fpE LUCHT STROOMT BINNEN
aSSIGER PROBEERT
BIRLOG TE VOORKOMEN
Nse vrouw
„Stijging
prijspeil
relatief
gunstig"
ZEEUWS BLOED IN
HET WITTE HUIS
Vandaag
Huisarts wordt
centrale figuur
:ursus
pi gezocht
f11 mertens
IZORGING
WB SPREEKT
PREMIER DEN UYL:
Bij Sprang-Capelle
Jongen /lag
drie dagen
in sloot
na ongeval
DEN UYL NOEMT
WERKLOOSHEID
VERONTRUSTEND
Estel en
Akzo maken
forse winst
j
icieel
GRIEKS-TURKSE STRIJD DREIGT
lok shag en
bijptabak
puurder
Gesp
annen
Vijftig procent
Onrust op
St.-Maarten
PERSCHEF TERHORST VAN PRESIDENT
FORD IS VAN NEDERLANDSE AFKOMST
Cruyff uit
veld gestuurd
Staatssecretaris ivil regionale
opzet van gezondheidszor.
rë
BEZOEK AAN
RIJKSMUSEUMS
DUURDER
ZO IS,
it de
voor het diploma voetvet
tgegeven door de erken®
OCENTEN TOT
CHIROPODIE
nder medisch toezicht.
nieuwe cursisten voi
omgeving. Inlichtingen
bij de Nederlandse aca*
chiropodie, P. H. Wichers-
■aat 10, Eindhoven.
40 412681.
diploma uitgegeven
^anisatie geeft u waarbof
kwaamheid.
Persoonli'^l
leningen
Finan
ciering®11
Bel 24421. toegaf
even een bros
antwoord nu;T
Breda.
nr W. A. J. M. Hark*
K£ctetfi U Leyendekker
Pn administratie-adres:
Jac"6'.., q, TerneUzen, tel. <01150)-79 20
S^kwartaaif 8,35 per maand.
l'° P 45 cent.
„Sminers cent
„meI 1114111
DE VRUE ZEEUW
WOENSDAG 14 AUGUSTUS 1974
i _,pp 1114111
^Uitgeversmaatschappij De Stem BV,
pstraat 16. Breda
27e jaargang No. 7425
Uitgeefster Uitgeversmaatschappij De Stem B.V
(Van onze weerkundige
medewerker)
«Pt is jammer, dat de mees-
L schoolvakanties teneinde
want juist nu krijgen we
L. période van belangrijk
Lmti weer. Er is een einde
„en aan de grote serie
1 oceaan-storingen met re-
Ook de wind heeft de
'je westhoek verlaten en is
zuidelijk geworden.
Temperaturen van 25 gra
den, die gisteren al in België
werden gemeten, zijn van
daag ook in onze omgeving
te verwachten. Nog warmer
is het in Frankrijk. Zuidelijk
van Parijs werd 36 graden
bereikt en in Parijs 32 gra
den.
Het Is te verwachten, dat
Ie komende dagen nog wat ho
gere temperaturen van 27 en
30 graden zullen geven. Eerst
aan het einde van de week
zal de kans op een warmte-
onweer wel eens groter wor
den, maar de trend van het
zomerweer blijft de komen-
dé dagen op belangrijk hoge
re temperaturen wijzen.
Ook het Alpengebied en
Duitsland profiteren van deze
verbetering, evenals na een
zeer lange koele periode ook
geleidelijk Engeland.
onze redactie buiten-
itbïne-ankara-ge-
IVE Henry Kissinger
|(t gisteren in allerijl bood-
Lppen gestuurd naar Grie
thui en Turkije om een
-e oorlog tussen de twee
.J landen te voorkomen,
/dreiging van een her-
«nrde confrontatie tussen
[twee bondgenoten is giste-
l ernstig toegenomen, door-
i de besprekingen over Cy-
s in Genève in een chaoti-
en ultimatieve sfeer zijn
Bomen. Over voorstellen van
Irkiie en later van de Cypri-
öie president Clerides werd
ïwelijks nog onderhandeld,
(geen voor de Britse bemid-
bar James Callaghan aan
lang was een rustpauze
r overdenking voor te stel-
I Echter zonder succes. Te-
kwamen er berichten
uien over Griekse troepen-
oregingen aan de grens met
rkije en over een zeer ge
nuien sfeer in de Turkse
Mdstad.
