Groei Zeeuwse jachthavens 10 procent
Kandidaten stellen zich voor
Er is wel een rampenplan
NA DE PRET DE GIER
KVP EN CVP WERKEN AAN
MILIEUPROBLEMEN
Commissie
maakte
plan
voor de
eeuwigheid
MINDER DAN IN 1972
PLEITBEZORGER VAN DE STAAT OVER
KERNCENTRALE BORSSELE
Solistenconcours van
KNF in Kapelle
streek
Droog weer
V oor wedslrij den
metselen in
Oosterhout
Oosterschelde-
Klaasesz
België trekt
geld uit voor
wal radar
posten
3
Donderdag 7 maart 1974
1
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG Uit een
VVV-enquête onder Zeeuwse
jachthavens is gebleken dat de
«roei vn het aantal overnach
tingen in 1973, tien percent
bedroeg. Dat is vijftien a
twintig percent minder groei
dan in 1973. Het aantal ge
schutte pleziervaartuigen in
1973 nam ten opzichte van
1972 met 16,5 percent toe. De
haven met het grootste aantal
ovcrnachtigen in 1973 was
Zierikzee, met zevendui
zend.
Veere met de havens Oost
watering en Stadshaven kwam
op de tweede plaats met ruim
zesduizend overblijvers. Een
aanzienlijke teruggang verge
leken bij 1972, toen de beide
Veerse havens meer dan acht
duizend overnachtingen boek
ten.
De aanlegcapaciteit van
Brouwershaven steeg door de
ingebruikneming van een
nieuwe haven, zodat het aantal
overnachtingen toenam van
zestienhonderd in 1972 tot
ruim 5700 in 1973.
Breskens bezet de vierde
plaats met 4370 overnachtin
gen. Ruimtegebrek veroor
zaakte hier een teruggang met
vierhonderd overnachtingen.
Ook in Bruinisse werd min
der overnacht. In 1972 nog
3850 maal, tegen 3550 maal in
1973.
Delta Marina in Kortgene
bezet op de overnachtings
„hitlijst" de zesde plaats met
3500 overnachtende schepen.
Vlissingen, grootste onder de
middelgrote Zeeuwse jachtha
vens, nam in 1973 tweedui
zend overnachtingen voor haar
rekening.
Ook Sint-Annaland boekte
een zelfde aantal overnachtin
gen.
De groei in laatstgenoemde
haven was in de afgelopen ja
ren beduidend groter dan in
Vlissingen. De drie jachtha
vens van Wolphaartsdijk regi
streerden gezamenlijk ruim
2100 overnachtingen. Yerseke
kwam door een groei met
tweehonderd overnachtingen
op zestienhonderd.
De vluchthaven van Rijks
waterstaat in Zijpe constateer
de een teruggang van achthon
derd overnachtingen en kwam
in 1973 uit op dertienhon
derd.
Colijnsplaat bleef dank zij
de verminderde teruggang
toch nog boven de duizend
overnachtingen.
Scharendijke en Burghsluis
groeiden naar het niveau van
Colijnsplaat.
Het aantal aankomsten van
pleziervaartuigen in 1973 be
droeg voor twintig Zeeuwse
havens bijna achttienduizend
Het totaal aantal onvernach-
tingen in deze havens kwam
op 32.200.
Uit de statistiek, gepubli
ceerd in het blad „Zeeland
Vakantieland" kan worden op
gemaakt, dat juli de drukste
maand in 1973 was. In bijna
alle havens werd het grootste
aantal overnachtingen in deze
maand geboekt.
De sluis in de Grevelingem
dam schutte 3516 pleziersche-
pen méér dan in 1972. Dat
betekent een absoluut rekord
onder de zeven bij de enquête
betrokken sluizen.
0 Het voorjaar breekt aan. In
de buurt van Kloosterzande
was dat gisteren duidelijk te
zien. Beheerste het carnavals
feest de laatste maanden daar
de samenleving, nu staat de fie
re, bonte, boerencarnavalskop
buiten bedrijf in de agrarische
geur van gier. Het is nu de tijd
om. de weilanden te bemesten,
om het gras in de komende zo
mer beter te laten groeien.
