Beëii
ompe
DE DANAKIL
STERVEN MET
MODDER
IN DE MAAG
IhM.: Ma
X.M-H00F1
binnenland
buitenland
1i
(Van onze redactie buitenland)
EN dood dorp: de lijken van vrouwen en kinderen, om het leven gekomen en gemummifit!
door de droogte, een beklemmende stilte hangt over het dorp waar vroeger leven en
heerste, in de verte de woestijn waarvan het zand de mannen die hulp gingen zoeken
bedolven.
Deze beschrijving van een Ethiopisch dorp door een helper van het Rode Kruis illustre
al zijn wreedheid het drama dat vandaag de dag miljoenen mensen van de Atlantische OcJ
tot de Rode Zee in Afrika ondergaan.
Graan nodig
Vervoer
Uitgeversgeld
Weerslag
Vergeten
Vijf dagen
Kritiek
Hard nodig
Vrijaas
3 mei
1974
(Van een onzer
verslaggevers).
I OP ZOOM He»
I flERGEN u Zeeuwse
hoofdbestuur Maatschappij
verbaasd over de
W& h van minister Van
fevan landlMjuw «tot de
herbouw we' e?teS,ehad om
/urwe OP' richtprijsniveau
bespreking van
feo-tleid QP een ver-
He droogte in Afrika
(Door AFP-correspondent
Jean-Mari Juge)
TTET is niemand meer on-
-*-* bekend dat de droogte,
die al verscheidene jaren op
het Afrikaanse vasteland
heerst, vruchtbare vlakten
heeft veranderd in stof, de
waterbronnen heeft opge
droogd, de rivieren heeft
drooggelegd, de veestapels
heeft uitgedund en de oog
sten heeft verschroeid. Hele
volken worden door het op
rukken van de woestijn met
de dood bedreigd.
Bij de zes miljoen mensen
die in de Sahcllanden door
hongersnood worden bedreigd
(Mauretanië), Senegal, Mali,
Opper-Volta, Niger en Tsjaad)
moet men nu nog honderddui
zenden anderen in Ethiopië,
Kenia, Tanzania en Liberia re
kenen.
„De droogte is een der drin
gendste vraagstukken in de
wereld geworden", verklaarde
de secretaris-generaal der
Verenigde Naties, Kurt Wald-
heim, onlangs.
De bijzondere VN-organisa-
ties, het Internationale Rode
Kruis en talrijke regeringen
zijn met de toestand begaan
en in de hele wereld hebben
tal van particuliere hulporga
nisaties oog gekregen voor het
drama van de droogte.
Het is vooral van internatio
nale organisaties en de rege
ringen van de rijke landen dat
de hulp moet komen. De voed
sel- en landbouworganisatie
van de VN (FAO) herinnerde
daaraan op 6 april toen ze
vaststelde dat de bijdragen
van de landen nog lang niet het
oorspronkelijke streefcijfer
naderen.
Voor de overleving van mil
joenen mensen zijn honderd
duizenden tonnen graan nodig
transportmiddelen om ze te
vervoeren, enorme bedragen
om putten te boren en de
veestapel weer op peil te
brengen alsmede een onmid
dellijke en langdurige sanitai
re actie om de door de droogte
en ondervoeding veroorzaakte
epidemieën tegen te gaan.
Op 5 april zei het Internatio
nale Rode Kruis in de Sahel-
landen een cholera-epidemie
te vrezen. Door het gezamen
lijk effect van droogte en
ziekten leven de bevolkingen
van de Sahel op de grens van
leven en dood, waarschuwde
het Rode Kruis.
Het drama heeft de grenzen
van de Sahel al overschreden:
Ethiopië, Kenia en Tanzania in
Oost-Afrika en in mindere
mate Liberia aan de kust van
de Atlantisch Oceaan zijn op
hun beurt door de droogte ge
troffen.
De droogte heeft op de Abes-
sijnse hoogvlakte sedert de
veertiende eeuw geregeld
tienduizenden slachtoffers ge
maakt.
