Amerika voetje
voor voetje naar
metrieke stelsel
„Wij houden
niet van het
woord
supermacht"
Japanse „Rode Leger" wilde utopische staat via geweld
INTERVIEW MET WLADEN KUZNETSOV, HOOFDREDACTEUR
VAN HET SOVJET-WEEKBLAD „DE NIEUWE TIJD''
Politiek systeem
ondermijnde het
sprookje van John
en Mieke Tunney
binnenland
buitenland
Uitdrukking
ONZEN
(Van onze correspondent)
WASHINGTON Langzaam, voetje voor voetje, beweegt
Amerika zich uit een oerwoud van maten en gewichten,
van duimen en voeten, ondermaatse ponden en onzen
waarvan er zesendertig in een kilo gaan en inflatie-tempe
raturen die in graden Fahrenheit gemeten worden.
(Van onze speciale verslaggever)
MOSKOU Wladen Kuznetsov is een van de hoofdredacteuren van het Sovjet
weekblad „De Nieuwe Tijd" dat behalve in de Sovjet-Unie elders in de wereld in ze
ven talen verschijnt. Als we samen door de lange gang van het krantengebouw aan
het Poeskinplein lopen zegt hij: „Dit was vroeger een hotel voor de gasten van de tsa
ren, nu behoort het aan het volk".
Helemaal aan het eind van de gang is zijn werkkamer, donker, slecht gemeubileerd met kale
muren. Alleen een portret van de alomtegenwoordige Lenin siert de muur. Kuznetsov zegt:
„Ik ben speciaal belast met de berichtgeving en back-ground over de kapitalistische landen.
Ik was jarenlang correspondent in Oost-Berlijn en heb ook veel vrienden in West-Duitsland Wladen Kuznetsov, lid van de hoofdredactie van het Sovjet-weekblad „De Nieuwe
Van welk politiek pluimage laat hjj in het midden, wil het ook niet zeggen. Tijd" en speciaal belast met de kapitalistische landen.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON Ex-Nij
meegse Mieke Sprengers (36)
wijt het mislukken van haar
huwelijk met senator V. Tun
ney van Californië aan het
politieke systeem, dat van
vrouwen van Amerikaanse po
litici verwacht dat zij in de
schaduw van haar man leven
en geen uiting geven aan per
soonlijke opvattingen Mieke
vertelt dat in een interview
met Winzola McLendon in
„Ladies Home Journal", een
Amerikaans damesblad met
een formidabele oplage.
Het huwelijk van John en
Mieke begon als een sprookje.
Mieke is mooi en John was,
aldus het februari-nummer
van „Ladies Home Journal"
„de verzen citerende atletische
zoon van Polly Lauder, erfge
name van Carnegie Steel-for-
tuinen en de ex-zwaargewicht
bokskampioen Gene Tunney".
Het politieke systeem maakte
Wladen Kuznetsov spreekt
vloeiend Duits, wikt zijn
woorden zodanig dat j e je
afvraagt of hij bang is teveeJ
te zeggen. Hier is duidelijk
een man aan het woord die
het prototype is van een
Rremlin-ambtenaar. Zijn
antwoorden zijn nimmer ont
hullend, vaak nietszeggend
en steeds voorzichtig. Ik
vraag me af -als we nauwe
lijks vijf minuten bezig zijn-
of het wel zin heeft het ge
sprek voort te zetten. Er zijn
honderden boekjes te koop
voor weinige kopeken waar
in ik zijn pasklare antwoor
den kan terugvinden.
Alsof hij mijn gedachten
raadt zegt hij: „U en ik ko
men uit twee verschillende
werelden, u zult het vaak
niet met me eens zijn en ik
niet met u."
Ik zeg: „Ik ben hier niet
gekomen om over menings
verschillen te praten maar
om antwoord te krijgen op
een aantal vragen.
Kuznetsov zegt: „U vraagt
iets over de rol van de klei
ne landen tussen de twee
supermachten. Weet u, het
woord supermacht is een ka
pitalistische uitdrukking. Wij
houden daar niet zo van.
Landen, groot of klein, moe
ten een constructieve, posi
tieve politiek voeren".
Ik zeg: „Dat las ik ook al in
I enkele boekwerkjes in de
trein naar Moskou. Kunt u
iets duidelijker zijn? Positief
en constructief zijn mogelijk
voor tweeërlei uitleg vatbaar."
