Nieuw leven in amateurtoneel
T.Y. DOET WEINIG AAN BEELDENDE KUNST
MUZIEK. DAT VULT JE HELE LEVEN
LOUVRE VINDT
PICASSO-COLLECTIE
TE MIN OM
TE EXPOSEREN
Gezelligheid moet
wijken voor organisatie
om resultaten
op te vijzelen
Groot Limburgs
Toneel onderzoekt
interne problemen
Zaterdag 4 mei 1974
.NDAAG opent de actnce
c Verstraete W "aas
.1, exnositie van wer-
Rul) Verstraete. De
"linns wordt tot 24
Tilden in het Cultureel
i i to de stadsschouw-
^Maastricht.
avr VAN Abbemuseum
.tJhLèn wordt momen-
jeJ; tentoonstelling gehou-
5 to is gewijd aan het
li,, de onlangs overle-
toinstenaar Ad Dekkers.
Cl Staat het thema „de
f Detters heeft zioh vanaf
intensief bezig gehouden
de karakteristiek van de
r FILM THE Sting komt
ïJSos naar Nederland.
film is geregisseerd door
'r!e Rov HUI en Robert
ord speelt er de hoofdrol
De film kreeg maar Hefst
L Oscar-nominaties.
:bk
DOUGLAS, Melina
H, Alexis Smith en Da-
Janssen zullen de voor
de rollen spelen in de
Once is enough", waar-
w>rt geleden de opnamen
begonnen. Regisseur is
Green. De film is geba
ad op de bestseller met de-
titel van Jacqueline Su-
l NEDERLANDSE Opera
t in het nieuwe seizoen
nieuwe produkties op het
mma. Daaronder La
data, II Maestro di Capel-
Eugen Onegin en Madam
rfly Verder wordt in ja-
ri en februari 1975 een se-
i vin 28 voorstellingen ge
en van werken, die in
eeuw zijn geeompo-
STEDELIJK museum
JLakenhal in Leiden bestaat
fjaar honderd jaar. Ter ge-
*nheid daarvan wordt on-
meer (tot 1 december)
j tentoonstelling gehouden,
de tweede helft van de
liende eeuw beslaat met als
~aal gegeven Leiden en de
Hie rond het beleg en ont-
van de stad.
DE SOCIALE roman Het
rvaat van de Belg VVard
-iinck, die vorig jaar door
Poolse dramaturg Jan Ma-
ki voor het toneel werd
rkt, wordt sinds oktober
het vorig jaar in War-
ti als toneelstuk vertoond,
haalde reeds 100 voorstel
en en heeft bijzonder veel
.Onlangs werd het stuk
Is bekroond op het toneel-
'val van Stettin.
,P 6 MEI geeft het Fortune
tre uit Londen ean voor-
ing van de thriller Sud-
1)' at Home van Francis
bridge. De uitvoering heeft
te in de Rotterdamse
wburg. Het is de eerste
n serie voorstellingen van
-essen door Engelse toneel-
"pen in Rotterdam.
VANDAAG wordt in het
um Van Bommel-Van
in Venlo een tentoonstel-
geopend van Galerie
rhaar te Gast. Drs. W.
elater leidt de tentoonstel-
in. De expositie is te zien
10 juni.
"OG even herinneren aan
tentoonstelling van wand
en van Deborah Gast-
J pil en keramiek van To
"Per, die tot en met 10 mei
galerie Micro te Oosterhout
idt gehouden.
DE NEDERLANDSE Ope-
ichting heeft opdrachten
ven aan de componisten
pbert de Leeuw en Jan van
"men voor een avondvul-
werk, dat in het Holland
ival 1976 rijn première zal
even. Harry Mulisch
"jft het libretto.
T 1 juli bestaat gelegen-
t orn met een boek of an-
werk. dat een opbouwend
akter heeft en een doel-
■®en« bijdrage levert tot de
"pese eenheid mee te din-
naar de Adolphe Ben-
kphjs voor het jaar 1974.
