lis breda
is breda
Steeds meer
rijders lappen
„tempo 100"
aan hun banden
n
n
n
n
c
n
L
L
C
Mazda RX 4
met rotatiemotor
r
J
0
0
i:
0
0
a
B.V.
ep m
tri.)
ïKWAIViÊ
)ERS
taresse
Saab Combi Coupé
nu leverbaar
Wél LPG in
Spanje
OPLOSSING PUZZEL
VAN VORIGE WEEK
ZO INSTUREN
NAAM
STRAAT
WOONPLAATS
PRIJSWINNAARS
I hu
W\3l k k A
8 i r n
dook a
ZATERDAG 30 MAART 1974
Izoekt kontakt met
[een verpleeghuis,
luis waarin aan 217
lie* is gesitueerd m
Lw eveneens in het
lerste tase, n.l. het
i daarin een eigen
Irganisatie van ons
Itstreeks onder de
■ver circa 85 mede-
Idelingen
Izit van het diploma
Iktueie eigenschap-
Siijksoortige tunktie
pstemming zijn met
seiektie procedure
an Dr Batenburg,
leuvenaarstraat 91
mdetsgebouw Weena 723.
loudsschilderwerk in Breda
eur enige
)d verstaan en bereid zijn de
pakken kunnen bij ons een
en
)emd adres of telefonisch
jakature omstaan
ïndentie.
irmgen
uitwerken van vergade-
opleiding.
en stenogaferen.
se en ruime ervaring als
an leeftijd en ervaring wor-
an een psychologisch on-
U richten aan het hoofd
emd ziekenhuis
de functie van
lerhoudsmonteurs.
iging
reifaonek Martmus".
Nadat aanvankelijk, d.w.z. ten tijde van de vrijwillige
snelheidsbeperking en direct na het ingaan van de wet
telijke verplichtingen, de overgrote meerderheid van de
automobilisten zich keurig hield aan de maximum snel
heid van 100 km. per uur op auto (snel) wegen en van
80 km. per uur op de andere wegen, valt het op dat de
laatste tijd heel wat rijders het met name met „tempo
100" op de snelwegen niet zou nauw meer nemen.
Met dergelijke van verre leesbare borden oefende de Rijkspolitie tot
voor kort controle uit op het naleven van de maximum-snelheid op de
auto(snel)wegen.
Deze week hebben we enige
malen steekproeven genoman.
Zeil rijdend met exact 100 km.
op Rijksweg 12 van Arnhem
naar Gouda werden we niet
minder dan 69 maal ingehaald
door automobilisten, waaron
der 17 Duitsers, die vaak veel
sneller dan 100 km-uur reden.
Niet meegeteld werden wa
gens die alleen bij inhaalma
noeuvres en derhalve gedu
rende slechts korte tijd 105 of
110 km-uur aanhielden. Toen
we een paar dagen later weer
via deze snelweg op pad wa
ren naar de Algemene Ver
keersdienst van de Rijkspoli
tie te Driebergen werden we
tussen Arnhem en de afslag
naar Driebergen 31 maal door
snelle rijders gepasseerd.
Het is moeilijk te achterha
len waarom er vooral de
laatste weken sprake is van
een duidelijke „opleving" van
de snelheid op ^e auto(snel)-
wegen. Een mogelijke factor
kan zijn dat men, nu de dis
tributie van benzine is opge
heven en we weer wat ruimer
in deze brandstof zitten, de
noodzaak van zuinig rijden
niet meer als zo dringend er
varen. ook al is de benzineprijs
inmiddels fors gestegen en be
tekent hard rijden uiteraard
een grotere consumptie. Een
andere factor kan zijn dat
rnen, sinds voor de Duitse
Autobahnen het motto „Freie
Fahrt" geldt, terwijl in andere
landen (Zwitserland en Frank
rijk b.v.) veel hogere maxima
(resp. 130 en 140 km-uur) voor
de snelwegen zijn toegestaan,
meent dat de overheid het in
ons land niet zo nauw meer
zal nemen met controle op het
al dan niet aanhouden van de
maxima. Het heeft er ook de
schijn van dat de politie :n
belangrijk mindere mate con
troleert dan enige weken ge
leden het geval was. En iedere
automobilist weet dat de sim
pele aanwezigheid van een
politie(radar)wagen of politie
motor preventief werkt, dat
men welhaast automatisch zijn
snelheid inhoudt zodra men ie
politie in het vizier krijgt.
