ITT
FRICE)
Kremlin-atmosfeer in het Witte Huis
disettg)
Een riks per jaar voor het parlement
Huwelijk
adverfer
adverterei
in dezekranl
„Ik ben als een cowboy
alleen op mijn paard
SE
mis OOSTERHOF
VTOGENBOSCH
FYSIOTHERAPIE
Dom
Vergiet
Passie
Laird en Rogers
Inzicht
Cowboy
Deuk
DOOR
CORN.
VERHOEVEN
HINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PELNGEN „PELNGEN PELNGEN
NGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN
PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN .PEILINGEN PEILING
EILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN
liveau van S.P.D. Ook zij,
rd zijn kunnen solliciteren,
tratie is vereist.
wij een uitstekend salaris
sen modern pakket sociale
srsoneelszaken, Vierlingh.
u krijgen van de Heer
tel. 078-34188 en na
-3757
af Division
lerlandse dochter
et hoofdzetel te
g jaar gehuisvest
en-Leur.
uwen wij aan de
;n en Gardisette
teuren in Neder-
als telefonisch,
landse en Franse
ïiste; hiernaast is
wisselende funk-
afnemers binnen
aerd. Leeftijd 20-
eur.
57
)e n.
een
belangrijk
onderdeel
voor
een
gezond
en
modern
zakenbeleid
weldoordaditl
beslissing
in dit
gezonds
en
moderne
4 telefoon 073-12 3251
eeghuis voor somatische patiënter
htingen der Godshuizen.
ïaris binnen bovengenoemde stich-
beschikt over nieuwe apparatuur e"
het
verpleegkundigen, bezlgheidsthera-
atle-arts opstellen van de behandel-
les. een stagiaire van de opteid'"0
l.
ilannen
Izakelljke opleiding, ervaring en pe'
oor nadere inlichtingen wenden W
ïaris
er-directeur Dr N G M van Hasselt
Over 10 jaar
24 landen in
kernbomclub
(Van onze correspondent)
WASHINGTON Over tien
jaar kunnen 24 landen tot de
„kernbomclub" behoren, den
ken deskundigen op het ge
bied van de kernwapenbe-
heersing in Washington. Deze
zorgwekkende, ja, levensge
vaarlijke ontwikkeling is al
te lang aan de politieke aan
dacht ontsnapt, totdat India
in mei van dit jaar een kern
wapen tot ontploffing bracht
en president Nixon in juni
aan Egypte en Israël kern
centrales aanbood.
Volgens beschouwingen in de
New York Times en The Na
tional Observer zijn er in de
wereld duizenden geleerden
die over de technische ken
nis beschikken voor het ver
vaardigen van kernwapens.
De enige belangrijke hinder
paal is de schaarste aan plu
tonium, maar die schaarste
zal drastisch verminderen
met de groei van het aantal
kerncentrales, die plutonium
als bijprodukt opleveren. Ver
acht wordt dat de kerncen
trales in 1982 ongeveer
100.000 kilo plutonium per
jaar zullen produceren, vol
doende voor het veroorzaken
van tienduizenden kern-ex
plosies.
Atoomwapens liggen al bin
nen het onmiddellijke bereik
van Japan, West-Duitsland,
Argentinië, Brazilië, Pakistan
en Zuid-Korea. De enige rem
op verdere uitbreiding van
de „kernbomclub" is een po
litiek akkoord om de kern
wapens niet te ontwikkelen.
De New York Times neemt
de kans op een kaping van
plutonium door terroristen
ernstiger dan de officiële au
toriteiten.
Vijf Jaar geleden onderte
kenden tal van landen een
verdrag om een rem te zet
ten op de verspreiding van
kernwapens. Het waren er,
om precies te zijn, tachtig.
Tot mei zaten er vijf landen
in de kernbomciub: Vere
nigde Staten, Sovjet-Unie,
Engeland, Frankrijk en Chi
na. Het verdrag is onderte
kend, maar nog niet geratifi-
(Copyright De Stem/Het Parool).
ceerd door Japan, West-
Duitsland, Italië, België, Ne
derland, Zwitserland, Turkij-
e, Colombia, Egypte, Indone
sië, Zuid-Korea, Libië en Ve
nezuela.
