Homofielen hebben het in Zeeuwsch-
Vlaanderen niet erg gemakkelijk
Scholen erg negatief
Primeur in Sas: BONNY PLASSCHAERT UIT GRAAUW.
internationaal EEN DER BESTE ZEEUWSE SCHUTTERS
jeugd -
schaaktoernooi
BELANGSTELLING VOOR SOOS WAS EERSTE JAAR NIET OVERWELDIGEND
Soos
Scholen
Geestelijken
Taarten
Veehandelaar
Muiten
Waardering
DONDERDAG 2/ JJimI UI
ZEEUWSCH-VLAANDEREN - Er moet in Zeeuwseh-
Vlaanderen nog veel gedaan worden voor homofielen. Aan
de ene kant voor deze mensen zelf: mogelijkheden creëren
om hen, met hun problematiek, op zijn minst een beetje
aangenaam te kunnen laten leven. Van de andere kant voor
de andere mensen, die nifet weten wat ze met hun homofiele
medemensen aan moeten, of het allemaal maar eng, vies en
voos vinden.
Fred Bergwerff, cultureel
jongerenwerker in West-
Zeeuwsch-Vlaanderen houdt
zich bezig met homofielen. Al
vrij snel nadat hij in het westen
was komen te werken, sloot hij
zich aan bij de mensen, die hier
bezig waren met het op poten
zetten van een werkgroep ..ho
mofilie". Bergwerff: „Je had in
dertijd de Centrale Werkgroep
Homofilie Zeeland (CWHZ).
Daarin zetelden vertegenwoor
digers van allerlei provinciale
instanties. Wensen uit het
onderwijs, de kerken, sociale
werk, humanitas en dergelijke
instellingen vormden praat
groepen. In de verschillende re
gio's liepen die gespreksgroepen
soms erg goed Bijvoorbeeld in
Goes, inaarook in Vlissingen en
Widdelburg ging het erg sterk.
Er was zelfs sprake van een
lichte klimaatsverandering.
Maar hier in Zeeuwsch-
Vlaanderen zijn we gaan zoeken
naar de mogelijkheden van een
werkgroep We wilden niet al
leen praten, maar ook activitei
ten plegen Activiteiten naar de
homofielen en activiteiten naar
de samenleving In het najaar
van 1972 zijn we toen met vier
man gestart", aldus Bergwerff
Hij noemt dat begin „moei
zaam" Wal deden we? We be
gonnen eens met een artikeltje
in een krant, waarin we ver
meldden. dat we er waren, en
dat we een telefoonnummer
hadden voor mensen die zich
aan wilden melden Verder pro
beerden we wat gestalte te geven
aan onze ideeën, dat er informa
tie verstrekt moest worden, en
dat we moesten onderzoeken of
er behteewas aan en t thtet it en
zo ja, hoe we die konden realise
ren".
Om met dat laatste te begin
nen: er bleek behoefte te zijn aan
een ontmoetingsruimte Het
liefst zou die gelegen moeten
Zijn in Terneuzen De voordelen
Van de centrale ligging zijn dui
delijk Dus stapten de mensen
van de werkgroep (inmiddels
Uitgegroeid tot een zevental per
sonen) naar de Centrale Stich
ting in Terneuzen Resultaat van
?en aantal lange en serieuze be
sprekingen is de mogelijkheid
van het huren van een sociëteits-
ruimte in het wijkcentrum de
Sluis
Bergwerff: „Voor we met de
sociëteit begonnen, hebben we
eerst getracht een aantal richt
lijnen op te stellen Om duidelijk
te maken, wat we met die soos
willen. We zijn bijvoorbeeld
eens gaan kijken bij een groep in
Gent. waar een dergelijke soos
al langer draait
De bedoeling van de soos is om
mensen uit deze streek de gele
genheid te geven tot een ontmoe
tingsplaats, waar vrijuit, en op
een legale manier, over homofi
lie gesproken kan worden En
dan niet alleen door homofielen,
maar juist ook door hetero's,
want anders werk je alleen maar
het isolement in de hand, en ben
je in feite mee aan het werken
aan de bevestiging van het taboe
„homof.