Hij knikt: „Ik zal u voor-
ceelden geven. Finland, Po
en, de DDR en Tsjechoslo-
wakije om slechts enkele
voorbeelden te noemen, voe
ren een constructieve, posi-
.ïeve politiek. Ze zijn neu
traal, onafhankelijk, voeren
een ontspanningspohtiek. Er
zijn ook gevaren die deze
landen bedreigen. Het Sov
jet-leger moest tweemaal in
grijpen, in Boedapest en
Praag, om te voorkomen dat
reactionairen aaar een bloed
bad aanrichtten. Finland
wordt bedreigd door de spe
ciale banden die het met de
EEG heeft aangeknoopt. Wii
vrezen dat Finland daar na
delen van zal ondervinden
maar we zijn optimistisch
omtrent de neutrale politiek
van dat land.
Ik vraag: „En wat zegt u dan
van de infiltratie van de
Sovjet-Unie in Finland? De
economische infiltratie, de
studentenuitwisseling die -
naar men mij verteld heeft-
ten doel heeft een zekere
mate van russificering van
Finland?"
Kuznetsov: „Dat zijn leugens
om de goede betrekkingen
tussen ons land en Finland te
schaden. Gelooft u dat maar
niet. Trouwens het Franse
zer dagen dat Finland van de
EEG weinig goeds te ver
wachten heeft."
Vraag: „Ziet uw regering
geen heil in meer economi
sche samenwerking met het
westen? Ik bedoel dat in het
westen de top van de indus
trieën steeds meer gedemocra
tiseerd wordt. We naderen er
uw systeem. Kunnen de bei
de economische systemen niet
eveneens meer parallel gaan
lopen?"
Kuznetsov: „Dat nooit. We
kunnen samenwerken want
ei zijn bepaalde raakpunten.
Wij hebben veel van de ka
pitalistische landen geleerd
er zij ook van ons. Maar een
samensmelting van onze eco
nomische systemen is uitge
sloten."
Vraag: „De strijd in het Mid
den-Oosten is geluwd. Ziet u
dat als een Russisch-Ameri-
aaans succes? Of zijn de VS
hierbij de grote vredesorga-
r.isator. In het westen heeft
men zich nl. enigszins ver
baasd over de afwezigheid
van de Sovjet-Unie bij de
besprekingen in Genève?"
Kuznetsov: „Dat is een grove
misvatting. Dr. Kissinger
was hier in Moskou. Hij
heeft de Sovjet-politiek con
structief genoemd. Wij heb
ben uitstekende relaties met
de VS en met vele andere
landen. Zonder de Sovjet-
Unie zou „Genève" niet mo
gelijk zijn geweest. De resul
taten komen derhalve voor
50 procent op onze reke
ning."
En dan: „Hoe is de oliesitua
tie in Nederland? Zit u allen
in de kou?"
Het is een duidelijke stap
zijnerzijds om van het lasti
ge onderwerp Midden-Oosten
af te komen. Want de vol
gende vraag betrof de wa
penleveranties aan Egypte.
Ik zeg: „Och, het valt wel
mee. We hebben een zachte
winter in Nederland en de
olie blijft ondanks het em
bargo vloeien."
Kuznetsov interrumpeert:
„En de benzine. Wat betaalt
u daarvoor?"
Ik zeg: „Zo ongeveer 87 cent
per liter".
We rekenen het bedrag om
in Russische munt. Dan zegt
hij: „Dat is een héél kapi
taal. Nee, dan is ook dat hier
veel beter."
ik zeg lachend: „Ja, maar u
stuurt voor het restantbedrag
wapens naar de Arabieren."
Hij wordt nu een beetje
kwaad. Zegt dan: „Ik ontken
dat niet maar de VS zenden
wapens naar Israél, dus wij
naar onze Arabische vrien
den."
Ik zeg: „Of andersom". En
dan, want je moet het ijzer
smeden als het heet is: „Er
wordt in het westen niet al
leen gefluisterd maar ook
hardop gezegd. dat het
Kremlin de Arabieren heeft
opgestookt om het westen
blad „Le Figaro" schreef de-
met het oliewapen te tref
fen."
Hij zegt: „Dat is een grove
leugen. Dat zou de Sovjet-
Unie nooit doen. Wij bemoei
en ons nimmer met de bin
nenlandse zaken van andere
landen."
Ik zeg: „Daar denken miljoe
nen mensen dan toch wel
anders over."
Kuznetsovfnu duidelijk
boos): „Laten we een ander
onderwerp bespreken."
Ik zeg nog: „Nog even dit.
De Sovjet-regering moet toch
tegen het olie-embargo zijn.
Immers, door het oliewapen
worden niet alleen de wes
terse industrielanden maar
ook de arme Afrikaanse ont
wikkelingslanden getroffen".