Het verdrag is echter niet
getekend door Spanje, India,
Israël, Zuid-Afrika, Argenti
nië, Portugal, Pakistan, Ban
gladesh, Algerije, Chili en
Noord-Korea. Er zitten aan
zienlijke gaten in het ver
drag waardoor zelfs landen
die het getekend hebben,
kunnen ontsnappen.
KISSINGER: VERBLEKENDE STER
(Van onze correspondent)
WASHINGTON Henry (Heinz Alfred) Kissinger is
bezongen als een Amerikaanse Metternich, als „Super K",
als een diplomatieke wonderdoener, als de „Mister Clean"
in de Nixon-entourage, als een kei onder de kiezels, als de
grote artiest van de Ralpolitik, als de potentiële redder
van het dreigende Nixon-bankroet, als „de president van
buitenlandse zaken". Hij was reeds gecanoniseerd in de
galerij van grote historische personages.
Maar de Grote Magiër en de halfgod van de massamedia bleek
deze maand in Salzburg zeer menselijk en allesbehalve volmaakt
te zijn: in een, voor een man van zijn klasse zorgwekkende emo
tionele uitbarsting dreigde hij af te treden wanneer een wolkje
Watergate-oneer, dat boven zijn eminente hoofd hing, niet on
middellijk zou worden weggeblazen. Super K moet het Salz.
burg-incident in hoge mate betreuren. Want hij koppelde zijn
historische toekomst aan Richard Nixons politieke lot en haakte
zichzelf aan de Watergate-trein, terwijl hij twee jaar lang kans
had gezien zijn diplomatie te bedrijven alsof Watergate wat hem
betrof niet bestond of hooguit een oefening was in traumatische
binnenlandse politiek.
Hij had over de vragen om
trent zijn rol bij het aftappen
van de telefoongesprekken
heen kunnen wandelen met
een kwinkslag en de medede
ling dat alles op den duur wel
duidelijk zou worden, maar
hy maakte er, met een brok in
de keel, een traan in het oog
en toorn in het hart „cause
celèbre" van.
Dat was dom. „The Goddam
fooi", zei de wijze republi
keinse senator Georg Aken
van Vermont, die vermoede
lijk dacht aan de beroemde
uitspraak van Harry Truman:
„Als je de hitte niet kunt
I verdragen, verdwijn dan uit
de kelken". Henry Kissinger
leek in Salzburg te zeggen dat
z:jn historische rol van zo'n
grote betekenis is voor de vei
ligheid van de Amerikaanse
natie en de wereld, dat men
hem geen lastige of hem in
I verlegenheid brengende vra
gen mag stellen. Het resultaat
van het Salzburg-incident is
dat Kissinger een stuk magie
heeft verloren en dat de misti-
j ge bewondering in de ogen
van degenen, die tot dusver
t aan zijn voeten lagen, plaats
I begint te maken voor de koele
glinstering van de kritiek.
Kissinger heeft grootse din
gen gedaan, maar aohter de
uitwendige praal van zijn di
plomatie gaan feiten schiuil,
die tot dusver zelden of nooit
werden geëtaleerd. Kissinger
ging akkoord met de invasie
en de bombardementen in
Cambodja. Met het aanleggen
van de mijnenvelden in de
haven van Haiphong en de
Kerstbombardementen op Ha
noi. Niemand in de Ameri
kaanse regering dan Henry
Kissinger kan beter omgaan
met de pers; hij is een van de
grootste „nieuwslekken" in
Washington en de dankbare
verslaggevers maakten dan
ook geen melding van het feit,
dat Kissinger tot Salzburg in
het openbaar de grote gelijk
moedige, in de bunker van het
State Departement tot felle
woede-uitbarstingen kon ko
men en in het Witte Huis
doorlopend moest intrigreren
om zichzelf tegen de byzan
tijnse machinaties van Halde-
man te beschermen en de
wind uit het Pentagon, waar
tegen hij moest optornen.
0 Kissinger met een ongewoon verbeten trek op zijn gezicht tij
dens de emotionele persconferentie in Salzburg.
Er heerste een atmosfeers in
het Witte Huis, die doet den
ken aan het Kremlin van Sta
lin- De militaire chefs van sta
ven hadden een spion in het
Witte Huis, die honderden ge
heime rapporten uit het kan
toor van Kissinger plunderde.
