LEZEN. PRATEN EN DENKEN
OVER ANDERE KINDEREN
Zomerhuisjes in Braziliaanse krottenwijk
S ia* m
Arme Kasja uit
het warme Afrika
DAAR BLIJFT HET GELD VAN DE VASTENACTIE
NAAR DE
SCHOOL
Passo da Patria
kleine
stem
Brief
Vastenactie
Rekeningen
Reportages
Sjef van O
Cameretter
weer in Del
SUSI
Woensdag 28 augustus 1974
Een tekening, die hoort bij het verhaal van Berna-
dette uit Suriname.
De wereld telt een groot
aantal landen. In al die landen
wonen kinderen van jullie
leeftijd. En net als jullie ma
ken ze fijne, maar ook verve
lende dingen mee. De proble
men die ze tegenkomen zijn
niet altijd dezelfde als die van
jullie. Ongetwijfeld willen jul
lie graag weten waar die an
dere jongens en meisjes dan
wel mee te maken krijgen.
Soms wordt daar op school of
thuis weieens over gesproken,
maar er zijn vast nog wel veel
dingen waar je nooit over hebt
gehoord of waarover je wei
een wat meer zou willen na
denken-
Om jullie daarbij te helpen
is er voor de vastenactie een
blad uitgebracht waarin vijf
fijne verhalen staan. Het eer
ste verhaal speelt zich hier af.
Jeroen uit Nederland krijgt
namelijk met het probleem
van te kleine en gehorige wo-
n.ngen te maken. Veel van
jullie weten vast zelf ook wel
het een en ander over dit
onderwerp te vertellen.
Bernadette uit Suriname
merkt in het tweede verhaal,
dat in het andere land waar ze
terecht komt de mensen an
ders zijn en doen. Ismail uit
Perzië maakt iets mee, wat
voor de meesten van jullie
nogal vreemd in de oren zal
klinken. Hij kan namelijk he
lemaal niet naar school gaan
oin te leren lezen en sclirij ven-
Een ander jongetje, dat hij
iedere diag voorbij ziet rijden
mag wel naar school
Kinderen uit Ecuador, die
hard moeten werken om te
kunnen eten denken dat me
neer Pamirez helemaal niet
aardig is- Als ze hem een
beetje beter leren kennen ko
men ze echter tot de ontdek
king, dat hij eigenlijk best
goed is-
In het vijfde verhaal wordt
geschreven over Paviter uit
India, die soms dagenlang
geen eten krijgt-
De vijf verhalen zijn goed
geschreven en jullie zullen ze
ongetwijfeld graag lezen- Nu
kun je de verhalen alleen le
zen en verder geen aandacht
besteden aan de problemen,
maar je kunt bijvoorbeeld
thuis of op school voorstellen
meer te doen aan een van de
onderwerpen, die in de verha
len worden behandeld. In het
blad wordt uitgelegd wat je
zoal verder kent onderne
men.
Het blad heet „Op tocht
naar de vrede" en kan worden
besteld bij Dokumentatie IKV,
Parkweg 20A, Voorburg. Het
kost zestig cent. Als er tien of
meer exemplaren worden be
steld kost het vijftig cent per
stuk en ais er 25 of meer
worden besteld veertig cent.
De vijfjarige Ingrid Theuns uit Zwaluwe tekende deze speeltuin.
Kasja was een bruin meisje
Lang en mager
En ze had alleen maar een brekje aan
In Afrika woont ze
En ze had alleen maar een broekje aan
Stakkers zijn het, allemaal
Tjonge wat is het daar heet
Er schijnt altijd de zon
Mensen zeggen dat ze daar arm zijn
Jacquelien Post, die acht jaar is en in Dongen woont,
heeft dit verhaaltje geschreven. Als je goed oplet zie je
dat de beginletters van de zinnen samen bijna de woor
den „Kleine Stem" vormen. Alleen de n van Kleine is
Jacquelien vergeten.
Regina Theuns uit Oosterhout stuurde ons deze bg|
bloemen.
kVVV», I
Met een stuk karton, een vel papier, plaksel, een
schaar en viltstiften kun je zelf een leuke poppenkast ma
ken. Teken een landschap op papier, pak dit met een stuk
karton en knip net zoals je op de tekening hierboven ziet
een gleuf erin waarlangs je de poppen kunt schuiven. Nu
teken je de poppen op een tekening en plak deze ook op
een karton.
