Professor Marten Brouwer y [aterdagbijlage van 13 juli 1974 De strijd 0111 het wereldkampioenschap voetbal is gestre den. Het ging 0111 een eretitel. Het ging ook 0111 astronomi sche geldbedragen. Men hoeft het sportieve element in de wedstrijden niet te negeren 0111 te kunnen vaststellen dat er door de commercialisering van het topvoetbal wel iets veranderd is. Een gele kaart, die vroeger als oneervol zou worden ervaren, is in feite nog slechts een instrument om al te grote excessen op de velden tegen te gaan. Topspelers vinden het normaal een scheidsrechter „af te tasten", 0111 daarna te kunnen bepalen hoe hard zij de tegenstander zul len aanpakken. De jeugd, vol bewondering voor de prestaties van de voet- baltop, imiteert op slecht geschoren velden het gedrag van haar idolen, met een tanend besef voor wat sportverru- wing moet worden genoemd. Dit alles leidt tot de interes sante vraag of sportiviteit en prestatiedrang elkaar nog wel verdragen en of de fysieke hardheid van het moderne topvoetbal niet vereenzelvigd moet worden met de psychi sche spelverruwing in de huidige maatschappij. Wij vragen met spoed ISCH LASSERS RUCTIEBANKWERKERS/ LASSERsl O-MONTEURS O-HULPMONTEURS .AZERS dH vrij. Veemarktstraat 36 BredJ S Telefoon 01600-3 8054! 8 mm massief eiken s dus onverslijtbaar. K klaar gelegd v.a.ftli] incl. BTW STANDARD PARKEII SHOWROOM TOLBRUGSTRAAT17 TELEFOON 01600. 4]J >rt de volgende funkties vakaal \AFDELING IGDE AFDELING ileegkundigen A zo .mogelijk Wij vinden het erg belangrijll eigenschappen en leidinggevend' >r de funktie hoofd van de kraam' t diploma voor vroedvrouw geniel richtlijnen van de N.Z.R. ktie en telt 157 bedden, ke plaats en heeft goede vertol ardam en ligt dicht bij een grootl Er zijn goede mogelijkheden ocl is over opleiding en ervaring tal van het ziekenhuis, Grote Kertl ;arrenburg, is graag bereid naden! 01621 -2955 of 3555). vla onderstaande bon opgeven. menten opzenden lammer ge- behandeling nemen. Voor toe- België zullen wij geen porto in jiten Nederland en 8elgië zal middelde portokosten hiervoor oe ontvangt u van ons een ac- gebruik te maken). Wij moeten g, de postbestelling in drukke overlaat. huisnummer dres opgenomen. "FAIR IS WAT MEN TOE STAAT" (Van een onzer verslaggevers) AMSTERDAM „Ruw een tegenstander vloeren, hem fors opzij duwen, het niet op je laten zitten. Het zijn alle- naal kenmerken van het moderne topvoetbal. Je kunt steeds weer- zien dat geweld in het spel instrumenteel en I tunctioneel is. Als iemand van de andere partij doorbreekt, dan leg je hem neer. Dat is zinvol, want hij maakt dan geen [doelpunt Dat is een vrije schop tegen meer dan waard, kis zo'n „professionele tackle" een strafschop voor de te genpartij oplevert, wordt het natuurlijk wat anders". De Amsterdamse hoogle raar. dr. Marten Brou wer psychologie van het collec tief gedrag is beslist niet pndersteboven van wat ve llen spelverruwing in het voetbal noemen. Hij, een sportliefhebber, vindt dat de wereldkampioenschappen hebben bewezen dat het in de eerste plaats aankomt op manier waarop een scheidsrechter die spelregels panteert. „Neem nou de finale tussen Nederland en Duitsland. Icheidsrechter Taylor gaf met- ien strafschoppen. Helemaal volgens de regels. Hij was onsequent streng. Dat zou wel eens de reden kunnen zijn geweest, van de Nederlandse nederlaag. Want onze jongens peelden gewoon wat meer builen de regels om dan de Duitsers. Taylor reageerde on- niddellijk voor honderd pro cent op ruwe spelsituaties. "(Iet de maximale straf. Dat [voorkomt geloof ik spelverru wing". 