ZE
Energiecrisis spaart levens in verkeer
J
looiste Romeinse
schip dreigt
verloren te gaan
Kerkelijke groep wil grote
bedrijven aan tand voelen
Flamberen,
stoeien
met vuur
ONTVOERDE GEPAKT
JOG DEZE WEEK MOET ANDERHAL VE TON OP TAFEL KOMEN
naar
te
WILBERS EN
BEEKMANS
WILLEN
BEMIDDELEN
CHU WIL
NOG MEER
BEZUINIGEN
rS-KP6n 3aar een §roei
Psychologen-
congres
gaat niet door
Getty III
herkent
ontvoerders
nauwelijks
AGENT HELER
BIJ BROMFIETS
DIEFSTALLEN
n
riNG
ian oude pr|
ist foutloos
FRANKRIJK
37 METER
mag
Sovjet-Unie
niet verlaten
papli
oor uw
NAC
BROOD IS IN
Vijf voor twaalf
E inplaats van A
Vrijdag 18 januari 1974
'ondag open
2 - 6 uur n.m.
E ANDERE DAGEN
8.30 tot 12.15 uur
en
13.15 tot 18.00 uur
eg»
I (Van onze redactie
buitenland)
BRUSSEL Het ziet er
naar uit dat de energiecrisis
met het zondagsrijverbod,
•mefiieidsbeperkingen en ben-
■inedistr; iUtie in Europese
tanden een daling van het
aantal verkeersongelukken
met dodelijke afloop heeft te
weeggebracht. Ofschoon de
meeste landen nog niet gereed
rijn met de statistieken over
de twee laatste maanden van
1973, (die van Nederland wor
den pas hegin februari be
kend) duiden de eerste rap
porten op een vermindering
van het aantal dodelijke slacht
offers.
Een functionaris van het
Jsche ministerie van ver
keer zei dat „met de gegevens
nog wordt gewerkt maaf dat
volgens de eerste aanwijzin
gen het aantal ongelukken en
het aantal verkeersdoden met
eenderde daalden in vergelij
king met de voorafgaande
maanden. Het is nog niet dui
delijk in hoeverre dit moet
worden toegeschreven aan
snelheidsbeperkingen en in
welke mate aan het zondags
rijverbod. Gewoonlijk is het
aantal ongelukken in de week
einden veel hoger dan gedu
rende de week".
Belgische cijfers voor onge
lukken op belangrijke wegen
in de periode van 22 december
1973 tot 2 januari 1974 toon
den een stijging van het aan
tal ongelukken maar een da
ling van het aantal verkeers
doden. Bij 1.785 ongevallen
kwamen 37 mensen om. Voor
dezelfde periode in 1972-1973
waren deze cijfers 1.713 en
45.
Het bureau voor openbare
veiligheid in Rome deelde mee
dat volgens de eerste over
zichten bij verkeersongeluk
ken op de eerste vier autoloze
zondagen in december 1973
zeven mensen omkwamen bij
verkeersongelukken. Dat is
minder dan twee per dag in
vergelijking met gemiddeld 25
tot 30 per dag daarvoor.
De politie in Londen ver
klaarde dat er nog geen offi
ciële gegevens beschikbaar
waren. Een woordvoerder van
de koninklijke vereniging voor
verkeersveiligheid zei dat er
een algemene vermindering
van het aantal verkeersonge
vallen en slachtoffers schijnt
op te treden. Het zou echter
moeilijk zijn vast te stellen of
dit veroorzaakt wordt door de
lagere snelheden of door het
geringere aantal auto's op de
wegen.
Frankrijk verminderde de
snelheden op gewone wegen
tot 90 km per uur en tot 120
km op hoofdwegen. Pre
mier Pierre Messmer zei te
gen journalisten niet te zullen
terugkomen van zijn besluit
daarover. „In 1973 daalde het
aantal verkeersdoden met 600
in vergelijking met het jaar
daarvoor".