„Klopt dat. wordt er de
laatste tijd minder intensief
gecontroleerd op snelheid?"
vragen we aan adjudant J.
van der Heide van de Alge
mene Verkeersdienst van de
Rijkspolitie.
„Bepaald niet. Het is zo dat
we direct na de invoering van
de wettelijke maximumsnel
heden onze controle zeer dui
delijk hebben gemanifesteerd
met grote borden waarop „Ra
darcontrole Rijkspolitie" en
„Uw snelheid is gemeten". Dat
heeft zeker groot effect ge
sorteerd. Thans controleren we
niet minder intensief dan in
de beginperiode, maar we
staan niet meer zo openlijk
met snelheidsmetende appara
tuur langs de weg. In het al
gemeen moet ik trouwens zeg
gen dat. we onvoldoende zijn
Met behulp van radar wordt de snelheid van het passerende verkeer gemeten.
uitgerust om de 1200 km snel
wegen in Nederland plus het
overige wegennet naar beho
ren te controleren, en om
daarmede het naleven van de
maximum snelheden „af te
dwingen".
„Heeft de Verkeersdienst
van de RP de ervaring opge
daan dat vooral de laatste we
ken veel automobilisten har
der rijden dan korte tijd gele-
Toyo Kogyo, fabrikant van
Mazda personenwagens, heeft
een nieuw model toegevoegd
aan de reeds bestaande reeks
Mazda's met rotatiemotoren,
nl. de RX-4 Hardtop. De wa
gen is gebaseerd op de eind
1973 geïntroduceerde Mazda
929 Hardtop (4 cylinders),
maar is voorzien van een
tweeschijfs rotatiemotor waar
van het vermogen 115 pk be
draagt.
Andere verschillen ziin: bre
de radiaalbanden, vier ver
snellingen en overdrive, uit
voering in metallic lak en di
verse controlelampen opgeno
men in een console tegen de
hemel. Verkoopprijs in Neder
land bedraagt 17.195.
den en dan de wettelijke
maximum snelheid van 100
km-uur op de auto(snel)we-
gen?"
„Inderdaad. Het aantal pro
cessen verbaal voor te hard
rijden beweegt zich duidelijk
in stijgende lijn. Het lijkt erop
dat veel automobilisten meer
gaan wagen, dat ze het risico
nemen. Er is zeker ook sprake
van een meezuig-proces: men
ziet anderen harder dan 100
km rijden en gaat dan mee.
Vooral 's avonds, onder de
dekmantel van de duisternis
en in de anonimiteit, wordt er
door veel mensen harder ge
reden dan is toegestaan. Toen
de regering een beroep op de
automobilisten deed vrijwillig
maxima van 100 en 80 km-uur
aan te houden, werd daaraan
zeker ook door de druk van
de onzekerheid rond de ener
giecrisis algemeen gehoor
gegeven. Bovendien was er
sprake van een soort sociale
controle op elkaar. Wie harder
reed werd misprijzend aange
keken. Dat gebeurt nu veel
minder. En het kan best zijn
dat niet iedereen de noodzaak
van die maxima inziet.
Maar laten we toch wel zijn:
als het aantal ongevallen en
daarmede het aantal doden op
de weg afneemt als gevolg van
de maximumsnelheden van 80
en 100 km-uur dan is dat toch
een reu,sachtJ<* winstpunt.
Hoewel het gevaarlijk is cij
fers te interpreteren omdat
men daarbij met zoveel facto
ren rekening moet houden
(weersgesteldheid, verkeers
beeld, gladheid enz.) kunnen
we toch constateren dat het
aantal ongevallen en daarme
de de aantallen doden en ge
wonden de laatste tijd een
dalende tendenz vertoont. En
dat moet toch iedere verkeers
deelnemer aanspreken, ook al
betekent dat voor hem per
soonlijk dat hij wat meer tijd
moet uittrekken om van A
naar B te komen".