Amerikaanse minister
i buitenlandse zaken stuur-
Igisteren persoonlijke bood-
pppen naar Athene en An-
i, waarin hij aandrong op
«heersing om de Geneefse
prekingen te redden. Het
EX HAAG (ANP) De
pten van shag, pijp- en
pumtabak gaan in september
M l' cent per pakje omhoog-
r w was al een prijsverho-
Pg voor sigaretten afgekon-
ËDei industrie zal met inganig
^Ptember beginnen met
1 ^levering tegen de ver-
ogdf prijzen- Oorzaak van
I pnjsverhoging is 0-m- het
lak Van were^prijs van
®®GEN (ANP) De
«politie in Nederland is op
'U:,r epn Spaanse Vrouw
dringend medische hulp
J ee"' uiaar sit zeil niet
•vrouw is in haar woon-
■p dnor I iln SPanie gebe-
fcj.j ee" hond die achetraf
™ol .bleek te zijn. De
8 vm '"middels overleden.
fcjÏÏ? nu door Neder-
Nt/el e11 ln een Renault 8
Q m sPaans kenteken (59
BW m DAL (ANP)
Lrta'T T de Katholieke
""Sd SheBern; f Tuin,"
»n onv. u gisteravond
do vcSh vertrouwen
t uit 'ter de heer Mer
it,,5'!e/pr^en- Het be-
%n Mar N,BTB heeft dit
tt5,,rtenissenan eiding van de
deS,ad&Vganng)aterdagjL
Samarca'":de om?evins
N» linkse L Argentinië
roiligheldstr8" 'iders
L?w tientali. S8n Z'jn op~
fc„ "Mallen doden geval-
State Department in Washing
ton liet later op de dag weten
dat Kissinger in de laatste 24
uur viermaal met de Turkse
premier Eceviit had getelefo
neerd.
De Turkse premier liet zijn
kabinet in de avond tweemaal
in spoedzitting bijeenkomen.
Eerder op de dag had hij een
gesprek van twee uur met mi
litaire bevelhebbers, terwijl
berichten vanuit Athene bin
nenkwamen dat Griekenland
mogelijk van plan was troepen
naar Cyprus te sturen als te
genmaatregel tegen de Turkse
invasie van het eiland, vorige
maand.
De sfeer in de Turkse
hoofdstad was de gehele dag
zeer gespannen en kranten
waarschuwden voor een
Griekse militaire versterking
op de eilanden in de Aege-
ïsche Zee, slechts een paar
kilometer van de Turkse kust.
Deze berichten werden beves
tigd door reizigers in de Turkse
kustplaats Mugla, die ongeveer
tegenover het Griekse eiland
Rhodos ligt. In Athene deden
berichten de ronde dat Griek
se troepen langs de Turkse
grens loopgraven maakten en
mijnen legden langs de Griek
se oeveT van de rivier de
Evros, die Griekenland van
Turkije scheidt.
Ooggetuigen in het noorden
van Griekenland vertelden dat
er troepenbewegingen plaats
vonden langs de Turkse grens
en dat er versterkingen wer
den aangevoerd, meestal 's
nachts.
In Genève houden de Tur
ken vast aan hun standpunt
diat de conferentie het eens
moet worden over de demar
catie van een zone die onder
Turks-Cyprisch beheer moet
komen als deel van een Turks
plan voor een federaal sys
teem op het eiland volgens
een kantontypz. Er zouden
zes autonome districten moe
ten komen over 34 procent
van het totale grondgebied
van het eiland voor de uit
100.000 man bestaande Turkse
minderheid. Dit Turkse plan
werd echter door de Grieken
als „onaanvaardbaar" van de
hand gewezen, ondanks het
feit dat Turkije aan aanvaar
ding van het plan een Limiet
verbond van 24 uur.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG „Vergeleken bij andere Westeuropese
landen is het verloop van de prijsstijgingen in ons land
relatief gunstig". Die kanttekening maakte premier Den
Uyl gisteravond na het wekelijkse kabinetsberaad bij het
jongste prijscijfer van het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek, waaruit blijkt dat van medio juni tot medio juli
het leven 0,4 procent duurder is geworden.
