Help leren
lezen en
schrijven
REKENSOM
MULTATULI
WAT IS!
Maken wij ons tot slaaf van verleden of toekomst....?
Spaan
Johan
HERIV
DOOF
WK-M(
VENIX: KI
ABC-dag op 8 september vraagt aandacht voor analfabetisme
NIEMAND KAN JE MEER
OVER JEZELF VERTELLEN
DAN JEZELF KUNT....
kunst
cultuur
ter in t, na twaalf
„Op 8 september aanstaande zal het weer ABC-dag zijn
ingesteld door de UNESCO in 1967 een dag waarop
alle landen in de wereld hun betrokkenheid kunnen tonen
bjj een probleem het analfabetisme dat zó omvangrijk
is, dat het de gehele mensheid aangaat. Tevens biedt de
ABC-dag alle lidstaten van de UNESCO de gelegenheid
vast te stellen welke vorderingen er in het afgelopen jaar
zjjn gemaakt bij het terugdringen van de onwetendheid en
hoe lang de weg nog is, die moet worden afgelegd om de
strijd tegen het analfabetisme tot een goed einde te bren
gen".
Ook de jeugd van Mauritius wil leren lezen
Aldus de directeur -generaal
van de UNESCO, de heer R.
Maheu, in zijn oproep tot de
lid-staten van de UNESCO, of
zij nu rechtstreeks te maken
hebben met het analfabetisme
of niet, daadwerkelijk aan
dacht te besteden aan de AB-
C-Dag 1974 op 8 september
aanstaande.
De heer Maheu maakt on
dierscheid tussen de landen die
het analfabetisme dagelijks
aan den lijve ondervinden, en
de landen waar het analfabe
tisme nauwelijks nog een pro
bleem vormt. Wel valt het te
betreuren dat deze laatste
weinig belangstelling tonen
voor de ABC-Dag terwijl toch
vaak onder deze geïndustriali
seerde landen een groot aantal
voorkomt, waarin duizenden
buitenlandse arbeiders verblij
ven die analfabeet zijn. Juist
de aanwezigheid van vele bui
tenlandse werknemers zou er
itoe moeten leiden dat ook de
geïndustrialiseerde landen bij
zondere inhoud geven aan de
ABC-Dag. Bovendien is het
van het grootste belang dat de
rijke land-en financieel hulp
bieden aan de verschillende
alfabetiseringsprogramma's in
de ontwikkelingslanden. Naast
deze hulp door regeringen
kunnen ook organisaties, scho
len, jeugdclubs, en particulie
ren een niet te onderschatten
rol spelen door financiële bij
drage te geven aan deze on
derwijsprogramma's. Ter gele
genheid van de ABC-Dag 1974
heeft het UNESCO Centrum
Nederland een drietal onder
wijsprojecten uitgekozen,
waaraan rechtstreeks particu
liere financiële hulp kan wor
den geboden.
GCP 519: NEPAL, onder
wijs aan vrouwen en gemeen
schapsontwikkeling.
Negentig procent vain de be
volking van Nepal is analfa
beet. De Nationale Vrouwen
Organisatie in Nepal geeft
sinds geruime tijd zogenaamd
functioneel onderwijs aan
vrouwen, welk onderwijs zich
richt op de dagelijkse behoef
ten en noden. In vorige cam
pagnes zijn uitstekende resul
taten bereikt. Zo hebben sinds
1965 5.402 vrouwen lezen en
schrijven -geleerd en zijn 270
onderwijzeressen opgeleid.
T-hans richt de actie zich voor
al op de gezinnen van de
landbouwers. Men wil de
vrouwen naast lezen en schrij
ven ook andere vaardigheden,
waarvan zij groot nut hebben
in hun dagelijks bestaan, le
ren, zoals het fokken van
pluimvee, het conserveren van
groente en fruit, handenarbeid.
Hierdoor kunnen deze land-
bouw-gezinnen financieel onaf
hankelijk worden. In 4 jaar
tijd wil men 75 districten met
elk plm. 50 dorpen gaan ont
wikkelen. Voor de aanschaf
van leesboeken, leermiddelen,
transistorradio's enzovoort is
per district een bedrag van
1.000 begroot.
