Watergate doet partij van Nixon das om PRINS CLAUS UIT COMMISSIE ONTWIKKELINGSSAMENWERKING MEERDERHEID KAMER LEGT NOS AAN BANDEN DAYAN LEGT POLITIEKE BOM IN ISRAËL Nieuwe poging Kissinger Geen besluit over land bouwprijzen Aanslag op politiebureau in Baarn ya commentaar binnenland buitenland TUSSENTIJDSE VERKIEZING Jacht op goud Eerlijk maar onaanvaardbaar Rustig blijven rijden Gruyters zet senaat onder druk Betuttelend" Eis Britse mijnwerkers steun Eerste vijf jaar democratie taboe in Chili een miljoen gulden aan prijzen voof L" Woensdag 20 februari '1974 (Van onze redactie buitenland) GRAND RAPIDS Met de woorden „Watergate heeft ons de das omgedaan" rea geerde een woordvoerder van de republikeinse partjj gisteren op de vernietigende nederlaag die zijn partijge noot Robert van der Laan heeft geleden bjj een tussen tijdse verkiezing voor een se naatszetel. Het gaat om de vervulling van de senaatszetel van Ge rald Ford, die sinds diens be noeming tot vice-president va cant is. De weinig bekende demo craat Richard van der Veen veroverde de senaatszetel van het vijfde district van de staat Michigan, dat sinds 62 jaar in republikeinse handen is, vol gens de nog niet officiële stembusuitslag met 50,9 pro cent van de stemmen. De de mocraten hadden het Waterga- te-schandaal tot inzet van de verkiezingen gemaakt. Ze noemden de stemming „een referendum over het morele bankroet" van de regering in Washington. De tussentijdse verkiezing in Michigan werd algemeen gezien als een eerste belang rijke aanwijzing van de mogelijke gevolgen van het Watergate-schandaal voor de verkiezingen voor het congres later dit jaar. DEN HAAG (ANP) Prins Claus zal geen deel uit maken van de nieuwe „Natio nale Commissie voorlichting en bewustwording ontwikke lingssamenwerking". De nieu we commissie heeft een sterk gewijzigd mandaat. Prins Claus blijft wel actief op het terrein van de ontwikkelings samenwerking. Hij zal lid worden van het door minister" Pronk ingesteld adviescollege voorlichting en bewustwording ontwikkelingssamenwerking. Dit college gaat de minister adviseren over het beleid op het terrein, waarop de natio nale commissie zich met haar bewustwordingsactiviteiten zal gaan bewegen. Prins Claus wordt tevens voorzitter van de Stichting jongeren vrijwilligers korps. Dit is gistermorgen door mi nister Pronk van ontwikke lingssamenwerking op een persconferentie ln Den Haag medegedeeld. De nieuwe nationale com missie krijgt tot taak de mi nister voor ontwikkelingssa menwerking voorstellen te doen „voor het uitvoeren van projecten in Nederland, die de bevolking bewust moeten ma ken van de grondslagen, de doelstellingen, de uitvoeringen en de voortgang van het ont wikkelingsproces in de derde wereld en de internationale ontwikkelingssamenwerking, een en ander mede in relatie tot ontwikkelingsprocessen en ontwikkelingsbeleid in de el- gen samenleving". In deze koppeling van de bewustma king van de Nederlandse be volking van de noodzaak en wijze van ontwikkeling in de derde wereld aan de ontwik kelingsprocessen en het ont wikkelingsbeleid ln Nederland zelf bestaat de wijziging var het mandaat. Minister Pronk ontkende op ue persconferentie, dat tot het niet meer meedoen van prins Claus aan de nieuwt nationale commissie zou zijn besloten om prins Claus uit de zone van nolitieke conflicten en moeilijkheden te houden. Prins Claus heeft actief mee gedacht over de gewenste structuur en het gewenste mandaat van een nieuwe nati onale commissie en hij heeft van het lidmaatschap daarvan afgezien ook omdat hij afwis seling wilde, maar toch actief werkzaam wilde blijven op net terrein van de ontwikke lingssamenwerking. Vandaar dat hij zijn benoeming door de minister tot lid van het advies college en tevens voorzitter schap van de Stichting jonge ren vrijwilligerskorps heeft aanvaard. De gewijzigde struc tuur en de andere „terminle- rlng" van de nationale com missie hebben er eveneens toe geleld, dat de prins een ande re functie op het terrein van de ontwikkelingssamenwer king ambieerde. