Onderwijs moet mondige
keuze mogelijk maken
tlLEHKE
PRJR2ER
KR0RER
Ongevraagde sterilisatie brengt
gynaecologe voor rechtbank
VASTENACTIE MIKT OP ACHT MILJOEN
Verzoening
tussen prins
Rainier en
Onassis
Regering Ethiopië
afgetreden
BOEKENBAL NADERT
commentaar
Solzjenitsyn terug in Zwitserland
MINISTER VAN KEMENADE: AANDACHT VOOR BASIS
Eresaluut
CHoCo PR|NCE
VARA-redactie
schuldig aan
misdrijf
Pionier II door
astroidengordel
heen
AD DEKKERS
OVERLEDEN
Kleuterschool
Italië staakt
Scholenbouw
OUD-RECHTER
VEROORDEELD
Terlouw: D'66
is en blijft een
linkse partij
een miljoen gulden aan prijzen
Donderdag 28 februari 1974
(Van een onaer verslaggevers)
UTRECHT 7 tot 8 miljoen
gulden is het bedrag waarop
de organisators van de giste
ren gestarte bisschoppelijke
vastenactie 1974 mikken.
Daarmee hoopt men dit jaar
ruim 350 van de 768 aanvra
gen voor kleine projecten in
de ontwikkelingslanden te
kunnen financieren. VoTig jaaT
bracht de Vastenactie 6,2 mil
joen gulden op. Met de na
gestreefde meeropbrengst
hoopt men het inflatoire ef
fect te- kunnen opzetten.
De projecten worden zoveel
mogelijk gezocht op het vlak
van de bewustwording van de
mensen in de Derde Wereld
van hun eigen situatie. Zo
heeft bijvoorbeeld het bisdom
Breda in zijn geheel de op
bouw aangepakt van een land-
arbeidersarganisatie in La-
tijns-Amerika. Ook projecten
op het gebied van gezond
heidszorg, onderwijs en de
emancipatie van de vrouw in
de ontwikkelingslanden staan
noog genoteerd.
Ten dienste van de pastores is
een werkschrift samengesteld
in een oplage van 10.000
exemplaren. Een soortgelijk
geschrift is voorhanden voor
actiegroepen in de parochies
in een oplage van 15.000. Zeer
veel succes hebben de organi
sators nu reeds met een vas-
tenactieproject voor de basis
scholen getiteld „Machtig hè",
waarvan de gehele oplage van
30.000 exemplaren nu reeds
volledig is uitverkocht. Dit
project is helemaal door on
derwijzers opgezet.
Op een persconferentie in
Utrecht waarop een en ander
werd meegedeeld, noemde Au
gust Vandstendael, de voorzit
ter van de CIDSE het over
koepelende orgaan van de ver
schillende nationale vastenac
ties, de samenwerking met het
Vaticaanse „Cor Unum" goed.
De CIDSE heeft op de oprich
ting van dit Vaticaanse orgaan
destijds genuanceerd gerea
geerd en daarbij gesteld dat
de specifieke taak van dit or
gaan gezocht zou dienen te
worden in het verzamelen en
uitwisselen van informatie
over de werkzaamheden van
de verschillende nationale ka
tholieke organisaties op het
gebied van de ontwikkelings
samenwerking. Cor Unum
heeft die informatieve taak
gedelegeerd aan de CIDSE.
Desgevraagd deelde Vandsten
dael mee dat er verscheiden
heid bestaat onder de landelij
ke vastenacties uit een oog
punt van politiek engagement
in de Derde Wereld. In dit
verband deelde directeur
Kreeftmeijer mee dat de Ne
derlandse vastenactie projec
ten zowel in Noord-Vietnam
(heruitrusting van scholen en
kinderziekenhuizen) als in
Zuid-Vietmam (kadervorming
gemeenschapsontwikkeling)
op haar lijst heeft staan. De
Nederlandse vastenactie steunt
ook een oecumenisch comité
dat rechtsbijstand organiseert
voor politieke gevangenen in
Chili. Ten aanzien van de be-
vrijdingsgebieden in Afrika
geeft de vastenactie in Neder
land hulp aan ndet-kerkeUjke
organisaties die in deze gebie
de humanitaire hulp verlenen.