De NixoncLuib was een conglo
meraat van elkaar diep wan
trouwende lieden. In 1969
bleek de Nationale Veilig
heidsraad waarbinnen de
Amerikaanse buitenlandse
en nationale veiligheidspoli
tiek wordt gesmeed een
vergiet te zijn, waaruit naar
alle kanten geheimen lekten
en de „loodgieters" van het
Witte Huis kregen de opdrach
ten om, via het aftappen van
telefoons van mogelijke „ver
dachten" de gaten in het ver
giet te dichten.
De aangevoerde reden voor
de an-ti-lekmaatregelen was in
eerste instantie het feit, dat de
Londense Times en de New
York Times berichtten, dat
Amerikaanse B-52 bommen
werpers in het geheim in mei
1969 bo-mtapijten wierpen op
Cambodja. Volgens Tad Szulc,
diplomatiek oorrespondent van
grote faam en een der beste
exegeten van het Kissinger-
fenomeen, was Super K, een
man met een monumentaal
ego, minder gemotiveerd door
de berichtgeving in de Times
van Londen en New York, dan
door zijn passie om elk aspect
van de buitenlandse politiek
onder zijn persoonlijk beheer
te houden.
Men behoeft niet verteerd te
worden door wantrouwen en
cynisme wanneer men veron
derstelt dat overwegingen van
nationale veiligheid het niet
noodzakelijk maken de con
versatie tussen de toenmalige
ministers van defensie en bui
tenlandse zaken (Meivin Laird
en William Rogers) en hun
top-adviseurs af te luisteren.
De enige uitzondering zegt
Szulc is Richard Nixon zelf.
Op 12 mei 1969, drie dagen
nadat Kissinger de kwestie
met wijlen FBI-chef J. Edgar
Hoover zou hebben besproken,
werd de telefoon afgetapt van
luitenant-generaal (toen kolo
nel) Robert Punsley, die de
voornaamste militaire adviseur
van Meivin Laird was. Er
werd enkele maanden naar de
telefoongesprekken van Purs-
ley en Laird tussen Pursley en
anderen meegeluisterd. De af-
tapperij van Pursley's telefoon
werd toen gestaakt, maar op 4
mei 1970 werden de „loodgie
ters" weer op hem losgelaten,
evenals op Richard Pedersen,
die toen adviseur van William
Rogers was en nu ambasadeur
in Hongarijë.
Tad Szulc merkt terecht op,
dat het afluisteren van de te
lefoons van Pursley en Peder
sen, die in de avonduren vaak
via de telefoon met Laid en
Rogers converseerden, in feite
neerkomt op illegale peilingen
van de ministers Laird en Ro
gers, die geen weet hadden
van het „loodgieterswerk". De
geluidsbanden van de telefoni
sche gesprekken moeten het
Witte Huis een diep inzicht
hebben verschaft in het mili
taire denken over controver
siële zaken als SALT (het
verdrag tot beperking van stra
tegische wapens), Vietnam en
Cambodja.
Er was meer aan de orde
dan het dichten van nieuws
lekken in het belang van de
nationale veiligheid. In een
broeinest van wantrouwen
probeerde Henry Kissinger
zijn super-ego-diplomatie op
te bouwen. Hij stond in het
Witte Huis, waar anderen de
Watergatemisdrijven uitbroed
den, tamelijk alleen met zijn
eigen geheimen- Het is type
rend dat hij, kort na de be
standsregeling met Noord-
Vietnam, tegen Oriana Fallaci
kon zeggen: „Ik ben als een
cowboy, alleen op mijn
paard".
In Salzburg is er een flinke Vci'lieS
deiuik geslagen in het harnas
van de Kissinger-mystiek. Er
worden nu allerlei vragen aan
de orde gesteld, die in de
euforie van Kissinger succes
sen over het hoofd werden
gezien. Zoals bekend volgde in
de week na het ontslag van
Watergatevervolger Archibald
Cox een „instant-crisis" tussen
Washington en Moskou, op
grond waarvan de militaire
macht van de VS in staat van
paraatheid werd gebracht en
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG De gemid
delde Nederlander betaalt
per jaar iets meer dan een
rijksdaalder voor zijn parle
ment, waarvan ongeveer drie
dubbeltjes bestemd zijn voor
de Eerste Kamer. De Belgen
betalen voor hun parlement
bijna zeven gulden per jaar.