J?"!' een waarde van
Franse frank en is ge-
v *tn.Te, ^gedachtenis van
..Nederlandse diplomaat
*Phe Bentinok. Het boek
"nee men meedingt, moet
r net F rans of het Engels zi j n
breven. Is dat niet het ge-
.1 «an moet een uittreksel in
2 v'aiJs °f het Engels met
™ek worden meegezon-
SEPTEMBER gaat in
doom het blijspel „De
-,."a?roP de paus gekidnapt
ln première. Het stuk,
"■ven ter nagedachtenis
Mus Johannes XXIII, is
ne hand van de Brazili-
"Hongaarse schrijver Joao
heneourt. Het wordt een
produktie met Lo van
-jj ".e.en a's de paus. Lex
die h» de taxichauffeur
hem kidnapt en Enney de
4er w liens vro«w. Ver-
'-n I, ert van der Lin-
V"gie tr^POn ea' mee- D<"
iim gevoerd door Karl
-nmann, die destijds ook het
Johannes XXIH gewijde
ifalt ïé^isseèrde5er" R
KE BiechtK0MEDIE heef'
Irtne ^i pr0,gramma alt
W- r!"?r0 ie in he'
i<HO~ Un'tmoetings-Theate'
1t de rL Bremière gebracht
Ttn: wp^h V®n Heleeri var
p.t*Vn de vertaling
berken L Versfegen twee
^entnCht:,.vDe uitron"
ev 4T „lreT' pp" fabel
insen" aretesk nummer
0 Amateurtoneelsemiprofessioneel of
gezelligheid kent geen tijd
Na de vele strubbelingen
van de laatste jaren en de
totale versukkeling, waarin
het georganiseerde Brabantse
amateurtoneel tenslotte was
geraakt, is deze week in „De
Nobelaer" te Etten-Leur onder
de bezielende leiding van de
heer M. C. M. (Tini) Aerts,
voorzitter van het Brabants
Centrum voor amateurtoneel,
het streekcentrum West-Bra
bant weer nieuw leven inge
blazen.
Onder voorzitterschap van
de heer P. Rijnen uit Breda,
die zijn sporen op dit gebied
al wel verdiend heeft, gaat
een nieuwe en jonge ploeg aan
het werk om gestalte te geven
aan het streven naar decentra
lisatie van het Nederlands
Centrum voor Amateurto
neel.
De heer A. M. Gij zen uit
Roosendaal is het enige lid dat
voor wat continuïteit in het
bestuur kan en hopelijk wil
zorgen, want het aandeel van
de zes andere leden bestaat
voorlopig voornamelijk uit
hun enthousiasme voor de goe
de zaak.
Zij zullen hun bestuurlijke
kwaliteiten moeten waarma
ken in een streek die nog niet
zo erg doordrongen is van de
noodzaak van organisatie ter
verkrijging van betere resulta
ten. Het geeft de indruk, dat
men in veel gevallen meer uit
is op de gezelligheid van het
verenigingsleven, dan op een
oulburele bijdrage van de
maatschappij. En voor dat
laatste doel toch heeft het
B.C.A. een claim van f 49.000,-
ingediertd voor de begroting
1974 van de Provinciale Sta
ten-
Een gedeelte van dat bedrag
zal worden besteed aan de or
ganisatie van een festival voor
wagenspelen in twee opeen
volgende weekenden: 24-25
augustus en 30 augustus-1 sep
tember 1974 in Heeze. Per dag
zullen op d'rie verschillende
plaatsen drie verschillende
voorstellingen worden gege
ven, hetgeen neerkomt op de
opvoering van zesendertig
kluchten van een haif uur. Het
festival heeft het thema:
kwakzalvers, chirurgijns en
heelmeesters. Van zo'n vijftig
oude handschriften en vroege
drukken zullen fotocopieën
worden gemaakt, waaruit de
verenigingen die willen mee
doen kunnen putten. Per vere
niging kan tot een maximum
van f 300,- in de kosten wor
den bijgedragen.
Inlichtingen kan men krij
gen op tel. 040-518007 en post
bus 176, Eindhoven. Verder
komt er op provinciaal niveau
een contact tot stand tussen de
schouwburgdirecteuren ener
zijds en de bestuursleden van
toneelverenigingen anderzijds,
met als doel groter rendement
van de schouwburgen en min
der risico voor de verenigin
gen, zoals we dat onlangs
meldden over Bredia.