De vereniging voor veilig
verkeer in Noorwegen deelde
mee dat bij ongelukken op
drie zondagen in december
1972 elf mensen omkwamen
tegen twee op de drie autoloze
zondagen in december van
1973.
In Polen waar op zondag
alleen slaatsauto's morgen rij
den, deelde de verkeerspolitie
mee dat volgens aanwijzingen
het aantal verkeersdoden in
december 1973 ongeveer 20
procent minder was dan in
december 1972. Het opleggen
van een snelheidsbeperking
tot 80 km per uur zou echter
de belangrijkste oorzaak
zijn.
fn Oostenrijk is er geen au
toloze zondag, maar geldt een
maximumsnelheid van 100
km per uur. Hierdoor was het
aantal doden op de wegen in
december volgens de politie
met 7 procent gedaald in ver
gelijking met december 1972.
Als de definitieve cijfers be
kend zijn zou de regering mo
gelijk besluiten de snelheid
permanent te beperken.
In Denemarken werd de
snelheid op de stadswegen be
perkt tot 60 km per uur en op
de hoofdwegen tot 80 km per
uur. Volgens het bureau voor
de statistiek kwamen bij on
gelukken in december 1972 op
de wegen 68 personen om te
gen 47 in december 1973.
(Van een onzer
verslaggevers)
DEN HAAG De
I Tweede-Kamerleden drs.
i W. Wilbers en J. Beek-
mans (beiden D'66)
gaan proberen te bemid-
I delen om alsnog te ko-
men tot opgraving en
conservering van het
Romeinse schip dat on-"
langs bij Zwammerdam
is teruggevonden. Zij
gaan op zeer korte ter-
i mijn contact opnemen
met de ministeries van
Cultuur, Recreatie en
Maatschappelijk Werk,
van Onderwijs en moge-
lijk ook van Verkeer en
Waterstaat.
(Van een onzer verslaggevers)
ZWAMMERDAM „Als er deze week geen ander
halve ton op tafel komt, is het langste, breedste, mooi
ste en best bewaarde schip uit de Romeinse tijd ooit in
Nederland gevonden reddeloos verloren".
Dat zegt de Alphense ar
chitect ir. Hans Perrotti, lid
van de actiegroep „Red Ro
meins Schip Zwammerdam".
Het comité, deels gevormd uit
burgers van Alphen aan de
Rijn, waarvan Zwammerdam
een buitenplaats is. heeft deze
welhaast onmogelijke taak op
zich genomen het geld voor de
berging bijeen te brengen, in
een paar dagen tijds.
Komt het geld er niet, dan
zullen de onderzoekers onder
leiding van prof. Glasbergen
van het Instituut voor Pre
en Protohistorie van de Uni
versiteit van Amsterdam ri
goureus met de bulldozer eni
ge malen dwars door het 37
meter lange schip heensteken
om bij wijze van „puncties"
de nodige waardevolle gege
vens te verzamelen.
Als het comité er hoe dan
ook in slaagt om het geld of
althans een zodanig deel
daarvan dat de onderzoekers
nog even kunnen worden af
gehouden van hun verniel
zucht, bijeen te brengen
dan zal de Rijksdienst
voor de IJ sselm eerpold ers
(RIJP) zich met de berging
bezig houden. Het schip zal
dan vóór begin maart uit de
drassige Zwammerdamse bo
dem gelicht moeten zijn,
want het bestuur van de Jo-
hannastiohting in Zwammer
dam die ter plaatse opdracht
heeft gegeven tot de bouw
van een nieuw kindertehuis,
heeft dit als uiterste datum
voor het verliesgevende uit
stel van. de grondwerkzaam
heden gesteld.
