zeeuws
Eerste milieustal
staat in Cadzand
Raad Sluis wijst
burgemeesters aan
Zeeland aan vooravond
tweede deel uit-seizoen
urriN
ZEELAND
NIEUWS UIT
VORIGE EEUW
Discussies
VOOR VARKENSHOUDERIJ
Van dag tot dag
subsidie
beleid
Weekenddienst
In raad Sluis
BIO-INDUSTRIE
Als nieuwe hoofdingelanden:
Kritiek op
frequentie
vergaderingen
in raad Sluis
Stoppen
VOORDELEN
MOGELIJK-
HEDEN
Hulst
Burgemeester
Van den Beid:
HONORERING
WETHOUDERS
LACHERTJE
BRT Big
Band
WESTDORPE Tijdens
verbouwingswerkzaamhe
den op de boerderij van de
heer A. Verhaegen aan de
Graafjansdijk in Westdorpe
is men gestuit op „nieuws"
uit 1892. Op de muren van
een opkamertje, in Vlaams
dialect vaote genoemd, kwa
men onder ettelijke lagen
behang sterk gebruinde maar
nog altijd goed leesbare
krantepagina's te voor
schijn.
De heer Verhaegen had
reeds heel wat van die oude
rommel verbrand toen doch
ter Veronique (13) daar een
stokje voor stak. Behoed
zaam ontfermde zij zich over
de ruim tachtig jaar oude
restanten van berichten, van
advertenties, feuilletons en
andere bladvullingen van
welker inhoud de krantelezer
van vandaag de dag met een
glimlach kennis neemt. Ver
onique Verhaegen is van
plan haar vondst zuinig te
bewaren.
Wat denkt ge bijvoorbeeld
van de volgende mededeling
van de directie van het
weekblad De Vrienden des
Volks: Zij die het abonne
ment voor 1892 zijnde ƒ3,-
vooruit betalen hebben een
lot in de gratis verloting,
welke in de maand januari zal
gehouden worden.
Moord, doodslag, diefstal
en berovingen waren in die
dagen ook al aan de orde
van de dag, getuige de min
of meer bloemrijke verslagen
in de gevonden kranten. Hier
volgt het relaas van zo'n
wandaad anno 1892:
Maandagnacht heeft een
hevig gevecht plaats gehad
te Chenee. Bij het uitkomen
eener danszaal hebben eeni-
ge jongeluingen vijf revolver
schoten gelost, waarvan een
den genaamden H.L. getrof
fen heeft aan den scheedel.
Eene algemeene vechtpartij
was er het gevolg van, en
waar schoppen en vuistsla
gen niet te kort bleven. De
politie is moeten tusschenko-
men en heeft de vijf aanval
lers aangehouden.
Tussen berichten over
priesterwijdingen en markt
prijzen dit fraais: Volgt het
voorbeeld Ik was lijdens
aan voortdurende buikpijn
en kon niet naar achter gaan;
na twee of drie dagen Uwe
Zwitsersche Pillen Hertzog
gebruikt te hebben, was ik
volkomen genezen. Ik mach
tig U dit schrijven openbaar
te maken. Clement Sounet
(handteeken gewettigd). Tot
slot onder Varia: De boter
wordt nog niet genoeg ver-
valscht. Een Fransche geleer
de heeft nu een middel ge
vonden om plantenoliën met
boter te vermengen. Deze
oliën kosten maar 60 centie
men per kilo. Als wij nog
echte zuivere onvervalschte
boter willen eten, zullen we
moeten uit onze oogen zien!
Voor redactionele aangele
genheden kunt u vandaag en
morgen contact opnemen met
de heren drs. J. Bouwmans,
tel. 01100- 3105 of 01100-8138
(voor Midden-Zeeland) en
A Verlind, tel. 01140-3103
(voor Zeeuwsch-Vlaande
ren).
Eindredactie
Bas Augustijn
(Van een onzer verslaggevers)
CADZAND Sinds 1 december is de eerste natuur-
stal, ook wel milieustal genoemd, in Nederland in ge
bruik genomen. Het gebouw staat op het erf van de
heer A. de Fejjter in Cadzand, die reeds sedert een
aantal jaren varkens fokt en daarbij de ogen niet heeft
gesloten voor bepaalde kwalijke gevolgen van het inten
sief varkenshonden.