De Saab 99 Combi-coupé,
die vorig jaar augustus in
Zweden werd uitgebracht, is
thans ook in ons land lever
baar.
Er zijn twee typen, nl. de
CM-3 met 2 liter carburateur
motor en handgeschakelde
versnellingsbak en de EA-3
met een 2 liter injectie motor,
gecombineerd met een auto
matische versnellingsbak. De 3
bij de type-aanduiding heeft
betrekking op het aantal por
tieren waarvan het achterste
is voorzien van een elektrische
achterruitverwarming.
De prijs van de CM-3 be
draagt 19.660, die van de
EA-3 is 21.800.
In ons artikel over LPG (in
de krant van zaterdag 16
maart) is ten onrechte vermeld
dat in Spanje geen LPG- ta-
tions zouden zijn. Wij deden
dat niet uit eigen kennis maar
op basis van een gesprek met
een LPG deskundige. Men
heeft ons er echter inmiddels
op attent gemaak dat er in
Spanje wel degelijk LPG-sta-
.tions, een 25-tal, zijn, o.a. te
Barcelona, Valencia, Malaga,
Madrid en Tarragona.
1
2
3
5
6
7
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
Ti
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
(30
31
32
33
34
36
37
"38
39
40
41
42
43
44
46
47
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
1
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
Ï26
127
HORIZONTAAL:
1. uitslag; 8. oefening voor
een opvoering: 16. deel van
een wet (afk.); 17. steekwapen;
19. doorzichtig lichaam met
gebogen vlakken; 20. samen
trekking van edel; 21. heu
veltje; 23. karaat (alk.); 24.
plaatsje op Ameland; 26. Frans
lidwoord; 27. geneesheer; 28.
vervelende; 30. ik (L.); 32.
grote bijl; 34. nors; 36. maat
staf; 38. interest; 40. rekening;
42. plechtige gelofte; 44. vo
gel; 45. beneden; 46. adminis
tratietroepen (afk.); 47. mu
zieknoot; 49. lidwoord; 50.
neerslag; 52. hemelgeest; 54.
ambtshalve (afk.); 55. bar; 57.
al; 59. bodem; 60. bijbelse fi
guur; 61. rondhout: 63. radon
(afk.); 64. speelgoed; 65. soort
verlichting (afk.); 66. kauw;
67. weg met bomen; 68. gewas;
69. tijdperk; 70. jurk; 72. meis
jesnaam: 73. selenium (afk.)
74. plaats in Gelderland; 75.
muzieknoot; 77. persoonlijk
voornaamwoord: 79. lomp; 81.
Jjs.r
J8«T01»«( i. O0.ÏJ.
JWct0T iV0 i r,
l't CM
ft 0 w tr 0 K O a A n 0 el
'ff 1>0 e 0 v i A ic C s L O*.
(o o «0 e G.,0 r-2>0 I k 0 i» - 0 i Te c
samentrekkend orgaan; 83. rij
elkaar vasthoudende personen;
86. jongensnaam; 88. tandeloos
zoogdier; 89. positieve elek
trode; 91. Mohammedaanse
godsdienst; 92. en omstreken
(afk.); 93. behoeftig; 95. mili
tair (afk.); 96. oorzaak; 99.
lengtemaat (afk.); 100. plaag
geest; 101. bloedvat; 103. rang;
104. verharde huid; 106. mop;
107 onheilsgodin; 108. boom;
110. voeg; 112. soldatenvoedsel:
113 titel (afk.); 114. bijwoord:
116. en andere (afk.); 118. ple
zier; 120. Engels bier; 121.
schoon; 123. deel van een
kachel; 125. en meer anderen
(afk.); 126. gesuikerd vruch
tenmoes; 127. droefheid.