De belangstelling voor de so
ciëteit, die vrijdagavond jongst
leden zijn laatste veertien
daagse bijeenkomst van dit sei
zoen beleefde, is nog niet over
weldigend groot. Maar de leden
van de werkgroep wisten dat ze
niet al te hoge verwachtingen
moesten hebben Fred Berg
werff: „Hier in Zeeuwsch-
Vlaanderen, meer nog dan in
andere delen van ons land, is
homofilie nog een geweldig ta
boe. De sociale controle, met
name in de kleinere plaatsen is
erg groot. Dus komen ze niet zo
gauw naar een homof ielensocië-
teit. Maar er moeten wel meer
mensen komen Bijvoorbeeld
ook lieden, voor wie homofilie
geen probleem meer is Laat ook
die eens langs komen. Maar ik
heb er vertrouwen in, dat wan
neer we met activiteiten komen,
er ook meer mensen komen.
Want ga je ergens naar toe, niet
alleen naar de homof ielensoos".
Het scala van mogelijke te
ontplooien activiteiten is uiter
aard erg groot. Naast zuiver re
creatieve toestanden, als daar
bijvoorbeeld filmavonden zijn,
denkt de werkgroep ook aan wat
informatie. Het lijtk hen bij
voorbeeld nuttig om eens een
notaris wat te laten vertellen
over de rechtspositie van homo
fielen etc..
Dan de activiteiten van de
werkgroep naar de maatschap
pij toe: informatie. Men begon
bijvoorbeeld met het schrijven
van een aantal brieven naar
scholen, waarin het bestaan
werd aangekondigd en ook, dat
het mogelijk was een beroep te
doen op de werkgroep, wanneer
wat meer over homofilie wilde
weten, of er hulp nodig was in
een concreet geval. In concreto
vroeg de werkgroep of er infor
matie gegeven kon worden aan
de ouders van de leerlingen. De
reacties van de scholen waren
bedroevend. Sommige volston
den er mee om in een brief je van
een regel te zeggen, dat ze de
werkgroep niet nodig hadden.
Anderen verbruikten wat meer
papier om nee te zeggen, en
slechts een enkele reageerde wat
positiever. Schrok de werkgroep
van deze negatieve reacties?
„Nee", zegt Fred Bergwerff, „we
schrokken er niet van. Maar die
eerste reactie bevestigde wel
volkomen het idee, dat we er van
hadden. We wisten van het be
staan van enorme weerstanden.
En daarom verbaasde het ons
waarschijnlijk ook niet zo.
Wel schokkend vonden wij het
resultaat van een enquête, die
we onder de geestelijkheid hier
in de streek hebben gehouden.
We vroegen naar hun bekend
heid met homofilie. Niet minder
dan negentig procent bleek niets
van homofilie te weten. Wel
antwoordden de meesten posi
tief op de vraag of men bereid
zou zijn tot een pastoraal ge
sprek met een homofiel. Maar
slechts enkelen hadden met con
crete gevallen te doen gehad.
Het is ook daarom, dat we ons
nogal intensief hebben bezig ge
houden met de kerken. We heb
ben alle kerken een brief ge
stuurd. Daarop is van alle kan
ten op zijn minst zeer serieus ge
reageerd. Zo besteedde de gere
formeerde kerk er bijvoorbeeld
een aparte vergadering aan. Re
sultaat van het een en ander is
een groepje van vier geeste
lijken, dat nu een pastoraal team
vormt. Zij houden zich met de
problemen rond homofilie, en
informeren hun collega's".
Een andere reden om dat pas
torale team in het leven te roe
pen, was het feit, dat een rede
lijk hoog aantal homofielen juist
ten aanzien van kerk en religie
problemen heeft. Dat hoorde
Bergwerff via zijn telefoon, die
hij beschikbaar stelde voor ho
mofielen, die eens met iemand
wilden praten. Hij werd het af
gelopen jaar vrij vaak opgebeld.
Mensen kwamen naar voren met
de moeilijkheden, die hun ho
mofilie thuis met zich mee
brengt. Of op hun werk. Of de
moeilijkheden van homofielen
onderling. En de genoemde reli
gieuze problemen.
Bergwerff: „Als je zo hoort,
waar die mensen mee zitten, en
vooral ook, wat ze wordt aange
daan, dan weet ik zeker, dat er
nog heel wat homofielen er aan
kapot zullen gaan, voordat ze op
een beetje normale manier kun
nen leven. Iemand, die je ont
slaat omdat hij homofiel is,
maak je kapot. Ik heb een man
aan de telefoon gehad van in de
vijftig. Die was al jarenlang ho
mofiel, maar hij had het nooit
eerder aan iemand durven ver
tellen. Wat dacht je dat die man
had meegemaakt?" De werk
groep gaat in augustus weer
verder met de sociëteit. Voor die
tijd hoopt men de informatie
weer een beetje op gang gekre
gen te hebben. Die was in alle
drukte van het openen van de
soos een beetje op de achter
grond geraakt.