45-jarige professor, di- icteur van het Basohwitz-in- stituut, voor massapsychologie en openbare mening, glim- "acht. „Weet u, dat al gepraat ichteraf, van commissies b.v., die ruwe speelwijze niet tegen. Nu, op bet moment [zelf ingrijpen, maximaal straf fen, dat is geloof ik zeker de oplossing. Dan heeft die straf leen functie, en worden ernsti- ge misdragingen meteen ge- :orrigeerd". Hij stelt dat de bestaande voetbalspelregels onvoldoende I zijn afgestemd op de ontwik- I keling van het moderne voet- bal Die regels sluiten licha melijk contact van tegenstan- Iders niet uit. „In basketball bijvoorbeeld is dat contact I verboden. Misschien moet men I in het voetbalspel de tackle en I de sliding wel gaan verbieden. I Die regel, dat je wel de bal nag spelen, maar niet de man, I is nu bijna niet te hanteren. I Zo'n regel lokt een enorme theater uit. Je hebt in deze topsport per slot van reke- ning met beroepsmensen te doen". Hij zegt dat er in het voet- ia] spel voldoende mogelij khe- I den zitten om gewelddadig spe- J len in te perken. „Gewoon I door de regels heel1 scherp toe te passen, of ze te gaan aan- I punten". De aanwezigheid van enorme menigten bij wedstrij den heeft, zo meent professor I Brouwer, niet veel met de verruwing van het spel te ma ken. „In de Verenigde Staten is honkbal een massaal be- zocht sportgebeuren. Maar daar worden geen tegenstan- i ders gevloerd, geslagen, ge schopt, bespogen. Die sport verbiedt namelijk lichamelijk contact". De technische ontwikkeling van het voetbalspel, en de daaraan gepaard gaande condi- i tionele perfectionering van de I topspelers werken ook die forsheid in de hand. „Man, als je een zaterdagvoetballer van nu zou laten spelen in een amateur-eersteklasclub van voor de oorlog, zou hij met kop en schouders ui.tsteken boven zijn ploeggenoten. De training van voetballer:, is bij na een wetenschap geworden. Dat geldt trouwens voor veel meer sporten. Fair is wat men toestaat. Als men werkelijk vindt dat er niet fair meer wordt gespeeld, moet men de regels veranderen of ze conse quent toepassen. Dat conse quent is in het voetbal-van-nu ook een mooi begrip. Men spreekt van consequente man dekking en bedoelt dan dat men een tegenstandier gewoon belet te spelen. Desnoods door hem dat lichamelijk te verhin deren". De massale belangstelling voor topsport, in dit geval voetbal, verbaast dr. Brouwer niet. „Kijk, ik verbaas me wel dat er hele volksstammen zijn die 's nachts opblijven om op hun televisie een bokswed strijd te zien. Want zij zijn gericht op geweld. Zij weten dat die sport de bedoeling heeft de tegenstander knock out te slaan, hem volgens be paalde regels te raken waar je kunt". Het feit dat miljoenen in de ban van „Koning Voet bal" zijn, zeker bij zo'n toer nooi om het wereldkampioen schap, heeft psychologische en sociale achtergronden. De meeste mannen zijn een klein beetje voetballiefheb bers, hebben allemaal in hun jeugd wel tegen een balletje getrapt. Zij weten van het spel. Vereenzelvigen zich vaak met de sterren. Zien in hen iets van hun vermeende, ver loren gegane mogelijkheden terug. Dat is een kant van de zaak". Anderzijds moet je wel meekijken en meeleven. „Er wordt massaal over nagepraat, op het werk, onder vrienden. Elke maandagochtend staan de kranten vol over Ajax en Fey- enoord en Twente. Vult u maar aan! Bovendien ls de sport spectaculair om te zien. Als je erkent er geen belang stelling voor te hebben, en er niets van te weten, snijd je een stuk sociaal contact af. Dat is, om maar iets te noemen, ook zo met de ruimtevaart. Miljoe nen zagen 's nachts die Ame rikanen op de main. Konden er dus over meepraten. Als je je daarvan verre houdt, word je snel beticht van elitair sno bisme". Een aspect van de hardheid van het moderne voetbal is, gelooft professor Brouwer, dat er enorme bedragen op het spel staan. „Zouden velen in maatschappelijke functies niet bereid zijn een ander een beentje te lichten als ze er een ton of nog meer mee konden verdienen? En dat geldt dan alleen de spelers en de trai ner. Maar hoeveel geld gaat er om in dde hele voetbal-entou rage?" Als men spreekt over de massaliteit in een sportgebeu ren als een groot voetbaltoer nooi, vergeet men gemakkelijk de positieve kanten. „Het is 9 Professor Marten Brouwer het moderne voetbal". „Misschien moeten we de regels aanpassen aan de ontwikkeling van voor vele miljoenen mensen