Numerus fixus: duizenden teleurstellingei
Alleen al aan
universiteiten
voor 4500 man
geen plaats
ONDERZOEK
VAN
NIJMEGEN
Vervuiling doodt de zeeën
DE PELGRIMSKERK
ST.-BARTHOLOM!
GERESTAUREERD
Boek doorbreekt Victoriaanse
valse schaamte in Sovjet-Unie
VARA
nieuwe
Neder
tv-seri
WAT GEBEURT MET
AFGEWEZENEN?
Op
op Zuia
binnenland
buitenland
Studiekeuze
Wat nodig is
Uitstel
Afpoeieren"
Teleurstellingen
Artsen
Criteria
Hogescholen
Actie
Zorgwekkend
Minder leven
PROBLEEM
SUSKE EN WIS
-
UTRECHT (ANP) Duizenden
jongens en meisjes, die dit jaar van de
middelbare school zijn gekomen, gaan
studeren, aan universiteiten, aan hoge
scholen of aan scholen voor hoger be
roepsonderwijs. Maar voor rond 4500
van hen was geen plaats aan de univer
siteit: zij werden uitgeloot, want de
studierichting van hun keuze kende
een numerus fixus. Hoeveel studenten
niet werden toegelaten lot liet hoger
beroepsonderwijs, waar men al jaren
een beperking van de opnamecapaci
teit kent, is moeilijker na te gaan, maar
ook voor die opleiding moesten dui
zenden jongens en meisjes worden te
leurgesteld. Voor de sociale academies
bijna driemaal zoveel aanmeldingen als
plaatsen (7216 tegen 2393), voor de
240 opleidingsplaatsen van jeugdlei
ders meldden zich 1250 studenten aan,
voor de academies voor lichamelijke
opvoeding dongen 2018 gegadigden
uaar 710 plaatsen.
Wat er met al die afgewezenen gebeurt, is een onduide
lijke zaak. Vaak proberen zij het het volgend jaar opnieuw
met een even groot risico op een misser. Anderen kiezen
een richting, waar het niet zo vol is; jongens gaan eerst in
militaire dienst, velen verdwijnen in een baan, al dan niet
diep teleurgesteld. Er is niet of nauwelijks onderzoek ver
richt naar deze grote groep aankomende studenten, die
achter het net van de door hen gewenste wetenschappelijke
of hogere beroepsopleiding vissen.
In Nijmegen hebben enkele
mensen die zich met de bege.
leiding van studenten bezig
houden, de aankomende stu
denten uitgenodigd over hun
problemen te komen praten,
mochten zij uitgeloot worden
In een bepaalde proefweek
zijn er 75 geweest die aan de
uitnodiging gevolg hebben ge
geven. Doel van de bijeen
komst was de individuele uit
gelote student de mogelijkheid
te bieden zijn problemen te
uiten en hem (of haar) te
motiveren naar een oplossing
te zoeken en daarbij hulp te
bieden.
In groepjes van zeven tot
aohit mensen onder leiding van
twee begeleiders zijn die pro
blemen besproken, waarbij
vooral naar voren kwmn dat
het tijdstip waarop men ver
nam of men al dan niet was
uitgeloot, te laat is en dat men
op school niet bij machte
blijkt te zijn de leerlingen
voldoende te helpen bij de
studiekeuze. Van Nijmeegse
zijde werd overigens gezegd dat
dit geen verwijt aan de scho
len is: de schooldecanen heb
ben gewooai te weinig moge
lijkheden die leerlingen goed
te informeren.
De studiekeuze kwam, zo is
verder gebleken, veelal tot
stand na gesprekken met ou
ders, vrienden, kennissen die
al studeren en in veel mindere
mate na informaties bij
schooldecanen. Op studenten
decanen of beroepskeuze-advi
seurs werd maar in enkele
gevallen een beroep gedaan.
Veelal is de studiekeuze ook
omkleed met bepaalde voor
oordelen over hoe het toegaat
bij bepaalde studierichtingen
(sociale wetenschappen, dat
zijn allemaal linkse jon
gens".)
