VAN HEATH VERGAAN Gigantische hongersnood dreigt in India IATA LOG Woensdag 4 september 1974 11 dit jaab (Van onze redactie buitenland) gOXjj De Westduitse bondskanselier Helmut «ohraidt heeft dinsdag voor de jaitse televisie verklaard er- overtuigd te zijn dat er m dit jaar een bijeenkomst nl worden gehouden van de leiders van alle landen van de Europese Gemeenschap. Schmidt bleek zeer tevreden te rijn over zijn besprekingen in Parijs met Giscard d'Es- (jing. Waarnemers conclude ren hieruit dat beide mannen bet in belangrijke mate eens ijn geworden over de stappen die genomen moeten wovden om voor 1980 tot politieke eenwording van Europa te ko- (Van onze correspondent) TEL AVIV Het hoofd: van de Grieks katholieke kerk in Oost-Jeruzalem, aartsbisschop Hilaron Capucci onder hield nauwe contacten met leiders van de El-Fatah. Dat blijkt uit de aanklacht die de openbare aanklager Gabriel Bach dinsdag voor de civiele rechtbank in Jeru zalem tegen de hoge geestelijke heeft geformuleerd. De aartsbisschop wordt er in drie paragrafen van beschul digd contacten te hebben on derhouden met buitenlandse agenten, illegaal wapens te hebben vervoerd en in bezit te hebben gehad en diensten te hebben verleend aan een on wettige organisatie. Volgens de aanklacht ont- Gelijktijdig vond een onder houd plaats met Abu Firas. die de El-Fatatf-activitedten op de westelijke Jordaan-oever en in Oost-Jeruzalem coördi neert. Op verzoek van de laat ste smokkelde hij in zijn Mer cedes drie koffers met explo sieven en wapens naar Oost Jeruzalem. Aartsbisschop Ca- pucci werd vanwege de be- moette aartsbisschop Capucci langrijkheid van zijn ambt eind april van dit jaar in Bei- door de Israëli's niet aan roet Abu Jihad, de rechter hand van El-Fatah-leider Jas- ser Arafat, commandant van de militaire arm van deze or ganisatie en hoofd van de Zwarte-September-beweging. chter de schermen is tussen de grote heren van de bewape ningsindustrie een geweldige strijd gaande. Inzet: de mil joenen die er te verdienen zijn aan de modernisering van de luchtstrijdkrachten van verscheidene Westeuropese landen, waaronder Nederland. Dit verbitterde gevecht cfm winstgevende contracten is des te interessanter, omdat het zich afspeelt tegen de achtergrond van diepgaande meningsverschillen over de meest wenselijke politiek voor West-Europa. Nederland, België, Denemarken en Noorwegen zijn toe aan de vervanging van hun Starfighters. Wie mag dat nieuwe vlieg tuig leveren? De belangrijkste kandidaten zijn Amerika en Frankrijk. De twee vliegtuigtypes, die de Amerikanen kunnen leveren zijn volgens deskundigen superieur aan de Franse Mi- rage Frankrijk heeft echter met i^ie Mirage nog wat anders te bieden: het perspectief van een West-Europa, dat volkomen los staat van Amerika, van (vage) stappen naar verdere Europese eenwording. Dat vooruitzicht is weinig aanlokkelijk. Als Frankrijk spreekt over een Europa los van Amerika, bedoelt men in Parijs (nog steeds) een E.E.G., gedomineerd door Frankrijk. Dat Europa stelt in de wereld van vandaag niet veel voor. Dat Europa is veiliger binnen de Atlantische gemeenschap, door een hecht bondge nootschap dus wat weer heel iets anders is dan slaafse af hankelijkheid met de Verenigde Staten. De keuze van een nieuw vliegtuig dient niet bepaald te wor den door de belangen van nationale wapenindustrieën of een eng nationalistische politiek. Kwaliteit en prijs behoren de door slag te geven, alsmede de mogelijkheid om door een zo groot mogelijke standaardisatie een zo efficiënt mogelijke defensie te hebben tegen zo laag mogelijke onderhoudskosten. TAe Surinaamse kolonie in Nederland groeit wekelijks mei honderdtallen aan. De onafhankelijkheid, die Suriname volgend jaar wacht, blijkt velen kennelijk meer angst in te boe- lemen dan feestelijke verwachtingen te wekken. Angst voor werkloosheid en rassenstrijd in Suriname. Hier denken zij zich ,e kunnen koesteren aan de welvaartstaat, dan wel te kunnen terugvallen op de bescherming van de Nederlandse sociale wet- 19eving. 