GCP 526: LAOS, onderwijs
aan de bewoners van de vlak
te van Vientiane.
Dit alfabetiseringsprogram
ma werkt met nieuwe opvat
tingen omtrent de onderwijs
methoden. Aan de landbou
wers van de dorpen Hat Dok
Keo, Ban Hom en Say Fong
en Thadeua worden behalve
lezen en schrijven ook de ba
sisbegrippen van techniek en
een aantal vaktermen geleerd,
waardoor zij in staat zijn
nieuwe landbouwmethoden toe
te passen en kunstmest en in
secticiden te gaan gebruiken.
Het project, dat valt onder het
eerste „plan cadre" van Laos,
omvat een gebied van 5.000
hectaren en houdt in: onder
wijs aan volwassenen op het
gebied van de akkerbouw,
ontwikkeling v-an de gemeen
schap en de gezondheidsleer.
Voor de inrichting van 40 cen
tra met leermiddelen, leesboe
ken, olie-lampen enzovoort is
een bedrag van 15.000 ver
eist.
GCP 389: MAURITIUS, na
tionaal onderwijs program
ma.
Het eiland Mauritius, gele;
gen ten oosten van Madagas
kar, met bijna een milj-oen In
woners, leeft hoofdzakelijk
van de tropische landbouw en
brengt al een eeuw grote hoe
veelheden suikerriet voort.
Meer dan de helft van de
bewoners is analfabeet en ook
in de leeftijdsgroepen onder
de 21 jaar hebben velen nooit
onderwijs gehad. De regering
van het eiland heeft een alfa
betiseringsprogramma voor
volwassenen opgesteld, dat
zich vooral richt op de land
bouwers. Niet minder dan
54% van de leerlingen bij het
volwassenenonderwijs bestaat
uit vrouwen. Dit alfabetise
ringsprogramma omvat 100
centra, verspreid over het ge
hele eiland. Aan ieder cen
trum zijn dertig vrijwilligers
verbonden, die onderricht ge
ven. Voor de inrichting van de
100 centra met lesmiddelen,
leesboeken, dia-projector enzo
voort is een bedrag van 10.508
gemoeid.
Bovengenoemde projecten
behoren tot het UNESCO Ge-
schenkbonnensysteem (GCP),
dat rechtstreeks contact tussen
schenker en het gesteunde
project mogelijk maakt. Het
UNESCO Centrum Nederland
ls gaarne bereid alle gewenste
Inlichtingen te verstrekken,
(tel. 020-730100) Bijdragen op
de postgiro van het UNESCO
Centrum Nederland: 194800
onder vermelding van het uit
gekomen project worden gaar
ne ontvangen.
Een geëngageerd kookboekje
is -het bij Elsevier uitgegeven
ETEN VAN MOEDER AARDE
(f. 12,—) een oorspronkelijk
Amerikaans werkje, dat ver
taald en aan-gepast werd dooi
de Jo Fiedeldij Dop-Phaff, Clai
re Lopes Cardozo-Boissevain en
Obe de Vries- Het boek wil de
mensen die daar voor voelen
op een meer verantwoorde
manier van eten wijzen-
Het is ook bestemd voor de
genen die minder vlees willen
gaan eten. De auteurs zijn geen
strikte vegetariërs maar moti
veren hun keuze grondig: „De
kwaliteit van vlees is de laat
ste jaren zienderogen achteruit
gegaan", schrijven ze- De bio-
industrie, de vetmesters, de
veredelaars de verkleurders
en de talloze anderen die meer
aan hun winst dan aan het
welzijn van moeder aarde en
aan naar kinderen denken zijn
er volgens de schrijvers debet
aan dat er zoveel ongezond
voedsel pp de markt gebracht
wordt.