0 DEN HAAG Beeld van het inrichten van de Haagse Pul-
christudio, waar zaterdag a.s. het Boekenbal gehouden zal worden.
In Kort
TTet is weer voorbij. Drie dagen hebben we onze zorgen
l-*- San de kant kunnen zetten en ons kunnen uitleven in
dat geweldige volksfeest van carnaval.
Blijkens de rapportage van onze redacteuren en correspon
denten is vastenavond dit jaar in onze contreien uitbundiger
gevierd dan ooit. Er zijn geweldig veel mensen op de been
geweest. Zeker ook gemeten aan die mensenmassa's is het
aantal incidenten te verwaarlozen. Dit is een carnaval zonder
wanklank geweest, een geslaagd feest van mensen, die nog
weten hoe ze feest moeten vieren.
Het is ook hartverwarmend te constateren hoeveel zorg en
aandacht er overal is besteed om kinderen, bejaarden en zieken
mee te laten genieten. En het gebeurde allemaal zo vanzelf
sprekend, zo spontaan. Maar er is maanden van hard werken
aan voorafgegaan.
Aan al diegenen, die er aan hebben bijgedragen dit carnaval
te doen slagen past een eresaluut. De dagelijkse sleur en de
zorg om het bestaan zijn de grootste (geestelijke milieu) ver
vuilers, die er zijn. Met de dubbelwitte waskracht van een fijn
carnaval zijn ze weggezuiverd. Dank zij vooral dat legertia
heerlijke mensen, dat er zoveel vrije tijd voor over heeft om
anderen een paar zorgeloze dagen te bezorgen.
Bedanktl
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De achterstand van arbeiderskin
deren in het onderwijs begint al in de eerste jaren. Daar
om zal bijzondere aandacht moeten worden gegeven aan
het kleuter- en basisonderwijs. Dat grondbeginsel van
het kabinet Den Uyl werd gisteren in de Tweede Kamer
bij de behandeling van de onderwijsbegroting met even
veel vuur als deskundigheid beleden door minister Van
Kemenade.
(ADVERTENTIE)
GRATIS VERKRIJGBAAR
BIJ AANKOOP VAN EEN
NETJE MET 7 STUKS
U WEET WEL VAN DE
TELEVISIE
Je kunt je honger nu snel sussen
met koekjes, liefst met crème ertussen.
En dan dat lekkers fluks gebaad
In d'allerbeste chocolaad.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG —Hebben de
redacteuren van VARA's actu
aliteitenrubriek Achter het
Nieuws zich schuldig gemaakt
aan een misdrijf door de poli
tie niet op de hoogte te bren
gen van de verblijfplaats van
T. van S. de man die enige
weken geleden een Hilver-
sums echtpaar gijzelde?
De Tweede Kamerfractie
van DS'70 heeft bij monde
van mr. K. Keunig aan minis
ter Van Agt (Justitie) ge
vraagd of deze aanleiding ziet
om dit te onderzoeken. In de
Vragen wordt gesuggereerd
dat de VARA-journalisten
schuldig zouden ziin aan het
verbergen van een van mis
drijf verdachte, dan wel aan
net helpen ontkomen aan ar
restatie van een verdachte. Op
dit misdrijf staat een gevange
nisstraf van hoogstens een half
jaar of een boete van maxi
maal zeshonderd gulden. Zoals
gemeld had de VARA-televi-
sie deze week een vraagge
sprek met de nog steed;
voortvluchtige Van S. die ver
oordeeld is wegens een aantal
misdrijven en die onlangs het
echtpaar in gijzeling nam toen
"e politie hem wilde arreste-
L
WASHINGTON (ANP)
Twee Amerikaanse ruimte
vaartuigen, de Pioniers 10 en
11 reizen steeds verder het
heelal in.
De Pionier 11, die op 5 de
cember Jupiter zal bereiken
en daarna in de richting van
Saturnus gaat, is nu door de
Astroidengordel heen.
De voorganger, nummer 10,
is nu 60 miljoen kilometer
achter Jupiter, waar dit ruimte
vaartuig op 3 december vlak
langs vloog en foto's en veel
gegevens naar de aarde sein
de. Deze Pionier is nu 913
miljoen km van de aarde ver
wijderd. Zo ver is een door de
mens gemaakte voorwerp nooit
eerder gekomen.