2ie Surinaamse rijksgenoten staan volledig in hun recht. Zii mogen naar Nederland komen en een beroep doen op dezelfde 'echten, die voor de Neaeriandse burgers geiden. Hen afwijzen too strijdig zijn met de wet en een apartheidsmentaliteit ver- j 'eden, die vele Nederlanders vreemd is. I Niettemin vormt die stroom van Surinamers een groot pro- •eem. Al die mensen kunnen hier niet op passende wijze wor den opgevangen. Daardoor zullen zij spanningen oproepen. Die "in er trouwens al door andere groepen emigranten, die niet onvoldoende in de Nederlandse samenleving zijn geïnte- S'eord; de buitenlandse arbeidskrachten en Zuid-Molukkers. Nederland heeft een rijke traditie van gastvrijheid. Dat is een 9°ede zaak, maar dan moeten regering en bevolking wel in !3'en bereid zijn de verplichtingen van een goed gastheer- f na te komen. Dat is op het ogenblik in onvoldoende mate geval. Zelfs de vakbeweging laat die nieuwkomers goed- 5 'n de kou staan ,Jfn P'obleem wordt niet opgelost door het te negeren. De wlandse regering en de Surinaamse gemeenschap zouden misère kunnen voorkomen als zij er in overleg in zouden agsn de stroom van Surinamers naar Nederland in te dammen. grenscontrole onderworpen. Volgens de aanklacht plaatste hij de drie koffers in de wc van een school in zijn woon plaats Beit Hanin-a hij Jeruza lem. Hij had er voor gezorgd dat de bewaker van de school er op dat moment niet was en hij onopgemerkt zijn gang kon gaan. Later ging hij na of El- Fatah-commando's de wapens hadden opgehaald In de aanklacht wordt ge steld, dat de door aartsbis schop Capucci gesmokkelde wapens lïun doel bereikten en werden gebruikt in Jeruzalem, In mei smokkelde hij op ver zoek van Abu Firas weer een met explosieven gevulde kof fer naar Oost-Jeruzalem, die hij opsloeg in de lokalen van de Grieks-katholieke kerk. Tij dens de ondervragingen heeft de aartsbisschop deze koffer volgens de aanklacht aan Is raëlische rechercheurs overge dragen. Op 21 juli werd bij de grens overschrijding bij Rosh Ham- kra, aan de Israëlisoh-Libane- se grens een grote hoeveelheid wapens en explosieven op ver borgen plaatsen in zijn auto gevonden. Twee Arabische guerrilla strijders zijn maandagavond bij de Israëlische grens met Libanon gedood. Zij waren blijkblaar van plan Israëliërs te gijzelen om gevangen guer rillastrijders vrij te krijgen, aldus is uit militaire kringen in Tel Aviw vernomen. De twee hadden lijsten met namen van 30 makkers bij zich die in ruil voor de gijze laars vrijgelaten moesten wor den. De papieren waren on dertekend door de guerrilla organisatie El Fatah. In een bijna zomers Hel sinki hebben koningin Juli ana en prins Bernhard gis teren de eerste dag van' hun vier dagen durende staats bezoek aan Finland afge werkt. Het vorstelijk paar werd door de bevolking van Helsinki buitengewoon ent housiast ontvangen. Duizen den Finnen juichten de ko ningin en de prins en het echtpaar Kekkonen langdu rig toe. Na de lunch in het presidentiële paleis legden- de koningin en de prins een krans op de begraafplaats Hietaniemi bij het gedenk- monument voor Finse oor logsslachtoffers (foto). (Van onze redactie buitenland) SHOREHAM Het 13 me ter lange jacht van oud-pre mier Heath van Engeland, de „Morning Cloud" is in de nacht van maandag op dinsdag voor de kust van Sussex bij zware storm vergaan- Heath, een verwoed zeezei ler, was zelf niet aan boord. Vijf opvarenden zijn er met een reddingsvlot in geslaagd de kust te bereiken, maar twee anderen worden ver mist. Het vorige jacht van Heath, dat hij in 1970 aan een zaken man van Jersey verkocht, is in dezelfde storm op Jersey los geslagen en op de rotsen gelo pen. DE „GROTE internationale poëzieprijs 1974" is toegekend aan de Tsjechoslowaakse dich ter Vladimir Holan- Het ge beurde in Knokke op een poë ziefestival dat vier dagen heeft geduurd. NIEUW-DELHI (AFP-RTR) „Als het binnen een week niet