Verder is naar voren geko
men dat veel aankomende stu
denten zich blind staren op
een bepaald vak. Dait komt
vooral voor bij een studierich
ting als medicijnen, waar het
vak van arts weliswaar een
duidelijk beroepsprofiel heeft,
maar waar men zich toch te
weinig realiseert wat het vak
werkelijk inhoudt en hoeveel
verschillende richtingen er
zijn-
Volgens de Nijmeegse stu
dentenbegeleiders is er een
„stuk integratie nodig tussen
de schooldecanen en de be
roepskeuze-adviseurs". Dat
zou volgens hen „een eerste
aanzet kunnen zijn voor aan
komende studenten een beter
heeld te verkrijgen van wat
zij willen gaan studeren". Er
kend werd echter dat dit veel
mankracht zal vragen.
Voor veel uitgelote scholie
ren is de pil extra bitter als
zij zien hoe en dat is on
vermijdelijk gezien het grote
aantal studenten in een
aantal gevallen wel toegelaten
mensen na enige tijd om
zwaaien. omdat zij tot het in
zicht komen dat hun keuze
niet juist was of, wat nog
onplezieriger is, als zij zien
hoe plaatsen worden bezet
door mensen dóe „het niet
meer zien zitten", en die niets
uitvoeren.
Er is wel eens voorgesteld
de selectie uit te stellen tot na
het eerste studiejaar. Daar
mee zou kunnen worden be
reikt dat de studenten een be
ter inzioht krijgen in wat de
studie voorstelt en de docen
ten zouden kunnen zien, wel
ke capaciteiten de student
heeft. Maar aan dit voorstel
kleven oalc problemen. Zolang
er niet voldoende mogelijkhe
den zijn, om iedereen te laten
studeren, zal toch een deel
van de studenten moeten wor
den afgewezen- Dit houdt te
vens het in het leven roepen
in van een soort „eerstejaar
met een waterhoofd" waar on
derwijs wordt gegeven aan
een zekere groep waarvan van
tevoren vaststaat, dat ze af
moet vallen.
De Nijmeegse groep uitgelo
te scholieren viel na de ge
sprekken met de begeleiders
en met elkaar in dirie groepen
uiteen:
Eén die tot het inzicht kwam
dat de keuze op drijfzand was
gebaseerd en een motivatie
voor een andere richting
vond,
Eén die nog moer bevestigd
>vas in de oorspronkelijke
keuze, en één die van zijn oor
spronkelijke keuze was afge
stapt, maar nu niet meer wist
wat v/el te doen.
Hoewel tevoren nadrukkelijk
was gezegd, dat de bijeen
komst niet was bedoeld als
mogelijkheid alsnog, zij het
via een achterdeur, de gewen
ste studierichting te betreden,
is daar volgens de studenten-
begeleiders toch nog naar ge
vraagd.
Veel studenten blijken hard
nekkig vast te houden aan hun
keuze. De suggestie naar een
alternatief te zoeken, wordt
vaak met verontwaardiging af
gewezen. Dit geldt, zo is de
ervaring van studentendecanen
in Utrecht, met name voor de
studierichtingen medicijnen,
tandheelkunde en diergenees
kunde, de alfa-vakken met
een numerus fixus kennen dit
verschijnsel jets minder.
Een Utrechtse decaan kreeg
van een teleurgestelde aan
staande medicus zelfs te horen
„dat. men met die loting het
intellect het land uitjaagt".
„Mensen die uitgeloot zijn,
blijken nooit te hebben nage
dacht over een alternatief",
zeggen de studentendecanen in
Utrecht. „Ze hebben zich te
gen alle adviezen in op hun
eerste keuze vastgezet, ze
„kennen" gewoon geen alter
natieven- Als ze bij ons hun
nood komen klagen omdat ze
zijn uitgeloot, proberen wii
hun dat duidelijk te maken en
biij een aantal gaan dan de
ogen open. bijvoorbeeld de
keuze voor psychologie in
plaats van geneeskunde".
Maar zij, die bij de decaan
komen om hulp of om alsnog
een poging te doen via bepaal
de regelingen te worden toe
gelaten, zijn de sterkst gemo-
tiveerden. Zij willen per se
studeren. Velen, de overgrote
meerderheid, berusten, doen
niets, verdwijnen als het ware,
hoewel zij voor hun eindexa
men van de middelbare
school zich de moeite hebben
getroost zich aan te melden en
de hoop hebben gekoesterd te
worden toegelaten.