Deze drama's vonden toen
tertijd "achter gesloten deu
ren" plaats en de bewonen,
van de provincie Wollo, nu
een der meest getroffen gebie
den, beschouwden de ramp als
een "gesel Gods die de men
sen van slechte wil trof'.
In de opstandige sfeer die
Ethiopië momenteel kenmerkt
hebben drie afgevaardigden
van Wollo de voormalige rege
ring verantwoordelijk gesteld
voor de dood van niet minder
dan 250.000 mensen in hun
provincie.
In een land waar niet met
statistische gegevens gewerkt
wordt is het moeilijk de juist
heid van dat cijfer te bevesti
gen, maar volgens waarnemers
valt er zeker de ernst van de
toestand uit af te leiden.
De droogte brak in 1969 uit
en sinds einde 1971 zijn alleen
al in de provincies Wollo en
Tigre vier en een half miljoen
mensen omgekomen. Sinds in
april 1973 de hulpverlening op
gang kwam is hulp verstrekt
aan circa twee miljoen men
sen. Aan de getroffen bevol
kingen werd vier miljoen dol
lar besteed en 100.000 ton
graan uitgedeeld. Het Interna
tionale Rode Kruis en talrijke
landen, de bijzondere VN-or-
ganisaties en de EEG namen
aan die hulpacties deel. Niet-
mméi 3
tegenstaande deze hulp wor
den hele bevolkingen gedeci
meerd door tyfus, cholera
kwashiorkor en pokken.
Volgens deskundigen zijn in
1974 no.g minstens 200.000 ton
graan nodig om de behoeften
te dekken. De zeer hoge ber
gen en de onmetelijk diepe
ravijnen in de provincies Wol
lo en Tigre stellen het vervoer
echter voor onoplosbare pro
blemen. Door de onbereikbaar
heid van die gebieden zullen
de 250.000 Danakilnomaden
die daar leven waarschijnlijk
niet van de dood gered kun
nen worden (zie onderstaand
artikel).
In het hoogland van Kenia
de "graanzolder" van dit
land, is de laatste drie jaar
aanzienlijk minder regen ge
vallen, terwijl op de Masai-
vlakte duizenden geraamten
van antilopen in de evenaars-
zon liggen te verbleken.
Het park van Nairobi, 5 km
van de hoofdstad, is een tra
gisch voorbeeld van de droog
te waarvan de gevolgen voor
het land nauwelijks te meten
zijn. Het park, dat vorig jaar
nog groen was, is nu helemaal
grijs. Het gras is verdwenen
en er hangt een bedorven
lucht.
Als men de officiële verkla
ringen mag geloven heeft de
hongersnood nog geen slach
ting aangericht onder de an
derhalf miljoen nomaden die
in de dorre gebieden van
Noordoost-Kenia leven.
Gelukkig voor Kenia is door
de goede oogst in 1973 de
landbouwproduktie gestegen,
Als de regen niet te lang meer
uitblijft zal Kenia waarschijn
lijk de kwade periode te bo
ven kunnen komen.
de droogte gespaard gebleven.
Het heeft er al twee jaar niet
meer geregend, hetgeen een
grote weersleag op de land
bouwproduktie gehad heeft.
Volgens de jongste statisti
sche gegevens zijn de koffie-
oogsten gedaald van 55.000 ton
in 1973 tot 35.000 ton dit
jaar.
Niettegenstaande de hogere
koffieprijzen op de wereld
markt zal Tanzania door die
daling dit jaar geen hogere
inkomsten uit de koffie-export
kunnen boeken.
De Europese landbouwers,
die 40 pet van de vette grond
op de flanken van de Kili-
mandjaro bebouwen, hebben
slechts twee zakken graan per
akker kunnen oogsten tegen 8
tot 16 in normale tijden In het
noordwesten van het land is
de koffie- en katoenproduktie
sterk afgenomen, evenals de
sisalopbrenget aan de oevers
van de Indische Oceaan.
Het zijn evenwel de kudden
Tanzania is met dertien mil
joen stuks vee op een na
grootste Afrikaanse veeteelt-
land die het meest van de
droogte te lijden hebben, voor
al in de steppen van de Masai,
het thuinland van de nomaden.