gaat regenen dan zal Ra- jastan worden getroffen door een hongersnood die zijn weerga niet kent"- Dit ver klaarde dinsdag Harideo Josji, de premier van deze deelstaat in het noordoosten van India. De 26 miljoen inwoners tel lende staat heeft voor een eer ste leniging van de nood een bedrag van zeker 70 miljoen giulden nodiig- (Van onze redactie binnenland) WAGENINGEN Een veel gebruikt maar ondeugdelijk argument is, dat een bedrijfs tak moet worden beschermd tegen invoer uit landen met lage lonen. Prof. drs. J. de Veer, ad- schermen is d-at laakbaar. In principe geldt dat ook en vaak juist voor land- en tuinbouw. Over de concurrentie uit ont wikkelingslanden siprak ook de directeur tuinbouw-markt- ordening van de EEG, drs. C.P. Driesprong, die dit aan de concurrentiepositie van de Ne derlandse tuinbouw gew-ijde congres opende. De nu-lrech- junct-directeur van het Laud- ten, die de gemeenschap aan bouweconomisch Instituut, zei bepaalde landen uit zwart Af- dit dinsdag op het nationaal tuinbouwcongres in Wagenin- gen. Het gaat hier volgens hem rika voor hun naar de ge meenschap uit te voeren tiuin- bouwprodukten wil toestaan, zullen zijns inziens niet tot een „concurrentiebloedhlad' om invoeren uit arme landen, behoeven te leiden. Het gaat die voor him verdere economi sche ontwikkeling of om ver- slechts om een kleine lijst van produkten, grote cultures zul- UTRECHT (ANP) Het algemeen bestuur van de Ne derlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) heeft zich akkoord verklaard met een model-statuut voor hoofdre dactie en redactie, waarover delegaties van de Nederlandse Dagblad Pers en de NVJ bijna een jaar hebben onderhandeld. Het onderhandelingsresultaat moet nog worden goedgekeurd door de ledenvergadering van de NDP en de verenigingsraad van de NVJ. Het model-statuut kan wor den beschouwd als een con creet plan voor redactionele democratie- LISSABON In de Zambl ase hoofdstad Loesaka begint donderdag de derde gespreks ronde over de toekomst van Mozambique. Uit Lissabon ar riveert de Portugese minister van buitenlandse zaken Mario Soares, vergezeld door twee andere leden van het kabi net. De bevrijdingsbeweging Fremilo wordt vertegenwoor digd door haar voorzitter, Sa- mora Machel, en diens plaats vervanger Marcelino dos San tos- De Portugezen hopen, dat de besprekingen thans tot concre te onderhandelingen zullen leiden. Machel heeft enige dagen geleden zijn zienswijze nog eens gepreciseerd. Het gaat hem niet om een democratisch referendum over het politieke lot van de negen miljoen be woners van het land aan de Indische Oceaan en evenmin om de vorming van een tussen beide partijen overeengeko men overgangsregering. Ma chel blijft staan op overdracht van de soevereiniteit en de praktische bestuursverant- woordelijkheid aan het Freli mo. Merijn nam gisteren ineens een snipperdag. Kan dat zo maar? 99 99 ROTTERDAM (ANP) Rotterdam wil dat het rijk haast maakt met het uitkeren van de 36,8 miljoen gulden, die de gemeente aan inkom sten derfde als gevolg van het olie-embargo. Dit heeft wet houder J. Riezenkamp van fi nanciën dinsdagochtend ge zegd op een persbijeenkomst, waar hij een toelichting gaf op de gemeentebegroting voor 1975- Hoewel Rotterdam van de staatssecretaris van Binnen landse Zaken de toezegging heeft, dat de financiële gevol gen van het embargo in prin cipe gecompenseerd zullen worden, ziet Riezenkamp het geld t.och nog niet. zo snel komen. „Van al die mooie woorden rinkelt onze kassa niet. Binnenlandse Zaken mag onze aanspraken dan wel er kennen, maar het kabinet als geheel heeft natuurlijk het laatste woord. Vandaar dat ik nu nog eens krachtig aan de bel trek", aldus de wethouder. Van november 1973 tot en met juli 1974 ontving Rotter dam door alle nadelige effec ten van de oliecrisis fl. 36-833.311 minder dan waarop gerekend was- In de begroting voor 1975 is dit bedrag als volgt gespecificeerd: havenbe drijf (minder zeehavengelden) fl. 31.810.000, gemeente-ener