De Bondsdag kost elke West
duitser bijna drie gulden,
doch de Engelsen betalen
voor hun lagerhuis per jaar
slechts tachtig cent per hoofd
vau de bevolking.
De uitgaven voor een
Tweede-Kamerlid zijn in Ne
derland naar verhouding erg
hoog, namelijk f 202.000. De
uitgaven voor een Eerste-Ka-
merlid bedragen f 52.000. De
Senaat telt echter slechts de
helft van het aantal leden
van de Tweede Kamer en hij
vergadert doorgaans slechts
eenmaal per week tegenover
drie of vier vergaderingen in
de Tweede Kamer.
Voor een lid van het Britse
Lagerhuis bedragen de jaar
lijkse uitgaven slechts f
72.000 doch voor een Bel
gisch parlementslid f 187.000
en voor een lid van de West-
duitse Bondsdag zelfs f
450.000 per jaar. Het duurste
zijn de leden van het Euro
pese parlement: f 540.000 per
jaar, waarvoor alle burgers
uit de E.E.G.-landen dan 43
cent moeten neertellen. Zoals
bekend, heeft dit Europese
parlement vrijwel geen be
voegdheden.
De salarissen of schade
loosstellingen van de parle
mentsleden liggen ver bene
den de hierboven genoemde
bedragen. Een Tweede-Ka
merlid ontvangt een schade
loosstelling van ten hoogste f
61.014 per jaar, doch neven
inkomsten worden daar weer
voor een goed deel van afge
trokken. Bovendien krijgen
de Tweede-Kamerleden geen
vakantietoeslag en geen kin
derbijslag, terwijl zij ook al
le lasten van een ziektekos
tenregeling voor zichzelf en
hnn gezin voor eigen reke
ning moeten nemen.
Al deze en andere bijzon
derheden zijn te vinden in
een artikel van jhr. mr. W.H.
de Beaufort, plaatsvervan
gend griffier bij de Tweede
Kamer, in het tijdschrift „O-
penbare Uitgaven". Hij komt
o.m. tot de conclusie, dat het
Nederlandse parlement al
thans in financiëel opzicht in
sterke mate onafhankelijk Is
van de regering.
de kernbomimenwerpers het
lucht nuim kozen. Kissinger be
loofde die schokkende maatre
gel binnen een week of zo te
verklaren, maar nu, acht
maanden later, is het nog
steeds niet duidelijk of de toe
stand van militaire paraatheid
de Cox-affaire uit het nieuws
moest verdringen of noodzake
lijk was om de Sovjet-Unie er
van te weerhouden zich mili
tair in de oorlog in de eerste
dagen van de jongste oorlog in
het Midden-Oosten is geen
monument van schranderheid.
Het verschaffen van de mid
delen tot het vervaardigen van
een kernbom aan president
Anwar Sadat is op zijn minst
zorgwekkend. Volgens een
opiniepeiling van Louis Harris
is ruim de helft (52 pet.) van
het Amerikaanse volk van
oordeel, dat de Moskou-
reis van president Nixon
beter niet door had kunnen
gaan, omdat Watergateschan-
dalen en de noodzaak van suc
cessen in de buitenlandse poli
tiek de onderhandelingspositie
van Richard Nixon aanzienlijk
hebben ondermijnd.