Het Romeinse schip werd af
gelopen oktober bij de eerste
grondwerkzaamheden door
een draglinemachinist ont
dekt. Het ligt zes a zeven
meter diep gekanteld, is vrij
goed bewaard en heeft een
lengte van. 37 meter. Er zijn
reeds waardevolle voorwer
pen gevonden zoals een ko
peren armbeurs, waarin Ro
meinse soldaten hun goud
stukken bewaarden, een
speerpunt en enkele ge
bruiksvoorwerpen. De onder
zoekers vermoeden aan de
liglging van het schip dat het
in paniek verlaten is. Aange
nomen wordt dat zich aan de
laagstliglgende stuurboordzij
de nog veel meer waardevol
le artikelen zullen bevinden.
Zwammerdam ligt aan de
Oude Rijn die destijds de
noordwestelijke begrenzing
van het Romeinse Rijk
vormde.
Er was daar een ver
sterking genaamd Castel-
lum Nigrum Pulleim en in de
loop der jaren werden in de
omgeving vier andere Ro
meinse schepen opgegraven.
„Maar het schip, dat nu voor
het nageslacht verloren
dreigt te gaan eenvoudigweg,
omdat er bij de overheid
blijkbaar geen geld voor ad
0 Het best bewaarde schip uit de Romeinse tijd, ooit in
Nederland gevonden. Het heeft een lengte van 37 meter.
hoc-igevallen beschikbaar is,"
zegt Hans Perrotti, „is een
wel heel uniek exemplaar
door zijn lengte van maar
liefst 37 meter 60. Het is een
vraohtpraam en bevat heel
nieuwe gegevens over de Ro
meinse scheepsbouw van 800
vóór tot 1300 na Christus,
een uitzonderlijk lange peri
ode. Bovendien tonen details
aan, dat in de bouw van het
schip ook niet-Romeinse, dus
Noordeuropese constructie
principes zijn toegepast." Ar
cheologen uit de hele wereld
zijn al naar Zwammerdam
getrokken om het unieke
exemplaar, dat inmiddels om
verrotting te voorkomen met
een laag water werd afge
dekt, te bewonderen.
Hans Perrotti vindt het zon
der meer bedroevend, dat de
overheid, met name het mi
nisterie van CRM niet in
staat blijkt om een dergelij
ke unieke vondst direct vei
lig te stellen. Waarom moet
het initiatief altijd weer uit
de burgerij komen? In dit
geval de inwoners van Al
phen aan de Rijn, die óóa niet
kunnen heksen, maar toch al
5000 gulden hebben gestort
op giro 661878 van de NMB
in Alphen onder de titel
„Red Romeinse Schip Zwam
merdam".
LAMBIEK KNEPFLé
MOSKOU (AP) Drie lei
dende Sovjet „dissidenten"
hebben het opgenomen voor
hun landgenoot de schrijver
Alexander Galitsj die door het
Kremlin is verboden het land
te verlaten om in Amerika
familieleden op te zoeken.
Galitsj, die twee jaar gele
den uit de schrijversbond
werd gestoten omdat hij Jood
se landgenoten zou hebben
aangezet het land te verlaten
om naar Israël te gaan had.
aldus dr. Andrei Saoharow, te
horen gekregen dat hij niet
naar Amerika mocht „om ide
ologische redenen".
De natuurkundige Scharow,
diens vrouw Jelena en de
schrijver Vladimir Maximov
hebben zich voor Galitsj inge
zet en een open bief geschre
ven aan de internationale pen-
club en de Europese schrijvers
bond. Een afschrift van deze
brief is ter hand gesteld aan
westerse journalisten in Mos
kou.
Brieven voor deze rubriek moefwi
met volledige naam en adres worden
ondertekend. Bi} publikatfe zullen deza
vermeld worden. Slechts bij hoge uil»
zondering zal van deze regel wordert
afgeweken. Naam en adres zijn dan bif
de redactie bekend. Publikatie van brie
ven (verkort of onverkort) betekent niet
dat de redactte het in alle gevallen
eens is met Inhoud, c.q. strekking.