Het zijn evenwel de kudden
Tanzanie is met dertien mil
joen stuks vee het op n na
groos teee
joen stuks vee het op een na
grootste Afrikaanse veeteelt-
land die het meest van de
droogte te lijden hebben, voor
al in de steppen van de Masai,
het thuisland van nomaden
stammen
Reizigers die het gebied be
zocht hebben zeggen dat ze
honderden lijken van dieren
hebben zien ligigen bij opge
droogde waterplaatsen.
Hele kudden uitgemergelde
dieren worden snel naar de
markt gebraaht voordat het te
laat is. De regering zorgt er
voor dat de dieren met treinen
naar de stedelijke centra ver
voerd worden. Eer zijn echter
niet genoeg veewagons be
schikbaar.
Tot nog toe hebben de na
tuurparken in Tanzania, die
als de mooiste ter wereld be
kend staan, nog niet van de
droogte te lijden gehad. De
toestand in het beroemde park
te Serengeti wordt echter met
ongerustheid gadegeslagen om
dat de twee en een half mil
joen keren die daar leven gro
te behoefte van water heb
ben
fn Liberia tenslotte, waar de
toestand nog niet het drama
tisch peil van de Sahellanden
bereikt heeft, doet de droogte
zich voelen door een tekort
aan drinkbaar water in de
hoofdstad en in verscheidene
gewesten. De bronnen voor
(Van een onzer v<
BERGEN OP ZOOM Het
Lnsatie voor de opwaardering
ndbouw met ingang van 1 me
0idbouw onverteerbaar. Op da
-Kiofdbestuur van de Zeeuwse|
■Z.L.M.) gesteld tijdens een
Sr
'Jm
0 Arbeiders in de drukke havenstad Dakar sluiten graeci
bestemd voor de door droogte getroffen gebieden in West-il
drinkbaar water (rivieren en President Tolbert heeft I
putten) zijn de jongste maan- vraagd no snel mogeliji 1
den sterk aangesproken. Voor- stuw in de Paulrivier t?
al bij de kust worden zij ver- wen om de infiltratie
ontreinigd door het zeewater, zout tegen te gaan.
Tanzania, ten zuiden van
Kenia, is eveneens niet voor
(Van een AP - correspondent)
Een heel mensenras is
bezig langzaam uit te sterven
in oostelijk Ethiopië. Het on
vruchtbare woestijngebied
van de provincie Wollo. dat
zich uitstrekt van de Rode
Zee tot aan de ruim 2000
meter hoge rotswanden van
het centrale plateau, is be
zaaid met hele dorpen vol
graven. Droogte, hongersnood
en laksheid van de regering
bedreigen een eens trotse
stam krijgersnomaden, die de
Affar of Danakil heet, met
de ondergang.
Voor het eerst in vijf jaar
heeft de regen kortgeleden
de droge rivierbedding ge
vuld. Maar de regen kwam
te laat, de schapen, geiten en
het vee. die de enige midde
len van bestaan vormden
voor de Danakil, zijn al lang
ge'den gpcin-ven en het
meeste wild dat nog op de
vlakten aanwezig was. is uit
de opdringende woestijn ge
vlucht.
Botten en karkassen ken
merken nu 't eens rijke jacht
terrein van de Danakil, dat
grenst aan 't Franse gebied
van de Affars en Issa's het
grootste deel ervan is nu
zand, bewoond door struisvo
gels, een paar gazellen en de
zielige overlevenden van de
primitiefste minderheidsstam
van Ethiopië.
Gieren zitten op iedere te
lefoonpaal langs de enige
verkeersweg van Gombolcha
naar de havenstad Assab aan
de Rode Zee. Je kunt hon
derden kilometers rijden
zonder dat je iets ziet, behal
ve de kleine steenhopen die
de Danakil op de graven leg
gen om te voorkomen dat
hyena's hun doden opgra
ven.
„Zij zijn een vergeten
volk", zei majoor Woldeten-
sae, de in Amerika ongeleide
districtsgouverneur in Bati-
,.Als de situatie zo blijft, zul
len alle Danakil sterven. Als
het weer regent zullen enke
le van hen langs de rivieren
ln leven blijven. In de bin
nenlanden is het bijna met
ze gedaan".
