Bruiloft in een bezette fabriek
van
lot
Beeldtelefoon
puur techniek
of verdieping
communicatie
Rentespaarbrieven met 9% rente
VAKBONDSBESTUURDERS DEKKEN MEISJES IN HELMOND TOE
Ex-SUFA-directeur
op vrije voeten
binnenland
buitenland
Logboek
Eed
Hongerstaking
NAC-actie
paplap
iw pan
WIT KRUIS
TWEELEDIG
Verwaarloosd vee
in beslag genomen
Hasj-gebruiker
vindt straf in
strijd met nota
Bredase
Jazz-veferanen
VVD-advertenfie
Waarom toch?
Roofoverval op
bejaarde boeren
Die extra hoge rente is er ook voor
De Grenswisselkantoren NY
Woensdag 20 maart 1974
u
(Van een onzer verslaggevers)
HELMOND Vrijdag schalt Mendelssohn in een ar
beidsconflict. Door de poorten van de waarschijnlijk dan
nog steeds bezette Philips-Usfa te Helmond stapt, blo
zend of bleek, maar onversaagd Ria binnen met aan haar
arm haar verse gemaal, die als een konijntje van zijn
sla, op zijn huwelijksdag is weggerukt uit de kerk om
zijn vrouw in haar aktie te steunen.
Geen wittebroodsweken voor Ria. De bezetting van Philips
gaat door om te verhinderen dat de magere werkgelegenheid
van Helmond nog meer wordt uitgedund.
gaan" komen binnen. Leve
ranciers brengen leeftocht en
de vrouwen staan niet alleen.
In ploegendienst houden zij
dag en nacht, ook zaterdag
en zondag Philips-Usfa bezet.
Ze slapen in slaapzakken en
worden 's nachts moederlijk
toegedekt door de vakbonds
bestuurders J. Vianen en M.
Neesen, die overigens niet de
fabriekshal mogen binnenko
men.
Want Usfa staat voor Utra
Sonar Fonar Apparatuur, of
tewel uiterst geheime appa
raatjes voor defensie die in
Helmond worden geassem
bleerd'. De vrouwen hebben
een eed van geheimhouding
moeten aflegigen en dit ne
men zij uiterst serieus.
Bij de ingang van de fabriek
staat een rode Daf waarin
twee bewaaksters, die elke
bezoeker tegenhouden, en
degenen die mogen doorlo
pen komen nog niet veel
verder dan de entree die in
een communicatieeentrum is
herschapen. De deur naar de
werkplaats blijft dicht. Alle
glas is beplakt, en er staat
zelfs een hoge kast aan de
binnenkant zodat een blik op
de militaire apparaatjes uit
gesloten is.
Zevenentwintig vrouwen
en drie mannen hebben vori
ge week dinsdag „nee" ge
zegd, niet om het machtige
raderwerk van Philips een
halt toe te roepen, maar het
tegendeel: om het miezerige
fabriekje in Helmond draai
ende te houden.
Philips wil het Helmondse
kleinkind terugroepen naar
de moederschoot Eindhoven
omdat er geen behoorlijk ar
beidspotentieel in Helmond
zou zitten.
Maar Bia en haar medebezet-
sters willen dit voorkomen.
Ze hebben de macht overge
nomen van Philips-Usfa en
ondertussen een record ge
vestigd: de langste bezetting
van een bedrijf in Neder
land.
Het conflict staat op scherp:
Philips weigert vanaf deze
week de salarissen door te
betalen en het NKV i.e. haar
industriebond heeft zich be
reid verklaard voor de cen
ten te zorgen.
Een schijnbare remisestand.
Wie zal wijken, de industriële
reus in Eindhoven die zijn
machtige tentakels over de
gehele wereld heeft uitgesla
gen Of de veste van vrou
wen die nog lang niet wan
kelt?.
0 In de hal van de Usfa.fabriek, de enige plaats waar „buitenstaanders" mogen komen, zijn
bezetters in gesprek met journalisten.
een tweede Philips erbij en
'«roepen zich op beloften
door de mogol uit de licht
stad.