Niet alle verhaaltjes, die we voor de Kleine Stem
krijgen zijn zelf verzonnen. De afgelopen week stuur
de een meisje ons bijvoorbeeld verschillende stukjes,
die erg leuk zijn, maar die we al eens ergens anders
hebben gelezen. Natuurlijk kunnen we deze verhalen
niet in de Kleine Stem zetten. Het is toch niet zo moei
lijk om zelf iets te verzinnen. Probeer het maar eens.
OPLOSSING PUZZEL
spjpziaq sapajd ufiz 9 ua uauiremjooN bq
eindredactie: rieja van aart
De school begint weer. Er
komen nieuwe kinderen in de
eerste klas. Mijn broertje Pa-
trik gaat ook naar de eerste
klas. Toen het grote vakantie
was kregen we zes wekon va
kantie. Ik zit nu in de vierde
lias. Ik m-oet mijn best doen,
anders kan ik niet naar de
vijfde klas. Robbie mijn
broertje is blijven zitten Wij
zijn hier bij ons 11 thu-is. Wij
hebben 9 kinderen en een va
der en een moeder ook. In de
vierde k1«s is het erg prettig,
daar krijg je leuke dingen.
Onze meester heet meester
Mark. Wij krijgen ai natuur
kunde en verkeerskennis. Wij
krijgen al sommen van dui
zend.
Kanna Verdurmen,
ABSDALE
3k-7SA
Van deze Noormannen zijn er maar twee, die precies hetzelfde zijn. Weet je|
welke twee? De oplossing staat ergens anders op deze pagina.
De provincie Rio Grande
do Norte, waarin Natal gele
gen is, ligt in het Noord
oosten van Brazilië. Het is
een van de grootste pro
bleemgebieden van het wes
telijk halfrond. Het gebied is
zeer droog. Van de totale op
pervlakte is hierdoor 75%
niet geschikt voor landbouw
of veeteelt.
Natal is de hoofdstad van
Rio Grande do Norte. Er wo
nen 300.000 mensen. Elk jaar
verdubbelt het aantal inwo
ners, De stad is gelegen tus
sen de zee, de rivier en
zandduinen. De grond is er
zeer arm. Er is geen indus
trie van enige betekenis. Er
zijn geen geschoolde arbei
ders. De bevolking, die zich
blijvend in deze stad geves
tigd heeft, bestaat van kleine
handel in het verlenen van
diensten. De stad groeit op
een ongeordende wijze- Er
ontbreekt een goede plan
ning. Elke dag komen er
groepen hutten bij, die z.g.
favela's" vormen, met alle
problemen van dien.
De wijk Passo da Patria is
een van de oudste wijken
van de stad. De grond be
staat uit teemachtige modder.
De hygiënische toestanden
zijn slecht, wat zeer kwalij
ke gevolgen heeft voor de
gezondheid van de bevol
king. Het vuile afvalwater
loopt dwars door de straat
jes. Deze zijn vol kuilen en
het vuil ligt er verspreid.
In Natal zijn 20 sociale
centra actief. Hun werk on
derling gecoördineerd- In de
wijk Passo da Patria is sinds
twee jaar een sociaal cen
trum. Van hieruit was men
reeds begonnen met de men
sen te motiveren voor een
werkprogramma, dat men op
het oog had.
Naast alfabetisatie-oursus-
sen voor volwassenen, zijn er
naaicursussen en clubs voor
moeders en voor jongeren,
waarop een algemeen mense
lijke en christelijke bewust
making prioriteit heeft. Ook
is men bezig aan vormen van
evangelisatie door middel
van radio en zgn. bijbelbrie-
ven.
Reeds jaren is de actieve
aartsbisschop met zijn pries
ters bezig om in de arme
wijken, o.a. in Passo da Pa
tria, van de stad Natal samen
met de bevolking pogingen
te ondernemen om de men
sen een menswaardiger leven
te verschaffen. Gevolg van
hun stimulerende pogingen
was, dat er zich een groep
vrijwilligers vormde, die,
met medewerking van func-
tieonarissen, werkzaam in
die zeer arme stadwijken, in
bijeenkomsten de bevolking
trachtte bewust te maken
van h-un menselijke waardig
heid en een beroep te doen
op hun verantwoordelijkheid
om te werken aan een mens
waardiger bestaan.
Geheel geïntegreerd in de
ze „Beweging van Natal"
(Movimento do Natal) is
ruim twee jaar geleden een
omvangrijk project opgezet
voor de herbo-uw van de ar
me stadwijk Passo da Patria,
waarin geen riolering, geen
waterleiding, geen licht, geen
geplaveide straten zijn,
enz.