De Utrechtse decanen mer
ken ook dat veel uitgelotenen
een jaar iets anders gaan stu
deren. maar zeker het jaar
daarop weer terug komen om
hun geluk te beproeven- In de
melda
studierichting geneeskunde
meldden zich dit jaar 657 stu
denten, die vorig jaar waren
uitgeloot. Slechts eenderde
van deze groep is er door
gekomen, de rest is opnieuw
uitgeloot.
„Het aanbieden van een al
ternatief stuit vaak op grote
weerstand", aldus de Utrecht
se decanen- „Het valt ook op
dat verwijzing naar het hoger
beroepsonderwijs geen alter
natief is. Behalve dat men ook
daar een duidelijke beperking
van de capaciteit kent, vinden
veel aankomende studenten
het enigszins beneden hun ni
veau. Ze willen een academi
sche opleiding volgen.
Het werk van d'e decanen in
deze gevallen komt vaak neer
op „afpoeieren" want zo zeg
gen zij „er valt zo verschrik
kelijk weinig voor de uitgelote
groep te doen". Verwijzen
naar het buitenland biedt ook
weinig of geen soelaas. Van
West-Duitsland is bijvoorbeeld
bekend dat daar dit jaar
42.000 studenten zijn afgewe
zen bij gebrek aan opleidings
capaciteit
Zowel in Nijmegen als in
Utrecht is het onvoldoende in
zicht van scholieren in wat
studeren in feite inhoudt, naar
voren, gekomen als algemeen
probleem van de studie. Hoe
wel al vele jaren bekend is,
dat de scholiere een wat te
romantisch, onduidelijk en
brokkelig beeld heeft van wat
hem op de universiteit te
wachten staat, blijkt bet nog
steeds niet mogelijk hun infor
matie te geven die een juist
beeld tot stand brengt. Dit
heeft veel teleurstellingen tot
gevolg: bij de uitgelotenen die
blijven hunkeren zowel als bij
de toegelatenen, die omzwaai
en of die tijdens de rit afha
ken.
Veel is overigens nog onze
ker, pas als de inschrijvingen
achter de rug zijn, kan wor
den nagegaan hoeveel aanko
mende studenten in werkelijk
heid moesten worden afgewe
zen. De zogenaamde vooraan
meldingen moesfen al in janua
ri bij het in Groningen geves
tigde centraal bureau aanmel
ding en plaatsing binnen zijn.
Volgens het hoofd van dit bu
reau trekt 10 procent zich na
die vooraanmelding zonder
meer terug en nog eens 5 pro
cent valt af. omdat men voor
zijn eindexamen is gezakt- In
Utrecht weet men te vertellen
dat veel scholieren zich „.vonr
alle zekerheid" voor verschil
lende hbo-opleidingen aanmel
den, om op die manier meer
kans on een plaats te krijgen
Als de inschrijving dan diaar
is, valt er een gat. er komen
er minder dan uit de vooraan
meldingen voor het hibo viel af
te leiden. Eenzelfde tendens is
er bii de universitaire aanmel
dingen te bespeuren-
Veel aankomende studenten
geven, hoewel diat hun op de
formulieren wordt verzocht, in
het geheel geen tweede moge
lijkheid op. Nu is dat weer
moeilijk, want het is niet toe
gestaan een alternatief vak te
kiezen, -als ook voor die stu
dierichting een numerus fixus
geldt. Maar op het moment
van vooraanmelding (januari)
is nog niet bekend welke stu
dierichtingen doop een nume
rus fixus zullen worden ge
troffen. Dit jaar werd dat pas
in juni definitief bekendge
maakt
Het hoofd van het bureau
aanmelding en plaatsing zei
desgevraagd dat volgend jaar
de voorlichting aan de eerste
jaarsstudenten zal worden uit
gebreid en verbeterd. Er is
een brochure in de maak,
waarin andere mogelijkheden
worden genoemd.