Want de stemming in Hel
mond is opperbest. De bur
gemeester heeft zijn sympa
thie betuigd. De telegram
man met „Mooi zo, door-
De bezetters willen niet naar
Eindhoven. Ze hebben geen
zin om te pendelen, zoals
2000 stadsgenoten, maar
daarentegen willen zij niet
dat werk vertrekt uit Hel
mond dat het toch niet zo
breed heeft, zij willen zelfs
Overal hangen plakkaten
„Philips, ga je schamen",
„Wij hebben Philips bij de
neus" (tekening van man
nenkop met pleisterhelm om
de neus) en er hangt een elk
uur groeiend logboek aan de
muur zoals: 17 maart 8 uur
opstaan. Nog niet zo lang
uitgeslapen in deze dagen.
De zon schijnt en we gaan
de zesde dag in. Veel bezoek,
veel attenties.
22.00 uur feest. We hebben
de langste bezetting van heel
Nederland.
18 maart.
7.30 uur Ieder heeft zich ver
slapen.
7.45 uur Personeel besluit
met bezetting door te gaan.
De Industriebond NKV staat
garant voor salaris. Brief aan
directie.
13.00 uur Philips-Usfa Eind
hoven gebeld voor technisch
medewerker daar een appa
raat defect was dat nodig is
voor de produktie.
13.30 uur. Philips-Usfa heeft
teruggebeld dat geen tech
nisch man in Helmond mag
komen. Dit houdt in dat door
overmacht een deel van de
produktie geen doorgang kan
vinden.
Districtsbestuurder Vianen:
„De meisjes zorgen zelf voor
alles we mogen niet eens
naar binnen kijken omdat ze
later geen moeilijkheden
vanwege de veiligheidsvoor
schriften willen hebben.
Daar hebben ze namelijk
voor getekend. Ook al krij
gen ze geen salaris, ze wer
ken gewoon door. We hebben
de directie gevraagd om de
kluis te openen maar dat
hebben ze geweigerd. We
hebben dus alles gedaan en
als het werk straks stopt is
dat overmacht. Grof ingrij
pen zoals door de politie zie
ik voorlopig niet, dat zou
Philips niet zo graag aandur
ven.
De meisjes zijn zelfs bereid
om in hongerstaking te gaan.
Het kan ze niet schelen wat
voor werk er komt als er
maar werk blijft. Voedsel en
zo is geen enkel probleem.
De bakker levert brood zon
der betaling, de groenteboer
geeft een kistje sinaasappe
len af en een handelaar heeft
een radio en tv neergezet.
Wijj mannen slapen 's nachts
in de entree en de vrouwen
elders in het gebouw. Op dit
ogenblik zie ik geen enkele
oplossing van het conflict".
De meisjes zelf geven geen
krimp. Aspirant-bruid Ria
vertelt dat ze na de plechtig
heid vrijdag in de kerk su
biet naar de fabriek gaat en
dat daar 's avonds gefeest
wordt. Haar man gaat volle
dig akkoord. Strikt genomen
heeft ze vakantie, maar voor
de goede zaak wil ze solidair
zijn.
Een ander meisje vertelt van
„een AOW-er die ons geld
wil geven van het beetje wat
hij heeft. Hij heeft 40 jaar
bij Philips gewerkt en weet
hoe het daar is".
Commentaar derde meisje:
„We worden nog rijk".
Het werk en de atmosfeer
worden als „leuk" omschre
ven. Repressailles vreest
men niet en na zeven dagen
bezetting is er nog niemand
dlie zich verveelt.
Buiten in de rode Daf heb
ben twee nieuwe bewaak
sters plaatsgenomen. Ze wui
ven hartelijk, maar springen
eruit als een man binnen
komt, want de bezetting gaat
door.
JAN KOESEN
Brieven voor deze rubriek moeren
rrfet volledige naam en adres worden
ondertekend. Bij publikatie zullen deze
vermeld worden. Slechts bij hoge uit
zondering zal van deze regel worden
afgeweken. Naam en adres zijn dan bij
de redactie bekend. Publikatie van brie
ven (verkort of onverkort) betekent niet
dat de redactie het In alle gevallen
*ens Is met inhoud, c.q. strekking.
Een invalide medemens
kreeg ruim een week gele
den een grief van het Ge
meenschappelijk Administra
tiekantoor.