Een woordvoerder van het ministerie van Economische Zaken
vindt deze prijsstijging van 0,4% toch wel aan de forse kant.
Het effect van de uitverkoop in aanmerking genomen had Eco
nomische Zaken een geringere stijging verwacht.
(Van onze correspondent)
WASPIK Gistermorgen is
in een sloot langs de Maas
route onder Sprang-Capelle
het stoffelijk overschot gevon
den van de 19-jarige S. Kuys-
ters uit Waspik.
De jongeman bleek al zater
dagavond bij een verkeerson
geluk om het leven te zijn
gekomen. Om 9.00 u. zaterdag
avond vertrok Sebastiaan
Kuysters thuis met zijn auto
om de avond in Nieuwkuyk te
gaan doorbrengen. Toen hij
niet terugkwam, is de vader
van het slachtoffer meteen op
onderzoek uitgegaan, echter
zonder resultaat. Maandag
werd de politie ingeschakeld,
die echter niet verder
kwam.
Dinsdagmorgen reed de oom
van het slachtoffer de route
nog eens langzaam na, en toen
ontdekte hij sporen in de bre
de berm langs de Maas-route.
De wielsporen leidden naar
een sloot. Hierin werd het
stoffelijk overschot terugge
vonden. De wagen is vermoe
delijk in een slip geraakt en
over de kop geslagen en in de
sloot beiand. Daarbij is de be
stuurder door de voorruit uit
de wagen geslingerd. Hij werd
in de sloot onder water terug
gevonden. De wrakstukken
van de auto waren vanaf de
Maas-route onzichtbaar.
Dit neemt niet weg dat Eco
nomische Zaken tevreden is
over de gemiddelde prijsstij
ging in de afgelopen zeven
maanden- Deze gemiddelde
stijging bedroeg op jaarbasis
8,9%. Zoals bekend mikt het
kabinet Den Uyl voor het hele
jaar 1974 over een gemiddelde
prijsstijging ten opzichte van
1973 van 9,5%- „Het zit er dik
in dat we dat streefgetal ha
len", aldus Economische Za
ken-
Vijftig procent van de goe
deren en diensten die in het
pakket kosten van levenson
derhoud zijn opgenomen gaf
in de periode half juni tot half
juli een stijging te zien. De
invloed daarvan op het totaal
indexcijfer bedroeg 1,1 pro
cent- Stijgingen deden zich
voor bij brood, verse groenten,
vers fruit, suiker, dranken,
bloemen, planten, huishoude
lijke artikelen, elektriciteit,
dagbladen, honoraria van art
sen en specialisten, kraamver-
pleging en ziekenhuistarie
ven. Voor 2,8 procent van de
goederen en diensten traden
prijsdalingen op met een in
vloed op het totaal-cijfer van
min 0,7 procent-
Dalingen traden op in de
sectoren kleding en schoeisel
(uitverkoopeffect) en eieren.
Voor de resterende goederen
en diensten (22%) bleef de
prijssituatie ongewijzigd.
w aSBif -
Een straat in het centrum van Dacca, de hoofdstad van
Bangladesj. De mensen lopen tot aan hun knieën in het
water.
DEN HAAG (ANP) Mi
nister Pronk (ontwikkelings
samenwerking) heeft f 1 mil
joen beschikbaar gesteld voor
hulp aan het door overstro-
minger geteisterde Bangladesj.
Het geld is overgemaakt aan
de l'ndro, de rampenhulporga-
nisatie van de Verenigde Na
ties.