Men is ook bezig met sa
menstellen van een „theater
circuit" voor amateurtoneel:
iedere vereniging kan zich
met een programma op een
lijst laten zetten, waaruit ge
put - kan worden door personen
of instellingen, die een voor
stelling willen hebben.
Er wordt ook gewerkt aan
een inventarisatie van subsi
dieregelingen van gemeentebe
sturen teneinde tot een aan
vaardbare normering te ko
men. Voor het uitbreiden van
de toneehiitwisseldng tussen
België en Nederland heeft het
Ministerie van C.R.M. een ex
tra bijdrage verleend van
f 42.000,-. Het Streekcentrum
zou kunnen beginnen met de
samenstelling van een adres
lijst van alle in de streek
werkzame verenigingen, zodat
men elkaar over en weer kan
inlichten en uitnodigen. De in
stelling van een Depot materi
aal in de streek zou maken,
dat de verenigingen beter be
diend kunnen worden. Hier
voor zoekt men naar een ge
schikte behuizing op een cen
traal gelegen plaats-
Bijzondere woorden van
dank werden zowel door de
heer Aerts als door de heer
Rijnen gesproken tot de heer
W. C. M. Wit, bedrijfsleider
van De Nobelaer, wiens liefde
voor het liefhebberijtoneel,
zich uit in een hartelijk gast
heerschap in zijn riante, van
alle gemakken voorziene be
huizing. Men hoopt het ama
teurtoneel in West-Brabant,
dat vergeleken met andere de
len van de provincie lelijk
achterop was geraakt een
nieuwe impuls te geven.
A. KORT MANN
De omroepen besteden ge
middeld minder dan een pro
cent van hun totale zendtijd
aan beeldende kunst en dan
nog ongeregeld en op een on
gunstig tijdstip, meestal 's
avonds laat. Op het gebied
van tentoonstellingen in musea
wordt met name door de NOS
weiuig aandacht besteed aan
moderne kunst. De kunston-
derwerpen die wel aandacht
krijgr worden zelden ter dis
cussie gesteld of kritisch be
naderd terwijl de programma
maker veel liever een mense
lijke benadering van de kun
stenaar op het beeldscherm
presenteren.
Dit heeft een werkgroep
„beeldende kunst en televisie"
van het Kunsthistorisch Insti
tuut te Utrecht onder leiding
van drs. Frans Haks geconsta
teerd in een onderzoek naar
de presentatie van beeldende
kunst op de Nederlandse tele
visie. Pe bevindingen van de
werkgroep zijn neergelegd in
een aantal tijdschriftartikelen
en in een verslag van het
onderzoek.
De werkgroep heeft een
analyse gemaakt van alle tele
visieprogramma's over beel
dende ..unst die van november
72 tot en met maart '73 op
video-tape zijn opgenomen. In
het verslag komt onder meer
tot uiting 4at sinds de jaren
zestig steeds meer kunstenaars
de televisie zelf als beeldend
middel zijn gaan gebruiken.
Met name in het buitenland.
Dit geldt niet alleen program
ma's 'Me via het net worden
uitgezonden maar vooral vide
o-tapes, die op tentoonstellin
gen in musea worden vertoond.
Voor de eerste categorie, de
uitzendingen op het net, noemt
de werkgroep als Nederlands
voorbeeld de Barend Servet
show, die is voortgekomen uit
de kunststroming FIuxus,
waarvan een van de makers
van de show W.W. Schippers,
een representant is. Wat de
presentatie van beeldende
kunst betreft is de werkgroep
van mening dat de hulp van
deskundigen veel te weinig
wordt ingeroepen.
De regisseurs van kunstpro
gramma's houden volgens de
werkgroep teveel rekening
met de verkoopbaarheid van
hun programma. Juist de NOS,
die niet gebonden is aan een
ledenaantal, zou bij de selectie
van kunstonderwerpen naar de
mening van de werkgroep
minder rekening hoeven te
houden met de verkoopbaar
heid van het produkt maar
meer met de presentatie van
hedendaagse beeldende kunst.
De werkgroep gelooft dat een
verbetering hierin zal optre
den wanneer regisseurs en
deskundigen van kunsthistori-
scne instituten gaan samen
werken. De werkgroep heeft
daartoe plannen ontwikkeld
om te komen tot een speciale
afstudeer-inrichting aan deze
instituten met betrekking tot
het medium televisie in de
relatie tot de beeldende kunst.