In samenwerking met de
sociale dienst en de overheid
wil de bewustwordende be
volking waterputten bouwen,
normale woningen vervan
gen- Het geld daarvoor, al
thans de eerste 150000 gul
den, is bijeengebracht door
de Bredase katholieken-
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA Hierbij
stuur ik u een overzicht waar
in de besteding wordt verant
woord van het eerste bedrag
dat u ons hebt geschonken
voor de wederopbouw en sa
nering van de wijk Passo da
Patria
Het bouwprogramma
van de tweede groep huizen
en het opknappen van de hui
zen verloopt volgens
planIn plaats van
enkele vervallen krotten wil
len we nieuwe huizen gaan
bouwen. De mensen zijn wer
kelijk tevreden met het
werk
De plaatselijke over
heid toont veel begrip voor de
problemen bij de herbouw van
Passo da Patria door ons ma
teriaal te schenken van een
gebouw dat afgebroken moet
worden. Dat materiaal zal ge
bruikt worden voor het op
knappen van woningen
Wij zijn echt enthousi
ast over de resultaten totnuitoe
en nu wij aan uw organisatie de
verantwoording van de boek
houding overleggen, willen wij
meteen onze dank betuigen
aam onze weldoeners
Uw hiulp biedt ons de
mogelijkheid om hier betere
levensvoorwaarden te schep
pen en hoop op betere tijden
te brengen
Passages aSit een brief van
Dom Nivaldo Monte, aartsbis
schop vain Natal in noordoost-
Brazilië. De brief is gericht
aan de Bisschoppelijke Vasten
actie Nederland, en is geda
teerd 28 maart 1974.
Het gaat om een project van
de Vastenactie (en een deel
van Kom over de Brug) waar
voor de Bredase katholieken
in de vasten van 1972 en 1973
geld nebben gegeven: de bouw
van huizen en de verbetering
van andere in een van de
beruchte „favelas" of wel
krottenwijken die aan de rand
van zovele Zuidamerikaamse
steden (trouwens ook in delen
vam de „derde wereld") als
giftige paddestoelen uit de
grond zijn gerezen. Voor dit
project viel het oog op de
krottenwijk Passo da Patria in
Natal, een stad in Brazilië aan
de Rio Grande
Op 13 juni 1972 ontving de
aartsbisschop van Natel het
eerste deel van de bijdrage
van de Vastenactie, 115.152,25
cruzeiros, iets meer dan 50.000
gulden. Ruim een jaar later,
op 26 juli 1973 vermeldt de
boekhouding van de aartsbis
schop de ontvangst van het
tweede deel van de bijdrage:
nog eens ongeveer 50.000 gul
den. In een later stadium is nog
eens 50.000 gulden overge
maakt
Van de eerste bijdrage zijn
inmiddels zes woningen ge
bouwd (in onze ogen vakan
tiehuisjes), is de grond
dtaarvoor aangekocht, is een
begin gemaakt met de bouw
van een tweede groepje
huizen, zijn in een twintigtal
bestaande woningen verbete
ringen en verbouwingen aan
gebracht, zijn drie huisjes
aangekocht en zijn nog diverse
zaken betaald als tekeningen,
belastingen en diensten van
derden.
De aankoop van het beno
digde terrein kostte rond
10.000 gulden, de bouw van de
6 eerste huisjes in totaal onge
veer 20.000 gulden. Voor de
verbetering en-of verbouwing
van hun woningen kregen de
mensen gemiddeld ongeveer
500 gulden. Voor de aankoop
van één huisje hoefde nog
geen 500 gulden betaald te
worden, een andier kostte ruim
1500 gulden, een derde tegen
de 2500 gulden
De aartsbisschop stuurde in
zijn pakket informatie af-
sohriften van praktisch alle
rekeningen, zelfs van de
kleinste transactdes. Hij heeit
dit op eigen initiatief gedaan,
want de ontvangers van bij
dragen worden door de Vasten
actie hiertoe niet verplicht.
Er wordt alleen een verslag
gevraagd over de besteding,
zodat men weet dat het ge
schonken geld ook de bestem
ming heeft gekregen, die be
doeld was.
Aartsbisschop Dom Nivaldo
Monte, die ook schrijft dat hij
de supervisie heeft bij het
werk, is kennelijk zo enthou
siast over de hele onderne
ming, dat hij zijn erkentelijk
heid alle mogelijke boekhoud-
Enkele van de eerste zes
gereedgekomen huisjes in
de krottenwijk Passo da Pa
tria, en de jeugd die het Af
teken maakt.