Die brief begon als volgt:
„Ingevolge de voor u gelden
de uitkeringsregeling op gra
fische voorwaarden van de
B.V. Banken wordt aan u ge
durende ten hoogste 24
maanden, te rekenen vanaf
de datum met ingang waar
van de uitkering krachtens
de wao 29 mei 1973) is
toegekend, een aanvullende
uitkering verstrekt. De aan-
vullende uitkering bedraagt
95% van 100/106 maal het
dagloon, waarnaar de uitke
ring krachtens de wao is
vastgesteld verminderd met
80% van 100/106 maal uw
dagloon. Nu per 1 januari
1974 voornoemd dagloon met
6,51% is verhoogd zou uw
bruto-uitkering ingevolge de
verlengde uitkeringsrege
ling hebben bedragen 95%
van 100/106 maal 111,72
6,51%) 106,65, ware het
niet dat op u ook van toepas
sing is het besluit toeslag
wao-gerechtigden B.V.-Ban-
ken van 1972".
Verderop in de brief staat:
„Mocht u het met boven
staande niet eens zjjn dan
kunt u aan ons adres een
voor beroep vatbare beslis
sing aanvragen".
Bij het Gemeenschappelijk
Administratiekantoor wordt
dus aangenomen dat dit
ambtelijke koeterwaals zon
der meer begrepen wordt.
Een toch eigenlijk
veronderstelling.
botte
van mens tot
mens
0 Zitten bepaalde zaken
u erg hoog? Hebt u ge
voelens of gedachten
waarvan u denkt dat an
deren er iets aan hebben?
Zet ze dan op papier en
stuur ze naar: De Stem,
redactie „Van Mens tot
Mens", Reigerstraat 16,
Breda.
„er zijn mensen die praten
met elkaar djn.v. auto's
ijskasten geld en televi
sie ze zeggen niets hun
riond is een parkeerplaats
van vriesblokken biljetten en
netstoring".
Marcel Messing, de schrijver
van bovenstaand gedicht, is
een van de mensen die niet
Maar komen met de steeds
voortschrijdende tedhniek in
"nze maatschappij. Op een di
recte, soms kinderlijke manier
protesteert hij tegen deze
technocratisering waarvan hij
vreest dat die het in-menselij-
ke in onze samenleving zal
overwoekeren en verstikken,
hit in-menselijke, waarmee
bij vooral doelt op het inter
menselijke, de communicatie,
wordt door hem gezien als het
enige wat echt waardevol is.
Het tegenstrijdige is echter
dat de communicatie in onze
maatschappij steeds meer tot
stand komt met behulp van
allerlei technische apparatuur
telefoon t.v., radio, tape-re-
eorder enzovoort hebben in de
loop c(er jaren hun eigen
Plaats verworven. De commu-
moatie-mogelijkheden zijn
nierdoor vergroot, maar de
V1'aag is of de communicatie
"Pk uitgediept wordt. Velen,
waaronder bijvoorbeeld Mes
sing, hebben hier hun twijfels
over.
Neem nu de nieuwste ont
dekking op het gebied van de
telecommunicatie: de beeldte
lefoon, die onlangs door Phi
lips en de PTT geïntroduceerd
werd.
Een druk op een knop ein je
kunt eerst je eigen gezicht op
een klein t.v.-toestel laten ver
schijnen. zodat je, alvorens de
gesprekspartner recht in de
ogen te zien, nog even je das
recht kunt trekken of je haar
kunt kammen. Door het in
drukken van weer een andere
knop kun je een groot wit
loruis laten verschijnen, waar
door de ander weet dat er iets
is wat hij niet mag zien. Waar
blijf je met je communicatie,
het open-staan voor een ander,
wanneer je opeens zo'n kruis
voor je neus krijgt? De beeld
telefoon, gepresenteerd als be
langrijk hulpmiddel bij het tot
stand brengen van communi
catie, heeft hier geen oplossing
voor.
Professor dr. J. Bordewijk,
hoogleraar in de telecommuni
catie in Delft en mede-uitvin
der van het elektronisch sehool-
boord, gelooft dat elke nieuwe
uitvinding in eerste instantie
door de meestp mensen met
grote scepsis ontvangen wordt.
„Altijd wanneer een technicus
erin slaagt om een bepaalde
beperking in onze samenleving
op te heffen, blijkt dat ieder
een toch aan die beperking
gehecht was. In het begin wil
men er gewoon niet aan en
reageert men min of meer
overrompeld", aldus de Delftse
professor. „Zo was het met de
telefoon, zo is het ook met de
beeldtelefoon".