Vooruitzichten voor vrijdag
en zaterdag, opgesteld door
het KNMI óp woensdag om
18.00 uur.
Droog weer met opklarin
gen. in de nacht plaatselijk
lichte vorst. Weersvooruit
zichten in cijfers gemiddeld
over Nederland.
Voor vrijdag:
Aantal uren zon: 2 of meer.
Min. temp.: omstreeks nul gra
den. Max. temp.: omstreeks 7
graden. Kans op een droge
periode van minstens 12 uur:
95 procent. Kans op een ge
heel droog etmaal: 90 pro
cent.
Voor zaterdag:
Aantal uren zon: 3 of meer.
Min. temp.: omstreeks nul gra
den. Max. temp.: omstreeks 7
graden. Kans op een droge
periode van minstens 12 uur:
95 procent. Kans op een ge-
neel droog etmaal: 90 pro
cent
fslanden
(ADVERTENTIE)
(Van een onzer verslaggevers)
GOES Het solistencon
cours 1974, dat wordt georga
niseerd door de Zeeuwse bond
van de Koninklijke Neder
landse Federatie (K.N.F.),
wordt dit jaar gehouden in
„De Vroocie" te Kapelle. Het
concours is verspreid over een
viertal dagen.
Op 9 maart begint het con
cours 's morgens om tien uur.
Voor deze dag hebben 110 so
listen ingeschreven. Op zater
dag 16 maart begint het solis
tenconcours van de Zeeuwse
bond 's morgens om elf uur.
Voor deze dag hebben zich 66
kandidaten aangemeld. Op za
terdag 23 maart begint het so
listenconcours, 's morgens om
elf uur en hiervoor hebben 58
solisten ingeschreven. Tenslot
te begint de laatste concours
dag op zaterdag 6 april 's mor.
gens om twaalf uur. Voor deze
slotdag hebben 38 solisten zich
ingeschreven.
Het maximum aantal pun
ten, dat op dit solistenconcuurs
kan worden behaald, is zestig.
Voor een derde prijs zijn ten
minste 30 punten nodng. voor
een tweede prijs tenminste 39
punten, voor een eerste prijs
tenminste 48 en voor een eer
ste prijs met lof tenminste 54
punten.
Filmliga De filmliga Sas
van Gent vertoont vanavond
(donderdag) in de Roselaer
twee films. De hoofdfilm is
Frency van Alfred Hitchkock.
Als voorfilm draait Nacht en
nevel van Alain Resnais. Aan
vang 20.00 uur.
(Van een-onzer verslaggevers)
OOSTERHOUT De lts in
Oosterhout is één van de vier
plaatsen, waar voorwedstrij
den zullen worden gehouden
voor de traditionele metsel-
wedstrijden, die tijdens de
Nationale Beroepenmanifesta-
tie van 23 tot 26 april in de
Jaarbeurshallen in Utrecht
zullen worden afgewerkt.
De voorwedstrijden in Oos
terhout zullen op 5 april
plaatshebben. Tot de deelne
mers daar behoren de heren
W. Dijkers uit Breda, J. Wille-
kes uit Baarle-Nassau, P.
Moens uit Nieuw- en St.-
Joosland, W. de Hamer uit
Nieuwdorp, J. Maas uit 's
Heer Arendskerke, G. van de
Kieboom uit Raamsdonksveer.
A. van Rijen uit Oudenbosch,
C. van Oers uit Roosendaal, M.
van Hoecke uit Zuiddorpe, A.
Abeelen uit Tilburg en F.
Snoeren uit Kaatsheuvel. De
drie hoogsteindigenden van el
ke voorwedstrijd gaan over
naar de finale. Bij de wed
strijden in Oosterhout zijn be
langstellenden welkom.