heerlijk om te kijken naar een teamspel, waarin de uitslag onzeker is, waarin de span ning ten top is gevoerd, waar in je partij kunt kiezen. In zo'n sportevenement valt ruw heid op. Je ziet het gebeuren. Je wind je op. Je zegent of vervloekt de scheidsrechter, naargelang hij jouw ploeg be voordeelt of benadeelt. Dat is toch allemaal heel menselijk. Het is niet anders bij een ruzie op straat. Er zijn miljoenen mensen dlie vissen. Ook daar plezier, opwinding, ergernis, spanning. Vooral die spanning, dat element van onzekerheid, trekt veel voetballiefhebbers. Als men op de t.v. een wedstrijd uitzendt die al ge speeld is, houdt men de uit slag angstvallig geheim. Om de spanning er in te houden". Professor Brouwer wijst er op dat juist dat zelf-meebele- ven met wat er op het veld gebeurt, voetballen zijn mil joenen fans geeft. „Tegelijk met dit voetbaltoernooi was er een internationale schaakolym piade. Een sportief topgebeu- ren. De kranten gaven er heel kleine stukjes over. Zo'n schaakmatch is immers niet spectaculair om te zien. Je raakt er niet door in extase. Er ontstaan in dat spel niet van seconde tot seconde op zienbarende situaties die je kunt mee-beoordelen". Opvallend is dat men de dictatoriale macht van een trainer wel aanvaardt als zijn ploeg succes heeft. Als die ploeg faalt kost het die man zijn mek". Kijk, het is best mogelijk dat een man als Michels naar buiten overkomt als een dicta tor. Maar dat spelers van tevo ren best kunnen meepraten over tactiek en opzet van de wedstrijd. Maar hij is de abso lute baas als het zover is. Eigenlijk heel gewoon. Als je uit vrije wil in een vliegtuig stapt, dan laat je het besturen ook over aan de deskundige bemanning. Zeker als je op je doel aankomt. Welnu, ik vind dat het met de goede voetbal trainer niet anders is. Stel je voor dat spelers tijdens zo'n toernooi zelf konden doen en laten wat zij wilden. Dan kwam er niets van terecht. Dat is ook een vorm van disci pline waaraan vakmensen zich moeten onderwerpen. Professor Brouwer is over het algemeen slecht te spreken over de kwaliteit van de Ne derlandse sportjournalist, zo wel de schrijvende als de sprekende. „Ik vergelijk die met wat in het buitenland op dit gebied gepresteerd wordt. Dan komen wij er slecht af! Enkele goede uitzonderingen daargelaten. Er wordt steeds veel meer bijgemaakt over in dividuen of kleine groepen die zich in of rond de sport mis dragen. Dat wordt enorm breed uitgemeten. Maar over die miljoenen die dat niet doen hoor je zelden iets". Bovendien lopen er, vindt hij, te veel sportjournalisten rond die eenvoudig hun vak niet verstaan. „Neem nu de wereldkampioenschappen voetbal. Op een uitzondering na schreef en sprak de Neder landse sportpers het Neder lands elftal weg. Kansloos, waardeloos, vult u maai aan. Toen ging het goed in Duits land. Ineens werd die bericht geving en het commentaar volledig omgedraaid. Is dat werk van echte vakmensen? Kom nou! Misschien heeft die volledige omslag wel gezorgd voor de kater toen Nederland geen wereldkampioen werd. Onevenwichtige ondeskundige voorlichting!" JACQUES LEVIJ Frans Derks: "Succes is toverwoord (Van onze sportredactie) BREDA Topsport is een financiële zaak geworden. Dat kan de conclusie zijn na de wereldkampioenschappen voetbal, waar duidelijk bleek, dat het kapitaal re geerde. Niet op de voor grond, maar onomstotelijk aanwezig. Elftallen, als die van West-Duitsland en die van Oranje waren volgens de voetbalmakelaars respec tievelijk 31 en 29 miljoen gulden waard op de voetbal- markt. Volgens velen een gevaarlijke onaarding, van het sportgebeuren, maar Frans Derks, de scheidsrech ter uit het betaalde voetbal tilt daar niet zwaar aan. Derks, in het dagelijks le ven directeur van een schoon maakbedrijf te Breda, zegt zelfbewust: „Natuurlijk gaat het om het geld. De Duitsers hebben meer dan een ton ge kregen voor hun wereldkam pioenschap. Dat is toch lo gisch. Het voetballen is hun 9 Top-arbuer Frans Derks (op deze foto met