„Het varkensmesten-oude-
bio-industrie heet (varkens op
roosters, kippen in batterijen)
aan de kaak werden gesteld.
„De boer kwam daar soms
niet best af, hij was daarbij
naar voren gekomen als een
beest onder de beesten, om
het zomaar eens uit te druk
ken. Zulke uitzendingen zetten
mij aan het denken, tenslotte
zijn wij geen dierenbeulen. De
discussies die na de t.v.-uit-
zendingen losbarstten heb ik
nauwlettend gevolgd, want wij
als boeren kunnen daar lering
uit trekken. Wij moeten de
ogen niet sluiten voor proble
men die ons bedrijf met zich
kan brengen, waarbij een an
der natuurlijk wèl oog moet
hebben voor onze problemen",
zo zegt hij.
Na enige tijd las de heer De
Feijter iets over een nieuw
type stal dat in Belgisch Lim
burg was ontwikkeld. „Een
natuurstal noemen ze het daar.
Ik ben met een collega gaan
kijken en wij waren hiervan
zeer gecharmeerd. Da's onze
toekomst, zo dachten wij". Dq
milieustal is aan één kant
open, zodat lucht vrijelijk kan
binnenstromen. De, mest wordt
niet iedere dag verwijderd,
maar stapelt zich, omdat om
de dag vers stro wordt bijge
vuld, op. Na 120 dagen als de
varkens slachtrijp zijn wordt
met een iaadschap de mest
verwijderd en kunnen nieuwe
varkens in de stal.
stijl is voorbij", zo zegt hij.
„Vroeger hield je als boer wat
varkens, die liepen buiten, nu
heeft alles meer een economi
sche basis gekregen en is het
de bedoeling met dezelfde
ruimte als voorheen meer var
kens te fokken, die bovendien
nog sneller groeien en zo wei
nig mogelijk gewicht verlie
zen".
Een erg arbeidsintensief
werk, want iedere dag moes
ten de hokken uitgemest wor
den en van nieuw stro voor
zien. „Vier jaar geleden stapte
ik over op een varkensstal
met een rooster-vloersysteem,
waarbij de mest niet op de
vloer bleef liggen maar te
rechtkwam in een put onder
de stal. Het bleef echter een
arbeidsintensief systeem en er
kleefden meer nadelen aan".
De heer De Feijter doelt
hiermee op de t.v.-uitzendin-
gen waarbij kwalijke uitwas
sen van wat tegenwoordig de
(Van een onzer verslaggevers)
SLUIS De gemeenteraad
van Sluis heeft burgemeester
mr. H.P.L. van den Beid en de
Aardenburgse eerste burger
drs. W.L.A. Lockefeer aange
wezen als kandidaten voor
vertegenwoordigers van de
„kleine vervuilers" in het wa
terschap-nieuwe-stijl. Zoals
bekend nemen de waterschap
pen dit jaar de zuiveringstaak
op zich en moeten de algeme
ne vergaderingen ook verte
genwoordigers van huishoude
lijke en groot-vervuilers op
zich nemen.
In het district Aardenburg-
Sluis van dit waterschap
moesten twee kleine vervui
lers worden aangewezen, het
Landbouwschap en de Kamer
van Koophandel moeten een
groot-vërvuiler aanwijzen.
De heer A. de Badts had
aanvankelijk bedenkingen. „De
waterschappen hebben een
weinig democratisch gekozen
bestuur en door het overne
men van de zuiveringstaak
verliezen de gemeenten een
stuk van hun autonomie". Hij
vond het jammer dat de bur
gemeesters aangewezen wer
den en vond dat raadsleden
De heer Verhagen bij zijn stal.
hiervoor meer in aanmerking
kwamen omdat zij meer direct
door de bevolking zijn geko
zen. Burgemeester Van den
Beid zei dat de stem van de
gemeenten luid moet doorklin
ken in het waterschap. „Mis
schien wordt één verkozen in
het illustere college van ge
zworenen, want bij de opzet
van het nieuwe waterschap
willen wij zo nauw mogelijk
betrokken worden".
Als plaatsvervanger van de
heer Van den Beid, die ten
slotte de toestemming van de
raad kreeg, werd loco-burge
meester F. Cuelenaere geko
zen. Aardenburg zal zelf een
vervanger voor zijn burge
meester aanwijzen.