Daar komt nog bij, vermeldt
het „woord vooraf', dat vlees
welhaast het meest verspillen
de voedsel is ln onze maaltij
den. Eén ons vlees kost al
gauw een tot anderhalve gul
den- Een prijs die nauwelijks
in overeenstemming is met de
voedingswaarde- Dat komt, al
dus de schrijvers omdat vooi
de produktie van één ons
vlees ca. 1 kilo graan nodig is.
ls-
ln een eenvoudige rekensom
rekenen zij voor, dat men een
beperkt vleesgebruik, veel
graan gespaard zou worden
voor menselijke consumptie,
en de honger in de wereld op
die manier ingrijpend bestre
den zou kunnen wórden-
Afgezien van de beperking
van het vleesgebruik, blijkt
het boekje een aantal op het
eerste gezicht vreemde maar
heerlijke maaltijden te bevat
ten-
Ook zonder erg geëngageerd
te zijn is het naar hartelust
experimenteren met groenten
ais voornaamste basis, een
boeiend avontuur. Het werkje
ls verder goed verzorgd en
bevat de nodige aanwijzingen
waar on-Nederlandse zaken
als sesamzaad, en tamari te
verkrijgen zijn-
M- v- A.
„Een rusteloze geest, met
een overborrelende fantasie,
een vechitj as, een he ld in de
aanval, maar een slecht verde
diger"- Dat zei de beroemde
schaakmeester dr- Emanuel
Lasker eens van Multatuli, na
dat hij een paar van diens
schaakpartijen had gezien-
Want Multatuli schaakte
graag en goed, zij het dat hij
zich, als romanticus, na een
goed begin telkens tot avontu
ren en zijpaden liet verlei
den-
Het is tekenend voor de
juist verschenen bloemlezing
uit zijn werk DE ROEPING
VAN DE MENS (uitg- Arbei
derspers - f 14,50), dat dit
minder bekende aspect van
zijn persoonlijkheid niet werd
vergeten en men treft er een
analyse in aan van een door
de schrijver van de Max Ha-
velaar gespeelde en gewon
nen partij-
Bi] de honderdvijftigste her
denking van de geboortedag
/an Eduard Douwes Dekker,
nu vier jaar geleden, is een
vracht gelegenheidspulblikaties
verschenen van soms uitzon
derlijk goede kwaliteit (vooral
het Belgische gedenkboek in
de reeks Genie en Wereld van
uitgeverij Heideland), maar de
samensteller van de keuze in
net nu uitgageven boek, de
heer C- Bij, is er terecht van
uitgegaan dat het veelzijdige
werk van deze grote negen-
tiende-eeuwse schrijver, het-
vormer en moralist bij het Ne
derlandse publiek nauwelijks
anders bekend is dan door een
of twee boektitels. De heer
Bij heeft dan ook een aantal
boeiende fragmenten bijeenge
zocht, waarvan hij mag veron
derstellen dat ze de leeslust
en verdere belangstelling zul
len opwekken- Een biografi
sche schets en een aanteke
ning over de dood en crematie
van Multatuli onder de vijf
aanwezigen bevonden zich
twee jongelieden uit Middel
burg: een van hen was de
latere Amsterdamse socialisti
sche wethouder F- M. Wibaut
completeren deze nuttige
uitgave- In zijn inleiding ont
hult de samensteller nog hoe
Woutertje Peterse aan zijn
voornaam ls gekomen.
JOOP BARKMAN
WAT GAAT ER
LIJK MIS? (uitg,
mes - f 15)
Het boek van f.
één groot antwoord,
telvraag. Wat gaat
Mohr immers mis'
alles- Alles is in verr
rele waarden,
geestelijke volksgi!
De welvaartsstaat j,
boosdoener, die de'
naar de knoppen y"?
tuurlijk, in een stuk k-
de welvaartsstaat staal'
niet alleen- Maar C
waaraan hij de huidige
leving (overigens veel
generaliserend) toetst
anders dan de „goe;e
degelijkheid, een soort
de volksgeest of beter f
empfinden". Het idea!,.
schetst Mohr, bij
voorbeeld, aldus:
gezin, waar de oude,
kinderen behalve
gen goede voorbeeld
door bewust opvoedtak 1
zicht: zelfstandigheid ij
tief, eerbied voor di
mens en voor hogere lL
waarden (welke precieL
Mohr nergens - J- 1
cipline, culturele bel
ling en zin voor het i„
en harde realiteit bijbt,
zal een opbouwende
heersen, terwijl de kind»
eerder een goede kaJ
ien hebben om zich
hoorlij'ke plaats en poEt„|
de samenleving te
verwerven".