Maar vooreerst wil de werk
groep zelf experimenteren met
het maken van educatieve vi
deo-tapes op het gebied van
beeldende kunst die in gale
rieën en musea vertoont kun
nen worden.
Volgens een onlangs ver
schenen rapport van PTT is
het technisch mogelijk in Ne
derland wel zes of zeven ver
schillende radioprogramma'?
uit te zenden. Hoopvolle gelui
den voor aspirant-zendge
machtigden als de Stichting
Nederland-Muziek. Die streeft
naar een zender voor de melo-
manen, dat zijn de liefhebbers
van serieuze muziek. Die wil
len hun »igen klassieke Radio
Veronica, zo'n kraan die bij
wereld heeft zo'n van Vivaldi
tot Varèse ononderbroken mu-
ziekzender, alleen Nederland
niet. Het rubriekje „klassiek"
in de VPRO-gids toont zelfs
duidelijk aan dat Hilversum,
in weerwil van de avondlijke
zenderkleuring, eigenlijk maar
een minimaal beetje goede
muziek uitzendt. Vandaar de
actie voor Nederland-Muziek,
het opstaan opendraait en bij een initiatief van de violist
het naar bed gaan vergeet uit Theo Olof, die ook wel eens
te zetten. De hele beschaafde een anider wil horen spelen. Er
zijn al veel meer dan honderd
duizend aanhangers voor zo'n
zender, dus nog even en we
hebben er weer een omroep
bij.
Philips zag ook wel brood in
die markt tenslotte een
mooie ondersteuning van het
Phonogramrepertoire, niet
waar? en bracht een plaat
uit welke een beeld bedoelt te
geven van het gevarieerde
programma dat zo'n topstation
zou kunnen bieden. Lekkere
muziek uit het ijzeren reper
toire, zoals de Slavische mars
van Tsjaikofski. een Verdi-
aria (La Deutekom natuur
lijk), een stukje ballet, een
Mozart-fluitconcert, altijd goed
voor een brok in de keel, en
dan het strooigoed voor de fijn
proevers zoals een marsje van
Beethoven, een paar klavecim
belstukjes van Bach (vanwege
de exclusiviteit natuurlijk niet
J. S. maar Carl Philipp Ema
nuel) en dan wat snufjes als
een triosonate van Couperin
en een vocaal juweeltje van
John Blow. Philips 6599 636 is
best een aardige plaat en bo
vendien voor een spotprijsje
verkrijgbaar. Maar wat ons er
in tegenstaat is het min of
meer gewild aanhaken bij de
actie Nederland-Muziek. Vroe
ger heette zo'n verzamelplaat
gewoon „Music for the milli
ons" of zo.
JOOP BARTMAN
De Spaanse schilder Pablo
Picasso die was gestorven op 8
april 1973 had nog bij zijn
leven bepaald dat zijn privé-
eollectie schilderijen aan het
Louvre moest worden ge
schonken, en zulks gebeurde.
Het museum was voornemens
de schenking te tentoonstellen
een jaar na de dood van de
kunstenaar. Dit is nog steeds
niet gebeurd omdat de des
kundigen van het museum var
oordeel zijn dat zich onder de
44 werken vijf sehilderijer
bevinden waar aan de echt
heid ervan wordt getwijfeld.
De collectie omvat 44 wer
ken van meesters als Cézanne
Matisse, Gauguin. Corot, Rous
seau, Renoir, Le Nam en
Courbet en Picasso had be
paald dat zij moesten worden
bijeengebracht in een enkele
zaal, en niet worden verspreid
over tal van zalen.
De kunstcriticus Raymond
Cogniat, een vroegere hoge
commissaris voor de schone
kunsten, heeft te Parijs mee
gedeeld dat het Louvre de
tentoonstelling heeft uitgesteld
omdat aan de echtheid van
vijf werken wordt getwijfeld
en ook omdat er sehilderijer
bij zijn waarvan, aldus he
Louvre „het artistieke belang
in twijfel wordt getrokken.