(vervolg van pag. 4)
Hun pleiter, mr. Schute, zei
op het standpunt te staan dat
de Nederlandse staat zich aan
de Euratom-richllijnen ont
trekt door in de aan de PZEM
verleende vergunning welis
waar op te nemen hoe er bij
dreigende radioactiviteit ge
handeld moet worden, inaar
dat is niet meer en niet min
der dan een waarschuwings
plan. „Er staat eigenlijk al
leen in wie wie moet opbel
len", aldus mr. Schute, die
zich overigens verbaasd toon
de over het feit dat de staat
deze regels nu ineens etaleert
als „rampenplan", terwijl tot
voor kort niemand wist dat er
een dergelijk rampenplan, zou
zijn. Ook de gemeente Borsele
niet, die toen maar eigenmach
tig een rampenplan heeft ge
maakt en gepubliceerd.
Mr. Schute zei daar veel
waardering voor te hebben,
maar knoopte er gelijk aan
vast dat dit gemeentelijke
rampenplan ook nauwelijks
die naam mag dragen. De ge
meente heeft nou eenmaal niet
de middelen om te voldoen
aan de Euratom-voorschriften.
Hij stelde dat dit een zaak
van re staat is (Euratom
schrijft het de lidstaten voor)
en dat de staat in gebreke is
gebleven, juridisch gezegd:
zich schuldig maakt aan een
onrechtmatige daad.
Mr. Droogleever Fortuljn, de
pleitbezorger van de staat, be
twistte dit. Er is wel degelijk
een rampenplan in de zin van
de Europese voorschriften,
meende hij. Ook ontkende hij
dat te reactor in Borsele min
der veilig zou zijn dan bij
voorbeeld de Amerikaanse
centrales. Uit milieuoogpunt
bekeken, zo stelde mr. Droog
leever, is een kerncentrale zelfs
beter dan een kolen-, olie- of
gasgestookte. „Dat er werke
lijk een ramp zou kunnen ge
beuren, geloofde hij niet.
Hij zei voorts dat. de
staat haar „rampenplan" (de
in de vergunning opgenomen
waarschuwingsregels) opzette
lijk niet had gepubliceerd om
geen onnodige onrust te ver
oorzaken.
in zijn weerwoord stelde de
VMZ-pïeiter dat mr. Droog
leever de zaak al te veilig
voorstelde. „We kunnen niet
stellen dat er nooit een onge
luk kan gebeuren", zei hij.
„Niet voor niets worden er
rampenplannen gemaakt".
Wanneer de Haagse recht
bank een uitspraak in dit ge
ding zal doen is onzeker. Er
wordt over drie weken een
nieuwe pleitnota met uitvoeri
ge gegevens over veiligheids
normen hier en in Amerika
namens de VMZ ingediend.
Konstanz 286 plus 1, Rhein-
felden 194 -12. Straatsburg 174
-2. Plittersdorf 346 onv.,
Maxua 402 plus 3, Plochingen
158 -1, Mannheim 227 -1,
Steinbach 146 -2, Mainz 260
onv. Bingen 136 -3, Kaut 174
-3. Trier 289 -22, Koblenz 201
-6, Keulen 169 -6, Ruhrort 330
-2, Lobith 961 plus 3, Panner-
dense kop 928 onv., Nijmegen
154 -1. IJsselkop 853 onv.
Eefde IJssel 384 onv., Deven
ter 262 plus 2, Monsin 5456
plus 2, Borgharen 3943 plus 3,
Belfeld 1128 -15. Grave bene
den de sluis 500 -7.
Hoogwater*
Morgen, vrijdag 8 maart
Bergen op Zoom 3.38 en
16.02
Hansweert 2.49 en 15.20
Terneuzen 2.10 en 14.37
Vlissingen 1.42 en 14.06
Wemeldinge 3.28 en 15.52
(Van een onzer verslaggevers)
GOES Delegaties van de
KVP en van de Belgische
CVP (Christelijke Volkspar
tij) hebben elkaar gevonden
in een gezamenlijk overleg
over milieuproblemen in de
grensgebieden. Belangrijkste
zaak op dit moment, aldus de
delegaties, is de vervuiling
van het kanaal Gent-Terneu-
zen, die een concrete moge
lijkheid biedt om een model
van aanpak in Beneluxvei-
band op te zetten. Zo'n aanpak
zou bovendien stimulerend
kunnen werken in EEG-ver-
band.