GORINCHEM (ANP) —De
kunstenaar Ad Dekkers is gis
teren in zijn woning te Gorin
chem overleden tengevolge
van een langdurige ernstige
ziekte. Dekkers was zojuist te
ruggekeerd van een behande
ling in Italië, welke hem geen
genezing heeft gebracht.
Het onderwijsbeleid, aldus
de bewindsman, moet ons hel
pen om te komen tot een bete
re spreiding van kennis en
daardoor van macht en van
inkomen. Het onderwijs moet
de leerlingen in staat stellen
om zelf een mondige keuze te
maken in de maatschappij.
Het moet bijdragen aan de
keuzevrijheid en aan de han
delingsbekwaamheid van de
burgers.
Dat is zo zei minister Van
Kemenade tot zijn opponenten,
iets heel anders dan politieke
indoctrinatie. Het onderwijs
moet de leerlingen juist hel
pen om zelf oplossingen te zoe
ken voor nieuwe problemen
en om zelf het hoofd te kun
nen bieden aan nieuwe ont
wikkelingen.
De overheid, to betoogde
prof. Van Kemenade, kan
daarbij niet afwachtend en pas
sief ziijn. Dat is zij ook bij alle
onderwijsvernieuwingen in het
verleden noodt geweest. Bij de
instelling van de HBS door
Thorbecke en bij het tot stand
komen v-an het beroepsonder
wijs heeft de overheid met
haar toenmalige maatschappij
visie een medebepalende rol
gespeeld. Dat moet ook nu
weer gebeuren, nu we denken
in de richiting van een mid
denschool voor alle 12- tot 16-
jarigen en aan het in elkaar
overvloeien van het kleuteron
derwijs en de lagere school.
Ingaande op concrete vragen
uit de Kamer zei de minister
onder meer dat het kleuter-
schoolgeld nog niet zal worden
afgeschaft. Zouden de kleuters
op den duur wellicht echter
leerplichtig worden gemaakt,
dan zo-u de ouderbijdrage aan
het kleuteronderwijs opnieuw
moeten worden bekeken.
Wat de omvang van de klas
sen betreft zei de bewindsman
dat de verlaging van de leer-
lingenscbaal bij het kleuter
en basisonderwijs ook in de
komende jaren zal worden
voortgezet.
Bij het lager beroepsonder
wijs, zo liet de minister we
ten, zullen extra voorzieningen
worden gegeven ten behoeve
van kinderen van buitenlandse
gastarbeiders. Op die manier
zullen deze kinderen een bete
re aanslu'iing kunnen krijgen
bij ons voortgezet onderwijs
De scholen voor l.b.o. in het
Rijnmondgebied en de huis
houdschool in Waalwijk, die
deze extra tegemoetkomingen
al hebben gekregen, zullen
over enkele maanden over de
resultaten daarvan verslag uit
brengen.
ROME (RTR) Bijna acht
miljoen Italiaanse arbeiders
zijn gisteren van vier tot 34
uur in staking gegaan, waar
door het openbaar vervoer stil
ligt en fabrieken, scholen en
kantoren zijn gesloten.
De vakbonden willen er
druk mee uitoefenen op de
regering, die naar mening van
de bonden te weinig doet te
gen de inflatie en de werk
loosheid. Zij willen dat de re
gering diepgaande hervormin
gen aanbrengt op het gebied
van werkgelegenheid en socia
le voorizeningen. In de mees
te gebieden van het land
duurt de staking tussen een en
vier uren. De consumenten
bond staat achter de staking.
OP een proefbaan van 18 km
bij Orléans in Frankrijk is een
meuw type trein gedemon
streerd die 400 km per uur
kan rijden. De turbine geeft
de trein in 58 seconden een
snelheid van 300 km per
DE N.V. Waterleidingmaat
schappij voor de Provincie
Groningen heeft gisteren de
fluoridering van het drinkwa
ter stopgezet. Deze beslissing
Ls onder meer een gevolg van
de maatregelen die de ge
meente Groningen eergisteren
trof. Toen besloot het college
van B. en W. naar aanleiding
van de uitspraak van de Hoge
Raad geen fluor meer aan het
water toe te voegen.