Alle andere gezinnet j
volgens Mohr „lostgeslageg i
enig beeld omtrent het
waardig mens-zijn" ft I
gaat het in dit hele boeit 1
bewust alles miskent, will
onze dagen aan winstpaf
t-o-v- vorige generaties k|
vinden. Het is cultuur»
mlsme van een gevnfl
soort en verheerlijkt s'ëT
een „elite-cultuur" en te)
lijke moraal, die aan hun]
gen leegheid ten onder a
gaan zijn- Natuurlijk, matej
lisme, technocratie, norm
lies e-a- vormen reële f
ma-ar er zijn tegenkratll
aan het werk- En juist f
maakt Mohr met zijn J
maatschappijkritiek vertil
En juist dat maakt dit 'j|
nu voor ons zo verdadit
Hl
Boeken over het menselijk
gedragspatroon verschijnen
aan de lopende band. Er is
veel kaf onder het koren; met
name wanneer het om gepopu
lariseerde lectuur op dit ge
bied gaat. Met commerciële
slogans worden boeken aange
prezen, die je plompverloren
ln een gebied zetten, dat je
eigenlijk zonder plattegrond
maar moeilijk kunt betreden.
Een drietal boeken, die on
langs verschenen vanuit de
humanistische psychologie, is
evenwei de aanschaf en het
bestuderen zeker waard; ze
zijn op een goede manier, die
het midden houdt tussen gepo
pulariseerde- en vakliteratuur,
geschreven.
De humanistische psycholo
gie noemt zich, na de psycho
analyse en het behaviourisme,
de -derde stroming in de psy
chologie. Zij onderscheidt zich
van de psycho-analyse, door
dat ze het heden niet ziet als
een herhaling van in het ver
leden doorgemaakte emoties,
m-aar kent het heden een el-
gen waarde toe. In dat heden
zoekt zij haar therapeutische
kracht. Zij onderscheidt zich
van de behaviouristische rich
ting door het idee, dat de
mens van zichzelf heeft se
rieus te nemen en deze niet te
zien als louter een response-
reactle op een prikkel uit de
omgeving.
Niet langer wordt de psy
chotherapie door velen gezien
als een „geneeswijze" voor
zieken, maar steeds meer re
kent zij het tot haar taak om
concrete aanwijzingen te ge
ven over het samenleven van
mensen met elkaar. Hoewel de
psycho-analyse beschouwd
werd als bestemd voor zieken
is haar invloed veel groter ge
weest, Maar theoriën zijn niet
alleen in de gezondheidszorg,
maar ook in het gewone
spraakgebruik doorgedrongen.
Hoewel in de gezondheidszorg
nog duidelijk verankerd, heeft
de laatste generatie psycholo
gen ln toenemende mate haai
gebreken ontdekt. Met name
het Freudiaanse mensbeeld
voldeed niet meer, omdat het
het bewustzijn van de mens
wantrouwde en altijd de drijf
veren ln het onbewuste zoekt,
hetgeen de mens angstig ten
opzichte van zichzelf maakte.
De mens als een bundel gesubli
meerde instincten, die met
moeite zijn driften leerde ka
naliseren, moge in de praktijk
dan een aantal hanteerbare
patiënten opleveren, het doet
weinig reciht aan de mens, die
voor de opgave staat zijn ei
gen vrijheid te verwezenlij
ken, De invloeden van het
existentialisme, dat voor het
eerst de nadruk legde op de
onontkoombare vrijheid van
de mens, zijn pas later in de
psychologie doorgedrongen, De
humanistische psychologie
probeert de invloeden van het
existentialisme te verwerken
en tot een nieuw mensbeeld te
komen, waarbij de mens die
gene is, die zijn eigen vrijhei
den kan verwezenlijken of
vernietigen. Het hier en nu is
hierbij erg belangrijk. De
vraag is nl. maken wij ons tot
slaaf van verleden of toekomst
of zetten wij onze zintuigen
open en laten daarbij de le
vensstroom de vrije loop,
waarbij de moraliteit ligt in
het (h)erkennen en uitdruk
ken van wat er in je leeft.