De verontreiniging van het
Scheidebekken in het alge
meen en van het kanaal Gent-
Terneuzen in het bijzonder
vindt volgens beide partijen
reeds grotendeels haar oor
sprong in de vanuit Frankrijk
aangevoerde vervuilingsvracht.
Daarom zullen KVP en CVP
bij hun respectieve regeringen
aandringen op gezamenlijke
stappen bij de Franse rege
ring.
Beide partijen hebben ook
gesproken over de milieuwet
geving. Conclusie: de regerin
gen moeten niet treuzelen met
het uitvoeren van de bestaan
de wetgeving. Diensten en de
partementen moeten zodanig
worden gereorganiseerd, dat
de minister van milieubeheer
een ruimere bevoegdheid
krijgt en betrokken wordt bij
alle beslissingen die het leef
milieu raken. Een belangrijke
factor, aldus KVP en CVP, is
een „milieuvriendelijke" ruim
telijke ordening.
Belangrijke zaak in het ge
meenschappelijk beraad was
de harmonisatie (op elkaar af
stemmen) van milieunormen
en wetgeving en een voortdu
rende uitwisseling van infor
matie en wetenschappelijke
gegevens.
Voorts werd vastgesteld,
dat er een aan regels gebon
den Beneluxoverleg moet ko
men over alle zaken die voor
het aangrenzende land hinder
kunnen veroorzaken. Daarbij
werd vooral gedacht aan rege-
ringsoverleg over industrieves
tigingen aan weerszijden van
de grens. In ieder geval, aldus
het communiqué dat is uitge
geven, zijn de volgende maat
regelen op korte termijn nood
zakelijk:
-spoedige bouw van een wa
terzuivering voor de stad Gent
en omgeving;
-de bedrijven dienen zelf de
zuivering van hun afvalwater
ter hand te nemen en kunnen
daarbij gebruik maken van
aangepaste overheidssteun;
-studie van de mogelijkheid
de bestaande afvoerwaterlei-
ding op Nederlands grondge
bied geschikt te maken voor
eventuele aansluiting door
Belgische bedrijven. De bouw
van een zuiveringsinstallatie
aan de Schelde op Nederlands
grondgebied is een der priori
teiten.
Het overleg heeft inmiddels
geleid tot opdracht van minis
ter De Saeger (CVP) voor
kunstmatige herbeluchting van
de binnenwateren van de stad
Gent en van het kanaalwater.
Dit ter bestrijding van de
stankoverlast in de stad en
voor herstel van het zelfreini
gend vermogen van het ka
naalwater.
i*,t jtap
Naam: J. van den Bos
Leeftijd: 58 jaar.
Adres: Ten Antenweg 108
Tholen.
Eventuele gezinssamenstelling:
gehuwd, 2 kinderen (zoon
pl dochter).
Opleiding: G.A. I F.G. pl.
staatsinr. M.O., candidaat-ge-
meente-accountant, candi-
daatsexamen rechten.
Huidige functie: Lid v. h. col
lege van Ged. Staten van
Zeeland.
Commissariaten:
Partij. ARP.
Waarom vindt u, dat de kie
zers het beste op uw partij
kunnen stemmen
Omdat mijn partij, als evange
lische vo.icspamj, wil bou
wen aan een samenleving
in Zeeland, v. .,ar:n met name
op de grondslag van samen
werking tussen alle belang
hebbende Overheidsli
chamen (prov. gemeenten en
waterschappen) en bevol
kingsgroepen het algemeen
welzijn wordt bevorderd.
Wat heeft uw partij concreet
gedaan aan de verbetering
van het woon-, werk- cn
leefklimaat in Z.-Vlaanderen,
ren
Bevordering realisering vaste
oeververbinding. Verbete
ring sociaal-culturele infra
structuur (sporthallen,
zwembaden) Garantieverle
ning in het belang van de
totstandkoming van inrich
tingen voor gezondheidszorg
(Ter Schorre in Terneuzen.
De Sterre in Clmge, alsme
de een nog te bouwen ver
pleegtehuis in Oostburg).