DEN HAAG (ANP) De
CHU blijft er bij, dat de rege
ring ernstig moet bezien of
niet tot een verdere beperking
van de uitgaven moet worden
gekomen dan de thans voorge
stelde f 750 miljoen. Dit blijkt
uit de reactie van het christe-
lijk-historische Tweede-Kamer
lid Van der Mei op de woens
dag bekend geworden blokke
ringsplannen van de rege
ring.
Disc riminatie in personeelsbeleid
van vrouwen en minderheden
NEW YORK (Reuter) Een organisatie van protestanten
en katholieken in de Verenigde Staten is een campagne be-
ronnen om negen grote Amerikaanse bedrijven te bewegen
een eind te maken aan discriminerende praktijken tegen vrou-
wen en minderheden.
De organisatie „het kerke-
KaM Pro'ect voor gelijke ar-
['WWskan.-v wil de macht
van de kerken als aandeelhou
der gebruiken om het beleid
van de ondernemingen te
oQïttVloederi
De eis is gestuurd aan mam-
"Wl-concerns als IBM en Ge
neral Motors waarin de kerken
aandelen hebben ter waarde
a3n 1 m!^r dan vier miljoen
collar De kerkelijke aandeel-
AojWers zullen ook een resolu-
i over een miiet-discrimine-
aan de daling van het
wwdverbruik in ons land is
midehjk een eind gekomen
7 zelts sprake van een
zeker herstel. Nadat gedu-
ende een tweetal jaren het
«zag, dat de daling
an het verbruik zich niet
verder voortzette, is in het
3"ar geworden. Dit
een zegsman van de
Menebi. Nederlands grootste
dncern 0p het gebied van
brood-fabricage,
Qgedeeld in antwoord op
wSn Pv«igens was het
"raOayerbni^ jn ons ]an(j
,Jtl ïfhglgelopen, zo zeer
dat men veel minder
gaan eten dan het
ratflsoen w de tweede wereld-
bedroeg. Nederland
wL e00rlog in met Een
ooctverbruik van ongeveer
L? Fam brood per Neder-
•woer per week.
rend arbeidsbeleid indienen
bij Ford, Xerox, General Elec
tric, Goodyear, Polaroid. Sears
en Kraftco.
In de resoluties wordt de
bedrijven gevraagd, gegevens
bekend te maken over de ba
nen die» vervuld worden door
vrouwen en negers, en een
overzicht te geven van wat er
gedaan wordt om gelijke ar
beidskansen te verwezenlij
ken. De groep voelt zich sterk
want: ,,Deze bedrijven beste
den veel geld en energie aan
hun imago en dat kan slechts
schade lijden door een strijd
met de kerk", zo meent de
woordvoerder.
ROTTERDAM (ANP)
Als gevolg van de chaos in
Engeland en de oliecrisis Is
het voorgenomen congres van
Nederlandse en Engelse psy
chologen in Lunteren afge
zegd.
De conferentie zou worden
gehouden van 18 tot 20 april.
Het sectiebestuur bedrijfspsy
chologie van het Nederlands
Instituut van Psychologen
of het mogelijk is,
aat de Britse en Nederlandse
psychologen in een later stadi
um bij elkaar komen.
ROME Paul Getty,
de kleinzoon van de En
gelse oliekoning, die nog
maar pas van zijn ont
voering is bekomen,
heeft in het Oostenrijkse
wintersportdorp Ingls op
de televisie de foto's ge
zien van de mannen die
in Italië gearresteerd
zijn in verband met zijn
geruchtmakende ontvoe
ring.
Veel commentaar had
hij er niet op. Volgens
vrienden die bij hem
waren, op het moment
dat de foto's getoond
werden, reageerde Paul
Getty niet of nauwe
lijks.
Met zijn moeder, zijn
drie zusjes en een aantal
vrienden is de vlak voor
Kerstmis vrijgelaten
Paul een paar weken
rust gaan zoeken in de
Oostenrijkse Alpen. Men
verwacht dat hij zich
weldra ter beschikking
van de Italiaanse politie
zal moeten stellen. In
Italië heeft men inmid
dels in het huis van een
der arrestanten bankbil
jetten gevonden, die
deel uitmaakten van de
losprijs.
