h DT\J
Provincie Groningen bundelt terreurbestrijding
aterdagbijlage van 8 juni 1974
ft
Zelfs wij"
Vakantie
Mannen
HIM
OOK BIJ HONDERDSTE VUIG
rr
IIEB JE 'N
NI'S - ZWEMBROEKEh
SROEKEN ZONNE-
enz. enz.
ejaardenhuis „DE BLIDE**|
parkeergelegenheid.
GEVOEL VAN
TINTELING...."
v .«m
SCHIPHOL „Je ziet het aan de witte knokkel-
Ijs. de manier waarop ze hun stoelleuningen vasthou-
L". Helty Blom, hoofd cabinepersoneel bij Trans-
demonstreert exact met handen op de leunin-
i van haar bureaustoel, hoe precies bange lucht-
litigers zich voor de start plegen vast te grijpen.
,.Je kunt het ook zien aan de overdreven manier
binnenkomen, veel i>raats en druk doen of juist
stil zijn". Denk nu niet dat Hetty Blom beroeps-
fiatig deernis met deze passagiers heeft, of dat ze
-ook een mogelijkheid op hen neer zou kijken.
Integendeel. „Vliegen", zegt ze „blijft een fasci-
Iwreiide, en in wezen vreemde zaak. Ook op je
bnderdste vlucht hou je het gevoel van tinteling
|>anneer het vliegtuig los komt en nu nog als ik
(it mijn kant oor raam naar een van onze toestellen
lijk bij hel starten of landen gaat er iets door
[tij heen".
letty Blom is pas sinds kort
iensthoofd bij Transavia.
tarvoor heeft ze vanaf 1968
|n stewardess, gedurende 6
ervaringen opgedaan die
nu uitstekend helpen bij
-■ begeleiden van nieuwelin-
h in het vak. Zij vindt dat
•wardessen hart voor hun
't."k moeten hebben en, zo
"ft ze, en ze kijkt er bijna
straffend bij, daar worden
I- ook o o geselec-
I'-1 glamour van het vak mag
W meespelen, hoofdzaak
!-lu toch dat de meisjes we-
I1"1 in een dienstverlenend be-
:ep te gaan werken. Dat
tnstverlenen is niet alleen
en neer hollen door het
™'e gangpad met bladen
(inches of drankjes. Het
plezier in het werk
rat pas gevonden in de per-
wohjke service.
ejjee vlucht zitten er op de
smadeld 260 mensen wel
It twintigtal die echt bang
«Die pak je er al uit bij
p aln boord gaan", aldus
T' "^e staan ter be-
deuropening in
.■"hitje opgesteld, maar dat
lp, alleen voor het groeten.
js vooral om alle gezich-
|ta v '5uilnen opnemen. Als
v ;°gtuig dan start weet je
1 ar de bange mensen zitten".
De term „bange mensen" wil
zij niet voor haar rekening
nemen. „Ik heb het liefst dat
de mensen het gewoon eerlijk
zeggen als ze een beetje tegen
vliegen opzien". Want, dat is
de theorie van Hetty Blom,
het cabinepersoneel is er voor,
om begrijpelijke angstreacties
op te vangen- Het zijn boven
dien niet alleen mensen die
v-oor het eerst vliegen die
angst-symptomen afscheiden.
Ook mensen die regelmatig
vliegen kunnen ermee behept
blijven. „Zelfs wij", aldus
Hetty, „wij die weten hoe het
technisch allemaal werkt en
die bovendien weten dat je
met een auto of bromfiets
honderd maal gevaarlijker
reist dan in een vliegtuig, blij
ven het vreemd vinden dat
zo'n geweldig brok ijzer de
lucht ingetild wordt".
Statistisch is bovendien vast
gesteld dat je zo'n twee mil
joen kilometer moet hebben
gevlogen voor je in
aanmerking komt voor een
vliegtuigongeluk. Je vliegt
veiliger naar de Canarische ei
landen dan dat je per auto naar
Zand voort aan zee op vakantie
gaat. Feiten en stellingen die
je aan elke luchtreiziger kan
voorleggen maar de man die
even nonchalant in een vlieg
tuig stapt als in een autobus
moet nog geboren worden.