Veel is echter nog onzeker,
omdat dc Tweede Kamer nog
moet debatteren over verlen
ging van de wet, die de beper
king van de inschrijving van
studenten mogelijk maakt. Het
daartoe strekkende wetsont
werp komt op zijn vroegst be
gin volgend jaar in de kamer
aan de orde. Dan moeten de
scholieren, die nu aan hun
laatste jaar beginnen zich al
hebben aangemeld, want de
vooraanmelding sluit dit jaar
in december-
de geschiktheid de i)ctt
opleiding te volgen,
minder aanleiding t0(
gegeven.
Alarmerende bericht,,
werkloosheid onder b,J
groepen academici zoal-
kundigen, ingenieurs,
ten, hebben de laatst, J.
belangstelling voor dit
doen afnemen
het geval met social, L
schappen als sociolori, 1
psychologie. De subfaculUi'
voor pegadogie en antel
hebben jaren veel mensenl
genomen, die aanvaj
voor de sociale academl.7
den gekozen, maar dalt,
werden toegelaten.
'ós J I
1'lj
«4tJ
lal
«W
Mij
In het wetsontwerp stellen
de bewindslieden van Onder
wijs en Wetenschappen voor
uitsluitend te loten om plaat
sen in de studierichtingen, met
beperkte capaciteit. Vorig en
dit jaar werden zij, die hun
dienstplicht hadden vervuld en
ook zij die een gemiddeld eind-
examencijfer hoger dan 7,5
hadden, zonder meer tot de
studierichtingen met een nu
merus fixus toegelaten. Over
de toelatingscriteria is noch in
wetenschappelijk, noch in po
litieke kringen het laatste
woord gezegd. In de praktijk
betekent dit onzekerheid voor
de aankomende studenten tot
na het kamerdebat.
De beperking van het aantal
studenten in dit jaar tien
studierichtingen staat op
gespannen voet met de grond
wettelijke vrijheid van onder
wijs- In en om de universitei
ten zijn dan ook de nodige
debatten hierover gevoerd en
ook in politieke kring wordt
er heel verschillend over ge
dacht. De toelatingsbeperking
van hoger beroepsonderwijs,
die vaak ook nog gepaard
gaat met een beoordeling over
De meest teleurgesteld,
staande studenten telt n»
der hen, die geneeskund,
den gaan studeren. Het a
meer dan 2000. Tandhuli
had plaats voor 448 stufa
er moesten 370 jongmi
meisjes worden afgewet I
diergeneeskunde war,,
voor de 150 plaatsen Jjj
meldingen.
Bij biologie ziet het J
uit dat alle gegadigden 't
nen worden geplaatst
farmaoiie bleek achteral k
niet nodig. Bij NcderJ
moesten edhter bijna 400 J
sen wonden afgewezen, b:|l
gels 350, bij geschiedenis
600 en bij de univei
studie voor lichamelijk,"]
voeding (alleen aan d,
Universiteit mogelijk) 52 't
sociale geografie tensj
bleek het aantal meldJ
het aantal plaatsen zo »-J
te overschrijden, dat ook i
geen loting nodig was.
Een heel ander beeld dui
universiteiten bieden del,
scholen. De drie teeluiij
hogescholen (Delft, Eind
ven en Twente) kunne,
komende eerstejaars goed d
werken- In Delft hebben i
1700 studenten aangemel:
Eindhoven 500 en in Tm
261. Vooral in Twente is
plaats; men zou er 500 stil
ten kunnen opvangen.
Aan de landboiiwhogi
in Wa-geningen noemde
een aantal van 800 aam
gen bij een capaciteit die
noodis tot 1000 is op te v
In Tilburg aan de Kathol
Hogeschool, hebben ziel
nog toe ruim 700 stude
gemeld, voor wie allenml
plaatsje te vinden is.
de Noordzee) worden ge
loosd-
Het zwaard van Damocles
hangt dreigend boven ons
hoofd- Het vrachtverkeer blijft
toenemen, evenals de invoe
ring van reuzentankers van
500-000 ton- Het opnieuw in
gebruik nemen van bepaalde
routes voor olietankers in ver
band met de verwachte hero
pening van het Sueakanaal en
ie steeds intensievere oliebo
ringen voor alle kusten van
het vasteland (om de energie
crisis meester te worden), zijn
factoren die de vervuiling van
de Europese wateren alleen
maar verergeren-
(Van een medewerker)
ST.-JEAN-DE-LUZ/CHERBOURG De golven van de
Atlantische Oceaan werpen geen plastic flessen en klonten
teer meer op het fijne zandstrand van St.-Jean-de-Luz, bü
de Spaans-Franse grens.