0 Vmcevze Mammiliti, een van de mannen die gearresteerd is
!T vertxpd ™,et de ontvoering van Paul Getty, de kleinzoon van
de schatryke oliemagnaat. i van
DORDRECHT (ANP)
Met de arrestatie van de 30
jarige Dordtenaar J.J.B. is de
Bordtse politie een handel in
gestolen bromfietsen op het
spoor gekomen, waarbij ook
een 40-jarige hoofdagent-re
chercheur van de Rotterdamse
politie betrokken Is geweest.
Hij heeft vam B. een flink
aantal gestolen bromfietsen
gekocht en die op zijn beurt
doorverkocht aan derden. De
hoofdagent van politie was
een trouwe afnemer. Na een
door de rijksrecherche tegen
hem ingesteld onderzoek is hij
als verdacht van heling aange
houden. Voorlopig is hij ge
schorst.
Spelen met vuur is ons sedert
onze prilste kinderjaren ver
bodenmaar in de hobbysector
kun je er, met een beetje op
passen, toch leuke resultaten
mee bereiken. Geflambeerd
hout b.v. is erg decoratief en
het is gemakkelijk te doen. Er
zijn tegenwoordig talloze
fraaie houten voorwerpen te
koop, nog geheel onbewerkt.
Die kun je zelf afwerken, b.v.
met transparante kleurlakken
of -beitsen.
Ze krijgen echter een heel
ander en erg aantrekkelijk ui
terlijk als ze geflambeerd
worden. Daardoor ontstaan on
gelijkmatige brandplekken in
het houtoppervlak Na het
flamberen kan zo'n voorwerp
(we denken aan een houten
kandelaar of soortgelijk deco
ratief ding) met blanke of met
transparante kleurlak worden
behandeld en het heeft dan
een min of meer klassiek ui
terlijk.
Het is helemaal niet moei
lijk. In een d.h.z.- of ijzerwa-
renzaak koopt u een simpel
gasbrandertje, een soort spuit
bus die propaan of een ander
gas bevat. Zo'n set is meestal
gecompleteerd met verschil
lende soorten branders, die op
de gasbus geklemd kunnen
worden. Neem voor flambeer-
werk een spitse brander en
speel met de vlam lichtjes
over het houtoppervlak, zodat
hier en daar brandvlekken
ontstaan. De vlekken kunnen
meer of minder donker wor
den gemaakt, door de vlam
langer of korter op één plaats
te laten spelen. Laat het hout
echter nooit al te ver inbran
den. Bij het naschuren mogen
er geen grote hoeveelheden
verbrand hout uitvallen. Het
oppervlak moet zoveel moge
lijk gaaf blijven.
De aantrekkelijkste effecten
verkrijgt men op lichte hout
soorten.
We hebben ergens eens een
prachtig stuk flambeerwerk
gezien, dat op heel andere
wijze was gemaakt. Dat was
een fraaie houten deur, met
klassieke scharnieren (zoge
naamde „hengen"), doodeen
voudig gemaakt van een plaat
gefineerd triplex in een lichte
houtsoort. Zo'n plaat is in de
d.h.z.-winkel te koop. Leg de
plaat buiten, gooi er met losse
hand allerlei spullen op: hout
krullen, een paar stukjes afva-
lijzer, wat blokjes afval-hard-
hout, kleine stukjes glas van
een gebroken ruit. De plaat
moet niet helemaal bedekt
zijnhier en daar wat open
plekken houden. Nu sprenkelt
u over het geheel wat petro
leum en dan steekt u de zaak
met een lucifer aan. De kunst
is om het brandje precies lang
genoeg te laten woeden tot de
fineerlaag van de plaat vol
doende is ingebrand. Géén al
te ver ingebrande plekken.
Het is en kwestie van enige
tientallen seconden, beslist
geen minuten. De fineerlaag
mag niet helemaal doorbran
den.
