IA 1TBAL tovenaarsleerling op zoek naar de bezwerende formule De mens graaft zijn eigen graf, mits... Politie machteloos tegen naakt-invasie van Zandvoort Drentelen Nieuwe aanpak van de kleine misdaad sindustrie SOENARBEIDER Zeer boeiende expositie in Antwerpen RANT ff >ND binnenland buitenland 1 ouden van ons kantoorgebouw tKANTIEWERK essenplukken eltbedrijf De Moor VONING e „2 onder 1 dak" HOUDSOPZICHTER 4EENTE VL1SS1NGE <r:.. noemt Milieu Bezwaar ONDANKS NOG ALTIJD GELDEND OFFICIEEL VERBOD Geen rem Goed Meeg enomen Toerbeurt Zinvol Slordig DOOR CORN. VERHOEVEN Zaterdag 6 juli 1974 ze sfeervolle zaal dansen. 01146-343. Aangezien mejuffrouw Dia du Fossé i.v.m. haar1] a.s. huwelijk ons na ja renlange trouwe dienst per 29 juli a.s. gaat ver laten, zoeken wij kon- takt met een gegadigde voor het Heilleweg H 111 te Sluis, onderling overleg vast te stellen. I ten aan LAB-BV, Postbus 25 Sluis I 11178 - 1443 (hr. van Belois). 8 juli a.s. beginnen wij met .vang 8 uur 's morgens. 5, Zaamslag. Tel. 01153 - 1298. kXEL ie en c.v., 2 jaar oud obertstraat 66, Axel, 01155-20541 an de Woningstichting Borsele te I zoekt kontakt met gegadigden j van m. omvatten: .en en uitbesteden van onder- ten. t houden op de uitvoering van het erhoud. errichten van eenvoudige onder- saamheden. :tie zoeken wij een man niet ou- jaar met ische opleiding, als onderbouw nmeren) en als bovenbouw U.T.S, dploma vereist) studie in bouwkunde en enkele j fijkervaring, strekken tot aanbe- C.A.O. voor personeel in dienst poraties in overeenstemming met n functie. et uitvoerige gegevens binnen 14 verschijnen van dit blad aan het I Woningstichting Borsele, Stene- nszand. plantsoenen van de dienst van in kan, wegens pensionering, Pcr worden geplaatst een: tem. ambtenaar III) naaimachines strekt tot aanbeve- een leeftijd van 17 jaar 702, 18 jaar 789,- 19 jaar 876, 20 jaar 963,- ler minimum 1.050,en maxi' - per maand. De genoemde sala- usief de toelage volgens de mach- 'akantietoelage van 714%. De ga- gen is aangesloten bij het IZA- men 8 dagen na het verschijnen s richten aan burgemeester en Vlissingen, p/a afdeling pers®' dhuisplein 2, Vlissingen. WMM Een mooi voorbeeld van wat men „visue- le conditionering" ANTWERPEN Twee longen op sterk water. Een long van iemand, die in een stad woonde. Een andere long van een mens, die op het platteland leefde. De eerste is zwart aange vreten. De tweede ziet er blond en gezond uit. Dat zie je bijvoorbeeld op de zeer uitvoerige en boeiende ten toonstelling DE MENS, die tot 31 augustus te zien is in het Nationaal Bouwcen- I trum, Jan van Rijswjjcklaan, Antwerpen. Je wandelt er door een im mens opengeslagen blologie- boek, waarvan de samenstel ling ruim drie jaar heeft ge vraagd. Je wandelt er door je eigen geschiedenis; vanaf pro toplasms tot het verschijnsel mens. Via duizenden foto's, te keningen, maquettes, voorwer pen, instrumenten, etc. wordt het verhaal verteld van de mens, die.-.zijn eigen graf graaft, mits....! De mens, die voortkomt uit de natuur, maar omgekeerd deze natuur weer onderwierp aan zijn eigen be hoeften en nu slachtoffer dreigt te worden van de krachten die hij opriep. De mens als tovenaarsleerling op zoek naar de bezwerende for mule. Een intrigerend verhaal; een intrigerende expositie, waar je minstens enkele uren voor moet uittrekken. Voor jong en oud. Vanaf het moment, dat de mens zijn eten ging koken ook dat is eens begonnen en het potje op het vuur zette, begon hij meteen het milieu te verontreinigen. De wereld is één grote kookpot, met wal mende schoorstenen en ver stikkende gassen aan het wor den. De biosfeer, waarin de mens zijn ontstaan vond, dreigt een verstikkiragssfeer te worden. Aanleiding tot deze grote tentoonstelling is aan te tonen, dat met name de Antwerpse overheid milieubewust wordt en dat nu ook van zijn bewo ners vraagt. Het is voor een leek dan ook eng interessant om allerlei „snuffelpalen", die luchtverontreiniging meten, waterzuiveringsinstallaties etc. op