In tegenstelling tot de psy
cho-analyse, die het heden al
tijd zag als de overdracht van
het verleden, ziet de humanis
tische psychologie het heden
als een daad, die je zelf stelt.
Je kunt je namelijk tot slaaf
van het verleden maken en
daarmee de verantwoordelijk
heid voor het voortduren van
onprettige situaties van je af
schuiven. Door echter deze
verantwoordelijkheid weer op
je te nemen en de delen ln
jezelf, die je wegschuift, weer
op te nemen (te assimileren)
wordt je vrijer om je eigen
keuze te maken. Dat dit min
der gemakkelijk is dan het
misschien lijkt, hoeft nauwe
lijks gezegd te worden.
Dat het steeds meer de taak
van de psychotherapie wordt
om concrete aanwijzingen te
geven hoe men moet-kan sa
menleven wordt duidelijk in
het uitstekende boek van E.
en M. POLSTER: PRAKTIJK
VAN GESTALT - Psychothera
pie voor zieken, gezonden, sa
menleving; een nieuwe manier
van leven (Ned. versie; J.
Valk, uitg. Lemniscaat f
20,90). Valk zegt in zijn inlei
ding „De methode van Ge-
stalt-therapie spreekt mensen
aan, die in hun werk, hun
huwelijk, hun studie, hun ide
alen op een dood spoor zitten.
Dit onbehagen leidde tot de
keuze van het werk van de
Polsters, omdat die dit aspect
bijzonder goed belicht". Het
boek is een poging tot theorie
vorming aan de hand van tal
rijke praktijkervaringen van
de Polsters als therapeuten.
Het behandelt de aspecten van
hier en nu-ervaringen, de con
tact-functies en -grenzen en
bewustwordingsprocessen en
de relaties tussen betekenis en
ervaring. Begrippen, die som
migen misschien wat vreemd
ln de oren klinken, maar het
zijn n>u eenmaal begrippen, die
ln deze psychologie een cen
trale rol spelen.
Er wordt vanuit gegaan, dat
niemand je meer over jezelf
kan vertellen dan jezelf. Dit
vraagt evenwel om een goed
onderscheidingsvermogen.
Wanneer voel je; wanneer
fantaseer je, denk je, begeer
je? De taak of functie van de
therapeut van een boek of van
oefeningen daaromtrent is die
van een gids, die je het ver
mogen helpt ontwikkelen zelf
te onderscheiden wat er in je
omgaat om daarna zelf te kun
nen kiezen wat je ermee
doet.
Het boek van de Polsters is
prettig leesbaar geschreven en
geeft een helder beeld van
waar het in de Gestalt-psycho-
logie nu precies om draait.
Voor diegenen, die zich willen
oriënteren omtrent denk- en
werkw:ze van de Gestalt een
zeer aanbevolen boek. De au
teurs beschrijven de therapeut
als een soort artiest en je
krijgt uit dit levendige werk
ook echt de indruk, dat zij
zelf zo te werk gaan. Ander
zijds krijg ik de indruk, dat zij
te veel vanuit succesnummers
praten; te veel de Gestalt als
tovermiddel hanteren. Ik ben
van mening dat men op moet
passen de Gestalt-psycrologie
te presenteren als een nieuwe
snelle en goedkope manier tot
vrijwording. Na een hoos van
ongeveer tien jaar „geluks
koekjes" zijn er niet zo erg
veel mensen gelukkig gewor
den. Het proces van vrijwor
ding en zelfkennis is een pro
ces wat doorgaans een heel
mensenleven in beslag neemt.
Daarom ondervond ik soms
een lichte irritatie als de ene
bladzijde na de andere, de ene
persoon na de andere een be
langrijke ervarig krijgt, waar
door ze opeens met hun vrouw
zijn. depressies, schuldgevoe
lens etc. weer raad weten. Je
kunt dat op de koop toe ne
men, want het kind wordt
meestal toch door badwater
omgeven. En voorlopig is de
geboorte van het Gestalt-kind
met zijn perspectief nog zeer
welkom.