Deze „onbewoonbaar verklaarde" huisjes staan op
nominatie om met geld van de Vastenactie weer opgi
knapt te worden.
kundige banden en voeten
geeft. Zijn enthousiasme blijkt
bovendien overduidelijk uit
het feit dat hij een plakboek
vol foto's over het werk mee
stuurde alsmede een verzame
ling knipsels van het bisdom
blad en de plaatselijke kran
ten over het project.
Opmerkelijk ls dat vooral in
lie kranten, de „Diario de Na
tal", maar vooral in het blad
„O Pote", in reportages over
het project in „hun" stad, ook
aandacht wordt besteed aan de
armzalige krottenwijk, met
iprekende foto's.
Treffend zijn de contractjes,
waarbij mensen uit de wijk
een bijdrage van b.v. 1000
gulden krijgen voor het op
knappen van hun huisje. Ver
schillende van die contracten
zijn zelfs ondertekend met een
kruisje en de afdruk van een
in inkt gedoopte duim: analfa
beten Andere schrijven s"f I
hun voornaam.
Het is één van de vele r I
jeeten van de Vastenactie 1
genlijk m-aar een voorop
van hoe het geld t*s i
wordit. De uitgebreide
mentatie vam bisschop
Nivaldo gaf ons de
heid de Brabantse gevers
te laten zien wat er «an
andere kant van dat naaI\j,
collectezakje gebeurt. De
gaande foto's uit het do
vam Dom Nivaldo sPrLll
dunkt cma. verder vo®"
zelf.
JAN
LAM#'1
i bij
de Braahaf 1
snelle deval
cruzeiro is de
van deze munt., ^f
was 1 nieuwe cruzeiro P v,
cent. Nu schommelt de h,
rond de 30 oent. Bo
wordt het meeste ont e
lingsgeld naar Brazilië in Z
rikaanse dollars overgem
Woensdag 28 auc
(Van onze RTV-redac
HILVERSUM
VPRO-team dat tot n
voor het dit seizoen t
digde programma het
van Nederland" zorgd
kent in het nieuwe se
voor „Zorgvliedt", een
gramma dat ruimte wi
den aan ongewone
experimentele tele'
uitzendingen.
De VPRO, de eerste or
die de plannen voor hel w
seizoen heeft ontvouwd,
nog niet of Wim de Bie en
van Kooten een eigen, reg
tige bijdrage zullen le\
Hun plannen en gedachter
televisiewerk zijn tot nu to
niet voldoende uitgekri.'
seerd om enige zekerheid
hun medewerking te kt
waarborgen, aldus de VPI
Als ze besl uiten om wel t
siewerk te doen, zullen hu
dragen geprogrammeerd
den vóór „Zorgvliedt" e
wordt beurtelings op dinsc
woensdag uitgezonden. I
verband met de zen
herindeling, die de VPRO
beroofd van de vaste do
dagavond.
De VPRO heeft overiger
nieuw een uitgebreid infc
tiepakket. Twee thema's vo
de basis: de ontwikkel
binnen de NAVO en de toe!
van de Portugese koloniën
zijds: de maatschappelijk!
houdingen binnen Nede
anderzijds. Voor 15 ok
staat een avondvullend
gramma over „Nederland ti
1938 en 1948" gepland B:
dit thema vallen ook een
mentaire over D'66 en eet
gebreide inventarisatie v£
jaren zestig.
Op het culturele vlak hee
VPRO een serie speelfilms
de éyen omstreden als bejut
Franse cineast Jean-Luc
dard geprogrammeerd. O
de titel „VPRO-laat" zal v
aandacht worden besteed
uiteenlopende uitingen
kunst en cultuur „Beert jt
largol", „Popey", „All ïr
Family" blijven gehandh
„Zwijgen is goud" keert li
iets gewijzigde opzet terug
„Sjef van Oekel's Discoh
verguisd en geprezen, blijf
(Van onze r.t.v.-redactic
DELFT - Het amateurc;
rctfestival „Cameretten" w
dit jaar op 7, 8 en 9 novemb
de aula van de Technische H
school in Delft gehouden.
Het festival, dat sinds
uitgroeide van een activiteit
studenten tot een springp
voor iedereen naar het pri
sionele cabaret, biedt de s
teurs de gelegenheid voor
groot publiek en een deskun
jury op te treden. Het su
bracht het festival van de st
teit De Koornbeurs naar de
tere aula van de T H Delft
Cameretten kregen de afgeh
jaren groepen als Don QuiS
™g. Ivo de Wijs, Neerl,
Hoop en Marnix Kappers
jfendheid. Voor het kotrn
testival staat de inschrijving
open.
S MOKm I
Iddn een droddje bi
L p Vls Ml bntfn en knip
hemi
4