De hulpverlenende instan
ties van de Nederlandse ker
ken hebben f 425.000,- be
schikbaar gesteld voor hulp
verlening in Bangladesj. De
instanties zullen het geld via
de Wereldraad van Kerken en
de rooms-katholieke hulporga
nisatie Caritas besteden.
(Zie ook pag. 9)
PATER Leonard Jacobs uit
Den Bommel heeft in de paro
chiekerk van Kumbo in Ka
meroen zijn 50-jarig missiona-
risfeest gevierd. Pater Jacobs
vertrok naar Kameroen twee
jaar nadat daar de Mill-Hillers
hun missiewerk begonnen.
PHILIPSBURG (ANP)
Op het Bovenwindse Eiland
Sint-Maarten heerst grote on
rust. Gisternacht zijn vijfen
twintig man extra politieperso
neel naar het eiland overge
vlogen.
Er zijn stakingen uitgebro
ken en maandagavond brandde
het bestuurskantoor en de
ambtswoning van de gezag
hebber tot de grond toe af.
Men vermoedt dat de brand is
aangestoken. Aanleiding is een
staking om looneisen. Premier
Den Uyl die vandaag naar de
West (o.a. Sint-Maarten)
vliegt, ziet geen reden om van
zijn bezoek af te zien.
TWEE Britse militairen zijn
gisteren in Noord-Ierland,
vlak bij de grens met de Ierse
Republiek door een explosie
omgekomen. Twee militairen
werden gewond.
(Van onze redactie Binnen
land)
DEN HAAG Het kabinet
gaat zich in de komende we
ken beraden over bijzondere
maatregelen in verband met
de sociaal-economische ont-
wikkeleing. Dat heeft prmier
Den Uyl gisteravond meege
deeld
Het Centraal Planbureau is
gekomen met de eerste aanzet
voor de macro-economische
verkenningen voor volgend
jaar. „Daaruit blijkt een ster
ke expansie van onze econo
mie. Ook de betalingsbalans
ontwikkelt zich gunstig-
Voorts is het dinsdag gepubli
ceerde cijfer over de prijsont
wikkeling gunstig", aldus drs.
Den Uyl. „Daartegenover staat
evenwel een verontrustende
ontwikkeleing van de werk
loosheid".
DE maaltijd voor studenten
zal duurder worden. Er zijn
twee voorstellen gedaan om de
huidige prijs van f2,50 voor
een warme maaltijd te verho
gen: met 50 cent, zoals de
werkgroep „Studenten-eetta
fels en kantines in universitai
re gebouwen wil, of met 50
procent, wat de ambtenaren
van het departement voor
staan.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON Jerry Ter
Horst, de 52-jarige perschef
van president Gerald (Jerry)
Ford, spreekt een beetje Ne
derlands. Tijdens zijn pers
conferentie dinsdag in het
Witte Huis vroeg ik hem.
waar zijn ouders vandaan
kwamen. Zijn antwoord
kwam, in luisterrijk Neder
lands: „Ik spreek óók Neder
lands". en in even luisterrijk
Engels voegde hij daaraan
toe: „Ik zal je daar straks
antwoord op geven". Voorlo
pig waren er belangrijker
dingen aan de orde.
In het gewoel van een
kleine honderd correspon
denten, die van Jerry Ter
Horst de details van het da
gelijks bedrijf van de presi
dent wilden weten gaat
Ford op een Europese of
Chinese toernee?: het ant
woord was: „voor het mo
ment niet" vertelde Jerry
Ter Horst me, dat rijn vader
uit Enschede afkomstig is en
zijn moeder uit een kleine
plaats bij Middelburg- Zijn
moeder heet bij haar meis
jesnaam Maud van Strien.
Vader en moeder Ter Horst
emigreerden tijdens de Eer
ste Wereldoorlog naar de
Verenigde Staten, waar zij
zich vestigden in de stad
Grand Rapids in Michigan.