Van HOWARD R. LEWIS
EN HAROLD S. STREIFELD
verscheen SPEEL JE VRIJ! -
activiteiten voor harmonieuze
persoonlijkheidsgroei - (vert.
W. Witteveen uitg. De Toorts -
f 22,59). Jammer, dat we op
zondag weer, mogen autorij
den, denk je, want de spelle
tjes iin dit boeken zouden bij
uitstek op zo'n dag gespeeld
kunnen worden, met de be
doeling onzelevensvreugde te
verruimen in plaats van met
file-rijden, vette en steeds
slechter worden fritten-eten
en tegen elkaar botsend de
overgebleven bomen te bekij
ken. Het zal daarom wel een
betrekkelijk kleine groep blij
ven, die zijn bewustzijn dc
moeite waard vindt om er eni
ge extra tijd en moeite aan te
besteden. Het voorwoord geeft
de volgende motivatie bij de
uitgave'. „Ervaren leden en
leiders van T-groepen, werk
groepen en sensitiviteitstrai-
ningen presenteren hier wat
velen een radicale en gedurfde
opvatting zullen vinden. Je
hoeft geen geld uit te geven
aan een psycholoog als je even
plezierig geestelijk wilt groei
en als in een goede groep. Ze
vinden dat je helemaal alleen
kunt leren je woede te laten
gaan, kunt mediteren op Zen-
koans, dieper kunt ademhalen,
kunt genieten van je lichaam
en hoofd en rammel aan de
oppervlakte van je geest kunt
opruimen".
Evenals het boek Bewustzijn
van Stevens, raad ik het boek
niet aan aan diegenen, die
niets van Zen, Gestalt en-of
bio-genetica weten. Je hebt
dan d-e kans, dat de spelletjes
of een bron van hilariteit vor
men; op zich niet erg, maar
het schiet wel zijn doel voor
bij. Of het kan gebeuren, dat
je niet weet wat je ermee aan
moet en dan voel je je in de
kou staan bij gebrek aan con
tact met je omgeving over je
ervaringen. In dit boek vindt
je verschillende soorten spel
letjes, die proberen je in con
tact te brengen met je eigen
gevoel. Als je je b.v. verdrie
tig voelt is er niemand die
tegen je zegt: kom, kom, niet
zeuren, 't gaat wel over. Nee,
je mag je verdriet doorleven;
het is je eigen ervaring en
door ermee in contact te ko
men leer je jezelf meer ken
nen en aandurven.
Er zijn ook spelletjes met
een specifiek doel. Iemand die
niet met zich liet sollen
dacht hij kreeg de opdracht
letterlijk met zich te laten sol
len (duwen, wat heen en weer
gooien). Toen pas brak de er
varing door, dat hij wel met
zich liet sollen. Daarna kon hij
een keuze maken wat hij met
deze ervaring kan doen. Er
zijn verder spelletjes, die hel
pen je zintuigen te scherpen,
je lichaam opnieuw te erva
ren, te ontdekken wat er in je
bewuste en onbewuste omgaat,
spelletjes om je gevoelens te
ontwikkelen, vertrouwen te
krijgen, angst te verminderen
en tenslotte spelletjes om het
gezin gelukkiger te maken. De
kern van dit alles blijft: het
vertrouwen in de méns; het
bewustzijn dat hij nog niet de
helft van zijn leefvermogen
gebruikt en dat er wegen zijn
waarlangs hij meer kan groei
en.
Aardig zijn de oefeningen
van dr. George Brown en
Bern-hard Gunther, die dienen
om je bewustzijn te verruimen
en die in hun effecten lijken
op de ervaringen, die je hebt
met LSD. Doordat je je ge
fixeerde blik op de wereld
van je afzet, ontstaat daarbij
een nieuwe manier van zien,
van je herboren voelen (doet
denken aan de satori-ervaring
van Zen-boed.histen). Enfin,
de zoekers onder ons vinden
hier veel om weer mee vooruit
te bunnen.