Kuznetsov: „Het Kremlin
houdt de situatie nauwlet
tend in het oog. Er is veel
olie in de Sovjet-Unie. Wij
zijn bereid bij te springen in
deze landen. Trouwens, wij
leveren ook West-Europa en
met name uw land olie en
olie-produkten".
Vraag: „Kunt u iets zeggen
over de toekomst van de ko-
lcnproduktie in de Sovjet-
Unie? U weet wellicht wel
dat de kolenpïod'iiktie in het
westen op een eind loopt?"
Kuznetsov: „Ofschoon ik
geen econoom ben kan ik u
zeggen dat wij nog volop ko
len produceren. Er gaan zeer
veel kolen naar Polen, Tsje- I
cho-Slowakije, Hongarije. Er
zijn genoeg arbeidskrachten.
Er is geen werkloosheid zo- i
als in het westen. Hier kan
iedereen meewerken aan de i
opbouw."
-Daarmee is ons gesprek af
gelopen. We wandelen het
gebouw uit. Onderweg krijg
ik het jongste nummer van
„De Nieuwe Tijd" in het
Russisch en Engels. Kuznet
sov: „Als u er nog niet bent
geweest moet u beslist eens
naar het Lenin-mausoleum
gaan vanmiddag". Ik zeg:
„Daar was ik al, mar be
dankt". Hij zegt: „Twee keer
is ook de moeite waard, dat
doen meer mensen in Mos
kou
JAN SCHILS
Amerika schuifelt in de rich
ting van het metrieke stelsel.
De moeilijkheid is het Ameri
kaanse volk ervan te overtui
gen dat een omschakeling niet
moeilijk is en dat zij, wanneer
zijn weigeren metriek te den
ken, kilometers achterop kun
nen raken bij de rest van de
wereld.
Het Amerikaanse systeem, dat
tot voor kort ook in Engeland
zeer geliefd was, schijnt geba
seerd te zijn op de omvang
van een folkloristische Saksi
sche koning. Met het archaï
sche en irrationele systeem
van maten en gewichten staat
Amerika nu alleen onder de
geïndustrialiseerde landen.
Een deel van het Amerikaanse
publiek verzet zich blindelings
tegen alles wat nieuw is. Ty
perend waren enkele jaren ge
leden de bezwaren van Ho
ward Smith, een 82-jarig lid
van het Huis van Afgevaar
digden uit Virginia, die het
systeem afwees met de ver
klaring: „Ik heb mijn oplei
ding genoten in het klassieke
schooltje met een klaslokaal.
Het is voldoende gebleken.
Om heel eerlijk te zijn, ik
weet niet eens waf het metrie
ke stelsel is...."
Het metrieke stelsel werd in
1790 ontwikkeld door de Fran
se Nationale Academie. Het
enige moeilijke van het sys
teem is vandaag dat de meter
officieel 1.650.763,73 maal de
golflengte van de oranjerode
lijn van Krypton-86 is en dat
dan nog onder specifieke om
standigheden. Verder is het,
gekoppeld aan het decimale
stelsel de handigste meet-een-
heid die bestaat. John Quincy
Adams ontdekte dat al in
1821, toen hij vergeefs voor het
metrieke stelsel pleitte, „het
nieuw Franse systeem van ma
ten en gewichten" dat hij in
hoge mate bewonderde.
Amerika bleef aan de duimen
en voeten en aan de onzen
waarvan er 16 in een te klein
pond gaan vasthouden, of
schoon sedert 1893 in Amerika
het metrieke stelsel is ge
bruikt om het eigen systeem
te ijken. In 1968 werd er een
studie op touw gezet die twee
en een half miljoen dollar
kostte en drie jaar later een
studie van twaalf delen ople
verde waarin gezegd wordt
dat een metriek Amerika een
beter Amerika is.
Er liggen nu twee wetsont
werpen voor het Congres die
voorzien in de vrijwillige om
schakeling naar het metrieke
systeem over een periode van
tien jaar; gevolgd door een
periode van tien jaar waarin
het nieuwe stelsel van maten
en gewichten overwegend, of
schoon niet totaal overheer
send zal zijn. Het metrieke
stelsel is Amerika al binnen
geslopen via cameralenzen, ki
lowatts, via op de export geo
riënteerde bedrijven en de
sport. Op scholen in de staten
Maryland en Californië wordt
het metrieke stelsel naast het
oude systeem gedoceerd. Ie
dereen die een dollar kan wis-j
selen moet het kunnen leren.
volgens Mieke na veertien
jaar een eind aan het sprook
je.