Dat is ook de plaats, waar
president Ford aan zijn poli
tieke carrière begon. Jerry
Ter Horst werd in 1922 ge
boren en in zijn jeugd sprak
hij Nederlands, dat hij ech
ter nadien slecht heeft bijge
houden. Hij kent president
Ford vanaf het moment, dat
deze in 1948 lid van
het Huis van Afgevaardigden
werd- Onder collega's heeft
Jerry Ter Horst een zeer
goede naam. Hij behoorde
onder de allerbesten onder
de honderden in Washington
gevestigde binnen- en bui
tenlandse correspondenten.
Jerry Ter Horst is klein van
stuk, maar hij beheerst zijn
dagelijkse persconferenties
in Het Witte Huis zoals de
grote Toscanini een orkest
kon beheersen. Hij beant
woordt de soms bikkelharde
vragen zonder zijn eeuwig
rokende pijp uit de mond te
nemen en zonder tot de bit
tere uitspraken te komen,
die Witte Huis-corresponden
ten gedurende 5(4 jaar van
Ronald Ziegler gewend wa
ren. De perschef van de
Amerikaanse president heeft
een betrekking, die in de
orde ligt van een leeuwen
temmer. Toen president Ford
hem aan de pers voorstelde,
riep Peter Lisagor van de
Chicago News uit: „Mijnheer
de president, wilt u hem as-
tublieft optillen, want we
kunnen hem niet zien". Jerry
Ter Horst's officiële vornaam
is Jerald, waarschijnlijk af
geleid van Gerrit. Hij heeft
zioh in het verleden zeer
complimenteus over Neder
land uitgelaten-
In het gebied rond Grand
Rapids waar hij opgroeide,
hebben zich enkele genera
ties geleden tal van Neder
landers gevestigd. Men vindt
er namen als Vanderlaan,
Vanderveen en Vandeventer
(met de nadruk op de derde
lettergreep), Veramerikaanst,
en plaatsnamen als Holland,
Drenthe en Zeeland, alle ge
situeerd ten zuiden van
Grand Rapids aan het Michi-
ganmeer.
De vader van Ter Horst, die
Jan heette, rustta indertijd
niet voordat de immigratie
autoriteiten die hem als John
hadden ingeschreven, hun
fout hadden hersteld.
(Van onze sportredactie)
LA CORUNA - Johan Cruyff
is gisteravond tijdens de wed
strijd Barcelona-Pinarol even
voor rust wegens natraopen uit
het veld gestuurd. V wedstrijd
werd gespeeld In het kader van
een toernooi dat in La Coruna
wordt gehouden.
Barcelona was de duurst be
taalde deelnemer aan het toer
nooi. Door de nederlaag is de
ploeg van Michels in de eerste
wedstrijd reeds uitgeschakeld.
Lex Schoenmaker en Espatiol
zijn gisteravond tot overeen
stemming gekomen. Er hoeft nu
slechts nog gesproken te wor
den tussen Feyenoord en Espa-
nel. Wim Jansen heeft van de
Rotterdamse club een nieuw
contract aangeboden gekregen,
met betere financiële voorwaar
den.
WARMER
Vrij zonnig. Droog
Weinig wind. In da
middag wind uit zea
Maximum temperaturen
kunnen oplopen tot 28
graden.
STAD EN STREEK
Begin 1975 besluit ovei
brug/tunnel- Pagina 3
BINNEN- EN
BUITENLAND
Regering maakt vandaag
maatregelen voor boeren
bekend. Pagina 7
KLEINE STEM
Kijken naar de boereri-
blokkade. Pagina 10
SPORT
Alle hoop voor stayers
nog niet verloren.
Pagina 11
RADIO EN TELEVISIE
KRO/ BRT-documentaire
over strijdvaardige pater
Adolf Daens. Pagina 12
(Van onze parlementaire re
dactie).
DEN HAAG Met de aan
bieding van de lang verwachte
stuctuurnota gezondheidszorg
aan de Tweede Kamer heeft
staatssecretaris J. Hendriks
.Volksgezondheid) naar eigen
zeggen een „nationaal plan"
gepresenteerd voor een „dui
delijke aanbieder zowel als
ieder aanbieder zowel als
gebruiker van gezondheids
diensten doorzichtige situa
tie in de gezondheidszorg".