Veeg dan snel alle branden
de en andere materialen van
de plaat, laat hem afkoelen,
schuur hem met fijn schuurpa
pier op en lak hem af met
blanke celluloselak. Zwart ge
verfde scharnieren (die hen
gen) maken de deur, wanneer
daar de geflambeerde triplex-
plaat op gelijmd is, tot een
fraaie, middeleeuws lijkende
toestand. Vooral in ietwat
klassiek ingerichte interieurs
een sieraad!
Na do goede resultaten Jn de
uitwedstrijden tegen NEC en
AZ'67 toog ik afgelopen zon
dag vol goede moed naar het
NAC-terrein. Maar wat een te
leurstelling, wat de spelers nu
weer presteerden grensde aan
het ongelooflijke, ze deden net
of ze aan een winterslaap toe
waren.
De collegialiteit zou best
eens wat beter kunnen wor
den, want ik geloof dat som
mige spelers er op uit zijn om
zoveel mogelijk collega's de
das om te doen. De mentali
teit, ik speel ook voor het geld
van mijn collega's, is schijn
baar bij NAC nog niet inge
burgerd.
Al deze feiten op een rijtje
zettend, voorzie ik dan ook,
als die spelers op dezelfde voet
doorgaan, zij op het eind van
het seizoen op de onderste
plaats ©taan en ze ook geen
publiek meer zullen trekken,
wan het publiek kan zijn met
hard werken verdiende geild
wei beter gebruiken.
Ik ben NAC-„mindend" en
ik hoop dat deze brief de eer
ste elftalspelers tot nadenken
zal stemmen.
ETTEN-LEUR.
M. VAN ELTEREN.
Afgelopen zondag was ik
getuige van de wedstrijd NAC
- Haarlem. Een bedroevend
slechte wedstrijd, van NAC-
zijde wel te verstaan.
Ondanks de terugkeer van
Daan Schrijvers werd de ach
terhoede van NAC volledig
weggespeeld. En 't was aan de
fantastische keeperskwalitei
ten van Jan de Jong te dan
ken dat NAC bij de rust niet
met 3 of 40 achterstond,
maar met 10.
Waarom verloren van Haar
lem dat toch tot de middelma
tige ploegen behoort en waar
tegen toch minstens een gelijk
spel behaald dient te worden?
Waarom ook (en het moet nu
maar eens gezegd) een trainer
handhaven die alleen maar
bewezen heeft prachtige ko
lommen te kunnen schrij
ven.
Nu moet hij maar eens iets
anders bewijzen namelijk dat
hij NAC in de eredivisie kan
houden en hun een plaats op
de ranglijst kan geven waar
ze thuis boren en dat is niet
bijna onderaan zoals nu het
geval is.
Het is nog niet te laat, maar
de klok staat op vijf voor
twaalf
ETTEN-LEUR.
H. SEEBREGS.
De ondertekening van het
artikel „De RK kerk in Ne
derlanid" in de rubriek Papier
voor uw pen, in onze krant
van 17 januari, moet niet zijn
J.A. Martens, maar J.A. Mer-
tens.
DE tweede fase van de confe
rentie over de Europese Vei
ligheid en Samenwerking in
Genève heeft na drie maanden
haar eerste tastbare succesje
opgeleverd. De vooruitgang
werd geboekt tijdens de dis
cussies over de samenwerking
op het terrein van de econ-
mie.
(ADVERTENTIE)
Nationaal
Voorlichtingsinstituut
Geeft u gratis advies waar
u naast een goede service
met de hoogste korting
onderstaande artikelen in
uw omgeving kunt kopen.
autobanden
diepvriezers
televisie kleur/zw.-wit
wasautomaten
koelkasten
gashaarden
0 afwasautomaten
film/foto-apparatuur
Zet een kruisje in het be
treffende vakje en zendt
deze coupon aan
Nationaal Voorlichtings
instituut, Postbus 616 te
Hilversum.
Naam
Adres
Plaats
OSI