Het ontnam haar haar eigen
identiteit en dwong haar
slechts het verlengstuk van
haar politiek zo succesvolle
echtgenoot te zijn. De vrouw
van de Amerikaanse politicus
is volgens Mieke de antithese
van Dolle Mina; de schaduw
van haar man.
Eigen initiatieven kon Mieke
niet ten uitvoer brengen. Zij
wilde een campagne voeren
voor hervorming van het to
taal vermolmde Amerikaanse
gevangenissysteem, maar John
Tunneys staf voelde daar niets
voor, omdat het onderwerp in
de staat Californië, waar John
zijn stemmen moet winnen,
niet bijzonder populair is. An
dere projecten van Mieke sto
ten eveneens up politieke be
zwaren.
Mieke woont met haar kinde
ren Teddy (12 Mark (9) en
Arianne (6) in een elegant
huis op Tracy Place in Wash
ington dat zij en John Tun
ney zes jaar geleden kochten.
Een carrière in de verxoop
van huizen in Californië mis
lukte. Een loopbaan in de mu
ziek leek, gezien het matige
succes van een i-ockplaatje
(Turn Around en The Habit of
Love) niet al te veelbelovend.
Het feit dat zij zelf geen car
rière heeft kunnen maken zit
haar klaarblijkelijk zeer hoog.
Zij beklaagt zich over de vol
komen ondergeschikte rol van
politieke vrouwen in Washing
ton en zegt: „Ken je een sena
tor die een vrouw heeft die
even beroemd is als hij
De echtgenoten willen niet dat
hun vrouwen teveel schitte
ren; de vrouw moet uiterst
voorzichtig zijn en niet teveel
lacht van haar man aflei
den.
(Van onze redactie buitenland)
TOKIO Het Japanse „Bo
de leger" dat onlangs meer
van zich heeft laten horen
door een tamelijk dilettanterig
uitgevoerde aanval op een
olieraffinaderij in Singapore,
werd in de jaren zestig ge
sticht toen een paar honderd
revolutionair denkende Japan
ners, merendeels studenten,
zich aaneensloten met de
plechtige gelofte dat zij van
Japan een utopische socialisti
sche staat zouden maken en
daarbij het geweld niet zou
den schuwen.
Men hoorde echter weinig
van de beweging tot het jaar
1970. Op 31 maart van dat
jaar dwongen negen studenten,
die zeiden lid van het .Rode
Leger" te zijn, de piloot van
een JAL-P eing kort na het
begin van een binnenlandse
vlucht van Tokio naar Foekoe-
oka onder bedreiging met Sa
moerai-zwaarden en explosie-
ven naar de Noordkoreaanse
hoofdstad Pjongjang te vlie
gen. Bij een tussenlanding m
Foekoeoka mochten 23 passa
giers, voornamelijk vrouwen
en kinderen, uitstappen. Met
nog 99 passagiers vertrok het
toestel daarna naar Korea, na
derde de 38ste breedtegraad
maar veranderde na inter
ventie van Zuidkoreaanse
straaljagers van koers en land
de op het vliegveld van Se
oel.
Daar trachten de Zuidkore-
•anse autoriieitrn de ksners te
Suggereren dai zij in Pjong
jang waren geland. Zuidkore
aanse militairen droegen
Noordkoreaanse uniformen en
de Zuidkoreaanse vlaggen wa
ren door Noordkoreaanse ver
vangen. De kapers doorzagen
na enige tijd echter de mislei
ding.
Na dagenlange onderhande
lingen, waarbij Noord-Korea
een veilige terugkeer van pas
sagiers en bemanning garan
deerde, mochten de passagiers
en vier stewardessen de
Boeing in Seoel verlaten. De
kapers hadden het aanbod
aanvaard dat de Japanse on
derministerie van transportza
ken als gijzelaar mee zou
gaan. Argwanend geworden na
de eerdere pogingen hen te
misleiden moest een socialis
tisch parlementslid komen be
vestigen dat de nieuwe gijze
laar inderdaad de onder-minis
ter was.
Na een verblijf van 79 uur
op het vliegveld van Seoel
vertrok de Boeing tenslotte
naar Noord-Korea. De aan
komst van het toestel werd
door radio Pjorgjang gemeld
met de toevoeging dat het „vol
trotskisten en gangsters
Op 4 april arriveerde de
Boeing met de bemanning en
de onder-minister in Tokio. De
negen kapers bleven in Noord-
Korea.