De vermoedelijke vervalsin
gen zijn een tropisch land
schap dat is gesigneerd „Gau-
Iguin", een Courbet, een Rocot
en een Lorrain. Ook was er.
volgens Cogniat, een Matisse
hij waarvan de authenticiteil
niet vaststond.
Volgens een andere criticus.
Pierre Schneider, behoorden
tot de verzameling werken
van Modigliani,
Rousseau, Renioir en Matisse
„wier artistieke peil belang
rijk lag onder dat van het
hoogste kunnen vam die mees
ters". Cogniat was van oordeel
dat de directie van het Louvre
door de toestand zeer in verle
genheid was gebracht. „Maai
Picasso wist natuurlijk wa
llij in huis had gehad", aldiur
deze kunstkenner. „We kun
nen aannemen, d'at hij wist
dat de Gauguin niet echt waf
maar dat hij het werk behield
omdat het bijvoorbeeld een
detail, een toon of zelfs maar
een enkele streek bevatte die
hem aansprak".
Een woordvoerder van het
Louvre, gevraagd naar de be
richten over de moeilijkheden
Picasso wist natuurlijk wat
staan dat die berichten niet
van het museum afkomstig
waren. „Maar zij gaan ons niet
-0 Pablo Picasso.
aan, zij zijn ongemotiveerd".
Wel gaf hij toe dat het mu
seum de verzameling niet zou
kunnen gaan tentoonstellen
volgens de plannen en dat er
geen datum kon worden vast
gesteld waarop dit wel zou
gebeuren. De reden, zei hij,
was dat zich nieuwe moeilijk
heden hadden voorgedaan met
betrekking tot Picasso's erfe
nis.
Maar aan het geschenk aan
het Louvre kan niet worden
getornd. Daar zijn geen be
zwaren tegen gerezen van de
kant van Picasso's officiële erf
genamen of diegenen die
hiertoe rekenen. Toen Picasso
stierf had hij twee wettige
ergenamen, zijn vrouw en zijn
oudste zoon. Maar daarna zijn
er nog twee bijgekomen nadat
een rechter had beslist dat
twee zonen van Picasso, kin
deren van een vrouw met wie
hij niet was getrouwd, ook
recht konden doen gelden op
een deel van de nalatenschap.
Een vijfde persoon, Picasso's
dochter Maya Wier en een
dochter van Therese Walter,
heeft ook bij de rechter aan
spraak gediaan op een deel van
de erfenis en zolang het hof
hier geen uitspraak heeft ge
daan kunnen nog geen defini
tieve stappen worden onderno-
me om de hele zaak van de
nalatenschap voor eens en
voor altijd te gaan regelen.
Volgens de criticus Cogniat
gaat het excuus dat dit nog
niet is gebeurd, niet op. Vol
gens hem wil het museum, dat
zich zelf beschouwt als het
verinaardste ter wereld, geen
werken tonen aan de echtheid
waarvan zelfs maar de lichtste
twijfel bestaat, of waarvan
men vindt dat de kwaliteit
„onder de maat is", al betreft
het werk van vermaarde
meesters.
Veel jongere curatoren en
kunsthistorici zijn het met die
opvatting niet eens, zij vinden
haar „ouderwets en fantasie
loos".
TONEEL TEATRAAL be
steedt in het aprilnummer
veel aandacht aan het Neder
landse t.v.-drama. In een groot
aantal interviews en beschou
wingen wordt de vraag gesteld
of het grote aantal traditionele
t.v.-series niet funest is voor
de kansen van Nederlandse to
neelschrijvers en televisie-re
gisseurs om oorspronkelijk
dramatisah werk op de t.v. te
krijgen. Het zal niemand ver
bazen, dat Toneel Teatraal het
antwoord op die vraag wel
weet: „We kunnen toch niet
met in allen helemaal in het
drassige Hollandse of Franse
weilanid wegzinken?"
Anne-Marie Prins zorgt voor
de meest positieve conclusie:
er zou een experimenteer-stu
dio moeten komen, met een
ploeg technici die niet door pro-
duktieschema's en tijdsdwang
geplaagd wordt, waarbij het
mogelijk met het medium te
experimenteren en voor moei
lijke produkties een langere
opnametijd te nemen, waarbij
de faciliteiten aangepast zijn
aan de benodigdheden van de
produktie inplaats van anders
om. Waarbij ruimte gescha
pen wordt om schrijvers te
begeleiden, decor-ontwerpers,
cameralieden en andere tech
nici van meet 'af aan een in
breng hebben in de proiiuktie.