IN Oldenzaal zijn een bar-
dancing en woonhuis volledig
door brand verwoest. Twee op
de zolder van de woning sla
pende jongens van 10 en 15
ia-ar werden wakker door de
rookontwikkeling. Ze wisten
via de dakgoot te ontsnap-
DE Franse minister van Bui
tenlandse Zaken, Michel Jo-
bert, zal waarschijnlijk bin
nenkort in Den Haag bespre
kingen voeren met minister
Van. der StoeL
DE delegatie van de republiek
Noord-Vietnam (Hanoi) heeft
gisteren ii* Genève de confe
rentie inzake oorlogsrecht
(conventie van Genève) ver
laten. Zij deed dit uit protest
tegen het niet-uitnod-igen van
de voorlopige revolutionaire
regering van Zuid-Vietnam
voor deze conferentie.
De scholenbouw blijft vooral
een knelpunt voor het voort
gezet onderwijs, zo bleek
voorts uit de woorden van
staatssecretaris Veerman.
In 1946 volgden nog maar
400.000 kinderen voortgezet
onderwijs. Nu zijn het er al
driemaal zoveel. Eik jaar ko
men er zo'n 50.000 bij en het
volgend jaar, wanneer de ge
boortegolf van I960 gaat mee
spelen, zullen er zelfs 80.000
nieuwe leerlingen bijkomen.
De scholenbouw van 1500 lo
kalen per jaar kan dat tempo
nauwelijks bijhouden, daarom
wordt ook in het kader van de
werkgelegenheidsprogram
ma's zoveel mogelijk extra
ruimte gemaakt voor de bouw
van klaslokalen.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM (ANP) De
rechtbank in Amsterdam heeft
woensdag bij verstek de 64-
jarige voormalige rechter uit
Haarlem mr. H. R., wegens
het besturen van zijn auto on
der invloed, veroordeeld tot
twee weken gevangenisstraf
voorwaardelijk, een boete van
2000 gulden, subsidiair vijftig
dagen hechtenis en ontzegging
van de rijbevoegdheid voor de
tijd van twee jaar.
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG D '66 is en
blijft een linkse partij. Elke
suggestie als zou onze sympa
thie naar het midden uitgaan
wijs ik van de hand Dat be
rust op niets. Niet op ons pro
gramma, niet op ons poiitiek
handelen in de kamer. Wij
zoeken onze partners bij ande
re linkse partijen. Onze prin
cipiële steun aan het kabinet.-
Den Uyl is onverdacht. Nie
mand in de top van D '66
denkt daar anders over". Met
deze strijdbare woorden heeft
gisteren de politieke leider van
D '66 de verkiezingscampagne
van zijn partij geopend. D '68
treedt de kiezers tegemoet
met de slogan „democraten ge
zocht", waarmee men „de
enorme sympathie" die de par
tij nog steeds heeft tot levend
stemgedrag wil wekken.
Niettemin erkent Terlouw
dat zijn partij weinig meer te
verliezen heeft. „Er is een
uitslag van de komende ver
kiezingen denkbaar, waaruit
we zouden moeten conclude
ren. dat D '66 een splinter
zonder levensvatbaarheid ia
geworden".
MONACO Na een
conflict van elf jaar heb
ben prins Rainier van
Monaco en de Griekse
miljardair Aristoteles
Onassis zich verzoend.
Het herstel van de goede
betrekkingen werd ge
vierd met een maaltijd
waarvoor prins Rainier
de Derde en prinses
Gracia het echtpaar
Onassis op hun kasteel in
Monte Carlo hadden uit
genodigd.
Het was bekend dat
Onassis de afgelopen
maanden tweemaal een
gesprek met de prins
had gehad en dat daarbij
hun meningsverschillen
uit de weg waren ge
ruimd. Het conflict ont
stond doordat de miljar
dair weigerde deel te
nemen aan een groot
scheeps bouwplan voor
Monaco. In 1967 verloor
Onassis een proces
waarmee hij gepoogd
had te verhinderen dat
de staat Monaco een
meerderheidsbelang
kreeg in de zeer winst
gevende „Société des
Bains de Mer" (SBM)
waarin hij het voordien
voor het zeggen had. De
ze maatschappij beheert
o.a. het Casino en ver
scheidene hotels. Na het
proces nam de staat de
aandelen van Onassis
over.