De plaatselijke autoriteiten van deze badplaats hebben
namelijk een zeer kostbaar anti-vervuilingsfilter, met een
lengte van 800 meter, vlak voor de ingang van de baai ge
ïnstalleerd. De badgasten van St.-Jean-de-Luz kunnen dus
bun voeten voortaan schoonhouden. Alle zichtbare vervui
ling zal worden tegengehouden.
Maar hoe staat liet met de
onzichtbare vervuiling, die ge
leidelijk de zee doodt en des
te gevaarlijker is omdat zij
niet waarneembaar is?. Al
vijftien jaar lang heeft men
weet van de vervuiling van de
zeeën, maar desondanks is die
vervuiling er niet minder on
geworden-
De ramp met het schip
"Torrey Cannon" dat de Bre
tonse stranden vervuilde is
nog niet in de vergetelheid
geraakt- Evenmin de breuk
van een olie-installatie voor de
kust van Californië in I960
Deze rampen werden door d(
pers breed uitgemeten slechts
korte heriehten werden gewijd
aan de gigantische metersdik
ke en kilometerslange schoo
dode vissen, die in de zomeT
van 1970 door een Noors schir
in de Noordzee werd opge
merkt. Ook de ramp op he'
Japanse eiland Minimata, waa'
onlangs veel mensen om het
'even kwamen, nadat zij met
kwik besmette vis hadden ge-
-'"i, werd geen voorpagina
nieuws- En wie weet zich nog
te herinneren dat er in 1970 in
de Verenigde Staten één mil
joen blikken tonijn van de
markt genomen moesten wor
den, omdat die tonijn met
kwik was besmet?-
in officiële kringen, maar
ook bij het publiek heerst de
mening dat de zee al deze
gevaren wel overwint en zich
tegen vervuiling en vergifti
ging weet te verweren- Maar
dan stapt men toch wel wat al
te gemakkelijk over een aan
tal zorgwekkende verschijnsc
len heen Bijvoorbeeld:
Verkenningstankers op zee,
die jaarlijks een miljoen ton
koolwaterstof aan het zeewa
ter toevoegen.
Radio-actief afval, afkomstig
van de kern-industrie, dal
men in zee blijft werpen- (Dit
afval zit in containers, die wie
zal het zeggen, misschien vijf
tig maar misschien ook elechts
twintig jaar tegen verwering
en druk bestand zijn.
Industrieel en huiselijk af
valwater van de meeste grote
kustplaatsen in Europa dat
nog steeds in zee stroomt en
de bacteriologische vervuiling
vernoogt-
De verspreiding van steeds
grotere hoeveelheden bestrij
dingsmiddelen, zuren, metaai-
oxyden, chemische en farma
ceutische afvalprodukten, on
ontbindbare wasmiddelen en
giftig lood van uitlaatsgassen
langs alle kusten van het vas
teland van Europa- Men kan
van tienduizenden tonnen per
jaar spreken-
Gedurende een bijeenkomst
var de Raad van Europa rap
porteerde de bekepdp oceaan-
deskundige Jacques Coustrau
<ian ook dat ten gevolge van
vervnilitie het leven in de zee
in de hele wereld met 40U
vermindee-»
Internationale overeenkom
tien ontbreken, zodat de oce
aan steeds meer een wereld
riool wordt En merkwaardig
genoeg werken sommige mi
lieu-beschermende maatrege
len juist de vervuiling van dc
tee in de hand. Afvalwater en
gevaarlijke stoffen kunnen
bijvoorbeeld niet meer zo ge
makkelijk als vroeger langs
waterwegen- worden afge
voerd- Het gevolg hiervan »"s
dat ze direct in zee, (vooral in
Internationale instanties
gaan nu over tot actie- Behal
ve de Verenigde Naties, die
reeds een tiental jaren naar
een wereldwijde aanpak van
het probleem zoeken, heeft
ook de vergadering van de
Raad van Europa bij diverse
gelegenheden duidelijk om