Daar haakt Hetty Blom dan
ook op in. „Alleen mensen
zonder fantasie doen of ze er
niks aan vinden". Veel lucht-
angst kan overigens vermeden
worden door goede voorlich
ting. Wanneer de motoren in
eens hun toerental verlagen,
zijn er altijd wel passagiers
die angstig naar de nooduit
gangen kijken, terwijl het
toch alleen maar gaat om een
normale vliegmanoeuwre, bij
voorbeeld het inzetten van een
landing.
„Vandaar dan ook dat onze
piloten via de boordmdcrofoon
de passagiers op de hoogte
houden van de gang van zaken
tijdens het vliegen". Als het
even kan laat Transavia de
mensèn tijdens de vlucht een
kijkje nemen in de cockpit.
Dat werkt meestal als een
verademing. De mensen zien
dan twee vriendelijke zeer ont
spannen mannen in 'n hagelwit
overhemd bezig met het feite
lijke besturen van het toestel.
De scheiding tussen cockpit en
cabine wordt daarmee over
wonnen.
Dat kan overigens niet altijd.
Dat hangt een beetje af van
de drukte in de lucht en de
hoogte waarop gevlogen
wordt. Echt hysterische men
sen is Hetty Blom nooit tegen
gekomen.
„De meeste mensen
weten ook als ze voor de
eerste keer vliegen wel
zo'n beetje wat hun te wach
ten staat. Iedereen heeft wel
iemand in de familie die het
heeft meegemaakt en er op
verjaardagsfeestjes over kan
praten".
De algemene indruk bij het
landen is meestel een menge
ling van „is dat nou alles" en
„een heerlijk avontuur". Pro
blemen doen zicth alleen voor
met mensen die lijden aan
claustrofobie, Een wetenschap
pelijke term voor „engte
vrees", de angst om opgesloten
te zijn. Het zijn de mensen
die liever tien trappen op
sjouwen in bun flat dan met
de lift te gaan.
„Het gebeurt wel dat mensen
pas ontdekken aan claustrofo
bie te lijden als de deuren van
een vliegtuig definitief dicht
zijn gegaan. En", zegt Hetty,
„ik heb het wel eens meege
maakt dat iemand in paniek
raakte, zodanig dat man noch
kinderen haar konden troos
ten. Ik heb toen vanaf Schip
hol tot aan Zuid-Spanje toe
naast haar moeten zitten. Ver
velend is dat niet. Integendeel.
Want", aldus Hetty Blom,
„dan merk je pas wat je werk
eigenlijk inhoudt".
Hetty Blom zegt een en ander
met een gezicht waarin voort
durend een glimlach door
breekt. De uiteraard be
roepsmatige glimlach van
de stewardess. Deze glimlach
doet veel goed aan nieuwelin
gen onider de luchtreizigers.
Maar al is de lach beroepsma
tig, je moet er „ergens toch
wel degelijk achter staan".
De ervaring is dat een enkel
bemoedigend knikje of een
vriendelijke glimlach wonde
ren doet. „We lopen voor de
start door het toestel heen om
de riemen te controleren en
daarbij kijken we zoveel mo
gelijk iedereen evenrecht in
het gezioht- Althans voorzover
de mensen ons daartoe de
kans geven. De praktijk wijst
echter uit dat juist nerveuze
passagiers als het ware hunke
ren naar zo'n bemoedigende
blik. Een enkel knikje helpt
ze dan over de drempel heen,
daarna blijken ze vaak onbe
kommerd weg te zakken in
hun stoel om te genieten van
de vakantie die dan pas echt
begint.
Daar draait het dan ook om
bij de mensen van Transavia
en bij al die andere Europese
chartermaatschappijen die
jaarlijks miljoenen mensen
zonder problemen naar hun
vakantieland brengen. „We
houden ons altijd voor ogen
dat wat voor ons „even een op
en neertje naar Alicante is"
voor de passagiers een vakan-
tievlucht is, waarnaar ieder
voor zich vaak al een half jaar
van tevoren heeft uitgezien".