de tentoonstelling in wer king te zien. Maar het doet b.v. een beetje hypocriet aan bij een grote panoramafoto van de stad de Lof te horen zingen op de bomen en de banken, die in de binnenstad geplaatst worden, terwijl je aan de rand van de stad de grote steenklompen het groene land honderd keer sneller ziet wegvreten. Maar aan deze aanleiding gaat een inleiding vooraf, die het grootste deel van de ten toonstelling beslaat: de ge schiedenis van de mens; het wezen, dat uit de „primitieve soep" (suikers, aminozuren, eiwitten, nucleotiden en vet ten) ontstond om zich nu weer in de soep te draaien -Aan het verschijnen van de eerste „ho- miniden" is een evolutie voor afgegaan, die miljarden jaren in beslag nam en die in feite begon bij het ontstaan van ons universum. Die ontwikkeling is, ook op de tentoonstelling, gevat in veel moeilijke woor- de. Maar op panelen wordt daar uitvoerig uitleg aan gege ven en met enige moeite kom je er dan wel achter. Het verschijnsel „leven" waarbij energie wordt omge zet tot andere energie foto synthese vraagt de eerste energie van de bezoekers. Ma quettes en diaprojectie (waar mee veel gewerkt wordt) ver tellen over de bouwstoffen van het leven. En als u alles nog niet gesnapt hebt, dan is er een boekje (De mens), dat nog eens uitvoerig uitlegt wat het proces-thema: „En toen kwam de Mens", behelst. De cel, kleinste bouwstof van het le ven, krijgt in een aparte stand bijna perfecte aandacht; het griezelig nauwkeurig en com pleet functionerende bestand deeltje, waaruit levensorganis men opgebouwd zijn. Logisch vervolg zijn dan de thema's erfelijkheid, bloed(transfusie) en de biologische evolutie, waarbij je geconfronteerd wordt met voorhistorische schedelfragmenten. Op tien tv- monitoren worden. daarbij films vertoon'' (o.a. Op leven en dood, "Waddenzee, Ooster- schelde, Deltagebied). Oog en oor zal de bezoeker zeker hebben voor de beide afdelingen, waarin deze orga nen aan de orde komen. De ontwikkeling en met name de conditionering van ons ge- zichtverogen is goed illustra tief verwerkt. In een afigeslo- ten ruimte kun je je eigen oren testen (audiogram), ter wijl een sono- of lawaaibaro- meter je vertelt welke hek senketel de wereld, je omge ving aan het worden is. Dat heeft ook te maken met de overbevolking, die ons be dreigt. Voortplanting (seksua liteit): wat doen (en deden) we ermee? De consequenties staan levensgroot uitgebeeld. Hoe ontstond een Derde we reld in een maatschappijstruc tuur, die zich ontwikkelde van een groep loutere voedselver zamelaars tot een gemeen schap van industriële produ centen en consumenten. Het staat er letterlijk gekleurd op (zelfs de welvaartsafvalhoop wordt niet vergeten). W.at doen we eraan? Inzicht in de structuur van de bio sfeer: de belangrijke koolstof-, water- en zuurstofkringlopen worden met flitsende lampjes in beeld gebracht, waarna met allerlei instituten en ruimte-or denende kreten tastbaar wordt geprobeerd de geesten te be dwingen. Je krijgt wel de indruk, dat ondanks wonderlijke re sultaten, ons antwoord nog erg armzalig is en in de cir- celloop zit van een econo- misch-industrieel denk- en leef patroon. De duivel met Beël zebub uitdrijven. Een ander bezwaar, dat je tegen het presenteren van de mens op deze tentoonstelling kunt hiebben is de wat eenzij dig toegespitste biologische, li chamelijke kant. Er is met de mens méér aan de hand. Die hele psychologische structuur van de mens, van waaruit hij zó reageert als hij nu gedaan heeft en nog doet is wel als terzijde aanwezig, maar komt onvoldoende aan de orde om het thema helemaal waar te maken. Blijft over: een in dringend beeld van de biologi sche ontwikkeling of anti ontwikkeling van de mens, dat in staat is flinke indruk te maken en vooral bewust te maken wat we eigenlijk met onszelf aan het doen zijn. De tentoonstelling is te zien op alle werkdagqn van 12-19 uur en zon- en feestdagen van 10- 17 uur. HENK EGBERS. ZANDVOORT Sinds de gemeenteraad van Zand- voort