De heer 3. Stappers, docent
in de communicatieweten
schappen in Nijmegen, ziet
echter meer problemen bij de
beeldtelefoon dan alleen maar
het gewennings-proces.
„De term" „communicatie
bevordering" waarmee de in
troductie van de beeldtelefoon
gepaard ging, is eigenlijk
twee-ledig, maar wordt door
elkaar gebruikt. Wat bevor
derd wordt is de technologie
van de communicatie, maar
niet de toename van begrip in
het menselijk kontakt. Tele
communicatie is geschikt voor
het doorgeven van berichten,
maar dat is voor mij geen
communicatie", aldus de heer
Stappers Zijns inziens is er
weinig veranderd: De uit
breiding van de communicatie
mogelijkheden die de laatste
jaren heeft plaatsgehad heeft
er niet toe geleid dat men
nader tot elkaar is gekomen.
Vaak is zelfs het tegendeel
waar. Kijk naar de televisie
die o.a. als pretentie had om
de gezinsband te versterken,
en waarvan nu blijkt hoe com
municatie-dodend het toestel
kan zijn, al zie je op dat
toestel nog zo goed wat er in
de wereld gebeurt".
Naast alle uitspattingen van
technisch vernuft heeft men
bij Philips ook wel aan de
andere kant gedacht: een team
van psychologen is ingescha
keld om te bestuderen hoe
men reageert op deze nieuwe
wijze van communiceren. Een
buitenstaander krijgt alleen
wel eens de indruk dat deze
psychologen zich meer bezig
houden met de manier waarop
men zo» vlug mogelijk ver
trouwd kan raken met de
beeldtelefoon, dan dat ze zich
afvragen wat er nu eigenlijk
gebeurt met het kontakt dat
BAARN (ANP) In op
dracht van de officier van jus
titie te Utrecht zijn in Baarn
drie verwaarloosde koeien en
een stier uit een schuur ge
haald en iin beslag genomen.
De drie drachtige vaarzen en
de stier stonden tot hun buik
in hun eigen vuil.
Volgens de inspecteur van
de dierenbescherming in
Baarn moeten de dieren onge
veer anderhalf jaar in deze
houten schuur van acht bij
vijf meter opgesloten hebben
gestaan. Twee andere koeien
die kort geleden in het wei
land zijn gelaten, doch ook al
die tijd in het houten schuur
tje hebben gestaan, zijn even
eens in beslag genomen.
mensen hebben via dit appa
raat.
Gevaar voor doordraverij
door het enthousiasme over de
nieuwe ontdekking is hierbij
niet uitgesloten. Of, zoals prof.
Bordewijk zegt: „Voor velen
onder de technici is het medi
um de boodschap en niet wat
er door gebruik van dat medi
um wordt duidelijk ge
maakt".
Tegenover deze verstokte
technocraten staan mensen als
dichter Messing, die, vaak ook
ongenuanceerd (maar hebben
ze wel een keus?) hun -over
tuiging uitschreeuwen:
„techno-vingers met ijze
ren pols die telestralen
samenbundelen in een
elektronenkanon dat zijn
welgevormde stippels en lij
nen afvuurt op de beeld
buiskijker om mee te
laten kommuniceren in
een gigantisch hersenappa-
raat goede avond".
De waarheid zal wel ergens
in het midden liggen. Of, zoals
Messing in een ander gedicht
zegt
„dichters heten dromers om
dat ze geen modellen kon-
strueren - 't is maar net
wat werkelijkheid is".
UTRECHT (ANP) Zeer
onrechtvaardig vond de 26-ja-
rige Soester laborant Egbert
K. het dat de Utrechtse offi
cier van justitie mr. J. Arps t
300 boete tegen hem eiste we
gens het bezit van negen gram
hasj. Het was Egbert een
raadsel, dat de officier een
dergelijke straf in het hoofd
had, terwijl minister Vorrink
van Volksgezondheid zojuist
een nota heeft ingediend
waarmee beoogd wordt het ge
bruik van soft drugs (zoals
hasj) uit de sfeer van de
„zware criminaliteit" te ha
len.