Het aanwijzen van kandida
ten in Oostburg zal volgende
week dinsdag geschieden door
het college van B. en- W. Zoals
bekend moeten de kandidaten
worden voorgedragen aan G.S.
van Zeeland.
(Van een onzer verslaggevers)
SLUIS „Ongenoegen
heeft bij on s opgewerkt de
freauentie van de Raadsverga-
dringen", aldius de heer De
Milliano tijdens de algemene
beschouwingen i n de raad
Sluis. „Dit sluit evens aan bij
het tempo waarmee aan de
aad gerichte stukken al dan
niet tot onze beschiking ko
men, zo zei hij.
De heer De Milliano vroeg
de aandacht van het college
voor de verbetering van het
bestaande zwembad wat is te
veriezen boven een peperduur
nieuw bad. Hij vroeg ook de
aandacht voor regionale zaken
als de vaste oeververbinding.
De uitgave van de streekgids
de bouw van een verpleegte
huis in Oostburg en de samen
werking tussen de ziekenhui
zen van brugge en Oostiburg.
„De betrokkenheid via uw
voorstelen over deze punten is
tot nu toe minimaal geweest",
zo hield hij het college voor.
De heer S. van Hal, die
geen algemene beschouwingen
hield, onderschreef de stand
punten van de andre twee
woordvoerders, tijdens de ver
gadering.
Liselore Gerritsen naar Temeuzen.
aria's en duetten van Bizet
en Rossini, die worden ge
zongen door niemand minder
dan Wilma Driessen en de
bas Bernard Kruysse. Het
Gewestelijk Orkest van
Zuid-Holland onder leiding
van Frits Kox zorgt voor de
begeleiding.
Op 8 februari brengt UIT
in Temeuzen een „special"
met Liselore Gerritsen, die
bijgestaan wordt door de pi
anist Laurens van Rooyen
(bekend als begeleider van
Herman van Veen) en Harry
Sacksionl op de gitaar. Op 9
februari geeft het Neder
lands Kamerorkest haar jaar
lijkse concert in De Hal
le te Axel. Dit keer twee
solisten: Thomas Magyar vi
ool en Han de Vries, hobo
samen in een dubbelconcert
van Bach. Andere werken
die worden gespeeld zijn van
Handel, Haydn en
Schönberg.
Een dan ook nog voor de
carnaval twee avonden het
blijspel „Blauw Blauw", de
ene avond in het Ledelthea-
ter in Oostburg en de andere
avond in het Zuidlandtheater
in Temeuzen. Blauw Blauw
gespeeld door Guus Oster,
Ellen Vogel en Fons Rade
makers is een door Hugo
Claus herschreven versie van
een blijspel van Noel Co
ward.
Boven de Schelde kunnen
de theaterliefhebbers de
schouwburgen en theaters
bezoeken voor de volgende
evenementen.
„Een vleug van honing",
het beroemde toneelstuk A
taste of honey, wordt op 19
januari gespeeld door zuide
lijk toneel Globe in de
schouwburg in Middelburg.
Nauwelijks een week later
brengt toneelgroep Centrum
in Middelburg het toneelspel
„Souveniers". Het inmiddels
uitvoerig beschreven theater
project Penthesileia komt
dan op 29 januari in Middel
burg, terwijl op woensdag 30
januari Globe in Goes Ibsen's
Wilde Eend zal spelen met
fantastische hoofdrollen van
ZONDAG IN
MIDDELBURG
Koffieconcert in de
schouwburg door het Amati
Kwartet.
DINSDAGAVOND EN
WOENSDAGAVOND IN
ZIERIKZEE
One Man Show van Henk
Elsirak in de concertzaal.
Hans Boswinkel en Siem
Vroom.
Op 1 februari speelt Her
man Krebbers met 'het Am
sterdams Philharmonisch Or
kest in Vlissingen het viool
concert van Bruch.
Verder wordt er dan nog
gespeeld Sarasate's zigeuner-
wijsjes, de ouverture Eury-
antre en Von Weber en de
Notenkrakersuite van Tsai-
kowski.