schreven voorstellen ingediend
om het kwaad in te perken-
De regeringen, die meestal
te kampen hebben met proble
men van het moment, tonen
echter niet altijd de nodige
belangstelling. Ze aarzelen om
de voorstellen van de Raad
van Europa te ondertekenen
aangaande internationale over
eenkomsten, die de vervuiling
van de zee moeten tegengaan-
Toch hebben nu zeven Noord
zeelanden een overeenkomst
ondertekend om gezamenlijk
de koolwaterstof-vervuiling
ven hun zee te bestrijden. De
Raad van Europa wil echter
ring verdere maatregelen om
de zee voor de mensheid te
behouden- Die raad stelt na
melijk in de maritieme wet
een hele serie bepalingen
voor, zoals internationale ga
ranties wat de veiligheid van
olieboringen en olietransporter
op zee betreft- Hij dringt er
ook op aan de regeringen te
verplichten technische en fi
nanciële programmas op te
stellen, ter bestrijding van dc
vervuiling van de zee- De tijd
dringt- Het is de vraag of dp
reindustrialiseerde landen be
reid zijn als eersten de nodige
iffers te brengen en bii hun
kostenberekeningen uit tr
"aan van noodzakelijke inves
teringen voor de milieube
crvVtOrtrwn'n a. i c; fp cU'
wijsheid in deze zal zegevie
•en en dat ook het oublie'-
erin zal toestemmen de Drii-
t betalen voor een schot»"
zee.
JEAN-CLAUDE HAHN
BERCHTESGADEN De pelgrimskert fl
St.-Bartholomeus op het gelijknamige s'M
eiland van de Königsee aan de voet vsn h
weldige Watzmann-massief is sedert genml
een geliefd schilders-motief. Als kleuren»
prijkt deze kerk op affiches van de hele »tt<
om reizigers naar het Berchtesgadenetlul|
lokken.
In het uiterste zuidoosten van Duisli
de St.-Bartholomeus een excursiedoel bi
stek. Meer dan driekwart miljoen vakantltf
gers varen elke zomer over het diep®1
meer om het fotogenieke kleinood van W
en van binnen te bekijken. Bovendien is SI
tholomeus uitgangspunt voor aantrekken)
wandelingen, bergtochten en klimpartij"1
originele kerkje, dat op de fundamenten'®
kapel van 1134 staat, was thans voor 4e
maal in zijn 275-jarige geschiedenis dot"'""
bedreigd. De bijna voltooide restauratie
volkomen geslaagd genoemd.
MOSKOU (UPI) Tot
voor kort was het zo dat als
een jong paartje in de Sovjet-
Unie voorlichting over zijn
sexueie betrekkingen wilde
hebben, het werd verteld op
te zien naar het puriteinse
voorbeeld van vadertje Lenin
en zijn vrouw Kroepskaja.
„Alleen als het nou echt moet,
maar zie er anders maar van
af".
Had datzelfde paartje sexue
Ie problemen dan zou het
vrijwel zeker een realistischer
advies vinden in een zojuist in
Moskou gepubliceerd bock dat
Vrouwelijke Seksuele Patholo
gie heet en Victoriaanse ge
voelens van valse schaamte in
de Sovjet-Unie doorbreekt.
Auteur professor Abram M.
Swyadosjtsj leent in zijn boek
vrijelijk van seksuologen uit
liet westen zoals Kinsey, maar
hij oppert ook enkele Russi
sche ideeën zoals kaviaar te
gen frigiditeit en zelfs wodka
„of liever nog, droge witte
wijn" tegen gespannen
heid.
Swyadosjtsj heeft zijn boe,
gebaseerd op een onderzoel
onder 300 vrouwen in een stad
in Centraal Azië Het is hem
daarbij gebleken dat Russisch»
vrouwen haar sex meer genie
ten dan haar westerse zusters
Achttien procent van de door
hem ondervraagde vrouwen
had nooit »en orgasme gehad,
vergeleken met veertig pro
cent vrouwen in Frankrijk.