Volgens hardnekkige
geruchten is de grote za
kenman van plan belang
rijke investeringen te
doen in het vorstendom
dat van Frankrijk afhan
kelijk is. Onassis zou
ook voornemens zijn de
scheepvaartmaatschap
pij „Olympic Maritimes"
in Monaco te maken tot
zijn voornaamste domici
lie. Deze onderneming
werd geleid door de
zoon van Onassis,
Alexander, die in febru
ari 1973 bij een vliegtuig-
ongeluk om het leven
kwam.
Zo, nu we toch aan het na
kaarten toe zijn, willen we
Bergen op Zoom de hoofdprijs
geven. Sommigen van u heb
ben onderstaande foto al eer
der gezien, vele anderen
niet.
Deze schitterende stunt, het
aankleden van de Peperbus,
de befaamde toren was het
klapstuk van de Bergse kin
dercarnaval. En bevestigde,
naar ingewijden verzekerden,
de unieke plaats van Bergen
op Zoom in het Brabantse car-
navalsgebeuren.
En dat mag ook wel eens
gezegd worden.
(Van onze redactie
buitenland)
ADDIS ABEBA De Ethi
opische regering is afgetreden,
zo is gisteren via de Ethiopi
sche televisie bekendgemaakt.
Een woordvoerder van het
keizerlijke paileis zei dat pre
mier Aklikm Habte Wold het
ontslag van zijn kabinet bij
keizer Hai'le Selassie heeft in
gediend. De keizer heeft vol
gens berichten te middernacht,
het ontslag aanvaard. Drie ge
neraals zijn door de soldaten
gegijzeld. Intussen heeft giste
ren de Ethiopische marine zich
aangesloten bij de muitende
i TP
ZüRICH (AP) De Russische schrijver Alexander Solzjenit
syn die twee weken geleden uit zijn land werd verbannen, is
na een verblijf van een week in Scandinavië, gisteren in Zürich
teruggekeerd.
Solzjenitsyn arriveerde per trein uit Kopenhagen. Hij werd
begroet door zijn advocaat, Fritz Heeb in wiens huis in het
voorstadje Oerlikon hij weer zijn intrek zai nemen.
De vrouw van Solzjenitsyn heeft gisteren verklaard dat de
Russische autoriteiten haar hadden meegedeeld dat het zeker
een maand zal vergen om goedkeuring te hechten aan het mee
nemen van de persoonlijke bibliotheek van haar man. Zij zei
niet zonder de boeken te zullen vertrekken. „Solzjenitsyn heeft
niet alleen zijn kinderen nodig, hij heeft ook zijn boeken nodig".
ROTTERDAM „Een vol
gende zwangerschap betekende:
groot levensgevaar voor de pa
tiënt en een geringe kans op
een levend kind. Mijn cliënt
meende op grond van haar
vertrouwensrelatie met dit
echtpaar tot sterilisatie over te
kunnen gaan zonder overleg.
Dat is wellicht een psychologi
sche beoordelingsfout, maar
dan heeft zij toch verschoon
baar gefaald".
Aldus woensdag voor de
Rotterdamse rechtbank mr. J.
Bijkerk, advocaat van de Rot
terdamse gynaecologe mej
E.S., die door een echtpaai
was gedagvaard in een civiele
schadervergoedingsprocedu-
re. Aanleiding: de ongevraag
de sterilisatie, die in mei 1972
was uitgevoerd onmiddellijk
na de bevalling van een derde,
niet levensvatbaar kind. Eis
van het echtpaar: 100.090 gul
den.
De gynaecologe had tot sterili
satie besloten omdat het echt
paar rhesus-antigoon is (de
bloedgroepen stemmen niet
overeen). Zoals gebruikelijk
had dit geen moeilijkheden
opgeleverd bij een eerste, in
1964 geboren kind. Maar daar
na was het drie maal fout
gelopen. In 1966 en 1968
bracht de vrouw een leven
loos kind ter wereld. De laat
ste, in Rotterdam geboren ba
by, leefde maar een half uur.