Op 1 en 2 februari staat
dan de -Hoofdstad Operette
met Lehar's Lustige Witwe
in Zierikzee, terwijl op 7
februari in Middelburg in de
serie Aktueel Theater Jules
Croiset „Een zekere Vincent"
zal spelen.
DONDERDAGAVOND IN
TERNEUZEN
Filmliga draait „Het Ge
zicht' en „The Touch" in het
Luxortheater,
ZATERDAGAVOND IN
MIDDELBURG
Globe speelt „Een vleug
van honing" in de schouw
burg.
(Van een onzer verslaggevers)'
SLUIS „De kleinere ge
meenten moeten allerlei expe
rimenten betalen. De financie
ring van allerlei objecten
wordt te veel bij de gemeen
ten gelegd en die kleinere ge
meenten zouden een vuist
moeten maken om tot een be
hoorlijke taakafbakening te
komen, want in veel gevallen
ligt de financiering verkeerd",
keerd".
Dit betoogde tijdens de be
grotingsvergadering in Sluis
de heer O. de Milliano bij het
agendapunt om enkele subsi
dies te weigeren. Bij sommige
gemeenschappelijke regelingen
weet men wel hoe men begint,
maar niet waar het eindigt. In
dit verband wees burgemees
ter mr. H. van den Beid op de
subsidies voor het Regionaal
Pedagogisch Centrum. „Dat
was 4,25, is nu 8,40 en wat zal
het nog meer worden", zo zei
hij. „De grotere gemeenten
doen gemakkelijk aan allerlei
gemeenschappelijke regelingen
mee. Oostburg b.v. is voor
standen van het R.P.C. Wij
zien ook het nut wel in, maar
waar halen we de financiën
vandaan". De heer Van den
Beid wees erop dat een ka
merlid eens had opgemerkt
dat de gemeenten categorisch
alle subsidieverzoeken zou
moeten afwijzen, omdat men
hiermee het hoofd in de strop
stak. „Wel die strop komt al
om de hals van Sluis te lig
gen".
Wethouder F. Cuelanaere
vond dat in eerste instantie de
eigen gemeente gefinancieerd
moest worden. „Wij moeten
stoppen met subsidies. Het
loopt uit de hand en er blijft
te weinig over voor de eigen
huishouding". De heer Cuele
naere zei dat met Aardenburg
overleg gepleegd wordt om tot
een „ingebouwde noodrem" bij
het subsidiebeleid te komen.
De heer A. de Badts had
donderdagavond moeite met
het voorstel om de presentatie
van Sluis tijdens de Alkmaar-
se feesten voor de helft te
financiëren. „900 gulden voor
een feestje in Alkmaar, ter
wijl we subsidies voor instel
lingen die hulp verlenen te
rugtrekken. Ik heb hiermee
moeite", zo zei hij. Burge
meester Van den Beid zag het
belang van Sluis tijdens de
manifestatie wel zitten. „Alk
maar is in de ban van het
kleine Sluis gekomen". Nadat
wethouder J. du Fossé erop
gewezen had dat de deelne
mende Rederijkerskamer nooit
om subsidie bij de gemeente
had aangeklopt, ging men ak
koord met het voorstel.
„De voordelen zijn duide
lijk", aldus De Feijter. „Er
heerst veel minder stank dan
in de andere soorten stallen,
omdat de mest begint te wer
ken zodra het met stro in
aanraking komt en daardoor
zijn kwalijke geur kwijtraakt.
Verwarming in deze stal is
niet nodig. Onderzoeken heb
ben aangetoond dat bij 15 gra
den vorst b uiten, er op de
vloer van de stal een tempera
tuur gemeten werd van 30 gra
den". (Wij zagen gisteren de
damp van de mest opstijgen.
Red.).
„Ook aparte ventilatie zoals
in gesloten stallen, is niet no
dig en de hele stal is relatief
goedkoper te bouwen dan bij
de huidige roostervloersyste-
men". Kosten voor verwar
ming en ventilatie behoeven
niet gemaakt te worden. „De
stal kost in feite 100.- per
varkensplaats minder dan bij
het roostervloersysteem".
Bij de natuurstal wordt een
bepaalde recycling gepleegd.
Stro van het bedrijf wordt ge
bruikt in de stallen, de daar
door ontstane mest wordt
weer voor bemesting gebruikt.