akkoord is gegaan met een naaktstrand, be ginnende ten zuiden van ki- lometerpaal 68.500 ofte wel op een kwartiertje lo pen van de paviljoens is het hek van de dam. De gemeenteraad ten spijt, is naaktlopen in het zicht van i iedereen nog altijd verboden volgens artikel 239 van het Wetboek van Strafrecht, waar in de fameuze openbare schen nis van de eerbaarheid ligt verankerd. En deze hoge wetgeving is niet door een besluit van raadsleden te veranderen. De raad kan de eigen politiever ordening wijzigen, maar het is de rechter die bepaalt of de eerbaarheid is geschonden. Met andere woorden: de tallo ze bloot,gangers die Zandvoort hebben overvallen, zijn fout, en de politie moet optreden. Dit laatste is echter een farce. De Landrovers van de wets- handhavers zijn op kilometers afstand al te zien, en als een agent zich op het mulle zand neerzet om met het strenge boekje in de hand, de pet op het hoofd en de koppel rond het verhitte middel zijn ver baaltjes te schrijven, hebben de voor dit gevaar met radar uitgeruste naaktminnaars al lang een binnen grijpbereik liggend badpak aangetrokken. Met het gevolg dat de agenten er maar liever niet aan begin nen. In Callantsoog is de victorie begonnen, vorig jaar, toen een „unheilich" ver gelegen strand werd toebedeeld aan de nudis- ten, tussen kilometerpaal 16.140 en 15.770 werd „ook ongeklede dagrecreatie toege staan. Buiten bovengenoemd strandgedeelte is het ten strengste verboden naakt te recreëren. (Art. 102 APV, het iflPfigiP b. - -f t een slecht toneelstuk opvoeren rijdt het strand af, maakt een bocht, en komt terug om weer naar die textielzwemmers te verdwijnen. Geen agent is uit gestapt, geen waarschuwing is gegeven: een routine patrouil- larit in een dode wijk. Of deze afzijdige houding van de politie wordt doorgezet, is de vraag. Maar dat een harde actie het nudisme van de stranden na dit massale bloot offensief kan wegvagen, is evenzeer te betwijfelen. Naakt lopen blijkt namelijk een behoefte waar massa's naar hunkeren. Gemeentebestuur Van Callants oog". De nudisten, respectievelijk gezien als dienaren van Satan, pioniers, onnozele hobbyisten, sublimerende genotsvolgers en landsehapsverstorende of ver aangenamende elementen, hebben in Callantsoog hun bruggehoofd geslagen en het ziet er naar uit dat hun inva sie niet is te stoppen na hun tweede doorbraak in Zand voort. Aan de Nederlandse kust wordt ook naakt gere- creërd bij Hargen aan Zee, Bergen, Heemskerk, Bloemen- daal en Noordwijk en kleine afgelegen strandjes. Soms wordt een naaktfiguur in zijn of haar kladden gepakt door de politie, maar de oogst aan verbaaltjes is schraal en als de martelaren in de arena's van Rome zijn de nudisten bereid tot het uiterste te gaan. Daarbij worden zij gesteund door enkele sterke troeven. Ten eerste de tijdsgeest, ten tweede het arrest van Callants oog, ten derde de onmogelijk heid van de onderbezette poli tie om afdoende op te treden, overal waar het verboden vlees opduikt en ten vierde de praktijk. Bij het geval Callantsoog werd een naaktloper door de Alk- maarse rechtbank en het Am sterdamse hof vrijgesproken omdat volgens de rechter „de plaats van handeling zover van de bewoonde wereld was gelegen dat het niet aanstote lijk voor de eerbaarheid kon zijn". Met andere woorden, in lekentaal, naaktlopen mocht, als het discreet gebeurt. Dit laatste kan moeilijk gezegd worden van Zandvoort waar de nudisten ijsjes en haring komen halen samen met de in bikini's en broek gehulde or thodoxe badgasten. En het arrest gaat niet op als straks de Haagse gemeente raad een plek Scheveni ngs strand voor naturisten aller minst ver van de bewoonde wereld mocht reserveren, zoals procureur-generaal mr. W. ba ron van der Feltz heeft laten weten. Ook de Amsterdamse procureur mr. G. van Dijken overweegt om middels een uitspraak van de Hoge Raad tot zekerheid te komen inzake bloot in Zandvoort. Van Zand voort wordt namelijk een sneeuwbaleffect verwacht. Het nudisme is doorgebroken op