De advocaat van het echtpaar,
mr. W. Schuurmans - Stekho
ven, bestreed voor de recht
bank de noodzaak om ter
plaatse en op dat moment on
gevraagd tot sterilisatie over
te gaan. Hij meende dat zijn
gelijk al voor een belangrijk
deel bewezen was geweest
door de waarschuwing, die de
gynaecologe naar aanleiding
van een procedure voor het
Medisch Tuchtcollege had ont
vangen. „En", stipuleerde de
advocaat, „zij is daartegen niet
in beroep gegaan".
Bovendien kwam hij in zijn
pleidooi met een nieuw ver
wijt: de gynaecologe had haar
patint moeten verwijzen naar
de kliniek van professor Sik
kel in Leiden, waar al een
jaar of zeven wordt geëxperi
menteerd met bloedcorrecties
bij ongéboren kinderen. „Ik
heb", aldus mr. Schuurmans -
Stekhoven, „dit zelf pas kort
geleden ontdekt, maar een gy
naecoloog behoort dit natuur
lijk te weten. Ik heb ook ge
merkt dat een aantal gynaeco
logen dat ik belde hiervan on
de hoogte was".
Mr. Bijkerk, de advocaat van
de niet ter zitting verschenen
gynaecologe, motiveerde de in
greep tot sterilisatie namens
zijn cliënt met te wijzen op de
situatie van het moment: ..Ze
stond daar midden in de ope
ratie, en zag geen mogelijk
heid zich te gaan omkleden
om met de man te gaan pra
ten. Bovendien zou die, dacht
zij, toch zeggen: doet u maar
wat u goeddunkt".
Volgens mr. Sehuurmans-
Stekhoven had de vrouw met
de verbeterde stand van de-
techniek nog heel goed kans
gehad op een gezonde baby.
Hij dacht daarbij aan de voor
de hand liggende mogelijkhe
den van kunstmatige bevruch
ting, maar noemde ook de
kans dat de vrouw weduwe
zou kunnen worden, of zou
kunnen scheiden en dat zij
dan best met een hematolo-
gisch wel passende man zou
kunnen trouwen en kinderen
krijgen.
De advocaat van de gynaecolo
ge bestreed dit op grond van
complicaties, die zich bij de
eerste zwangerschap hadden
voorgedaan. Hij meende dan
ook dat er geen grond was
voor de vordering van 100.000
gulden. ,,Te meer" aldus mr.
Bijkerk, „omdat de vreugde
van het moederschap niet in
geld is uit te drukken. Doe je
dat wel, dan kan je ook wel
gaan zeggen: Het niet krijgen
van kinderen spaart een hoop
geld, en dat is als financiële
compensatie genoeg".
De rechtbank doet op 5 april
uitspraak.
eenheden van de tweede le
gerdivisie, die dinsdag de stad
Asmara hebben bezet. Muiterij
zou ook zijn uitgebroken aan
boord van het admiraalsschip
Ethiopië. De opperbevelhebber
van de marine, admiraal
Alexander Desta, kleinzoon
va-n keizer Halle Selassie, be
vond zioh op dat ogenblik aan
boord van een mijnenveger
Voor zover bekend is de le-
genrevolte niet gericht tegen
het bewind van keizer Haile
Selassie, maai- bedoeld otn sol
dijverhoging af te dwingen.
De Ethiopische marine is niet
groot. Ze telt ongeveer 1300
manschappen.
Rebellerende soldaten en
marinemannen hebben de ha
ven van de stad Massawa be
zet. De bezetting zou zonder
bloedvergieten zijn verlopen.
De rebellie heeft zich nog niet
verder uitgebreid. Inmiddels
schijnt ook een luchtmacht-
eenheid zich aangesloten te
hebben bij de muiterij. De on
derhandelingen tussen de de
legatie van de legerleiding en
de muitende militairen zijn
stukgelopen en afgebroken.
Als wij nou eens het koffie
dik raadplegen, dan zien wij
daarin een lichtelijke overwin
ning van de Engelse conserva
tieven,
En voor de rest was het
gisteren niet zo'n fitte dag.
Zoals aangekondigd trouwens.
Wij verlaten u.
MERIJN.
(ADVERTENTIE)
Elke week te winnen: een Erik elektrische 2-persoons de
ken, t.w.v. 192.-. Puzzel mee voor de Aktie Natuur. Een
geschenk van Erik Verkoöpkantoor BV te Lisse.