Fred Bergwerff
voor de jongeren gehouden. Het
inieggeld bedroeg toen 10 cent,
waarvan een haan werd ge
kocht, die als prijs op de hoge
vogel werd gezet, terwijl het res
tant van het inieggeld op andere
vogels te winnen was.
Op 14-jarige leeftijd werd hij
lid van de schutterssociëteit te
Schelfhoutshoek. Daarnaast
waren te Graauw nog de socië
teiten Zandberg en Graauw die
een staande wip bezaten. Reeds
het eerste jaar van zijn lidmaat
schap wist hij zich koning te
schieten.
Na het ter ziele gaan van deze
sociëteit werd hij op 17-jarige
leeftijd, samen met Prudent en
Leonard Bruggeman, lid van de
sociëteit te Graauw die geves
tigd was bij Van Eerdenburgh te
Graauw. Op een schieting nier,
weet hij zien nog goed te herin
neren, stonden er voor de ver
koop 2 grote taarten gereed. De
schutters Mandies Poppe en
Prudent Bruggeman gingen een
weddenschap aan, wie van bei
den het grootste gedeelte van de
taart kon opeten, waarbij de
gene die het minste opat, de be
ide taarten zou betalen. Het
werd een gelijk spel, want beide
taarten, hoe groot die ook wa
ren, werden volledig verorberd.
Na onenigheid verdween de
sociëteit bij Van Eerdenburgh
en werd de staande wip door
Piet Verras naar beneden ge
haald en met de paard en wagen
naar Manuel Buijsrogge, buiten
het medeweten van deze, met de
complimenten van de baas naar
de bazin gestuurd, om drie fles
sen wijn te halen, waar hij ook
prompt mee af kwam. Toen de
flessen leeg waren, werd Manuel
hiervan pas op de hoogte ge
bracht.
Deze sociëteit op de staande
wip, bloeide echter dood en in
het jaar 1932 werd in het café
van Bonny Plasschaert een
nieuwe sociëteit opgericht die
grotendeels uit boerenzoons be
stond en dewelke zich bezig
hield met het organiseren van
schietingen op de liggende wip
in dit café. „In deze tijd was ik
ambtenaar bij de Landbouw-
Crisis-Organisatie", zegt
Bonny, „en was ik belast met het
merken van biggen. Dit duurde
echter niet lang en na deze tijd
ben ik veehandelaar geworden".
In het jaar 1940 werd echter zijn
boog door Duitse soldaten kapot
gereden en zodoende staakte hij
voorlopig de schutterij.
Op uitnodiging van Voet uit
Kloosterzande nam hij samen
met Francies Steijaert, Piet van
Campen en Piet dé Baar in 1949
deel aan een schieting op de
staande wip te Kloosterzande en
van die tijd werd hij weer stand
vastig schutter. Toen er te
Graauw echter geen staande
wip meer was, werden de kop
pen bij elkaar gestoken en werd
in Schiedam een dennenspar
van 20 meter lengte gekocht en
met beurtschipper Broeckaert
van Kruispolder naar de haven
in Kruispolder gebracht van
waar met paard en wagen de
„steng" op een weiland van
Cruijl werd recht gezet.
De voorzitter Francies
Steijaert schonk toen een
strooien tent die bij de staande
wip werd neergezet.
Bonny is in zijn loopbaan
tweemaal koning geweest maar
heeft het niet tot keizer kunnen
brengen. Volgens hem is dit
slechts twee schutters in
Zeeuwsch-Vlaanderen gelukt
n.l. Wies van de Poel en Joke
Leeraert. Deze laatste en Jo
Bruggeman zijn volgens Bonny
op dit ogenblik de uitblinkers.
Bij de prijsschieting voor vier
tallen wist hij samen met Wies
van de Poel, Rene de Block, Kees
Boënne, onlangs nog een vierde
prijs te behalen. Buiten de
schutterssport is Bonny nog ac
tief in de veehandel en bezoekt
hij nog de veemarkten te Den
Bosch te Leiden om o.a. best
slachtvee voor de slagerij van
zijn zoon Fons in Axel aan te
kopen.
De sociëteit De Friezen te
Graauw richtte ook de eerste
„telorenschietiiig" in, waarvoor
te Gouda in een porseleinzaak
deze teloren werden aange
kocht. Een 25-tal prachtige
wandborden die door Bonny
werden geschoten hangen als
versiersel aan de wand in de bij
keuken. Als staande wip schut
ter geeft hij de voorkeur aan een
schieting in de open lucht want
in de „muiten" worden volgens
hem teveel pijle kapot gescho
ten. Ook is te Graauw een ge
brek aan jonge schutters en hij
hoopt dat verschillende begin
nelingen op de ingeslagen weg
zullen voortgaan.