Nieuwbouw van bejaarden
tehuizen. Bevordering werk
gelegenheid. Kortom datge
ne vanuit het standount dat
niet het beleid, doch de
mens voorop dient te
staan.
Hoeveel zetels verwacht u
voor uw partij in Zee
land?
6.
Wie zijn de kandidaten van
uw partij voor het college
gedeputeerde staten?
Dit wordt in nieuw fractiever-
band bekeken.
Wat vindt u van het kabinet
Den Uyl?
Hoewel deze vraag voor het
bestuur van de provincie
niet van directe betekenis
is, wil ik nochtans antwoor
den, dat de deelneming van
KVP en ARP aan dit kabi
net, een zodanig tegenwicht
vormt dat een meer gematigd
beleid mogelijk is dan in
Keerpunt 1972 aangege
ven.
Wilt u met één zin reageren
op.
Inkomensnivellering: In de be
tekenis van „ieder evenveel
ontvangen" niet te realise
ren, maar wel het beeid
richten op een sociaal ver
antwoord minimumloon en
excessieve inflatiebevorde-
rende loonstijgingen tegen
gaan.
Openbaar vervoer: Verbete
ring zeer wenselijk en ur
gent, maar voor Zeeland als
dunbevolkt gebied finan
cieel moeilijk te verwezen
lijken.
Aktiegroepcn: Hetgeen deze
„democratie op krukken"
beoogt had ik liever langs
de bestaande, georganiseerde
democratische opbouw van
onze samenleving geëffectu
eerd.
Nationaal atoompark In Eors-
sele: Wordt hiermee een
concentratie van een groot
aantal kerncentrales be
doeld. dan niet gewenst en
ook niet nodig.
Vervuiling kanaal Gent-Ter-
neuzen: Zo spoedig mogelijk
tot een oplossing brengen
met medewerking en behulp
van België
De werkgelegenheid in
Zeeuwsch-Vlaanderen: Een
spoedige verwezenlijking
van de vaste oeververbin
ding zal daartoe zeer bevor
derlijk zijn. Met name to
donken aan het voormalige
Kreekrakgebied.
De kleine woonkernen: Vor
men een zeer waardevol ele
ment in de Zeeuwse samen
leving en moeten „leefbaar"
gehouden worden.
Smeerpijp Waarde: Ten spoe
digste oplossen. De door het
Rijk toegezegde zuivenngs-
installatie zo snel mogelijk
bouwen.
(Van een onzer
verslaggevers)
AMSTERDAM Het
Oosterschelde-rapport van
de eommissie-Klaasesz, vo
rige week vrijdag aan de
opdrachtgever minister
Westerterp aangeboden, is
voor velen niet geworden
wat ervan verwacht werd.
Het is in deze zin tegenge
vallen, dat aan de ruim
twintig jaar strijd om het
behoud van de Oosterschel-
de geen eind gekomen is.
De discussie open of dicht
(„open" in de zin van: he
lemaal open) zal zich de
eerstkomende tien, twintig
jaar in verhevigde mate
voortzetten. De reden daar
van is in deze omstandig
heid samen te vatten: de
meerderheid van de
Zeeuwse bevolking, noch
van het zittende parlement
of de huidige regering zjjn
op dit moment mentaal al
rijp voor een open Ooster-
schelde.
De mensen die daar wel
aan toe zijn, dat zijn dege
nen, die met hot advies van
Klaasesz tevreden zijn. Zij,
die vrijwel van de eerste dag
af gestreefd hebben naar een
open Oosterschelde, en die
nu op het laatste moment
toch nog een klein compro
mis moesten gedogen. Het
zijn mevrouw Irene Vorrink,
het zijn de Delftse studenten
en hun hoogleraren, na enige
aarzeling en met een zekere
mate van voorbehoud de
unie van waterschappen en
de milieugroeperingen, en
gelukkig ook ai een groeiend
deel van de politici in de
Tweede Kamer.