een van Nederlands druk ste stranden en men verwacht dat plaatsen als Noordwijk, Egmond en Bergen onherroe pelijk zullen volgen. Schoorl en Hoek van Holland hebben het naakt afgewezen, maar het lijkt uitstel van executie. In Den Haag lijken de kansen voor een naaktstrand gunstig. Wat is de praktijk? Een dagje Zandvoort beant woordt alle vragen. Beschei den naakt presenteert zich al op de terrassen van de pavil joens, waar vrouwen het bo- venstukje van hun bikini heb ben uitgedaan om ook hun bastiljon van vrouwelijk schoon aan de ultra violette straling over te geven. De eerste honderden meters van het Zuiderstrand worden op de klassieke wijze gevuld, dat wil zeggen door in badpak gestoken zonaanbidders die op elkaar gedreven recreëren. Vervolgens dunt het strand langzaam uit, maar nog altijd zitten er tientallen badgasten op een hectare. Kilometerpaal 68.500 draait voor en daar lig gen de eerste: meestal deels verhuld achter windschermen en optreksels van juthout, maar een enkeling banjert on verdroten over het zand, zon der de remmingen van onze cultuur en de branding speelt een kegelspel met onverholen lijven. Naakt domineert nu en wel in alle vormen en alle leeftijden. Meer mannen dan vrouwen, het grootste deel van middel bare leeftijd. Ze liggen roer loos in het zand, de ogen dicht, en negeren de processie van aangeklede voyeurs die van argeloze belangstelling. Een bel klingelt, en over het zand nadert een Landrover met aangekoppeld viskarretje. De zaken gaan goed. Een en keling grijpt naar een vest of handdoek, maar de meeste badgasten blijven consequent en bestellen naakt hun haring of garnalenbroodje bij de on bewogen verkoper. Behalve het bloot is er nog een markant verschil met het aangeklede strand. Voorbij paal 68.500 heerst een kuise discipline, een meedogenloze ongeschreven wet. Hier geen gevrij, gestoei of harde con versatie, of vreemden die een conversatie aanknopen. Een zaam en trots, ongenaakbaar in hun naaktheid, geven de nudisten zich bloedserieus over aan hun recreatie. Priva cy wordt geëerbiedigd. Een politiewagen komt voor bij. Enkele badgasten grijpen naar een bedekking, de mees ten echter negeren het voer tuig en al wat het vertegen woordigt. De politiewagen In Nederland zijn er ongeveer tien camping» waar men naakt terecht kan, maar de naturist wil uit dit ghetto, de open baarheid in, omdat hij niet het gevoel wil hebben zich ergens voor te schamen. De enkele reis naar een blootkamp in het buitenland (Joegoslavië) door reisbureaus is in no time uit verkocht, maar krijgt geen ruchtbaarheid omdat een gezin niet aan de klok hangt dat het naar een nudistenkamp gaat. Callantsoog heeft deze behoef te onderstreept. Daar is het aantal badgasten verdubbeld en laten we hierbij niet verge ten dat deze badplaats ligt in de leige kop van Noord-Hol land, dat wil zeggen voor de meesten onmogelijk ver. Maar afstand is voor de naaktmin- naar geen rem. Hij is bereid honderden kilometers te rijden voor zijn kleine genoegen en neemt het ontbreken van strandcomfort blijmoedig op de koop toe. Zijn ideaal omschrijft hij in termen van vrijheid, zuiver heid en pure natuur, en met deze uitgangspunten in zijn vaandel wil hij een harde strijd niet schuwen. Tegen zulk een tegenstander lijkt artikel 239 machteloos. JAN KOESEN (Van een onzer verslaggevers) JJe Amsterdamse gemeentepo litie experimenteert sinds februari van dit jaar met een „nieuwe aanpak van de kleine misdaad". Daartoe is een van de zes districten het bureau IJ- tunnel speciaal aangewezen. Twee rechercheurs, twee vaste agenten van de geüniformeerde dienst en twee „wisselende" agenten van de straatdienst zijn ingezet bij het opsporen van de kleine misdaad, zoals die hand ever hand toeneemt in de grote sttden. „Ons eerste doel is de service aan het publiek uit te breiden aldus inspecteur Ed ward Jagersman, voorlichtings man bij de Amsterdamse poli tie. „De mensen moeten zich weer wat veiliger gaan voelen. Want", zo zegt hij, „wat wij