De stad waar Swyadosjtsj
zijn onderzoek deed is Kara
ganda in Kazakstan, dat een
van de hoogste geboortegemid
delden van de Sovjet-Unie
heeft.
Niettemin vindt de professor
dat de Russische mannen nog
wel wat attenter mochten zijr
jegens bun vrouwen.
Hii beveelt de vrouwen een
voor haar geschikt voorbe
<oedm»-thoae aan, maar treedf
liet in details. De pil is in de
Sovjet-Unie niet algemeen
erkriigbaar
Volgens Swyadosjtsj zijn ei
ïalf zoveel homosexuele vrou
wen in de Sovjet-Unie als in
de Verenigde Staten. Hij
spreekt van een „ziekte" en
beveelt „chirurgische, medici
nale en psychologische behan
deling" aan.
Toch behandelt (Ie I
de homofilie met -')*
wat contrasteert rae
jaar gevangenisstraf-
nog steeds kan krtjJ
seksuele belrekklnC™
willige volwassen ma"
Volgens profess0'.,
dosjts.1 ls het gr001i,
bieem op seksueej
de Sovjet-Unie J
tfity
fit
ïjke onwetendheid
va» 1
Zijn boek
•erste
oplage
exemplaren is uitri ,|n»
ral het probleem
vloek en een zucht
maar ..hei begin B FJ,
Vrijdag 30 augustus 1S
Een nogal uiteenlopend
aanbod deze week. Wegen
rustige nazomerweer bevelt
allereerst een zeer aantn
lijke fietstocht van ongeve
kilometer door de Zak
Zuid-Beveland aan Met f
kenszand als uitgangs
rijden we in de richting Bot
en slaan bij wegwijzer
linksaf en fietsen via een kn
lende weg naar Nisse Hier
we voor de kerk naar rech
bij wegwijzer 1077 rechtu
Zuidweg in. Bi) de wegwt
2180 en 11559 volgen wtj
naar rechts en daarna naar
qaande de weg naar Hoedek
kerke. Wij rijden door dit
via wegwijzers 4301 en de
ningestraat. Dan linksaf
spoorbaan over, langs de dij
dan de Kerkepolderweg vo
tot aan de T-kruismg Hiers
wij rechtsaf en rechtuit
door Baarland naar Oudela
1rsr
aoor DUU'»u,tu wituau
Bij wegwijzer 5686 gaan
naar rechts richting Oveza
Bij wegwijzer 5687 linksaf
steeds op Ovezande af, n
RfiQO on 7f\7 r-ooti
(Van on
HILVERSUM - De VARA
uitzending van een nieuwe
uitgangspunten, zoals die v(
werden gehanteerd. De nieu
een wekelijkse frequentie
maatschappelijke problemen
veroorzaakt, worden door I
buurtgebouw „Het Wilhelmii
derdak aan een ijverig repet
clubje en enkele andere vort
terwijl tevens de exploitant
De ervaringen met „Wa
drecht" hebben geleerd, dat
soort sociodrama's met na.
bijdraagt aan een maatsch.
pelijk bewustwordingsproc
bij „industriële jongeren
grote stad", zoals Herman
tuin, hoofd van de afdeh
drama van de VARA-televi;
het uitdrukt.
De wijze, waarop in „Wa-
drecht" maatschappelij
vraagstukken aan de orde w<
den gesteld, bleek volgens Fc
tuin vooral de werkende jong
ren aan te spreken, mede va
wege de dramatische spanmr
die aan het onderwerp werd g
geven. n
De serie is en wordt g
schreven door een Nederlan
schrijverscollectivium. De a
teurs geven er voorlopig echt
de voorkeur aan, anoniem
blijven. Men is aanvankelijk m
een vrij grote groep schrijve
begonnen, maar mede ter wil
van een werkbare situatie zijn
uiteindelijk drie overgebleven
Een probleem bij dit so<
productie vormt volgens H(
man Fortuin de omstandighe
dat tijd en geld ontbreken
het Nederlandse schnjftaie
goed te begeleiden Overige
krijgt de nieuwe VARA-se
vooral gestalte door de creatie
wisselwerking tussen auteu
acteurs, producer en regisseu
zoals een jonge
verslinden van do
opmerkte.
B»s