„Natuurmest is erg goed", al
dus De Feijter. „Beter dan al
de kunstmest, want dit jaar
had ik op mijn aardappelveld
10 procent meeropbrengst, vol
gens mij dank zij de gebruikte
varkensmest".
Zeeuwsch-Vlaanderen biedt
mogelijkheden voor de var-
kensteels, zo meent hij. „Wij
hebben hier een stro-over
schot, dat bij transport naar
Brabant of Gelderland alleen
maar duurder wordt".
Landbouwcentrum Wagenin-
gen i s sterk geïnteresseerd in
het experiment van de heer
De Feijter. „Zij hebben mij
zelfs gesteund bij dit experi
ment, omdat men het in Wa-
geningen bijzonder interessant
vond". De varkens zelf gedij
en, zo wijzen de cijfers uit,
erg goed in de natuurstal.
„Het uitvalpercentage be
draagt tussen 1 en 2 procent,
de helft van de stallen met
roostervloer. En wat ons toen
in Belgisch-Limburg opviel
was dat de varkens veel
minder hoesten. Het is dus
kennelijk beter voor ze", aldus
De Feijter, die meent, dat de
ze vorm van varkensteelt en
de toekomst een grote vlucht
zal nemen. „Al is het dan nog
niet het einde, want de ont
wikkeling staat nooit stil".
Kaarting De kaartclub
St.-Cecilia uit hulst hield een
competitiekaarting in clublo
kaal Café Ron de Vilder,
waaraan 20 kaarters deelna
men. De uitslag is: 1 F. Fas-
saert, 2 J. Nijssen, 3 M. Kay-
ser, 4 A. Sikkelerus, 5 G. Gij-
sel, 6 F. Buys. 7 G. van Voo-
ren, 8 G. de Wit, 9 V. van
Helsland, 10 J. van de Voor
de.
(Van een onzer verslaggevers)
SLUIS „De honorering
van de wethouders in Sluis is
een lachertje. Het is onbegrij
pelijk dat voor dit werk op
deze basis nog mensen gevon
den kunnen worden. Men kan
gerust stellen dat het geld kost
om in Sluis het wethouderschap
uit te oefenen".
Dit zei burgemeester mr. II.
van den Beid tijdens de bc-
grotingsvergadering in de ra*d
Sluis. Hij wees, om maar een
paar voorbeelden op te noe
men, erop dat de Sluise ste-
debouwkundige 80 gulden per
dag kostte. „En als de perso-
neelsdeskundige bij de PZEM
komt is men 1.000 gulden per
dag kwijt* De pensioenen van
gewezen wethouders, dat on
derwerp van de agenda uit
maakte, noemde de heer Van
den Beid in dit kader dan ook
„smartegeld".
Ook deze week is het
nog rustig in de Zeeuwse
theaters. Een rust die door
gaans duurt van vlak voor
sinterklaas tot half januari.
Terugblikkend zien we dat
er toch wel een paar erg
goede evenementen de vol
le aandacht van 't Zeeuw
se publiek hebben getrok
ken tussen marsepeinkrui
mels, kaarsvetvlekken en
oliebollennasmaak door.
Nu echter is het zo lang
zamerhand zo ver dat de
tweede helft van het thea
terseizoen met vreugd en
vrolijkheid kan aanvangen.
Donderdagavond in de
Veste in Goes, vrijdag in de
Wandelkerk Middelburg en
zaterdag in Den Oullaert
Hulst brengt Jeugd en Mu
ziek in het kader van het
Belgisch-NerT ands cultu
reel verdrag jazz-avonden
met de BRT Big Band onder
leiding van E*:">one Verschue-
ren.
In de pauze wordt de korte
Nederlandse film „De blinde
fotograaf" van Adrian Dit-
voorst gedraaid.
Dit hele feest staat m Goes
en Middelburg in het teken
van de opening van het
Jeugd en Muziek-filmhuis,
waarover we u binnenkort
verder zullen informeren.
Dochter Veronique (13) met één van de „geredde" "kromten.
In de komende weken, we
maken u er maar vast op
attent, kunt u de volgende
belangrijke gebeurtenissen
verwachten in Zeeuwsch-
Vlaanderen.
Op zaterdag 26 januari is er
in de kerk in Westdorpe een
groot belcanto-concert met