Sinds enige tijd heeft Transa
via naast de circa 150 ste
wardessen ook 7 mannelij
ke cabinepersoneelsleden in
opleiding. De maatschappij
vliegt namelijk niet alleen
voor vakantiecharters, maar
heeft soms ook „zeeliedentrans
porten" of zakelijke vluchten
naar het Midden-Oosten.
Vluchten die, aldus tracht
Hetty Blom het diplomatiek te
formuleren, ten dienste staan
aan mensen die misschien wat
anders aankijken tegen de
0 Hetty Blom, poseert met een
„beroepsmatige glimlach",
waaraan nochtans het hart niet
ontbreekt, voor enkele Cara-
velle staarten. Zij is sinds kort
hoofd cabine-personeel, maar
heeft rijpe ervaring op het ge
bied van de passagiers behande
ling.
vrouw als de doorsnee-vakan-
tieganiger.
Dat neemt niet weg dat het
leeuwedeel van de passagiers
met stewardessen wordt ge
confronteerd. „Meisjes die be
slist geen miss World hoeven
te zijn als ze maar een bepaal
de charme kunnen uitstralen".
Een enkele „dolle mina-achti-
ge" opmerking wil ze daaro
ver noS kwijt. Haar erva
ring is, zo vertelt ze teleurge
steld, dat passagiers toch naar
de mannelijke steward vragen,
ook al heeft een stewardess
tijdens de vlucht de hiërarchiek
bepaalde leiding.
Mannen zijn kennelijk nog al
tijd „automatisch met de lei
ding belast". Over het aanvul
len "van het personeelsbestand
heeft Hetty Blom in haar
nieuwe functie hoofd cabine
personeel geen problemen.
„We werken veel met part
time mensen", zo vertelt ze,
„maar de vakantieseizoenen
breiden zich steeds meer naar
voor- en najaar uit. Er zijn
nog altijd meisjes genoeg die
op dit beroep afkomen en er
zelfs voor naar het buitenland
gaan om hun talen bij te spij
keren. Dat laatste is", aldus
komt Hctty Blom alsnog >p
het middeloaar onderwijs te
recht, „een grotere zorg dan
vroeger. Sinds de mammoet
wet is het aantal „viertalige
meisjes en jongens" sterk aan
het afnemen"-
„En dat terwijl Nederland in
ternationaal op luchtvaartge
bied een naam heeft hoog te
houden op het gebied van de
talenservice. Ik heb pas nog",
aldus tenslotte Hetty Blom,
„op een voorlichtingsavond op
een middelbare school een
aantal meisjes moeten teleur
stellen. Zij hadden een ver
keerd keuzepakket genomen.
„Waarom hebben ze ons dat
niet verteld toen we 12 wa
ren", aldus de door haar veel
gehoorde jammerklacht van
stewardessen in spe.
JOHN ROOZEN
GRONINGEN Het volgende kan gebeuren, overal, op
moment: Een auto stopt voor een school in het dorpje
I ln Groningen. Vier mannen stappen uit. Drie gaan naar
Een blijft bij de voordeur.
Vi seling een schot. Kreten. Een ruit spat uit elkaar.
Ij,! !ninulen 'ater krijgt de korpschef van A. een telefoon-
lee l'" bem asgrauw doet worden. De gehele school, vijf
nhtcn, zesenzeventig leerlingen en een toevallig aan-
TT ,venva>™ingsnionteur zijn gegijzeld. Er is een ge-
11 e- het hoofd van de school.
Plots,
v' trtte!,
fiilj *ler miljoen
beleid1 kle'ne biljetten
,ut» Dit i,e" 1C8n snelle
lm 7 a"es binnen drie
niet, dan zal elk
Uur
lu
'Ul een kind gedood
worden. De korpschef belt
zijn burgemeester. Beiden
zjjn in paniek. Een ontzag
lijke ramp hangt boven het
dorp. Wat nu De burge
meester belt het hoofdbu
reau van politie van de ge
meente Groningen. En zinkt
dan terug in zijn stoel, in
martelende onzekerheid,
maar in het besef dat hij ge
daan heeft wat hij kan.