Teferra werd twee maan
den -eleden geïnstalleerd als
de enige Ethiopische be
stuurder van het Danakilge-
bied., dat zich over 30.000
vier tante mijl uitstrekt. Hij
kent het sterftecijfer van de
laatste vijf jaar niet, hij
weet alleen dat bet om hon
derdduizenden doden gaat.
„We hebben nooit alle doden
kup-i tellen", zegt hii.
„Zij sterven In de binnen
landen en worden begraven
zonder dat iemand het weet.
Ik weet wel dat ln een klein
gebied, dat vier maanden ge
leden een bevolking van
113.000 had. eir nu nog maar
47.000 leven, en dat is maar
een voorbeeld".
250.000DanakiIoverzijnin O en
Teferra schat dat er zo'n
250.000 Danakil over zijn in
zijn district. Het sterftecijfer
is 30 tot 50 per dag in de
gebieden die hij met zijn
jeep kan bereiken en hij
geeft toe dat deze streken
dicht bij de verkeersweg
zijn, waar het aantal slacht-
toffers het laagste is. „Ik heb
gezien hoe mensen het zand
op likken om nog wat vocht
te kunnen krijgen, vertelt
hij. „Zij sterven met modder
in hun maag; het is bij de
Danakil traditie dat de doden
gewassen worden voor hun
begrafenis, maar er is geen
water, lus liggen de lijken
in hun hutten te rotten, tot
dat de stank te erg wordt.
Mijn district is bedekt met
nieuwe graven. De overle
venden hebben zelfs hun wa
pens verkocht, iets dat een
Danakil nooit zal doen tenzij
hij wanhopig is-
Zij hebben alles verloren,
zij zijn een uitstervend
volk". Vijf jaar droogte heb
ben massale internationale
hulpacties op gang gebracht
elders in Ethiopië, maar er
was niets gedaan aan de
hongersnood in het Aswadis-
trict van de Danakil tot
Teferra hier kwam. In zijn
twee maanden als gouver
neur heeft hij twee hulppos
ten opgezet in de buurt van
waterputten langs de 250
mijl lange verkeersweg die
het gebied in tweeën snijdt.
Vrachtwagens van de rege
ring brengen het graan 25
kg per gezin per maand
aan behoeftige stamleden die
sterk genoeg zijn om de ver-
keers veg te bereiken. Elke
vracht zorgt slechts voor on
geveer 300 Danakil en dui
zenden vallen van dorst en
honger neer voordat zij het
reddende stuk asfalt hebben
bereikt. Bedlu Dadsse, een
maatschappelijk werker van
de Sardo hulppost, zegt dat
veet Danakil vijf dagen Io
nen voor hun nortie graan en
water. „We kunnen ons al
leen maar inspannen om
mensen te redden binnen
vijf kilometer aan elke kant
van de weg", geeft hij toe.
„We kunnen de meerderheid
in het binnenland gewoon
niet bereiken en daarom
sterven de mensen. Zelfs
hier, waar wij een voedsel
programma en een kliniek
hebben, komen mensen soms
zo zwak aan, dat zij toch
sterven".
Bedlu wijst naar een oude
vrouw met uitstekende rib
ben die stil in een van de
primitieve bura's, strohutjes,
ligt, die het ziekenhuis in
Sardo vormen. Een Westduit-
se helikopterploeg, die een
basis heeft in Desse, een stad
hoog op de rotsen gelegen,
die uitkijkt over de Danakil-
woestijn, heeft aangeboden
im hulpposten naar het ge
bied te vliegen, en twee En
gelsen zijn bezig de moge
lijkheid van een dam te on
derzoeken om het waterge
brek tegen te gaan.
Maar Teferra heeft bittere
kritiek op zijn eigen rege
ring en op de Internationale
hulporganisaties, omdat deze
al hun inspanningen concen
treren op de bergen langs de
hoofdverkeerswegen van
noord naar zuid - Addis Abe
ba tot Asmara - en omdat zij
de meer afgelegen laagvlakten
van de Danakil verwaarlo
zen.