de kleine misdaad noemen komt voor de betrokkenen hard aan. Als je nieuwe fiets gestolen wordt, dan kun je wel huilen. Ook al is de economi sche waarde van de diefstal gering". Zeker is al dat „het oplospercentage" in het dis- tric IJtumnel is gestegen. Maar anderszij ds is de preventie ge- ring.De buurt waar het team opereert heeft niet met op luchting gereageerd, om het maar wat zwak uit te druk ken. „Elke vooruitgang is meegeno men", aldus het laconieke commentaar van Jagersman, die en passant wijst op het krankzinnig grote aantal klei ne delicten in de hoofdstad. In 1973 werden 16.426 eenvoudi ge diefstallen geregistreerd, en maar liefst 14.000 bromfiets en rijwieldiefstallen. Van dit alles werd slechts 11,9 procent tot oplossing gebracht. „We gaan nu eenmaal uit van prio riteiten", aldus verdedigt hij het geringe resultaat tot nu tóe. „Als er op een ochtend vijf meldingen binnenkomen van fietsdiefstallen en straat schenderijen, en er komt tus sendoor een mededeling van een roofoverval, is het wel duidelijk met welke taken on ze rechercheurs op pad gaan". Ten onrechte heeft dit bij het publiek geleid tot een berus- gestolen is. Als we een vent pikken, die in een bepaalde wijk auto's openbreekt, dan vinden we bij hem thuis vaak die buit van meerdere tiental len inbraken. Dan is het toch tende houding tegenover de misdaad. „Je kunt", aldus Ja gersman, „het altijd treffen. Je kunt voor een kleine mis daad naar ons bellen op een moment dat wij het juist even niet druk hebben. Bovendien is elke aangifte zinvol, om de eenvoudige reden, dat wij dan tenminste weten wat er zoal Er zijn verschillende redenen aan te voeren waarom de Am sterdamse politie met het IJ- tunnel-project is begonnen. Een praktisch punt is wel het effect op de interne opleiding, agenten, die vroeger niets met recherche-werk te maken had den, komen nu bij toerbeurt ermee in aanraking. Dat ver betert allicht de verhouding tussen de beide diensten. Een verhouding die overigens niet slecht was, zoals Jagersman zich haast te verzekeren, om dat de rechercheurs meestal uit de geüniformeerde dienst afkomstig zijn. Een tweede punt is, dat de burgerij weer leert dat ook de kleine misdaad moreel laak baar is. „We pakken nu van alles. Van eenvoudige mishan deling (gemakshalve de cate gorie blauwe ogen genaamd) tot en met de kleinste winkel dief". Uiteindelijk zal ook het Amsterdamse experiment mensen vrij maken voor een geringe taak niet doorslag gevend kunnen zijn. zo vreest leuk als je je verlies aan de politie gemeld hebt", ook inspecteur Jagersman. Het constante personeelsgebrek is wel een van de hoofdoorzaken van de teleurstellende score in de sector oplossingen Maar niettemin is het zinvol er tenminste iets aan te doen. In afwachting dan nog altijd van de realisatie van de door dit kabinet onlangs weer toe gezegde uitbreiding van het personeel. In afwachting daar van „en we wachten al lang" is men in Amsterdam al vast op eigen houtje begon nen naar het zoeken van alter natieve oplossingen. Eind vol gende maand worden de resul taten van het IJtunnel-project geëvalueerd, een ander woord voor „op het resultaat bekij ken". Als het een beetje zin heeft gehad zullen ook de an dere districten een ploegje voor dit werk kunnen gaan vrijmaken. En uiteraard zullen ook de andere grote steden op de hoogte worden gebracht van de resultaten van dit Am sterdamse initiatief. De kleine misdaad is voor de meeste grotere korpsen nu eenmaal een flink probleem. Leuk zou het daarnaast zijn, aldus tenslotte inspecteur Ja gersman, niet zonder wrok, als het publiek zelf wat minder zorgeloos werd. De welvaarts staat doet de mensen erg slo- rig omspringen met hun bezit tingen. „We hebben", zegt hij, „een paar keer actie gevoerd tegen niet afgesloten auto's. Dure spullen eruit gehaald, met achterlating van een briefje waar men ze kon opha len. Het werd geen bijster succes, zoals de Amsterdamse politie moest constateren. Een grote bek kon je krijgen. Tie rend