zijn hond Sloeber): „Balans van de blessures is minimaal werk en daar moeten die makkers hun geld mee verdie nen. Waarom bouden we ons druk maken om dat geld? Mil joenen mensen hebben zich de afgelopen weken vrijwel gra tis met dit wereldkampioen schap vermaakt. Het was een enorme brok passieve recreatie, dat ik als pure noodzaak zie. Op die manier kunnen de mensen hun agressie, die zij in het dagelijks leven toch constant opdoen, op een vrij onschuldige manier afreage ren". Volgens Frans Derks toont het succes van het Nederlands elftal aan, hoe snel het publiek vergeet, dat het om bedragen gaat waar een arbeider in Ne derland jaren voor moet wer ken. Derks: „Vóór de wereld kampioenschappen werden de spelers van de Nederlandse selectie uitgemaakt voor geld duivels. Maar nu het succes er is, praat niemand meer over de ton die de heren, met de kwalificatie mee, hebben ver diend. Succes is het tover woord. Dan heeft niemand het meer over de eventuele nare kanten van een gebeurte nis". In West-Duitsland werden complete voetbalslagein uitge vochten. In sommige duels hadden de spelers meer oog voor eikaars benen dan voor de bal, waarmee toch normaal het spel voetbal moet worden gespeeld. Ook daar wil Frans Derks niets van weten. „Kijk maar naar de balans van de blessures. Die is toch minimaal. Geen van de spelers kon na afloop zeggen, dat hij in dit toernooi naar de ver dommenis werd gespeeld. Een jongen als Neeskens weet dat hij met zijn inzet beschadigin gen kan oplopen, maar hij neemt die risico's omdat het zijn werk is. Ik ben bij de huldiging geweest en ik heb niemand gezien die ook maar enig spoor toonde van het ge beuren in het toernooi. Goed, die Brazilianen gingen te ver, maar in elk toernooi zijn er boosdoeners. In 1934 was dat Uruguay, in Engeland waren het de Argentijnen en nu de Brazilianen. Dat hoort er nu eenmaal bij". Tijdens het wereldkampi oenschap voetbal kwamen er zaken naar voren, die vertaald naar maatschappelijke normen totaal niet kunnen. Het feit bijvoorbeeld dat voor een toernooi het Braziliaanse elftal meer dan een jaar in trai- nitigskamp verbleef, kwam bij sommigen vreemd over. Bij Frans Derks niet. „Wat weten wij van de nor men dliie er in Brazilië gelden. Ik kan er ook niiet over uit dat het publiek in Nederland zich zo druk heeft gemaakt over hel feit, dat de Nederlandse spelers zo lang in trainings kamp moesten. Ik vind dat een doodnormale zaak. Ook dat er een man als Michels rondloopt, die alles voor het zeggen heeft. Er moet bij zo'n uniek gebeuren toch een man zijn die het voor het zeggen heeft. En het gekke is, dat een Nederlander dat pikt zolang hij gemotiveerd bMjft. Kijk, die spelers wisten dat zij er wa ren om een prestatie te leve ren. Je zou het ook een ar beidsprestatie kunnen noemen. Nu dan pikt een Nederlander bijna alles. Ik zie niet in waarom je dat niet in werk verhoudingen zou kunnen plaatsen. Als een directeur van een bedrijf iets speciaals gedaan wil krijgen, dan moti veert hij zijn mensen toch met geld. In West-Duitsland is het zelfde gebeurt. Naast het geld kwam daar de glorie nog bij Frans Derks, die meestal vrolijk lachend door het leven stapt, staat bekend om zijn wat andere benadering van het voetbalgebeuren. Zijn taak ais scheidsrechter omschrijft Ilij bijvoorbeeld als volgt: „Ik speel het spel mee. Als bij voorbeeld de beslissing in een wedstrijd is gevallen, dan laat ik de zaken gaan. Wie ben iik om te oordelen hoe die jon gens hun arbeid moeten ver richten. Zij bepalen het spel en daarbij treed ik soms corri gerend op". Vandaar ook dat hij het afgelopen wereldkam pioenschap als niet overdreven hard kwalificeert. „Waarom? Het gaat om het geld. En zo dra er nationalistische gevoe lens bij te pas komen, vergeet iedereen dat het doel wel eens bereikt zou moeten worden met middelen die niet hele maal door de beugel kunnen. Daar is. het ook profsport voor ROB VAN DEURSEN

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1974 | | pagina 13