Met het oog op het komend
vierde internationale Oude
Stijl Jajzz-festóvial te Breda,
van hemelvaartsdag, donder
dag 23 mei tot en met zondag
26 mei worden weer volop voor
bereidingen getroffen.
Zo is o.a. het idee geboren
om via een oproep aan Breda
se Jazz-veteranen te tonen dat
Breda een stad is, waar al
meer dan een halve eeuw jazz
wordt gemaakt. Tijdens diver
se jazamandfestaties is geble
ken, dat ieder die ooit jazz
muziek gemaakt heeft in Breda,
nog steeds belangstelling blijft
houden voor zijn favoriete
muziek. Wij zijn ervan over
tuigd, dat de meerderheid van
deze jazzvrienden het bloed
voelt kriebelen om weer eens
lekker mee te pieren. Zou het
daarom niet mooi en gezellig
zijn weer eens met de maten
bij elkaar te kramen om te
zien of er in het kader van
het jazzfestival '74 gezamenlijk
iets is te organiseren? Vain de
karnt van het festivalbestuur is
enthousiast gereageerd op dit
idee Mooht u anderen kennen,
waarvan u veronderstelt dat
ze deze oproep niet gelezen
hebben, dain stellen wij het
zeer op prijs als u ook met
hen contact opneemt.
Daarom schrijf zo spoedig
mogelijk naar Toon Plasman,
Passage 11, Breda, tel. 37327.
Jan Canters, Duurstedestr. 142,
Breda, tel. 52931. Chris de
Bruijin, P. Windhausenweg 4,
Breda, tel. 46174.
Naar aanleiding van de pu
blikatie vain de advertentie
wan de WD-er Hans Wiegel
wil ik toch wel even een paar
dinigen opmerken. De heer
Wiiegel merkt n.l. op: ik ci
teer: „Wat hangt ons dan weer
boven 't hoofd?" Daar bedoelt
hij dan natuurlijk de WD
mee, ik kan hem dit wel dui
delijk maken. Wat hem boven
het hoofd hangt is n.l. het
grote wantrouwen dat zowel
de politieke partijen als de
kiezer tegenover de WD gaan
krijgen. Als de heer Wiegel
het niet kan laten om op on
democratische wijze van wer
ken en het motto van rijk-
rijker en arm-armer te hand
haven, ga je dan nog met zo'n
partij in zee? Een partij die
nog nooit heeft bewezen dat
zij eohte oprechte bedoelingen
heeft.
En als de heer Wiegel boos
ls, op het feit dat ook de KVP
wan deze zaken niet gediend
blijkt te zijin, vat hij dat op
als een kwalijke vrijage.
Het spijt me voor de heer
Wiegel om even kenbaar te
maken dat uit mijn vele erva
ringen bijv. in het ombuds-
werk wel is gebleken dat de
mensen een partij als de WD
met haar principes liever zien
gaan dan komen. Enorm veel
ellende is er de laatste jaren
naar buiten gekomen, door het
doen en laten en hard werken
van mensen die zich echt in
willen zetten voor de gemeen
schap. Maar doordat deze
mensen wat over hebben voor
hun medemens en zelfs hun
inkomen willen delen, krijst
de heer Wiegel wat hangt ons
nu boven het hoofd". Ja mijn
heer Wiegel bewijst u eerst
maar eens wat u dan wilt
opofferen voor een ainder. Ik
hoop dat de WD een partij
wordt die we kunnen zien als
onbelangrijk. Want ik moet er
niet aan denken ooi door een
stelletje haatdnagers bestuurd
te worden.
BREDA J-A.C. de LEEUW
Onder meer in ww dagblad
las 'ik dat de voetbalvereni
ging NAC, voor wat betreft
haar laatste thuiswedstrijden
diverse aoties op touw heeft
gezet, in de hoop een- groter
piubliek naar haar stadion te
trekken. Voor wat betreft een
wan deze acties heb ik mijn
bedenkingen. Er worden n.L
onder de houders va neen
passe-partout (tegen voordelig
tarief te verkrijgen voor
NAC's laatste thuiswedstrij
den) o.m. volledig verzorgde
reizen verloot naar wedstrij
den van de binnenkort in
West-Duitsland te spelen we
reldkampioenschappen voetbal.