In de provincie Groningen is
een speciale regeling getroffen
voor -ie bestrijding van ter-
reur-aoties. Het project is
uniek, maar staat nog in de
kind erschoenen
Als zich ergens in de provin
cie een ernstig misdrijf voor
doet, v arbij levens op het
sped staan (gijzeling, overval),
wordt een overlegorgaan inge
schakeld dat de beslissingen
en maatregelen neemt.
Commissaris der Koningin,
procureur-generaal en hoofdof
ficier van Justitie hebben zich
in dit orgaan verenigd met
praktische bijstand van ge
meente- én rijkspolitie uit de
hele provincie.
De tijdrovende en onprakti
sche procedure van bijstands
verlening wordt hiermee ont
lopen. Zo nodig houdt het over
legorgaan direct telefonisch
contact met de ministers van
Binnenlandse Zaken en Justi
tie. Alle formele rompslomp is
fini, de weg naar de top ligt
open.
De zonderlinge scheiding van
Rijks- en gemeentepolitie is
voor moeilijke affaires in de
provin-ie Groningen hiermee
opgehe-'en. Het overlegorgaan
heeft de directe beschikking
over de deskundigen van de
politiecorpsen.
Nog is de zaak slechts op pa
pier geregeld, maar via oefe
ningen hoopt men binnenkort
de beschikking te krijgen over
een soepele machine die alle
volmachten en specialisten
bundelt.
Groningen is tot deze opzet
gekomen door de toename van
terreur-aoties.
Mr, P.S. Bakker en mr. Th. de
Jong, respectievelijk chef ka
binet CdK en plaatsvervan
gend chef kabinet geven deze
schets van het plan:
„We hebben hier een paar jaar
geleden een opstand gehad in
het Huis van Bewaring. De
procureur-generaal, de hoofd
officier wan Justitie en de
Commissaris van de Koningin
waren toen bij elkaar geko
men. Toen is het idee als Jjet
ware geboren. Later kwamen
de affaires Ravenstein en Om
men ('oomaanslagen bij gassta-
tions. Red.) en omdat wij in
Groningen rijkelijk met gas
gezegend zijn, zou het wel
mooi zijn als we bijtijds iets
gingen oprichten- Toen kwam
de affaire-Deil (gijzeling van
boerengezin. Red.) en dat was
de aanleiding.
Kijk, zo'n gijzeling kan elke
burgemeester boven het hoofd
hangen. En de bijstandsrege
ling /an de Politiewet zit
hoogst Ingewikkeld in elkaar.
Rijks- en gemeentepolitie zul
len elkaar wel helpen, maar er
gaat rogal wat tijd verloren
met eindeloze telefonades naar
iedereen. En als er iets ge
beurt. moet je slagvaardig
kunnen reageren. Wij gaan nu
een conditie scheppen, waar
een druk op de knop voldoen
de is vn de justitie, de politie
en de dK meteen eendrachtig
bij elkaar te brengen. De bur
gemeester belt het hoofdbu
reau /an politie in de stad
Groningen, waarna de brain-
trust gaat draaien. Du moment
dat het bureau een seintje
krijgt, v/orden de PG, de CdK
en de H' ofdofficier gewaar
schuwd. Alle overleg wordt
gepoold. Het is toch volkomen
irrelevant of de zaak nu door
rijks- of gemeentepolitie opge
lost moet worden
Dit orgaan blijft alles dirige
ren en zet zonodig een com
mando-post te velde op. En de
mensen ter plekke die toch al
genoeg aan hun kop hebben,
hoeven zich niet druk te ma
ken over allerlei problemen
als voeding, aflossing, commu
nicatie en de follow-up. De
opzet moet technisch nog
voorbereid worden, want de
lokale buigemeester blijft het
hoofd van zijn politie.
Het initiatief van Groningen is
door -en enkele provincie na
gevolgd, „mdat het nog zo pril
is. De huidige gang van zaken
ls verre van bevorderlijk voor
een sn >1 optreden. Afgezien
van dc twee soorten politie
korpsen spelen twee ministe
ries, Binnenlandse Zaken en
Justitie, een grote rol. En zijn
er bazen en baasjes die op
hun strepen kunnen staan. Het
resultaat is verwarring, frus
traties en verlies aan tijd en
efficiency.
JAN KOT"5FN