VERTICAAL:
1. knaagdier; 2. loven; 3.
strook zand langs de zee; 4.
laatstleden (afk.); 5. deel van
een boom; 6. kantzuil: 7. spil;
9. lengtemaat; 10. dierenhuid;
11. een zekere; 12. tasto solo;
13. verhoogd terrein; 14. een
weinig; 15. boom; 18. muziek
noot' 22. voor (L); 24. namid
dag; 25. vleesgerecht: 27. aan-
en afvoertroepen (afk.); 29.
uitbouw; 31. aarde: 33. man:
34. zuivelprodukt: 35. omlaag:
37. dun; 39. Nederduits (afk.)
40. deel van de vinger; 41.
schoeisel: 43. roem; 48. vreem
de munt; 51. het niet ver
deeld zijn: 53. ambtenaar; 56.
gaarne: 58. rund: 59. spier
massa: 60. bontsoort: 62. voor
zetsel: 66. drinkgerei; 71. zij
kant van het hoofd: 73. af
druk; 76. vliegveld' 78. boos
heid: 80. nakroost: 81. lekker
nij; 82. voor alle anderen: 84.
boom; 85. begroten- 87. een en
ander (afk.); 90 gravin van
Holland: 94. roofdier; 97. voed
sel: 98. uniek; 100. turen: 102.
kledingstuk: 105. doek; 106.
hoffeest: 107. solozang; 109.
vreemde munt; 111. kleding
stuk: 112. mannelijk schaap;
113. dun: 115. in orde (afk);
117. Engels bier; 119. hoop: 121
muzieknoot: 122. neodymium
(afk.): 123. slee: 124. klaar.
REDACTIE
„DE STEM"
REI GERSTRAAT 16
BREDA
Zet op de enveloppe in de lln-
ker-bovenhoek „Weekendpuz-
zel"
Inzenden voor dinsdagmiddag
12.00 uur
1e Prijs (f 25,-)
M.van Kerkhoven,
Don Boscoweg 4,
Breda
2e Prijs (f 15,-)
Mevr. Wouters,
Hattingalaan 2,
Hulst (Zld.)
door H. W. FILARSKI
KLEIN BLIJVEN
DIT is een probleempje waarmee de minder gerou
tineerde speler sinds iaar en dag worstelt Beide
partijen staan kwetsbaar, de zuidspeler opent met
één schoppen OW passen en de partner staat aan
het hoofd van een matig 7-punten spel:
Noord
A 5
C 3
O B 8 4 2
V 10 8 6 4 2
Wat is het goede antwoord? Menigeen zal met dit
spel twee klaver antwoorden en belooft daarmee
dan iet° wat hii niet heeft, namelijk een redelijk
sterk spel waarmee men wel „hoger op" wil. He»
juiste bod van noord is één Sansatout want als
men een kleine hand heeft moet men beginnen met
klein te bliiven. Ik kén uw argumenten: maar
noord heeft helemaal niks in harten' By dét argu
ment vergeet u dat in één Sansatout 6 slagen ver
loren mogen gaan. dat het niet erg Is om even-
tit eel in éér SA één of twee down te gaan als er
dan toch twee of drie harten voor OW inzit -
en tenslotte dat u met twee klaver de partner te
veel aanmoedigt Dit kan het spel van de zuid.
speler zijn: Zuj(I
O V 10 7 6 2
O A H 4
A 7 5
B5
„,,,j schoppen - noord één SA. zal zuid
Na. zutd één scnopo hartPnl]i)kl>ms, ig da)
moeten pas. misschien nét gemaakt
ee« redelnk driWn Gaat het echter zuid éér
misschien d twep klaver, dan is zuids minste
schoppen SA Praktisch kansloos en zou
herbieding _..'met drie klaver, ook dan is ten.
"Z t "UeWdaown niet te vermiiden. Wellicht stelt
minste éér noor(i niet op één schoppen past
de vraag waa houdt verhand met het feit
Het antwoord daarop vhben.