CRM zou een dergelijke expe
rimenteer-studio kunnen sub
sidiëren „opdat de Nederland
se televisie straks niet hele-
maai in serie is geschakeld".
KLIK, het maandblad voor
zwakzinnigenzorg, bestaat één
jaar. Ter gelegenheid daarvan
heeft het aprilnummer een
speciaal tintje. Klik bestaat ei
genlijk al langer; daarvóór
heette het Kommunikatie-or-
gaan NOZ, dat anderhalf jaar
lang gestencild verscheen. De
nieuwe formule voldoet uitste
kend. Het blad geeft steeds
meer informatie, die ook bui
ten de kiring van rechtstreeks
geïnteresseerden de aandacht
trekt. Zo haalden de bijdragen
over de tandheelkundige zorg
voor gehandicapten de buiten
landse pers en wekten de arti
kelen over discriminatie bij
het reizen van gehandicapten
en een enquete onder ver
pleegkundigen veel opzien.
KULTUURLEVEN „De ui
terste list van de diuivel is de
mensen doen geloven dat hij
niet bestaat, maar de eerste
list van de corruptie is dat zij
iedereen ervan overtuigd dat
zij altijd en overal heeft be
staan". Een aardige paradox
uit de redactionele bijdrage
tot het jongste dossier van het
Vlaamse tijdschrift Kultuurle-
ven, geheel gewijd aan de cor
ruptie.
Men zoeke er echter geen ont
hullingen in over feiten en
personen, want het is niet ge
richt op gretige nieuwsgierig
heid maar op de bezorgdheid
die achter de feiten om zich
afvraagt hoe corruptie moge
lijk is en hoe haar oorzaken
bestreden kunnen worden. De
redactie concludeert tot een
opvijzelen van de publieks
moraliteit, die tot uitdrukking
moet komen in de collectieve
wil corruptie te voorkomen,
niet alleen de financiële, maar
ook de politieke. (Kuituurle
ven, Ravenstraat 112, 3000-
Leuvenj.
HOLLANDS MAANDBLAD
Een bonte verzameling bij
dragen in het aprilnummer
(317), zoals „Opium en de me
dische banvloek", waarin Gert
J.J. de Vries de teologie der
drugbestrijders ontleedt, wat
heterogene notities van Karei
van het Reve, een aardige
schets van Kees Verheul over
meisjes die hij in Leningrad
ontmoette, een introvert ge
dicht van Jan Blokker jr., een
voortreffelijk verhaal van Nel-
leke Hovens Greve e.a. (Ad
ministratie: Nobektraat 17,
Den Haag).
Het dagelijks bestuur van
de st-chting Groot Limburgs
Toneel heeft een commissie
van goede diensten ingesteld,
die een studie zal maken van
de tegenstellingen binnen het
gezelschap. Deze hebben ge
leid tot het verzoek van de
Belgische directeur Willy van
Heersvelde en enkele Belgi
sche acteurs om ontslag.
De spanningen zijn een ge
volg van de controverse tussen
het repertoiregezelschap en
het vormingstoneel binnen het
GLT. Het dagelijks bestuur is
van meninig dat de twee afde
lingen binnen het GLT een
specifieke taak moeten kun
nen vervullen en wel op een
onafhankelijke en volwaardige
wijze. De commissie voor goe
de diensten heeft de opdracht
gekregen hiervoor een plan uit
te weken. De Belgen in de
stichting vinden dat het reper
toiregezelschap te weinig aan
zijn trekken komt, omdat het
vormingstoneel te veel aan
dacht opeist van algemeen di
recteur Cas Baas. Het dage
lijks bestuur van het GLT
heeft verder besloten eerst het
resultaat van het onderzoek af
te wachten alvorens de con
tracten van aeteuirs en andere
medewerkers te verlengen. Op
de algemene vergadering van
16 mei zal het bestuur van het
Groot Limburgs Toneel d*
maatregelen bekend maken
die getroffen zullen worden
om het gezelschap uit de ont
stane impasse te halen.