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Met alleen de stemmen van de linkse fracties (PvdA, D'66, PPR, PSP en CPN) tegen heeft de meerderheid van de Tweede Kamer door aanvaarding van de motie-Van Dijk (VVD) de NOS aan banden gelegd. De NOS moet zich naar de me ning van deze Kamermeerder heid niet bezighouden met le veren van commentaar op het nieuws en verstrekken van achtergrondinformatie. Minister Van Doorn (CRM) is door de Kamermeerderheid uitgenodigd deze boodschap (Van onze redactie buitenland) WASHINGTON/TEL AVIV In ruil voor de Arabische toezegging dat de olieboycot van de V.S .nu spoedig zal worden opgeheven, heeft de Amerikaanse president Nixon toegestemd in een nieuwe vredesmissie van zijn minister van buitenlandse zaken Kissinger naar het Midden-Oosten. Kissinger vertrekt zondag of maandag om te proberen een scheiding van de Israëlische en Syrische troepen op de hoogvlakte van Golan te be werkstelligen. De ministers van buitenlandse zaken Fahmi (Egypte) en Sakkaf (Saoedi- Arabië) hadden een Syrisch verzoek om bemiddeling aan Nixon overgebracht tijdens besprekingen in Washington. Dat verzoek is eerder be sproken tijdens een Arabische De prijs van het goud op de vrije markt zal voorlopig blijven toenemen. Zij heeft inmiddels een recordhoogte bereikt van ruim 150 dollar vooi een ounce goud, dat is 31,1 gram fijn goud. De prijs van monetair goud is slechts 42,2 dollar per ounce. De oorzaak van de prijsstijging is te zoeken in een drie tal factoren In de eerste plaats veroorzaakt de sterk toenemen de geldontwaarding een jacht naar goud van de zijde van par- ticulieren Zij geven er de voorkeur aan hun kapitaal te beleg- gen in goud in plaats van in aandelen, waarvan de koersen en rendementen onder sterke druk staan ih een onzekere economi sche situatie. Sommige Amerikaanse persberichten spreken zelfs van gou prijzen tot boven de 400 dollar per ounce, die in de loop van dit jaar mogen worden verwacht. De recente aankondiging van president Nixon over nieuwe prijsstijgingen in 1974 leiden alleen maar tot nieuwe speculaties. ben tweede oorzaak ligt in de uitspraak van de hranse minis ter van financiën, Giscard d'Estaing, op de energieconferentie in Washington, waar hl| voorspelde dat in de loop van dit |aar de monetaire goudvoorraden wel zullen worden geherwaar deerd, en enigszins zullen worden aangepast aan de pri|ssti|- ging van het edele metaal op de vrije markt. Tenslotte is de huidige prijsstijging het gevolg van het ver moeden dat de Arabische olielanden overwegen goud te aan vaarden voor de betaling van olie. In deze richting sprak de Westduitse minister van financiën Helmut Schmidt op dezelfde energieconferentie. De jacht op goud heeft nadelige gevo gen vooi de totstandkoming van de zo gewenste monetaire stabili teit. Zolang de inflatie echter voortwoekert met percentages van 10 tot 15 procent per jaar zoekt de belegger naar waardehou- dende objecten. Het is mogelijk dat net aanbod van monetair goud op de centrale banken en op de vrije goudmarkt tót prijsdaling zal leiden, doch daar staat tegenover dat de olieconsumerende landen meer goud nodig zullen hebben om straks hun olie- impoden te betalen. In dat geval zal er een prijsverhogend ef fect optreden. Het gebeurt herhaaldelijk, dat mensen, die op straat worden lastig gevallen, niet naar de politie durven gaan uit angst voor wraak Vrees voor de gevolgen van een klacht leidt er soms