GUUST REIJNS
volgt de 2e ontmoeting in Sas
van Gent. Dan blijven er in
deze A-groep de plaatsen van
12 tot en met 16 onbezet, hier
voor zijn de eerder in dit ver
slag vernoemde landen bena
derd.
Aan de B-groep nemen de
volgende spelers deel:
Norbert Bergmans Eupen
Big. Vice Kampioen tot 15
jaar.
De kampioen of vice kampi
oen van de Koninklijke Neder
landse Schaakbond.
Hans Groffen Vlissingen
kamp Zeeland. J. de Zwart
jeugdkampioen Terneuzen.
U. van Houten jeugdkampi
oen Axel Jv.d Vreedejeugd
kampioen Sluiskil.
Luc Wille jeugdkampioen
Zomergem. C. Willems jeugd
kampioen Ertvelde
B de Vogelaere Maldegem.
F. Gaelens Assenede. Frans
Snijders Sas van Gent.
Carlo Maas Sas van Gent
Johan Maes Sas van Gent
Wim Riemens Sluiskil.
Helmut Cardon Sas vat
Gent (onder voorbehoud)
Mortier Zomergem.
Aan de C-groep nemen dc
Intersteden toernooi
oezeggingen van Midc
urg, Terneuzen. Axel. W(
eeuwsch-Vlaanderen, Sli
il. Sas van Gent. Eckloo.
'•nede. Ertvelde. St.-GilI
Vaas en Evergem
Interscholentoernooi: To
eggingen van Petrus Hoi
■lius Terneuzen. Zeldenrus'
college Terneuzen. Jansemu-
lyceum Hulst. Scholen
gemeenschap Oostburg. St
Vmcentiuscollege Eeklo, Ko
ninklijk Atheneum Zelzaete
en hét St-Bernarduscollege
Bassevelde
GRAAUW - Volgens
Bonny Plasschaert zijn de
beweringen van andere
schutters dat hij steeds tot de
beste Zeeuwse schutters
heeft behoord, wel wat over
dreven, al moet hij toegeven
dat hij steeds goed zijn plan
heeft getrokken en het aantal
hoge vogels dat hij in zijn
schuttersloopbaan heeft
afgeschoten, zeer groot is.
Ondanks zijn leeftijd, hij
wordt op 11 augustus a.s. 75
jaar oud en vierde op 3 juni
j.l. het 50-jarig bestaan van
zijn huwelijk dat hij te Ter
neuzen met Celina de Clerck
sloot, is hij nog zeer vitaal en
bezoekt hij minstens een
schieting op iedere zaterdag
en zondag en bij kermissen
komt de maandag er nog
weieens bij.
Als geboren en getogen
Graauwenaar, uit landbouw-
kringen afkomstig, werd de
schutterssport al vroeg beoe
fend en trok hij er op 10-jarige
leeftijd al met boog en pijl op uit.
In die tijd stond n.l. te Graauw
op iedere boerenhofstede, o.a.
bij Bauwens, Verstraeten,
Buijsse, Bruggeman, Steijaert
enz. een mini-staande wip. Om
de beurt werd hier een schieting
(Van onze sportmedewer-
ker).
SAS VAN GENT - Sas
van Gent krijgt in de
sportweek van 9 tot 16 au
gustus een primeur te ver
werken. In deze week vol
sportiviteit zal er door de
schaakvereniging „Het
Witte Paard", uit Sas van
Gent. en de Belgische
schaakvereniging MSV
(Meetjeslandse schaakver
eniging) een internationaal
jeugdschaaktoernooi geor
ganiseerd worden, in het
cultureel centrum „de
Speye" te Sas van Gent.