,.Ik ga naar Desse en
smeek hen om naar de woes
tijn te komen waar zij wer
kelijk nodig zijn, maar zij
blijven liever daar boven zit
ten met hun pepsi-cola waar
het koel en meer gecivili
seerd is", klaagt hij. „Ik heb
de regering in Addis her
haaldelijk verteld wat ik no
dig heb. Tot nu toe heb ik
niets gekregen".
Om heel eerlijk te zijn.
zijn veel buitenlandse hulp
ploegen in Ethiopië eenvou
dig .nwetend van het lot van
de Danakil. De hongersnood
die hen vorig jaar naar dit
uitgestrekte Afrikaanse land
bracht is in sommige streken
minder geworden en de re
gering is onwillig om de wa
re situatie in andere streken
bekend te maken.
Dr. Beth McCarthy, lid i
een Iers team in de
Kobo in ie bergen ongfi(
250 mijl langs de weg
vandaan, zegt dat rij en
denkt om naar huls te
omdat haar patiënten t
niet meer nodig hebbel L'
dereen is gezond, er Is i"
januari niemand meer P
storven n het heeft geen a
om te blijven. Ik gelooi I I
die hele droogte overdrw
is"-
Maar Teferra zegt datit
medische diensten verschil
kelijk hard nodig heeft. 1
ook een mobiele watert»!
ziening, tankwagens, i»"-|
hulpposten en wegen om 14
binnenland te bereiken. ,J*I
regering stuurt graan, ter»!
deze mensen vlees en n»l
nodig hebben legt hii <4
„De Danakil zijn een no»l
disch herdersvolk, zij ijl
graanvoedsel niet ge*1»!
Zij worden er ziek van 4
dit verergert het P"|
bleem".
„De Danakil zijn krij(#|
Zij vechten tegen de GaU>
het westen, de Tigre in
noorden en de Issa in
zuiden. Soms dwing ik
hongerde Danakil om
mfj de bergen in te C»
maar ik weet dat zij ik"1
in de woestijn sterven'
Teferra, een oorlogsheld'
vroeger inwoner van a»
York, ontving zijn opl
als officier oer infanten!'
Fort Benning, Georgia
werd de eerste Ethiopia1
commandant bij liet «P»
tieleger in Korea, werd <r
keer gewond en kreeg
aantal Amerikaanse on I—
scheidingen waaronder
„zilveren ster".
In I960 kreeg hij tien W
gevangenisstraf wegens W|
aandeel in een staatsgreep^
gen keizer Haile Selass»
Toen hij in 1970 vrijk*1-"
verliet hij het leger en $[l
naar de VS waar hij "1
opleidingkreeg voor y
loopbaan in het bedrijn» I
ven. Hij werd in het ra" I
weer opgenomen bijzijn,
rugk er naar Ethopië W'l
wege de druk an de stM''J
ten", zegt hij. „Ze weteBfl
ik een man ben die
mijn volk werkt".
Teferra verdenkt de w
ring in Addis ervan
naar het Danakil gebied
hebben gestuurd als een s»'
verbanning: „Ik geloof Jn
dat zii verwachten dat ik W
iets zou doen. Het was
politieke zaak. Ik eiste
zekere mate van zelfstand»
heid toen ik deze baan
nam. Zij accepteerden »jj
voorwaarden. Ik zou wer»
aan -clfbestuur onder de j'
nakil. Op het ogenblik
ik geen mensen om mee
werken Zij sterven
Ik moet hen eerst gezond
ken".
Het Z.L.M.-hoofdbestuur had
larbii bijzonder weinig be-
rip voor de argumenten van
fciister Van der Stee Met
«me werd sterk bestreden,
4>t de revaluatie slechts een
K^nerkte invloed lieeft gehad
■^de prijzen. Volgens de
i.M.-bestuurders hebben a'-
garantieprodukten als gra-
suikerbieten, fabrieks-
uappelen en melk de klap
ui het volle revaluatiepercen-
■ge te verwerken gekregen. En
Evendien geven de prijsbe-
liten in Brussel geen enkele
«leiding de B.T.W.-toeslag
,nr de Nederlandse landbouw
af te schaffen.