dit zuid een snel
Zuid
0 H V 9 8 6 4
V A 5 2
A 4
H5
Zuid één schoppen en als noord past, gaat
de zeer kansrijke manche van vier schoppen ver
loren Normaal bieden is: zuid één schoppen
noord één SA zuid drie schoppen. Nu kan noord
(zie boven) zijn kleine handje herwaarderen: hij
bezit troefaas en een mogelijk aftroevertje in har
ten. dus biedt hij vier schoppen. Zelfs als OW zo
slim zijn met troef uit te komen, zullen NZ in 4
van de 5 gevallen niet meer dan drie slagen ver
liezen Dat bekijkt u wel
door CONSTANT ORBAAN
Op het ogenblik dat deze rubriek wordt geschre-
ven is het Friesche Vlag toernooi om het schaak
kampioenschap van Nederland nog in volle gang
Bijna de gehele schaaktop van ons land is van ae
partii en dat is een verheugende ontwikkeling ver
geleken met de titel wedstrijden van de laatste
iaren. Hieronder een goede winstpartij uit de eers.e
ronde van Lange weg. Deze meester geldt niet a
een van de grootste favorieten voor de titel en aa
komt omdat hij nog wel eens faalt in het beruchte
.vijfde uur" Langeweg weet echter erg veel van
het spel en hij bezit een groot „positiegevoel
Wit: H. G. Ligterink Zwart: C. G. Langeweg.
Siciliaanse verdediging.
1. e2e4. c7—c5" 2 Pgl— f3, e7—e6: 3. d2—d4
c5xd4; 4. Pf3xd4. Pb8 -c6: 5. Pbl—c3. a7—ah
6 Lfl—e2, d7—d6- 7 0—0, Pg8—f6: 8 Lel—ƒ3
Lf8--e7: 9. f2—f4. 0—0: 10. Ddl—el. Lc8—n7
11 Del g3 dn deze aloude .Seheveninger opstel
ling geldt tegenwoordig Tdl als beter Zwart ant
woordt dan met Dc7. een zet die hij nu kan "u1*"
sparen".) liPc6xd4: 12. Le3xd4. Ld7—c6
13 Le2d3 (Feitelijk tempoverlies want slaan
op e4 was geen dreiging: Lxe4?. Pxe4 en Pxe4 gaat
niel wegens Dxg7 mat Scherper was daarom Tad:
of Tael om aan de opmars e5 te werken en pas
naar gelang van zwarts plannen te bepalen, waar
Le2 het beste komt te staan). 13b7b5;
14. a2a3 (Opnieuw te passief gespeeld want wit
hoeft b4 niet te vrezen. Beter was Tael en als het
paard wordt verjaagd zoekt dit via dl of e2 betere
velden op. Over deze subtiliteiten is wat langer
uitgewijd om het verschil aan te duiden in het
moderne positiespel van de meester en de sterke
„amateur". Zwart krijgt nu langzamerhand over
wicht op de damevleugel terwijl wit op de konings
vleugel niet tot de gehoopte aanval komt).
14Dd8--d7 (Zie aantekening bij de elfde zet.
Langeweg heeft hier ook Db8 overwogen met de
zelfde idee: opmars van zijn b-pion). 15. Kglhl,
a6a5; 16. Talel. b5b4; 17. a3xb4, a5xb4; 18.
Ld4xf6 (Poging tot aanval maar deze blijkt uit
eindelijk toch niets op te leveren).
18Le7xf6; 19. e4—e5
Tbl—dl, Da3—b3; 35 Te2—d2 (Of Tld2, Le4! en
wint. Wit had zich het laatste partij gedeelte beter
kunnen verdedigen maar objectief gezien stond hij
verloren. Het ging in deze rubriek trouwens over
de opbouw van de partij en niet zozeer om een al
dan niet spectaculair slot).
35Lc6xg2! (Wint bij superieure stand minstens
een pion). Wit geeft het op.
(?.7_2?> 28x17 (11*22) 50—44 (22—28?) (Een bekend
tijdelijk offer dat positioneel voordeel oplevert)
33x22 (7—12) 22—17 (12x21) 27—22 (18x27) 31x22
(8—12) 47—41 (12—18) 32—27 (21x32) 38x27 (1—7)
43—38 (7—12) 37—32 (2—7) 41—37 (3—8) 48—43
.11' 2217 (11x31) 36x27 en zwart heeft een
schijf en later de partij gewonnen.