Aan dit unieke evenement
nemen al zeker jeugdkampi
oenen en topspelers deel uit de
landen België, Frankrijk,
Duitsland en Zwitserland
deel. Voor het toernooi dat on
getwijfeld grote financiële
problemen met zich mee
brengt. heeft het organisatie
comité EC1 (Europaclub In-
ternationaal) aan kunnen
trekken als sponsor Vandaal
dal het toernooi de naam In
ternationaal EC1 toernooi
draagt Dhr. Walter Cardon
voorzitter en
initatiefnemer van „het Witte
Paard": „Daar ik vrij veel con
tact had met Dhr. R. van de
Berghe van de „Meetjeslandse
schaakvereniging", door de
uitwisselingen van jeugd tus
sen onze verenigingen, werd
zomaar eens op een avond het
plan geopperd om een jeugd
schaaktoernooi te organise
ren. Toen was er bij ons nog
niet het idee ontstaan om een
toernooi van dit gehalte te or
ganiseren Daar we vrij snel
een sponsor vonden in „Euro
paclub Internationaal", was
het voornaamste puilt opge
lost Dat een toernooi van de
rgelijke omvang moet steunen
op een gezonde basis is van
zelfsprekend. Niet alleen
,,ECT' sponsort het toernooi,
ook hebben we intussen al een
aantal bijdragen hier uit de
streek ontvangen, wat teke
nend is voor de waardering die
voor het genomen initiatief he
staai. Zodat de voorwaarden
voor het slagen van dit toer
nooi op een gunstige basis be
rusten"
Buiten eerder genoemde
landen welke hun toezegging
reeds gegeven hebben, heeft
het organisatiecomité inmid
dels ook landen zoals Dene
marken. Zweden Italië Por
tugal enLuxemburg aange
schreven Omdal landen zoals
Spanje Engeland en Oosten-
ijk lii verband met hun com
petitie zich afgemeld hadden
is het comité nog maar tot be
nadering van de landen
rsjechoslowakije. Schotland
Wales en Joegoslavië overge
gaan Deze landen zijn bena
derd om jeugdsehakers te leve
ren voor de prominente
A-groep, welke uit 16 deelne
mers zal bestaan. Walter Car
don: „Maar we houden naast
het A-toernooi waar de sterk
ste schakers in uit komen ook
een B-toernooi. Het ligt in de
bedoeling dat aan het
B-toernooi meer de goede spe
lers uit de regio kunnen deel
nemen Ook houden we in deze
week behoudens het A en
B-toernooi nog een
C-toernooi. voor Intersteden
en Interscholen Zodat het wel
duidelijk is dat er in de sport
week op schaakgebied van al
les te beleven valt in Sas van
Gent Dit toernooi zou boven
de gemiddelde wedstrijden uit
moeten steken, en daardoor
regionaal, zowel in Nederland
als in België belangstelling
moeten wekken Het toernooi
- waarvoor ECI de zekerheid
heeft gegeven dat het dit gedu
rende 5 jaar zal sponseren - zal
beurtelings tn Nederland en
België worden gespeeld, om
daardooi in een wat omvang
rijker gebied wat meer be
kendheid te kunnen krijgen
Dat wij in eerste instantie ge
dacht hebben aan een jeugd-
toernoot. is een voor de hand
liggende zaak. dacht ik Stel j<
voor dat we een seniorentoer
nooi zouden houden, dat zou
nog grotere financiële gevol
gen met zich mee brengen, en
ook het onderbrengen van se
nioren bij particulieren ver
loopt meestal niet zo vlot als
bij de jeugd. Ja, als ik zo eens
terugblik werp op de eerste
contacten die Dhr R. van de
Berghe en ik hadden over de
organisatie van een toernooi,
is er veel veranderd. In het be
gin was onze opzet een toer
nooi op bescheiden niveau te
organiseren. Maar nagelang al
pratende lieten wij ons zo door
ons enthousiasme meeslepen
dat de opzet steeds groter
werd. En voila, hier is het re
sultaat een internationaal
jeugdschaaktoernooi te Sas
van Gent".
Een feit waar dhr. Walter
Cardon en dhr. R. van de Ber
ghe maar wat trots op zijn en
terecht. Ook de burgemeester
van Sas van Gent, drs. W. Du-
sarduijn liet zijn waardering
blijken voor het evenement, op
de onlangs groots opgezette
persconferentie in Hotel Roval
te Sas van Gent De deelne
mers die reeds toegezegd heb
ben om aan dit toernooi deel te
nemen zijn:
Groep-A 16 deelnemers: Jar
Bafort België. Philippe Julvi
Frankrijk, Hans Karrer Zwii
seriand. Jean Luc Bouveri-
Frankrijk, Mare Cardon HW1
Sas van Gent. Hans Oostei
hout HWP Sas van Gen'
Christ Ghijsels MSV Eekh
MSV Mare Janssens Eekk
voor de Zeeuwse Schaakbonc
-tal de algemeen kampioer
deelnemen deze is echter nog
met bekend, de strijd vooi
deze titel gaat tussen Helmut
Cardon en Piet Goedbloed. de
eerste van de twee te spelen
partijen is gewonnen door
Helmut Cardon. binnenkort