ook toe, dat ongure individuen ongestraft een hele buurt terroriseren. Gisteren nog belde ons een dame op, die bij de politie een klacht over e/r.stige overlast had willen indienen. Zij kreeg het advies dat maar liever niet te doen, „want dan loopt u het risico, dat binften de kortste tijd uw ruiten zijn ver- nield" Uit is een onacceptabel advies, maar die politieman was wel eerlijk. Bij de huidige onderbezetting is de politie eenvoudig niet in staat door een qoede surveillance - het beste middel ter voorkoming van misdaad de burgers de bescherming te geven, die zij zouden mogen verwachten. Het wordt naar onze mening de hoogste tijd-, dat de onder bezetting van de politie de aandacht krijgt, die deze zaak ver dient. Vu de benzine weer wat ruimer naar West-Europa stroomt, wordt in verscheidene landen overwogen de voorschriften Inzake (energie besparende) maximum snelheden weer in te 'rekken. e Waarom eigenlijk? Een maximum snelheid van 100 120 km °P autosnelwegpn en van 80 km op de overige wegen, bespaart n'et alleen benzine Veel belangrijker is het gegeven, dat het tot schrikwekkende hoogte opgelopen aantal verkeersslacht offers duidelijk terugloopt bij rustiger rijden. het is eigenlijk schandalig, dat die stijging van het aantal verkeersslachtoffers in het verleden als min of meer onvermij- delijk is geaccepteerd. Wij hebben nu ervaren dat het ook IDders kan. Wat ons betreet mag de regering de maximum snel heden (misschien is 120 km beter dan 100) rustig handhaven. minitop in Algiers, wssar Alge rije, Egypte, Syrië en Saoedi- Arabië vertegenwoordigd wa ren. Kissingers taak in Damascus en Teil Aviv ds naar verwacht woirdJt een nóg delicatere dan die van vorige maand, toen .hij Israël en Egypte tot troepen scheiding wist te bewegen. Nu staat hij in de eerste plaats voor de kwestie van de Israë lische krijgsgevangenen in Sy rië. Israëls standpunt is: eerst de namen van de krijgsgevan genen, dan pas praten. Een bij komende moeilijkheid is dat het zeer ingewikkeld zal zijn een scheidingslijn aan het front tussen Israël en Syrië af te bakenen. Israël heeft al laten weten dat het bereid is het gebied dat het in de oktoberoorlog aan het Golanfront heeft veroverd, op te geven en 15.000 gevluch te Syrische dorpelingen terug te laten keren. Israël is kenne lijk niet bereid om de hoog vlakte van Golan in haar ge heel aan Syrië af te staan; men neemt aan dat er wel gsproken zou kunnen worden over een bepaalde mate van demilitarisering. Israëls minister van defensie Mosje Dayan heeft gistermid dag een bora in de keiharde Israëlische politiek gegooid en de kabinetsformatie van Golda Meir definitief getorpedeerd. Onder de huidige omstandig heden wil hij geen minister in een nieuwe regering zijn. De kritiek in zijn arbeiderspartij op zijn beleid als minister van defensie en persoon is hem te gortig. Om de zaak heel duidelijk te stellen: Mosje Dayan heeft zijn nog groot politiek gewicht in de heksenketel van de Israë lische politiek gegooid om als nog, op het nippertje, een re gering van nationale eenheid uit het vuur' te slepen. Zijn dramatische aankondi ging van gisteren, die als een elektrische schok door het land ging en in het parlement tot verbijstering en verwarring leidde, moet dus beslist niet worden gezien als een aanwij zing dat hij de politiek ver laat. Eerder keert hij aan het hoofd van de door David Ben Goerion in 1965 gestichte Rafi- groepering de Arbeiderspartij de rug toe. Het is het begin van een overstapje van links naar rechts, van de arbeiderspartij in de richting van de nationa listische Likoed-oppositie. En dat allemaal tegen de achtergrond van verhitte de batten over de toekomst van de westelijke Jordaanoever. Alleen een regering van nati onale