De eerste reacties op de no
ta, van de Maatschappij tot
Bevordering v. d. Geneeskunst
(artsen), van het Kruiswerk
en uit de ziekenfondswereld
b.v„ zijn zeker niet ongunstig
te noemen.
De trefwoorden van de nota
zijn: regionalisatie en „eche
lonnering". Het kabinet wil de
gezondheidszorg bouwen op
deze twee uitgangspunten:
doelbewuste decentralisatie en
een duidelijke verdeling van
de gezondheidszorg in twee
„echelons" of lijnen, nl. de
niet-specialistische en specia
listische zorg, waarbij de huis
arts eem meer centrale plaav»
krijgt.
In grote lijnen komt het na
tionaal plan op het volgende
neer:
Het land zal worden inge
deeld in gebieden waarbinnen
een overzichtelijk en samen
hangend stelsel van gezond
heidsvoorzieningen functio
neert. Gewerkt moet worden
aan doelbewuste decentralisa
tie (zij het met landelijke nor
men), planning en besturing
/an de gezondheidszorg moert'
in de regio zelf tot stand wor
den gebracht. Aanbevolen
wordt de regio's voor de ge
zondheidszorg zoveel mogelijk
te laten samenvallen met de
toekomstige bestuurlijke ge
vesten (met uitzond eringet,
voor bijvoorbeeld de hartehi-
rurgie en de chirurgie van het
zenuwstelsel die een groter
gehied zullen bestrijken).
Een zo strikt mogelijke
scheiding tussen de niet-speci
alistische en de specialistische
gezondheidszorg. In die orga
nisatievorm wordt de huisarts
de centrale figuur. Hij dient
de enige toegangsmogelijkheid
te zijn tot de gezondheidszorg.
Hij dient te verwijzen naar de
specialistische hulpverlening
(de „tweede-lijns gezond
heidszorg").
In de niet-specialistische ge
zondheidszorg dienen zowel
begrepen te zijn de lichamelij
ke als de geestelijke aspecten
van de gezondheidszorg (naast
de huisarts ook het kruiswerk
met b.v. de wijkverpleging, de
physiotherapie, de maatschap
pelijke dienstverlening).
Daarnaast dient te fungeren
de specialistische gezondheids
zorg, (het „tweede echoion"),
het ziekenhuis en het ver
pleeghuis, de psychiatrische
inrichtingen, inrichtingen voor
zwakzinnigen qn verpleegte
huizen voor geestelijk gestoor
de bejaarden enz.
Naast deze twee „eeholons"
denkt de staatssecretaris aan
uitbouw van de openbare ge
zondheidszorg, die in tegen
stelling tot de eerste- en twee,
de lijns gezondheidszorg voor
namelijk gericht is op de ge
meenschap en niet zozeer op
individuen. Hierbij kan ge
dacht worden aan preventieve
gezondheidszorg zoals de ta
ken van GG en GD, schoolge-
zondheidszorg, bedrijfsgenees
kundige diensten, ambulance
diensten, inentingsdiensten,
tbs-bestrijding. geslaehtsziek-
tenbestrijding).
(vervolg op pag. 7)
DEN HAAG (ANP) De
entreegelden van de rijksmu
seums gaan per 1 januari X975
met 50 procent omhoog, zo
heeft de regering besloten-
Dat betekent, dat de toe
gangsprijs voor het merendeel
der rijksmuseums die nu voor
een volwassene een gulden be
draagt en voor een kind twee
kwart jee volgend jaar respec
tievelijk f 1,50 en 75 cent zal
bedragen-
(FVan onze redactie binnen
land)
Twee Nederlandse mammoet-
bedrijven hebben hun winst in
het tweede kwartaal van 1974
enorm zien stien. De netto
winst bij Estel NV (Hoogo-
vens-lloesch) is zelfs verdub
beld tot 180,8 miljoen gulden.
De winst van AKZO steeg
met 26 procent tot 100,7 mil
joen gulden. Beide bedrijven
noemen de resultaten bevredi
gend- (Zie ook onze financieel
economische pagina).