giebedrijf fl. 2.534.000 en drink waterleiding fl. 2.489.311. De winstdervingen van het GEB en de drinkwaterleiding zijn het gevolg van verminderde omzetten van de petrochemi sche industrie. dere verarming te voorkomen Jen de betrokken landen niet weinig anders kunnen doen kunnen opzetten en ze hebben dan zich te richten op een het nadeel van de grote af- produktie, waarmee ze door stand hun relatieve overvloed van De relatieve conourrentiepo- weinig geschoolde arbeid een concurrentievoordeel heb ben. Als welvarender landen met veel ruimere mogelijkheden zich tegen zulke importen be- AD VERENTTE) (Van onze redactie binneland) DEN HAAG Op het de partement van CRM wordt verwacht, dat ln de eerste helft van deze maand de op richting van de stichting Be drijfsfonds voor de Pers zal kunnen plaatsvinden. Momen teel wordt gewerkt aan de sa menstelling van het bestuur van de stichting, aldus heeft een woordvoerder van liet de partement dinsdag desge vraagd meegedeeld Het bedrijfsfonds krijgt tot dioel het verstrekken van kre dieten aan dagbladen, nieuws- 1 an 0llze parlementaire redactie) DE\ Haag De ruim volkstuinders in ons 1,14 willen Ho-ooo meer zekerheid- Si Ie dril n verl°st worden van •en h»S'?S' buil volkstui- •omc, i unnen worden afge- djt |lun r 4e gemeente, om it, Wond voor wegenaan- •temd ï!~enbouw wordt be- '>n d« 'v0mentcel heeft 30% 'ederlandsc volkstuin- t'ond V-inen °P "tijdelijke" Ruim 35 van de volkstuincomplexen is van tij delijke aard- Deze wensen en schrikbeel den heeft gisteren in Den Haag het Algemeen Verbond van Volkstuinders Verenigin gen in Nederland opgesomd tijdens een toelichting op een driedaags internationaal volks- tuinders-conigres, dat volgen de week in Amsterdam wordt gehouden- Prins Claus opent dit congres. Bij het Algemeen Verbond van Volkstuinders Verenigingen zjjn 22.000 volks tuinders aangesloten. Momen teel is in ons land 3300 hecta re grond beschikbaar voor volkstuinders tegen 3650 hec tare in 1955. Geschat wordt, dat nog 500 hectare grond ex tra moet komen om aan 12-000 a 15-000 aspirant-tuinders de kans te bieden een lapje grond te „veroveren" voor hun hob by. „Het schrikbeeld voor de potentiële volkstuinders is de wachttijd om in aanmerking te komen voor een stukje grond Dit kan soms drie jaar duren", aldus drs F- Zantkuijl, die een studie heeft gemaakt over het volkstuinwezen- Volgens deze socioloog heeft de volks tuin zich ontwikkeld van de zgn. armentuin tot een vrije- tijdstum, die ook aantrekke lijk is voor de niet-volikstuin- ders, omdat de volkstuinen in ons land meestal als parken ziijn opgezet en vri-j toeganke lijk zijn- bladen en opinieweekbladen, die de maatschappelijke actua liteit in haar algemeenheid volgen met analyse, commen taar en achtergrondinformatie in het belang van de -opinie vorming op staatkundig ge bied. Deze omschrijving is op genomen in het ontwerp van de statuten en richtlijnen voor het fonds, waarover de Twee de-Kamercommissie voor CRM nog voor het begin van het zomerreces met minister van Doorn mondeling overleg pleegde- Uit het dinsdag gepubliceer de verslag "van het overleg blijkt, dat het fonds geduren de een interim-periode zal functioneren- Binnen niet te lange tijid wordt bij de Twee de kamer de regeringsnota over het mediabeleid inge diend. „Het staat nog niet vast op welke wijze vorm wordt gegeven aan het uit de media nota en de discussie daarover volgende beleid", aldus minis ter van Doorn tiidens het overleg- Met het oog op het nieuwe beleid zullen tijdens de inte rim-periode bij steunverlening aan de pers „onverbiddelijk de voorwaarden van rentabili teit en tijdelijkheid verbonden zijn" Volgens de bewindsman zal het inteirim-beleid geen vertragende invloed uitoefenen op de voorbereiding en uit werking van een integraal me diabeleid. (ADVERENTIE) sitie van de Nederlandse glas groenteteelt zal door de recen te gebeurtenissen, zoals de enorme verhoging van de energieprijzen, weinig