eenheid, met de Likoed dus, kan volgens Dayan voor komen dat Israël in Genève door de knieën gaat en afstand doet van de hele of delen van wat hij als het historische erf goed van het joodse volk be schouwt. Dayan heeft de vorming van een minderheidsregering door Golda Meir geblokkeerd en in wezen mevrouw Meir en de Arbeiderspartij „verraden". De opvolgingsstrijd, de strijd om de macht eigenlijk, is begonnen. BRUSSEL (ANP) De mi nisters van landbouw van de EEG zijn dinsdag uit elkaar gegaan zonder een besluit ge nomen te hebben over de nieuwe landbouwprijzen. Het is niet gelukt tot zaken te aomen omdat de Britse minis ter van landbouw, Godber, zo dicht voor de verkiezingen in Engeland, geen besluiten wens te. Op 11 en 12 maart, een dag nadat in België parle mentsverkiezingen gehouden zijn, gaat de landbouwraad een nieuwe poging onderne men. Officieel heette het dinsdag in Brussel dat „na een diep gaande en open discusie geble ken is dat de delegaties moei lijkheden ondervonden om tot besluiten te komen. Daarom zijn de besprekingen geschorst om ze in maart te hervatten en te beëindigen" De ministers hebben wel nti al afgesproken dat de nieuwe interventieprijzen voor rund vlees en zuivel met terugwer kende kracht tot 3 maart zul len gelden. De conclusie van mr. A. van der Stee. de Nederlandse mi nister, 'was: „We zullen er in maart wel uit komen. Het is onjuist te veronderstellen dat er al een compromis in hoofd lijnen op tafel ligt, maar aan de andere kant heeft de Duitse voorzitter, Ertl, duidelijk ge steld dat we in maart niet opnieuw bij Adam en Eva be ginnen. We verwachten in maart een door de Europese Commissie in samenwerking met de raadsvoorzitter, samen gesteld „pakket". De pijn en moeite waarover minister Van der Stee sprak slaan op de grote verschillen in standpunten, die toch nog steeds overbrugd moeten wor den. Zo wensen sommige lan den nog steeds prijsverhogin gen voor het rundvlees met 17 18 procent (Frankrijk), ter wijl andere (het Verenigd Ko- ninkgrijk) niet meer dan 3 a 4 pet. verhoging willen. Neder land vindt het commissievoor stel, dat op 10 pet. verhoging zit, niet gek. 0 Een Egyptisch meisje hangt een van de soldaten van het derde Egyptische leger, dat bij zijn binnenkomst in Alexandrië een helden-ontvangst te beurt 'viel, een bloemenkrans om de nek. Het derde Egyptische le ger is sinds de oktoberoorlog ingesloten geweest in de Sinai- woestijn. TWEE vijftienjarige meisjes uit Den Haag hebben tegeno ver de Haagse politie bekend voor enkele duizenden guldens te hebben gestolen voorname lijk uit garderobes van zieken huizen in Den Haag, Delft en Voorburg. ALS eerste vakbond in ons land gaat de Industriebond NKV een vijftalige periodiek uitgeven voor de circa 4.000 Turken, Spanjaarden, Marok kanen, Italianen en Joegosla- ven die lid zijn van de bond. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Minister Gruyters heeft het slagen van de overplaatsing van de rijks diensten naar Limburg en het noorden, waarover het kabinet „ingrijpende beslissingen' heeft z< nomen, afhankelijk gesteld van de aanvaarding door de Eerste Kamer van h t wetsontwerp Selectieve Inves teringsregeling. De opstelling van de ambte naren is afhankelijk van de wijze waarop ook het bedrijfs leven wil meewerken aan in dustrievestigingen of over plaatsing vanuit het westen naar de regio's. „En dat is weer afhankelijk van het verschijnen van deze wet in het Staatsblad", aldus minister Gruyters. De minister zette met dit grove geschut de weerbarstige senaat onder morele druk om bij de stemming op carnavals dinsdag het wetsontwerp over de streep te halen. Zoals be kend beoogt deze wet (inwer kingtreding: 1 september, middels vergunningen en hef fingen de industriële „wild groei" in het westen af te remmen ten behoeve van het eefklimaat en ten behoeve van de ontwikkeling van de zwakke regio's. Aanvaarding van het wetsontwerp hangt in de senaat aan een dun draad je. (Van onze redactie binnenland) BAARN In verband met een brandstichting in het poli tiebureau van Baarn is gister morgen de 28-jarige A. K„ bestuurslid van de jeugdsocië- teit „Het Sentrum" aange- nouden. Hij wordt ervan ver dacht dinsdagmorgen een mo- lotov-cocktail in het politiebu reau te hebben gegooid, als gevolg waarvan de kamer van de administratie voor een groot deel uitbrandde en de administratie zelf voorlopig onbruikbaar werd. Bij de brand gingen geen dossiers en irehiefstukken verloren. Het gaat hier volgens de Baarnse politie vermoedelijk om een wraakoefening. Al ge ruime tijd bestaan moeilijkhe den tussen het bestuur van de sociëteit en de plaatselijke overheid. „Het Sentrum" zou ln strijd met de verleende vergunningen regelmatig bier schenken en nachtlogies ver strekken. Ook klagen de om wonenden regelmatig over la waai tot diep in de morgen. Over deze moeilijkheden is veertien dagen geleden ge sproken tussen vertegenwoor digers van het stichtingsbe stuur „Het Sentrum" enerzijds en een politiefunctionaris en de adjunct-directeur van soci ale zaken anderzijds. De moei lijkheden bleven echter. Giste ren zou opnieuw een gesprek plaatsvinden. Zaterdag echter liet A. K. tegenover de politie al weten dat de zaak hem niet zinde en dat hij een molotov cocktail in het politiebureau zou gooien, als er geen oplos sing kwam. Volgens de politie heeft K., die bij het jeugdcentrum woont, het gesprek van dins dagmorgen echter niet meer afgewacht. aan de NOS over te brengen om, zoals de motie het uit drukt „een ongewenst en pola riserende ontwikkeling tussen de NOS en welhaast aMe om roeporganisaties tegen te gaan". Minister Van Doorn had verleden week al laten weten dat hij geen bezwaren had om eens met de NOS te gaan praten, maar hij maakte zich daarbij wel uitdrukkelijk los van de door de indiener van de motie op schrift gestelde overwegingen en geleverde kritiek op sommige program ma's en programmamakers van de NOS. Nadat de motie door de Kamermeerderheid aanvaard was zei minister Van Doorn in de wandelgangen dat hij aile motiveringen zoals in stemverklaringen naar voren gebracht nog eens rustig op een rijtje zou zetten en daarna zou zien hoe hij het gesprek met de NOS zou gaan voe- ren. Hoewel de liberaal Van Dijk als woordvoerder van de VVD-fraktie, die tegen het huidige omroepbestel is, zijn motie had ingediend in het kader van veel kritiek op de NOS-programma's waarbij hij vooral het programma Den Haag Vandaag op het oog heeft trachtten woordvoer ders van andere fracties zich bij hun stemverklaringen los te maken van deze kritiek. Van der Sanden (KVP) zei mede namens de AR-fractie dat die groeperingen de motie alleen wilden zien ais uitdruk king van de wens dat de NOS zich niet als een omroeporga uisatie gaat gedragen. Drees (DS'70) beperkte de strekking van de motie tot een uitspraak over de taakverdeling tussen NOS en omroeporganisaties. Van Leijenhorst (CHU) meen de, dat wanneer de NOS zich aan de spelregels houdt en binnen het kader van de om roepwet blijft „de NOS niets te vrezen heeft". De motie zag hij dan ook als een aanmoedi ging voor de NOS. In het linkse kamp werden de bedoelingen van de motie- Van Dijk onomwonden tot uitdrukking gebracht. Kosto (vdA): Deze motie is onder deel van een reeks acties van de VVD tegen de NOS en he,t omroepbestel". Wiltoert (D'66) vond dat de motie ten princi pale de persvrijheid aantast. Coppes (PPR) noemde de mo tie „betuttelend" Dat sloeg ook op de andere motie-Van Dijk, waarin de zelfde Kamermeerderheid