De seizoen-kaarthouders, zoals
ondergetekende er één van is
- in wezen toch NAC's meest
trouwe clientèle - worden niet
in de gelegenheid gesteld mee
te dingen naar een van die
reizen. Ik ben dan ook van
mening dat in deze de sei
zoenkaarthouder door net
NAC-bestuur niet o-p zijn
w-aarde wordt geschat.
BREDA J A. LOMMERS
(ADVERTENTIE)
Zaterdag 16 maart j.l. hield
Delta Sport afd. Atletiek uit
Ziierikzee een preetatiieloop
over 15 kilometer in de Do
meinen te Westerschouwen.
Wat aanvankelijk een groot
succes leek te worden, werd
een groot debacle. De route
diie vlak voor de start nog in
orde was bevonden, was over
ruiim 7 km- afgebroken. Alle
bordjes pijltjes en andere aan
wijzingen waren verdwenen
(schadepost van ruim honderd
gulden). Alle deelnemers,
waaronder mensen afkomstig
uit Z'eeuwsch-Vlaanderen, Rot
terdam en Noord-Brabant wa
ren zeer ontstemd (wat te be
grijpen is). Wij, bestuur van
s.v. eDlta Sport vragen ons af
wie er nu lol in heeft om
zoiets te doen. Ieder die ons
inlichtingen kan verschaffen
zouden wij zeer dankbaar zijn.
ZIERIKZEE.
HET BESTUUR VAN S.V.
DELTA SPORT, tel. 01100—
3428-
ROTTERDAM De voor
malige directeur van de Stich
ting Uitvoering Pinanciéle Ak-
ties (SUFA), de 34-jarige Al-
bert B. uit Rotterdam is in
afwachting van zijn berechting
in april uit voorlopige hechve-
nis ontslagen. Daartoe heeft de
raadkamer van de Rotterdam
se rechtbank, dit weekend be
sloten. Men vond dat er
gezien de houding en m:le-
werking van D. tijdens het
vooronderzoek geen kans
was op ontvluchting en geen
kans op herhaling. Men vrees
de dan ook niet dat W. zich
zou onttrekken aan zijn be
rechting.
De ex-SUFA-direct sur moet
zich verantwoorden voor ver
duistering, valsheid in ge
schrifte en niet ambtelijke
corruptie voor een totaalbe
drag van meer dan driekwart
miljoen gulden. Het merendeel
van dat geld heeft B. geïnves-
tee"d in een hotel op het
Spaanse eiland Ibiza. Geruch
ten gaan dat Albert li. int-.x -
sen vertrokken is naar dit ei-
lind waar zijn vrouw een sou
venir winkeltje drbf;
UFFELTE (ANP) Vier
jongemannen hebben maandag
avond een roofoverval ge
pleegd bij twee bejaarde land
bouwers in Uffelte (Dr.). De
jongemannen dreigden met
een mes en vroegen geld. De
landbouwers zijn verwond aan
handen en gezicht. De rover»
zijn met tien gulden buit ver
trokken in een gereedstaande
wagen. De rijkspolitie in Uf
felte stelt in samenwerking
met de technische recherche
een onderzoek in.
U kunt nu óók van die extra hoge rente profiteren. Zorgeloos, risikoloos. Laat uw geld
groeien met GWK-rentespaarbrieven. Dat zijn spaarbewijzen aan toonder (dus niet op naam
gesteld) met een looptijd van 5 jaar en een rente van 9%U kunt ze zonder administra
tieve rompslomp voor f 500,- of voor f 1000,- kopen bij elk GWK-kantoor.
De brief van f 500,- groeit in 5 jaar naar f 770,- en aan de aanbieder van een brief van
f 1.000,- betaalt GWK na 5 jaar f 1.540,- uit.
Tussentijdse uitbetaling is mogelijk. Over de fiskale voordelen informeert GWK u graag.
Bij GWK ligt een folder voor u klaar. U weet toch dat vrijwel alle GWK-kantoren - op
de stations en aan de grenzen - doorlopend geopend zijn, meestal ciok *s avonds en in het
weekend?
I
Hoofdkantoor: Centraal Station Amsterdam,
Postbus 721, tel. 020-221324
(samenwerking van N.V. Nederlandse
Spoorwegen, N.V. AMEV en Pier son.
Heldring.Pierson)
l