Klaasesz begreep, en be
greep vorig jaa al, dat een
open Oosterschelde voor hem
niet haalbaar was. Binnen
zijn commissie niet, die al
leen door zijn samenstelling
al een tegenstroom inhield,
bij de Zeeuwse bevolking
niet, die zich voor een groot
rapport
deel compleet had vastgebe
ten in de waanidee van een
alleenzaligmakende beton
nen dam, en bij het parle
ment niet. dat zich alweer
voor wat betreft het meer
behoudende gedeelte zon
der vooronderzoek keihard
had opgesteld (VVD).
Klaasesz, met deskundigen
van uiteenlopende disciplines
in zijn commissie, heelt het
gepresteerd om binnen een
half jaar de tegenstroom 111
zijn clubje „wijze mannen"
op te heffen, en do tegenstel
lingen te vervlakken. Wie
zijn rapport leest, en het is
meer dan van de comissie
zijn rapport, die leest daarin
een stuk milieubeleid van ja
ren. Die leest daarin, wat de
afgelopen jaren fout is ge
daan. wat er nu fout gedaan
wordt, en wat er de komen
de jaren, eigenhik geheel
volgens de richtlijnen van
dr. Sicco Mansholt, gedaan
moet worden.
Behalve een man met in
zicht in de samenhang tussen
economie en ecosysteem, is
Klaasesz (zelf jurist) dus
ook een uiterst begaafd poli
ticus. Hij heeft praktisch alle
partijen met zijn voorstellen
weten te vinden, heeft mi
lieu- cn belangengroeperin
gen een beetje tekort gedaan
door verminderde tijbewe
ging, heeft Rijkswaterstaat
deels tegen zich ingenomen
door iets te vragen (een
stormvloedkering van 3 060
mtr.), wat technisch eigenlijk
de grenzen van het mogelij
ke overschrijdt.
Hij heoft tenslotte gekozen
voor een vorm van afsluiting,
die niet onherroepelijk is,
die over tien, twintig jaar,
als het inzicht dat Klaasesz
nu heeft algemeen is, teniet
kan worden gedaan. Zodat,
om nu dan een stelling van
Mansholt te weerleggen, onze
kleinkinderen ons niet zullen
vervloeken.
Klaasesz lieeft met zijn
rapport een keerpunt in het
milieubeleid ingeluid, door
voor ieder die daar niet
blind voor is de noodzaak
aan te tonen ook in de
kamer van een evenwich
tige beoordeling van derge
lijke projecten door econo
mie én biologen. Klaasesz
heelt met zijn rapport de
voorheen té ongebreidelde
macht van de hogeschoolin-
genieur en van de planoloog
ingeperkt, omdat hun evan
gelische toekomstgedachten
voortaan altijd aan een eco
nomische en biologische be
schouwing onderworpen zul
len moeten worden, waarmee
dan meteen de samenwer
king tussen deze diverse we
tenschappen een feit is. Ka
merleden die hun (aak zien
zullen van de verschil'ende
ministeries gaan eisen, dat
voortaan alle min of meer
controversiële projecten een
dergelijke aanpak gaan krij
gen. En dat is dan eindelijk
een klein stukje Mansholt-
Klaasesz in de praktijk!
FRANS BOOGAARD
Lezers, die in deze be
schouwing vergeefs gezocht
hebben naar het veiligheids
aspect, verwijzen wij naar
een meer „technisch" verhaal
in de loop van deze of de
volgende week. Wij meenden
dat het niet te pas kwam,
deze kant van de zaak in dit
stuk nog extra in te bouwen.
(ADVERTENTIES)
(Van een onzer verslaggevers)
ANTWERPEN Voor de
installatie van walradarposten
te Waarde en Saeftinge langs
de Westerscheide wordt dooi
de Belgische overheid een be
drag van tweehonderd miljoen
franken uitgetrokken.
Dit gezamenlijk Nederlands-
Belgische project, zal in de
loop van dit jaar gereed ko
men. Op het ogenblik is de
bouw van de radartorens nog
in volle gang. Ook de elektro
nische installatie, die eind
1972 bij Philips Telecommuni
catie in Hilversum werd be
steld, is nog niet geplaatst.
De radarposten langs de
Westerscheide (voorlopig
slechts drie) zijn ontworpen
om het scheepvaartverkeer
naar en van Antwerpen beter
te laten verlopen.