Het derde boek ls van IK-
VIN L. CHILD: HUMANIS
TISCHE PSYCHOLOGIE EN
DE RESEARCH-TRADITIE -
een pleidooi voor integratie -
(uitg. De Toorts - f 27,50).
Een uitdagend boek. De huma
nistische psychologie, die zich
onderscheidt van psycho-ana-
lyse en behaviourisme, waar
uit de research-traditie ont
staan is, wordt door Child in
een nieuw interesse-vlak ge
plaatst. Het boek is bepaald
niet geschikt voor de beginne
ling op dit terrein; het veron
derstelt een behoorlijke voor
kennis van bestaande stromin
gen. Een blik ap de inhoud
trekt reeds de aandacht; ach
ter elkaar staan o.a. genoemd:
psychologie en ontwikkeling
van het normbesef; psycholo
gie van de kunst en buitenzin-
tuigelijke waarneming. Alleen
onderwerpen maakt de auteur
al met de keuze van deze
onderwerpen maakt de auteur
zijn pretentie waar: „Terrei
nen van kennis dienen om be
stuurlijke redenen gescheiden
te zijn, maar ware wetenschap
heeft geen oog voor dit soort
begrenzingen".
In de eerste twee artikelen
zet Child de denk- en wer
kwijzen van de harde (de re
search) en de zachte (huma
nistische) psyohologie uiteen.
De harde psychologie houdt
zich bezig met gedragswijzi
gingen teweeggebracht door
wisselwerkingen tussen orga
nisme en omgevingin het ver
leden. Het ontwikkelt dan o.a.
standaardonderzoekmethodes
(bv het uit het hoofd leren
van onzin-lettergrepen door
studenten). Vaak gebeurt het,
dat niet werkelijk belangrijke
denkbeelden onderzocht wor-
pONDERDAG 15 AUGUSTI
/Van onze sportredactie)
BARCELONA Dat Johan
rmvff voor het eerst in Span-
Hoor een scheidsrechter
Jiet terrein is gestuurd, Is
v» voetballiefhebbers van
L. he lang dan de uitslag
vTn de wedstrijd. FC Barcelo
na dat deze maand deelneemt
vier toernooien (acht
*alLtriiden) ondervond bij
wedstrijd in La
Sa weinig geluk. In het
toernooi voor de Teresa Her-
trofee verloren de Cata-
"V', tegen alle verwach
ten in met 1-0 van Pena-
r0ópltzichzeSlfJi. dit niet van
«trilden die veel 8eld op"
brengen (150.000 gulden per
strijd) meer als voorberei
ding voor de vorming van
het elftal dat aan de compe
titie zal deelnemen dan als
een belangrijk voetbalevene-
Maar de Catalaanse voetbal
liefhebbers zijn ervan over
tuigd dat zij na de verster
king met Neeskens een ono-
E
1)
b
d
P
t»
v
d
s
t'
n
8
r
e
r
V
F
3
h
a
e
v
(V;
MONTREAL Herman Pc
de achtervolging dat zestien in
lificaties deed overgaan naar
aantal renners was voor Ponste
achtste finales binnen, bijna I
Jarcmir Dolezal.
den, maar ideeën die zich 1^
beste lenen tot toetsing.
Child ziet de verdient® fi_
een objectieve wetenst*
duidelijk in, maar pleit "f
inspiratie van te onto
denkbeelden bij de aa
psychologie; deze houdt
immers bezig met de volles
leefde werkelijkheid bi;
mens van zichzelf.
Verder legt Child duidt
de vinger op de zwakke)
van de behaviouristische)
chologie nl. dat bij de p:4j
tie uitsluitend objectief
gedrag in studie te hebbenJ
in plaats an de g
pogen het innerlijk ervan: J
het bewustzijn buiten
studering te houden: ietu
in de praktijk niet lukt, oaj
men gedrag niet 1<
ken van de innerlijke enj
ring.
In de andere artikelen^
normen, kunst en hyp.
worden interessante deite-j
den ontvouwd, waarbij t
zich zeer belezen too®
waarbij hij op de hoopt
talrijke onderzoeken Wri
zijn. Bovendien toont in
een helder denker.