Na de Koreaanse operatie
bestonden de activiteiten van
het Rode leger" voornamelijk
uit gewapende roofovervallen
en bomaanslagen in Japan.
In 1972 verplaatste het leger
zijn operaties naar het buiten
land. Het schaarde zich achter
de Palestijnse guerrillabewe
ging en 'iet dit blijken met de
bloedig eactie op 30 mei van
dat jaar toen een uit drie Ja
panners bestaande zelfmoord
brigade dood en verderf zaai
de op het Israëlische vliegveld
Lod, waarbij 26 doden vielen.
Twee leden van de brigade
pleegden ter plaatse zelf
moord. De derde, Kozo Oka-
moto, werd gevangen geno
men. Hij zit nu een levenslan
ge gevangenisstraft in Israël
uit. Met allerlei terreuracties
is later getracht Israël te
dwingen Okamoto vrij te la
ten, doch Israël heeft zich
hierdoor nimmer laten intimi
deren.
Sedert de organisatie in
1972 door de Japanse politie
nagenoeg werd opgerold heeft
zij weinig activiteiten meer
ontplooid.
In feite teeft het „Rode le
ger", Sekigun-Ha zichzelf ver
moord door innerlijke ruzies
over ideologische kwesties. Er
werden tribunalen gevormd
waarvoor aanhangers die er
afwijkende meningen op na
hielden zich moesten verant
woorden. Geheel overeenkom
stig de fanatieke instelling
werden .dissidenten" gemar
teld, naakt aan bomen gebon
den en daarna vermoord.
Toen de politie in de bergen
van Midden-Japan de lijken
ontdekte van veertien „te-
rechtgestelden" werden vijf
leden van het „Rode leger"
gearresteerd. Zij werden te
vens beschuldigd van moord
op twee politiemannen en een
burger tijdens de belegering
van een villa waarin de terro
risten zich hadden ver
schanst.
Op 13 februari 1973 begon
in Tokio het proces, dat naar
verwacht wordt wel enkele ja
ren zal duren, gezien de te
genwerking van zowel de ver
dachten die zich krachtda
dig verzetten tegen pogingen
hen naar de rechtszitting te
brengen -n de verdedigers,
die enorm ingewikkelde nro-
cedurekwesties aanslepen.
De ideologische woordvoer
der van de revolutionaire
groep, de 28-jarige Tsuneo
Mori, heeft zich aan de straf
zaak onttrokken door in zijn
cel zelfmoord te plegen. Men
had van hem een ideologische
verklaring verwacht voor de
moorden en voor de gewapen
de revolutie die het „Rode le
ger" van plan was te ontkete
nen.
De aandacht van de recht
bank ging daarna vooral uit
naar de 27-jarige studente Hi-
roko Nagata. Zij wordt ervan
beschuldigd dertien moorden
te hebben gepleegd en te heb
ben deelgenomen aan roofo
vervallen. Volgens de politie
is zij de onhandelbaarste van
de groep gevangenen. De
vrouw heeft samen met Mori
de tribunalen geleid, die dissi
dente leden veroordeelde en
liet vermoorden of martelen.
De drie andere beklaagden
zijn de 26-jarige Hirosji Saka-
guchi, de 25-jarige Kunio Ban-
do en de 24-jarige Masakuni
ioshino. Zij moeten zich ook
verantwoorden voor de dood
van de twee politiemannen en
een burger vlak voor hun ar
restatie.
Het justitieel onderzoek gaf
een beeld van de harde ideolo
gische lijn die de leiders van
de groep volgden. Buitenech
telijke seksueel verkeer werd
zonder meer met een doodvon
nis bestraft. Overlevenden
hebben een beklemmend re
laas gedaan van de nachtelijke
processen in schuilplaatsen in
de bergen, waar de beklaag
den werden gemarteld om zt
tot een bekentenis van hun
„zonden" te dwingen. Zij die
ter dood waren veroordeeld
moesten door medeleden van
de groep worden omgebracht.
Soms werden de slachtoffers
aan ln de sneeuw geplaatste
balken vastgebonden en ach
tergelaten, waarna zij dood-
vroren.
De verhoren brachten tevens
aan het licht dat het „Rode
leger" plannen hadden opge
steld voor een gewapende op
stand in Tokio, die in april
1972 had moeten plaatsvin
den.
Momenteel zijn het nog en- I
overgebleven „oudstnj- 0 Na de aanslag op de raffinaderij in Singapore werd een veerboot je gekaapt. Dagen later bracht
ders', die nu van zich doen een Japans vliegtuig de kapers naar Arabië.