De stelling van minister Van
filer Stee, dat nu een nationaal
fcleid is afgesloten, dat in
lE.G.-verband veel spannm-
En heeft opgeroepen en dat
jet Nederlandse beleid nu
weer een meer uniforme ge-
ka-gBiijii in E.E.G.-verband zal
gaan bevorderen, ontloste
E,,M. vice-voorzitter G. van
Nieuwerihuijzen de kritiek:
„Dat betekent, dat Nederland
ten koste van de boer
Tzeer zonodig voorop moet lo-
len". Zolang in West-Duits-
Hnd de B.T.W.-toeslag van
Kracht blijft, hoeft Nederland
piet voorop te lopen, vond de
narkten
I GOES, 2 mei Op monster:
Conference KL.I 65-70 164, 60-
65 158, 55-60 154, KL.II 65-70
158, 60-65 152—154, 55-60 149,
50-55 113, 45-50 77 60-70X
ll6, 45-60X 86, 35-45X 11,
Cffl
-lExport en industrie veiling:
■Winston KL.I 80-85 116, 75-80
118—126, 70-75 116—126, 65-70
-107, 60-65 69—83, 55-60
-51, KL.II 75-80 109, 65-70
101, 60-65 73—78, 55-60 35—
49, B5-70X 51, 55-65X 36. Gol
den Delicious KLI 80-85 42
49. 75-80 37—51, 70-75 37—49,
-80 48—53 65-70 3 5—47, 60-
65 31—35. KL.II 80-85 28—34,
75-70 2943, 70-75 29—42, 70-
80 3440, 65-70 32—37 60-65
1734. Lombartscalville KL.II
1Ï5-80 85, 70-75 80, 65-70 69,
-65 49, 55-60 21. Conference
XI 65-70 161—163. 60-65
158, 55-60 155, KL.II 65-70
148—154, 60-65 149—154, 55-60
•148—149, 50-55 107—115, 45-50
74, 60-70X 117—121, 50-60X
101—103, 45-50X 58. Aardbei-
ril per doos: Gorella I 119.
|»lasa II 119. Totale aanvoer
■d fruit 16700 kisten.
MIDDELBURG, 1 MEI
Iieuwe aardanpelen grote 231,
Jriel 198199," aardappelen,
bintje bonken 212.7. grote
719, Furore 17, Koopmans
IMauwe 20—23, tomaten: AI
182—202, All 140—152, BI
T25. Cl 139—158, CII 120—135.
CCI 107, CCII 102, Kriel II
77, paprika st groen 10
32, rood 21, kilo 90, glasaard-
eien I 112—124. Golden Deli-
Cious: 80 58, 75-85 45, 70-75
•43. 70-80 39—52, 60-70 33—34,
Tftnston: 70 130, 65-75 107, 60-
65 96, 55-60 64, IID 39, III Gr.
B»175. Groenten: sla C 20-22
18. 22-24 22—26. sla II 14—20,
glasandijvie 5972, natuur
spinazie 4681, bospeen 155
168, boskroten 134, breekpeen
1214, radijs 1556, rabarber
60—70, prei 2533. uien 23
64, rode kool 2935, snijselde-
I bos 16—29, KG 196—209
rterselle kistie 330—354,
'ikselderij 81—118, sjalot-
II 2344, waspeen 65112,
bloemkool 142, Komkom-
J: 1 70-91 64—67 II 50—56,
-76 54—56, II 44—50 51-61
b—51, II 37, 41-51 40—44, II
2—33, 36-41 28—33, 31-36
3—24, krom per kg. II 48
-ft. stek per kg II 33—51. Win
terbloemkool I: III 162—180. 4
6 134—168. 8 111—
132, 10 62—79. 12 42—47, II
ir"°' 4 139—171, 6 103—
148 8 81—119, 10 35—66, 12
vilÜk 15 21—37, afwiikend
"'—129, aanvoer 31.000
iks.
1 62