veran deren, doordat ook bij de con currenten de kosten gestegen zijn. Dat betekent echter niet, dat de rentabiliteit van deze bedrijfstak zich op korte ter- i mijn zal herstellen. Dit zei de heer P.A. Spoor, hoofd van de sectie groente- en fruitteelt van het Landbouw-Economisch Instituut. De heer Spoor meende, dat aanpassing van de glastuin bouw aan de gestegen kosten zal moeten gebeuren door ver laging van de kostprijs en verhoging van de opbrengst- prijs. Kostprijsverlaging wacht echter nog op nieuwe techni sche ontwikkelingen, terwijl verhoging van de opbrengst- prijs slechts mogelijk zal zijn door vermindering van het Nederlandse of het concurre rende aanbod. Vraag onze brochure over alle spaarvormen. bankiers 's-Herfogenbosch, Amsterdam,Breda, Den Haag, Eindhoven,Nijmegen, Roosendaal,Rotterdam,Tilburg, Vught (Van een onzer verslaggevers) AMSTERDAM De duik vlucht van de KLM is type rend voor het ziektebeeld van de hedendaagse burger luchtvaart- Eng nationalisme, gebrek aan slagvaardigheiu en moordende concurrentie werken slopend- Valuta-on rust en oliecrisis doen de rest- Alle grote maatschappijen hebben de algelopen jaren machteloos moeten toezien hoe zich donkere wolken sa menpakten boven hun eens zo hoopgevende exploitatie- cijfers. Bij de KLM eindigde in 1971 een periode van zes vette jaren, waarin de maatschap pij zich kon herstellen van de bijna fatale knock-out, die zij kreeg bij het betre den van het straaltijdperk in het begin van de "jaren zes tig Forse overheidssteun kon toen liquidatie voorkomen. Toen in het begin van de jaren zeventig de jumbo's hun intrede deden, manifes teerde zich andermaal de kentering in de exploitatie. Ditmaal was het de valuta onrust die desastreus werkte- De Amerikaanse dollar en het Britse pond, de basis valuta's in liet internationale tarievensysteem, kregen klap op klap- Hetzelfde gold voor de luchtvaartmaatschappijen. Vrijwel tegelijkertijd kwam op de van oudsher uitermate winstgevende Noordatlanti- sch, route een keiharde prij zenslag tot uitbarsting- Ter wijl in vrijwel alle sectoren de inflatie de prijzen opjoeg, kelderden de tarieven voor vluchten naar Noord-Ameri- ka op spectaculaire wijze- „Een milde vorm van waan zin", aldus de diagnose van het PvdA-kamerlid dr. A. Oele, toen hij in het Europe se parlement vaststelde, dat een retourtje Amsterdnm- New York goedkoper kon zijn dan een retourtje naar Rome De KLM liet in reac tie daarop weten, dat je geen appels met peren kunt ver gelijken- Men durfde de slag aan Tarieven in de burgerlucht vaart komen tot stand binnen de IATA Een log, overkoe pelend lichaam, waarin vrij wel alle luchtvaartmaat schappijen vertegenwoordigd zijn. Wijzigingen worden uitsluitend doorgevoerd, wanneer alle partijen het eens zijn- Niet zelden een onwerkbare situatie- Eén dwarsligger is voldoende om een rem te zetten op alle slagvaardigheid. Typerend is in dat verband het feit, dat sterk geslegen brandstofprij zen pas maanden later in de tarieven worden doorbere kend- Eng nationalisme is een an dere kwaal waarmee de bur gerluchtvaart behept is- Iede re zichzelf respecterende na tie meent er naast een vlag en een volkslied een lucht vaartmaatschappij op na te moeten houden om die ver volgens warm te koesteren en te beschermen tegen mo gelijke concurrentie van bui tenaf. Pogingen om tot fusies te komen liepen in het verle den juist op dat nationalisme stuk In de „dagorder" die de KLM-directie gisteren aan het personeel zond werd ook gewezen op de moeilijke tij den die de internationale burgerluchtvaart in zijn ge heel doormaakt- Als er bij de KLM geen maatregelen worden geno men tegen de stijging van de verliezen, dan zal de KLM (lil jaar evenveel verliezen als vorig jaar de tram in Amsterdam: 100 miljoen gul den. Overigens staan wat ro le cijfers betreft de Neder landse Spoorwegen aan de top met een iaarverlies van een half miljard.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1974 | | pagina 9