Nixon heeft in Salzburg een
groot verlies geleden: de ster
van Super K is daar begonnen
te verbleken. Henry Kissinger
staat niet langer meer op een
wolk, onaantastbaar en met
een nimbus boven het hoofd,
maar op de verschroeide aarde
van het Amerikaanse politieke
landschap, onder een wolkje
Watergate
BERT VAN VELZEN
JJmks en rechts vallen de
huwelijken uiteen of lei
den een kwijnend bestaan. Het
aantal scheidingen neemt toe
met een snelheid die om auto
matisering vraagt. Ik weet
niet, hoe ik zo'n statistisch ge
geven moet opvatter het kan
namelijk ook betekenen, dat
het aantal echtparen, dat op
geforceerde manier bijeen
blijft, kleiner wordt, en dat
een radicale eerlijkheid bezig
is een overwinning te behalen
op de schijnheiligheid. Op
zichzelf blijkt uit het toene
mend aantal echtscheidingen
niet, dat het aantal slechte hu
welijken groter is geworden,
maar alleen dat er eerder een
einde gemaakt wordt aan
slechte huwelijken. Als van de
andere kant uit de statistieken
zou blijken, dat het aantal
echtscheidingen duidelijk te
rugloopt, zou dat weer te in
terpreteren zijn als een teken,
dat steeds meer mensen zich
zo weinig van het huwelijk
aantrekken, dat ze ook geen
reden meer hebben om te
scheiden. Een officiële schei
ding baant de weg naar een
nieuw officieel huwelijk en is
dus m zekere zin een eerbe
wijs aan dit instituut.
Er zit dan ook iets van ijze
ren consequentie in de uit
spraak van mensen die menen,
dat het huwelijk als instituut
een bron van ellende is en dus
maar eens op de helling gezet
moet worden. Want als het
huwelijk er niet was, waren
er ook geen ongelukkige hu
welijken en geen echtscheidin
gen. Dat is natuurlijk waar,
maar het heeft iets van de
logica van bepaalde Griekse
filosofen, die het maar het
beste voor een mens vonden
nooit geboren te zijn, omdat
hij dan ook niets te lijden
hadOp die manier kunnen
we ook het tandbederf bestrij
den door alle gebitten te rooi
en; we zijn dan ook meteen
van het nagelbijten af.
Ik denk, dat het huwelijk
niet zo gemakkelijk door een
ander instituut te vervangen
is, en dat zij, die het willen
afschaffen, het teveel als een
willekeurige maatschappelijke
instelling zien en te weinig als
een vorm van leven die tel
kens weer uitgevonden wordt.
De institutionalisering is een
wat dorre en juridische uit
werking van wat mensen die
het gevoel hebben bijeen te
horen zich voornemen: bij el
kaar te blijven en alles te
delen. Als dit voornemen wat
fanatiek wordt uigesproken,
vallen er grote woorden als
dood en eeuwig, God en he
mel. maar dure woorden ga
randeren blijkbaar niets.
Alles kan mislukken; maar
zolang wiet bewezen is, dat
een poging moet mislukken, is
het dwaas haar elk bestaans
recht te ontzeggen. Zo lijkt
het mij, behalve onmogelijk,
ook dwaas, het huwelijk op de
helling te zetten of tot voor
werp van i antipropaganda te
maken alleen om het feit, dat
er zo dikwijls een huwelijk
mislukt. Ik heb trouwens het
moeilijk te rationaliseren ver
moeden, dat ook op dit gebied
van het telkens weer constate
ren van feiten iets als een
besmettelijke werking uit
gaat. Statistische gegevens
denk ik. hebben soms toch het
merkwaardige effect het ge
middelde tot een norm te ma
ken. Zij die het huwelijk op
de helling willen zetten, doen
dat om aan al die ellende in
veel huwelijken een einde te
maken. Maar door hun anti-
propaganda tegen het instituut
ondergraven zij tegelijk een
levenshouding die toch al be
dreigd wordt door allerlei ver
leidingen, modes en reclames.
In steeds groter wordende
kringen worden mensen niet
meer voor vol aangezien, wan
neer zij hun huwelijk als een
serieuze zaak, dus een exclu
sieve band beschouwen. Zvj
worden te midden van al die
vlotheid, waarin menselijke
relaties geen diepgang kunnen
krijgen, een minderheid die
van haar afwijkend gedrag re
kenschap moet afleggen en
zich vroeg of laat moet gaan
afvragen, of zij het wel kan
verantwoorden gelukkig te
zijn in een toestand die voor
velen een ellende is- Hiermee
zou, op één bepaald gebied, de
vergissing en de teleurstelling
tot een regel zijn geworden,
Iets wat In hoge mate tegen
strijdig lijkt.
0 Een spotprent uit een Amerikaans blad. Nixon torst de last van Watergate, Kissinger die van de hele wereld. Een beeld dat tot
voor enkele weken nog leek te kloppen, maar nu?