Ook over de
met schizofrenen geeft h -
kele opvallende ?e? 1
Kiezen gehospitaliseerde
zofrenen hun levens
Conclusie o.a.: „Geestelijk
stoorden maken net aü »1
mensen gebruik van n» J
geving, naar eigen ?en 'J
waar deze schizofrefl I
wens te kennen ^fv-enm|iVer.|
rinrlchting te wil.en
omdat zij hier de kans
hun leefwijze voort te
zoals zij die willen.
In zijn artikel over thc'^,|
pleit hij tenslotte voo! I
psychologisch research. I
heerst wordt door eel I
np hot1
nistische zienswijze. u ,J
nistische 'psycholoog 1,101 I
waken voor zelfgenK"' I
heid en sentimentaliteit tl I
hoort ook zijn eigen ErV
gen regelmatig te toetsen-
Irvin Child treedt (i
pleidooi voor integ1'a,"^|ï,.i
voetsporen van de I
Klavki, die zelfs bet I
aaflr I
van deze integrate I
voor het welslagen uin
mocratie in Europa.
Marianne E
Veel overtuigender dan de
Nederlandse kampioen plaets-
I te Peter Nieuwenhuis zich
voor de achtste finales. Peter
Nieuwenhuis reed op de baan
van Montreal voor het eerst in
zijn loopbaan onder de vijf
I minuten over de vier kilome
ter. Hij verbeterde zijn per
soonlijk record met bijna vier
seconden, kwam uit op 4.59,67
en vond na beëindiging van de
kwalificatieritten slechts drie
I van de 32 deelnemers boven
I zich, Dolezal (4.54,08), Lutz
(4.5902) en Huschke
(4.59,34). Herman Ponsteen
was natuurlijk teleurgesteld
na zijn rit- Duidelijk geslagen,
maar nog niet verslagen, „Als
ik kampioen wil worden, zal
ik Dolezal moeten verslaan.
Het kan natuurlijk net zo goed
m de achtste finales gebeuren
als in de finale". Peter Nieu
wenhuis moedigde hem nog
aan met: „Vorig jaar kwamen
wij als achtste uit de kwalifi
catie voor de ploegachtervol
ging, wij moesten tegen Oost-
Huitsland, de snelsten en ieder
J öackt dat wij kansloos waren,
I Jnaar wij wonnen wel". Het
I v°or Ponsteen een stro-
j- hekben de weersom
standigheden gedurende de
ne uur die de kwalificaties
ergden een flinke invloed op
ik jd?" Sehad. De vroege rij-
I nü!r?\ j w*e Nieuwenhuis,
e den wat minder wind,
gmder warmte vooral. Maar
'let water van de zee wast
I icf U1* da^ Dolezal ook een
I £te starter was en dat het
I Ven van Ponsteen in het ach-
(Van een speciale
verslaggever)
MONTREAL Martin Ve-
aai.' ,!>as seizoen als stayer
dai.„8' heeft zich woens-
mak1 ,e met °Pvaliend ge-
Va Seplaalst voor de finale
bet stayerskampioenschap
ren,H„amale.Ur5- Dc 24"ia'-ige
iu„, U1t Zevenbergschen-
ln. de eerste serie met
SDrnn een r0"de voor-
IVer/Urfi °P Mi(Iuel Esplnos.
(on Horst Gnas
Rerdfv ronden) stapte als
de eindstrijd' rechtstreeks naar
herkinlqyan den Bl"oek zal de
Achter nodi8 hebben.
Broe-t -> Ch deod Van den
d^iEcndo1"'311^611^ ziin vefr'
de k(»i„, ,We voor de van-
binaüe1P v vËrtrokke" ™m-
Mif, '.'iiuasen
d dat h^1IX-Stakenbui-g zo
4er in i,, na twaalf kilome-
n Sr^,?ede positie lag. Van
goed dat v,-- enl:
den BroelTm® P°Sitie
v°°i' ziin - moest later de prijs
en viel V anningen betalen
'el ^rug naar de vijfde