verschenen ze aan de ba lie. Of we alsjeblieft met onze poten van de spullen wilden afblijven 's Avonds voor het slapen gaan drentel ik dikwijls een tijdje door het huis en over het erf. Ik beleef daar zo mijn genoegen aanook al omdat ik heel tevreden ben met dit huis en dit erf. Vroeger zag ik mijn vader ook bijna dagelijks zo'n rondgang doen en ik be greep helemaal niet wat hem daartoe dreef. Hij keek naar het vee en de gereedschappen, ruimde links en rechts wat op, bestudeerde aandachtig de he mel en besloot zijn rondgang met een plas tegen een boom Nu ik, zonder daartoe ooit be sloten te hebben, hetzelfde ri tueel heb overgenomen, be grijp ik er nog niet alles van, maar ik begrijp wel beter, waarom ik er toen niets van begreep. Kinderen zijn, denk ik, te prozaïsch voor zo'n ritu eel gedrentel. Zij kunnen ter plaatse in slaap vallen, als ze moe zijn en zonder merkbare overgang van de actieve op de passieve bestaanswijze over schakelen. Voorzover er aan hun slaap rituelen te pas ko men, moeten die door anderen uitgevoerd wordenhet zijn dan ook de rituelen van die anderen, van de volwassenen die het afscheid rekken en terugschrikken voor abrupte overgangen De zorg voor een huis en een erf kun je niet zo maar neerleggen, als het bedtijd wordt. Voordat het territorium aan vreemde machten wordt overgegeven, moet de bewoner zelf het mogelijk gedaan heb ben. Mijn vader besteedde speciale zorg aan deuren en grendels; zelf beschouw ik een brandende lamp meer als een lek in de cirkel van mijn ei gendom. Het ritueel zoekt een aanleiding om van start te ko men; welke dat is, doet er verder weinig toe. Van actie is eigenlijk nauwelijks sprake. Het minste wat ik kan doen, vind ik, is er getuige van zijn, hoe huis en erf worden inge pakt in de deken van de nacht. De bomen verdwijnen in het donker, het dak wordt een silhouet tegen de hemel en de grenzen vervagen. Hoe meer de dingen zich onttrek ken aan mijn blik, des te lich ter gaat de zorg wegen. De rentmeester wordt een getuige en het gevoel verantwoorde lijk te zijn voor dit alles maakt plaats voor een lyri sche, gelaten stemming; het lopen gaat over in drentelen, stil staan, staren- Een zomerse voornacht kan onbeschrijfelijk mooi zijn. Dan is het een genot al drentelend over huis en erf te waken en toe ie geven aan een in alle betekenissen van het woord erfelijk trekje. Ik weet niet wat er in mijn vader omging bij zijn rondgang over het erf; hi sprak nooit over zulke din gen. Wat er in mijzelf omgaat, kan ik nauwelijks uitleggen Het zijn gevoelens die zich op de rand van het zwijgen be vinden, aan de grens van een verlossende slaap, waar verba zing en voldaanheid overgaan in verzadiging en geeuwen. Ik blijf kijken zonder iets nieuws te ontdekken en bewegen zon der iets te doen. Is de wereld bezig mij te ontglippen of ben ik er meer dan ooit in ver diept? Ik weet het niet. Een zomeravond is een verwar rend, lyrisch gebeuren, ele mentair en daarom groter dan de voorzichtigste woorden kunnen aanduiden. Eén ding is op zo'n moment volkomen zeker en het is een zekerheid die mij een beetje dronken maakt: de werkelijk heid is niet te bedenken en niet te onthouden. Niets wat gedacht wordt, is werkelijk en niets wat werkelijk i*. kan gedacht worden. De werke lijkheid voegt zoveel aan onze gedachten en voorstellingen toe, dat wij van die lyrische meerwaarde alleen maar de verbaasde getuigen kunnen zijn. En omdat we ze ook niet kunnen onthouden, moeten we er telkens weer naar kijken, om onze achterblijvende ge dachten op het niveau van de werkelijkheid te brengen. Dat is vermoeiend op een manier die kalmeertWant we hoeven het niet zelf te doen. Het overkomt ons nu een morgen weer, op elk uur dat we niet met andere dingen bezig hoe ven te zijn. Er komt geen ein& aan en er is dus ook open haast bij. En misschien heeft de na tuur het wel zo gewild, dat bewondering voor de avond op slaap uitloopt.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1974 | | pagina 9