Na 35 zetten had Palmer weer met zwart tegen
T. v. Beek aanmerkelijk positioneel voordeel wat
onderstaand diagram duidelijk maakt.
door JAN EDINK
W kkk
10 H
sHB
SA BAS
19Lf6xe5! (Wits bedoeling was dxe5, Pe4!
maar deze kleine combinatie doorkruist zijn aan
valsplan). 20 f4xe5. b4xc3: 21. b2xc3, d6xe5: 22.
Telxeö. Ta8- a4 (Om de aanvalsmogelijkheid Lc4—
na bijv. Dh3. g6 te verhinderen. Materieel gezien is
de balans in evenwicht gebleven maar wit zit op
gescheept met een dubbelpion die in het eindspel
slechts voor een enkele pion telt. Wits enige kans
was daarom actief spel en na afloop van de partii
bleek bij analyse Tg5 f5. De5 daartoe het beste
Na wits volgende passieve zet krijgt zwart
behalve het eindspelvoordeel van de vijandelijke
dubbelpion ook nog aanval). 23. c3— c4. f7—f5!:
24 Tfl—el, Tf8—f6' 25. Dg3-f4. Tf6—g6: 26
Te5—e2, Dd7 b7; 27 Df4—d2. Ta4—a8; 28 c3—c4
(Hoopt nog. Lc4 te kunnen spelen). 28Ta8d8.
•>9 Khl—gl Db7 b2; (Dreigt Dd4+ met pion
winst) 30 Dd2e3. Db2—b4: 31. Tel—fl, Td8—d5
32 c2c4, Td5d8; 33. Tfl—bl, Db4—a3; 34.
Ruud Palmer uit Huissen heeft voor de eerste
keer de provinciale titel van Gelderland veroverd
Na de voorlaatste ronde was hij reeds kampioen
wat erop wijst dat zijn score bijzonder hoog was in
dit toernooi. Hij won nl. 7 partijen, stond slechts
4 keer remise toe en verloor geen enkele partij,
wat zijn totaal score bracht op 18 punten uit 11
partijen.
H. v. Gerrevink, werd met 14 punten een goede
tweede, terwijl de gedeelde 3e plaats werden bezet
door T. Akkermans en T. v. Beek, de gedeelde 5e
plaats door H. v. Aalten en H. Kemperman.
Door een beter S.B gaat H. v. Aalten naar de
Rayonwedstrijden.Hieronder volgen enkele mooie
fragmenten uit partijen van de winnaar van dit
kampioenschap.
Reeds op de 16e zet bracht Ruud Palmer met
zwart zijn tegenstander B. Nijenhuis in moeilijk
heden door hier 12—17! te spelen.
Wit vervolgde hier met 21—16 (7—11) 16x7 (12x1)
43—39! (1—6) 48- 42 (6—11) 42—37 (11 16) 45—40
of? (Zeer aantrekkelijk lijkt hiei 28—22 doch dan
volgt (18x27!) 32x12 (3—8) 12x3 (13—18) 3x29
(23x41) Uit. Inplaats van 45—40 nu echter 3731
(3—8) 39—34 (812) 34—30 (18—22') 31—27 (22x31)
26x37 (12—18' 37—31 (18—22!) 30-25 (24-29) 33x24
(22x42) 24—20 (42—47) 20x29 (47x15). Uit
Na 45—40 (18—22) 32—27 (23x45) 27x29 (17—21)
26x17 (45—50) 29—23 (50x41) 23x14 (41x10) 17—12
(1023) Wit geeft het op
Na 35 zetten had Palmer met wit de navolgende
stand tegen H. v. Aalten.
o
O c
C O O
K O O O O
Q O g
3.9
Wit antwoordde met: 44—39? (hier moest 43-.,.-,
om op (17—22) enz. te vervolgen met 33—28 (22x33)
38x20 (15x24) 42- 38 met de dreiging 32 28!)
Noodgedwongen speelde wit hier 30—25 waarna
zwart vervolgde met (8—13?) en kansloos verloor.
Na 30-25 echter (19- 24') 25x14 (15—20) 14x25
(8—12) 29x20 «23 28) 33x13 (12 18) 13x22 (17x30)
25x34 (21x43, er> zwart heeft winstkansen.