alleen hoorde daartoe ook nu de CPN-fraetie uitspreekt, dat het ANP de radio-nieuws dienst moet blijven verzor gen. LONDEN (UPI) De Brit se nationale steenkoolraad, een overheidsinstelling, vindt dat mijnwerkers als bijzonder ge val moeten v/orden behandeld en meer loonsverhoging moe ten hebben dan de 16,5 pro cent die maximaal toelaatbaar is volgens de richtlijnen van de regering tot beperking van de inflatie. De voorzitter van de steen koolraad, Derek Ezra, deelde de anti-inflatiecommissiie mee dat de ijjnbouw van vitaal gelang voor het land is gewor den door de oliecrisis. Er be gint, zei hij, al een tekort a-an mijnwerkers te ontstaan. De 269.000 mijnwerkers gin gen 9 februari in staking, na dat zij 13 weken lang hadden geweigerd overwerk te doen. -J Verheugende berichten stro men ter redactie binnen. Over zaken die ten goede keren. Over gunstige wendingen en betere tijden. Jawel, het tij keert, dt nacht loopt ten einde en de dag breekt aan. Een lieve le zeres belde me gisteren met de mededeling dat ze zondag jongstleden bij de Oisterwijk- se vennen niet minder dan twee dauwfrisse citroenvlin ders had gezien. •Cr En dat belooft veel. Dat maakt alles weer goed. Veten melden dat ze reeds zwermen muggen hebben zien dansen. •ft Iemand heeft weer mieren zien krioelen. Een opgetogen collega seint zelfs al een lieveheersbeestje te hebben gezien. En ik heb zondag j.l. hoogst persoonlijk een haas gezien in het vrije veld. ■ft Een sjagrijnige collega sluipt stilletjes binnen: hij heeft een kater gezien, ■ft En dan zwijgen we verder maar over de tientallen cro- cusjes, sneeuwklokje en an der bloemig grut. En over de knoppen die bij bosjes uit de takken zwellen. Elke dag ga ik kijken hoever het met de knoppen is. •ft Tja, ik ga eigenlijk dage lijks naar de knoppen, mag je wel zeggen. Het is tot nu toe uit de kranten gebleven, zelfs De Toeter heeft het niet gemeld bij mijn weten, maar de VVD heeft in de Tweede Kamer vragen gesteld over een duis tere maatregel die het kabinet zou hebben getroffen in het kader van de machtigings wet. •ft Is het de minister-president bekend, zo vragen die VVD- ers, dat in het land de mare gaat als zou het kabinet zon der daarover de Kamer zelfs maar in te lichten, enkele maanden geleden besloten hebben tot de invoering van een winterloze ambtsperio de7 •ft £o ja; mag de Kamer dan vernemen of een en ander is gebeurd ter bestrijding van de oliecrisis dan wel om bij het kiezersvolk mooi weer te spe len? Aldus de vragenstel lers. Het kabinet, dat deze but ongetwijfeld heeft zien aanko men, zal dezer dagen antwoor den. In een weerbericht. Tot morgen. "£r MERIJN SANTIAGO (Rtr.) De politieke activiteit in Chili zal nog minstens vijf jaar verbo den blijven en het militaire bewind zal zelfs nog langer aan de macht blijven, zo heeft de voorzitter van de heersende militaire junta maandag ver klaard. Generaal Augusto Pinochet, die de bloedige militaire coup leidde, die de linkse regering van president Salvador Allen- de in september vorig jaar omver wierp, heeft verder verklaard, dat de strenge vei ligheidsmaatregelen, die sinds de staatsgreep van kracht zijn geweest, nog geruime tijd ge handhaafd zullen blijven en wel zolang „een dreiging van marxistisch geweld" bestaat (ADVERTENTIE) Deze lichtgewicht SINGER Stariet naaimachine kunt u elke i winnen, alsu voor/ 1.-meepuzzeltmetde Aklie Natuur in deze krant. De kleine compacte lichtgewicht van Singer, met de slimme „één-hands-greep" is eenvoudig te bedienen, geen ingewikkelde obstakels of constructies. Hij kan zig-zaggen en blindzomen: maakt moeiteloos knoopsgaten en zet razendsnel knopen aan. Winkel waarde/ 549.-. Doe mee!

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1974 | | pagina 9